5. Refereren
• WANNEER (NIET)?
– Bij citaten
– Bij parafrases
– Bij syntheses
• WAAROM?
– Plagiaat vermijden (eerlijkheid tav. de auteur)
– Anderen op juiste spoor zetten (eerlijkheid tav. lezer)
– Zelf je bronnen terugvinden (eerlijkheid tav. jezelf)
• WAT?
– Referenties verwijzen naar de gebruikte bronnen
• HOE?
– Enerzijds: in tekst dmv. haakjes (APA) of voet- of eindnoten
– Anderzijds: achter tekst dmv. bibliografie
7. VAN REYBROUCK D. (2001)
De plaag. Het stille knagen
van schrijvers, termieten en
Zuid-Afrika. Amsterdam:
Meulenhof.
Schitterend boek waarbij
archeoloog en cultuurhistoricus
Van Reybrouck een zoektocht
onderneemt naar het plagiaat
van de Belgische
nobelprijswinnaar Maurice
Maeterlinck. De zoektocht voert
hem naar Zuid-Afrika, naar de
wetenschaps-geschiedenis van
de 17de eeuw, het Europese Fin
de siècle, de eerste
wereldoorlog…
10. Hoe?
• IN TEKST: Kies één systeem
– Voetnoten en eindnoten: functie
• Externe (citeren)
• Interne (verwijzen)
• Zelfstandige functie (extra uitleg)
– APA gebruikt in de tekst haakjes:
• Leesbaarheid ↓
• Geen interne en zelfstandige functie
• NA TEKST: Bibliografie
• WAAROM 2 KEER?
– In tekst: bondig met paginanummer
– In bibliografie: uitgebreid + andere functie (zoeken)
13. Citaten versus bibliografie
• Onvolledige info: • Volledige info
– Auteur – Auteur, titel, uitgever,
titel plaats, jaar
– Paginanummer! – Geen paginanummer
• Vinden citaat mogelijk • Vinden boek mogelijk
• Overzicht literatuur
• Tekstchronologisch • Alfabetisch gesorteerd
gesorteerd
Soms schuift men beide in elkaar door bv. in een
eindnotensysteem de volledige info te geven. Wij doen dit
niet.
14. Drie soorten …en hun
voetnoten… voorbeelden
1. Extern of bibliografisch Zie: ECO U. De naam van
Verwijst naar literatuur de roos, p. 666.
2. Zelfstandig of inhoudelijk Umberto Eco werd geboren
Geeft extra uitleg in Turijn in 1947.
3. Intern of verwijzend Zie deel II, hoofdstuk 5,
Verwijst in document pag. 321.
15. Doe het zelf…
• Een onbewerkt citaat van U. Eco
Dus schreef ik, terwijl ik de teksten door elkaar om me
heen had liggen; ik keek nu eens naar de ene en dan
weer naar de andere, schreef er een stuk van over en
verbond het onmiddellijk met een ander.
• Met voetnoten
“Dus schreef ik, terwijl ik de teksten door elkaar om me
heen had liggen; ik keek nu eens naar de ene en dan
weer naar de andere, schreef er een stuk van over en
verbond het onmiddellijk met een ander.”1
1
ECO U. De naam van de roos, p. 546.
16. Doe het zelf…
• Onbewerkt
Dus schreef ik, terwijl ik de teksten door elkaar om me heen had
liggen; ik keek nu eens naar de ene en dan weer naar de andere,
schreef er een stuk van over en verbond het onmiddellijk met een
ander.
• APA CITAAT:
“Dus schreef ik, terwijl ik de teksten door elkaar om me
heen had liggen; ik keek nu eens naar de ene en dan
weer naar de andere, schreef er een stuk van over en
verbond het onmiddellijk met een ander.” (ECO p. 546)
• APA PARAFRASE:
Umberto Eco schreef zijn tekst door gebruik te maken
van andere teksten en ze met elkaar te verbinden (ECO,
p. 546).
17. Technisch
• Citaat cursief tussen “…”
• VOETNOOT komt op einde van zin, na punt.
• APA haakjes na citaat op einde van zin, na
de punt.
• APA haakjes na parafrase op einde van zin,
voor de punt,
• Nooit in titel!
20. Ellips, interpolatie en eigen tekst
INTERPOLATIE
Het woord ‘lag’
werd toegevoegd
Onbewerkt citaat en dit wordt
getoond met
De volledige verantwoordelijkheid voor de hoekige haakjes
bibliotheek had bij Demetrios berust.
Bewerkt met ellips en interpolatie
Volgens Luciane Canfora “[lag] de volledige
verantwoordelijkheid voor de bibliotheek (…) bij
Demetrios.” ELLIPS Het
woord ‘had’
werd uit het
Beter is eigen tekst origineel
verwijderd.
Volgens Canfora was Demetrios de Dit zie je
aan de
bibliotheekverantwoordelijke. ronde
haakjes
22. Hoe bibliografie maken?
• Definitie
Strikt genomen: boekenlijst
• Niet enige mogelijke lijst
– Filmografie, videografie, discografie
– Lijst van geraadpleegde sites…
• Ruimer
Bronnenlijst (ook niet gepubliceerde werken)
• Wat wordt opgenomen?
– Alle bronnen waarvan sprake in noten
– Eventueel bronnen in relatie tot onderwerp
• Mits duidelijk aangeven
welke je verwerkte
• Bv. door *
23. Bibliografische referentie
• Alle media (boek, site, tijdschrift…)
– AUTEUR X.
