1. Klana Muda Asmara berniat membawa Dewi Sekartaji ke Gedah Sinawung meskipun sudah menjadi istri Panji Asmara Bangun di Jenggala.
2. Kleting Abang dan yang lainnya berencana mengunjungi Bagus Ande-ande Lumut di Desa Dadapan.
3. Pak Somo dan Mbok Semi berdebat tentang keinginan memiliki anak laki-laki atau perempuan.
1. ANDE-ANDE LUMUT
Satriya selisih. Panji Asmara Bangun nilar saking Kraton Jenggala ngupadi garwanipun
ingkang nembe lolos saking Taman Tambakbaya. Ingkang peparap Galuh Candra Kirana /
Dewi Sekartaji dumadinipun. Ande-ande Lumut sarta panggih Kleting Kuning wonten Desa
Dadapan.
Dening
Banjar Sasongko
20-9-2010
Budaya Adi Luhung
Mangga Dipun Sengkuyung
Murih Ngrembaka
Ing Tanah Jawa
SEKEDAR BIODATA DAN KARAKTER TOKOH
Klana Muda Asmara : 30 tahun, bagus gagah wibawa, watak jahat
Patih Klana Pati : 42 tahun, kasar brangasan, tanggungjawab negara
Putri Kadang Daruwati : 18 tahun, cantik, gandes, luwes, kemayu, judas
Mbok Randha Sambega : 63 tahun, tuwa, ayu, sabar, manut karepe anak
Kleting Abang : 28 tahun, ayu, judes, kasar, wani karo wong tuwa
Kleting Biru : 26 tahun, ayu, galak, kendel, kemayu, tregel
Kleting Ijo : 24 tahun, ayu, manutan, ela-elu
Kleting Jambon : 18 tahun, ayu rongeh, kemayu, nakal
Kleting Kuning : 20 tahun, ayu, meneng, ngalahan, sregep
Kleting Ganyong : 16 tahun, weteng gede, elek, lucu, seneng belo bener
Jaga Gerdu Somo : 40 tahun, lucu tokmis
Bojo – Semi : 37 tahun, lucu, galak
Yuyu Kangkang : 30 tahun, tukang yabrangke wong ayu-ayu
Mbok randha DDP : 48 tahun, lembah manah, sabar, seneng tetulung
Ande-ande Lumut : 28 tahun, bagus, meneng, wibawa
2. LAMPAHING PAKELIRAN
1. Kadipaten Gedah Sinawung
Klana Muda Asmara. ngalamun mbayangke ayune Galuh Candra Kirana / Sekartaji.
Patih Klana Pati ngelingke, Klana Muda Asmara mbanjur eling sumpah yen ora kelakon dadi
garwane Sekartaji luwung mati.
Tekane Putri Daruwati gandrung karo Priyo saking Jenggala sesilih. Panji Asmara Bangun
kakange Klana Muda Asmara ngelingke dadi sadar njur ajak menyang Jenggala budal.
2. Desa Telasih Pasiraman
Mbok Randha Telasih di adep anak-anakke para Kleting. Kleting Abang krungu ing desa
Dadapan Jaka Bagus sing jenenge Ande-ande Lumut pengen ngunggah-unggahi. Kabeh melu
budal. Tekane Kleting Kuning lan Kleting Ganyong krungu mbakyuni lunga ngunggah-
unggahi njur melu di dandani mbok randha dipupuri telek lencung budal.
3. Pos Rondan Dagelan
Pak Somo + Mbok Semi
Guyonan kepengen mangun bale wisma wong bebojonan kapan duwe anak. Pak Somo
pengen duwe anak wadon. Mbok semi pengen duwe anak lanang. Pada rebut bener. Mbok
semi pamit mulih njupuk sega karo wedang (wayahe arep surup) tekane Kleting Abang CS
arep nunut turu gandeng bengi. Sesuk diteruske. Pak Somo gagasan nusul turu mlebu para
kleting pada jerit bengok-bengok mlayu kabeh tekane mbok Semi ngerti ngamuk. Pak Somo
dikabruki mlayu. Digondeli
4. Kali Sugihan
Yuyu Kangkang jogetan rampung weruh wong ayu-ayu ambles delik. Para kleting arep
nyabrang kaget kaline banjir bingung Kleting Abang celuk-celuk tukang yatang njedule yuyu
kang kang. Padha kaget wedi takoni kon nyabrangke saguh jaluk upah ambung. Padha saguh
sabrang ke kabeh tekane Kleting Kuning jaluk tulung yuyu moh njur disabet Pusaka Sada
Lanang yuyu malih Klana Muda Asmara nututi budal.
