SlideShare a Scribd company logo
1 of 34


Бага насны хүүхдиéн эрүүниé ÿсны
хөгжил дутуу , хатуу тагна é доор
баéрлалтаé зэргээс хүүхди éн амны
хөндиé жижиг , хэл богино , өргөн , хөхөлж
элбэгтэé баéдаг . Улаéн хоолоé харьцангуé
урт , булчирхаé, зөөлөн эдиéн хөгжил сул
ходоодны багтаамж 1 наста éд 250 мл ,
ходоод гол шугамын дагуу хэвтээ
баéрлалтаé баéдаг бол хүүхэд хөлд
орсны дараа ажжмаар босоо ба éрлалд
шилждэг


. Хүүхдиéн ходоодны салс у ÿн зөөлөн ,
цусын судсаар элбэг ходоодны
булчирхаé насанд хүрэгчтэé адил болон
ходоодны шүүсниé хангалтгүé, эсгэгүүд
нь идэвхиэр сул баéдаг . Хүүхдиéн гэдэс
биеиéн өндөрөөс 6 дахин урт ,гэдэсни é
гүрвэлзэх хөдөлгөөнд механик
цочролоос гадна сэтгэли éн хөдлөл хэт
халууцалт ôерментиéн идэвхи нөлөөлдөг


Бага насны хүүхдэд хоол тэжээли éн
бодисуудын хэрэгцээнд хүүхди éн биеиéн
эсэргүүцэх чадварыг тодорхо éлдог
уургиéн болоод бие бÿлдар , мэдрэл
сэтгэхүéн хэвиéн хөгжил , ôизиологи ,
биохимиéн үзүүлэлтиéг хангаж чадах
хоногын хоолон дахь үндсэн шимт
бодис /
уураг , өөх тос , нүүрс усууд , эрдэс
бодис , аминдэмүүди éã/хэмжээгээр
тодорхоéлогддог .
Нэмэгдэл хоол гэж юу вэ?



6 сартаéгаас
хөхүүлэхиéн
зэрэгцээгээр өгч
баéгаа хоол , төрөл
бүриéн сүүн цутан ,
бантан гэх мэтиéг
нэмэгдэл хоол гэнэ.

Хүүхдиéг нэг хоолонд
дассаны дараа
дараачиé шинэ
хоолонд дасган
оруулж , хоолны нэр
төрлиéг нэмэгдүүлэн ,
өдөр бүр ээлжлэн
өгөх нь шаардлагатаé
шимт бодис , эрдэс ,
амин дэмээр хангах
боломжиéг
бүрдүүлнэ .
Шим тэжээллэг


Энэ нь тухаéн
хүнсниé
бүтээгдэхүүнд
агуулагдах
тэжээлиéн бодисыг
илчлэгиéн хэмжээнд
харьцуулсанхэмжээг
хэлнэ

Зохистоé харьцаата é


Энэ нь төрөл бүриéн
хүнñíèé хоолыг
хооронд нь зөв
зохицуулан
хослуулж
хэрэглэхиéг хэлнэ .
Тухаéн үндсэн шимт
бодисын харьцаа
уураг : өөх тос : нүүрс
ус = 1:1,6:3,5:4,0


Анханы нэмэгдэл
хоолыг өгөхдөө
багаар хэмжээг
аажмаар
нэмэгдүүлэн
дасгаж өгнө . Эхниé
өдөр 2-3 хоолны
халбага , 2 дахь
өдөр 5-6 хоолны
халбага гах
зэргээр өдөр бүр
30-40 гр -р нэмж 5-6
хоногт идвэл зохих
хэмжээнд хүрнэ
Хүүхдиéг өөрөө бие даан хооллох сэтгэц мэдрэл ,
хөдөлгөөниé чадварт сургах


Хүүхдиéг хөдөлгөөниé ур чадварт дасгах ÿвц
эцэг эхиéн зүгээс ихээхэн анхаарал
шаарддаг учир энэ хүү өөрчлөлти éн үéл ÿвц
эхниé 2 насанд ÿвагддаг . Хүүхэд бие даан
хооллох сонирхолто é баéдаг . Хоолоо
гараараа авч идэхиéг зөвшөөрвөл илүү саéн
хооллодхг эцэг эхчүүд хүүхдээ өөрөө хоолоо
идэх чадвартаé гэдэгт итгэлтэ é баéх ёстоé


