1. Editha T.Honradez
Pasolo Elementary School
Pasolo Valenzuela City

3. Dapat maging ligtas at
kapakipakinabang sa lahat ang paggamit
ng kagamitan at pasilidad sa Information
and Communication Technology (ICT)
katulad ng computer, email, at internet.
Kailangang mahusay na mapag-aralan ang
mga gabay sa ligtas at responsableng
paggamit ng computer, internet, at email sa
paaralan.

4. Bago simulan ang gawain, subukin mong gawin ang
sumusunod. Maglagay ng tsek (/) sa hanay ng thumbs up icon
kung OO ang sagot at ng thumbs down icon kung HINDI.
Kasanayan sa Ligtas at Responsableng
Paggamit ng Computer, Internet, at Email
1.Natitiyak na ligtas at maayos ang
pinaglalagyan ng computer.
2.Nakauupo nang tuwid at nakalapat ang
mga paa tuwing gumagamit ng
computer.
3.Nakakasaliksik ng impormasyon sa mga
sites sa internet.

5. 4.Natutukoy ang mga panganib na dulot
ng paggamit ng Internet at nakaiiwas
dito.
5.Nakapagse-share o nagpapamahagi ng
files sa mga kamag-aral upang
makatulong sa paggawa ng takdang-
aralin
6.Nakasusunod sa mga gabay na
pinagkasunduan sa responsableng
paggamit ng computer, internet, at email

6. 1. Ano-ano ang mga kagamitang nakikita mo
sa bahay, paaralan, at mga lugar-pasyalan
na produkto ng makabagong teknolohiya?
2. Makatutulong ba ang pagkakaroon ng mga
kagamitang ito? Bakit?

7. Information Technology (IT)
pamamaraan
kasangkapan
teknolohiya
Tumutulong sa mga tao upang makakuha
ng impormasyon, maproseso ito, maitago,
at maibahagi.

8. Itinuturing din itong
Sining at Agham:
• pagtatala (recording)
• pag-iingat (storage)
• pagsasaayos (organizing)
• pakikipagpalitan (exchange)
• pagpapalaganap ng impormasyon
(information dissemination).

9. Salik sa paggamit ng Computer,Internet
at email
Exposure o pagkalantad ng
mga di-naaangkop na
materyales. o Maaari kang
makakita ng materyales na
tahasang seksuwal,
marahas, at ipinagbabawal
o ilegal.

10. Salik sa paggamit ng
Computer,Internet at email
 Viruses, Adware, at Spyware
o Maaaring makakuha ng
mga virus sa paggamit ng
Internet na maaaring
makapinsala sa mga files at
memory ng computer at
makasira sa maayos nitong
paggana.

11.  Paniligalig at Pananakot
o Harassment at Cyber
bullying o Maaari ka ring
makaranas ng cyber
bullying o malagay sa
peligro dahil sa pakikipag-
ugnayan sa mga hindi
kakilala.

12.  Pagnanakaw ng Pagkakakilanlan
o Identity Theft o ang naibahagi
mong personal na impormasyon
ay gamitin ng ibang tao sa
paggawa ng krimen. Maaaring
ding makuha ang impormasyon
na hindi mo nalalaman o
binibigyang pahintulot. Ito ang
tinatawag na identity theft o
fraud.

13. Ang ilan sa mga kasiya-siya at tamang
pamamaraan sa paggamit ng computer,
internet, at email ay ang sumusunod:
 Tiyakin/itakda kung aling websites
ang maaaring bisitahin at kung gaano
katagal maaaring gumamit ng
kompyuter, internet at email.

14.  Magpa-install o magpalagay
ng internet content filter.
Magagamit ito upang ang
kapakipakinabang na nilalaman
lamang ang mababasa at
maida-download gamit ang
Internet.

15. Makipag-ugnayan lamang sa
mga kakilala o kaibigan tuwing
online. Sundin ang tamang
gabay na itinakda sa paggamit
ng mga social networking,
instant messaging, email, online
gaming, at webcam.

