SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 21
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Universiteti “Haxhi Zeka” –Pejë
PUNIM SEMINARIK
Lënda:Mikroekonomi
TEMA: Reklamimi dhe zhvillimi i produktit në tregun konkurrues
Pejë 2013
Vlersonë:
 MSc.Artan Nimani
 MCs.Alma Shehu
Punuar nga:
 Duresa Bytyqi
 Drilon Bardhaj
PЁRMBAJTJA
Table of Contents
PЁRMBAJTJA..................................................................................................................................................2
HYRJE.............................................................................................................................................................3
Funksioni i Marketingu .................................................................................................................................4
Reklamimi .....................................................................................................................................................6
Katër praktikat më të mira për reklamimin e produkteve dhe shërbimeve në rrjetet sociale...................10
Reklamat dhe 5 efektet e tyre “negative” ..................................................................................................12
Promovimi dhe plani i reklamimit...............................................................................................................15
Rëndësia e imazhit në reklam.....................................................................................................................18
PЁRFUNDIMI ...............................................................................................................................................20
LITERATURA .............................................................................................................................................21
HYRJE
Në këtë punim seminarik do mundohemi qe ta trajtojm reklamimin e produkteve dhe sa është e
rendesishme reklamimi në zhvillimin e produkteve ne trget konkuruese. Se sa ndikon reklamimi i
produkteve ne zhvillimin e tyre ne treget konkuruese.
Funksioni i Marketingu
Fjala marketing rrjedh nga gjuha angleze përkatësisht nga fjala “market” që dmth. “treg” dhe
shtesës “ing” që ka kuptime nga më të ndryshmet si proces, aksion, takim për të fituar etj. Por
në në një përkthim të përgjithësuar mund të jetë “tregtim”. Marketingu është kuptimi i
nevojave të klientëve dhe shëndrrimi i tyre në atë mënyrë, në të cilën produktet konceptohen,
zhvillohen dhe plasohen, por duhet të ekzistoj strategjia për distribuim dhe promovim, për të
kënaqur dhe joshur klientët. Prandaj themi se marketingu është i fokusuar në klientin. Reklama.
Tashmë ajo është e pranishme kudo: në televizione, gazeta, revista, radio, fletëpalosje, internet,
në stenda dhe afishe. Është një nga elementet më të rëndësishme për suksesin e një biznesi.
Nga një ekonomi e centralizuar, në ekonominë e sotme të tregut, Kosova duket se ka filluar
gjithmonë e më tepër të kuptojë rëndësinë e reklamës dhe publicitetit. Një logo, një slogan, një
imazh, të shoqëruar nga elemente të tjera ndihmëse, që synojnë të japin pamje atraktive për
t’u afruar gjithmonë e më tepër tek konsumatori dhe për të lënë gjurmë në kujtesën e tij.
Zgjedhjet janë të ndryshme: pak fjalë, që mbahen mend lehtë, një zë i njohur për publikun drejt
të cilit përcillet mesazhi dhe një imazh (më shpesh një fytyrë e bukur femre) që të fton të bësh
zgjedhjen e saj për një produkt të caktuar. Por si krijohet një reklamë, cili është qëllimi i saj, cilat
janë elementet e rëndësishme që merren parasysh për të sjellë një mesazh të suksesshëm.
Kompani të ndryshme zgjedhin mënyra të ndryshme për reklamimin e produkteve të veta. Kur
një ndërmarrje merr pjesë në një industri, kryen një numër të aktiviteteve të ndërlidhura, siç
janë operacionet e prodhimit, të shpërndarjes së produkteve ose të shitjes. Këto aktivitete janë
lidhje me aktivitetet e furnizuesve dhe konsumatorëve dhe të gjitha së bashku paraqesin një
zinxhir të vlerave. Të gjitha këto tani më janë pjesë e pandarë e sistemit elektronik të
marketingut Në kushtet bashkëkohore të zhvillimit të biznesit, i cili gjithnjë e më tepër po shkon
drejt globalizimit është rritur rëndësia e faktorit të lokacionit në botën e Internetit, me këtë
edhe reklamimi i produkteve dhe shërbimeve përmes webfaqeve të ndryshme. Marketingu
elektronik është formë e realizimit të aktiviteteve të marketingut përmes aplikimit intensiv të
teknologjisë informative dhe komunikuese (teknologjia e internetit).
Këto dy teknologji përdoren gjatë realizimit të të gjitha funksioneve të marketingut: - informimi
lidhur me tregun- hulumtimi i tregut- zhvillimi i politikës së produktit ose shërbimeve- politika
e shitjes Informimi lidhur me tregun është funksion i marketingut i cili ka për qëllim të ofrojë
një tablo të përgjithshme lidhur me tregun dhe lëvizjet në të. Këto aktivitete më herët
siguroheshin përmes publikimeve, analizave të tregut ose raportimeve periodike.Sot interneti
ofron mënyrë shumë më të shpejtë dhe më efikase të mbledhjes së informatave relevante nga
fusha e marketingut.Përderisa marketingu si një fushë mjaft atraktive, në kushtet bashkëkohore
të zhvillimit të biznesit, mund të themi se ka arritur kulminacionin e sukseseve të afarizmit
global, tek ne në Kosovë një gjë e tillë mund të themi se vetëm sa i ka vënë hapat e parë, për tu
zhvilluar në mënyrë profesionale, edhe pse një gjë e tillë tek ne ende mungon. Kjo pasi që
profesionalizmi nuk vjen vetvetiu por atë duhet fituar përmes punës dhe përvojës.Në këtë kohë
me një hapësirë konkurrente gjithnjë e më të ashpër, funksioni më kritik apo vendimtar për ti
përballuar tregut dhe kësaj konkurrence është zhvillimi dhe avancimi profesional i marketingut
Reklamimi
Reklama, si instrument i marketingut është një nga elementet më me ndikim që tërheq konsumatorët
në blerjen e produkteve dhe shërbimeve si në shitoret tradicionale gjithashtu edhe në ato elektronike.
Realizimet e reklamave nga kompanitë e njohura botërore bëhen duke u bazuar në vetë dëshirat e
konsumatorëve. Nevojat e tyre studiohen mirë, dëshira e tyre për të konsumuar diçka emocionalisht
studiohet gjithashtu, por më i rëndësishëm për kompanitë është studimi i reagimeve pas “konsumimit”
të reklamave. Ky reagim është elementi kryesor i cili e përcjell konsumatorin gjatë gjithë kohës.
Tendenca gjithnjë e më e madhe e kompanive të cilat mund të lejojnë buxhet të mirëfilltë për reklamë
është krijimi i asociacioneve të cilat do të bëjnë që konsumatorët të ndjejnë ndikimin e reklamave për
një kohë mundësisht sa më të gjatë.
Ajo që mund të vërehet në ditët e sodit është se shumë kompani ndajnë buxhet sa për të shpalosur
reklamat e tyre nëpër media të ndryshme ose përmes stendave të afishimit e fletushkave të shpërndara
drejtpërdrejtë në shtëpitë e konsumatorëve.
Atëherë si të dallohet një kompani nga të tjerat? Si të shkëlqeje një reklamë e një kompanie aq shumë sa
të lë prapa të tjerat, të ndikojë tek konsumatorët dhe të mbetet një kohë të gjatë në kokat e tyre. Në të
vërtetë thelbi i reklamës është tërheqja e vëmendjes së konsumatorit, bërja e tij të njohur me produktin,
shërbimin dhe me kompaninë. Kështu që reklamat “me të meta”, “të dizajnuara me të meta”, “me
mesazhe të gabuara” ose ato provokuese janë të bëra qëllimisht si të tilla vetëm e vetëm për të
tërhequr vëmendjen e konsumatorit.
Për të përfunduar, reklamat që nuk janë të logjikshme, sipas neve të dizajnuara keq, që duket se nuk
përçojnë mesazhin e duhur, nëse përfolen nga njerëzit atëherë nuk janë të gabuara meqë kanë tërhequr
vëmendjen e konsumatorit dhe do të mbeten në kokat e tyre për një kohë të bukur të gjatë.
Reklama është një nga elementët që kërkojnë investimet më të mëdha të marketingut për
shumicën e kompanive. Por si mund t’i bëjmë ato sa më funksionale? Si duhet të jetë
përmbajtja e një reklame të mirë? Çfarë karakteristikash duhet të ketë ajo? Mbajmë parasysh
që me reklama nuk kuptojmë vetëm videot që shfaqen në TV por çdo mënyrë publiciteti të
paguar nga kompania, ku përfshihen gazetat, billbordet, reklamat online, etj.
Reklamat më të mira nuk janë thjesht kreative, ato e shesin produktin. Vetëm kreativiteti nuk
mjafton. Arti ndihmon që reklama të mbahet mend, të krijojë një ndjenjë të caktuar tek
njerëzit, por as këto nuk mjaftojnë. Një reklamë e mirë duhet të komunikojë gjënë e duhur që
do të bëjë që njerëzit ta kërkojnë, ta besojnë dhe ta blejnë atë produkt. Pra, një ndërthurje
midis idesë, kreativitetit, artit dhe mesazhit të duhur e bëjnë një reklamë gati perfekte. Por
edhe elementët e një reklame të shkëlqyer duhet të rinovohen ose nuk do të jepen më
rezultatet e pritura. Elementë të tillë mund të jenë: personazhet, slloganet, apo lloji i mesazhit.
Një nga kompanitë shqiptare që e bën mirë të paktën këtë gjë është Eagle Mobile. Si për
shembull slloganet ndryshohen vazhdimisht: “Rinia fluturon tani”, “Si asnjë tjetër”, “Shtoji
ngjyrat”, “Jepi vetes lirinë e komunikimit”, etj. Kompanitë konkurrente e bëjnë rrallë ose
asnjëherë këtë gjë.
Ata që konceptojnë reklamat kanë metodë të ndryshme se si i krijojnë ato. Një metodë është
lidhja e një marke në mënyrë të drejtpërdrejtë me një përfitim apo përcaktim të vetëm. Ndërsa
Leo Burnett, një nga krijuesit më të famshëm të reklamave në botë, preferonte të krijonte
personazhe që shprehnin të mirat apo personalitetin e produkteve. Këtu përmendim si
shembull cowboy-in e famshëm të kompanisë Marlboro. Ndërsa agjenci të tjera krijojnë mini
histori me episode për të treguar aspekte të ndryshme të produktit. Kujtojmë si rast pak a
