Παράγοντες που επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του facebook και τη δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα (μέρος της εργασίας) Διπλωματική Εργασία Μεταπτυχιακού Προγράμματος Μαρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες τεχνολογίες. Ακαδημαϊκό Έτος 2011-12

1. Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τμήμα Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας
Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών
Μάρκετινγκ & Επικοινωνία
με Νέες Τεχνολογίες
Διπλωματική Εργασία
Oι παράγοντες που επηρεάζουν τη συχνότητα
χρήσης του Facebook και τη δέσμευση των
χρηστών με τη σελίδα.
Φοιτήτρια: Επιβλέπων καθηγητής:
Σειραγάκη Κλεάνθη Ελεάννα Καφέζα
ΜΕΝΤ 2011-12
Διευθυντής προγράμματος: Σταθακόπουλος Βλάσης
ΑΘΗΝΑ 2013

2. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ
Αυτή η διπλωματική εργασία υποβάλλεται από τον συγγραφέα της ως μερική
εκπλήρωση των απαιτήσεων του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών
«Μάρκετινγκ & Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες» του Οικονομικού Πανεπιστημίου
Αθηνών και διατίθεται μέσω της Ηλεκτρονικής Βιβλιοθήκης του Μ.Π.Σ.
Υπεύθυνα δηλώνεται ότι, η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία έχει συγγραφεί από τον
υπογράφοντα και δεν έχει υποβληθεί ούτε έχει εγκριθεί στο πλαίσιο άλλου
μεταπτυχιακού ή προπτυχιακού τίτλου σπουδών, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό Οι
πηγές στις οποίες ανέτρεξε ο υπογράφον για την εκπόνηση της συγκεκριμένης
διπλωματικής εργασίας αναφέρονται στο σύνολό τους, με πλήρεις αναφορές στους
συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένων και των πηγών που ενδεχομένως χρησιμοποιήθηκαν
από το διαδίκτυο.
Σύντομες αναφορές στη διπλωματική εργασία επιτρέπονται χωρίς ειδική άδεια, υπό την
προϋπόθεση ότι γίνονται ακριβείς αναφορές στις πηγές. Η έγκριση των αιτήσεων για
άδεια χρήσης εκτεταμένου αποσπάσματος ή αναπαραγωγής μέρους ή του συνόλου της
διπλωματικής εργασίας χορηγείται από την Συντονιστική Επιτροπή του Μ.Π.Σ., εφόσον
κρίνει ότι η χρήση του υλικού είναι προς το συμφέρον του Μεταπτυχιακού
Προγράμματος.
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:
ΥΠΟΓΡΑΦΗ:

3. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΣΥΝΟΨΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στις έννοιες και τις λειτουργίες των κοινωνικών δικτύων
Κεφάλαιο 2: Διαμόρφωση Θεωρητικού Πλαισίου και Καθορισμός Ερευνητικών
Υποθέσεων
Κεφάλαιο 3: Ερευνητική Μεθοδολογία και Έλεγχος Υποθέσεων

4. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στις έννοιες και τις λειτουργίες των σελίδων
κοινωνικής δικτύωσης
1.1 Τι είναι οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης και για ποιο λόγο
χρησιμοποιούνται;
Η έννοια των κοινωνικών δικτύων (social media) απασχολεί σήμερα όλο και
περισσότερο τον κόσμο των επιχειρήσεων, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο, λόγω της
συνεχώς αυξανόμενης διάδοσής τους σε όλο τον κόσμο Οι υπεύθυνοι λήψης
αποφάσεων (decision makers), καθώς και σύμβουλοι επιχειρήσεων, προσπαθούν να
εντοπίσουν τρόπους με τους οποίους οι επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν κερδοφόρα
χρήση των σύγχρονων σελίδων κοινωνικών δικτύων όπως η Wikipedia, το YouTube,το
Facebook, το LinkedIn, και το Twitter.
Το πρώτο γνωστό κοινωνικό δίκτυο, δημιουργήθηκε το 1997 με την ονομασία
SixDegrees και σταδιακά ακολούθησαν όλα τα υπόλοιπα. Σήμερα, πολλά online
κοινωνικά δίκτυα (Facebook, το LinkedIn, ή το Twitter , Google+) αποτελούν
δημοφιλείς πλατφόρμες στο διαδίκτυο, όπου άνθρωποι από όλο τον κόσμο
συναθροίζονται και συνδέονται καθημερινά. Η χρήση των σελίδων κοινωνικής
δικτύωσης έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις: το ποσοστό των χρηστών του Διαδικτύου
που επισκέπτονται κοινωνικά δίκτυα τουλάχιστον μία φορά το μήνα αναμένεται να
αυξηθεί από 41% το 2008 σε πάνω από 65% το 2014. (Online social networks: A survey
of a global phenomenon Julia Heidemann a, Mathias Klier a, Florian Probst b) Ωστόσο,
παρά το μεγάλο ενδιαφέρον, φαίνεται να υπάρχει μέχρι και σήμερα περιορισμένη
κατανόηση του τι σημαίνει ο όρος Social Media και τι δυνατότητες περιλαμβάνει.
(Andreas M. Kaplan *, Michael Haenlein)
Οι όροι που έχουν δωθεί στα αγγλικά για τα κοινωνικά δίκτυα είναι αρκετοί και αν και
συνώνυμοι διαφέρουν κατά σημεία. Οι συνηθέστερες είναι: «social networking service»,
«social networking site», ή «social network site». (Julia Heidemann a, Mathias Klier a,
Florian Probst b) Εμείς επιλέγουμε τον όρο σελίδες ή πλατφόρμες κοινωνικής
δικτύωσης καθώς η εργασία αφορά στο facebook. Για να γίνουν πιο κατανοητοί οι
διαφορετικοί ορισμοί ακολουθεί πίνακας που δίνει έναν ορισμό για την κάθε έννοια:
Όρος Συγγραφέας Ορισμός
Online Κοινωνικά
δίκτυα
(Online social
network )
Schneider et
al. [105]
«Τα κοινωνικά δίκτυα σχηματίζουν διαδικτυακές
κοινότητες μεταξύ ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα,
δραστηριότητες, υπόβαθρο, και / ή φιλίες. Οι
περισσότερες σελίδες κοινωνικής δικτύωσης έχουν σα
βάση τους το ίντερνετ και επιτρέπουν στους χρήστες να
δημιουργήσουν προφίλ (κείμενο, εικόνες, και βίντεο)
και να αλληλεπιδράσουν με άλλους χρήστες, με
πολυάριθμους τρόπους»

5. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Υπηρεσίες
κοινωνικής
δικτύωσης (Social
networking
service)
Adamic and
Adar [2]
Οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης συλλέγουν
πληροφορίες για τις κοινωνικές επαφές των χρηστών,
κατασκευάζουν ένα μεγάλο διασυνδεδεμένο κοινωνικό
δίκτυο, και αποκαλύπτουν στους χρήστες πώς να
συνδέονται με τους άλλους»
Σελίδες κοινωνικής
δικτύωσης (Social
network site)
Boyd and
Ellison [22
«διαδικτυακές υπηρεσίες που επιτρέπουν στα άτομα (1)
να κατασκευάσουν ένα δημόσιο ή ημι-δημόσιο προφίλ
μέσα σε ένα οριοθετημένο σύστημα, (2) να αρθρώσουν
μια λίστα με άλλους χρήστες με τους οποίους
μοιράζονται μια επαφή, και (3)να προβάλουν και να
επεξεραστούν τη λίστα με τις επαφές τους αλλά και τις
λίστες που δημιουργούν οι άλλοι χρήστες μέσα στο
σύστημα»
Πίνακας 1: Όροι που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή των κοινωνικών δικτύων
, Πηγή: Table 1 Selectedterms anddefinitions with respect toonlinesocial networks. (Online social networks: A survey of a global
phenomenon, Julia Heidemann, Mathias Klier, Florian Probst, 2012)
Μελετητές από διαφορετικά πεδία έχουν εξετάσει τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης
προκειμένου να κατανοήσουν τις πρακτικές, τις επιπτώσεις, την κουλτούρα, τη σημασία τους,
καθώς και την εμπλοκή των χρηστών με αυτές.
Ως σελίδες κοινωνικής δικτύωσης σύμφωνα με τους boyd και Ellison ορίζονται οι διαδικτυακές
υπηρεσίες που επιτρέπουν στα άτομα να (1) κατασκευάζουν ένα δημόσιο ή περιορισμένης
δημοσιότητας προφίλ μέσα σε ένα οριοθετημένο σύστημα, (2) να δημιουργήσουν μια λίστα με
άλλους χρηστες με τους οποίους μοιράζονται μια επαφή, και (3) να προβάλουν και να
περιηγηθούν στη λίστα των συνδέσεων τους και σε λίστες που δημιουργούνται από άλλους μέσα
στο σύστημα. Η φύση και η ονοματολογία αυτών των συνδέσεων μπορεί να διαφέρουν από
τόπο σε τόπο.
Αυτό που καθιστά τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης τόσο ξεχωριστές δεν είναι τόσο ότι δίνουν
τη δυνατότητα στα άτομα να έρχονται σε επαφή με αγνώστους, αλλά κυρίως ότι επιτρέπουν
στους χρήστες να εκφράσουν και να κάνουν ορατά τα κοινωνικά τους δίκτυα δημοσίως. Σε
πολλές σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, οι συμμετέχοντες δεν προσπαθούν απαραίτητα να
δικτυωθούν ή να γνωρίσουν καινούργιους ανθρώπους, αντ 'αυτού, κατά κύριο λόγο
επικοινωνούν με τους ανθρώπους που αποτελούν ήδη μέρος του ευρύτερου κοινωνικού τους
περίγυρου.
Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης σύμφωνα με τους Donath, J., & boyd, d, είναι
σελίδες στις οποίες οι συμμετέχοντες δημιουργούν ένα αυτό-περιγραφικό προφίλ και
κάνουν δεσμούς με άλλα μέλη. Η «δικτύωση», είναι ο φαινομενικός σκοπός αυτών των
σελίδων: χρησιμοποιώντας τη λίστα των συνδέσεων ενός ατόμου μπορούν να κάνουν
νέους φίλους. Πίσω από όλα οι ιστοσελίδες δικτύωσης αποτελούν ένα βασικό σύνολο
υποθέσεων – ότι υπάρχει ανάγκη για τους ανθρώπους να κάνουν περισσότερες
διασυνδέσεις και ότι χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο υφιστάμενων συνδέσεων, που ίσως
δεν είχε αναπτυχθεί αρκετά πιο πριν, είναι ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό. Οι

6. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
σελίδες κοινωνικής δικτύωσης κάνοντας το τόσο εύκολο για τους χρήστες, απέκτησαν
ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Donath, J., & boyd, d
1.2 Τα βασικά χαρακτηριστικά των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης και ο
τρόπος λειτουργίας τους
Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης (social network sites), από την αρχή της
λειτουργίας τους, έχουν προσελκύσει εκατομμύρια χρήστες, πολλοί από τους οποίους
έχουν εντάξει τις σελίδες αυτές στις καθημερινές πρακτικές τους. Yπάρχουν πλέον
εκατοντάδες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης με διαφορετικές τεχνολογικές παροχές,
που μπορούν και υποστηρίζουν ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων και πρακτικών. Ο
πραγματικός αριθμός των κατηγοριών των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης είναι άγνωστος,
καθώς εξελίσσεται συνεχώς. (An Analysis of Social Network Categories: Social Learning and
Social Friendship, Mohd Shahizan Othman, Shaffika Mohd Suhaimi, Lizawati Mi Yusuf ,
Norazah Yusof* and Nadirah Mohamad). Παρόλο που στη βάση τους μοιάζουν ως προς τα
βασικά τεχνολογικά χαρακτηριστικά τους, το κάθε ένα έχει συγκεριμένο στόχο και
κοινό που απευθύνεται, πραγματοποιώντας διαφορετικές λειτουργίες.(danah m. Boyd,
Nicole B. Ellison)
Ο (Brocke et al.,2009) υποστηρίζει ότι τα sites κοινωνικής δικτύωσης αντιπροσωπεύουν
μια εικονική κοινότητα, στην οποία άνθρωποι με κοινά ενδιαφέροντα μπορούν να
επικοινωνούν, δημοσιεύοντας και ανταλλάσσοντας πληροφορίες για τον εαυτό τους. Τα
chat rooms ή τα forums προσφέρουν στους χρήστες δυνατότητα να δημιουργήσουν τη
δική τους πλατφόρμα και μέσω αυτής να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τις
δραστηριότητες τους ή με κοινά ενδιαφέροντα. Οι βασικοί τύποι των σελίδων
κοινωνικής δικτύωσης στοχεύουν να συνδέουν φίλους και να δημιουργούν «συστήματα
προτεινόμενων πληροφοριών», όπου οι χρήστες προτείνουν στους άλλους μία
αξιόπιστη πληροφορία ή ένα αξιόλογο μέρος ή υπηρεσία (recommendation systems),
ώστε να προωθούν την εμπιστοσύνη μεταξύ των χρηστών. (Brocke et al., 2009).
Τα περισσότερα sites κοινωνικής δικτύωσης βασίζουν τη δραστηριότητά τους σε
προϋπάρχοντα κοινωνικά δίκτυα, ενώ άλλα προτρέπουν τους χρήστες να πάρουν μέρος
και να γνωρίσουν κόσμο με βάση κοινά ενδιαφέροντα, κοινή εργασία, παρόμοιες
πολιτικές απόψεις, ή δραστηριότητες, ακόμη και κοινή μέρα γέννησης. Μερικές σελίδες
απευθύνονται σε διαφορετικές ομάδες αποδεκτών, ενώ άλλα προσελκύουν ανθρώπους
βάσει της κοινής γλώσσας ή κοινών φυλετικών, σεξουαλικών, θρησκευτικών, ή εθνικών
ταυτοτήτων. Οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης διαφέρουν επίσης ως προς το βαθμό
στον οποίο ενσωματώνουν στις πλατφόρμες τους τις νέες πληροφορίες και τα εργαλεία
επικοινωνίας, όπως η σύνδεση μέσω κινητού τηλεφώνου και η δημιουργία είδικών

7. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
εφαρμογών, το blogging, το ανέβασμα φωτογραφιών ή βίντεο, οι χωρικές πληροφορίες
ή η ζωντανή μετάδοση (live streaming). (danah m. Boyd, Nicole B. Ellison)
Ενώ οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης έχουν εφαρμόσει ένα ευρύ φάσμα τεχνικών
χαρακτηριστικών, ο βασικός σκελετός τους αποτελείται από ορατά δημόσια (ή ορισμένες φορές
ιδιωτικά) προφίλ που εμφανίζουν ένα δομημένο κατάλογο των «φίλων» οι οποίοι είναι επίσης
χρήστες του συστήματος. Το προφίλ δημιουργείται από το χρήστη και ολοκληρώνεται με την
προσθήκη στοιχείων, όπως ηλικία, εργασία,τοποθεσία, ενδιαφέροντα, ημερομηνία γέννησης,
μόρφωση καθώς και προσωπικής φωτογραφίας. Μερικά sites δίνουν στους χρήστες τη
δυνατότητα να ενισχύσουν το προφίλ τους με την προσθήκη περιεχομένου πολυμέσων ή με την
τροποποίηση της εμφάνιση του προφίλ τους. Άλλα sites, όπως το Facebook, επιτρέπουν στους
χρήστες να προσθέσουν «Εφαρμογές» (applications) που δίνουν αυξημένες δυνατότητες
ενεργειών εντός της σελίδας.
Οι περισσότερες σελίδες κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν επίσης τη δυνατότητα στους χρήστες
να αφήνουν μηνύματα σε προφίλ φίλων τους ή να τους το στέλνουν μέσω ιδιωτικού μηνύματος
στο ηλεκτρονικό τους γραμματοκιβώτιο. Πέρα από τα προφίλ, τους φίλους, τα σχόλια και τα
προσωπικά μηνύματα,τα sites κοινωνικής δικτύωσης ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό ως προς τα
χαρακτηριστικά τους. Ορισμένα διαθέτουν δυνατότητες ανταλλαγής φωτογραφιών ή βίντεο,
άλλοι έχουν ενσωματώσει τη δυνατότητα ιστολογίων και τεχνολογίες άμεσης ανταλλαγής
μηνυμάτων.
(Social Network Sites: Definition, History,and Scholarship danah m. boyd)
1.3 Πώς τα κοινωνικά δίκτυα αναδύονται και να αναπτύσσονται με την πάροδο
του χρόνου;
Η γενική ιδέα των κοινωνικών δικτύων δεν είναι καινούρια. Με την εμφάνιση του
World Wide Web (παγκόσμιου ιστού) και την ανάπτυξη των τεχνολογιών της
πληροφορίας, τα κοινωνικά δίκτυα έφτασαν γρήγορα σε νέα διάσταση. Χάρη στις
πολυάριθμες μορφές λογισμικού (βλ. π.χ. [21] D.M. Boyd, The significance of social
software, in: T.N. Burg, J.Schmidt (Eds.), Blog Talks Reloaded: Social Software
Research and Cases, Books on Demand, Norderstedt, 2006, pp. 15–30.),
συμπεριλαμβανομένων των blogs, των ιστότοπων που λειτουργούν με περιεχόμενο που
παράγεται από το χρήστη, καθώς και τις αμέτρητες εικονικές κοινότητες σε όλο το
διαδίκτυο, οι άνθρωποι άρχισαν να συνδέονται και να επικοινωνούν ο ένας με τον άλλον
διαδικτυακά[14]. J. Bernoff, C. Li, Harnessing the power of the oh-so-social web, MIT,
Sloan Management Review 49 (3) (2008) 36–42.
Μαζί με αυτές τις αλλαγές, οι χρήστες από παθητικοί παρατηρητές πληροφορητές
γίνονται οι ίδιοι δημιουργοί περιεχομένου στον παγκόσμιο ιστό [54] M. Gneiser, J.

8. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Heidemann, M. Klier, A. Landherr, F. Probst, Valuation of online social networks taking
into account users’ interconnectedness, Information Systems and e-Business
Management 10 (1) (2012) 61–84. Μέσα από αυτή την εξέλιξη, γνωστή ως «η
εμφάνιση του Web 2.0» [97] T. O’Reilly, What is Web 2.0? 2005.
<http://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what-is-web-
20.html>(accessed 20.04.12)., οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης έχουν εξελιχθεί σε ένα
νέο-ως επί το πλείστον δωρεάν- μαζικό μέσο, όπου οι χρήστες μπορούν να
παρουσιάσουν τον εαυτό τους δημοσίως σε ένα ευρύ κοινό. (Online social networks:
A survey of a global phenomenon Julia Heidemann a, Mathias Klier a, Florian Probst b)
Η άνοδος των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης δηλώνει μια στροφή στον τρόπο που
οργανώνονται οι διαδικτυακές κοινότητες. Ενώ οι ιστοσελίδες που είναι αφιερωμένες σε
κοινότητες με κοινά ενδιαφέροντα (πχ με συνταγές μαγειρικής) ή που είναι δομημένες
κατά θέματα εξακολουθούν να υπάρχουν και να ευημερούν, οι σελίδες κοινωνικής
δικτύωσης είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο ώστε στο επίκεντρο τους είναι οι ίδιοι οι
άνθρωποι και όχι τα ενδιαφέροντα τους. Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης
λειτουργούν ως προσωπικά (ή εγωκεντρικά) δίκτυα, με το άτομο στο κέντρο της
κοινότητας. Η καθιέρωση αυτών των χαρακτηριστικών των σελίδων κοινωνικής
δικτύωσης δημιούργησε ένα νέο οργανωτικό πλαίσιο για τις διαδικτυακές κοινότητες
(Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship danah m. boyd)
1.4 Ποιοι κίνδυνοι και προκλήσεις αναδύονται με τη χρήση των
σελίδων κοινωνικής δικτύωσης
Οι Donath και Boyd (2004) υποστήριξαν ότι οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης
χρησιμεύουν ως σημαντικά αποδεικτικά ταυτότητας που βοηθούν τους ανθρώπους να
περιηγούνται στις διαδικτυακές κοινότητες, υπό την έννοια ότι ένα εκτεταμένο δίκτυο
μπορεί να χρησιμεύσει για να επικυρώθούν οι προσωπικές πληροφορίες που παρέχονται
στα προφίλ.(219 σελ)
Ενώ τα περισσότερα sites ενθαρρύνουν τους χρήστες να κατασκευάζουν ακριβείς
αναπαραστάσεις του εαυτού τους, οι συμμετέχοντες το κάνουν σε διάφορους βαθμούς.
Ο βαθμός στον οποίο τα προφίλ των χρηστών είναι αυθεντικά ή κάπως παραλλαγμένα
από την πραγματικότητα ποικίλλει μεταξύ των διαφόρων διαδικτυακών σελίδων, καθώς
οι πρακτικές των χρηστών διαμορφώνονται τόσο από κοινωνικές όσο και τεχνολογικές
δυνάμεις. Ο Skog (2005) μελετώντας συγκεκριμένη διαδικτυακή κοινότητα διαπίστωσε
ότι τα χαρακτηριστικά της κατάστασης ενός προφίλ επηρεάζουν το πώς οι άνθρωποι
συμπεριφέρονται και τι επιλέγουν να αποκαλύψουν. Τα προφίλ υποδεικνύουν την
κατάσταση του ατόμου, όπως μετράται από τη δραστηριότητα του (π.χ., αποστολή
μηνυμάτων) και από δείκτες γνησιότητας (π.χ. χρησιμοποιώντας μια πραγματική

9. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
φωτογραφία αντί ενός σχεδίου) (Social Network Sites: Definition, History, and
Scholarship danah m. boyd)
Ωστόσο, με την αυξημένη χρήση των social network sites έχουν προκύψει πιθανές ανησυχίες
σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα που καταχωρούνται από τους χρήστες και κυρίως από τους
νεότερους (George, 2006? Kornblum & Marklein, 2006). Οι ερευνητές διερεύνησαν και
κατέγραψαν πιθανές απειλές για την ιδιωτική ζωή των χρηστών που σχετίζονται με σελίδες
κοινωνικής δικτύωσης τονίζοντας τα ζητήματα της ασφάλειας και της ιδιωτικότητας. (Social
Network Sites: Definition, History, and Scholarship danah m. boyd)
Ένα ζήτημα ασφαλείας μπορεί να προκύψει όταν ένας χάκερ αποκτά μη
εξουσιοδοτημένη πρόσβαση σε μια τοποθεσία με προστατευμένη κωδικοποίηση ή
γραπτή γλώσσα. Επίσης, το θέμα της ιδιωτικότητσς είναι κέραιο καθώς ο καθένας
μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες κάποιου χρήστη απλά
παρακολουθόντας τον να πληκτρολογεί τον κωδικό του πρόσβασης. Και οι δύο τύποι
παραβιάσεων (ιδιωτικότητας και ασφάλειας) συχνά διαπλέκονται στα κοινωνικά δίκτυα.
Όποιος καταφέρει να παραβιάσει την ασφάλεια του δικτύου μιας τοποθεσίας ανοίγει
την πόρτα για εύκολη πρόσβαση σε προσωπικές πληροφορίες που ανήκουν στους
χρήστες. Στην πράξη, οι χρήστες συχνά παραβλέπουν ή αγνοούν τα θέματα ασφάλεια
και της ιδιωτικότητας που προκύπτουν στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Τα
προσωπικά δεδομένα των χρηστών διατίθενται σε όλους σε μεγάλη έκταση και με έναν
πρωτοφανή τρόπο, συμπεριλαμβανομένων των τεράστιων ποσοτήτων ψηφιακών
εικόνων και βίντεο που διαχέονται καθημερινά στο διαδίκτυο (βλ.Dong-Hee Shin, 2010).
Τα άτομα συνήθως δεν ελέγχουν το πώς οι άλλοι μπορούν να εκμεταλλευτούν τα
δεδομένα τους από τη στιγμή που αυτά δημοσιεύονται στο δίκτυο. Συνομιλίες μεταξύ
των χρηστών μπορούν να καταγραφούν επ 'αόριστον, να αναζητηθούν, να
αναπαραχθούν, ακόμη και να μεταβληθούν, από άλλους χωρίς οι συμμετέχοντες να το
γνωρίζουν. Με τη δημοσίευση των προσωπικών δεδομένων κάποιου, τα στοιχεία αυτά
γίνονται διαθέσιμα σε ολόκληρη την κοινότητα του χρήστη. Πολύ λίγη προστασία και
γνώση υπάρχει κατά της αντιγραφής κάθε είδους προσωπικών δεδομένων από τα
προφίλ των χρηστών και κατά της χρήση τους ή της αναδημοσίευσή τους χωρίς
άδεια.(Boyd, 2008)
Πίνακας 2: Επεξήγηση εννοιών για θέματα ασφάλειας και ιδιωτικότητας στα κοινωνικά
δίκτυα Πηγή:(Dong-Hee Shin, 2010)
Έννοια Ορισμός
Ασφάλεια Στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, η αντιλαμβανόμενη ασφάλεια,
ορίζεται ως ο βαθμός στον το οποίο ο χρήστης πιστεύει ότι
χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης δεν θα ενέχει
κάποιο κίνδυνο

10. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Ιδιωτικότητα η ιδιωτικότητα στα πλαίσια σελίδων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να
οριστεί ως ο έλεγχος της ροής των προσωπικών πληροφοριών ενός
ατόμου, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς και της ανταλλαγής των εν
λόγω πληροφοριών (Boyd, 2008)
Εμπιστοσύνη Στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, η εμπιστοσύνη είναι ένας κρίσιμος
καθοριστικός παράγοντας για την ανταλλαγή πληροφοριών και την
ανάπτυξη νέων σχέσεων. Εμπιστοσύνη απέναντι στα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης σημαίνει ότι ο χρήστης δημοσιεύει προσωπικά δεδομένα με
την πεποίθηση ότι η συγκεκριμένη τοποθεσία θα τα διαχειριστεί με
ασφάλεια και δεν θα τα δώσει σε τρίτα μέρη χωρίς την συγκατάθεση του.
1.5. Πώς διαμορφώνονται οι κοινωνικές σχέσεις στις σελίδες
κοινωνικής δικτύωσης
Οι Fono και Raynes-Goldie (2006) μελετώντας τη σημασία της «φιλίας» στα κοινωνικά δίκτυα,
περιέγραψαν την κατανόηση των χρηστών σχετικά με τη δημόσια εμφάνιση των διασυνδέσεων
τους και πώς η λειτοργία της διαδικτυακής «φιλίας» μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για
το κοινωνικό δράμα. Καταγράφοντας τα κίνητρα των χρηστών για να κάνουν φίλους μέσω
διαδικτύου, η Boyd (2006a) επισημαίνει ότι οι διαδικτυακοί φίλοι στις σελίδες κοινωνικής
δικτύωσης δεν έχουν την ίδια σημασία όπως έχουν οι φίλοι με την καθημερινή έννοια του όρου.
Αντ 'αυτού, οι διαδικτυακοί φίλοι προσφέρουν στους χρήστες ένα φανταστικό κοινό για να
καθοδηγήσει τις κοινωνικές νόρμες. Αναλύοντας το ρόλο που έπαιξαν οι χρήστες στην
ανάπτυξη ορισμένων σελίδων κοινωνικής δικτύωσης (όπως το Υahoo+) , οι Kumar, Novak, και
Tomkins (2006) υποστήριξαν ότι υπάρχουν τριών ειδών χρήστες στο διαδίκτυο: τα παθητικά
μέλη, οι inviters, και οι “συνδέτες'' που συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνική εξέλιξη του
δικτύου'' (σελ. 1).
Αν και υπάρχουν εξαιρέσεις, οι διαθέσιμες έρευνες δείχνουν ότι οι περισσότερες σελίδες
κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν υποστηρίζοντας προ-υπάρχουσες κοινωνικές σχέσεις. Οι
Ellison, Steinfield, και Lampe (2007) υποστηρίζουν ότι το Facebook χρησιμοποιείται κατά
κύριο λόγο για να διατηρήσει τις υφιστάμενες κοινωνικές σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί εκτός
δικτύου, ή για να σταθεροποιήσει υπάρχουσες διασυνδέσεις. Αυτές οι σχέσεις μπορεί να έχουν
ασθενείς δεσμούς, αλλά κατά κανόνα υπάρχει κάποιο κοινό στοιχείο μεταξύ των ατόμων που
γίνονται φίλοι διαδικτυακά, όπως το κοινό σχολέιο ή το μέρος που συχνάζουν. Αυτό είναι μία
από τις κυριότερες διαστάσεις που διαφοροποιούν τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης από τις
προηγούμενες μορφές δημόσιας διαδικτυακής επικοινωνίας, όπως οι ομάδες συζητήσεων
(Ellison et al., 2007).
Για παράδειγμα, οι Lampe, Ellison, και Steinfield (2006) διαπίστωσαν ότι οι χρήστες του
Facebook που μπαίνουν στη διαδικασία να '' ψάξουν'' να κάνουν φίλους, αναζητούν άτομα με
τους οποίους έχουν ήδη μία εκτός σύνδεσης σχέση, περισσότερο από ότι αναζητούν εντελώς
αγνώστους για γνωριμία. (221 σελ) (Social Network Sites: Definition, History, and
Scholarship danah m. boyd)

11. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
1.6 Facebook: Πώς ξεκίνησε και πως αναπτύχθηκε
Το Facebook, είναι μία από τις πιο δημοφιλείς σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, και μία από τις
πιο συχνά χρησιμοποιούμενες ιστοσελίδες σήμερα, με εκατομμύρια χρήστες. Σήμερα, το
Facebook έχει περισσότερους από 750 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες και το 50% από αυτούς
συνδέεται στο Facebook κάθε ημέρα (Facebook, 2011). Σε αντίθεση με άλλες σελίδες
κοινωνικής δικτύωσης, το Facebook ήταν αρχικά σχεδιασμένο για να υποστηρίξει μόνο
εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους σπουδαστές τους. Το Facebook ξεκίνησε στις αρχές του 2004
ως σελίδα κοινωνικής δικτύωσης των φοιτητών του Χάρβαρντ (Cassidy, 2006), που έπρεπε
υποχρεωτικά να έχουν harvard.edu διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, για να κάνουν
εγγραφή. Καθώς το Facebook άρχισε να υποστηρίζει και άλλες σχολές, οι χρήστες ήταν επίσης
υποχρεωμένοι να διαθέτουν πανεπιστημιακή διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που να
σχετίζεται με αυτά τα ιδρύματα. Με αυτό τον τρόπο η σελίδα ήταν αρκετά περιορισμένη και οι
χρήστες λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας την ένιωθαν πιο οικεία και άρχισαν να αποκτούν
μεγαλύτερη εμπλοκή.
Από το Σεπτέμβριο του 2005 το facebook επέκτεινε το κοινό του δίνοντας τη δυνατότητα
δημιουργίας προφίλ σε μαθητές γυμνασίου, οργανισμούς και τελικά το 2006 έγινε ανοιχτό για
όλους. Το Facebook έχει σήμερα 845 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες
1.5.1 Χαρακτηριστικά
Η κυριότερη διαφορά το facebook με τα υπόλοιπα sites κοινωνικής δικτύωσης είναι η
δυνατότητα να προσαρμόζει ο χρήστης τι μπορούν να δουν οι υπόλοιποι από το προφίλ του και
σε ποιους θα εμφανίζεται η κάθε δημοσιεύση που κάνει. Επιπλέον, το facebook επιτρέπει σε
εξωτερικούς προγραμματιστές να δημιουργούν εφαρμογές που δίνουν την ευκαιρία στο χρήστη
να προσαρμόσει το προφίλ του σύμφωνα με όσα τον ενδιαφέρουν και να εκτελέσει ενέργειες
όπως να συγκρίνει ταινίες μεταξύ τους, να δηλώσει τους προορισμούς που έχει επισκεφτεί αλλά
και να περιηγηθεί σε άλλα sites χωρίς να απομακρυνθεί από την πλατφόρμα του facebook. (βλ.
D.M. Boyd, N.B. Ellison, 2007) Έχουν αναπτυχθεί περισσότερες από 20.000 εφαρμογές στο
Facebook, με το 95% της βάσης χρηστών να έχουν χρησιμοποιήσει τουλάχιστον μία εφαρμογή
(Barnes, 2007).
Δημιουργήθηκε το 2004 και μέχρι το 2007 είχε συγκεντρώσει περισσότερα από 21
εκατομμύρια εγγεγραμμένα μέλη, με 1,6 δισεκατομμύρια προβολές σελίδων κάθε μέρα
(Needham & Company, 2007 May, M., & Kwong, K. H. (2007). YHOO: Yahoo! may regret not
paying up for Facebook. Retrieved May 10, 2007 from
http://www.needhamco.com/Research/Documents/CPY25924.pdf).
Η ιστοσελίδα έχει ενσωματωθεί στις καθημερινές πρακτικές των χρηστών του: Ο τυπικός
χρήστης ξοδεύει περίπου 20 λεπτά την ημέρα στο facebook, ενώ τα δύο τρίτα των χρηστών
συνδέονται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα (Cassidy, 2006? Needham & Company, 2007 ).
Αξιοποιώντας την επιτυχία του στους φοιτητές,το Facebook ξεκίνησε μια έκδοση για λύκεια
στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2005. Το 2006, η εταιρεία έδωσε τη δυνατότητα συμμετοχής σε
εμπορικούς οργανισμούς (Smith, 2006). Smith, J. (2006). Updated lists of all companies and
regions on Facebook. Retrieved May 9, 2007 from http://www.insidefacebook.com/2006/11/15
Το 2006, το Facebook είχε χρησιμοποιηθεί σε περισσότερα από 2.000 κολέγια των Ηνωμένων
Πολιτειών και ήταν το έβδομο πιο δημοφιλές site στο διαδίκτυο ως προς τις συνολικές

12. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
εμφανίσεις σελίδων (Cassidy, 2006). Cassidy, J. (2006, May 15). Me media. The New Yorker,
50-59.(βλ. Nicole B. Ellison, Charles Steinfield, Cliff Lampe)
1.5.2 Χρήση της σελίδας
1.5.2.α Λειτουργία της σελίδας
Στο Facebook οι χρήστες μπορούν να μοιράζονται τμήματα των καθημερινών
δραστηριοτήτων τους με φίλους ή γνωστούς. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τους
χρήστες να επικοινωνούν μεταξύ τους στο Facebook. Μπορούν να στείλουν
προσωπικά μηνύματα σε άλλα άτομα ή να κάνουν χρήση της λειτουργίας του
«τοίχου». Ένας τοίχος είναι ένας χώρος στο προφίλ του χρήστη, παρόμοιος με
ένα πίνακα ανακοινώσεων ή ένα δημόσιο φόρουμ, όπου οι χρήστες μπορούν να
δημοσιεύσουν σύντομα μηνύματα ή να προσθέσουν φωτογραφίες, μουσική ή
βίντεο και να ανταλλάξουν πληροφορίες (βλ. Huseyin Bicen and Nadire Cavus /
Procedia - Social and Behavioral Sciences 28 (2011) 943 – 947). Τα προφίλ των
χρηστών στο Facebook προφίλ περιλαμβάνουν προαιρετικά την οικογενειακή
κατάσταση ή σχέση, του χρήστη, τις θρησκευτικές και πολιτικές του απόψεις, τα
χόμπι, τα γενέθλια, τα αγαπημένα βιβλία, τις ταινίες, την αγαπημένη του μουσική
καθώς και τις αγαπημένες του φράσεις (When Social Networks Cross boundaries:
A Case Study of Workplace Use of Facebook and LinkedIn Meredith M. Skeels
Jonathan Grudin 2009).
Οι χρήστες χρησιμοποιούν τη σελίδα τόσο για συναισθηματική υποστήριξη όσο
και ως πηγή πληροφόρησης. Επιπλέον, προσφέρει στους χρήστες το απαραίτητο
«κοινωνικό κεφάλαιο» (social capital), στο οποίο θα αναφερθούμε εκτενέστερα
παρακάτω. Η κύρια χρήση που αναφέρθηκε από το δείγμα που μελετήθηκε από
τους Lampe et al. [16, βλ. επίσης 7] ήταν « για να κρατήσει κάποιος επαφή με
έναν παλιό φίλο ή κάποιον που ήξερε από το σχολείο», μια δραστηριότητα που,
ενώ εκφράζει τις πτυχές της κοινωνικής αναζήτησης που αφορά την επαφή εκτός
δικτύου, ταυτοχρόνως αποτελεί μια λειτουργία κοινωνικού κεφαλαίου για το
Facebook καθώς βοηθάει στην απόκτηση νέων φίλων αλλά και στη διατήρηση
των παλιών. (‘Looking at’, ‘Looking up’ or ‘Keeping up with’ People? Motives
and Uses of Facebook Adam N. Joinson CHI 2008 Proceedings · Online Social
Networks April 5-10, 2008 · Florence, Italy).
Το Facebook δίνει τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να έρθουν σε έρθουν σε
επαφή με «ασθενείς» δεσμούς (όπως οι φίλοι των φίλων) και να μάθουν αρκετά
πράγματα για αυτούς μέσα από τα προφίλ τους και τα γκρουπ που συμμετέχουν,
ώστε να τους προσεγγίσουν. Το Facebook δίνει στους χρήστες ακόμη

13. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
περισσότερα στοιχεία για αυτούς τους «ασθενείς» δεσμούς μέσω του μηχανισμού
που έχει ενσωματώσει για την ανακοίνωση πάρτυ και κοινωνικών εκδηλώσεων
όπου αυτοί οι ασθενείς δεσμοί μπορεί να έχουν δηλώσει ότι θα παρευρεθούν. Η
γεφύρωση του κοινωνικού κεφαλαίου που προτείνει το Facebook περιλαμβάνει
διαστάσεις, όπως η επαφή με ένα ευρύτερο φάσμα ανθρώπων, ή η προβολή του
εαυτού μας ως μέρος μιας ευρύτερης κοινωνικής ομάδας. (Nicole Ellison Charles
Steinfield Cliff Lampe )
1.5.2.β Θέματα ασφάλειας και ιδιωτικότητας
Λόγω του μεγάλου αριθμού πληροφοριών που μπορεί ένας χρήστης να βρει για
κάποιον άλλον, εγείρονται ορισμένα θέματα ασφάλειας και ιδιωτικότητας. Ένα
από τα προφανή προβλήματα είναι ότι οι χρήστες θέτουν σε κοινή χρήση ένα
ευρύ φάσμα πληροφοριών και έτσι εκθέτουν τον εαυτό τους σε δημόσιο έλεγχο
μέσω των διαδικτυακών προφίλ τους, κάτι που μπορεί να αποτελέσει απειλή για
την ασφάλειά τους. Για παράδειγμα, τα προφίλ του Facebook είναι όχι μόνο είναι
τα πιο εύκολα να αναγνωριστούν, αλλά επίσης, από προεπιλογή, δείχνουν
στοιχεία επικοινωνίας και πρόσθετα στοιχεία που σπάνια είναι διαθέσιμα σε
άλλες σελίδες στο διαδίκτυο.
Ένα μεγάλο μέρος της υφιστάμενης ακαδημαϊκής έρευνας πάνω στο Facebook
και στα θέματα ασφάλειας, έχει επικεντρωθεί στο θέμα της προσωπικής
ταυτότητας και της ιδιωτικής ζωής (βλ. Gross & Αcquisti). Κοιτάζοντας το
ποσοστό των πληροφοριών που παρέχουν οι συμμετέχοντες στο Facebook για
τον εαυτό τους, η σχετικά ανοιχτή φύση των πληροφοριών, καθώς και η έλλειψη
αποτελεσματικού ελέγχου της ιδιωτικής ζωής από τους χρήστες, οι Gross και
Αcquisti (2005) υποστηρίζουν ότι οι χρήστες μπορούν να θέτουν τον εαυτό τους
σε κίνδυνο τόσο offline (π.χ. καταδίωξη) όσο και online (π.χ. κλοπή ταυτότητας).
Gross, R., & Acquisti, A. (2005, November). Information revelation and privacy
in online social networks. Paper presented at the WPES'05, Alexandria, Virginia.
Επίπρόσθετα, θέματα ασφάλειας προκύπτουν και μέσω της χρήσης των
εφαρμογών της πλατφόρμας. Οι εφαρμογές αυτές ενέχουν επιπλέον κινδύνους
για τους χρήστες καθώς τα άτομα έχουν μια εσφαλμένη αίσθηση ασφάλειας,
διότι οι εφαρμογές αυτές βρίσκονται εντος του facebook, το οποίο εμπιστεύονται.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των εφαρμογών αυτών ανεβαίνει στο facebook χωρίς
προηγούμενη εξέταση από τους αρμόδιους διαχειριστές της τοποθεσίας και
γιαυτό χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή στην χρήση τους (βλ. Dong-Hee Shin,
2010).

14. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Κεφάλαιο 2: Διαμόρφωση ερευνητικού πλαισίου και
Καθορισμός Ερευνητικών Υποθέσεων
Ερευνητικό πλαίσιο:
Σχετικές μελέτες για τους παράγοντες που επηρεάζουν τη χρήση του
διαδικτύου και τη δέσμευση των χρηστών με τα κοινωνικά δίκτυα
Η χρήση του διαδικτύου και δη των κοινωνικών δικτύων, επηρεάζεται από μια
αλληλουχία παραγόντων. Σύμφωνα με τις επιστημονικών μελέτες που έχουν
διεξαχθεί υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες όπως: η προσωπικότητα, το φύλο, το
κοινωνικό γίγνεσθαι, η προηγούμενη εμπειρία και η σχέση με την τεχνολογία, η
ευκολία χρήσης της κάθε πλατφόρμας, η αντιλάμβανόμενη ασφάλεια και
ιδωτικότητα καθώς και τα οφέλη χρήσης των κοινωνικών δικτύων, που έχει
αποδειχθεί ότι διαμορφώνουν τη συχνότητα και τους λόγους χρήσης του
διαδικτύου.
1. Προσωπικότητα και ατομικά χαρακτηριστικά.
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν ότι ένας από τους παράγοντες που παίζουν
σημαντικό ρόλο στην ένταση χρήσης του διαδικτύου και κατά συνέπεια στη
χρήση των κοινωνικών δικτύων είναι τα ατομικά χαρακτηριστικά των χρηστών.
Σύμφωνα με έρευνα των Tel Amiela και Stephanie Lee Sargent το 2004, οι
διαφορετικοί τύποι προσωπικότητας παίζουν σημαντικό ρόλο στη συχνότητα
χρήσης των κοινωνικών δικτύων. Συγκεκριμένα, οι πιο νευρωτικοί και
εσωστρεφείς χαρακτήρες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να νιώθουν την
αίσθηση του «ανήκειν» και να ενημερώνονται. Οι πιο εξωστρεφείς χαρακτήρες
απορρίπτουν τις κοινωνικές πτυχές του διαδικτύου, και κάνουν πολύ
συγκεκριμένη και προσανατολισμένη χρήση των υπηρεσιών του. Τέλος, οι πιο
«ψυχωτικοί» χαρακτήρες επέδειξαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις πιο
εξελιγμένες και προκλητικές εφαρμογές του διαδικτύου. Τα αποτελέσματα
υποδηλώνουν ξεκάθαρα τις διαφορές που προκύπτουν μεταξύ των διαφορετικών
τύπων προσωπικότητας ως προς τη χρήση και τα κίνητρα χρήσης του διαδικτύου.
Πιο πρόσφατη έρευνα του 2012 των Jin-Liang Wanga, Linda A. Jacksonc, Da-
Jun Zhanga και Zhi-Qiang Sub, που βασίστηκε σε αυτή των Tel Amiela και,
Stephanie Lee Sargent, υποστηρίζει εξίσου ότι οι διαφορετικοί τύποι
προσωπικότητας παρουσίαζουν διαφορετικούς λόγους χρήσης των σελίδων
κοινωνικής δικτύωσης. Συγκεκριμένα, οι πιο εξωστρεφείς και οι πιο ευδιάθετοι

15. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
χρησιμοποιούν την επικοινωνιακή λειτουργία των κοινωνικών δικτύων,
συμπεριλαμβανομένων της συχνής ενημέρωσης του status τους, τη δημοσίευση
σχολίων, και την προσθήκη περισσότερων φίλων. Οι πιο νευρωτικοί είναι πιο
πιθανό να χρησιμοποιήσουν τη λειτουργία της ενημέρωσης του status τους ως
τρόπος αυτοέκφρασης. Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση σχολιάζουν
περισσότερα τα προφίλ των άλλων. Οι πιο «ανοιχτοί» χαρακτήρες είναι πιο
πιθανό να παίζουν online παιχνίδια σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Οι
ναρκισσιστές συνηθίζουν να ανεβάζουν ελκυστικές φωτογραφίες τους και
τείνουν να ενημερώνουν συχνά το status τους με σκοπό την αυτο-παρουσίαση
τους. Το διαφορετικό φύλο παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στους διαφορετικούς
τρόπους χρήσης των κοινωνικών δικτύων. Οι άντρες αποκτούν περισσότερους
διαδικτυακούς φίλους και παίζουν περισσότερο online παιχνίδια από ότι οι
γυναίκες, που προτιμούν να ανεβάζουν φωτογραφίες τους και να ενημερώνουν
συχνά το status τους
2. Κοινωνικές σχέσεις και κοινωνικό κεφάλαιο
Πέρα από τις διαφορετικές προσωπικότητες των χρηστών και τα αντίστοιχα
κίνητρα που έχουν να χρησιμοποιούν τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ένας
ακόμη παράγοντας που επηρεάζει σημαντικά τη χρήση των σελίδων αυτών είναι
οι κοινωνικοί δεσμοί των χρηστών και το κοινωνικό τους κεφάλαιο όπως
αναφέρθηκε παραπάνω.
Σύμφωνα την έρευνα του Shanyang Zhao (2006) οι διαφορετικοί τύποι χρήσης
του διαδικτύου σχετίζονται άμεσα με την «κοινωνική συνδεσιμότητα» των
χρηστών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι εκείνοι που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο
με σκοπό τη διαπροσωπική επικοινωνία (π.χ., e-mail και chat) είναι πιο πιθανό να
έχουν περισσότερες κοινωνικές συνδέσεις από εκείνους που το χρησιμοποιούν
για πιο μοναχικές δραστηριότητες (π.χ., περιήγηση στο διαδίκτυο. Επίσης, όσοι
χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για διαπροσωπικούς λόγους αφιερώνουν
περισσότερο χρόνο από εκείνους που το χρησιμοποιούν για απλές
δραστηριότητες, όπως το σερφάρισμα.
Σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο των κοινωνικών σχέσεων και στο πως επηρεάζουν
τη χρήση του ιντερνετ παίζει η επιρροή από τους γύρω μας, καθώς και η πίεση
που μπορεί να υποστεί κάποιος στα πλαίσια της κοινωνικής του ζωής.
Συγκεκριμένα, ο John G. D'Ambra (2001), υποστηρίζει ότι η χρήση του
Διαδικτύου εξηγείται από τη θεωρία της «Οργανωμένης Συμπεριφοράς» 1,
1Η Θεωρία της Οργανωμένης Συμπεριφοράς είναι ένα γενικό μοντέλο, σχεδιασμένο για να εξηγήσει
συγκεκριμένες ανθρώπινες συμπεριφορές. Αποτελεί το θεμέλιο των μοντέλων που εξετάζουν τις

16. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
σύμφωνα με την οποία ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν την πρόθεση
των χρηστών να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο είναι η η πίεση από τον
κοινωνικό περίγυρο (Social pressure). Οι επιρροές από το περιβάλλον μπορεί να
οδηγήσουν δυνητικούς χρήστες στη χρήση του διαδικτύου. Η πίεση μπορεί να
προέρχεται από συνομηλίκους, από το χώρο εργασίας ή τα μέσα μαζικής
ενημέρωσης.
Τέλος, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το κοινωνικό κεφάλαιο2 σύμφωνα
με σχετικές μελέτες παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στη χρήση των κοινωνικών
δικτύων. Τα ευρήματα της έρευνας των Nicole B. Ellison, Charles Steinfield και
Cliff Lampe, έδειξαν ότι η χρήση των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης και
συγκριμένα του facebook, επηρεάζεται από την πρόθεση των χρηστών να
διαμορφώσουν ή να διατηρήσουν το κοινωνικό τους κεφάλαιο. Η γεφύρωση των
σχέσεων με άλλους χρήστες είναι ο πιο βασικός λόγος χρήσης του Facebook ενώ
η χρήση του βρέθηκε επίσης να σχετίζεται με την ψυχολογική ευημερία των
χρηστών, γεγονός που υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερα
οφέλη για τους χρήστες που βιώνουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και χαμηλή
ικανοποίηση από τη ζωή.
3.Εξωτερικότητα του δικτύου και κοινωνικές νόρμες
Τα κοινωνικά κίνητρα αναφέρoνται στο πώς άλλοι άνθρωποι επηρεάζουν τις
αποφάσεις ενός ατόμου. H κοινωνική επιρροή και η επίδραση της εξωτερικής
επίδρασης του δικτύου (network externality) είναι βασικοί παράγοντες, καθώς
όσοι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν ένα κοινωνικό δίκτυο, τόσο πιο
χρήσιμο θα είναι για το άτομο. (βλ. Dickinger et al., 2008)
Η εξωτερικότητα του δικτύου προκύπτει όταν η χρήση μιας υπηρεσίας, στην
περίπτωση μας μιας σελίδας κοινωνικής δικτύωσης, από έναν χρήστη, αυξάνει
τον αριθμό των χρηστών που τη χρησιμοποιούν. Οι Sung Yong Chun και Minhi
Hahn (2007) ερεύνησαν την επίδραση τριών παραγόντων της εξωτερικότητας του
δικτύου ως προς τη μελλοντική πρόθεση των μελών να χρησιμοποιήσουν μία
προθέσεις των χρηστών να χρησιμοποιούν συστήματα και τις προθέσεις για αύξηση της συχνότητας
χρήση τους (Davis et al., 1989), Αγγλικός όρος: Theory of Planned Behavior
2Υπάρχουν πολλοίκαι διαφορετικοί ορισμοί για το κοινωνικό κεφάλαιο. Με βάση το χώρο του
διαδικτύου το κοινωνικό κεφάλαιο σύμφωνα με τους Dekker, Paul, and Eric M. Uslaner (2001) αφορά στην
αξία που έχουν τα κοινωνικά δίκτυα, συνδέοντας παρόμοιους ανθρώπους και γεφυρώνοντας
διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους, με βάση την αμοιβαιότητα.

17. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
σελίδα κοινωνικής δικτύωσης: το συνολικό μέγεθος του δικτύου, το τοπικό
μέγεθος του δικτύου3
και τη δύναμη του δικτύου. Στο μοντέλο τους συμπεριέλαβαν επίσης τον
παράγοντα της ικανοποίησης από τις υπηρεσίες που παρέχει μία σελίδα. Όπως
αποδείχθηκε, ο βαθμός ικανοποίησης των χρηστών επηρεάζει σημαντικά τη
μελλοντική πρόθεση χρήσης μιας σελίδας του δικτύου.
Οι κοινωνικές νόρμες αναφέρονται στο βαθμό στον οποίο οι άνθρωποι
αντιλαμβάνονται πως όταν οι άλλοι θεωρούν κάτι σημαντικό, αναμένεται από
εκείνους να έχουν μία συγκεκριμένη συμπεριφορά. Έτσι, κοινωνικά πρότυπα
είναι οι κοινώς αποδεκτές πεποιθήσεις και πρότυπα συμπεριφοράς μιας ομάδας.
Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα έδείξαν ότι τόσο η εξωτερικότητα του δικτύου
όσο και οι κοινωνικές νόρμες επηρεάζουν θετικά τις κοινωνικές συναναστροφές
ενός μέλους, αλλά και την εμπιστοσύνη απέναντι στα υπόλοιπα μέλη. Τα
ευρήματα τα κοινωνικά κίνητρα διευκολύνουν τη συμμετοχή των μελών στις
δραστηριότητες μιας διαδικτυακής κοινότητας, αυξάνοντας ταυτοχρόνως την
εμπιστοσύνη και τη δέσμευση απέναντι στην κοινότητα (βλ. Edward Shih-Tse
Wang, Lily Shui-Lien Chen (2012).
Σύμφωνα με τη θεωρία της κοινωνικής επιρροής, η ατομική συμπεριφορά
επηρεάζεται από τρεις κοινωνικές διεργασίες: τη συμμόρφωση, την αναγνώριση
και την εσωτερίκευση. Η συμμόρφωση αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι ένα άτομο
ενεργεί με σκοπό να συμμορφωθεί με τις απόψεις των άλλων ανθρώπων που
είναι σημαντικοί για αυτόν. Η αναγνώριση αντανακλά την ανάγκη για ατομική
αναγνώριση μέσα σε μία κοινότητας, όπως το αίσθημα του ανήκειν και της
σύνδεσης με άλλους. Η εσωτερίκευση αναφέρεται στο γεγονός ότι ένα άτομο
αποδέχεται την επιρροή που του ασκείται λόγω των κοινών του αξιών με τα
υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Οι τρεις αυτές διεργασίες συχνά εκπροσωπούνται
από τις κοινωνικές νόρμες, την κοινωνική ταυτότητα και τη θεωρία της μάζας
αντίστοιχα, οι οποίες αποτελούν βασικούς παράγοντες επηρεασμού της
συμπεριφοράς του χρήστη (βλ. Tao Zhou 2011)
4. Αντιλάμβανόμενη ασφάλεια και ιδιωτικότητα
Ενώ οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν μια νέα σειρά δυνατοτήτων
για επικοινωνία και ανταλλαγή κάθε τύπου πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο,
3 Το συνολικό μέγεθος δικτύου περιλαμβάνει όλα τα άτομα που βρίσκονται στη λίστα των φίλων μας σε
μία πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ το τοπικό μέγεθος δικτύου περιλαμβάνει τα άτομα που είναι
ενεργά στη λίστα μας και έχουμε συχνή συναστροφή μέσω της διαδικτυακής σελίδας. (Sung Yong Chun,
Minhi Hahn (2007)

18. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
το θέμα της ιδιωτικότητας και της ασφάλειας έχουν αναδειχθεί ως κρίσιμης
σημασίας ζητήματα στο περιβάλλον κοινωνικής δικτύωσης. Οι πιο συχνοί
κίνδυνοι που συνδέονται με την ιδιωτικότητα στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης
περιλαμβάνουν:
(1) ανικανότητα να ελέγχεται αποτελεσματικά η πρόσβαση στις πληροφορίες που
δημοσιεύουν οι χρήστες
(2) αδυναμία να ελέγχονται αποτελεσματικά οι πληροφορίες που δημοσιεύουν
άλλοι σχετικά με τους χρήστες
(3) πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους χωρίς εργαλεία επαλήθευση ταυτότητας
(4) κλοπή της ταυτότητας του χρήστη.
Η μελέτη του Dong-Hee Shin, (2010) διερευνά την επίδραση που έχει η
αντιλαμβανόμενη ασφάλεια των χρηστών ως προς την συχνότητα χρήσης του
facebook. Ειδικότερα, εξετάζει τη στάση των χρηστών απέναντι στα κοινωνικά
δίκτυα, ως προς την ιδιωτική ζωή και ασφάλεια τους, καθώς αυτοί οι δύο
παράγοντες επηρέαζουν άμεσα την πρόθεση των χρηστών να κάνουν χρήση των
σελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Ακόμη, υποστηρίζει πως ο παράγοντας της
εμπιστοσύνης απέναντι στο κάθε κοινωνικό δίκτυο επηρεάζει σημαντικά τη
στάση και τη συμπεριφορά των χρηστών. Ακόμη, η έρευνα υποδεικνύει ότι η
στάση απέναντι στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης έχει μια θετική επίδραση
στην πρόθεση χρήση τους. Επιπλέον, το αίσθημα της ασφάλειας καθορίζεται σε
μεγάλο βαθμό από τα συναισθήματα των χρηστών σχετικά με τον έλεγχο που
ασκούν σε μία σελίδα κοινωνικής δικτύωσης.
Σύμφωνα με τους Dwyer et al. (2007), αντιλαμβανόμενη ασφάλεια ορίζεται ως η
ικανότητα να προστατεύσει κάποιος τα δεδομένα του από μη εξουσιοδοτημένη
πρόσβαση, ενώ αντιλαμβανόμενη ιδιωτικότητα ορίζεται η ικανότητα ενός ατόμου
να διαχειριστεί πληροφορίες για τον εαυτό του και ως εκ τούτου να επιλέγει ο
ίδιος που θα προβληθούν. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την έρευνά τους
υποδεικνύουν ότι στις διαδικτυακές κοινωνικές συναναστροφές, η εμπιστοσύνη
δεν είναι τόσο απαραίτητη στη δημιουργία νέων σχέσεων όπως είναι στις επαφές
πρόσωπο με πρόσωπο. Δείχνουν επίσης ότι σε μια σελίδα κοινωνικής δικτύωσης,
η ύπαρξη της εμπιστοσύνης και της προθυμίας των χρηστών να μοιραστούν
πληροφορίες, δεν μεταφράζεται αυτομάτως σε πρόθεση για νέα κοινωνική
επαφή. Αυτή η μελέτη δείχνει αντίθετα με άλλες, ότι οι σχέσεις που
δημιουργούνται εντός του διαδικτύου μπορούν και αναπτύσσονται ακόμη και σε
τοποθεσίες όπου η αντιλαμβανόμενη εμπιστοσύνη και η ασφάλεια της ιδιωτικής
ζωής είναι ασθενείς.

19. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
5. Δέσμευση των χρηστών με τα κοινωνικά δίκτυα
Μέσα από τις παραπάνω μελέτες έγινε αντιλήπτό οι κάποιοι από τους παράγοντες
που επηρεάζουν την πρόθεση χρήσης των κοινωνικών δικτύων και των σελίδων
κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν και το βαθμό δέσμευσης των χρηστών με μια
σελίδα.
Υφιστάμενες έρευνες έχουν υιοθετήσει πολλαπλές θεωρίες, όπως το μοντέλο
αποδοχή της τεχνολογίας (Technology acceptance model), τη θεωρία της
εμπιστοσύνης ως παράγοντα επηρεασμού, την κοινωνική γνωστική θεωρία και
την θεωρία του κοινωνικού κεφαλαίου και της κοινωνικής προκειμένουν να
διερευνήσουν τους λόγους συμμετοχής και δέσμευσης των χρηστών σε μία
κοινότητα. (Τao Zhou 2011)
Η μελέτη των Wang και Chen (2012) που αναφέραμε παραπάνω, υποδεικνύει
πώς τα κοινωνικά κίνητρα οδηγούν τους χρήστες σε δέσμευση με τις
διαδικτυακές κοινότητες. Η εξωτερικότητα των κοινωνικών δικτύων και οι
κοινωνικές νόρμες επηρεάζουν άμεσα τους τις κοινωνικές συναντροφές μέσω
διαδικτύου, που στη συνέχεια οδηγούν σε δέσμευση του χρήστη με την εκάστοτε
διαδικτυακή κοινότητα.
Ως εκ τούτου, θα πρέπει οι διαχειριστές της κοινότητας να προτρέπουν τα
υπάρχοντα μέλη να συμμετέχουν συχνά σε δραστηριότητες της κοινότητας και να
τα ενθαρρύνουν για να προσκαλούν τους φίλους τους να ενταχθούν στην
κοινότητα. (βλ. Edward Shih-Tse Wang και Lily Shui-Lien Chen (2012)
Ερευνητικό Μοντέλο και καθορισμός ερευνητικών
υποθέσεων
Προκειμένου να αναλυθούν οι παράμετροι που επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης
του facebook και την δέσμευση του χρήστη απέναντι στη σελίδα, επιλέχθηκαν
συγκεκριμένες μετρικές από τις παραπάνω μελέτες οι οποίες προσαρμόστηκαν
στα δεδομένα του Facebook και αποτέλεσαν τη βάση του ερευνητικού μοντέλου.

20. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Ερευνητικές Υποθέσεις:
Μέσα από τη μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας και των παραπάνω ερευνών,
επιλέχθηκαν οι μεταβλητές της εξωτερικότητας του δικτύου, οι κοινωνικές
νόρμες, η ασφάλεια και η ιδιωτικότητα ως βασικοί παράγοντες που συνδέονται
με την εντατική χρήση του Facebook. Επίσης, χρησιμοποιώντας το μοντέλο της
δέσμευσης του χρήστη και συγκεκριμένα αν οι παράγοντες της
αντιλαμβανόμενης χρησιμότητας, της ικανοποίησης του χρήστη, της
επαναληψιμότητας της επίσκεψης, της αισθητικής της σελίδας, της καινοτομίας
και του βαθμού συμμετοχής οδηγούν σε δέσμευση της σελίδας του Facebook με
το χρήστη και σε ποιο βαθμό.
(Network externalities)
(Social norms)
(Security)
(Privacy)
(Intensity usage)
(commitment)
Διάγραμμα 1: Ερευνητικό Μοντέλο

21. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
Εντατική χρήση του facebook
Οι μετρικές για την εντατική χρήση του facebook προέρχονται από την έρευνα
των Nicole B. Ellison, Charles Steinfield και Cliff Lampe (2007). Η
συγκεκριμένη μελέτη εξετάζει τη σχέση μεταξύ της συχνής χρήσης του Facebook
και της δημιουργίας και διατήρησης του κοινωνικού κεφαλαίου. Μετρικές της
χρήσης του Facebook. Η κλίμακα που χρησιμοποιήσαν για να μετρήσουν την
ένταση χρήσης του Facebook (Cronbach alpha = 0,83 του) δημιουργήθηκε με
σκοπό να βρουν μια καλύτερη μέτρηση της χρήσης του Facebook πέρα από τους
κλασσικούς δείκτες της συχνότητας ή της διάρκειας. Το μέτρο αυτό
περιλαμβάνει μια σειρά κλίμακας Likert, συμπεριφορικών ερωτήσεων με σκοπό
να μετρήσει την έκταση στην οποία ο συμμετέχων είναι συναισθηματικά δεμένος
με το Facebook και το βαθμό στον οποίο το Facebook είναι μέρος των
καθημερινών δραστηριοτήτων του.
Individual Items and Scale Mean S.D.
Facebook intensity1, 2 (Cronbach's alpha=0.83) -0.08 0.79
Facebook is part of my everyday activity 3.12 1.26
I am proud to tell people I'm on Facebook 3.24 0.89
Facebook has become part of my daily routine 2.96 1.32
I feel out of touch when I haven't logged onto Facebook for a while 2.29 1.20
I feel I am part of the Facebook community 3.30 1.01
I would be sorry if Facebook shut down 3.45 1.14
Table 2. Summary statistics for Facebook intensity
Εξωτερικότητα του δικτύου και κοινωνικές νόρμες:
Οι μετρικές που χρησιμοποίηθηκαν για να ερευνηθεί η εξωτερικότητα του
δικτύου και οι κοινωνικές νόρμες προέρχονται από την έρευνα των Edward
Shih-Tse Wanga και Lily Shui-Lien Chenb (2012). Η συγκεκριμένη μελέτη ερενά
πώς τα κοινωνικά κίνητρα επηρεάζουν την πρόσθεση χρήσης των διαδικτυακών
κοινοτήτων. Δεδομένης της φύσης της σελίδας του facebook και όντας η πιο
διαδεδομένη διαδικτυακή κοινότητα υποθέτουμε ότι τα κοινωνικά κίνητρα θα
σχετίζονται άμεσα με την συχνότητα χρήσης της σελίδας.

22. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
H1: Η εξωτερικότητα του δικτύου και τα κοινωνικά πρότυπα επηρεάζουν
θετικά τη συχνότητα χρήσης της σελίδας του facebook.
Research constructs Measurement items C.R.
values
AVE
values
Network externalities (NE) Many people join the online community 0.76 0.54
Many of my friends join the online community
Many of my family members join the online community
Social norms (SN) Most people who are important to me think I should join
the online community
0.92 0.79
The people who I listen to could influence me to join the
online community
My close friend and family members think it is a good
idea for me to join the online community
Table 2. Indicators and confirmatory factor analysis.
Ιδιωτικότητα και ασφάλεια:
Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για να μετρήσουμε την αντιλάμβανόμενη
ασφάλεια και ιδιωτικότητα, προέρχονται από την έρευνα του Dong-Hee Shin
(2010). Στη συγκεκριμένη μελέτη αποδείχθηκε πως τόσο η ασφάλεια όσο και η
ιδιωτικότητα που αισθάνονται οι χρήστες στα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν την
πρόθεση χρήσης τους και υποθέτουμε ότι θα ισχύει το ίδιο και για τη σελίδα του
facebook και τη συχνότητα χρήσης του.
H1: Η εμπιστοσύνη των χρηστών, ως προς την προστασία των προσωπικών
τους δεδομένων και την ασφάλεια τους απέναντι στο facebook, επηρεάζει
θετικά τη συχνότητα χρήσης της σελίδας.
Construct Measure items Cronbach’s
Alpha
AVE and squared
correlations
AVE PP PS
Perceived
privacy
(PP)
PP1: I am confident that I know all the parties who collect the
information I provide during the use of SNS
PP2: I am aware of the exact nature of information that will
be collected during the use of SNS
PP3: I am not concerned that the information I submitted on
the SNS could be misused
PP4: I believe there is an effective mechanism to address
0.8872 0,69 0,81

23. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
any violation of the information I provide to SNS
Perceived
security
(PS)
PS1: I believe the information I provide with SNS will not be
manipulated by inappropriate parties
PS2: I am confident that the private information I provide with
SNS will be secured.
PS3: I believe inappropriate parties may deliberately view the
information I provide with this SNS
0.9311 0,72 0,73 0,81
Table 1 Cronbach’s Alpha reliability and correlations and AVE.
* Diagonal elements (in bold) are the square root of the average variance extracted (AVE). Off-diagonal elements
are the correlations among constructs. For discriminant
validity, diagonal elements should be larger than off-diagonal elements
* Cumulative% of variance: 73.1%.
Δέσμευση:
Δεδομένου ότι τα ερευνητικά ερωτήματα που προκύπτουν σχετικά με τη
δέσμευση δεν έχουν μελετηθεί ξανά, για τη μέτρηση της δέσμευσης
χρησιμοποιήθηκε μια πολυδιάστατηκλίμακα των Heather L. O‘Brien &
Elaine G. Toms (2008) που δημιουργήθηκε με σκοπό να εφαρμοστεί για
τον έλεγχο της δέσμευσης των χρηστών με εφαρμογές λογισμικού.
Δεδομένης της παρόμοιας φύσης πολλών εφαρμογών με τις πλατφόρμες
κοινωνικώνδικτύων οι μετρικές τουμοντέλουπροσαρμόστηκαν πάνω στη
σελίδα του Facebook. Οι παράμετροι που αποτελούν την κλίμακα και είναι
αλληλλένδετες μεταξύ τους είναι: η εστιασμένη προσοχή, η
αντιλαμβανόμενη χρησιμότητα, η επαναληψιμότητα της επίσκεψης, η
αισθητική της σελίδας, η καινοτομία και η συμμετοχή των χρηστών.
Επομένως, έγιναν οι εξής υποθέσεις:
Η4: Η αυξημένη προσοχή των χρηστών στο facebook σχετίζονται θετικά με
την αύξηση της δέσμευσής του στη σελίδα
H4: Η επαναλαμβανομένη επίσκεψη της σελίδας των χρηστών συνδέεται
θετικά με τη δέσμευση των χρηστών με το facebook
Η5: Η αντιλαμβανόμενη χρησιμότητα της σελίδας σχετίζεται θετικά με την
δέσμευση των χρηστών με το facebook
Η6: Η αισθητική της σελίδας και η καινοτομία παίζουν θετικό ρόλο στη
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.
Η7: Η ενεργός συμμετοχή στη διαδικτυακή κοινότητα του facebook
συνδέεται θετικά με τη δέσμευση των χρηστών

24. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις, παρακαλούμε να επικεντρωθείτε στο facebook και να δηλώσετε το
βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας σας σε κάθε μία από τις ακόλουθες δηλώσεις επιλέγοντας (κυκλώνοντας ή
κάνοντας bold) έναν αριθμό από το 1(συμφωνώ απόλυτα) εως το 7 (διαφωνώ απόλυτα)
ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
1.Είμαι σίγουρος/η ότι γνωρίζω όλα τα τρίτα μέρη
που συλλέγουν τις πληροφορίες που παρέχω όταν
χρησιμοποιώ σελίδες κοινωνικής δικτύωσης
1 2 3 4 5 6 7
2.Γνωρίζω τον ακριβή χαρακτήρα των πληροφοριών
που συλλέγονται κατά τη χρήση των σελίδων
κοινωνικής δικτύωσης
1 2 3 4 5 6 7
3.Δεν με ανησυχεί το γεγονός ότι οι πληροφορίες
που υποβάλλω σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης
θα μπορούσαν να καταχραστούν
1 2 3 4 5 6 7
4.Πιστεύω ότι υπάρχει ένας αποτελεσματικός
μηχανισμός για την αντιμετώπιση τυχόν
παραβιάσεων των πληροφοριών που παρέχωσε
σελίδες κοινωνικής δικτύωσης
1 2 3 4 5 6 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΣΤΑΠΛΑΙΣΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
5.Πολλοί άνθρωποι έχουν ενταχθεί σε διαδικτυακές
κοινότητες
1 2 3 4 5 6 7
6.Πολλοί από τους φίλους μου έχουν ενταχθεί σε
διαδικτυακές κοινότητες
1 2 3 4 5 6 7
7.Πολλά από τα μέλη της οικογένειάς μου έχουν
ενταχθεί σε διαδικτυακές κοινότητες
1 2 3 4 5 6 7

25. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΚΟΙΝΩΝΙΚΑΠΡΟΤΥΠΑ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
8. Οι περισσότεροι άνθρωποι, που είναι σημαντικοί
για μένα,θεωρούν ότι θα πρέπει να ενταχθώστη
διαδικτυακή κοινότητα του facebook
1 2 3 4 5 6 7
9. Οι άνθρωποι που ακούω θα μπορούσαν να με
επηρεάσουν για να ενταχθώστη διαδικτυακή
κοινότητα του facebook
1 2 3 4 5 6 7
10. Οι στενοί μου φίλοι και τα μέλη της οικογένειας
μου θεωρούν ότι είναι μια καλή ιδέα για μένα να
ενταχθώστη διαδικτυακή κοινότητα του
facebook
1 2 3 4 5 6 7
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
11. Πιστεύω ότι οι πληροφορίες που παρέχω σε
σελίδες κοινωνικής δικτύωσης δεν θα
χειραγωγηθούν από ακατάλληλη τρίτα μέρη
1 2 3 4 5 6 7
12. Είμαι βέβαιος πως οι ιδιωτικές πληροφορίες που
παρέχωσε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης θα
είναι ασφαλείς
1 2 3 4 5 6 7
13. Πιστεύω ότι ακατάλληλα τρίτα μέρη μπορούν να
δουν σκόπιμα τις πληροφορίες που παρέχωσε
σελίδες κοινωνικής δικτύωσης
1 2 3 4 5 6 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΧΡΗΣΗ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
14. Το Facebook είναι μέρος της καθημερινής μου
δραστηριότητας
1 2 3 4 5 6 7
15. Το Facebook έχει γίνει μέρος της καθημερινής
ρουτίνας μου
1 2 3 4 5 6 7
16. Νιώθω υπερήφανος να λέω στον κόσμο ότι έχω
προφίλ στο Facebook
1 2 3 4 5 6 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

26. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
17. Νιώθω αποκομμένος όταν δεν έχω συνδεθεί στο
Facebook για κάποιο χρονικό διάστημα
1 2 3 4 5 6 7
18. Αισθάνομαι ότι είμαι μέρος της κοινότητας του
Facebook
1 2 3 4 5 6 7
19. Θα λυπηθώ αν κλείσει το Facebook
1 2 3 4 5 6 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 6: ΔΕΣΜΕΥΣΗ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
20. Είμαι υπερήφανος/η που ανήκω στην παρούσα
διαδικτυακή κοινότητα
1 2 3 4 5 6 7
21. Νιώθω το αίσθημα του ανήκειν σε αυτή τη
διαδικτυακή κοινότητα
1 2 3 4 5 6 7
22. Είμαι πιστός οπαδός αυτής της διαδικτυακής
κοινότητας 1 2 3 4 5 6 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΕΣΤΙΑΣΜΕΝΗ ΠΡΟΣΟΧΗ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
23.Όταν είμαι στο faceboοk ξεχνώτο άμεσο
περιβάλλον μου
1 2 3 4 5 6 7
24.Εμπλέκομαι τόσο με το facebook που όταν το
χρησιμοποιώ αγνοώτα πάντα γύρω μου
1 2 3 4 5 6 7
25.Είμαι τόσο αφοσιωμένος/η όταν χρησιμοποιώ το
facebook που χάνωτην αίσθηση του χρόνου
1 2 3 4 5 6 7
26.Καθυστερώ συχνά να κάνω άλλα πράγματα όταν
είμαι στο facebook.
1 2 3 4 5 6 7
27.Όταν χρησιμοποιώτο facebook χάνω την επαφή
με το περιβάλλον γύρω μου
1 2 3 4 5 6 7
28.Ο χρόνος που περνώστο facebook μου φαίνεται
ότι περνά πολύ γρήγορα

27. Κλεάνθη Σειραγάκη ΜΠΣ Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες 2011-12
Διπλωματική εργασία: «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα χρήσης του Facebook και
δέσμευση των χρηστών με τη σελίδα.»
1 2 3 4 5 6 7
29.Είμαι πολύ απορροφημένος/η όταν χρησιμοποιώ
το facebook.
1 2 3 4 5 6 7
30.Νιώθω ότι όταν είμαι στο facebook νιώθω ότι
αφήνομαι τελείως ελεύθερος/η
1 2 3 4 5 6 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 8: ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ
ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥΤΕΣΥΜΦΩΝΩ/
ΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ ΟΥΤΕΔΙΑΦΩΝΩ
ΑΠΟΛΥΤΑ
31.Νιώθω απογοητευμένος κατά την επίσκεψη μου
στο facebook
1 2 3 4 5 6 7
32.Εμπλέκομαι τόσο με το facebook που όταν το
χρησιμοποιώ αγνοώτα πάντα γύρω μου
1 2 3 4 5 6 7
33.Είμαι τόσο αφοσιωμένος/η όταν χρησιμοποιώ το
facebook που χάνωτην αίσθηση του χρόνου
1 2 3 4 5 6 7
34.Καθυστερώ συχνά να κάνω άλλα πράγματα όταν
είμαι στο facebook.
1 2 3 4 5 6 7
35.Όταν χρησιμοποιώτο facebook χάνω την επαφή
με το περιβάλλον γύρω μου
1 2 3 4 5 6 7
36.To facebook μου προκαλέσει σύγχυση στη
χρήση.
1 2 3 4 5 6 7
37.Nιώθω απογοητευμένος/η κατά την επίσκεψη μου
στο
38.Facebook 1 2 3 4 5 6 7
39.Νιώθω ότι όταν είμαι στο facebook νιώθω ότι
αφήνομαι τελείως ελεύθερος/η
1 2 3 4 5 6 7
40.H χρήση του facebook με κουράζει πνευματικά