Хү¿хдиéг хоолëох аÿтаé нөхцөл бол хүүхди éг
хооллох дур сонирхлыг би é болгох . Хүүхдэд
ÿнз бүриéн аÿга халбага мөн тохиромжто é
ширээ сандал заавал бэлдэж өгөх хэрэгтэ é.
Хүүхдэд хэрэглэх аÿга халбага хүүхдиéн
сонирхол татхуéц өнгөлөг , зраг дүрс
хэлбэртэé, хэò халахгү é, амархан хагарахгү é
Баéх шаардлагатаé боловч хуванцар аÿгèéг
угааж цэвэрлэхэд хүндрэлтэ é баéдгыг
харгалзан үзэх хэрэгтэ é. Хүүхэд хооллох өрөө
тасалгааны халуун , гэрэлтүүлэги éг тохируулж
хүүхдиéг хооллох үед тохирох хөнгөн
хувцастаé баéëгах нөхцөлиéг бүрдүүлж өгнө


Бие махбодийн өсөлт бойжилтын
өвөрмөц хэрэгцээг хангахуйц
хангалттай хэмжээний хоол, хүнс
хэрэглэ.
•    Аль болох олон нэр төрлийн
хоол, хүнс хэрэглэ.
•    Хөнгөн зууш тогтмол хэрэглэ.
 Энэ 

насны хүүхдүүдэд бие
бялдар болон оюун ухаан
сэтгэхүйн өсөлт хөгжил маш
хурдацтай явагдахын чацуу
сурах, тоглох зэрэгт их
хэмжээний илч зарцуулдаг тул
тэдний хоол тэжээлийн
бодисуудын хэрэгцээ эрс
нэмэгддэг.
 Хичээлийн

үед сургуулийн цайны
газар болон нийтийн хоолны газар
хооллох зэргээр гэрээс гадуур
хооллох нь өөрсдийн бие
махбодийн хэрэгцээг хангахуйц
хэмжээгээр хооллож чадахгүйд
хүргэдэг.
 Ахлах

ангийн болон өсвөр насны
хүүхдийн биеийн өсөлт бойжилт
эрчимтэй явагдаж,  сурах, тоглох
зэрэгт их хэмжээний илч
зарцуулдаг тул тэдний хоол
тэжээлийн хэрэгцээ нэмэгддэг
 Өглөөний

цайнд арай илүү
хэмжээний хоол, хүнсний зүйл
өг. Өдөр, хэрэв шаардлага
гарвал орой сургууль дээрээ
идэх хүнсний зүйлийг
хангалттай хэмжээгээр
бэлдэж  өг.
Хүүхдэд

хэт их
хэмжээгээр амттан
болон хоол хүнс
хэрэглэх нь тэднийг
таргалуулана.


Охидуудад сарын тэмдэг ирж эхлэх,
хөвгүүдийн булчин хөгжих зэрэг
физиологийн өвөрмөц онцлогыг даган
тэдэнд олон нэр төрлийн хоол, хүнсийг
хангалттай хэмжээгээр хэрэглэх
шаардлага гардаг. Гэвч өсвөр насны
хүүхдүүд ихэвчилэн гэрээс гадуур
хооллодог тул энэ нь шаардлага
хангадаггүй ба ялангуяа жимс, хүнсний
ногоог маш бага хэрэглэдэг. 
Өдөр

бүр шинэ ногоо,
жимс, өөр төрлийн хоол,
хүнсний зүйлийг бэлтгэж
өг.
 Хөнгөн

зуушыг тогтмол
хэрэглэх нь хоолны нэр төрөл
олон байх, мөн шаардлагатай
тэжээлийн бодисуудыг
хангалттай хэмжээгээр авахад
тусална.
 Гэхдээ

сургуулийн ахлах
ангийн болон өсвөр насны
хүүхдүүд ихэвчлэн сахар,
давс, тос ихтэй хөнгөн зууш
бэлдэж авч явдаг. Эдгээр хүнс
нь тэжээллэг чанараар багаас
гадна, шүд, амны хөндийг
гэмтээх, мөн жинг
нэмэгдүүдэх сөрөг нөлөөтэй
 Тохиромжтой

хүнс нь

•    Сүү
•    Тараг
•    Аарц
•    Бяслаг
•    Шинэ жимс
•    Шинэ жимсний шүүс
•    Луувангийн нухаш
•    Амтат төмс, гадил
•    Самар, шар буурцаг
•    Төрөл бүрийн ногооны
салат
       
