SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
Dr. Alok Kumar Verma
PhD, M.S.(Ayu)
Overview
 Classical reference
 Definition
 Types
 Importance in Shalya tantra
References
Su Su Vranaprshniya Adhyaya21/36
Definition
 भवन्ति चात्र-
सञ्चयं च प्रकोपं च प्रसरं स्थानसंश्रयम ् |
व्यन््िं भेदं च यो वेत्ति दोषाणां स भवेद्भभषक् ||
 Timing to control the dosha or timing of treatment.
Types- Stages
1. Snachaya
2. Prakopa
3. Prasara
4. Sthan samshrya
5. Vyakta
6. Bheda
 These six stages are presesnt in kriya kaal
Snachaya
 The clinical feature of dosha sanchaya
ित्र सन्ञ्चिानां खलु दोषाणां स्िब्धपूणणकोष्ठिा पीिावभासिा
मतदोष्मिा चाङ्गानां गौरवमालस्यं चयकारणत्तवद्वेषश्चेति
भलङ्गातन भवन्ति |
ित्र प्रथमः क्रियाकालः ||१८
As per Vagbhatta is first and most important stage of kriyakaal
Prakopa
 Causes of Prakopa
“ित्र
बलवद्त्तवग्रहातिव्यायामव्यवायाध्ययनप्रपिनप्रधावनप्रपीननाभभााि
लङ्ानप्लवनिरणरात्रत्रजागरणभारहरण-गजिुरगरथपदातिचयाण
कटुकषायति्िरूक्षलाुशीिवीयणशुष्कशाकवल्लूरवरकोद्दालककोरदू
षश्यामाकनीवार-मुद्गमसूराढकीहरेणुकलायतनष्पावा
अनशनत्तवषमाशनाध्यशनवािमूत्रपुरीषशुिच्छर्दणक्षवथूद्गारबाष्पवेग
त्तवाािार्दभभत्तवणशेषैवाणयुः प्रकोपमापद्यिे ||१९||”
The clinical feature of dosha
prakopa
 िेषां प्रकोपाि्
कोष्ठिोदसञ्चरणाम्लीकात्तपपासापररदाहातनद्वेषहृदयोत्क्लेदाश्च
जायतिे |
ित्र द्त्तविीयः क्रियाकालः ||२७||
Prasara
यथा- महानुदकसञ्चयोऽतिवृद्धः
सेिुमवदायाणपरेणोदके न व्याभमश्रः सवणिः प्रधावति, एवं
दोषाः कदाचचदेकशो द्त्तवशः समस्िाः शोणणिसर्हिा
वाऽनेकधा प्रसरन्ति |
िद्यथा- वािः, त्तपिं, श्लेष्मा, शोणणिं, वाित्तपिे,
वािश्लेष्माणौ, त्तपिश्लेष्माणौ, वािशोणणिे, त्तपिशोणणिे,
श्लेष्मशोणणिे, वाित्तपिशोणणिातन,
वािश्लेष्मशोणणिातन, त्तपिश्लेष्मशोणणिातन,
वाित्तपिकफाः, वाित्तपिकफशोणणिानीति; एवं
पञ्चदशधा प्रसरन्ति ||२८||
Method of Treatment
 The treatment should be design according to site of
doshas.
 Vata in pitta sthana- anti pitta treatment.
 Pitta in kapha sthana- antinkapha treatment.
 Kapha in vata sthana- anti vata treatmeent
Sthan samshraya
 Udars/kostha- gulama, vidradhi, udar rog, mandagni, aanaha, vishuchika,
atisaar, etc
 Basti- prameha, ashmari, mutraghata, and other urological disorders.
 vrashana- vridhdhi rog.
 Medhra- nirudh rog, updansha, shookdosha, etc
 Guda- arsha, bhagandara
 Urdhjatru- diseases of nose, ear, eyes, mouth and head.
 twacha+mansha+rakta- kshurda rog, kustha and visharpa
 Meda- granthi, apchi,arbuda,galganda and alaji.
 Asthi- vidradhi, anushayi
 Lower Limbs- slipada, vatarakta, vatakntaka.
 Whole body- jvara
This is fourth stage of kriyakaal. The body shows prodromal symptoms in this stage.
Vyakta vastha
 अि ऊध्वं व्याधेदणशणनं वक्ष्यामः
शोफाबुणदग्रन्तथत्तवद्रचधत्तवसपणप्रभृिीनां [१] प्रव्य्िलक्षणिा
ज्वरािीसारप्रभृिीनां च |
ित्र पञ्चमः क्रियाकालः ||३४|
 In this stage the clinical picture becomes clear.
 The disease present with complete sign and symptoms.
Bhedavastha
 अि ऊध्वणमेिेषामवदीणाणनां व्रणभावमापतनानां षष्ठः
क्रियाकालः, ज्वरातिसारप्रभृिीनां च दीाणकालानुबतधः |
ित्राप्रतिक्रियमाणेऽसाध्यिामुपयान्ति ||३५||
 When the above diseases associate for long time with
body produces other complications, this stage is called
bhedavastha.
 Most of the disease become untreatable if not get treated
in this stage. This is stage of Complications.
Importance
 सञ्चयेऽपहृिा दोषा लभतिे नोिरा गिीः |
िे िूिरासु गतिषु भवन्ति बलविराः ||37||
 If the doshas are handled in sanchaya stage and stop
the progression in next stage, It is best treatment.
Because as the stage progresses doshas become more
powerful.
 Acharya design the different ritucharya, dincharya,
ratricharya to avoid sanchay of doshas.
 So assessment of stage of kriyakaal is very important
to know the prognosis of disease.
 If two or more than two doshas are involved then, most
ugra (powerful) doshas should be the first target during
treatment.
 In surgical diseases we should first assess the stage then
treat accordingly.
 For example in during trauma, we should first think about
rakta. Blood loss can cause vitiation of all the doshas.
 Heamostasis should be our first target in case of bleeding
injury.
 सञ्चयं च प्रकोपं च प्रसरं स्थानसंश्रयम ् |
व्यन््िं भेदं च यो वेत्ति दोषाणां स भवेद्भभषक् ||
 So the true surgeon is only who identify the stages of
kriyakaal early and correctly.
Thank You

