1. BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 4º ESO
Unidade 02: Os ecosistemas

2. • Un ecosistema é un sistema
biolóxico que tende a ser
estable, e no que un
conxunto de seres vivos se
asenta sobre un substrato
inorgánico
• A estabilidade dos ecosistemas
depende das condicións
ambientais que permiten a súa
existencia , así como das
relacións que se establecen
entre os organismos que as
integran
Vídeo promocional do documental Home

3. PARTICULARIDADES COSTA
GALEGA
1 - Corrente do Golfo
Sobe a temperatura da auga

4. PARTICULARIDADES COSTA
GALEGA
2 – Afloramento de augas profundas rica en nutrientes
debido o vento de norte que arrastra a capa superficial de auga
Produce un crecemento de fitoplancto do cal se alimentan moitos organismos mariños

5. PARTICULARIDADES COSTA
GALEGA
3 – Aporte nutrientes da auga doce dos ríos

6. Resultado
• Diversidade de ecosistemas e especies
• Encrucillada de especies boreais e subtropicais
• Gran productividade

7. 1 – A biosfera e os ecosistemas
Biosfera: zona habitada da Terra
A vida na Terra:
- Atmosfera protectora
- Temperatura adecuada
- Achega contínua de enerxía solar
- Auga en estado líquido

8. A biosfera é un sistema aberto, xa que está estreitamente relacionada cos
outros sistemas do planeta cos que intercambia materia e enerxía

9. Biosfera, biomas e ecosistemas

10. Biomas
Conxunto de zonas da Terra que teñen poboacións animais e vexetais similares
determinadas por factores climáticos e xeolóxicos

11. Ecosistema

12. Agrupacións seres vivos
poboación Comunidade
poboación
Individuo

13. Hábitat e nicho ecolóxico
Hábitat
Lugar onde vive
Nicho ecolóxico
Papel que desempeña unha especie dentro do
ecosistema

14. = Hábitat ≠ Nicho ecolóxico
Non existe competencia

15. 2 especies = nicho ecolóxico + mismo hábitat
= competencia

16. 2 – A vida no medio acuático
Tipos organismos acuáticos

17. O medio acuático
Luz  fotosíntese Temperatura
>Tª  <O2
Osíxeno disolto
Factores determinantes medio acuático
Salinidade
Presión hidrostática Viscosidade,
densidade, e
correntes

18. Principais ecosistemas acuáticos de España
Lagos
• Superficie 
organismos
fotosintéticos
• Profundidade 
materia orgánica en
descomposición
Ríos
• Curso alto
• Curso medio e baixo 
bosques de ribeira
Zonas húmidas
Zonas mariñas
• Litoral cantábrico e atlántico 
abrupto, augas frías e
influenciado pola ondada e
mareas
• Litoral mediterráneo  augas
mais cálidas e salinas.
Predominan fondos areentos

19. 3 – A vida no medio terrestre
Luz  fotosíntese Temperatura Humidade
Factores determinantes medio terrestre

20. Ecosistemas representativos
Monte baixo
Bosque atlántico
Fragas do Eume
Terrestres
Praderías

21. Principais ecosistemas terrestres de España
Bosque mediterráneo
Bosque atlantico

22. Ecosistemas representativos
Ría Betanzos
Marismas Betanzos →
Ecotón
Límite entre ecosistema
acuático e terrestre
Acuáticos e de ecotón
Río Eume

23. 4 - Factores ambientais
Factores abióticos ou
ambientais
• Físicos e químicos
• Climáticos
• Solo ou edáficos
Factores bióticos
• Seres vivos e as súas
relacións
• Intraespecíficas
• Interespecíficas

24. 4.1 -Factores ambientais abióticos climáticos
Humidade, temperatura, vento e altitude
POBOACIÓNS LAGARTA
PRECIPITACIÓN ANUAL
Humidade altitude
temperatura
vento

25. 4.1 - Factores ambientais abióticos físicos e
químicos
Luz, osíxeno...
Zona
fótica
Luz osíxeno
vento
Zona
afótica

26. 4.1 - Factores ambientais abióticos edáficos
(solo)
- composición química (ácido..)
- pendente
- humidade
- microorganismos
Solo inmaduro
Solo maduro

27. 4.2 – Factores bióticos :
Relacións intraespecíficas
Asociacion familiar
Asociacion
colonial
Asociacion gregaria
Asociacion social/estatal

28. 4.2 – Factores bióticos :
Relacións intraespecíficas

30. Mutualismo
Parasitismo Competencia
Comensalismo Inquilinismo
Depredación
4.2 – Factores bióticos :
Relacións interespecíficas

31. Simbiose
• Relación íntima de mutualismo
Exemplo: Liques= fungo + alga

32. Simbiose: Micorrizas
https://www.hifasforesta.com/

33. Simbiose: Flora bacteriana

34. 5 - Factores limitantes
O desenvolvemento dun ha planta estará limitado polo mineral esencial máis escaso
Lei de Liebig ou do mínimo
Factores ambientais ou ecolóxicos que actúan directamente sobre os seres vivos dunha poboación

35. 5 Factores limitantes
Lei de tolerancia de Shelford
Curva tolerancia poboación
Zona intolerancia: intervalo dun
valor dun factor ambiental
que impide o
desenvolvemento dunha
especie
Zona óptima: valor no que a
especie sobrevive mellor
Zona estrés fisiolóxico: a
especie sobrevive pero coas
capacidades vitais limitadas.
Todo ser vivo presenta ante os diferentes factores ambientais uns límites nos que pode vivir

36. Esteno- / Euri
Estenotermo
Euritermo
Estenohalino
Eurihalino

37. Valencia ecolóxica

38. 6 - Adaptacións aos factores
ambientais
Comportamento ou
etolóxicas
Fisiolóxicas Morfolóxicas ou
anatómicas
Adaptación e
distribución xeográfica

39. Adaptacións ao medio terrestre
Luz Temperatura Humidade

40. Adaptacións ao medio acuático
Luz  fotosíntese
Osíxeno
Salinidade
Viscosidade e
densidade
Vexiga natatoria
Correntes auga

41. O solo como ecosistema
Composición
do solo
Compoñentes inorgánicos
Compoñentes orgánicos 
humus

42. Compoñentes do solo:
• ORGÁNICOS  HUMUS
•INORGÁNICOS
•GASOSOS: AIRE
•LÍQUIDO: AUGA
•SÓLIDOS:
+ IMPERMEABLES

43. Biotopo do solo
• Clima
• Topografía ou relevo
• Temperatura
• Luz
• Composición gasosa
• Concentración sales

44. Biocenose do solo
• Plantas  raíces
• bacterias
• Fungos
• Animais: artrópodos,
miñocas , toupas…
Airean o solo e proporcionan
nutrientes as plantas

45. Formación e desenvolvemento do solo
Necesítase como media para formar un solo 10.000 anos

46. Horizontes do solo

47. Formación do solo

48. Solo novo

49. Solo en proceso de maduración

50. Solo maduro

53. DESERTIZACIÓN DO SOLO POR ACCIÓN DUN INCENDIO