Mobil uygulamalara lean startup yaklaşımının uygulaması ile ilgili 4-6 Nisan'da Bilkent'te Mobil Günler adlı etkinlikte yaptığım sunum

1. Mobil Uygulamalarda Lean
Startup Yaklaşımı
Olcay Ay
@ayolcay

2. Lean Startup aşırı belirsizlik ortamında yeni bir
ürün veya hizmetin geliştirilmesi için ortaya çıkmış
bir metodolojidir.

3. Esin Toyota’nın uyguladığı yalın üretim sistemidir

4. Yalın üretim sistemi ya da Toyota üretim sistemi,
üretimdeki kayıpları ez aza indirerek ya da
sıfırlayarak, kalite ve maliyet açısından en uygun
ürünü en kısa zamanda üretmeyi amaçlayan
sistemler bütünü.

5. Eric Ries girişimci ve Startup
Lessons Learned adlı bloğun ve
Lean Startup adlı kitabın yazarı.
IMVU adlı sanal gerçeklik
firmasının kurucu ortağı.

6. Steve Blank Silikon Vadisinin en
ünlü girişimcilerinden. Ayrıca
Stanford’da girişimcilik üzerine
ders veriyor. 30 yıllık çalışma
hayatına 8 adet startup sığdırmış.
Eric Ries’ın mentörü.

7. Senaryo 1
Uzun vadeli mükemmel bir plan
Zaman ve kaynak sıkıntısı yok
En iyilerden kurulu bir kadro
Kalite odaklı kusursuz bir ürün
Büyük bir pazarlama bütçesi

8. Sonuç
Plan kusursuz bir şekilde uygulanmasına rağmen
boşa giden 44 M $ ve birbirinden zeki insanların 5
senelik alın teri

9. Yanılmalar
Müşterinin ne istediğini bilebiliriz
Geleceği tahmin edebiliriz
En zeki ve yeteneklilerden oluşan bir ekip ile
planın kusursuz bir şekilde uygulanması başarının
anahtarıdır.

10. Çıkarımlar
Peki ya müşteri ile ilgili yaptığımız tahminlerimiz
hatalıysa
En başından beri hatalı bir planı kusursuz bir
şekilde uyguluyorsak

11. Senaryo 2
Ürünün 6 ayda müşterinin karşısına çıkması
üzerine kurulu bir plan
Hatalar ve eksik özelliklerle dolu bir beta ürünü
Daha ilk günden itibaren ücretli
Günde 10’larca güncellenen bir ürün
Pazarlama bütçesi ve ürün lansmanı yok

12. Sonuç
Hatalı ve eksik özelliklerine rağmen müşterilerin
yön vermesi ile şekillen bir ürün ile başarıyı
yakalan bir firma

13. Çıkarımlar

14. Hayat kimsenin kullanmak istemeyeceği ürünler
geliştirmek için çok kısa

15. Büyük düşün küçük başla

16. Her ürün bir problemi çözmek için ortaya çıkar.
Ama aşırı belirsizlik ortamında problem de çözüm
de belirsizdir. Bu nedenle müşterinin ne istediği
bilemezsin

17. Hızlı geliştir. Müşterinin karşısına mümkün
olduğunca erken çık. Çünkü bütün soruların
cevabı müşteride.

18. Ürünü şirketindeki parlak zekalı çalışanlar değil
müşteri şekillendirsin. Her bir değişiklik için bir
hipotez oluşturup gerçek müşteri üzerinde hızlı bir
şekilde ve sık aralıklarla bu hipotezleri test et.

19. Ne zaman stratejine yön vermen, ne zaman da
ısrarcı olman gerektiği konusunda sürekli gözlerini
açık tut. Sürekli verileri takip et. Bu verilere göre
stratejine yön ver.

20. Eğer başarısız olacaksan mümkün olduğunca
erken ( ve en az maliyetle ) başarısız ol.

21. Kendinizin ve çalışanlarınızın zamanını
Yatırımcının parasını
israf etme

22. Temel Prensipler

23. 1. Girişimciler her yerdedir

24. Müşteri taleplerinin belirsiz olduğu her pazara
uygulanabilir
Girişimci olmak için mutlaka bir garajda kurulmuş bir
startup kurucusu olmanız gerekmez
•bir firmanın çalışanı
•bir kamu kurumu çalışanı
•kar amacı gütmeyen bir STK çalışanı ya da gönüllüsü
de bir girişimci rolü üstlenebilir.