More Related Content

What's hot

Lekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic Pharmacology
Lekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic PharmacologyLekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic Pharmacology
Lekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic Pharmacology
Bidhan Mahajon
 

What's hot (20)

Vedana
VedanaVedana
Vedana
 
Anuvasana basti
Anuvasana bastiAnuvasana basti
Anuvasana basti
 
Gulma
GulmaGulma
Gulma
 
Fracture# dislocation bhagna dr.mahesh-15-09-2020
Fracture# dislocation bhagna dr.mahesh-15-09-2020Fracture# dislocation bhagna dr.mahesh-15-09-2020
Fracture# dislocation bhagna dr.mahesh-15-09-2020
 
Lekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic Pharmacology
Lekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic PharmacologyLekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic Pharmacology
Lekhana and chedana karma-Concept of Ayurvedic Pharmacology
 
LEENA DOSHA.pptx
LEENA DOSHA.pptxLEENA DOSHA.pptx
LEENA DOSHA.pptx
 
Shotha presentation.pptx
Shotha presentation.pptxShotha presentation.pptx
Shotha presentation.pptx
 
Granthi (cyst)
Granthi (cyst)Granthi (cyst)
Granthi (cyst)
 
Kriyakala
Kriyakala  Kriyakala
Kriyakala
 
Virechana karma
Virechana karmaVirechana karma
Virechana karma
 
Role of panchakarma in Amlapitta.pptx
Role of panchakarma in Amlapitta.pptxRole of panchakarma in Amlapitta.pptx
Role of panchakarma in Amlapitta.pptx
 