 Тохиромж

•   
•   
•   
•   
•   
•   
•   
•   

муутай
Тос,  чихэр ихтэй нарийн боов
Чихэр
Савласан шүүс
Хийжүүлсэн ундаа
Нөөшилсөн жимс
Крем ихтэй нарийн боов
Чипс (хатааж, амталсан төмс)
Саахар ихтэй мөхөөлдөс
Өдөр бүр тогтмол 5 удаа хоолло.
• Өсөлт, хөгжлийг тогтмол хяна.
 Эхийн сүүгээр 2 нас хүртэл
үргэлжлүүлэн хооллох

- Хэрэв хүүхэд хоол сайн иддэг бол 2-

оос дээш насанд хөхнөөс нь гаргаж
болно.
- Хүүхэд хоол сайн идэж сурснаар
өөртөө хэрэгтэй байгаа тэжээлийн
бодисуудыг хангалттай авах боломжтой
ба улмаар тураал болон халдварт
өвчнөөс сэргийлэхэд тус болно.
- Ямар нэг шалтгааны улмаас (цөөн
тохиолдолд) 2 нас хүрээгүй хүүхдийг
хөхнөөс нь гаргах шаардлага байвал
тэднийг хангалттай хооллох нөхцөлийг
бүрдүүлсэн байх хэрэгтэй.


Харахад туранхай эсвэл тарган биш
“эрүүл” байна.
•    Хоолны дуршил сайн.
•    Цовоо сэргэлэн.
•    Нүд, үс нь өнгөлөг, гялалзсан.
•    Арьс нь чийглэг, өнгөлөг байна. 
•   
Харахад үеийнхнээсээ жижиг, намхан.
•    Туранхай, ядрамтгай.
•    Орчин тойрондоо сонирхол муу,
хөдөлгөөн муутай, идэвхигүй.
•    Нүд, үсний өнгө нь бүүдгэр.
•    Арьс нь хуурай, өнгөө алдсан
байна.
Nemegdel hool lecture 8
Nemegdel hool lecture 8

More Related Content

What's hot

таниулсан зөвшөөрөл - асуумж
таниулсан зөвшөөрөл - асуумжтаниулсан зөвшөөрөл - асуумж
таниулсан зөвшөөрөл - асуумжnaranbatn
 
1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа
1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа
1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгааsaruul tungalag
 
хбэт ны онцлог 2013
хбэт ны онцлог 2013хбэт ны онцлог 2013
хбэт ны онцлог 2013АШУҮИС
 
4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ
4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ
4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээsaruul tungalag
 
Tumur dutal lekts 2
Tumur dutal lekts 2Tumur dutal lekts 2
Tumur dutal lekts 2bulgaaubuns
 
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчинЖирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчинMunkhtulga Gantulga
 
жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд
жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд
жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд Zoloo Zjl
 
8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйнotgonubuns
 
Nyarai huuhded uzleh hiih
Nyarai huuhded uzleh hiihNyarai huuhded uzleh hiih
Nyarai huuhded uzleh hiihSosoo Byambaa
 
Леополдын 4 арга- Leopold maneur
Леополдын 4 арга- Leopold maneur Леополдын 4 арга- Leopold maneur
Леополдын 4 арга- Leopold maneur Erdenebileg
 
Zohistoi hoollolt
Zohistoi hoolloltZohistoi hoollolt
Zohistoi hoollolthi_bmb
 
амьсгал эрхтний онцлог 2013
амьсгал эрхтний онцлог 2013амьсгал эрхтний онцлог 2013
амьсгал эрхтний онцлог 2013АШУҮИС
 
хоол эмчилгээ
хоол эмчилгээхоол эмчилгээ
хоол эмчилгээhusmaan almagul
 
2.hool bolovsruulah
2.hool bolovsruulah2.hool bolovsruulah
2.hool bolovsruulahdashkaubuns
 

What's hot (20)

чихрийн шижин
чихрийн шижинчихрийн шижин
чихрийн шижин
 
Hyperkaliemia
HyperkaliemiaHyperkaliemia
Hyperkaliemia
 
шокын үеийн яаралтай тусламж
шокын үеийн яаралтай тусламжшокын үеийн яаралтай тусламж
шокын үеийн яаралтай тусламж
 