shumë të tillë, reklamat e Digitalb me episode të ndryshme humoristike me aktorët e
Portokallisë.
Qëllimi i reklamës nuk duhet të jetë tregimi i fakteve rreth një produkti, por shitja e një
zgjidhjeje ose një ëndrre. Reklama i duhet adresuar aspiratave të konsumatorëve. Këtë bëjnë
Harley Davidson, Armani, Western Union, etj. Një Harley nuk reklamohet si një motorr që ecën
më mirë se të tjerët, por reklamohet si një mundësi që njerëzit të kenë një stil jetese të
veçantë, të ndihen të lirë dhe si heronj. Charles Revson, themeluesi i kompanisë së produkteve
estetike Revlon ka thënë: “Në fabrikën tonë ne prodhojmë buzëkuq. Në reklamat tona, ne
shesim shpresë.” Dhe në mënyrë që njerëzit të mos jenë dyshues ndaj një reklame që i
premton realizimin e një ëndrre, reklama duhet të ekzekutohet pikërisht me elementët që
thamë në fillim, kreativiteti, arti, dhe mesazhi i duhur. Shumë pak persona do të besojnë nëse
thjesht del dikush në TV dhe thotë që produkti i tij zgjidh çdo hall dhe çdo problem. Nuk është
kaq e thjeshtë.
Pse shumica e reklamave nuk janë kreative? Merrni për shembull reklamat e makinave. Në 90%
të reklamave në TV shfaqet një makinë që ecën në rrugë të bukura rurale të boshatisura dhe
me shpejtësi të madhe. Marrim rastin kur një reklamë e tillë transmetohet në Shqipëri ose
Kosovë, por kjo është e vërtetë për shumicën e vendeve, duke qenë që konçensionarët i marrin
të gatshme nga prodhuesit reklamat që shfaqin në TV. Po si mund të ketë sukses një reklamë e
tillë? Ne nuk kemi rrugë aq të bukura, rrugët tona janë mbushur me gropa. Nuk ka rrugë që të
jenë bosh dhe mos të ketë makina të tjera siç shfaqen në reklamë. Për më tepër shpejtësia
maksimale që lejohet në rrugë rurale është rreth 60 km/orë, nuk mund të eci me 120 km/orë si
në reklamë. E duke qenë gati të gjithë reklamat njësoj, ne as nuk e mbajmë mend se cila makinë
ishte në një reklamë. Konkluzioni është që reklama të tilla shpesh janë shpenzime të kota të
kompanive dhe humbje e kohës për konsumatorët.
Sipas Kotler, mungesa e kreativitetit në reklama nuk vjen nga agjencitë e krijimit të reklamave
por nga vetë kompanitë. Pra, nëse një kompani sheh se agjencia që ka paguar për t’i krijuar
reklamën, ka realizuar diçka shumë “të egër” apo “që thyen tabutë”, atëherë i kërkon që ta
bëjnë disi më “normale”, pasi i frikësohet reagimit të publikut. Kjo ndodh kur paguhet një
agjenci, por mund të ndodhë edhe nëse reklama krijohet nga vetë punonjësit e firmës.
Kompanitë duhet të ngrejnë një pyetje shumë të rëndësishme përpara se të reklamojnë: A do
të krijojë reklama klientë më të kënaqur, sesa po të përdorim të njëjtat para jo për reklamë por
për të ndërtuar një produkt më cilësor, për të përmirësuar shërbimin ndaj klientit, apo për të
krijuar një eksperiencë më të fortë të markës? Përgjigja e kësaj pyetjeje nuk është asnjëherë e
thjeshtë. Nga njëra anë mund të mendojmë që sa më i mirë të jetë produkti, aq më pak do të na
duhet të shpenzojmë në reklamim, pasi klientët e kënaqur janë reklama më e mirë dhe se me
klientët besnikë, reklama është më pak e nevojshme. Por ka edhe njerëz që besojnë së tepërmi
tek reklamat. I tillë është Stewart Henderson Britt, që ka thënë: “Të bësh biznes pa reklamuar,
është njësoj sikur t’i shkelësh syrin një vajze në errësirë. Ti e di se çfarë je duke bërë, por të
tjerët jo.”
Një gjë është e sigurt: Nëse produkti jot nuk është aq i mirë sa duhet, mos shpenzoni për ta
reklamuar pasi reklama e një produkti të keq, është vrasësi më i shpejtë i tij. Kujtojmë që Pepsi
ka shpenzuar miliona për reklamimin e produktit të saj Pepsi One, por ai produkt dështoi shumë
shpejt pasi konsumatorëve thjesht nuk u pëlqeu. Në një rast të tillë, pra kur produkti juaj apo
shërbimi ndaj klientëve nuk është ende në nivelin e duhur, ju duhet të shpenzoni për të
përmirësuar këto aspekte dhe jo për reklamim.
Katër praktikat më të mira për reklamimin e produkteve dhe
shërbimeve në rrjetet sociale
Nese rrezohet nje peme ne pyll, veshtire se e degjon njeri. Kur spoti juaj publicitar deshton ne
Facebook, atehere nuk ka dyshime, nuk ka qene mjaftueshem i mire. Mungesa e nderveprimit i
permbledh te gjitha. Eshte e qarte se ju keni paguar mjaft para per t’i ekspozuar shumicen e
njerezve ndaj kesaj reklame, por shume pak u interesuan per te.
Kjo nuk ka perse te jete thelbi i punes suaj. Ka njerez qe nuk bejne gje tjeter vecse studiojne
performancen e reklamave sociale gjate gjithe kohes. Ndaj, merrni keshillen e tyre nese doni te
reklamoni dicka dhe se paku gjysma e rruges suaj drejt suksesit, te jete e garantuar.
1. Mendoni se kujt po i drejtoheni (Target-grupi)
Kemi arritur ne perfundimin se nje spot pa Like eshte nje deshtim i sikletshem, sic eshte edhe
nderveprimi ne nje reklame nga njerezit e gabuar. Fatmiresisht per ju, Twitter dhe Facebook
kane sofistikuar programet kyc te kesaj kategorie te cilat ju lejojne te shenjestroni grupin e
duhur te njerezve bazuar te demografia, vendndodhja dhe prirjet e ngjashme, mes variablave te
tjere.
Nje spot mediatik social i suksesshem bazohet ne te dhenat e konsumatoreve te saj. Kush jane
ata qe vertet i konsumojne sherbimet apo produketet tuaja? Per cfare interesohen ata me
teper? Ju duhet te mendoni me gjate per te depertuar ne kete kategori njerezish.
Perqendrohuni ne ate grup njerezish qe ju e dini se do te punojne per te ndertuar kete kerkese.
Si mund ta besh kete? Ne muajin mars, Facebook lancoi Lookalike Audiences, nje program qe
perdor te dhenat e Facebook per te identifikuar njerezit qe nuk jane fansa te faqes suaj por
kane karakteristika te ngjashme me fansat tuaj.
2. Jo cdo spot duhet te jete publik
Shumica e reklamave me te cilat ndesheni, duhen gjykuar nese vlejne per t’u shperndare. Kjo,
sepse shumica e reklamave nuk jane gjithnje argetuese, por jane te formuluara per te
permbushur nje qellim te percaktuar nga firma e interesuar. Nje reklame tipike per nje makine
qe pershkon rruge te gjata buze perendimit te diellit, kjo nuk do te thote se i drejtohet
domosdoshemrisht nje publiku te gjere. Pra, per cdo reklame, duhet te merrni ne konsiderate
nese ka dicka publike ne te.
Mos harroni se nuk eshte e rendesishme qe reklama juaj te jete teresisht publike. Nje grup i
shenjestruar mire, se bashku me thirrjen per verpim, eshte shume me efikas pasi jane keta
njerezte cilet jane me teper te interesuar per produktin apo sherbimin. Kjo do te thote
qartesisht se nese mesazhi juaj shkon tek keta njerez, ata do te jene me te predispozuar per ta
shperndare spotin.
Kjo do te thote me tej, se nje video qe i ben njerezit per te qeshur, mund te mbledhe me shume
‘like’ por nuk do te reklamoje punen tuaj per te arritur qellimet tuaja.
3. Spotet sociale nuk kane pse te duken si reklama
Facebook Promoted Posts dhe Twitter’s Promoted Tweets duken me teper si komunikim me
konsumatoret sesa si reklama. Kjo per shkak te dizenjimit te tyre. Rrjetet me te medha sociale
poi kushtojne me teper rendesi spoteve locale qe kane nje permbajtje te caktuar per
konsumatoret e nje vendi te caktuar.
Merrni kohen e duhur per te realizuar me kreativitet punen tuaj. Per kete lloj medium,
kreativiteti dhe planifikimi jane teper te kerkuara. Te ndash me publikun duke treguar interes,
duhet te ndertosh edhe besimin me konsumatoret gjithashtu. Permbajuni te ashtuquajturave
‘histori’ qe ne Facebook njihen si ‘stories’, dhe mbani mend se historite mbahen mend me
teper nga njerezit sesa faktet.
4. Bejini spotet te aplikueshem ne telefonat mobile
Duke qene se rrjetet me te medha sociale jane pershtatur edhe ne telefona, eshte e kote ta
anashkalosh kete kerkese te konsumatorit. Mbani mend se qellimi juaj kryesor duhet te shfaqet
Brenda 90 karaktereve te par ate shkrimit, ne menyre qe konsumatori te njihet me mesazhin
kryesor, pendryshe do te humbe perqendrimin. Sigurohuni se fotot apo videot punojne dhe
pershtaten edhe ne telefonat mobile.
Reklamat dhe 5 efektet e tyre “negative”
Ndër to, po përmendim më poshtë disa nga më të rëndësishmet:
1. Kostot e fshehura
Një konsumator duhet të dijë që reklamat kushtojnë shumë dhe se paratë me të cilat ato
mundësohen vijnë nga vetë ai. Kur dikush blen një produkt, ai paguan për njësinë e produktit,
paketimin, kostot e zhvillimit, të mirëmbajtjes së makinerive, pagesën e punonjësve që e kanë
prodhuar, etj. Por përveç këtyre, në momentin që një produkt blihet, në çmim është përfshirë
edhe reklama që është paguar nga kompania për atë produkt. Ndërsa nga njëra anë është e
kuptueshme se përse dikush duhet të paguajë për elementët e parë që përmenda, është e
palogjikshme që dikush të paguajë kompaninë për t’i treguar atij rreth një produkti që sapo e ka
blerë. Nëse makineritë, punonjësit apo paketimi i krijojnë produktit një vlerë të shtuar, çfarë
vlere i shton reklama atij?
2. Mashtrimi i klientëve
Të gjithë marketerët e dinë që nuk mund të thonë gënjeshtra pa limit në reklamat që prodhojnë
dhe që sipas ligjeve në shumë shtete pretendimet e tyre duhet të mbështeten në statistika
konkrete. Megjithatë, marketerët shpesh e shtrembërojnë të vërtetën mbi produktet e tyre.
Gjatë reklamimit, kompania mund ta ekzagjerojë me veçanti të caktuara të produkteve, duke e
bërë atë të duket shumë më cilësor se ç’është në të vërtetë. Sigurisht, veçantitë negative të një
produkti nuk përmenden kurrë. Kështu, reklamat mund të mashtrojnë shumë njerëz, sidomos
për një grupmoshë të re që shpenzon orë të tëra përpara televizorit apo internetit dhe
përballet kudo me reklama të tilla agresive dhe mashtruese.
3. Kushtëzimi dhe vendosja e një “mode”
Në mënyrë që të hipnotizojnë një masë të madhe njerëzish, kompanitë duhet të krijojnë një
“modë” të caktuar që konsumatorët do të duhet të ndjekin. Ky është një nga qëllimet më të