25. 2. Girişimcilik bir yönetim tarzıdır

26. Lean startup sadece yeni bir ürün ya da yeni bir hizmet
geliştirmek ile ilgili değil aynı zamanda bu yeni ürünleri
geliştirmek için kullanılacak yönetim tarzıdır
Aşırı belirsizlikleri yönetmek için farklı bir bakış açısına
ihtiyaç var
Klasik ve eski yönetim tarzları aşırı belirsizlik ortamında
çok hantal, verimsiz ve yetersiz kalmaktadır

27. 3. Doğrulanmış Öğrenme

28. Ürün ile ilgili atılan her adım bir hipotezdir. Ürün
geliştirme süreçlerinde amaç her hipotezi doğrulamaya
çalışmaktır. Bu şekilde doğrulanmış hipotezlerin sayısı
arttırılmaya çalışılır. Bu sayı ne kadar yüksekse ürünün
başarılı olma ihtimali de o kadar yüksek olur.

29. Ürün ile ilgili atılan her adım bir hipotezdir. Ürün
geliştirme süreçlerinde amaç her hipotezi doğrulamaya
çalışmaktır. Bu şekilde doğrulanmış hipotezlerin sayısı
arttırılmaya çalışılır. Bu sayı ne kadar yüksekse ürünün
başarılı olma ihtimali de o kadar yüksek olur.

30. 4. Yap-Ölç-Öğren

32. Pivot, vizyonda herhangi bir değişiklik yapmadan
stratejide değişiklikler yapmaktır.

33. Startupların çok büyük bir kısmı hatalı fikirlerle yola
çıkarlar. Ancak başarılı startuplar yanlış yolda
olduklarını çok daha erken fark edip daha kaynakları
tükenmeden stratejilerinde değişiklik ( pivot ) yaparlar.

34. 5. Yenilik muhasebesi

35. En sıkıcı ama en can alıcı kısım.
İşlerin iyi ya da kötü gittiği nasıl anlayacaksınız?
Başarı ve başarısızlık kriterleriniz neler?
Yatırımcınız önüne hangi veriler koyacaksınız?
Milestonelarınız neler?
İş önceliklendirmeleriniz nasıl?

36. Sıcak Konular

37. Problemin ve çözümün belirsizliği

38. Bu ürün nasıl geliştirilmeli yerine bu ürün
geliştirilmeli mi?

39. Bir şeyi doğru yapmak mı doğru şeyi yapmak mı
önemli?

40. Çok çalışmak mı akıllıca çalışmak mı?

41. 80/20 Kuralı

42. MVP ( Minimum Viable Product )

43. Hatalarla dolu ve eksik özellikli bir ürün
müşterinin önüne konur mu?

44. Erken Benimseyiciler

45. Yapılan Temel Hatalar

46. Hatalı müşteri segmenti

47. Hatalı problem tespiti

48. Hatalı çözüm tespiti

49. Problemden çok çözüme odaklanmak

50. Büyük düşünüp büyük başlamak. Hatta küçük
düşünüp büyük başlamak

51. Gerçek veriler yerine içgüdülerle hareket etmek

52. Yavaş kalmak. Müşterinin önüne çok geç çıkmak

53. Kaynakların erken tükenmesi

54. Yap-Ölç-Öğren Yerine
Sadece Yap
Yap-Yap-Yap
Yap-Ölç-Öğren-Ölç-Öğren-Ölç-Öğren
gibi hatalı stratejiler uygulamak

55. Mobilde Lean Startup

56. Başarı Hikayeleri – Instagram
•Ekim 2010’da kuruldu
•Nisan 2012’de Facebook tarafından 1 Milyar
Dolar’a satın alındı
•Facebook tarafından satın alındığında şirkettin
sadece 13 çalışanı vardı

57. Başarı Hikayeleri – WhatsApp
•Şubat 2009’da kuruldu.
•Şubat 2014’te Facebook tarafından 19 Milyar
Dolar’a satın alındı
•Facebook tarafından satın alındığında şirkettin
sadece 50+ çalışanı vardı