таниулсан зөвшөөрөл - асуумж
таниулсан зөвшөөрөл - асуумжтаниулсан зөвшөөрөл - асуумж
таниулсан зөвшөөрөл - асуумж
 
1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа
1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа
1.2 Эрсдэл өндөртэй жирэмсэн эхийн сувилгаа
 
хбэт ны онцлог 2013
хбэт ны онцлог 2013хбэт ны онцлог 2013
хбэт ны онцлог 2013
 
4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ
4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ
4. Жирэмсэн эхийн эрүүл мэндийн үнэлгээ
 
Tumur dutal lekts 2
Tumur dutal lekts 2Tumur dutal lekts 2
Tumur dutal lekts 2
 
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчинЖирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
 
жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд
жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд
жирэмсэн үеийн хэвийн үзүүлэлтүүд
 
Төмөр
ТөмөрТөмөр
Төмөр
 
8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн
 
Nyarai huuhded uzleh hiih
Nyarai huuhded uzleh hiihNyarai huuhded uzleh hiih
Nyarai huuhded uzleh hiih
 
Леополдын 4 арга- Leopold maneur
Леополдын 4 арга- Leopold maneur Леополдын 4 арга- Leopold maneur
Леополдын 4 арга- Leopold maneur
 
Zohistoi hoollolt
Zohistoi hoolloltZohistoi hoollolt
Zohistoi hoollolt
 
Glomerulanefrit
GlomerulanefritGlomerulanefrit
Glomerulanefrit
 
бодисын солилцооны хямрал
бодисын солилцооны хямралбодисын солилцооны хямрал
бодисын солилцооны хямрал
 
амьсгал эрхтний онцлог 2013
амьсгал эрхтний онцлог 2013амьсгал эрхтний онцлог 2013
амьсгал эрхтний онцлог 2013
 
хоол эмчилгээ
хоол эмчилгээхоол эмчилгээ
хоол эмчилгээ
 
2.hool bolovsruulah
2.hool bolovsruulah2.hool bolovsruulah
2.hool bolovsruulah
 

Viewers also liked

Хөхөөр хооллолт
Хөхөөр хооллолтХөхөөр хооллолт
Хөхөөр хооллолтYanjaabzd
 
Хүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдол
Хүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдолХүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдол
Хүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдолGunJee Gj
 
эрүүл бие зөв хоололт
эрүүл бие зөв хоололтэрүүл бие зөв хоололт
эрүүл бие зөв хоололтAnkhzaya Zaya
 
Осол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламж
Осол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламжОсол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламж
Осол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламжE-Gazarchin Online University
 
Huuhedin suvilahgui 1
Huuhedin suvilahgui 1Huuhedin suvilahgui 1
Huuhedin suvilahgui 1oyunubuns
 
Хоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянах
Хоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянахХоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянах
Хоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянахGantulga Dashdondov
 
Tsahim hereglegdehvvn2
Tsahim hereglegdehvvn2Tsahim hereglegdehvvn2
Tsahim hereglegdehvvn2Ugiiii
 
зөвлөмж
зөвлөмжзөвлөмж
зөвлөмжduka79
 
Infant Nutrition North America
Infant Nutrition North AmericaInfant Nutrition North America
Infant Nutrition North AmericaNestlé SA
 
цусны эргэлтийн тогтолцоо
цусны эргэлтийн тогтолцооцусны эргэлтийн тогтолцоо
цусны эргэлтийн тогтолцооХ' Рикка
 
Nudnii uvchnii asargaa suvilgaa
Nudnii uvchnii asargaa suvilgaaNudnii uvchnii asargaa suvilgaa
Nudnii uvchnii asargaa suvilgaaEtugen
 
гэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талууд
гэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талуудгэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талууд
гэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талуудAaronAagii
 

Viewers also liked (20)

Хөхөөр хооллолт
Хөхөөр хооллолтХөхөөр хооллолт
Хөхөөр хооллолт
 
Хүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдол
Хүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдолХүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдол
Хүүхдээ хөхүүлэхийн ач холбогдол
 
эрүүл бие зөв хоололт
эрүүл бие зөв хоололтэрүүл бие зөв хоололт
эрүүл бие зөв хоололт
 
Осол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламж
Осол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламжОсол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламж
Осол гэмтлийн үед үзүүлэх анхны тусламж
 