16. SUBUKIN MO!
A. Isulat sa notbuk ang T kung tama ang pahayag at M naman
kung mali.
______1. Makatutulong sa mabilis na pagpapadala at pagkuha ng
impormasyon ang paggamit ng mga ICT equipment at gadgets.
______2. Dapat gumamit ng internet sa paaralan anumang oras at
araw.
______3. Maaaring magbigay ng personal na impormasyon sa
taong nakilala mo gamit ang Internet.
______4. Dapat ipaalam sa guro ang mga nakita mo sa internet na
hindi mo naiintindihan.
______5. Ibigay ang password sa kamag-aral upang magawa ang
output sa panahong liliban ka sa klase.

17. Day 2

18. ILANG DAPAT ISAALANG-ALANG PARA
SA LIGTAS NA PAGGAMIT NG INTERNET
 Magkaroon ng malinaw na
patakaran ang paaralan sa
paggamit ng kompyuter,
internet, at email.
 Ipagbawal ang pagdadala ng
anumang pagkain o inumin sa
loob ng computer laboratory.

19.  Alamin ang pagkakaiba ng publiko at
pribadong impormasyon.
 Ingatan lahat ng kagamitan sa loob ng
computer laboratory. Sundin ang mga
direksiyon ng guro tungkol sa tamang
paggamit ng anumang kagamitan.

20.  Ang pasilidad ng internet ay para
sa layuning pang-edukasyon
lamang. I-access o buksan ang
internet sa pahintulot ng guro.
Bisitahin lamang ang mga
aprobadong sites sa internet.
 Huwag maglathala, magbigay, o
mamahagi ng anumang personal na
impormasyon tungkol sa iyo o sa
ibang tao (katulad ng tirahan,
email address, telepono).

21.  Pumili ng password na mahirap mahulaan, at
palitan ito kung kinakailangan.
 Gamitin lamang ang mga ligtas na search engine
sa internet. Halimbawa: www.kidzui.com
www.kids.aol.com www.surfnetkids.com

22.  Ipinagbabawal ang paggamit ng chat rooms na
maaaring magdulot ng kapahamakan para sa
mag-aaral.
 Huwag ibigay ang password kaninuman
(maliban sa mga magulang) at siguraduhing
naka-log-out ka bago patayin o i-off ang
kompyuter.
 I-shut-down ang kompyuter at i-off ang
koneksiyon ng internet kung tapos nang gamitin
ang mga ito. Huwag hayaang nakabukas ang
mga ito kapag hindi ginagamit.

23. Gawain A: Tseklist sa
Tamang Posisyon sa
Paggamit ng
Computer

25. Isagawa ang mga sumusunod. Lagyan ng tsek
ang hanay ng icon na napili.
1. May sandalan ang upuan at
maaaring i-adjust ang taas
nito.
2. Habang nagta-type,mas
mababa nang kaunti ang
keyboard sa kamay.
PAMANTAYAN SA TAMANG PAGGAMIT NG
COMPUTER

26. 3. Bahagyang nakaangat
ang kabilang dulo ng
keyboard.
4. Nakaupo nang tuwid at
nakalapat ang mga paa.

27. 5. Tama lang at hindi masyadong
mahigpit ang pagkakahawak sa
mouse at naiki-click ito nang
mabilis.
6. Walang liwanag na nakatapat
sa screen ng monitor. Tinaasan o
binabaan ang liwanag o
brightness ng monitor hanggang
sa maging komportable na ito sa
iyong paningin.

28. Gawain B: Mag-Skit Tayo…
1. Bumuo ng anim na grupo.
2. Ang bawat grupo ay tatalakay tungkol sa responsableng
paggamit ng computer, internet, email, at ang mga kaakibat
na panganib na dulot nito. Tingnan ang pagkakaayos ng
grupo batay sa paksang tatalakayin sa ibaba:
a. Pangkat 1 at 2: Responsableng Paggamit ng Computer
b. Pangkat 3 at 4: Repsonsableng Paggamit ng internet
c. Pangkat 5 at 6: Responsableng Paggamit ng Email
3. Gumawa ng skit o anumang uri ng presentasyon na
tumatalakay sa responsableng paggamit ng computer,
internet, at email. Ipakita ito sa klase.