5. Desa Dadapan Panggungan
Bagus Ande-ande Lumut lungguh panggungan karo nggawa buku. Dene Mbok Randha ana
ngisore panggungan. Tekane para klenting sing arep ngunggah unggahi. Kabeh padha
ditampil do bali tekane Klenting Kuning di siya-siya mbok randha. Pungkasane Klenting
Kuning ditampa mbok randha nesu-nesu Ande-ande Lumut jarwa terang yen putra Jenggala
Mbok Randha njaluk ngapura tekane Klana Muda Asmara jaluk Sekartaji dadi prang Klana
tamani pusaka sada lanang karo sekartaji sakala lumpuh njur mertobat Asmara Bangun +
Dewi Sekartaji kundur Jenggala mbok Randha Dadapan di boyong Jenggala Purna.
4. KADIPATEN GEDAH SINAWUNG
Patih Klana Pati : Kanjeng Adipati, Nyuwun Pangapunten ketingalipun wonten
ingkang dipun penggalih, sak lebetipun manah mangga kersa
paring dawuh dumateng Klana Pati.
Klana Muda Asmara : Tih Klana Pati
Tih Klana Pati : Dawuh dalem kanjeng adipati
Klono Muda Asmara : Apa kaya ngene rasane wong nandang wuyung mangan ora
doyan, lungguh ora jenak, sare ora kepenak, anane mung tansah
ketok ketoken. Galuh Candra Kirana ya Dewi Sekartaji mbesuk
kapan aku bisa klakon mboyong sliramu wong ayu.
Tih Klana Pati : Kanjeng Adipati, keparengna matur prekawis. Dewi sekartaji
sampun dipun pundut garwa Panji Asmara Bangun saking Kraton
Jenggala.
Klana Muda Asmara : Tih Klana Pati, ora idep Sekartaji duwe garwa rawe-rawe tak
rantas malang-malang tak putung aku sumpah tih wurung nggonku
mundut garwa ku kutha jagate tak enteng ke patiku.
Kadang Putri Daruwati : Kang mas adipati aku sing sowan.
Klana Muda Asmara : Kene-kene yayi Daruwati kadengepun kakang
Putri Daruwati : Hiya-hiya Kang Mas Dipati
Klana Muda Asmara : Yayi Daruwati iki mau mentas saka ngendi wae
Putri Daruwati : Kang mas dipati aku saka taman kaputren. Dene aku sowan
mrene aku jaluk di daupke karo kang Panji Asmara Bangun.
Klana Muda Asmara : Yayi Daruwati nggonmu ketemu kapan
Putri Daruwati : Mau bengi kang mas kurang luwih tabuh 10 aku mbanjur nglilir
manggih guling
Klana Muda Asmara : Yen ngana kowe kuwi jebul mung ngimpi
Putri Daruwati : Hiyo kang mas, aku njaluk di daupke yo kang mas
Klono Mudo Asmara : Tih Klana Pati ngirita bregadane prajurit derekna tindakku karo
kadangku daruwati tumuju Jenggala
Tih Klana Pati : Sendika dawuh kanjeng keparenga lumengser medal paseban
Klono Mudo Asmara : Ayo-ayo yayi Daruwati luwih disik tata-tata sesuk gagat rahina
budal ngupadi dewi sekartaji dalah Panji Asmara Bangun.
