More Related Content More from Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институт More from Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институт (20) 4. Тасалгааны ургамал навчаараа амьсгалж, мөн гэрэл
дулааныг хүлээн авч байдаг. Үүнийг зарим хүмүүс огт
мэддэггүй бөгөөд тасалгааны цэцгэнд ус бордоо байхад
л сайхан ургана гэсэн буруу ойлголттой байдаг.
Тасалгааны ургамал нь хязгаарлагдмал битүү орчинд
салхи агааргүй , шороо тоостой орчинд байдаг учир бид
навчийг нь цаг тухай бүр нь цэвэрлэж өгч байх нь
зүйтэй юм.Тасалгааны цэцгийн навчин дээр тоос
шороо, тос, агаарын бохирдолоос үүссэн янз бүрийн хог
гэх мэт зүйлс тогтсон байдаг. Үүнээс болж нарны
гэрлийг хангалттай хүлээн авч шим тэжээлээ
авч чаддагүй учир ургалт өсөлт нь мууддаг байна.
Онгон байгальд ургаж мод бут цэцэгсийн навчсыг
борооны ус, салхи буюу байгаль өөрөө цэвэрлэдэг
байна.
5. Ургамлын усалгаа
Ямарваа нэг ургамлын
усалгаа нь ургамлын
төрөл зүйл, өрөөний
дулаан ба гэрэл, мөн
чийгшил, ямар саванд
ургамалаа тарьсан,
хөрсний бүтэц, тухайн
ургамлын нас,
өндөрийн хэмжээ,
зэрэг олон зүйлээс
шалтгаална.
6. Жижиг цэцэгсийн
н а вч ы г т о с г у у р т
у г а а х н ь
тохиромжтой байдаг.
Гал тогооны өрөөний
цоргондоо шүршүүр
угсарч угааж болно
Цэцгийн арчилгаа
7. 1.Навч шарлах, улбар шар өнгөтэй болох /далдуу
мод/
2.Ургамал тэр чигтээ шарлах
3.Мөчир салаа хатах моджиж үхэх
4.Ургамал зэвхий ногоон өнгөтэй болох
5. Харин ногоон өнгөр тогтсон байвал хэтэрхий
чийгтэй, өөрөөр хэлбэл усалгаа нь ихдэж байгааг
эсвэл бордоо, хөрс сийрэгжүүлэлт хангалтгүй
байгааг илэрхийлдэг байна.
6. Хөрс савныхаа хананаас
хөндийрөх, хагарах, шинж
тэмдэг үзэгдэх
7. Чийгтэй хөрс хар хүрэн өнгөтэй
харагддаг бол хатсан хөрс
цайвар бор өнгөтэй байдаг
Усалгаа багадах буюу услах болсоныг
яаж мэдэж болох вэ?
8. Чийгтэй зөөлөн цаас
эсвэл чийгтэй зөөлөн
даавуугаар навчыг
ц э в э р л э ж б о л н о .
Ингэхдээ зүүн гараа
н а в ч и н д о о г у у р
оруулан барьж баруун
гараараа навчны уг
талаас гадна тал руу
зөөлөн арчиж тоосыг
нь авна.Дотор гадна
тал хоѐрыг нь заавал
хамт цэвэрлэнэ шүү
гэдгийг битий мартаар.
Цэцгийн арчилгаа
9. Кактусыг цэвэрлэхдээ
зөөлөн үст эй сойз
ашиглаж цэвэрлэнэ.
Өргөстэй үзүүртэй
навчыг зөөлөн үстэй
бийрээр цэвэрлэх нь
тохиромжтой байдаг.
Цэцгийн арчилгаа
10. Шүүслэг ургамал /скуллент/,
кактус, луугийн мод зэрэг нь
ус бага шаарддаг бол,
цэцэглэдэг цэцэгүүд мөн
ногоон ургамлууд буюу
Coleus, Ficus, Wandering Jew
нь усыг ихээр шаарддаг
байна.
Тухайн ургамал ямар орчинд
байгаагаас шалтгаалан усны
хэрэглээ янз бүр байна.