эсийн шим бодисууд
эсийн шим бодисуудэсийн шим бодисууд
эсийн шим бодисууд
 
Huuhedin suvilahgui 1
Huuhedin suvilahgui 1Huuhedin suvilahgui 1
Huuhedin suvilahgui 1
 
блог Baby1, 2, 3, 4
блог  Baby1, 2, 3, 4блог  Baby1, 2, 3, 4
блог Baby1, 2, 3, 4
 
Хоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянах
Хоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянахХоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянах
Хоногт хоол, хүнсээр авах илчлэгийн хэмжээг хянах
 
Uurag anaa
Uurag anaaUurag anaa
Uurag anaa
 
Tsahim hereglegdehvvn2
Tsahim hereglegdehvvn2Tsahim hereglegdehvvn2
Tsahim hereglegdehvvn2
 
зөвлөмж
зөвлөмжзөвлөмж
зөвлөмж
 
зөв амьдрал, хайр
зөв амьдрал, хайрзөв амьдрал, хайр
зөв амьдрал, хайр
 
хүнс
хүнсхүнс
хүнс
 
Infant Nutrition North America
Infant Nutrition North AmericaInfant Nutrition North America
Infant Nutrition North America
 
цусны эргэлтийн тогтолцоо
цусны эргэлтийн тогтолцооцусны эргэлтийн тогтолцоо
цусны эргэлтийн тогтолцоо
 
Jaundice
JaundiceJaundice
Jaundice
 
CG Baby Food Trends
CG Baby Food TrendsCG Baby Food Trends
CG Baby Food Trends
 
Nudnii uvchnii asargaa suvilgaa
Nudnii uvchnii asargaa suvilgaaNudnii uvchnii asargaa suvilgaa
Nudnii uvchnii asargaa suvilgaa
 
гэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талууд
гэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талуудгэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талууд
гэр бүл төлөвлөлтийн орчин үеийн аргуудын давуу ба сул талууд
 
хоол
хоолхоол
хоол
 

Similar to Nemegdel hool lecture 8

зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөөBuujaa
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөөBuujaa
 
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлогCopy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлогschool14
 
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлогCopy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлогschool14
 
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogooEtseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoomomish_77
 
Sain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgaltSain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgaltMunkhuu Emchbagsh
 
буруу хооллолт
 буруу хооллолт буруу хооллолт
буруу хооллолтbagsh4a
 
Sain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgaltSain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgaltMunkhuu Emchbagsh
 
Elektron hicheel1 ok
Elektron hicheel1 okElektron hicheel1 ok
Elektron hicheel1 okgganchimeg
 
жирэмсний хяналтын ач холбогдол
жирэмсний хяналтын ач  холбогдолжирэмсний хяналтын ач  холбогдол
жирэмсний хяналтын ач холбогдолYanjaabzd
 
"Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл
"Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл "Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл
"Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл Munkhuu Emchbagsh
 

Similar to Nemegdel hool lecture 8 (20)

Pediatric Nutrition
Pediatric NutritionPediatric Nutrition
Pediatric Nutrition
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөө
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөө
 
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлогCopy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
 
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлогCopy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
Copy of сургуулийн насны хүүхдийн өсөлт хөгжилтийн онцлог
 
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogooEtseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoo
 
Child obesity хүүхдийн таргалалт
Child obesity хүүхдийн таргалалтChild obesity хүүхдийн таргалалт
Child obesity хүүхдийн таргалалт
 
Emd
EmdEmd
Emd
 
Sain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgaltSain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgalt
 
буруу хооллолт
 буруу хооллолт буруу хооллолт
буруу хооллолт
 
eruul mend
eruul menderuul mend
eruul mend
 
Sain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgaltSain energiin tuviin surgalt
Sain energiin tuviin surgalt
 
2
22
2
 
Oruul
OruulOruul
Oruul
 
Elektron hicheel1 ok
Elektron hicheel1 okElektron hicheel1 ok
Elektron hicheel1 ok
 
жирэмсний хяналтын ач холбогдол
жирэмсний хяналтын ач  холбогдолжирэмсний хяналтын ач  холбогдол
жирэмсний хяналтын ач холбогдол
 
Sain energiin tuv zar
Sain energiin tuv zarSain energiin tuv zar
Sain energiin tuv zar
 
Sain energiin tuv zar
Sain energiin tuv zarSain energiin tuv zar
Sain energiin tuv zar
 
"Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл
"Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл "Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл
"Өөрөө өөрийгөө эрүүлжүүлэх" цуврал хичээл
 
Sain energiin tuv
Sain energiin tuvSain energiin tuv
Sain energiin tuv
 

More from bulgaaubuns

More from bulgaaubuns (20)

Medreliin emgeg 16
Medreliin emgeg 16Medreliin emgeg 16
Medreliin emgeg 16
 
Dotood shuurel 15
Dotood shuurel 15Dotood shuurel 15
Dotood shuurel 15
 
Medreliin emgeg 16
Medreliin emgeg 16Medreliin emgeg 16
Medreliin emgeg 16
 
Lecture 11
Lecture 11Lecture 11
Lecture 11
 
Lecture 10
Lecture 10Lecture 10
Lecture 10
 
Lecture 9 bodisiin soliltsoo
Lecture 9 bodisiin soliltsooLecture 9 bodisiin soliltsoo
Lecture 9 bodisiin soliltsoo
 
Lecture 7
Lecture 7Lecture 7
Lecture 7
 
Lecture 6
Lecture 6Lecture 6
Lecture 6
 
Lecture 5
Lecture 5Lecture 5
Lecture 5
 
Lecture 4
Lecture 4Lecture 4
Lecture 4
 
Lecture 3
Lecture 3Lecture 3
Lecture 3
 
Lecture 2
Lecture 2Lecture 2
Lecture 2
 
Lecture 1
Lecture 1Lecture 1
Lecture 1
 
Lec 8 khavdar
Lec 8 khavdarLec 8 khavdar
Lec 8 khavdar
 
Dotood shuurel 15
Dotood shuurel 15Dotood shuurel 15
Dotood shuurel 15
 
Buurnii lekts13pptx
Buurnii lekts13pptxBuurnii lekts13pptx
Buurnii lekts13pptx
 
Lecture 12
Lecture 12Lecture 12
Lecture 12
 
Vitamin a dutal 6
Vitamin a dutal 6Vitamin a dutal 6
Vitamin a dutal 6
 
Shimt bodisiin dutal lecture 5
Shimt bodisiin dutal lecture 5Shimt bodisiin dutal lecture 5
Shimt bodisiin dutal lecture 5
 
Shimt bodisiin dutal lect 6
Shimt bodisiin dutal lect 6Shimt bodisiin dutal lect 6
Shimt bodisiin dutal lect 6
 