Putri Daruwati : Ayo kang mas tak derekke
5. 2. DESA TELASIH
Mbok Rondo Telasih : Ketoke aku duwe anak ora ngepenake wong tuwa malah
ngrekasake wong tuwa jenenge duwe anak akeh siji wae ora ana
sing niru aku. Ya tujune kok ana sing mbantu aku rahayune ana
kleting kuning karo Gayong lha yen ora ana kleting kuning njur
kaya ngapa ragaku.
Kleting Abang : Ayo-ayo kene-kene kleting biru
Kabeh kleting : Ayo-ayo mbakyu, bareng
Mbok Rondo Telasih : mengko disik nduk
Kleting Abang : ana Biyung
Mbok Rondo Telasih : Kleting Abang karo kowe kabeh, biyung tak takon nggonmu
nyandang kuwi kok beda karo saben dinane kowe kuwi apa do
arep menyang ngendi wae
Kleting Abang : Biyung aku tak ngomong anakmu wis podo gede-gede wis pantes
duwe bojo
Kleting Biru : Biyung sing ora mikir anak
Kleting Ijo : Lha wong jenenge anak wis prawan ora ndang di goleke bojo
Kleting Wungu : Menawa biyung seneng yen anake dipoyoki tangga
Kleting Jambon : Biyung dadi prawan kasep kuwi ora kepenak
Mbok Rondo Telasih : Nduk anakku kabeh wae. Kowe ko mbingungke wong tuwa. apa
wis ana wong lanang sing arep ngepek kowe-kowe kabeh
Kleting Abang : Biyung aku tak ngomong
Ning kana ana ndeso sing jenenge Dadapan nggone mbok randha
duwe anak siji lanang jenenge Bagus Ande-ande Lumut mula aku
aku karo adhi-adhiku arep nglamar utawa ngunggah ngunggahi
baguse Ande-ande lumut.
Kleting Kuning : Mbakyu biyung iki kok
Kleting Gayong : Rame banget ana apa ta biyung
Mbok Rondo Telasih : Anakku ngger kleting karo kowe kleting Gayong
Kleting Kuning : Piye yung
Kleting Gayong : Piye yung
6. Mbok Rondo Telasih : Kowe tak wenehi ngerti yen iki dino mbakyumu kabeh arep pada
ngunggah-ngunggahi ning desa Dadapan sing jenenge Bagus
Ande-ande Lumut.
Kleting Abang : Kleting Kuning, kowe kuwi yo ngapa to neges-neges takon
Kleting Biru : Karo maneh kowe ning kene gaweamu mung batur
Kleting Ijo : Kowe kuwi lho kok seneng ngrusuhi wong liya
Kleting Wungu : Kleting kuning, ngurusana awakmu dewe
Kleting Jambon : Lha yo ngopeni awake dewe wae ora isa senengane ngopeni
urusane liyan
Mbok Randha Telasih : Wis-uwis Kleting Kuning karo kowe Kleting Gayong kana ning
mburi ngrampungake gaweanmu. Ben aja diamok mbakyu-
mbakyumu.
Kleting Kuning : Hiya Biyung
Kleting Gayong : Hiya Yung
Kleting Abang : Biyung sak ini aku tak budal aku njaluk pamit lan pangestu.
Dongakna aku ditampa yung
Pro Kleting : Pada Pamit
Mbok Randha Telasih : Ya anaku kabeh wae biyung mangestuni. Slamet lakumu ko pada
tukar padu
Pro Kleting : Budal kabeh
Kleting Kuning : Biyung aku tak nusul mbakyu
Kleting Gayong : Aku yo melu
Mbok Randha telash : Kleting Kuning kowe ora susak nusul mbakyumu ning ngomah
ngancani biyung
Kleting Kuning : Yung aku mung nonton wae, ora ngapa-ngapa
Mbok Randha Telasih : Yo nek pancen kowe mung nonton. Ayo melu aku tak dandani.
