1. Ευαγγελία Καραβασίλη β3

2.  Oι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν
ότι η ζωή συνεχίζεται μετά το
θάνατο και πως το σώμα πρέπει
να αναπαύεται για να βρίσκει
ηρεμία και η ψυχή.
 Θεωρούσαν ιερούς τους
νεκρούς και γι’αυτό τους
τιμούσαν με μεγαλοπρεπείς
τελετές.
 Ατιμωτικό ήταν να μείνει άταφο
το σώμα, γι’ αυτό συνήθως
άταφοι έμεναν οι προδότες της
πατρίδας, οι λιποτάκτες, οι
ιερόσυλοι και οι αυτόχειρες.

3.  Η ταφή και η καύση αποτελούσαν διαδικασίες με
συγκεκριμένο τελετουργικό για να βρει «ανάπαυση» το
σώμα και να οδηγηθεί η ψυχή στον κόσμο των αθανάτων.
 Ενώ στα μυκηναϊκά χρόνια (17ος -12ος αι. π.Χ.) το κυρίαρχο
έθιμο ταφής ήταν ο ενταφιασμός του νεκρού, στην ομηρική
εποχή οι ενήλικοι άνδρες και κάποιες φορές οι γυναίκες,
καίγονται σε πυρά.
 Τα υπολείμματα της καύσης τοποθετούνταν σε τεφροδόχα
αγγεία τα οποία και θάβονταν.

4.  Προετοιμασία
 Πρόθεση
 Εκφορά
 Θρήνος
 Καύση ή ενταφιασμός

5.  Καθοριστικό ρόλο για τη προετοιμασία της τελετής και του νεκρού
έπαιζαν οι γυναίκες οι οποίες περιποιούνταν το νεκρό σώμα.
 Φρόντιζαν να κλείσουν τις πληγές, αν υπήρχαν και κάθε είδους
τραύμα.
 Το έπλεναν, το άλειφαν με λάδι και το έντυναν με καθαρά ρούχα.
 Σε ορισμένες περιπτώσεις, με διάφορα τεχνάσματα σταματούσαν
την αποσύνθεση.

6. • Η πρόθεση ήταν ουσιαστικά το προσκύνημα, δηλαδή η έκθεση
του νεκρού μέσα στο σπίτι του που διαρκούσε μια μέρα.
• Το νεκρό σώμα τοποθετούνταν πάνω σε μία κλίνη με τα πόδια
προς την πόρτα του σπιτιού,έχοντας όλο το σώμα καλυμμένο με
ένα λευκό σάβανο εκτός από το κεφάλι.
• Όταν ήταν απαραίτητο, η κάτω σιαγόνα του νεκρού δένονταν με
ταινίες από δέρμα ή ύφασμα ώστε το στόμα να παραμένει
κλειστό.

7.  Οι επισκέπτες άντρες ως ένδειξη σεβασμού προς το
νεκρό σήκωναν το χέρι τους σε ένα χαιρετισμό και
πρόσφεραν δώρα.
 Οι γυναίκες έκοβαν τα μαλλιά τους και τα πρόσφεραν
στον νεκρό, έριχναν στάχτη στο πρόσωπό τους και
φορούσαν σκουρόχρωμα ρούχα.

8.  Η εκφορά, δηλαδή η μεταφορά του νεκρού από τον χώρο της
πρόθεσης στο χώρο της ταφής, γινόταν την τρίτη ημέρα του
θανάτου.
 Τις περισσότερες φορές το σώμα το κουβαλούσαν στα χέρια,
και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μεταφέρονταν πάνω σε άμαξα
που την έσερναν μουλάρια.
 Η διαδρομή προς το νεκροταφείο έπρεπε να ακολουθεί
δευτερεύουσες οδούς, να είναι ήσυχη και να βγαίνει έξω από
την πόλη πριν την ανατολή του ήλιου.

9.  Ο θρήνος αποτελούσε βασικό στοιχείο του τελετουργικού της
ταφής.
 Οι γυναίκες έσκυβαν πάνω από το νεκρό σώμα, αγκάλιαζαν
το κεφάλι του νεκρού, τραβούσαν τα μαλλιά τους και έλεγε
η καθεμιά τον δικό της θρήνο με αυτοσχέδιο και προσωπικό
χαρακτήρα.
 Υπήρχαν και επαγγελματίες θρηνωδοί που έψαλλαν
θρηνητικά τραγούδια με τη συνοδεία αυλού.

10.  Στην περίπτωση της
καύσης, μετά την πρόθεση
και τον θρήνο του νεκρού,
συγκεντρώνονταν ξύλα για
την φωτιά.
 Ο νεκρός παραδίνονταν
στην πυρά είτε πριν την
ανατολή του ήλιου είτε
μετά τη δύση.
 Το σώμα ήταν καλυμμένο
από λίπος ζώων που είχαν
θυσιαστεί προς τιμήν του.
Το λίπος βοηθούσε στη
γρήγορη και
ολοκληρωτική καύση.

11.  Μαζί με το νεκρό σώμα
έκαιγαν τις προσφορές για
τον νεκρό και κάποια ζώα.
 Μετά την καύση έσβηναν τη
φωτιά με κρασί και
περισυνέλεγαν τα οστά.
 Τα οστά τα τύλιγαν με λίπος
και ένα λεπτό ύφασμα και τα
τοποθετούσαν σε μια υδρία.
 Στη συνέχεια έθαβαν την
υδρία και έφτιαχναν έναν
νεκρικό τύμβο.

12. • Κατά τον ενταφιασμό, δίπλα στο σώμα τοποθετούσαν τα
κτερίσματα, δηλαδή διάφορα αντικείμενα που σχετίζονταν με τον
νεκρό, όπως όπλα, καθρέφτες ή παιχνίδια.
• Μετά το σκέπασμα του τάφου ακολουθούσαν χοές για τον νεκρό
και τους θεούς του Κάτω Κόσμου και εκφέρονταν κάποια λόγια ή
κάποιου είδους προσευχή.
• Ο ενταφιασμός έληγε με το περίδειπνο, δηλαδή ένα τραπέζι στο
σπίτι του νεκρού ή κάποιου συγγενή του.
• Τις επόμενες ημέρες ακολουθούσαν οι προσφορές στον τάφο.

13. Σας ευχαριστώ!