Nemegdel hool lecture 8

  • 1.
  • 2.  Бага насны хүүхдиéн эрүүниé ÿсны хөгжил дутуу , хатуу тагна é доор баéрлалтаé зэргээс хүүхди éн амны хөндиé жижиг , хэл богино , өргөн , хөхөлж элбэгтэé баéдаг . Улаéн хоолоé харьцангуé урт , булчирхаé, зөөлөн эдиéн хөгжил сул ходоодны багтаамж 1 наста éд 250 мл , ходоод гол шугамын дагуу хэвтээ баéрлалтаé баéдаг бол хүүхэд хөлд орсны дараа ажжмаар босоо ба éрлалд шилждэг
  • 3.  . Хүүхдиéн ходоодны салс у ÿн зөөлөн , цусын судсаар элбэг ходоодны булчирхаé насанд хүрэгчтэé адил болон ходоодны шүүсниé хангалтгүé, эсгэгүүд нь идэвхиэр сул баéдаг . Хүүхдиéн гэдэс биеиéн өндөрөөс 6 дахин урт ,гэдэсни é гүрвэлзэх хөдөлгөөнд механик цочролоос гадна сэтгэли éн хөдлөл хэт халууцалт ôерментиéн идэвхи нөлөөлдөг
  • 4.  Бага насны хүүхдэд хоол тэжээли éн бодисуудын хэрэгцээнд хүүхди éн биеиéн эсэргүүцэх чадварыг тодорхо éлдог уургиéн болоод бие бÿлдар , мэдрэл сэтгэхүéн хэвиéн хөгжил , ôизиологи , биохимиéн үзүүлэлтиéг хангаж чадах хоногын хоолон дахь үндсэн шимт бодис / уураг , өөх тос , нүүрс усууд , эрдэс бодис , аминдэмүүди éã/хэмжээгээр тодорхоéлогддог .
  • 5. Нэмэгдэл хоол гэж юу вэ?   6 сартаéгаас хөхүүлэхиéн зэрэгцээгээр өгч баéгаа хоол , төрөл бүриéн сүүн цутан , бантан гэх мэтиéг нэмэгдэл хоол гэнэ. Хүүхдиéг нэг хоолонд дассаны дараа дараачиé шинэ хоолонд дасган оруулж , хоолны нэр төрлиéг нэмэгдүүлэн , өдөр бүр ээлжлэн өгөх нь шаардлагатаé шимт бодис , эрдэс , амин дэмээр хангах боломжиéг бүрдүүлнэ .
  • 6.
  • 7. Шим тэжээллэг  Энэ нь тухаéн хүнсниé бүтээгдэхүүнд агуулагдах тэжээлиéн бодисыг илчлэгиéн хэмжээнд харьцуулсанхэмжээг хэлнэ Зохистоé харьцаата é  Энэ нь төрөл бүриéн хүнñíèé хоолыг хооронд нь зөв зохицуулан хослуулж хэрэглэхиéг хэлнэ . Тухаéн үндсэн шимт бодисын харьцаа уураг : өөх тос : нүүрс ус = 1:1,6:3,5:4,0
  • 8.
  • 9.  Анханы нэмэгдэл хоолыг өгөхдөө багаар хэмжээг аажмаар нэмэгдүүлэн дасгаж өгнө . Эхниé өдөр 2-3 хоолны халбага , 2 дахь өдөр 5-6 хоолны халбага гах зэргээр өдөр бүр 30-40 гр -р нэмж 5-6 хоногт идвэл зохих хэмжээнд хүрнэ
  • 10.
  • 11.
  • 12. Хүүхдиéг өөрөө бие даан хооллох сэтгэц мэдрэл , хөдөлгөөниé чадварт сургах  Хүүхдиéг хөдөлгөөниé ур чадварт дасгах ÿвц эцэг эхиéн зүгээс ихээхэн анхаарал шаарддаг учир энэ хүү өөрчлөлти éн үéл ÿвц эхниé 2 насанд ÿвагддаг . Хүүхэд бие даан хооллох сонирхолто é баéдаг . Хоолоо гараараа авч идэхиéг зөвшөөрвөл илүү саéн хооллодхг эцэг эхчүүд хүүхдээ өөрөө хоолоо идэх чадвартаé гэдэгт итгэлтэ é баéх ёстоé
  • 13.  Хү¿хдиéг хоолëох аÿтаé нөхцөл бол хүүхди éг хооллох дур сонирхлыг би é болгох . Хүүхдэд ÿнз бүриéн аÿга халбага мөн тохиромжто é ширээ сандал заавал бэлдэж өгөх хэрэгтэ é. Хүүхдэд хэрэглэх аÿга халбага хүүхдиéн сонирхол татхуéц өнгөлөг , зраг дүрс хэлбэртэé, хэò халахгү é, амархан хагарахгү é Баéх шаардлагатаé боловч хуванцар аÿгèéг угааж цэвэрлэхэд хүндрэлтэ é баéдгыг харгалзан үзэх хэрэгтэ é. Хүүхэд хооллох өрөө тасалгааны халуун , гэрэлтүүлэги éг тохируулж хүүхдиéг хооллох үед тохирох хөнгөн хувцастаé баéëгах нөхцөлиéг бүрдүүлж өгнө
  • 14.  Бие махбодийн өсөлт бойжилтын өвөрмөц хэрэгцээг хангахуйц хангалттай хэмжээний хоол, хүнс хэрэглэ. •    Аль болох олон нэр төрлийн хоол, хүнс хэрэглэ. •    Хөнгөн зууш тогтмол хэрэглэ.
