1. 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Κρήτη- Χανιά, 2016: O τόπος δικτυώνεται η
Πόλη Μαθαίνει.»
«Πρόγραμμα EUGANGS Project για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων, για
την αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων και της αναντιστοιχίας στους τομείς
που σχετίζονται με τις συμμορίες και την παραβατικότητα των νέων σε όλη την
Ευρώπη.»
Χανιά, 3/06/2016
3ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων
Γεντεκάκη Ειρήνη, Πολιτική Επιστήμονας, Πανεπ. Κρήτης, MSc Κοινωνική &
Τεχνολογική Ανάπτυξη, Πολυτεχνείο Κρήτης, Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια
Επιστημών Αγωγής, Πανεπ. Λευκωσίας
Καστρινάκη Αντωνία, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Πανεπ. Αιγαίου, ΜΔΕ, Υπ. Δρ.
Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου
Δρ. Κατέρη Ευαγγελία, Phd./ Msc. Κλινικής Ψυχολογίας
Μαζανάκη Συρμαλένια, Ψυχολόγος, Κατάστημα Κράτησης Κρήτη Ι
Στιβανάκη Ελένη, Ψυχολόγος, Θεοχαριδειο Κέντρο Κοινωνικής Συμπαράστασης
Νέων
Τσίγκου Άννα, Εκπαιδεύτρια Εκπαιδευτών Ενηλίκων
Χατζή Ζωή, Κοινωνική Λειτουργός, Αγροτικό Κατάστημα Κράτησης Αγιάς
2.
3.
4. Θεωρητικό Πλαίσιο
Το παρατιθέμενο πρόγραμμα σχεδιάστηκε από το University College
Birmingham (UCB) και συνοδεύτηκε από ανάλογη ερευνητική έκθεση
και πιλοτική εφαρμογή.
Στόχος του να δύνανται να κατανοήσουν όσοι έρχονται σε επαφή,
στο εργασιακό τους περιβάλλον, με συμμορίες και νέους που
παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά:
τις κοινωνικές και ψυχολογικές πτυχές του φαινόμενου καθώς και
της κουλτούρας των συμμοριών και της νεανικής
παραβατικότητας
να προσφέρουν πρακτικές προσεγγίσεις για τη βελτίωση της
αλληλεπίδρασης και της εμπλοκής τους σε αυτό το περιβάλλον.
5. Η προβληματική του ορισμού
της συμμορίας (1)
Δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος ορισμός για τις νεανικές
συμμορίες που να είναι αποδεκτός από όλους, έχουν όμως τα
εξής κοινά χαρακτηριστικά:
αυτοδημιούργητες ομάδες νεαρών ατόμων ίδιας ηλικίας
αναγνωριστικό όνομα και σύμβολα
αναγνωρισμένη ηγεσία
γεωγραφική περιοχή δράσης ή διεκδίκησης
τακτικές συναντήσεις των μελών και
συλλογική δράση για τη διάπραξη παράνομων πράξεων
6. Οι μελετητές του φαινομένου αναφέρονται
συνήθως στην Αμερικάνικη κοινωνία, ενώ σήμερα
προβάλει ανάγκη για επανεξέταση του φαινομένου
και για ανάπτυξη νέων θεωρητικών σχημάτων, έτσι
όπως διαμορφώνεται η σύγχρονη πραγματικότητα
και άλλων χωρών.
Η προβληματική του ορισμού
της συμμορίας (2)
7. Η έννοια της «Συμμορίας» στο Ελληνικό
ποινικό σύστημα
Ορισμός: Η συνένωση δράσης ατόμων στη διάπραξη
εγκλήματος.
Οι συμμορίες διακρίνονται σε:
Εκείνες που δρουν χωρίς οργάνωση: δημιουργούνται
αυθόρμητα ή περιστασιακά για διάφορους λόγους
(οικονομικούς, πολιτικούς, διασκέδασης, απόκτησης
δύναμης κ.α.) και διαλύονται σχετικά εύκολα.
Οργανωμένες συμμορίες: έχουν μυστικό χαρακτήρα,
αλληλεγγύη μελών, οικονομική δύναμη και
προσαρμογή της δραστηριότητάς τους στις σύγχρονες
συνθήκες, με παράλληλη άσκηση νόμιμων
επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, εξάπλωση και στα
ανώτερα κοινωνικά στρώματα (επαφές και δεσμοί με
πολιτικούς και όργανα πάταξης του φαινομένου).
9. Εργαλεία εκπαίδευσης-Εξέλιξη
προγράμματος
3 ομάδες εργασίας σε Χανιά
1 ομάδα εργασίας σε Αθήνα
45 συνολικά εκπαιδευόμενοι
πρακτικές συνεδρίες
τεχνικές εκπαίδευσης ενηλίκων
συζητήσεις επί τη βάσει θεωρίας
εμπειρίες από την εργασία με συμμορίες
και παραβατικούς νέους
συμμετοχή δυο πρώην μελών
συμμοριών
10. Στόχοι του προγράμματος
• Προσέγγιση των κοινωνικών και ψυχολογικών
όψεων του φαινόμενου και της κουλτούρας των
νέων που συμμετέχουν σε συμμορίες.
• Καλές πρακτικές προσέγγισης, επικοινωνίας και
λύσεις για τη βελτίωση της αλληλεπίδρασης
μεταξύ επαγγελματιών του χώρου και νέων.
• Έμπρακτη βοήθεια σε νέους που διαβιούν σε
«τοξικά» περιβάλλοντα.