Shotha
Shotha Shotha
Shotha
 
Yapana basti ,Yuktarata Basti & Siddha Basti
Yapana basti ,Yuktarata Basti & Siddha BastiYapana basti ,Yuktarata Basti & Siddha Basti
Yapana basti ,Yuktarata Basti & Siddha Basti
 
Vrana
VranaVrana
Vrana
 
Sthoulya & Karshya
Sthoulya & KarshyaSthoulya & Karshya
Sthoulya & Karshya
 
asthimajjavaha srotas chikitsa sutra
asthimajjavaha srotas chikitsa sutraasthimajjavaha srotas chikitsa sutra
asthimajjavaha srotas chikitsa sutra
 
Mutrashmari
MutrashmariMutrashmari
Mutrashmari
 
Vamana ppt dr .p.murali krishna
Vamana ppt  dr .p.murali krishnaVamana ppt  dr .p.murali krishna
Vamana ppt dr .p.murali krishna
 
kshata ksheena.pptx
kshata ksheena.pptxkshata ksheena.pptx
kshata ksheena.pptx
 
Ashtasthana pareeksha
Ashtasthana pareekshaAshtasthana pareeksha
Ashtasthana pareeksha
 

Similar to Satkriyakaal in surgical practice

published article on parkinsonism
published article on parkinsonismpublished article on parkinsonism
published article on parkinsonism
Dr jithesh madhavan
 
Conceptual Review on Vranashopha
Conceptual Review on VranashophaConceptual Review on Vranashopha
Conceptual Review on Vranashopha
ijtsrd
 

Similar to Satkriyakaal in surgical practice (20)

Comparative Study on Samprapti of Raktapitta
Comparative Study on Samprapti of RaktapittaComparative Study on Samprapti of Raktapitta
Comparative Study on Samprapti of Raktapitta
 
Understanding the Concept of Kriyakala
Understanding the Concept of Kriyakala   Understanding the Concept of Kriyakala
Understanding the Concept of Kriyakala
 
KRIYAKALA
KRIYAKALA KRIYAKALA
KRIYAKALA
 
PRAMEHA CHIKITSITAM.pptx
PRAMEHA CHIKITSITAM.pptxPRAMEHA CHIKITSITAM.pptx
PRAMEHA CHIKITSITAM.pptx
 
4. seminar prameha samanya samprapti
4. seminar prameha samanya samprapti4. seminar prameha samanya samprapti
4. seminar prameha samanya samprapti
 
published article on parkinsonism
published article on parkinsonismpublished article on parkinsonism
published article on parkinsonism
 
kusta chikitsa.pptx
kusta chikitsa.pptxkusta chikitsa.pptx
kusta chikitsa.pptx
 
Kriyakaala vivechana in prameha
Kriyakaala vivechana in pramehaKriyakaala vivechana in prameha
Kriyakaala vivechana in prameha
 
KRIYAKALA.pptx
KRIYAKALA.pptxKRIYAKALA.pptx
KRIYAKALA.pptx
 
Nidanarthakara Roga.pptx
Nidanarthakara Roga.pptxNidanarthakara Roga.pptx
Nidanarthakara Roga.pptx
 
SALIENT FEATURES OF CHARAKA SAMHITA.pptx
SALIENT FEATURES OF CHARAKA SAMHITA.pptxSALIENT FEATURES OF CHARAKA SAMHITA.pptx
SALIENT FEATURES OF CHARAKA SAMHITA.pptx
 
A conceptual scientific analysis on graha roga Dr. Sumeet Goel (CCRAS)
A conceptual scientific analysis on graha roga Dr. Sumeet Goel (CCRAS)A conceptual scientific analysis on graha roga Dr. Sumeet Goel (CCRAS)
A conceptual scientific analysis on graha roga Dr. Sumeet Goel (CCRAS)
 