Gayong kowe ngenteni sedela
Kleting Gayong : Hiyo Yung
Kleting Kuning : Biyung aku njaluk pangestumu
Mbok Randha Telasih : Hiyo tak pangestuni ngati-ngati kleting kuning
3. POS RONDAN DESA MLESE
Pak Somo : Mbok Mene
7. Mbok Semi : Apa pak mene
Pak Somo : Ayo kowe karo aku sak ini podo ngudar kawruh. Dimen kanggo
kaca utawa tuladha wong desa Mlese kene sak anak turune
Mbok Semi : Hiyo Pakne Kepiye
Pak Somo : Merga aku karo kowe dituwake utawa dipercaya wong sak desa
Mlese kene kuwi kudu ngati-ati omong sak omong laku sak laku
Mbok Semi : Pak ne aku mung jejere wong wadon manut karepe wong lanang
Pak Somo : Lha sak iki aku tak takon kowe nggonku bebojoan karo kowe
elingmu wis ana pirang tahun
Mbok Semi : Pakne yen sokok elingku wis ana 12 tahun.
Pak Somo : Wah yen ngana ya wis suwe yo mbokne. 12 tahun
Mbok Semi : Ana apa ta Pakne takonmu kok beda karo saben dinane apa kowe
arep rabi maneh golek sing luwih ayu, nom. Pak ne aku
ngrumangsani wis tuwo ora kaya biyen isih nom dasare isih rasa
Pak Somo : Mbokne kowe aja salah tampa aku duwe bojo kuwe tak nggo sak
lawase nganti kukute jagat mung sing tak gelani kok ora diparingi
anak, lha iki sing dadi pikiranku.
Mbok Semi : ngana lho Pak Ne yen perkara anak, kuwi ora kena disuwun ya
ora kena ditampik. Kabeh mau ono sing kuwasa. Dene kowe karo
aku ibarate wayang kuwi ana dalange
Pak Somo : ya mbok ne manut karo sing gawe urip. Lha sak iki ngomong-
ngomong upamane diparingi anak kowe milih lanang apa wadon
mbokmu.
Mbok Semi : Lha yen aku tok milih, aku milih anak lanang
Pak Somo : Kok bedo karo gagasanku mbokne
Pak Somo : Yen gagasanku kuwi malah milih anak wadon. Merga mbesuk
bakale ngerti karo wong tuwa, lha yen anak lalang kuwi siji wani
karo wong tuwa, loro bisane mung jaluk karo ngepruk
Mbok Semi : Pak ne anak kuwi mung kari wong tuwane nggone ndidik yen
wong tuwa seneng nasar nusur tumindake elek kuwi anak terus
melu-melu. Wis aku tak mulih jupuk sega karo wedang.
Pak Somo : Jupuk sega karo wedang wae ora mau-mau bareng wayahe arep
surup lagi jupuk
Pro Kleting : Ayo-ayo kene dhi
8. Pak Somo : Iki kok ana wong wadon sepirang-pirang jajal tak takonane. Nok
kowe kabeh wae, arep menyang nggendi njur jenengmu sapa nok.
Kleting Abang : Nami kulo Kleting Abang pak
Kleting Biru : Kula Kleting Biru pak
Kleting Ijo : Pak jenengkulo Kleting Ijo
Kleting Wungu : Kulo Kleting Wungu pak
Kleting Jambon : Pak mboten enten loro telu mung siji jeneng kula Kleting Jambon
Pak.
Pak Somo : Lho sepirang pirang ngene iki anake wong pira
Kleting abang : Nggih anake wong siji to pak
Pak Somo : ya di srawungke jenengku Pak Somo
Pro Kleting : nggih pak. Bareng
Pak Somo : Lha kowe kabeh mau arep yang ngendi nok
Kleting Abang : Kulo kalian adi-adi kulo pak ajeng ten desa dadapan napa bener
yen deso dadapan wonten jejoko ingkang nami Bagus Ande-aden
Lumut.
Pak Somo : Aku yo mung krungu kabar sing jenenge Bagus Ande-ande
Lumur kuwi pancen bagus.