mëdha të reklamave të ditëve të sotme. Marketerët kanë zbuluar se nëse prodhojnë një
produkt dhe bëjnë që produkti i tyre t’i bëjë klientët e lumtur, shitjet do të shpërthejnë. Për të
bërë që klientët të besojnë se një produkt i bën të lumtur, marketerët i bombardojnë ata me
imazhe dhe me deklarata të pavërteta gjatë gjithë ditës, derisa njerëzit të fillojnë t’i besojnë ato
gjëra.
Këtu mund të kihen parasysh reklamat tipike të pajisjeve stërvitëse që shërbejnë për dobësim
apo për të mbajtur trupin në formë. Në këto reklama, tregohen gjithmonë fotografi ku tregohet
dikush para dhe pas përdorimit të produktit, ku ndryshimi është i jashtëzakonshëm, por i
realizuar me photoshop. Në këto reklama merren për të prezantuar produktet, njerëz me trup
perfekt, të cilët nuk e kanë arritur atë fizik me anë të produktit që reklamojnë, por me stërvitje
intensive gjatë një periudhe të gjatë kohe.
Pasi arrihet të vendoset “moda”, kushtëzimi mund të fillojë. Konsumatorët bëhen të varur ndaj
produkteve për të cilat në fakt nuk kanë fare nevojë. Ky është imazhi i shoqërisë që konsumon
më tepër se çka nevojë dhe njëkohësisht ankohet se nuk ka para mjaftueshëm. Ditët e sotme,
për shkak të kushtëzimeve që vijnë nga reklamat dhe prej “modës” së vendosur nga kompanitë,
njerëzit nuk gjykojnë më njëri-tjetrin mbi atë çfarë janë me të vërtetë, por për mënyrën se si
dhe për çfarë shpenzojnë.
4. Çensurimi
Kompanitë duan që reklamat e tyre të shfaqen në kanale televizive apo faqe interneti që kanë
një përmbajtje të caktuar, sepse kërkojnë që t’ia paraqesin produktin një audience të caktuar.
Shumica e mediave janë bërë tërësisht të varura prej reklamuesve të mëdhenj, aq sa
ndryshojnë apo çensurojnë edhe programacionin e vet për hir të tyre. Për shembull asnjë
drejtues emisioni nuk mund të thotë kurrë: “Në djall këto reklamat!”, madje shpesh drejtuesi
është i gatshëm t’i kërkojë shikuesve që të mos ndërrojnë kanal gjatë hapësirës së reklamave.
Gjithashtu pjesë nga shfaqje që mund të tregojnë anët negative të një produkti, ndalohen në
varësi të reklamuesit tek një shfaqje.
5. Degradimi i artit
Një tjetër efekt negativ i reklamave është degradimi i tmerrshëm i disa prej formave të artit.
Nuk ka më kreativitet të pastër nëpër televizione. Çdo gjë që sheh apo dëgjon, tashmë ka për
qëllim të shesë diçka. Aktorët ndërsa luajnë pjesën e tyre në film, prezantojnë edhe produkte
që konsumatorët duhet të blejnë, duke dashur ta kthejnë përdorimin e tyre në “modën” që
përmenda më lart. Modelet duken të bukura dhe më të reja se ç’janë me tualetet më të fundit
që konsumatorët duhet të blejnë. Një film që zgjat 90 minuta, zgjatet në dy orë për shkak të
reklamave që transmetohen në mes (përveç reklamës së përfshirë në skenat e filmit). Nëpër
ndeshje futbolli, nëpër emisione argëtuese apo debati, nëpër çdo faqe interneti, kudo, ka
hapësira të pafundme me reklama.
Por kjo është vetëm gjysma e së keqes. Shumica e reklamave janë tërësisht të trasha dhe të
krijuara me aspak imagjinatë apo origjinalitet. Nuk janë argëtuese, apo kreative dhe të mos
flasim pastaj për mungesën totale të artit në to. Megjithatë, janë këto reklama të pakëndshme
që zënë një pjesë të madhe të kohës së konsumatorëve, që mund ta shfrytëzonin duke parë
apo dëgjuar gjëra më me vlerë për ta dhe që nuk mashtrohen prej tyre.
Promovimi dhe plani i reklamimit
Zakonisht pjesa e reklamimit dhe e promovimit e planit të marketingut përshkruan si të ofrohet
propozimi unik i shitjes konsumatorëve të synuar. Mesazhi kryesor të cilin një person dëshiron
t’ua dërgojë konsumatorëve duhet së pari të zhvillohet dhe pastaj të vlerësohen mundësitë e
promovimit. Në fund, një ide duhet të theksohet në planin e marketingut:
Reklamimi – Qasja më e mirë për reklamim është që të mendohet për media dhe cilat media do
të jenë më efikase në arritjen e tregut të shënjestruar. Pastaj duhet të merret vendim lidhur me
sasinë e buxhetit vjetor që do të shpenzohet në reklamim, duke i sqaruar shpenizmin për secilin
medium.
Çfarë përqindje të buxhetit për reklamim vjetor do të investohet në këto që vijojnë:
Interneti
televizori
radio
gazetat
revistat
librat e telefonave
stendat
reklamat në banka/autobusa/metro
postare
Reklamime në bashkëpunim me shitësit me shumicë, shitësit me pakice apo me
biznese të tjera?
Promovimi i shitjes – Nëse është e nevojshme për biznesin, mund t’i përfshini aktivitetet e
promovimit të shitjes në planin e reklamimit dhe promovimit, siç janë:
ofrimi i mostrave falas
kuponat
pikat e blerjes
demonstrimet e produkteve
Materialet e marketingut – Çdo biznes duhet të përfshijë disa prej këtyre në planet e tyre të
promovimit. Materiali më i zakonshëm i marketingut është karta e biznesit, broshurat,
pamfletet, fletushkat e informacioneve dhe fletat e shërbimit.
Publiciteti – Pjesë e këtij seksioni është përshkrimi i planifikimit të publicitetit. Komunikatat për
shtyp janë mënyra e vetme që njerëzit ta hapin fjalën rreth biznesit, por ekzistojnë edhe
mënyra të tjera:
lansimi i produktit
ngjarjet e posaçme duke përfshirë komunitetin
shkrimi i artikujve
marrja dhe shfrytëzimi i dëshmive
UEB-site i biznesit – Nëse biznesi ka apo do të ketë UEB-site, duhet dhënë një përshkrim se si
UEB-site përshtatet në reklamim dhe të tregohet plani i promovimit.
Ekspozimet tregtare – ekspozimet tregtare mund të jenë promovim i shkëqyeshëm dhe rast për
shitje.
Veprimtaritë e tjera promovuese
Veprimtaritë promovuese nuk kanë kufij. Veprimtaritë e tjera siç është mbajtja e kursit,
sponsorimi i një ngjarjeje të komunitetit apo bërja e kampanjës përmes imejllave janë
gjithashtu të mundshme. Qëllimi është që të planifikohen dhe të realizohen një sërë veprimesh
promovuese, të cilat do të komunikojnë me konsumatorët potencial. Promovimi efikas nuk
duhet të jetë i shtrenjtë!
Rëndësia e imazhit në reklam
Fotografia është një ndër elementët më të rëndësishëm të fushatave reklamuese dhe
marketingut në përgjithësi. Ajo mund të bëjë që një klient potencial të vazhdojë të interesohet
për produktin ose ta harrojë atë menjëherë. Shprehja e famshme e vjetër “Një foto vlen sa
1,000 fjalë” është më se e vërtetë. Njerëzit sot duan gjëra të shpejta dhe të qarta. Nëse diçka
nuk i plotëson këto kushte, atëherë ata kalojnë te tjetra. Fotografitë e shkëlqyera mund të
shpërndajnë një mesazh me shpejtësi dhe të tregojnë shumë më tepër se fjalët që mund të
përdoren.
Fotot e mira e kapin menjëherë vëmendjen e audiencës dhe pas kësaj pike, kësaj audience
është më e lehtë t’ia transmetosh pjesën tjetër të mesazhit. Ne jemi njerëz që shqisa e të parit
mban vendin e parë. Duket lojë fjalësh, por është e vërtetë. Informacioni që shkon në tru nga
sytë tanë, zë vendin më të madh në informacionin total që dërgohet në tru nga shqisat e tjera.
Por kjo nuk përfundon këtu, pasi ne kemi edhe aftësinë që të vizualizojmë (imagjinojmë) diçka
që në fakt nuk e shohim me sy. Ndërsa shohim fotografinë e reklamës së thikave WMF, në
mendjen tonë imazhi zbërthehet në qindra fjalë dhe mendime. Mund të na vijë të qeshim,
mund të mendojmë se sa e mprehtë duhet të jetë një thikë për të prerë edhe dërrasën,
mendojmë që thika jonë nuk do ta bënte kurrë një gjë të tillë, pyesim veten çfarë është kjo
kompani që shet këto thika, sa mund të kushtojnë, etj. Me të gjithë këto mendime dhe
pikëpyetje në kokën tonë, mund të themi që reklama ia ka arritur qëllimit. Një pjesë e mirë e
njerëzve do të kërkojë më tepër informacion për t’ju përgjigjur pyetjeve që kanë rreth produktit
dhe rrjedhimisht disa prej tyre edhe do të kryejnë blerjen.
Një foto ideale për reklamë duhet të transmetojë të njëjtin mesazh që transmeton tek audienca
edhe një spot televiziv 30 sekondash, në të cilin ka edhe të folur, muzikë dhe efekte vizuale nga
më të shumëllojshmet. Këtu qëndron vështirësia. Mënyra më e mirë për të realizuar diçka të
tillë është nëpërmjet artit. Jo çdo njeri ka sy për fotografi. Ashtu siç jo çdo njeri është i zoti për
gjithçka. Disa janë më të aftë për të pjekur bukë, disa për të lyer muret, disa për të rregulluar
një makinë, ndërsa disa për të bërë fotografi. Fotografët profesionistë janë të trajnuar, kanë
eksperimentuar me vite me mënyra të ndryshme ndriçimi, kënde të ndryshme, etj. Për më
tepër ata kanë aparatet e duhur fotografikë dhe programet e përshtatshme kompjuterike. Një
fotograf i mirë nuk duhet të fiksojë thjesht një imazh, por duhet të kapë momentin, ndjesinë
dhe të krijojë mesazhin që e bën një fushatë reklame jo të mirë, por të shkëlqyer.
Këshilla për ju menaxherë është që së pari të përfshini edhe fotografitë në fushatat reklamuese
(për t’u përdorur në billboarde, revista, internet, etj. E së dyti, që të zgjidhni fotografët e duhur
për të realizuar ato foto, që të jenë sa më të goditura, të kapshme dhe tërheqëse për njerëzit.
Herë tjetër kur të shihni një reklamë diku në një revistë apo në internet, pyesni për një moment
veten se çfarë ju tërhoqi vëmendjen që vazhduat të lexonit mesazhin e asaj reklame. Ka shumë
mundësi të ishte prej fotografisë së shkëlqyer.
PЁRFUNDIMI
Nga kjo që u tha më lart kuptuam se marketing dhe reklamimi nuk jan e njejta gjë dhe se si
arrihet deri te faza e fundit e reklamimit te produktve se cilat janë punet qe kryej deri te ardhja
e plasimit te atij produkti per reklamim. Po ashtu kuptuam se reklamimi luan një rol kyq në
hapat e par të pasimit të atij produkti dhe bën tërheqjen e konsmatorvë.
LITERATURA
 Nexhmi Rexha, Bazat e Marketingut, Kapitulli X Plani I Marketingut
 Nexhmi Rexha, Bazat e Marketingut, Kapitulli X Plani I Marketingut
 Boshko Jaqovski, Makreting, Shkup 2000
 Shkëputur nga “Udhëheqja me marketingun” F. Kotler, Boshko Jaqovski,
Makreting, Shkup 2000

