More Related Content
Similar to Nemegdel hool lecture 8
Similar to Nemegdel hool lecture 8 (20)
More from bulgaaubuns (20)
Nemegdel hool lecture 8
- 2.
Бага насны хүүхдиéн эрүүниé ÿсны
хөгжил дутуу , хатуу тагна é доор
баéрлалтаé зэргээс хүүхди éн амны
хөндиé жижиг , хэл богино , өргөн , хөхөлж
элбэгтэé баéдаг . Улаéн хоолоé харьцангуé
урт , булчирхаé, зөөлөн эдиéн хөгжил сул
ходоодны багтаамж 1 наста éд 250 мл ,
ходоод гол шугамын дагуу хэвтээ
баéрлалтаé баéдаг бол хүүхэд хөлд
орсны дараа ажжмаар босоо ба éрлалд
шилждэг
- 3.
. Хүүхдиéн ходоодны салс у ÿн зөөлөн ,
цусын судсаар элбэг ходоодны
булчирхаé насанд хүрэгчтэé адил болон
ходоодны шүүсниé хангалтгүé, эсгэгүүд
нь идэвхиэр сул баéдаг . Хүүхдиéн гэдэс
биеиéн өндөрөөс 6 дахин урт ,гэдэсни é
гүрвэлзэх хөдөлгөөнд механик
цочролоос гадна сэтгэли éн хөдлөл хэт
халууцалт ôерментиéн идэвхи нөлөөлдөг
- 4.
Бага насны хүүхдэд хоол тэжээли éн
бодисуудын хэрэгцээнд хүүхди éн биеиéн
эсэргүүцэх чадварыг тодорхо éлдог
уургиéн болоод бие бÿлдар , мэдрэл
сэтгэхүéн хэвиéн хөгжил , ôизиологи ,
биохимиéн үзүүлэлтиéг хангаж чадах
хоногын хоолон дахь үндсэн шимт
бодис /
уураг , өөх тос , нүүрс усууд , эрдэс
бодис , аминдэмүүди éã/хэмжээгээр
тодорхоéлогддог .
- 5. Нэмэгдэл хоол гэж юу вэ?
6 сартаéгаас
хөхүүлэхиéн
зэрэгцээгээр өгч
баéгаа хоол , төрөл
бүриéн сүүн цутан ,
бантан гэх мэтиéг
нэмэгдэл хоол гэнэ.
Хүүхдиéг нэг хоолонд
дассаны дараа
дараачиé шинэ
хоолонд дасган
оруулж , хоолны нэр
төрлиéг нэмэгдүүлэн ,
өдөр бүр ээлжлэн
өгөх нь шаардлагатаé
шимт бодис , эрдэс ,
амин дэмээр хангах
боломжиéг
бүрдүүлнэ .
- 7. Шим тэжээллэг
Энэ нь тухаéн
хүнсниé
бүтээгдэхүүнд
агуулагдах
тэжээлиéн бодисыг
илчлэгиéн хэмжээнд
харьцуулсанхэмжээг
хэлнэ
Зохистоé харьцаата é
Энэ нь төрөл бүриéн
хүнñíèé хоолыг
хооронд нь зөв
зохицуулан
хослуулж
хэрэглэхиéг хэлнэ .
Тухаéн үндсэн шимт
бодисын харьцаа
уураг : өөх тос : нүүрс
ус = 1:1,6:3,5:4,0
- 9.
Анханы нэмэгдэл
хоолыг өгөхдөө
багаар хэмжээг
аажмаар
нэмэгдүүлэн
дасгаж өгнө . Эхниé
өдөр 2-3 хоолны
халбага , 2 дахь
өдөр 5-6 хоолны
халбага гах
зэргээр өдөр бүр
30-40 гр -р нэмж 5-6
хоногт идвэл зохих
хэмжээнд хүрнэ
- 12. Хүүхдиéг өөрөө бие даан хооллох сэтгэц мэдрэл ,
хөдөлгөөниé чадварт сургах
Хүүхдиéг хөдөлгөөниé ур чадварт дасгах ÿвц
эцэг эхиéн зүгээс ихээхэн анхаарал
шаарддаг учир энэ хүү өөрчлөлти éн үéл ÿвц
эхниé 2 насанд ÿвагддаг . Хүүхэд бие даан
хооллох сонирхолто é баéдаг . Хоолоо
гараараа авч идэхиéг зөвшөөрвөл илүү саéн
хооллодхг эцэг эхчүүд хүүхдээ өөрөө хоолоо
идэх чадвартаé гэдэгт итгэлтэ é баéх ёстоé
- 13.
Хү¿хдиéг хоолëох аÿтаé нөхцөл бол хүүхди éг
хооллох дур сонирхлыг би é болгох . Хүүхдэд
ÿнз бүриéн аÿга халбага мөн тохиромжто é
ширээ сандал заавал бэлдэж өгөх хэрэгтэ é.