Kleting Abang : Lha sak niki ngaten Pak Somo gandeng mlaku kula nggih tebeh
kesel dasare niki pun surup mbarengi mendung kadose ajeng udan
kulo kalih adi-adi kulo nunut nginep sewengi mawon angsal
mboten Pak Somo sesuk esuk kula neruske laku
Pak Somo : Oleh wae apa maneh muni sewengi, sesasi wae ora apa-apa
Kleting Abang : Inggih kula matur nuwun sak derenge Pak Somo
Pak Somo : Yo wis kana pada ngaso nok
Pro Kleting : Nggih Pak Somo
Pak Somo : Iki mumpun bojoku ora ana dasare hawane adem. Enake tak
nusul turu. Kanggo ngana rasane
Mbok Semi : Wong iki mau ning ngendi ana lagi dijupuke sega malah lunga
Pro Kleting : Pada jerit-jerit bengok-bengok mlayu kabeh, Pak Somo metu di
amok pro kleting. Tinggal
Mbok Semi : Eee dadi ngono kuwi to wong tuwa ora genah. Pak mu-pak mu
kowe kuwi arep nemoni apa to pak ne
Pak Somo : iya ya mbok mu aku jaluk pangapura mbok mu
9. Mbok Semi : iya Pak Mu tak pangapura aja dibaleni maneh pak mu
Pak Somo : Ayo ayo mbokne
4. KALI SUGIHAN
Yuyu Kangkang : eee wiwit esuk nganti yah mene kok ora ana. Lho kae kok ana
wadon pirang-pirang pada mrene aku tak ndelik disik.
Kleting Abang : Ayo-ayo kene Dhi
Pro Kleting : Hiyo mbakyu
Kleting Abang : Lho lho di kaline kok banjir
Pro Kleting : Lha piye mbakyu
Yuyu Kangkang : He he he ha ha ha kowe-kowe ko pada wedi karo aku cah ayu-
ayu.
Kleting Abang : He kowe kuwi bangsane ana, rupamu kok medeni
Yuyu Kangkang : Aku bangsane kewan. Dene jenengku Yuyu Kangkang, lha
jenengmu sapa cah ayu
Kleting Abang : Yuyu Kangkang jenengku Kleting Abang, kae adhi-adhiku
Kleting Biru : aku Kleting Biru Yuyu Kangkang
Keting Ijo : aku Kleting Ijo
Kleting Wungu : Aku Kleting Wungu Yuyu Kangkang
Kleting Jambon : Aku Kleting Jambon sing paling nom dewe, ayu dewe
Yuyu Kangkang : Lha kowe kabeh arep menyang ngendi cah ayu
Kleting Abang : Yuyu Kangkang aku arep meyang desa dadapan perlu ngunggah
ngunggahi Baguse Ande-ande Lumur. Aku tulung sabrangna
mengko tak opahi duwit jalukmu pira
Yuyu Kangkang : Kleting Abang yen duwit aku ora butuh. Yuyu nggawa duwit
mengko rak teles kabeh
Kleting Abang : Lha njur apa upahe Yuyu Kangkang
Yuyu Kangkang : upahe gampang ora angel
Kleting Abang : Lha yen gampang njur apa
Yuyu Kangkang : Opahe ambung pipi kiwo tengen kari gelem apa ora yen ora
gelem aku tak nyemplung kali
Kleting Abang : E e e ko sik Yuyu Kangkang
Yo aku gelem ning ojo akeh-akeh
10. Yuyu Kangkang : Hayo yen wis gelem ayo tak sabrangke cedaka mrene
SABRANGKE KABEH
Yuyu Kangkang : Kae mau ambune wangi-wangi sakiki ambune kok ora enak kok
kaya telek lincung. O jebul ana wong nggawa batang, sapa kowe
wong elek
Kleting Kuning : Jenengku Kleting Kuning
Lha kowe duwe jeneng sapa
Yuyu Kangkang : Jenengku Yuyu Kangkang
Yuyu Kangkang : Yuyu Kangkang mbakyuku mau pada tok sabrangke. Saiki aku
tulung di sabrangke Yuyu Kangkang
Yuyu Kangkang : Yen dulurmu ambune wangi-wangi lha yen kowe ambune ora
enak aku moh nyabrangke
Kleting Kuning : Yen kowe ora gelem ora apa-apa Yuyu Kangkang sawangen iki
Pusaka Sada Lanang tak tamake bayu kali sak kala asat
Yuyu Kangkang : Waduh mati aku, Kleting Kuning aku jaluk ngapura aku,
mertobat ora tak baleni maneh
Kleting Kuning : Kowe tak pangapura yen nganti kowe baleni aja takon dosa Yuyu
Kangkang
Yuyu Kangkang : Yo aku ora mandeg semene nedya tak goleki ning desa dadapan
mbok menawa ketemu.