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Ligjerata e 13 & info
Ligjerata e 13 & infoLigjerata e 13 & info
Ligjerata e 13 & infoekonomia
 
Publiciteti ( marketing )
Publiciteti ( marketing )Publiciteti ( marketing )
Publiciteti ( marketing )Sabir Asipi
 
Mardheniet publike ( marketing )
Mardheniet publike ( marketing )Mardheniet publike ( marketing )
Mardheniet publike ( marketing )Sabir Asipi
 
Marketingu Global
Marketingu GlobalMarketingu Global
Marketingu GlobalMenaxherat
 
Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,
Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,
Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,Shqiprim Jashari
 

Was ist angesagt? (7)

Ligjerata e 13 & info
Ligjerata e 13 & infoLigjerata e 13 & info
Ligjerata e 13 & info
 
Publiciteti ( marketing )
Publiciteti ( marketing )Publiciteti ( marketing )
Publiciteti ( marketing )
 
c00d
c00dc00d
c00d
 
C00d
C00dC00d
C00d
 
Mardheniet publike ( marketing )
Mardheniet publike ( marketing )Mardheniet publike ( marketing )
Mardheniet publike ( marketing )
 
Marketingu Global
Marketingu GlobalMarketingu Global
Marketingu Global
 
Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,
Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,
Shqiprim Jashari Punim ne Marketing, 7p,
 

Andere mochten auch

Marketing - Kollokviumi i 2-të
Marketing - Kollokviumi i 2-tëMarketing - Kollokviumi i 2-të
Marketing - Kollokviumi i 2-tëJozef Nokaj
 
NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)
NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)
NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)fatonbajrami1
 
Ndotja e Mjedisit
Ndotja e MjedisitNdotja e Mjedisit
Ndotja e MjedisitAnida Ago
 
1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhurave1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhuraveMenaxherat
 
1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tij1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tijMenaxherat
 

Andere mochten auch (10)

Marketing - Kollokviumi i 2-të
Marketing - Kollokviumi i 2-tëMarketing - Kollokviumi i 2-të
Marketing - Kollokviumi i 2-të
 
Reklama (1)
Reklama (1)Reklama (1)
Reklama (1)
 
Tema:Reklama
Tema:ReklamaTema:Reklama
Tema:Reklama
 
Reklama
Reklama Reklama
Reklama
 
NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)
NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)
NDËRMARRËSIA - Dr. Safet Merovci (Pyetje dhe përgjigje)
 
Motivimi
Motivimi Motivimi
Motivimi
 
Coca cola
Coca colaCoca cola
Coca cola
 
Ndotja e Mjedisit
Ndotja e MjedisitNdotja e Mjedisit
Ndotja e Mjedisit
 
1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhurave1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhurave
 
1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tij1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tij
 

Ähnlich wie Universiteti m ikroekonimi

Kapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe Konteksti
Kapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe KontekstiKapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe Konteksti
Kapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe KontekstiKujtim Hameli
 
Tendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan Alija
Tendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan AlijaTendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan Alija
Tendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan AlijaUragan Alija
 
Prezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdf
Prezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdfPrezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdf
Prezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdfInfosoft Systems
 
Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832
Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832
Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832INVA SHAHOLLI
 
Plani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjaj
Plani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjajPlani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjaj
Plani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjajAtlantida Marketing Club
 
Njohuribazemarketing
NjohuribazemarketingNjohuribazemarketing
NjohuribazemarketingArta Kurti
 
Tipologjia e marketingut pjesa e ii
Tipologjia e marketingut   pjesa e iiTipologjia e marketingut   pjesa e ii
Tipologjia e marketingut pjesa e iiekonomia
 
Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01
Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01
Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01valmirejetishi
 
Shitja personale
Shitja personaleShitja personale
Shitja personaleVilma Hoxha
 
Njohuri Baze Marketing
Njohuri  Baze  MarketingNjohuri  Baze  Marketing
Njohuri Baze MarketingMenaxherat
 
Njohuri Baze Marketing
Njohuri Baze MarketingNjohuri Baze Marketing
Njohuri Baze MarketingMenaxherat
 
Marketingu Per Bizneset E Vogla
Marketingu Per Bizneset E VoglaMarketingu Per Bizneset E Vogla
Marketingu Per Bizneset E VoglaMenaxherat
 
Sistemi Integral i Komunikimit
Sistemi Integral i KomunikimitSistemi Integral i Komunikimit
Sistemi Integral i KomunikimitBesart Krasniqi
 
