Presentatie door Wim Werkman, Rijkswaterstaat (RWS), op de Delft-FEWS NL Gebruikersdag 2019, tijdens de Deltares Software Dagen - Editie 2019. Dinsdag, 18 juni 2019, Delft.

1. Knelpunten droogte en
gebruik Delft-FEWS
door LCW
Wim Werkman
Droogte 2018
17 juni 2019
1

2. 2
Inhoud
• Knelpunten en maatregelen (landelijk perspectief)
• Gebruik Delft-FEWS door LCW tijdens droogte
• Wat heeft ons vooral geholpen
• Verbeterwensen

3. 3
Meteorologie en aanbod grote rivieren

4. 4
Landelijke crisisorganisatie ‘waterkolom’
14 juli 2019Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Niveau 0: normaal waterbeheer
Waterschappen, RWS, provincie
Niveau 1: dreigend watertekort
Landelijke Coördinatiecommissie
Waterverdeling (LCW) en zes Regionale
Droogte-overleggen (RDO)
Niveau 2: feitelijk watertekort
Managementteam Watertekorten MTW
Niveau 3: nationale dreiging
IAO-ICCb-MCCb

5. 5
De verdringingsreeks

6. 6
Wat waren de grote inhoudelijke kwesties?
• Problematiek hoge gronden
(droogval, grondwater, landbouw, natuur)
• Watervoorraad IJsselmeergebied
• Verzilting
– IJsselmeergebied, NZK-ARK, Rijnmaasmonding, Rijn
• Lage waterstanden rivieren – gevolgen scheepvaart

7. 7
Watervoorraad
IJsselmeergebied

8. 8
Verzilting
Extra aanvoer uit MM en
Lek.
Bellenschermen
Gelijkmatig debiet op NZK
KWA
Zoetwaterbuffer HY
Extra aanvoer Hagestein
Afweging peildaling
versus verzilting.
‘Slim’ spuien.
Overal: veel meten

9. 9
Bevindingen inhoudelijk
• Het watersysteem blijkt behoorlijk robuust te zijn. De KWA kan nu al meer dan we
dachten. Daarentegen zijn de mogelijkheden bij uitzakkend grondwater beperkt.
• De verdringingsreeks werkt goed. Hij vergt wel meer uitleg.
• Schade:
– Grote regionale verschillen
– Grote bandbreedte: half tot 2 miljard, waarvan 90 % landbouw (voorlopige cijfers)
• De droogte bracht een aantal kennislacunes aan het licht , bv:
bevoegdheden /handelingsperspectief m.b.t. grondwater en natuur
redundantie in de drinkwatervoorziening
operationele grenzen van het waterbeheer scherper in beeld
lange termijn verwachtingen verbeteren
systeemkennis verzilting hoofdwatersysteem

10. 10
Gebruik Delft-FEWS door LCW tijdens droogte
- RWsOS
- Noordzee
- Meren
- Rijnmaasmonding
- HMC
- Rivieren Afvoerverwachting grote rivieren
- Waterbeheer Watervraag/waterverdeling, grondwater
- IWP Dagelijks peilbeheer Rijkswateren

11. 11
Gebruik FEWS Rivieren
- Verwachting H en Q Rijn en Maas
- Essentiele info bij droogte
- SOBEK Suite / HBV
- 4 dagen – 46 dagen
- Onzekerheden/kansverwachting
- Lange termijn
- Verwachting
- Scenario’s

12. 12
Rivieren
• Ensembledressing
• Communicatie in droogtemonitor

13. 13
31 mei 7 juni
14 juni
28 juni 5 juli
200m3/s onderschatting 150m3/s onderschatting
18 juni
500m3/s onderschatting

14. 14
Scenario’s

15. 15
Scenario’s

16. 16
Gebruik FEWS Waterbeheer
• LHM (landelijk hydrologisch model) operationeel: grond- en
oppervlaktewater
• 10 tot 46 dagen verwachting
• Doel:
– inzicht status watersysteem
– Watervraag
– Watertekort
– Grondwater
– effecten landbouw.
– Kant en klare kaarten voor droogtemonitor

17. 17
Voorbeeld info uit Waterbeheer

18. 18
Waterbeheer
LHM veel gebruikt in beleidsstudies, beperkt gebruik operationeel:
- Operationeel beheer anders dan standaard beheer
- Initialisatie (grond)watersysteem lastig: beperkte data.
- Hoge eisen aan uitkomsten: trends zijn niet voldoende.
- Maatregelen: lastig om vooraf te bepalen, maatwerk.
- Veel knelpunten zijn zout-gerelateerd: model hiervoor niet geschikt.

19. 19

20. 20
Gebruik FEWS IWP
• Metingen: inwinnen en presenteren
• Verwachtingen
• In ontwikkeling: bedienadviezen
• Veel gebruikt binnen RWS, zelfs de analyse tools
• SWM Informatieschermen

21. 21
Wensen tav IWP
– Meer metingen: RWS objecten, onttrekkingen waterschappen
– Handelingsperspectief verzilting: operationele grenzen
waterbeheer en gevolg van handelen.
– Op langere termijn: samenwerking met waterschappen (SWM)

22. 22
Resume wensen
• Meer online-data
• Initialisatie (update status watersysteem, bv met RS)
• Kalibratie
• Informatie
• Afvoermodellering stroomgebieden: ook op droogte afgeregeld.
• Verbeteren/onderhouden basisdata NL (inzetten op NHI!)
• Langer vooruitkijken, what-if scenario
• Oorzaak-gevolg verzilting: meer kennis, daarna inbouwen