Jvara ppt
Jvara pptJvara ppt
Jvara ppt
 
Conceptual Review on Vranashopha
Conceptual Review on VranashophaConceptual Review on Vranashopha
Conceptual Review on Vranashopha
 
Padachatushtayam
PadachatushtayamPadachatushtayam
Padachatushtayam
 
Kala Sharir: Physiological and applied perspectives
Kala Sharir: Physiological and applied perspectivesKala Sharir: Physiological and applied perspectives
Kala Sharir: Physiological and applied perspectives
 
Langhan therapy - a unique ayurvedic treatment principle
Langhan  therapy - a unique ayurvedic treatment principleLanghan  therapy - a unique ayurvedic treatment principle
Langhan therapy - a unique ayurvedic treatment principle
 
Concept of Kriyakala.pptx
Concept of Kriyakala.pptxConcept of Kriyakala.pptx
Concept of Kriyakala.pptx
 
BASTI KARMA AND SHIRODHARA IN VISHADA
BASTI KARMA AND SHIRODHARA IN VISHADABASTI KARMA AND SHIRODHARA IN VISHADA
BASTI KARMA AND SHIRODHARA IN VISHADA
 
Arista lakshana mrityu
Arista lakshana mrityuArista lakshana mrityu
Arista lakshana mrityu
 

More from Dr Alok Kumar (15)

Basic life support Cardio Pulmonary ressucitationdemonstration
Basic life support Cardio Pulmonary ressucitationdemonstrationBasic life support Cardio Pulmonary ressucitationdemonstration
Basic life support Cardio Pulmonary ressucitationdemonstration
 
Tumour (Arbuda)
Tumour (Arbuda)Tumour (Arbuda)
Tumour (Arbuda)
 
Agnikarmppt 161125071053
Agnikarmppt 161125071053Agnikarmppt 161125071053
Agnikarmppt 161125071053
 
Burn Injury classification and management
 Burn Injury classification and management Burn Injury classification and management
Burn Injury classification and management
 
Nadivrana (Pilonidal Sinus)
Nadivrana (Pilonidal Sinus)Nadivrana (Pilonidal Sinus)
Nadivrana (Pilonidal Sinus)
 
Desease of veins
Desease of veinsDesease of veins
Desease of veins
 
Wound healing
Wound healingWound healing
Wound healing
 
Vranagranthi
VranagranthiVranagranthi
Vranagranthi
 
Nadivrana
NadivranaNadivrana
Nadivrana
 
Shock
ShockShock
Shock
 
Vidradhi (Abscess)
Vidradhi (Abscess)Vidradhi (Abscess)
Vidradhi (Abscess)
 
Anorectal poster in hindi
Anorectal poster in hindiAnorectal poster in hindi
Anorectal poster in hindi
 
Pancreatitis
Pancreatitis Pancreatitis
Pancreatitis
 
Osteomylitis
OsteomylitisOsteomylitis
Osteomylitis
 
Breast eczema
Breast eczemaBreast eczema
Breast eczema
 

Recently uploaded

Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...
Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...
Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...
Sheetaleventcompany
 
Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...
Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...
Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...
Sheetaleventcompany
 
Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...
Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...
Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...
Cara Menggugurkan Kandungan 087776558899
 
💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...
💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...
💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...
Sheetaleventcompany
 
💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...
💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...
💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...
Sheetaleventcompany
 
👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...
👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...
👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...
Sheetaleventcompany
 
Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...
Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...
Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...
Sheetaleventcompany
 
👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...
👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...
👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...
Sheetaleventcompany
 
💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...
💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...
💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...
Sheetaleventcompany
 

Recently uploaded (20)

Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...
Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...
Premium Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ANJU Call Girls in Dehradun U...
 
Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...
Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...
Jaipur Call Girl Service 📞9xx000xx09📞Just Call Divya📲 Call Girl In Jaipur No💰...
 