Crm menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013
Crm   menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013Crm   menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013
Crm menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013Algita Mesiti
 
Bazat e marketingut punimi i produktit
Bazat e marketingut punimi  i produktitBazat e marketingut punimi  i produktit
Bazat e marketingut punimi i produktitVeton Sopjani
 

Ähnlich wie Universiteti m ikroekonimi (20)

Marketingu
MarketinguMarketingu
Marketingu
 
Kapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe Konteksti
Kapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe KontekstiKapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe Konteksti
Kapitulli 1- (emarketingu) Strategjia dhe Konteksti
 
Tendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan Alija
Tendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan AlijaTendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan Alija
Tendencat në Marketing, prezantuar nga Uragan Alija
 
Prezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdf
Prezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdfPrezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdf
Prezantimi i Trajnimit Per Biznesin Tuaj - Digital Academy.pdf
 
Ekonomia digjitale Bekim përgegjaj
Ekonomia digjitale  Bekim përgegjajEkonomia digjitale  Bekim përgegjaj
Ekonomia digjitale Bekim përgegjaj
 
Punim Seminarik
Punim SeminarikPunim Seminarik
Punim Seminarik
 
Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832
Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832
Pdfslide.net punim seminarik-55b0cd262e832
 
marketing mars 2015
marketing mars 2015marketing mars 2015
marketing mars 2015
 
Plani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjaj
Plani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjajPlani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjaj
Plani i marketingut, mr.sc.bekim përgjegjaj
 
Njohuribazemarketing
NjohuribazemarketingNjohuribazemarketing
Njohuribazemarketing
 
Tipologjia e marketingut pjesa e ii
Tipologjia e marketingut   pjesa e iiTipologjia e marketingut   pjesa e ii
Tipologjia e marketingut pjesa e ii
 
Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01
Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01
Njohuribazemarketing 100202085715-phpapp01
 
Shitja personale
Shitja personaleShitja personale
Shitja personale
 
Njohuri Baze Marketing
Njohuri  Baze  MarketingNjohuri  Baze  Marketing
Njohuri Baze Marketing
 
Njohuri Baze Marketing
Njohuri Baze MarketingNjohuri Baze Marketing
Njohuri Baze Marketing
 
Marketingu Per Bizneset E Vogla
Marketingu Per Bizneset E VoglaMarketingu Per Bizneset E Vogla
Marketingu Per Bizneset E Vogla
 
Sistemi Integral i Komunikimit
Sistemi Integral i KomunikimitSistemi Integral i Komunikimit
Sistemi Integral i Komunikimit
 
Crm menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013
Crm   menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013Crm   menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013
Crm menaxhimi i mardhenieve me klientin 30.01.2013
 
Detyra 1 [1]..
Detyra 1 [1]..Detyra 1 [1]..
Detyra 1 [1]..
 
Bazat e marketingut punimi i produktit
Bazat e marketingut punimi  i produktitBazat e marketingut punimi  i produktit
Bazat e marketingut punimi i produktit
 

Mehr von Duresa M. Bytyqi

Punim seminarik informatik
Punim seminarik informatikPunim seminarik informatik
Punim seminarik informatikDuresa M. Bytyqi
 
Universiteti publik e drejta biznesore
Universiteti publik e drejta biznesoreUniversiteti publik e drejta biznesore
Universiteti publik e drejta biznesoreDuresa M. Bytyqi
 
Prezantimi bazat e informatikes
Prezantimi bazat e informatikesPrezantimi bazat e informatikes
Prezantimi bazat e informatikesDuresa M. Bytyqi
 
Prezantimi e drejta biznesore
Prezantimi e drejta biznesorePrezantimi e drejta biznesore
Prezantimi e drejta biznesoreDuresa M. Bytyqi
 
Prezantimi bazat e biznesit
Prezantimi bazat e biznesitPrezantimi bazat e biznesit
Prezantimi bazat e biznesitDuresa M. Bytyqi
 

Mehr von Duresa M. Bytyqi (7)

Presentation menaxhment
Presentation menaxhmentPresentation menaxhment
Presentation menaxhment
 
Punim seminarik informatik
Punim seminarik informatikPunim seminarik informatik
Punim seminarik informatik
 
Universiteti publik e drejta biznesore
Universiteti publik e drejta biznesoreUniversiteti publik e drejta biznesore
Universiteti publik e drejta biznesore
 
Prezantimi bazat e informatikes
Prezantimi bazat e informatikesPrezantimi bazat e informatikes
Prezantimi bazat e informatikes
 
Prezantimi e drejta biznesore
Prezantimi e drejta biznesorePrezantimi e drejta biznesore
Prezantimi e drejta biznesore
 
Prezantimi bazat e biznesit
Prezantimi bazat e biznesitPrezantimi bazat e biznesit
Prezantimi bazat e biznesit
 