11. Θεματικές ενότητες
προγράμματος
• Εθνικές πολιτικές
• Διαπροσωπική επικοινωνία
• Ασφάλεια στην εργασία
• Κοινωνιοψυχολογικές προσεγγίσεις
• Κοινωνικές δυνάμεις και παράγοντες που
δημιουργούν, συντηρούν και ενισχύουν το
φαινόμενο
12. Ενότητα 1: Εθνικές πολιτικές
Διερεύνηση και κατανόηση της
εθνικής πολιτικής που συνδέεται
με τις συμμορίες και τη νεανική
παραβατικότητα
Τα τοπικά πλαίσια μέσω των
οποίων εφαρμόζεται
13. Ενότητα 2: Διαπροσωπική
επικοινωνία
Διερεύνηση τρόπων
αποτελεσματικής παρέμβασης και
επικοινωνίας μεταξύ
επαγγελματιών και
εξυπηρετούμενων σε
περιβάλλοντα σχετικά με
συμμορίες και νεανική
παραβατικότητα.
14. Ενότητα 3: Ασφάλεια στην
εργασία
Κατανόηση όρων όπως: «safe-
working-εργασία με
ασφάλεια» και «safe-guarding-
προστασία εξυπηρετούμενων»
κατά την εργασία με συμμορίες
και σχετικά με αυτές
περιβάλλοντα εργασίας.
15. Ενότητα 4:
Κοινωνιοψυχολογικές
προσεγγίσεις
Κατανόηση της εφαρμογής των
σχετικών προσεγγίσεων και θεωριών
που αντλούνται από την κοινωνική
ψυχολογία, προκειμένου να γίνει πιο
εύκολη η ανάπτυξη κατάλληλων
πρακτικών για την εργασία με
συμμορίες.
16. Ενότητα 5: Κοινωνικοί παράγοντες που
δημιουργούν,
συντηρούν και ενισχύουν το φαινόμενο
Κατανόηση των κοινωνικών πλαισίων, παραγόντων και
δυνάμεων που δημιουργούν, συντηρούν και προωθούν τη
δημιουργία συμμοριών και την ένταξη μελών σε αυτές.
• Υπάρχουν συμμορίες στη χώρα μας με τη μορφή εκείνων της
Αμερικής και της Αγγλίας;
• Ποιοι κοινωνικοί παράγοντες και δυνάμεις στη χώρα μας
διαμορφώνουν τη συμπεριφορά και δημιουργούν το πλαίσιο
για την εμφάνιση των συμμοριών;
17. Εφαρμογή του προγράμματος στα
Χανιά
Εκπαίδευση εκπαιδευτών, 14 ατόμων, από τη
συντονίστρια του προγράμματος, Χατζή Ζωή
Εργαζόμενοι σε φορείς που έχουν σχέση άμεσα ή έμμεσα
με συμμορίες και νεανική παραβατικότητα
18. Στη συνέχεια 6 από τους 14 εκπαιδευμένους εκπαιδευτές
σχεδίασαν και υλοποίησαν 4 προγράμματα σε συνεργασία με τη
συντονίστρια, τα οποία συνδύαζαν 90 ώρες εκπαίδευσης, τόσο δια
ζώσης όσο και εξ αποστάσεως με πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης.
23. …απόψεις
«Οι γνώσεις και οι δεξιότητες που απέκτησα στο σεμινάριο
αύξησαν την αυτοπεποίθησή μου όταν εργάζομαι με μέλη
συμμοριών και νεαρούς παραβάτες.»
«Απέκτησα γνώσεις περισσότερες…»
«Ένιωσα μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για το ρόλο μου ως
εκπαιδευτικός.»
«…έγινα πιο ανοικτός στην κατανόηση και αποδοχή ατόμων
που ανήκουν σε συμμορίες…»
24. Επόμενος στόχος
προγράμματος
ανάπτυξη πλήρως πιστοποιημένων μαθημάτων
επαγγελματικής κατάρτισης σε όλη την Ευρώπη για
την υποστήριξη και ενίσχυση όσων αγωνίζονται για
την αντιμετώπιση του φαινομένου των συμμοριών
25. Λόγω μεγάλης απήχησης του
προγράμματος, της σφαιρικής
και ειδικής επιμόρφωσης που
έλαβαν οι επαγγελματίες-
εκπαιδευόμενοι, τους δόθηκε η
ευκαιρία να παρακολουθήσουν
πιστοποιημένο πρόγραμμα
επαγγελματικής κατάρτισης,
που αξιολογήθηκε από τους
καθηγητές του UCB, με θέμα τις
Συμμορίες και τη Νεανική
Παραβατικότητα.
Οι αρχικοί εκπαιδευόμενοι υποστηρίχθηκαν στην εκπαίδευσή τους από καθηγητές των δυο πανεπιστημίων ώστε στη συνέχεια κατά την επιστροφή τους στη χώρα τους, να την παραδώσουν σε άλλους επαγγελματίες που ασχολούνται με το πλαίσιο των συμμοριών, προσαρμόζοντάς την ανάλογα στο εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Ο τελικός στόχος του προγράμματος ήταν η ανάπτυξη πλήρως πιστοποιημένων μαθημάτων επαγγελματικής κατάρτισης σε όλη την Ευρώπη για την υποστήριξη όσων αγωνίζονται για την αντιμετώπιση του φαινομένου των συμμοριών
Η εκπαίδευση έγινε σε 4 συναντήσεις 6 ωρών. Στην πρώτη συνάντηση δόθηκε φάκελος του προγράμματος και παρουσιάστηκαν οι στόχοι και τα στρατηγικά τους στάδια. Το αρχικό υλικό προσαρμόστηκε στα ελληνικά δεδομένα.
Αυτή η ομάδα στόχευσε στην επανένταξη αποφυλακισμένων. Επαγγελματιών δηλαδή του χώρου , που έχουν να κάνουν με νέους που έχουν προβλήματα με το νόμο και είναι μπλεγμένα σε συμμορίες (Επάνοδος)
