Στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ "Cinemathsparadise" οι μαθητές εντοπίζουν χαρακτηριστικά στοιχεία σύγκρισης του Ελληνικού και του Ευρωπϊκού κινηματογράφου.
3. ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 1/2
• Ο ελληνικός κινηματογράφος ξεκίνησε στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, με μικρό αριθμό
ταινιών μέχρι το 1940. Η άνθησή του άρχισε μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, με 4-7 ταινίες το
χρόνο μέχρι το 1950 και σταδιακά η παραγωγή αυξήθηκε μέχρι τις 60 ταινίες το 1960. Η χρυσή
εποχή του ελληνικού κινηματογράφου ήταν από το 1960 μέχρι το 1973 φτάνοντας μέχρι τις 97
ταινίες το χρόνο (με μέσο όρο 80 ταινίες το χρόνο). Από το 1974 μέχρι σήμερα η παραγωγή
κυμαίνεται σε πολύ μικρότερα επίπεδα από 10 μέχρι 40 ταινίες το χρόνο.
4. ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 2/2
• Ως πρώτες κινηματογραφικές λήψεις στον ελληνικό χώρο θεωρούνται εκείνες που πραγματοποίησε ο
Βρετανός δημοσιογράφος Frederic Villiers στη διάρκεια του πολέμου του 1897. Το 1906
κινηματογραφείται μια μικρού μήκους ταινία της Μεσολυμπιάδας που διεξάχθηκε τότε. Επρόκειτο για
ταινία γυρισμένη με απλά τεχνικά μέσα, ωστόσο δεν έλειπαν και ορισμένα στοιχειώδη καλλιτεχνικά
γνωρίσματα. Οπερατέρ ήταν κάποιος Λεών για λογαριασμό της εταιρείας Πατέ. Όμως ο Λεών ως
εικονολήπτης αμφισβητείται και θεωρείται πως είναι ο Felix Mesguich. Ο Λεών πιθανότατα ήταν
αντιπρόσωπος της Γαλλικής κινηματογραφικής εταιρείας Gaumont από το 1906 στην Ελλάδα. Ένα χρόνο
αργότερα, το 1907 έγινε μια ακόμη ταινία του είδους αυτού που παρουσίαζε τον εορτασμό της ελληνικής
εθνικής επετείου. Στα 1907, 1908 και 1911 γυρίζονται αντίστοιχα οι ταινίες: Η «Εορτή του Βασιλέως
Γεωργίου Α΄», «Η Επιστροφή του Διαδόχου Κωνσταντίνου» και «Από τη Ζωή των Μικρών Πριγκίπων».
Το 1911, ο Κώστας Μπαχατώρης παρουσίασε στην οθόνη το κωμειδύλλιο του Περισιάδη «Γκόλφω», που
γνώρισε στο θέατρο μεγάλη επιτυχία. Οπερατέρ της ταινίας ήταν ο Ιταλός Μαρτέλι και πρωταγωνίστρια η
βεντέτα του θεάτρου της εποχής Ολυμπία Δαμάσκου. Είχε μήκος δύο χιλιάδες μέτρα, διαρκούσε δηλαδή
περίπου μία ώρα και δέκα λεπτά, και γυρίστηκε εξ ολοκλήρου σ' ένα φωτογραφικό στούντιο. Η ταινία είχε
πολλά ελαττώματα και λάθη αλλά ο κόσμος την υποδέχθηκε με ενθουσιασμό, πράγμα το οποίο
παρακίνησε πολλούς να μιμηθούν τον Μπαχατώρη.
5. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 1/3
• Ο κινηματογράφος σαν εμπορική επιχείρηση άρχισε στις 28 Δεκεμβρίου του 1895, στο Γκραν-
Καφέ, στο Παρίσι, όπου οι αδελφοί Λιμιέρ οργάνωσαν την πρώτη κινηματογραφική προβολή
με εισιτήριο. Σε λιγότερο από δύο μήνες, στις 2 Φεβρουαρίου 1896 έγινε και η πρώτη δημόσια
προβολή στο Λονδίνο.