5. DESA DADAPAN
Mbok Randa Dadapan : Aku kok nganti bingung ana jenenge lungguh ning panggungan
seprana seprene saka etungku meh dungkap 40 dina. Kok ora
ngerti sing dikarepke Ande-ande Lumut
Kleting Abang : Kula nuwun mbok
Mbok Randa Dadapan : Mangga
Kleting Abang : Mbok napa leres mriki desa Dadapan panggenanipun Baguse
Ande-ande Lumut
Mbok Randa Dadapan : Nggih leres kulo mboke kersane napa
Kleting Biru : Mbok kulo ajeng nggunggah-unggahi anak sampeyan
Mbok Randa Dadapan : Semanten katake ajeng ngungguh-unggahi anak kula Ande-ande
Lumut. Lha sampeyan jenenge sinten
11. Kleting Abang : nami kula Kleting Abang
Pro Kleting : ngomong Jenenge dewe-dewe
Mbok Randa Dadapan : Sak niki sampeyan kabeh kendel rumiyen, kula tari-ne anak kula
DITARI SIJI-SIJI KABEH PADA DITAMPIK DO BALI
Kleting Kuning : kula nuwun mbok
Kleting Gayong : kula nuwun mbok
Mbok Rondo Dadapan : Iki ki ambune apa kok ora enak. E e e dadi kowe sing mara
nggawa batang. Kowe ngapa mrene ambune ora enak rada adoh
Kleting Kuning : nami kula Kleting Kuning Mbok
Kleting Gayong : Mbok kula Kleting Gayong
Mbok Rondo Dadapan : kowe mrene arep ngapa
Kleting Kuning : kula ajeng ngunggah unggahi Baguse Ande-ande Lumut
Mbok Rondo Dadapan : Wong sing ayu-ayu wae pada ditampik apa maneh kowe rupamu
elek, ambune ora enak, wis kana bali wae
Kleting Kuning : Kula mboten bali yen anak sampeyan mboten ditari disik
Mbok Rondo Dadapan : Ya.. tak tarine anakku muga-muga aja gelem
Ande-ande Lumut : kula tampa
Mbok Rondo Dadapan : Piye to le le sing ayu-ayu pada tok tampek bareng sing elek
rupane isih mambu telek malah di tampa. Simbok gela
Ande-ande Lumut : Mbok sak niki kulo tak ngomong simbok, sampeyan dereng
ngerti sak tenane kula niki putra saking kraton Jenggala dene nami
kulo Panji Asmara Bangun.
Mbok Rondo Dadapan : Who allah nyuwun ngapunten, den kula mboten ngerti
Ande-ande Lumut : Mbok niki baka kula nggih garwa kula naminipun Dewi Sekartaji
Mbok Randa Dadapan : Menika Den Ayu Sekartaji nyuwun ngapunten den ayu, kula wau
kula dak sio kaliyan penjenengan.
Kleting Kuning : Nggih mbok, mboten dadi sebab, tekane klana
Kala Muda Asmara : kowe Asmara Bangun, kabeh mau aku wis ngerti
Ande-ande Lumut : Njur sak iki karepmu piye
Klana Muda Asmara : Sekartaji tetep tak jaluk
Klana arep njotos tamani sada lanang karo Sekartaji sak klana-
klana kontal
12. Panji Asmoro Bangun : Di ajeng Sekartaji gandeng wus rampung mbok randha tak
kersake boyong ing Jenggala sak iki kondur ana tambak baya
Dewi Sekartaji : Sumonggo kulo derekaken
==== Slot ====
Purno