Raport hulumtimi
Raport hulumtimiRaport hulumtimi
Raport hulumtimi
 

Universiteti m ikroekonimi

  • 1. Universiteti “Haxhi Zeka” –Pejë PUNIM SEMINARIK Lënda:Mikroekonomi TEMA: Reklamimi dhe zhvillimi i produktit në tregun konkurrues Pejë 2013 Vlersonë:  MSc.Artan Nimani  MCs.Alma Shehu Punuar nga:  Duresa Bytyqi  Drilon Bardhaj
  • 2. PЁRMBAJTJA Table of Contents PЁRMBAJTJA..................................................................................................................................................2 HYRJE.............................................................................................................................................................3 Funksioni i Marketingu .................................................................................................................................4 Reklamimi .....................................................................................................................................................6 Katër praktikat më të mira për reklamimin e produkteve dhe shërbimeve në rrjetet sociale...................10 Reklamat dhe 5 efektet e tyre “negative” ..................................................................................................12 Promovimi dhe plani i reklamimit...............................................................................................................15 Rëndësia e imazhit në reklam.....................................................................................................................18 PЁRFUNDIMI ...............................................................................................................................................20 LITERATURA .............................................................................................................................................21
  • 3. HYRJE Në këtë punim seminarik do mundohemi qe ta trajtojm reklamimin e produkteve dhe sa është e rendesishme reklamimi në zhvillimin e produkteve ne trget konkuruese. Se sa ndikon reklamimi i produkteve ne zhvillimin e tyre ne treget konkuruese.
  • 4. Funksioni i Marketingu Fjala marketing rrjedh nga gjuha angleze përkatësisht nga fjala “market” që dmth. “treg” dhe shtesës “ing” që ka kuptime nga më të ndryshmet si proces, aksion, takim për të fituar etj. Por në në një përkthim të përgjithësuar mund të jetë “tregtim”. Marketingu është kuptimi i nevojave të klientëve dhe shëndrrimi i tyre në atë mënyrë, në të cilën produktet konceptohen, zhvillohen dhe plasohen, por duhet të ekzistoj strategjia për distribuim dhe promovim, për të kënaqur dhe joshur klientët. Prandaj themi se marketingu është i fokusuar në klientin. Reklama. Tashmë ajo është e pranishme kudo: në televizione, gazeta, revista, radio, fletëpalosje, internet, në stenda dhe afishe. Është një nga elementet më të rëndësishme për suksesin e një biznesi. Nga një ekonomi e centralizuar, në ekonominë e sotme të tregut, Kosova duket se ka filluar gjithmonë e më tepër të kuptojë rëndësinë e reklamës dhe publicitetit. Një logo, një slogan, një imazh, të shoqëruar nga elemente të tjera ndihmëse, që synojnë të japin pamje atraktive për t’u afruar gjithmonë e më tepër tek konsumatori dhe për të lënë gjurmë në kujtesën e tij. Zgjedhjet janë të ndryshme: pak fjalë, që mbahen mend lehtë, një zë i njohur për publikun drejt të cilit përcillet mesazhi dhe një imazh (më shpesh një fytyrë e bukur femre) që të fton të bësh zgjedhjen e saj për një produkt të caktuar. Por si krijohet një reklamë, cili është qëllimi i saj, cilat janë elementet e rëndësishme që merren parasysh për të sjellë një mesazh të suksesshëm. Kompani të ndryshme zgjedhin mënyra të ndryshme për reklamimin e produkteve të veta. Kur një ndërmarrje merr pjesë në një industri, kryen një numër të aktiviteteve të ndërlidhura, siç janë operacionet e prodhimit, të shpërndarjes së produkteve ose të shitjes. Këto aktivitete janë lidhje me aktivitetet e furnizuesve dhe konsumatorëve dhe të gjitha së bashku paraqesin një zinxhir të vlerave. Të gjitha këto tani më janë pjesë e pandarë e sistemit elektronik të marketingut Në kushtet bashkëkohore të zhvillimit të biznesit, i cili gjithnjë e më tepër po shkon drejt globalizimit është rritur rëndësia e faktorit të lokacionit në botën e Internetit, me këtë edhe reklamimi i produkteve dhe shërbimeve përmes webfaqeve të ndryshme. Marketingu elektronik është formë e realizimit të aktiviteteve të marketingut përmes aplikimit intensiv të teknologjisë informative dhe komunikuese (teknologjia e internetit).
  • 5. Këto dy teknologji përdoren gjatë realizimit të të gjitha funksioneve të marketingut: - informimi lidhur me tregun- hulumtimi i tregut- zhvillimi i politikës së produktit ose shërbimeve- politika e shitjes Informimi lidhur me tregun është funksion i marketingut i cili ka për qëllim të ofrojë një tablo të përgjithshme lidhur me tregun dhe lëvizjet në të. Këto aktivitete më herët siguroheshin përmes publikimeve, analizave të tregut ose raportimeve periodike.Sot interneti ofron mënyrë shumë më të shpejtë dhe më efikase të mbledhjes së informatave relevante nga fusha e marketingut.Përderisa marketingu si një fushë mjaft atraktive, në kushtet bashkëkohore të zhvillimit të biznesit, mund të themi se ka arritur kulminacionin e sukseseve të afarizmit global, tek ne në Kosovë një gjë e tillë mund të themi se vetëm sa i ka vënë hapat e parë, për tu zhvilluar në mënyrë profesionale, edhe pse një gjë e tillë tek ne ende mungon. Kjo pasi që profesionalizmi nuk vjen vetvetiu por atë duhet fituar përmes punës dhe përvojës.Në këtë kohë me një hapësirë konkurrente gjithnjë e më të ashpër, funksioni më kritik apo vendimtar për ti përballuar tregut dhe kësaj konkurrence është zhvillimi dhe avancimi profesional i marketingut
  • 6. Reklamimi Reklama, si instrument i marketingut është një nga elementet më me ndikim që tërheq konsumatorët në blerjen e produkteve dhe shërbimeve si në shitoret tradicionale gjithashtu edhe në ato elektronike. Realizimet e reklamave nga kompanitë e njohura botërore bëhen duke u bazuar në vetë dëshirat e konsumatorëve. Nevojat e tyre studiohen mirë, dëshira e tyre për të konsumuar diçka emocionalisht studiohet gjithashtu, por më i rëndësishëm për kompanitë është studimi i reagimeve pas “konsumimit” të reklamave. Ky reagim është elementi kryesor i cili e përcjell konsumatorin gjatë gjithë kohës. Tendenca gjithnjë e më e madhe e kompanive të cilat mund të lejojnë buxhet të mirëfilltë për reklamë është krijimi i asociacioneve të cilat do të bëjnë që konsumatorët të ndjejnë ndikimin e reklamave për një kohë mundësisht sa më të gjatë. Ajo që mund të vërehet në ditët e sodit është se shumë kompani ndajnë buxhet sa për të shpalosur reklamat e tyre nëpër media të ndryshme ose përmes stendave të afishimit e fletushkave të shpërndara drejtpërdrejtë në shtëpitë e konsumatorëve. Atëherë si të dallohet një kompani nga të tjerat? Si të shkëlqeje një reklamë e një kompanie aq shumë sa të lë prapa të tjerat, të ndikojë tek konsumatorët dhe të mbetet një kohë të gjatë në kokat e tyre. Në të vërtetë thelbi i reklamës është tërheqja e vëmendjes së konsumatorit, bërja e tij të njohur me produktin, shërbimin dhe me kompaninë. Kështu që reklamat “me të meta”, “të dizajnuara me të meta”, “me mesazhe të gabuara” ose ato provokuese janë të bëra qëllimisht si të tilla vetëm e vetëm për të tërhequr vëmendjen e konsumatorit. Për të përfunduar, reklamat që nuk janë të logjikshme, sipas neve të dizajnuara keq, që duket se nuk përçojnë mesazhin e duhur, nëse përfolen nga njerëzit atëherë nuk janë të gabuara meqë kanë tërhequr vëmendjen e konsumatorit dhe do të mbeten në kokat e tyre për një kohë të bukur të gjatë. Reklama është një nga elementët që kërkojnë investimet më të mëdha të marketingut për shumicën e kompanive. Por si mund t’i bëjmë ato sa më funksionale? Si duhet të jetë përmbajtja e një reklame të mirë? Çfarë karakteristikash duhet të ketë ajo? Mbajmë parasysh që me reklama nuk kuptojmë vetëm videot që shfaqen në TV por çdo mënyrë publiciteti të paguar nga kompania, ku përfshihen gazetat, billbordet, reklamat online, etj.
  • 7. Reklamat më të mira nuk janë thjesht kreative, ato e shesin produktin. Vetëm kreativiteti nuk mjafton. Arti ndihmon që reklama të mbahet mend, të krijojë një ndjenjë të caktuar tek njerëzit, por as këto nuk mjaftojnë. Një reklamë e mirë duhet të komunikojë gjënë e duhur që do të bëjë që njerëzit ta kërkojnë, ta besojnë dhe ta blejnë atë produkt. Pra, një ndërthurje midis idesë, kreativitetit, artit dhe mesazhit të duhur e bëjnë një reklamë gati perfekte. Por edhe elementët e një reklame të shkëlqyer duhet të rinovohen ose nuk do të jepen më rezultatet e pritura. Elementë të tillë mund të jenë: personazhet, slloganet, apo lloji i mesazhit. Një nga kompanitë shqiptare që e bën mirë të paktën këtë gjë është Eagle Mobile. Si për shembull slloganet ndryshohen vazhdimisht: “Rinia fluturon tani”, “Si asnjë tjetër”, “Shtoji ngjyrat”, “Jepi vetes lirinë e komunikimit”, etj. Kompanitë konkurrente e bëjnë rrallë ose asnjëherë këtë gjë. Ata që konceptojnë reklamat kanë metodë të ndryshme se si i krijojnë ato. Një metodë është lidhja e një marke në mënyrë të drejtpërdrejtë me një përfitim apo përcaktim të vetëm. Ndërsa Leo Burnett, një nga krijuesit më të famshëm të reklamave në botë, preferonte të krijonte personazhe që shprehnin të mirat apo personalitetin e produkteve. Këtu përmendim si shembull cowboy-in e famshëm të kompanisë Marlboro. Ndërsa agjenci të tjera krijojnë mini histori me episode për të treguar aspekte të ndryshme të produktit. Kujtojmë si rast pak a shumë të tillë, reklamat e Digitalb me episode të ndryshme humoristike me aktorët e Portokallisë. Qëllimi i reklamës nuk duhet të jetë tregimi i fakteve rreth një produkti, por shitja e një zgjidhjeje ose një ëndrre. Reklama i duhet adresuar aspiratave të konsumatorëve. Këtë bëjnë