• Όμως, ο κινηματογράφος δεν έγινε πραγματικότητα, παρά αφού ανακαλύφθηκε ένας τρόπος
ανάλυσης και σύνθεσης της κίνησης, δια μέσου της κάμερας, πράγμα που οφείλεται στον
Άγγλο φωτογράφο Ιντγουίρντ Μάιμπριτζ. Ο Μάιμπριτζ επινόησε ένα σύστημα φωτογραφικών
μηχανών, που τις έστησε κατά μήκος ενός διαδρόμου ιπποδρομίας παίρνοντας έτσι
διαδοχικές φωτογραφίες του αλόγου που κάλπαζε. Ο Μάιμπριτζ μετά απ’ αυτό το πείραμα,
επέκτεινε την τεχνική του στη φωτογράφηση των ανθρώπων.
6. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 2/3
• Η πιο παραγωγική περίοδος στην ιστορία του κινηματογράφου υπήρξε η δεκαετία μετά τον Α’ Παγκόσμιο
Πόλεμο, όπου εμφανίστηκαν νέες σημαντικές βιομηχανίες στη Σοβιετική Ένωση και τη Γερμανία. Επίσης,
σημειώθηκε αλληλεπίδραση ανάμεσα στον κινηματογράφο και τις άλλες τέχνες, ενώ η βουβή ταινία
έφτασε στον υπέρτατο βαθμό τελειότητας για την εποχή εκείνη. Μεγάλο μέρος της παραγωγικότητας
εκείνης της εποχής οφείλεται παραδόξως στον πόλεμο. Το τέλος του βωβού κινηματογράφου σήμανε τον
Οκτώβριο του 1927 με την ταινία “ Jazz singer” και το τραγούδι του Αλ Τζόλσον “you ain’t heard nothing
yet”. Ο ομιλών κινηματογράφος δεν έγινε αρχικά αποδεκτός από τους κινηματογραφιστές. Ο Τσάπλιν
ήταν εχθρικός απέναντι στον ήχο, ενώ άλλοι τον καταδίκασαν. Σε αυτή τη μεταβατική κατάσταση του
γαλλικού κινηματογράφου, η δουλειά των σκηνοθετών αξιολογούταν μόνο στον τομέα της τεχνικής. Ο
νεορεαλισμός άρχισε να προαναγγέλλεται με το ντοκιμαντέρ “La bataille du rail” (Η μάχη των
σιδηροδρόμων, 1946), του Ρενέ Κλεμάν. Παρ’ όλο που δεν υπήρξε ως κίνημα το ντοκιμαντέρ στη Γαλλία,
όπως στη Βρετανία, αναπτύχθηκε ιδιαίτερα μετά το τέλος του πολέμου. Το πιο σημαντικό ντοκιμαντέρ της
περιόδου ήταν του Ζορζ Φρανσί, και βοήθησε καθοριστικά την ίδρυση της ταινιοθήκης που έγινε από τον
Ανρί Λανγκλουά. Εκείνη την περίοδο η Γαλλία έβγαλε τον καλύτερο βωβό κωμικό από την εποχή του
Μαξ Λίντερ, τον Ζακ Τατί.
7. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3/3
• Η ΕΥΡΩΠΗ ΑΠΟ ΤΟ 1955 ΩΣ ΤΟ 1965:
• Φανερή είναι αυτή την περίοδο στη Γαλλία η επίδραση του νέου κύματος. Αυτό, με κυρίως οικονομικούς
λόγους αλλά και την άνθηση του κινήματος του νεορεαλισμού, επέδρασε στους δημιουργούς των ταινιών
και στις τεχνικές τους, αλλά και στο ρόλο των μεγάλων στούντιο. Αυτή την εποχή κυριαρχεί η θεωρία του
auteur (ο σκηνοθέτης σαν δημιουργός της ταινίας), η οποία προσπάθησε να αναιρέσει την αποθέωση
του ανθρωπιστικού θέματος και να τονίσει τις ατομικές έρευνες μέσα στο κάθε κινηματογραφικό είδος.