29. Gawain C: Mga Gabay para sa Kasiya-siya at
Responsableng Paggamit ng Internet
Makibahagi sa talakayan tungkol sa mga gabay para sa
ligtas at responsableng paggamit ng internet.
Isulat sa graphic organizer sa ibaba ang mahahalagang
alalahanin para sa ligtas at responsableng paggamit ng
internet.

30. Gawain D: Patakaran: Gawin Natin . . . Dapat Nating
Sundin . .
Gamit ang dating grupo sa Gawain D, gumawa ng
tigtatlong patakaran para sa sumusunod:
a. Pangkat 1 at 2: Patakaran sa Paggamit ng
Computer
b. Pangkat 3 at 4: Patakaran sa Paggamit ng internet
c. Pangkat 5 at 6: Patakaran sa Paggamit ng Email

31. Isulat sa strips ng kartolina ang bawat patakarang
mabubuo at idikit ang mga ito sa pader ng computer
room.
Patakaran sa Paggamit ng
Computer
Patakaran sa Paggamit ng
Internet
Patakaran sa Paggamit ng
Email

32. B. Piliin ang pinakamabuting sagot ayon sa
mga dapat isaalang-alang sa paggamit ng
computer.
1. Pagpasok sa computer laboratory, ang
dapat kong gawin ay:
a. buksan ang computer, at maglaro ng online
games
b. tahimik na umupo sa upuang itinalaga
para sa akin
c. kumain at uminom

33. 2. May nagpapadala sa iyo ng hindi
naaangkop na “online message,” ano ang
dapat mong gawin?
a. Panatilihin itong isang lihim.
b. Tumugon at hilingin sa nagpadala sa iyo
na huwag ka na niyang padalhan ng hindi
naaangkop na mensahe.
c. Sabihin sa mga magulang upang alertuhin
nila ang Internet Service Provider.

34. 3. Sa paggamit ng internet sa computer
laboratory, alin sa mga ito ang dapat gawin?
a. Maaari kong i-check ang aking email sa
anumang oras na naisin ko.
b.Maaari akong pumunta sa chat rooms o
gamitin ang instant messaging para makipag-
ugnayan sa aking mga kaibigan.
c. Maaari ko lamang gamitin ang internet at
magpunta sa aprobado o mga pinayagang
websites kung may pahintulot ng guro.

35. 4. Kapag may humingi ng personal na
impormasyon tulad ng mga numero ng telepono o
address, dapat mong:
a. ibigay ang hinihinging impormasyon at
magalang nagawin ito.
b. i-post ang impormasyon sa anumang
pampublikongwebsites tulad ng Facebook,
upang makita ninuman.
c. iwasang ibigay ang personal na impormasyon
online,dahil hindi mo batid kung kanino ka
nakikipag-ugnayan.

36. 5. Nakakita ka ng impormasyon o
lathalain sa computer na sa iyong
palagay ay hindi naangkop, ano ang
dapat mong gawin?
a. Huwag pansinin. Balewalain.
b. I-off ang computer at sabihin ito sa
iyong kaibigan.
c. Ipaalam agad sa nakatatanda.

37. Maglagay ng tsek () sa hanay ng thumbs up icon kung OO
ang sagot at ng thumbs down icon kung HINDI.
Kasanayan sa Ligtas at Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
• Natitiyak na ligtas at maayos ang pinaglalagyan ng computer.
• Nakauupo nang tuwid at nakalapat ang mga paa tuwing
gumagamit ng computer.
• Nakahahanap ng impormasyon sa mga safe at recommended
sites sa internet.
• Natutukoy ang mga panganib na dulot ng paggamit ng internet
at nakaiiwas dito.
• Nakapagse-share ng files sa mga kamag-aral upang
makatulong sa paggawa ng takdang-aralin.