  • 8. Harley Davidson, Armani, Western Union, etj. Një Harley nuk reklamohet si një motorr që ecën më mirë se të tjerët, por reklamohet si një mundësi që njerëzit të kenë një stil jetese të veçantë, të ndihen të lirë dhe si heronj. Charles Revson, themeluesi i kompanisë së produkteve estetike Revlon ka thënë: “Në fabrikën tonë ne prodhojmë buzëkuq. Në reklamat tona, ne shesim shpresë.” Dhe në mënyrë që njerëzit të mos jenë dyshues ndaj një reklame që i premton realizimin e një ëndrre, reklama duhet të ekzekutohet pikërisht me elementët që thamë në fillim, kreativiteti, arti, dhe mesazhi i duhur. Shumë pak persona do të besojnë nëse thjesht del dikush në TV dhe thotë që produkti i tij zgjidh çdo hall dhe çdo problem. Nuk është kaq e thjeshtë. Pse shumica e reklamave nuk janë kreative? Merrni për shembull reklamat e makinave. Në 90% të reklamave në TV shfaqet një makinë që ecën në rrugë të bukura rurale të boshatisura dhe me shpejtësi të madhe. Marrim rastin kur një reklamë e tillë transmetohet në Shqipëri ose Kosovë, por kjo është e vërtetë për shumicën e vendeve, duke qenë që konçensionarët i marrin të gatshme nga prodhuesit reklamat që shfaqin në TV. Po si mund të ketë sukses një reklamë e tillë? Ne nuk kemi rrugë aq të bukura, rrugët tona janë mbushur me gropa. Nuk ka rrugë që të jenë bosh dhe mos të ketë makina të tjera siç shfaqen në reklamë. Për më tepër shpejtësia maksimale që lejohet në rrugë rurale është rreth 60 km/orë, nuk mund të eci me 120 km/orë si në reklamë. E duke qenë gati të gjithë reklamat njësoj, ne as nuk e mbajmë mend se cila makinë ishte në një reklamë. Konkluzioni është që reklama të tilla shpesh janë shpenzime të kota të kompanive dhe humbje e kohës për konsumatorët. Sipas Kotler, mungesa e kreativitetit në reklama nuk vjen nga agjencitë e krijimit të reklamave por nga vetë kompanitë. Pra, nëse një kompani sheh se agjencia që ka paguar për t’i krijuar reklamën, ka realizuar diçka shumë “të egër” apo “që thyen tabutë”, atëherë i kërkon që ta bëjnë disi më “normale”, pasi i frikësohet reagimit të publikut. Kjo ndodh kur paguhet një agjenci, por mund të ndodhë edhe nëse reklama krijohet nga vetë punonjësit e firmës. Kompanitë duhet të ngrejnë një pyetje shumë të rëndësishme përpara se të reklamojnë: A do të krijojë reklama klientë më të kënaqur, sesa po të përdorim të njëjtat para jo për reklamë por për të ndërtuar një produkt më cilësor, për të përmirësuar shërbimin ndaj klientit, apo për të
  • 9. krijuar një eksperiencë më të fortë të markës? Përgjigja e kësaj pyetjeje nuk është asnjëherë e thjeshtë. Nga njëra anë mund të mendojmë që sa më i mirë të jetë produkti, aq më pak do të na duhet të shpenzojmë në reklamim, pasi klientët e kënaqur janë reklama më e mirë dhe se me klientët besnikë, reklama është më pak e nevojshme. Por ka edhe njerëz që besojnë së tepërmi tek reklamat. I tillë është Stewart Henderson Britt, që ka thënë: “Të bësh biznes pa reklamuar, është njësoj sikur t’i shkelësh syrin një vajze në errësirë. Ti e di se çfarë je duke bërë, por të tjerët jo.” Një gjë është e sigurt: Nëse produkti jot nuk është aq i mirë sa duhet, mos shpenzoni për ta reklamuar pasi reklama e një produkti të keq, është vrasësi më i shpejtë i tij. Kujtojmë që Pepsi ka shpenzuar miliona për reklamimin e produktit të saj Pepsi One, por ai produkt dështoi shumë shpejt pasi konsumatorëve thjesht nuk u pëlqeu. Në një rast të tillë, pra kur produkti juaj apo shërbimi ndaj klientëve nuk është ende në nivelin e duhur, ju duhet të shpenzoni për të përmirësuar këto aspekte dhe jo për reklamim.
  • 10. Katër praktikat më të mira për reklamimin e produkteve dhe shërbimeve në rrjetet sociale Nese rrezohet nje peme ne pyll, veshtire se e degjon njeri. Kur spoti juaj publicitar deshton ne Facebook, atehere nuk ka dyshime, nuk ka qene mjaftueshem i mire. Mungesa e nderveprimit i permbledh te gjitha. Eshte e qarte se ju keni paguar mjaft para per t’i ekspozuar shumicen e njerezve ndaj kesaj reklame, por shume pak u interesuan per te. Kjo nuk ka perse te jete thelbi i punes suaj. Ka njerez qe nuk bejne gje tjeter vecse studiojne performancen e reklamave sociale gjate gjithe kohes. Ndaj, merrni keshillen e tyre nese doni te reklamoni dicka dhe se paku gjysma e rruges suaj drejt suksesit, te jete e garantuar. 1. Mendoni se kujt po i drejtoheni (Target-grupi) Kemi arritur ne perfundimin se nje spot pa Like eshte nje deshtim i sikletshem, sic eshte edhe nderveprimi ne nje reklame nga njerezit e gabuar. Fatmiresisht per ju, Twitter dhe Facebook kane sofistikuar programet kyc te kesaj kategorie te cilat ju lejojne te shenjestroni grupin e duhur te njerezve bazuar te demografia, vendndodhja dhe prirjet e ngjashme, mes variablave te tjere. Nje spot mediatik social i suksesshem bazohet ne te dhenat e konsumatoreve te saj. Kush jane ata qe vertet i konsumojne sherbimet apo produketet tuaja? Per cfare interesohen ata me teper? Ju duhet te mendoni me gjate per te depertuar ne kete kategori njerezish. Perqendrohuni ne ate grup njerezish qe ju e dini se do te punojne per te ndertuar kete kerkese. Si mund ta besh kete? Ne muajin mars, Facebook lancoi Lookalike Audiences, nje program qe perdor te dhenat e Facebook per te identifikuar njerezit qe nuk jane fansa te faqes suaj por kane karakteristika te ngjashme me fansat tuaj. 2. Jo cdo spot duhet te jete publik
  • 11. Shumica e reklamave me te cilat ndesheni, duhen gjykuar nese vlejne per t’u shperndare. Kjo, sepse shumica e reklamave nuk jane gjithnje argetuese, por jane te formuluara per te permbushur nje qellim te percaktuar nga firma e interesuar. Nje reklame tipike per nje makine qe pershkon rruge te gjata buze perendimit te diellit, kjo nuk do te thote se i drejtohet domosdoshemrisht nje publiku te gjere. Pra, per cdo reklame, duhet te merrni ne konsiderate nese ka dicka publike ne te. Mos harroni se nuk eshte e rendesishme qe reklama juaj te jete teresisht publike. Nje grup i shenjestruar mire, se bashku me thirrjen per verpim, eshte shume me efikas pasi jane keta njerezte cilet jane me teper te interesuar per produktin apo sherbimin. Kjo do te thote qartesisht se nese mesazhi juaj shkon tek keta njerez, ata do te jene me te predispozuar per ta shperndare spotin. Kjo do te thote me tej, se nje video qe i ben njerezit per te qeshur, mund te mbledhe me shume ‘like’ por nuk do te reklamoje punen tuaj per te arritur qellimet tuaja. 3. Spotet sociale nuk kane pse te duken si reklama Facebook Promoted Posts dhe Twitter’s Promoted Tweets duken me teper si komunikim me konsumatoret sesa si reklama. Kjo per shkak te dizenjimit te tyre. Rrjetet me te medha sociale poi kushtojne me teper rendesi spoteve locale qe kane nje permbajtje te caktuar per konsumatoret e nje vendi te caktuar. Merrni kohen e duhur per te realizuar me kreativitet punen tuaj. Per kete lloj medium, kreativiteti dhe planifikimi jane teper te kerkuara. Te ndash me publikun duke treguar interes, duhet te ndertosh edhe besimin me konsumatoret gjithashtu. Permbajuni te ashtuquajturave ‘histori’ qe ne Facebook njihen si ‘stories’, dhe mbani mend se historite mbahen mend me teper nga njerezit sesa faktet. 4. Bejini spotet te aplikueshem ne telefonat mobile Duke qene se rrjetet me te medha sociale jane pershtatur edhe ne telefona, eshte e kote ta anashkalosh kete kerkese te konsumatorit. Mbani mend se qellimi juaj kryesor duhet te shfaqet
  • 12. Brenda 90 karaktereve te par ate shkrimit, ne menyre qe konsumatori te njihet me mesazhin kryesor, pendryshe do te humbe perqendrimin. Sigurohuni se fotot apo videot punojne dhe pershtaten edhe ne telefonat mobile. Reklamat dhe 5 efektet e tyre “negative” Ndër to, po përmendim më poshtë disa nga më të rëndësishmet: 1. Kostot e fshehura Një konsumator duhet të dijë që reklamat kushtojnë shumë dhe se paratë me të cilat ato mundësohen vijnë nga vetë ai. Kur dikush blen një produkt, ai paguan për njësinë e produktit, paketimin, kostot e zhvillimit, të mirëmbajtjes së makinerive, pagesën e punonjësve që e kanë prodhuar, etj. Por përveç këtyre, në momentin që një produkt blihet, në çmim është përfshirë edhe reklama që është paguar nga kompania për atë produkt. Ndërsa nga njëra anë është e kuptueshme se përse dikush duhet të paguajë për elementët e parë që përmenda, është e palogjikshme që dikush të paguajë kompaninë për t’i treguar atij rreth një produkti që sapo e ka blerë. Nëse makineritë, punonjësit apo paketimi i krijojnë produktit një vlerë të shtuar, çfarë vlere i shton reklama atij? 2. Mashtrimi i klientëve Të gjithë marketerët e dinë që nuk mund të thonë gënjeshtra pa limit në reklamat që prodhojnë dhe që sipas ligjeve në shumë shtete pretendimet e tyre duhet të mbështeten në statistika konkrete. Megjithatë, marketerët shpesh e shtrembërojnë të vërtetën mbi produktet e tyre. Gjatë reklamimit, kompania mund ta ekzagjerojë me veçanti të caktuara të produkteve, duke e