Гэрэлтэй дулаан өрөөнд
байгаа ургамал харанхуй
сэрүүн нөхцөлд байгаа ижил
төрлийн ургамлаас илүү их
ус шаардана. Бүх ургамлын
өсөлт хөгжилт хавар зуны
улиралд сайжирч, намар
өвлийн улиралд зогсонги
байдалд ордог. Ийм учраас
хавар зуны улиралд илүү их
ус шаардагддаг байна.
11. 1.Чийг хэмжигчэд итгэж
болохгүй. Учир нь бордоо нь
бүтцэндээ давс агуулсан
байдаг тул хэмжигчийн заалтыг
буруу заахад хүргэдэг.
2. Зөөлрүүлсэн ус их
хэмжээний давс агуулсан
байдаг тул ийм усаар услахгүй
байх хэрэгтэй.
3.Бүлээн усаар услахаа
мартав. Хэт хүйтэн усыг үндэс
шингээж авахдаа муу байдаг.
Энэ нь ургамлын үндэсийг
гэмтээнэ.
4. Тасалгааны хэмтэй 18 с-20 с
хонуулсан усаар л ургамлыг
усална. Ялангуяа халуун өдөр
хүйтэн усаар цэцгийг услаж
болохгүй.
Цэцэг арчилах
дүрэм
12. 5. Цэцэгээ өглөө эрт услах нь
хамгийн тохиромжтой. Энэ нь
шөнийн дулаан агаарт хөрс навч бүрэн
хатаж амжаагүй үе нь юм.
6.Бордоо, хайрга, хөвд зэрэг нь чийгийг
удаан хадгалдаг сайн талтай
7. Крантны ус шохой ихтэй байдаг тул
хэсэг хугацааны дараа хөрсний
гадаргуун дээр цагаан өнгийн шохойн
бүрхүүл үүсдэг. Тийнхүү хуримтлагдсан
шохойг тухай бүрт нь хаман авч хаяж
байх хэрэгтэй.
8. Зэвтэй усаар услаж болохгүйг мөн
анхаарах хэрэгтэй.
9. Та 5 – 7 хоногоор гадагшаа явахаар
шийдсэн бол цэцгийн суурь тавагаа
усаар дүүргээд цэцгээ нарны гэрлээс
хол тавих хэрэгтэй.
Цэцэг арчилах
дүрэм
13. 10. Ургамлыг услах үед илүүдэл ус
суурь тавган дээр хуримтлагддаг.
Илүүдэл усыг байнга асгаж байх
хэрэгтэй. Хөрс байнга их чийгтэй
байснаас болж ургамлын үндэс
ялзарч, навчин дээр хүрэн толбо
гардаг.
11. Хаврын эхэн үед ургамлыг
хүйтэн усаар шүршиж болохгүй.
12. Зөөлөн бүлээн усаар ургамлын
навчийг шүрших нь агаарын
чийгшлийг нэмэгдүүлэхээс гадна
аалзан хачиг үржихээс сэргийлнэ.
Халуун орны ойгоос гаралтай
цахирмаа, филидендрон, кодиум,
цэцгүүдийг өдөр болгон шүршинэ.
Цэцэг арчилах
дүрэм
14. 1. Хөрс нь чийгтэй мөртөө навч нь
хатах. Энэ нь үндэс усаа шингээж
дийлэхгүй байгаагийн дохио.
2. Цэцгийн цоморлиг нахиа унах
3. Шинэ навч харлаж муудах, унах
4. Хөрсөн дээр хөгц мөөгөнцөр үүсэх
5. Мөлхөө ургамлын навч борлож
шаржигнах, ойм голоороо борлох,
хатах,
6.Усалгааг хэтрүүлж болохгүй. Энэ нь
үндсэнд ус төдийгүй агаар хэрэгтэй
учир усалгааг хэтрүүлбэл агааргүйтэж
үхдэг.
7. Хэт усалсан ургамлын хөрснөөс
хөгц үнэртэж, навч нь зөөлөрч
унжсан, навчны захаар хүрэн толбо
үүссэн тохиолдолд хөрсийг нь солиод
үзээрэй.