– Titel. Ondertitel,
• Boeken of E-bronnen
– Uitgever of organisatie
– Plaats van uitgave of url
– Jaartal of datum update of raadplegen
• Periodieke uitgaven
– Krant: Naam krant + exacte datum
– Tijdschrift: Naam tijdschrift, jg. + nr.
AUTEUR X (2012). Titel. Ondertitel, Plaats van uitgave:
Uitgever.
24. Onderdelen
• AUTEUR X.
– Steeds hoofdletters, beginnend met familienaam (alfabetisch).
– Initiaal eindigt op punt.
– Indien meerdere tot drie. Dan Ea.
• (Datum)
– Voor boeken volstaat een jaartal
– Bij websites is dit de datum van laatste update of van raadplegen
• Titel. Ondertitel,
– Beginnend met hoofdletter en cursief (onderlijnen indien handschrift)
– Na titel punt. Na ondertitel komma,
• Uitgever of naam tijdschrift met volume of jg.,
• Plaats van uitgave, (niet bij tijdschriften)
– Eén plaats is voldoende, meest nabije.
– Cyberspace is ook een plaats
AUTEUR X. Titel. Ondertitel, Uitgever, Plaats van uitgave, 2005.
25. Vormvereisten
• Monografie of boek over één onderwerp
WYDOOGHE B. (2003). Informatiebronnen en naslagwerken voor het
sociaal agogisch werk. Antwerpen: Garant.
• Bijdrage in boek
BREYNE P. (2000). Een volwassen kijk op jongeren. In: WYDOOGHE
B. Nieuwe tijden, nieuwe noden, nieuwe oplossingen. Een halve eeuw
opleiding tot welzijnswerker aan de katholieke sociale hogeschool Ipsoc
in Kortrijk, Tielt: Lannoo.
• Eindwerk of thesis
WYDOOGHE B. (1994). De bal. Een scenariowedstrijd als middel tot
audiovisuele vorming? Kortrijk: Ipsoc, onuitgegeven eindwerk.
• Tijdschriftartikel
WYDOOGHE B. (2004). Heemkunde in cyberspace. ‘Lines of light
ranged in the non space of the mind.’ Ons Heem, jg. 57, nr. 1.
• Krantenartikel
WYDOOGHE B. (1995,15 februari). Jeugdhuis opent deuren voor
Andere Geslacht. Het Volk.
26. FAQ! Wat met teksten op sites?
Ik tikt Google op 18.09.2006 de trefwoorden
“informatievaardigheden eco umberto.” Na wat
doorklikken vind ik een interessante tekst op:
http://www.nvbonline.nl/images/Beljaars%20NVB
%202005%20015%20%20%5B5%5D.doc?
PHPSESSID=66c72af1f2f12f72c4b8c0acfd1bc1e0
Hoe verwijs ik naar een site is een foute vraag. Hoe verwijs ik
naar de tekst van een site of hoe moet ik citeren uit de
tekst op een site zijn goede vragen!
Regel 0: een website is het vermelden pas waard als je…
– De auteur kent
– Eventueel een uitgever, of een organisatie die de tekst
bekend maakt
– Een datum draagt (van bijwerken), indien niet zet je laatst
geraadpleegd.
27. Zes regels
Regel 1. Wees niet tevreden met de url: zoek auteur, titel, uitgever en
datum!
Regel 2. Vergelijk een website met een plaats van uitgave.
Regel 3. Vergelijk een organisatie met een uitgever.
Regel 4. Kun je de datum van publicatie of de laatste bijwerking niet
achterhalen, plaats dan de datum van raadplegen. In het eerste
geval schrijf je gewoon de datum volgens een uniform systeem, in
het tweede geval schrijf je ‘geraadpleegd op 06.06.06.’
Regel 5. Hou je referenties bij, zodat er later geen discussie kan zijn!
Regel 6. Je hebt alle gegevens en je probeert de regels van de
invuloefening te maken. Je kan uitgebreid of bondig citeren, de
keuze is aan jou.
28. Strikt:
BELJAARS F.L. (2005). Is juridisch
kennismanagement in een professionele
organisatie: ‘core business’? www.nvbonline.nl:
NVB.
Uitgebreid (volledige url, datum en
paginanummering):
BELJAARS F.L. (Geraadpleegd op 24.11.2005). Is
juridisch kennismanagement in een professionele
organisatie: ‘core business’?
http://www.nvbonline.nl/images/Beljaars%20NVB
%202005%20015%20%20%5B5%5D.doc?
PHPSESSID=66c72af1f2f12f72c4b8c0acfd1bc1e
0: Nederlandse Vereniging voor
Beroepsbeoefenaren in de bibliotheek-,
informatie- en kennissector, 12 p.
30. Deze pagina laat veel
(wetenschappelijkheid) afleiden:
1. Titel
2. Structuur
3. Citaten duiden op teksten van
anderen
4. Voetnoten wijzen op
wetenschappelijkheid. Ze zijn
voetnoten volgens een coherent
systeem opgesteld.
5. Uitgever of organisatie mits wat
zoekwerk
6. Datum
7. Paginanummering
8. Auteur
31. Betrouwbaarheid?
Deze pagina laat (wetenschappelijkheid) afleiden: Titel, Structuur, Citaten met
voetnoten, de organisatie, datum, auteurs, foto, hyperlinks… Hoe verwijzen naar
Wikipedia? Niet!