1. Νεοελληνική ΓλώσσαΒ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ1ηενότητα
Σελ.
15
ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
1.Οι μορφές του Υποκειμένου
2.Συμφωνία Υποκειμένου -Ρήματος
Τσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλαςxtsat.blogspot.gr

2. Οι μορφές του υποκειμένουΣελίδες 15-16

3. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

4. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

5. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

6. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

7. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

8. Αυτήέγραψε την επιστολή. Η επιλογή του τον συγκίνησε. Το ότι ήρθες, με ευχαρίστησε. Οι νέοι διασκεδάζουν.
Απαγορεύεται να καπνίζετε. Το πήγαινε έλα τον κούρασε. Οι εργαζόμενοι αποχωρούν. Το εδώ είναι επίρρημα. Τι μέρος του λόγου είναι το υπογραμμισμένο Υποκείμενο;

9. Αυτήέγραψε την επιστολή. Η επιλογή του τον συγκίνησε. Το ότι ήρθες, με ευχαρίστησε. Οι νέοι διασκεδάζουν.
Απαγορεύεται να καπνίζετε. Το πήγαινε έλα τον κούρασε. Οι εργαζόμενοι αποχωρούν. Το εδώ είναι επίρρημα. Τι μέρος του λόγου είναι το υπογραμμισμένο Υποκείμενο;
Αντωνυμία
Ουσιαστικό
Δευτερεύουσα πρόταση με άρθρο
Ουσιαστικοποιημένοεπίθετο
Δευτερεύουσα πρόταση χωρίς άρθρο
Φράση με άρθρο
μετοχή
Επίρρημα με άρθρο

10. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

11. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

12. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

14. ουσιαστικό
αντωνυμία
επίθετο
πρόταση
(εγώ)
αντωνυμία

15. ΠΡΟΣΟΧΗ:
Ένα ρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως προσωπικό και ως απρόσωπο. π.χ.
Απαγορεύεται το κάπνισμα.
Προσωπικό
Απαγορεύεται να καπνίζετε.
Απρόσωπο

16. ΠΡΟΣΟΧΗ:
Ένα ρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως προσωπικό και ως απρόσωπο. π.χ.
Απαιτείται προσοχή.
Προσωπικό
Απαιτείται να προσέχετε περισσότερο.
Απρόσωπο

18. ουσιαστικά
αντωνυμία
επίθετο
πρόταση

19. •Διψάω (ενν. εγώ) -Ήρθες αργά (ενν. εσύ)
1.Το ρήμα είναι σε α΄ ή β΄ πρόσωπο
•[Ο Γιώργοςέτρεξε] και [έκλεισε την πόρτα]
2.Εννοείται εύκολα
•Δεν χορεύεται (ενν. οχορός)
3.Είναι σύστοιχο (βγαίνει από τη ρίζα του ρήματος)
•Πώς σε λένε; (ενν. οι άνθρωποι)
4.Είναι γενικό και αόριστο
•Χιονίζει.
5.Το ρήμα φανερώνει φυσικό φαινόμενο.
•Φρενάρισε απότομα (ενν. ο οδηγός)
6. Μόνο ένα υποκείμενο μπορεί να εννοηθεί. Πότε παραλείπεται το Υποκείμενο;

20. Σελ.16

21. Σελίδες 15-16Οι μορφές του υποκειμένου

23. (εσύ)
(οι άνθρωποι)
(ο γιατρός)
(το αεροπλάνο)
οι περισσότεροι
----
Η φύση
(χορός)
Είναι γενικό και αόριστο
Εννοείται εύκολα
Εννοείται εύκολα από την έννοια του ρήματος
Είναι φυσικό φαινόμενο
Μόνο ένα Υ μπορεί να εννοηθεί
Ρήμα σε β΄ πρόσωπο
----
----

24. Συμφωνία του Υποκειμένου με το ρήμα; •Εγώ(α΄ ενικό) γράφω(α΄ ενικό) •Τα παιδιά (γ΄ πληθ.) έφαγαν(γ΄ πληθ.) με όρεξη.
1.Το υποκείμενο συμφωνεί με το ρήμα στο πρόσωπο και στον αριθμό. •Εγώ κι εσύ (2 Υποκ: α΄>β΄) θα φύγουμε (α΄ πληθ.) •Εσύ και αυτός (2 Υποκ: β΄>γ΄) θα φύγετε (β΄ πληθ.)
2.Όταν τα υποκείμενα είναι περισσότερα από ένα, το ρήμα μπαίνει σε πληθυντικόστο επικρατέστερο πρόσωπο: α΄> β΄> γ΄•Μπες(β΄ εν.) εσύ(β΄ εν.) και το παιδί (γ΄ εν.)
3.Αν το ρήμα προηγείται και ακολουθούν τα υποκείμενα τότε το ρήμα μπορεί να εκφέρεται σε ενικόκαι να συμφωνεί με το πρόσωπο του πλησιέστερου υποκειμένουΣελίδες 16-17

26. Με την αλλαγή του υποκειμένου άλλαξε και το πρόσωπο και ο αριθμός των ρημάτων: από τρίτο πληθυντικό έγινε πρώτο ενικό. Παρέμειναν όμως οι ίδιοι χρόνοι και οι εγκλίσεις.

27. Σελ.17

28. έφτασε στα χωράφια του Λαέρτη και κάθισε να ξεκουραστεί και να διαβάσει…
έφτασαν στα χωράφια του Λαέρτη και κάθισαν να ξεκουραστούν και να διαβάσουν …
Σελ.17

30. Διαβάστε το παρακάτω κείμενο και συμπληρώστε τον πίνακα που ακολουθεί στην επόμενη διαφάνεια.

31. ΡήμαΥποκείμενοΜορφή Υποκειμένου
διαθέτει
είναι κτισμένη
σφύζει
διαθέτει
ξεκινά
είναι
προσελκύουν
είναι
είναι
αποτελούν
δείχνουν
είναι γνωστό
βρέθηκαν
ασχολήθηκαν
αποτελούσε
προσέδιδε

32. Τσατσούρης Χρήστος, Φιλόλογος Γυμνασίου Μαγούλαςxtsat.blogspot.gr