Circulatory Shock, types and stages, compensatory mechanisms
Circulatory Shock, types and stages, compensatory mechanismsCirculatory Shock, types and stages, compensatory mechanisms
Circulatory Shock, types and stages, compensatory mechanisms
 
VIP Hyderabad Call Girls KPHB 7877925207 ₹5000 To 25K With AC Room 💚😋
VIP Hyderabad Call Girls KPHB 7877925207 ₹5000 To 25K With AC Room 💚😋VIP Hyderabad Call Girls KPHB 7877925207 ₹5000 To 25K With AC Room 💚😋
VIP Hyderabad Call Girls KPHB 7877925207 ₹5000 To 25K With AC Room 💚😋
 
Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...
Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...
Cara Menggugurkan Kandungan Dengan Cepat Selesai Dalam 24 Jam Secara Alami Bu...
 
💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...
💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...
💚Chandigarh Call Girls 💯Riya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No💰Advance...
 
ANATOMY AND PHYSIOLOGY OF REPRODUCTIVE SYSTEM.pptx
ANATOMY AND PHYSIOLOGY OF REPRODUCTIVE SYSTEM.pptxANATOMY AND PHYSIOLOGY OF REPRODUCTIVE SYSTEM.pptx
ANATOMY AND PHYSIOLOGY OF REPRODUCTIVE SYSTEM.pptx
 
💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...
💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...
💚Call Girls In Amritsar 💯Anvi 📲🔝8725944379🔝Amritsar Call Girl No💰Advance Cash...
 
👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...
👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...
👉 Amritsar Call Girls 👉📞 8725944379 👉📞 Just📲 Call Ruhi Call Girl Near Me Amri...
 
Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...
Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...
Gorgeous Call Girls Dehradun {8854095900} ❤️VVIP ROCKY Call Girls in Dehradun...
 
Race Course Road } Book Call Girls in Bangalore | Whatsapp No 6378878445 VIP ...
Race Course Road } Book Call Girls in Bangalore | Whatsapp No 6378878445 VIP ...Race Course Road } Book Call Girls in Bangalore | Whatsapp No 6378878445 VIP ...
Race Course Road } Book Call Girls in Bangalore | Whatsapp No 6378878445 VIP ...
 
Shazia Iqbal 2024 - Bioorganic Chemistry.pdf
Shazia Iqbal 2024 - Bioorganic Chemistry.pdfShazia Iqbal 2024 - Bioorganic Chemistry.pdf
Shazia Iqbal 2024 - Bioorganic Chemistry.pdf
 
👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...
👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...
👉Chandigarh Call Girl Service📲Niamh 8868886958 📲Book 24hours Now📲👉Sexy Call G...
 
Call Girls Bangalore - 450+ Call Girl Cash Payment 💯Call Us 🔝 6378878445 🔝 💃 ...
Call Girls Bangalore - 450+ Call Girl Cash Payment 💯Call Us 🔝 6378878445 🔝 💃 ...Call Girls Bangalore - 450+ Call Girl Cash Payment 💯Call Us 🔝 6378878445 🔝 💃 ...
Call Girls Bangalore - 450+ Call Girl Cash Payment 💯Call Us 🔝 6378878445 🔝 💃 ...
 
Genuine Call Girls Hyderabad 9630942363 Book High Profile Call Girl in Hydera...
Genuine Call Girls Hyderabad 9630942363 Book High Profile Call Girl in Hydera...Genuine Call Girls Hyderabad 9630942363 Book High Profile Call Girl in Hydera...
Genuine Call Girls Hyderabad 9630942363 Book High Profile Call Girl in Hydera...
 
Bhawanipatna Call Girls 📞9332606886 Call Girls in Bhawanipatna Escorts servic...
Bhawanipatna Call Girls 📞9332606886 Call Girls in Bhawanipatna Escorts servic...Bhawanipatna Call Girls 📞9332606886 Call Girls in Bhawanipatna Escorts servic...
Bhawanipatna Call Girls 📞9332606886 Call Girls in Bhawanipatna Escorts servic...
 
💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...
💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...
💚Chandigarh Call Girls Service 💯Piya 📲🔝8868886958🔝Call Girls In Chandigarh No...
 
Kolkata Call Girls Naktala 💯Call Us 🔝 8005736733 🔝 💃 Top Class Call Girl Se...
Kolkata Call Girls Naktala  💯Call Us 🔝 8005736733 🔝 💃  Top Class Call Girl Se...Kolkata Call Girls Naktala  💯Call Us 🔝 8005736733 🔝 💃  Top Class Call Girl Se...
Kolkata Call Girls Naktala 💯Call Us 🔝 8005736733 🔝 💃 Top Class Call Girl Se...
 
Call Girls Shahdol Just Call 8250077686 Top Class Call Girl Service Available
Call Girls Shahdol Just Call 8250077686 Top Class Call Girl Service AvailableCall Girls Shahdol Just Call 8250077686 Top Class Call Girl Service Available
Call Girls Shahdol Just Call 8250077686 Top Class Call Girl Service Available
 
❤️Chandigarh Escorts Service☎️9814379184☎️ Call Girl service in Chandigarh☎️ ...
❤️Chandigarh Escorts Service☎️9814379184☎️ Call Girl service in Chandigarh☎️ ...❤️Chandigarh Escorts Service☎️9814379184☎️ Call Girl service in Chandigarh☎️ ...
❤️Chandigarh Escorts Service☎️9814379184☎️ Call Girl service in Chandigarh☎️ ...
 