58. Başarı Hikayeleri – Waze
•Sosyal navigasyon uygulaması
•2008 yılında İsrail’de kuruldu
•Haziran 2012’de Facebook tarafından 1.3 Milyar
Dolar’a satın alındı
•Facebook tarafından satın alındığında şirkettin
sadece 100+ çalışanı vardı

59. Mobil ile ilgilenen herkes bir sonraki Whatsapp,
Instagram ya da Waze olmak ister.
Peki ya başarısızlık hikayeleri

60. Başarısızlık Hikayeleri
•1.000+ lerce, 10.000+ lerce hatta 100.000 lerce
uygulama günde sadece birkaç defa indiriliyor
•Uygulama indirmelerin %50’si uygulamaların
%0.1’inden geliyor
•Uygulama indirmelerin %90’ı uygulamaların
%10’undan geliyor

61. Mobilde Kullanıcıları Elde Tutma Oranları
•Belli bir süre sonra uygulamayı aktif olarak
kullanmaya devam etme oranları
•1 ay sonra %40
•6 ay sonra %10
•1 yıl sonra %4

62. Yalın Yeni Girişim ( Lean Startup )
•Hayat kimsenin kullanmak istemeyeceği ürünler
geliştirmek için çok kısa
•Büyük düşün küçük başla
•Hızlı ölçeklendir
•Erken başarısız ol

63. İlk cevap bulunması gereken soru
Bu uygulama nasıl yapılmalı?
değil
Bu uygulama yapılmalı mı?
olmalı

64. Bu uygulama yapılmalı mı?

65. •Hangi problemi çözmeye çalışıyoruz
•Bu problemi çözmeye çalışan başka bir uygulama
var mı?
•Varsa neyi iyi neyi kötü yapıyor?
•Müşterileri hakkında ne düşünüyor?
•Biz neyi daha farklı ya da onlardan daha iyi
yapabiliriz?

66. •Problemlerini çözmeye çalıştığımız potansiyel
müşteriler bu problemin farkında mı?
•Bizim çözüm önerimiz gerçekten bu problemi
çözüyor mu?
•Bu probleme sahip ve bu çözümü benimseyecek
yerince büyük bir müşteri potansiyeli var mı?

67. Pazar Araştırması

68. Potansiyel Müşterilerle Görüşme

69. Bu uygulama nasıl yapılmalı?

71. Yap

72. MVP
•80/20 kuralını göz önünde bulundur
•Bu uygulama için hayati özellikler neler?
•Amaç bir an önce kullanıcının karşısına çıkıp veri
toplamaya başlamak
•Ufak-tefek hatalar olabilir ama kritik hatalar
olmamalı

73. MVP’niz sizin ya da kurumunuzun sahiplenmek
istemediği kadar bile kötü olabilir. Bu durumda bu
uygulamayı farklı bir hesaptan farklı bir logo ile
hatta farklı bir ülkede yayına açabilirsiniz.

75. Taslak Çizimler

76. Wireframe

77. Gerçek Cihazda Wireframe

78. Prelaunch Sayfası

79. Beta Testi

80. Landing Page

81. Mobil Testler

82. Android’de Test Otomasyonu
•Monkey
•Monkeyrunner
•Robolectic
•Robotium
•Spoon
•……

83. Mobil Bulut Testleri

84. Mobil Backend
•Parse
•Google App Engine
•Netmera
•…..

85. Ölç

86. Dışarı Çık

87. Veri Topla

88. Veri Topla
•Uygulamayı kim nasıl kullanıyor?
•Hedeflenen hareketlerin gerçekleşme oranları
•Karşılaşılan hatalar
•Kritik süreler

89. Veri Topla
•Google Analytics
•Flurry
•Countly
•Mixpanel
•…..

90. Mobilde A/B Testleri

91. Öğren

92. Kullanıcı Yorumları

93. Mobile Özgü Konular

94. Mobil Marketlerde Onay Süreci

95. Mobilde Yeni Versiyonların Kullanıcıya Ulaşma
Süreci

96. Mobil Sitede Hipotezleri Doğrula

97. Web & Mobil

98. App Store Optimizasyonu

99. Unutmayın
«Hayat kimsenin kullanmak istemeyeceği ürünler
geliştirmek için çok kısa»

100. Teşekkürler