  • 15.
  • 16.  Энэ  насны хүүхдүүдэд бие бялдар болон оюун ухаан сэтгэхүйн өсөлт хөгжил маш хурдацтай явагдахын чацуу сурах, тоглох зэрэгт их хэмжээний илч зарцуулдаг тул тэдний хоол тэжээлийн бодисуудын хэрэгцээ эрс нэмэгддэг.
  • 17.  Хичээлийн үед сургуулийн цайны газар болон нийтийн хоолны газар хооллох зэргээр гэрээс гадуур хооллох нь өөрсдийн бие махбодийн хэрэгцээг хангахуйц хэмжээгээр хооллож чадахгүйд хүргэдэг.
  • 18.  Ахлах ангийн болон өсвөр насны хүүхдийн биеийн өсөлт бойжилт эрчимтэй явагдаж,  сурах, тоглох зэрэгт их хэмжээний илч зарцуулдаг тул тэдний хоол тэжээлийн хэрэгцээ нэмэгддэг
  • 19.  Өглөөний цайнд арай илүү хэмжээний хоол, хүнсний зүйл өг. Өдөр, хэрэв шаардлага гарвал орой сургууль дээрээ идэх хүнсний зүйлийг хангалттай хэмжээгээр бэлдэж  өг.
  • 20. Хүүхдэд хэт их хэмжээгээр амттан болон хоол хүнс хэрэглэх нь тэднийг таргалуулана.
  • 21.  Охидуудад сарын тэмдэг ирж эхлэх, хөвгүүдийн булчин хөгжих зэрэг физиологийн өвөрмөц онцлогыг даган тэдэнд олон нэр төрлийн хоол, хүнсийг хангалттай хэмжээгээр хэрэглэх шаардлага гардаг. Гэвч өсвөр насны хүүхдүүд ихэвчилэн гэрээс гадуур хооллодог тул энэ нь шаардлага хангадаггүй ба ялангуяа жимс, хүнсний ногоог маш бага хэрэглэдэг. 
  • 22. Өдөр бүр шинэ ногоо, жимс, өөр төрлийн хоол, хүнсний зүйлийг бэлтгэж өг.
  • 23.  Хөнгөн зуушыг тогтмол хэрэглэх нь хоолны нэр төрөл олон байх, мөн шаардлагатай тэжээлийн бодисуудыг хангалттай хэмжээгээр авахад тусална.
  • 24.  Гэхдээ сургуулийн ахлах ангийн болон өсвөр насны хүүхдүүд ихэвчлэн сахар, давс, тос ихтэй хөнгөн зууш бэлдэж авч явдаг. Эдгээр хүнс нь тэжээллэг чанараар багаас гадна, шүд, амны хөндийг гэмтээх, мөн жинг нэмэгдүүдэх сөрөг нөлөөтэй
  • 25.  Тохиромжтой хүнс нь •    Сүү •    Тараг •    Аарц •    Бяслаг •    Шинэ жимс •    Шинэ жимсний шүүс •    Луувангийн нухаш •    Амтат төмс, гадил •    Самар, шар буурцаг •    Төрөл бүрийн ногооны салат        
  • 26.  Тохиромж •    •    •    •    •    •    •    •    муутай Тос,  чихэр ихтэй нарийн боов Чихэр Савласан шүүс Хийжүүлсэн ундаа Нөөшилсөн жимс Крем ихтэй нарийн боов Чипс (хатааж, амталсан төмс) Саахар ихтэй мөхөөлдөс
  • 27. Өдөр бүр тогтмол 5 удаа хоолло. • Өсөлт, хөгжлийг тогтмол хяна.  Эхийн сүүгээр 2 нас хүртэл үргэлжлүүлэн хооллох 
  • 28. - Хэрэв хүүхэд хоол сайн иддэг бол 2- оос дээш насанд хөхнөөс нь гаргаж болно. - Хүүхэд хоол сайн идэж сурснаар өөртөө хэрэгтэй байгаа тэжээлийн бодисуудыг хангалттай авах боломжтой ба улмаар тураал болон халдварт өвчнөөс сэргийлэхэд тус болно. - Ямар нэг шалтгааны улмаас (цөөн тохиолдолд) 2 нас хүрээгүй хүүхдийг хөхнөөс нь гаргах шаардлага байвал тэднийг хангалттай хооллох нөхцөлийг бүрдүүлсэн байх хэрэгтэй.
  • 29.
  • 30.
  • 31.  Харахад туранхай эсвэл тарган биш “эрүүл” байна. •    Хоолны дуршил сайн. •    Цовоо сэргэлэн. •    Нүд, үс нь өнгөлөг, гялалзсан. •    Арьс нь чийглэг, өнгөлөг байна.  •   
  • 32. Харахад үеийнхнээсээ жижиг, намхан. •    Туранхай, ядрамтгай. •    Орчин тойрондоо сонирхол муу, хөдөлгөөн муутай, идэвхигүй. •    Нүд, үсний өнгө нь бүүдгэр. •    Арьс нь хуурай, өнгөө алдсан байна.