Satkriyakaal in surgical practice

  • 1. Dr. Alok Kumar Verma PhD, M.S.(Ayu)
  • 2. Overview  Classical reference  Definition  Types  Importance in Shalya tantra
  • 4. Definition  भवन्ति चात्र- सञ्चयं च प्रकोपं च प्रसरं स्थानसंश्रयम ् | व्यन््िं भेदं च यो वेत्ति दोषाणां स भवेद्भभषक् ||  Timing to control the dosha or timing of treatment.
  • 5. Types- Stages 1. Snachaya 2. Prakopa 3. Prasara 4. Sthan samshrya 5. Vyakta 6. Bheda  These six stages are presesnt in kriya kaal
  • 6. Snachaya  The clinical feature of dosha sanchaya ित्र सन्ञ्चिानां खलु दोषाणां स्िब्धपूणणकोष्ठिा पीिावभासिा मतदोष्मिा चाङ्गानां गौरवमालस्यं चयकारणत्तवद्वेषश्चेति भलङ्गातन भवन्ति | ित्र प्रथमः क्रियाकालः ||१८ As per Vagbhatta is first and most important stage of kriyakaal
  • 7. Prakopa  Causes of Prakopa “ित्र बलवद्त्तवग्रहातिव्यायामव्यवायाध्ययनप्रपिनप्रधावनप्रपीननाभभााि लङ्ानप्लवनिरणरात्रत्रजागरणभारहरण-गजिुरगरथपदातिचयाण कटुकषायति्िरूक्षलाुशीिवीयणशुष्कशाकवल्लूरवरकोद्दालककोरदू षश्यामाकनीवार-मुद्गमसूराढकीहरेणुकलायतनष्पावा अनशनत्तवषमाशनाध्यशनवािमूत्रपुरीषशुिच्छर्दणक्षवथूद्गारबाष्पवेग त्तवाािार्दभभत्तवणशेषैवाणयुः प्रकोपमापद्यिे ||१९||”
  • 8. The clinical feature of dosha prakopa  िेषां प्रकोपाि् कोष्ठिोदसञ्चरणाम्लीकात्तपपासापररदाहातनद्वेषहृदयोत्क्लेदाश्च जायतिे | ित्र द्त्तविीयः क्रियाकालः ||२७||
  • 9. Prasara यथा- महानुदकसञ्चयोऽतिवृद्धः सेिुमवदायाणपरेणोदके न व्याभमश्रः सवणिः प्रधावति, एवं दोषाः कदाचचदेकशो द्त्तवशः समस्िाः शोणणिसर्हिा वाऽनेकधा प्रसरन्ति | िद्यथा- वािः, त्तपिं, श्लेष्मा, शोणणिं, वाित्तपिे, वािश्लेष्माणौ, त्तपिश्लेष्माणौ, वािशोणणिे, त्तपिशोणणिे, श्लेष्मशोणणिे, वाित्तपिशोणणिातन, वािश्लेष्मशोणणिातन, त्तपिश्लेष्मशोणणिातन, वाित्तपिकफाः, वाित्तपिकफशोणणिानीति; एवं पञ्चदशधा प्रसरन्ति ||२८||
  • 10. Method of Treatment  The treatment should be design according to site of doshas.  Vata in pitta sthana- anti pitta treatment.  Pitta in kapha sthana- antinkapha treatment.  Kapha in vata sthana- anti vata treatmeent
  • 11. Sthan samshraya  Udars/kostha- gulama, vidradhi, udar rog, mandagni, aanaha, vishuchika, atisaar, etc  Basti- prameha, ashmari, mutraghata, and other urological disorders.  vrashana- vridhdhi rog.  Medhra- nirudh rog, updansha, shookdosha, etc  Guda- arsha, bhagandara  Urdhjatru- diseases of nose, ear, eyes, mouth and head.  twacha+mansha+rakta- kshurda rog, kustha and visharpa  Meda- granthi, apchi,arbuda,galganda and alaji.  Asthi- vidradhi, anushayi  Lower Limbs- slipada, vatarakta, vatakntaka.  Whole body- jvara This is fourth stage of kriyakaal. The body shows prodromal symptoms in this stage.
  • 12. Vyakta vastha  अि ऊध्वं व्याधेदणशणनं वक्ष्यामः शोफाबुणदग्रन्तथत्तवद्रचधत्तवसपणप्रभृिीनां [१] प्रव्य्िलक्षणिा ज्वरािीसारप्रभृिीनां च | ित्र पञ्चमः क्रियाकालः ||३४|  In this stage the clinical picture becomes clear.  The disease present with complete sign and symptoms.
  • 13. Bhedavastha  अि ऊध्वणमेिेषामवदीणाणनां व्रणभावमापतनानां षष्ठः क्रियाकालः, ज्वरातिसारप्रभृिीनां च दीाणकालानुबतधः | ित्राप्रतिक्रियमाणेऽसाध्यिामुपयान्ति ||३५||  When the above diseases associate for long time with body produces other complications, this stage is called bhedavastha.  Most of the disease become untreatable if not get treated in this stage. This is stage of Complications.
  • 14. Importance  सञ्चयेऽपहृिा दोषा लभतिे नोिरा गिीः | िे िूिरासु गतिषु भवन्ति बलविराः ||37||  If the doshas are handled in sanchaya stage and stop the progression in next stage, It is best treatment. Because as the stage progresses doshas become more powerful.  Acharya design the different ritucharya, dincharya, ratricharya to avoid sanchay of doshas.  So assessment of stage of kriyakaal is very important to know the prognosis of disease.
  • 15.  If two or more than two doshas are involved then, most ugra (powerful) doshas should be the first target during treatment.  In surgical diseases we should first assess the stage then treat accordingly.  For example in during trauma, we should first think about rakta. Blood loss can cause vitiation of all the doshas.  Heamostasis should be our first target in case of bleeding injury.
  • 16.  सञ्चयं च प्रकोपं च प्रसरं स्थानसंश्रयम ् | व्यन््िं भेदं च यो वेत्ति दोषाणां स भवेद्भभषक् ||  So the true surgeon is only who identify the stages of kriyakaal early and correctly.