  • 13. bërë atë të duket shumë më cilësor se ç’është në të vërtetë. Sigurisht, veçantitë negative të një produkti nuk përmenden kurrë. Kështu, reklamat mund të mashtrojnë shumë njerëz, sidomos për një grupmoshë të re që shpenzon orë të tëra përpara televizorit apo internetit dhe përballet kudo me reklama të tilla agresive dhe mashtruese. 3. Kushtëzimi dhe vendosja e një “mode” Në mënyrë që të hipnotizojnë një masë të madhe njerëzish, kompanitë duhet të krijojnë një “modë” të caktuar që konsumatorët do të duhet të ndjekin. Ky është një nga qëllimet më të mëdha të reklamave të ditëve të sotme. Marketerët kanë zbuluar se nëse prodhojnë një produkt dhe bëjnë që produkti i tyre t’i bëjë klientët e lumtur, shitjet do të shpërthejnë. Për të bërë që klientët të besojnë se një produkt i bën të lumtur, marketerët i bombardojnë ata me imazhe dhe me deklarata të pavërteta gjatë gjithë ditës, derisa njerëzit të fillojnë t’i besojnë ato gjëra. Këtu mund të kihen parasysh reklamat tipike të pajisjeve stërvitëse që shërbejnë për dobësim apo për të mbajtur trupin në formë. Në këto reklama, tregohen gjithmonë fotografi ku tregohet dikush para dhe pas përdorimit të produktit, ku ndryshimi është i jashtëzakonshëm, por i realizuar me photoshop. Në këto reklama merren për të prezantuar produktet, njerëz me trup perfekt, të cilët nuk e kanë arritur atë fizik me anë të produktit që reklamojnë, por me stërvitje intensive gjatë një periudhe të gjatë kohe. Pasi arrihet të vendoset “moda”, kushtëzimi mund të fillojë. Konsumatorët bëhen të varur ndaj produkteve për të cilat në fakt nuk kanë fare nevojë. Ky është imazhi i shoqërisë që konsumon më tepër se çka nevojë dhe njëkohësisht ankohet se nuk ka para mjaftueshëm. Ditët e sotme, për shkak të kushtëzimeve që vijnë nga reklamat dhe prej “modës” së vendosur nga kompanitë, njerëzit nuk gjykojnë më njëri-tjetrin mbi atë çfarë janë me të vërtetë, por për mënyrën se si dhe për çfarë shpenzojnë. 4. Çensurimi Kompanitë duan që reklamat e tyre të shfaqen në kanale televizive apo faqe interneti që kanë një përmbajtje të caktuar, sepse kërkojnë që t’ia paraqesin produktin një audience të caktuar. Shumica e mediave janë bërë tërësisht të varura prej reklamuesve të mëdhenj, aq sa ndryshojnë apo çensurojnë edhe programacionin e vet për hir të tyre. Për shembull asnjë
  • 14. drejtues emisioni nuk mund të thotë kurrë: “Në djall këto reklamat!”, madje shpesh drejtuesi është i gatshëm t’i kërkojë shikuesve që të mos ndërrojnë kanal gjatë hapësirës së reklamave. Gjithashtu pjesë nga shfaqje që mund të tregojnë anët negative të një produkti, ndalohen në varësi të reklamuesit tek një shfaqje. 5. Degradimi i artit Një tjetër efekt negativ i reklamave është degradimi i tmerrshëm i disa prej formave të artit. Nuk ka më kreativitet të pastër nëpër televizione. Çdo gjë që sheh apo dëgjon, tashmë ka për qëllim të shesë diçka. Aktorët ndërsa luajnë pjesën e tyre në film, prezantojnë edhe produkte që konsumatorët duhet të blejnë, duke dashur ta kthejnë përdorimin e tyre në “modën” që përmenda më lart. Modelet duken të bukura dhe më të reja se ç’janë me tualetet më të fundit që konsumatorët duhet të blejnë. Një film që zgjat 90 minuta, zgjatet në dy orë për shkak të reklamave që transmetohen në mes (përveç reklamës së përfshirë në skenat e filmit). Nëpër ndeshje futbolli, nëpër emisione argëtuese apo debati, nëpër çdo faqe interneti, kudo, ka hapësira të pafundme me reklama. Por kjo është vetëm gjysma e së keqes. Shumica e reklamave janë tërësisht të trasha dhe të krijuara me aspak imagjinatë apo origjinalitet. Nuk janë argëtuese, apo kreative dhe të mos flasim pastaj për mungesën totale të artit në to. Megjithatë, janë këto reklama të pakëndshme që zënë një pjesë të madhe të kohës së konsumatorëve, që mund ta shfrytëzonin duke parë apo dëgjuar gjëra më me vlerë për ta dhe që nuk mashtrohen prej tyre.
  • 15. Promovimi dhe plani i reklamimit Zakonisht pjesa e reklamimit dhe e promovimit e planit të marketingut përshkruan si të ofrohet propozimi unik i shitjes konsumatorëve të synuar. Mesazhi kryesor të cilin një person dëshiron t’ua dërgojë konsumatorëve duhet së pari të zhvillohet dhe pastaj të vlerësohen mundësitë e promovimit. Në fund, një ide duhet të theksohet në planin e marketingut: Reklamimi – Qasja më e mirë për reklamim është që të mendohet për media dhe cilat media do të jenë më efikase në arritjen e tregut të shënjestruar. Pastaj duhet të merret vendim lidhur me sasinë e buxhetit vjetor që do të shpenzohet në reklamim, duke i sqaruar shpenizmin për secilin medium. Çfarë përqindje të buxhetit për reklamim vjetor do të investohet në këto që vijojnë: Interneti televizori radio gazetat revistat librat e telefonave stendat reklamat në banka/autobusa/metro postare Reklamime në bashkëpunim me shitësit me shumicë, shitësit me pakice apo me biznese të tjera?
  • 16. Promovimi i shitjes – Nëse është e nevojshme për biznesin, mund t’i përfshini aktivitetet e promovimit të shitjes në planin e reklamimit dhe promovimit, siç janë: ofrimi i mostrave falas kuponat pikat e blerjes demonstrimet e produkteve Materialet e marketingut – Çdo biznes duhet të përfshijë disa prej këtyre në planet e tyre të promovimit. Materiali më i zakonshëm i marketingut është karta e biznesit, broshurat, pamfletet, fletushkat e informacioneve dhe fletat e shërbimit. Publiciteti – Pjesë e këtij seksioni është përshkrimi i planifikimit të publicitetit. Komunikatat për shtyp janë mënyra e vetme që njerëzit ta hapin fjalën rreth biznesit, por ekzistojnë edhe mënyra të tjera: lansimi i produktit ngjarjet e posaçme duke përfshirë komunitetin shkrimi i artikujve marrja dhe shfrytëzimi i dëshmive UEB-site i biznesit – Nëse biznesi ka apo do të ketë UEB-site, duhet dhënë një përshkrim se si UEB-site përshtatet në reklamim dhe të tregohet plani i promovimit. Ekspozimet tregtare – ekspozimet tregtare mund të jenë promovim i shkëqyeshëm dhe rast për shitje.
  • 17. Veprimtaritë e tjera promovuese Veprimtaritë promovuese nuk kanë kufij. Veprimtaritë e tjera siç është mbajtja e kursit, sponsorimi i një ngjarjeje të komunitetit apo bërja e kampanjës përmes imejllave janë gjithashtu të mundshme. Qëllimi është që të planifikohen dhe të realizohen një sërë veprimesh promovuese, të cilat do të komunikojnë me konsumatorët potencial. Promovimi efikas nuk duhet të jetë i shtrenjtë!
  • 18. Rëndësia e imazhit në reklam Fotografia është një ndër elementët më të rëndësishëm të fushatave reklamuese dhe marketingut në përgjithësi. Ajo mund të bëjë që një klient potencial të vazhdojë të interesohet për produktin ose ta harrojë atë menjëherë. Shprehja e famshme e vjetër “Një foto vlen sa 1,000 fjalë” është më se e vërtetë. Njerëzit sot duan gjëra të shpejta dhe të qarta. Nëse diçka nuk i plotëson këto kushte, atëherë ata kalojnë te tjetra. Fotografitë e shkëlqyera mund të shpërndajnë një mesazh me shpejtësi dhe të tregojnë shumë më tepër se fjalët që mund të përdoren. Fotot e mira e kapin menjëherë vëmendjen e audiencës dhe pas kësaj pike, kësaj audience është më e lehtë t’ia transmetosh pjesën tjetër të mesazhit. Ne jemi njerëz që shqisa e të parit mban vendin e parë. Duket lojë fjalësh, por është e vërtetë. Informacioni që shkon në tru nga sytë tanë, zë vendin më të madh në informacionin total që dërgohet në tru nga shqisat e tjera. Por kjo nuk përfundon këtu, pasi ne kemi edhe aftësinë që të vizualizojmë (imagjinojmë) diçka që në fakt nuk e shohim me sy. Ndërsa shohim fotografinë e reklamës së thikave WMF, në mendjen tonë imazhi zbërthehet në qindra fjalë dhe mendime. Mund të na vijë të qeshim, mund të mendojmë se sa e mprehtë duhet të jetë një thikë për të prerë edhe dërrasën, mendojmë që thika jonë nuk do ta bënte kurrë një gjë të tillë, pyesim veten çfarë është kjo kompani që shet këto thika, sa mund të kushtojnë, etj. Me të gjithë këto mendime dhe pikëpyetje në kokën tonë, mund të themi që reklama ia ka arritur qëllimit. Një pjesë e mirë e njerëzve do të kërkojë më tepër informacion për t’ju përgjigjur pyetjeve që kanë rreth produktit dhe rrjedhimisht disa prej tyre edhe do të kryejnë blerjen. Një foto ideale për reklamë duhet të transmetojë të njëjtin mesazh që transmeton tek audienca edhe një spot televiziv 30 sekondash, në të cilin ka edhe të folur, muzikë dhe efekte vizuale nga më të shumëllojshmet. Këtu qëndron vështirësia. Mënyra më e mirë për të realizuar diçka të tillë është nëpërmjet artit. Jo çdo njeri ka sy për fotografi. Ashtu siç jo çdo njeri është i zoti për gjithçka. Disa janë më të aftë për të pjekur bukë, disa për të lyer muret, disa për të rregulluar një makinë, ndërsa disa për të bërë fotografi. Fotografët profesionistë janë të trajnuar, kanë
  • 19. eksperimentuar me vite me mënyra të ndryshme ndriçimi, kënde të ndryshme, etj. Për më tepër ata kanë aparatet e duhur fotografikë dhe programet e përshtatshme kompjuterike. Një fotograf i mirë nuk duhet të fiksojë thjesht një imazh, por duhet të kapë momentin, ndjesinë dhe të krijojë mesazhin që e bën një fushatë reklame jo të mirë, por të shkëlqyer. Këshilla për ju menaxherë është që së pari të përfshini edhe fotografitë në fushatat reklamuese (për t’u përdorur në billboarde, revista, internet, etj. E së dyti, që të zgjidhni fotografët e duhur për të realizuar ato foto, që të jenë sa më të goditura, të kapshme dhe tërheqëse për njerëzit. Herë tjetër kur të shihni një reklamë diku në një revistë apo në internet, pyesni për një moment veten se çfarë ju tërhoqi vëmendjen që vazhduat të lexonit mesazhin e asaj reklame. Ka shumë mundësi të ishte prej fotografisë së shkëlqyer.
  • 20. PЁRFUNDIMI Nga kjo që u tha më lart kuptuam se marketing dhe reklamimi nuk jan e njejta gjë dhe se si arrihet deri te faza e fundit e reklamimit te produktve se cilat janë punet qe kryej deri te ardhja e plasimit te atij produkti per reklamim. Po ashtu kuptuam se reklamimi luan një rol kyq në hapat e par të pasimit të atij produkti dhe bën tërheqjen e konsmatorvë.
  • 21. LITERATURA  Nexhmi Rexha, Bazat e Marketingut, Kapitulli X Plani I Marketingut  Nexhmi Rexha, Bazat e Marketingut, Kapitulli X Plani I Marketingut  Boshko Jaqovski, Makreting, Shkup 2000  Shkëputur nga “Udhëheqja me marketingun” F. Kotler, Boshko Jaqovski, Makreting, Shkup 2000