8.Зузаан том навчтай цэцэгнүүд навч
болон ишиндээ их хэмээний усыг
хуримтлуулсан байдаг тул ойрхон
ойрхон шүршиж болохгүй.Ус
ихэдсэнээс болж навч
унана/удамбор,мөнхрөө.гажнайгана/
Усалгаа ихэдсэнийг яаж
мэдэж болох вэ
15. Тасалгааны ургамлыг ургуулах хөрсийг зориудаар бэлтгэх бөгөөд
хар шороо,ялзмаг,элс зэргийг хольж найруулан
бэлтгэнэ.Ургамлын онцлогоос хамаараад хөрсийг бэлтгэх
харьцаа,хэмжээ янз бүр байна.
Жнь:Кактус -элс-70%,хар шороо-30%
Хар шороо нь олон төрлийн органик бодис агуулсан байгалийн
үржил шимт хөрс юм. Хөрсний үржил шимийн гол чанар ялзмагт
байдаг.Ялзмаг нь ургамал ургахад ус чийг хадгалах,агаар,дулааны
горимын зохистой нөхцлийг бүрдүүлдэг.
Хөрс бэлтгэх арга
16. 1. Хөрс нь чийгтэй мөртөө
навч нь хатах. Энэ нь үндэс
усаа шингээж дийлэхгүй
байгаагийн дохио.
2. Цэцгийн цоморлиг нахиа
унах
3. Шинэ навч харлаж муудах,
унах
4. Хөрсөн дээр хөгц мөөгөнцөр
үүсэх
5. Мөлхөө ургамлын навч
борлож шаржигнах, ойм
голоороо борлох, хатах,
6.Усалгааг хэтрүүлж болохгүй.
Энэ нь үндсэнд ус төдийгүй
агаар хэрэгтэй учир усалгааг
хэтрүүлбэл агааргүйтэж
үхдэг.
Усалгаа ихэдсэнийг
яаж мэдэж болох вэ
17. 7. Хэт усалсан ургамлын
хөрснөөс хөгц үнэртэж,
навч нь зөөлөрч унжсан,
навчны захаар хүрэн
толбо үүссэн
тохиолдолд хөрсийг нь
солиод үзээрэй.
8.Зузаан том навчтай
цэцэгнүүд навч болон
ишиндээ их хэмээний
усыг хуримтлуулсан
байдаг тул ойрхон
ойрхон шүршиж
болохгүй.Ус ихэдсэнээс
болж навч
унана/удамбор,мөнхрөө.
гажнайгана/
Усалгаа ихэдсэнийг
яаж мэдэж болох вэ
18. Тасалгааны ургамлын ургах талбай хязгаарлагдмал
учир хөрс нь амархан шим тэжээлгүй болж мууддаг.
Тиймээс байнга тэжээл шаардана.
Тасалгааны ургамлын хөрсийг 2-3 жил болоод солих
шаардлагатай байдаг. Зарим том цэцгийн үндэс
ихээр ургаж эхлэнгүүт хоорондоо орооцолдож шим
тэжээлийн бодисыг хөрснөөсөө авч чаддаггүй. Ийм
үед савыг нь томруулж шилжүүлэн суулгах
шаардлагатай.
Хөрс бэлтгэх арга
21. 1. Цэцгийн сав
хөрс /ялзмаг,элс,хар шороо/
хайрга-жижиг чулуу
усны сав, ус
багаж/хутгуур/
Бордоо бэлтгэх
2. Савныхаа ѐроолд хайргаа жигд дэвсэж,бэлтгэсэн
хөрсөө савныхаа 3/2 хувь хүртэл хийж өгнө.
3. Үндэслүүлсэн тасалгааны ургамлаа саван дотроо
тэгш байрлуулж,үлдсэн хөрсөө хийж дүүргэнэ. Хөрс
савны ирмэгээс доош 2-3 хуруу байна.Учир нь дүүрэн
хөрстэй байвал усалгаа хийхэд хальж асгардаг.
4. Ургамлаа шилжүүлэн суулгаж дуусаад нэгэн жигд
бага хэмжээгээр усална.
Тасалгааны ургамàлыг шилжүүлэн
суулгах арга