Хүүхдэд хэрэглэх аÿга халбага хүүхдиéн
сонирхол татхуéц өнгөлөг , зраг дүрс
хэлбэртэé, хэò халахгү é, амархан хагарахгү é
Баéх шаардлагатаé боловч хуванцар аÿгèéг
угааж цэвэрлэхэд хүндрэлтэ é баéдгыг
харгалзан үзэх хэрэгтэ é. Хүүхэд хооллох өрөө
тасалгааны халуун , гэрэлтүүлэги éг тохируулж
хүүхдиéг хооллох үед тохирох хөнгөн
хувцастаé баéëгах нөхцөлиéг бүрдүүлж өгнө
- 14.
Бие махбодийн өсөлт бойжилтын
өвөрмөц хэрэгцээг хангахуйц
хангалттай хэмжээний хоол, хүнс
хэрэглэ.
• Аль болох олон нэр төрлийн
хоол, хүнс хэрэглэ.
• Хөнгөн зууш тогтмол хэрэглэ.
- 16. Энэ
насны хүүхдүүдэд бие
бялдар болон оюун ухаан
сэтгэхүйн өсөлт хөгжил маш
хурдацтай явагдахын чацуу
сурах, тоглох зэрэгт их
хэмжээний илч зарцуулдаг тул
тэдний хоол тэжээлийн
бодисуудын хэрэгцээ эрс
нэмэгддэг.
- 17. Хичээлийн
үед сургуулийн цайны
газар болон нийтийн хоолны газар
хооллох зэргээр гэрээс гадуур
хооллох нь өөрсдийн бие
махбодийн хэрэгцээг хангахуйц
хэмжээгээр хооллож чадахгүйд
хүргэдэг.
- 18. Ахлах
ангийн болон өсвөр насны
хүүхдийн биеийн өсөлт бойжилт
эрчимтэй явагдаж, сурах, тоглох
зэрэгт их хэмжээний илч
зарцуулдаг тул тэдний хоол
тэжээлийн хэрэгцээ нэмэгддэг
- 19. Өглөөний
цайнд арай илүү
хэмжээний хоол, хүнсний зүйл
өг. Өдөр, хэрэв шаардлага
гарвал орой сургууль дээрээ
идэх хүнсний зүйлийг
хангалттай хэмжээгээр
бэлдэж өг.
- 21.
Охидуудад сарын тэмдэг ирж эхлэх,
хөвгүүдийн булчин хөгжих зэрэг
физиологийн өвөрмөц онцлогыг даган
тэдэнд олон нэр төрлийн хоол, хүнсийг
хангалттай хэмжээгээр хэрэглэх
шаардлага гардаг. Гэвч өсвөр насны
хүүхдүүд ихэвчилэн гэрээс гадуур
хооллодог тул энэ нь шаардлага
хангадаггүй ба ялангуяа жимс, хүнсний
ногоог маш бага хэрэглэдэг.
- 24. Гэхдээ
сургуулийн ахлах
ангийн болон өсвөр насны
хүүхдүүд ихэвчлэн сахар,
давс, тос ихтэй хөнгөн зууш
бэлдэж авч явдаг. Эдгээр хүнс
нь тэжээллэг чанараар багаас
гадна, шүд, амны хөндийг
гэмтээх, мөн жинг
нэмэгдүүдэх сөрөг нөлөөтэй
- 25. Тохиромжтой
хүнс нь
• Сүү
• Тараг
• Аарц
• Бяслаг
• Шинэ жимс
• Шинэ жимсний шүүс
• Луувангийн нухаш
• Амтат төмс, гадил
• Самар, шар буурцаг
• Төрөл бүрийн ногооны
салат
- 27. Өдөр бүр тогтмол 5 удаа хоолло.
• Өсөлт, хөгжлийг тогтмол хяна.
Эхийн сүүгээр 2 нас хүртэл
үргэлжлүүлэн хооллох
- 28. - Хэрэв хүүхэд хоол сайн иддэг бол 2-
оос дээш насанд хөхнөөс нь гаргаж
болно.
- Хүүхэд хоол сайн идэж сурснаар
өөртөө хэрэгтэй байгаа тэжээлийн
бодисуудыг хангалттай авах боломжтой
ба улмаар тураал болон халдварт
өвчнөөс сэргийлэхэд тус болно.
- Ямар нэг шалтгааны улмаас (цөөн
тохиолдолд) 2 нас хүрээгүй хүүхдийг
хөхнөөс нь гаргах шаардлага байвал
тэднийг хангалттай хооллох нөхцөлийг
бүрдүүлсэн байх хэрэгтэй.
- 31.
Харахад туранхай эсвэл тарган биш
“эрүүл” байна.
• Хоолны дуршил сайн.
• Цовоо сэргэлэн.
• Нүд, үс нь өнгөлөг, гялалзсан.
• Арьс нь чийглэг, өнгөлөг байна.
•
- 32. Харахад үеийнхнээсээ жижиг, намхан.
• Туранхай, ядрамтгай.
• Орчин тойрондоо сонирхол муу,
хөдөлгөөн муутай, идэвхигүй.
• Нүд, үсний өнгө нь бүүдгэр.
• Арьс нь хуурай, өнгөө алдсан
байна.