2. Introdución a GNU/Linux
Parte I
• Como empezou esto do GNU/Linux
• As distribucións (distros)
• O Sistema de arquivos
• Xestión de usuarios e grupos
3. Introdución a GNU/Linux
Introducción histórica
1971. Un estudante de 1º curso de Física da Universidade de
Harvard, Richard Stallman converteuse nun hacker do laboratorio
de intelixencia artificial (IA ) do MIT ( Instituto tecnolóxico de
Massachuses) no que traballaba.
Para mediados dos setenta, o novo investigador Richard M.
Stallman, estaba sumamente cabreado coa flamante impresora
do laboratorio. Cada vez que le mandaba unha orde, o trasto se
comía o papel. O peor era que, ao parecer a impresora non era
capaz de comunicar as estacións de traballo que estaba tendo un
problema e se perdía moito tempo atravesando a oficina solo
para comprobar se, en efecto, había un problema.
4. Introdución a GNU/Linux
Stallman buscou entón os controladores de software para
engadir esta función, pero era imposible editar ou modificar as
funcións escritas no código binario sen ter o código fonte.
Cando pediu o código fonte, negáronllo.
E esa foi a orixe do que se ten convertido na
“primera gran rebelión informática de la historia”.
5. Introdución a GNU/Linux
Richard Stallman funda o
proxecto GNU co obxectivo de
crear un sistema operativo
completamente libre, o
sistema GNU.
GNU e un acrónimo recursivo
que significa GNU Non e Unix
(GNU is Not Unix).
O proxecto GNU
6. Introdución a GNU/Linux
• En 1990, o sistema GNU xa tiña editor de
texto, un exitoso compilador e maior parte
das bibliotecas e utilidades que compoñen un
sistema operativo.
• Pero faltaba un compoñente clave chamado
núcleo (kernel en inglés).
7. Introdución a GNU/Linux
Entón , o núcleo creado por
Linus Torvalds, como proxecto
fin de carreira, quen se atopaba
estudando na Universidade de
Helsinqui, encheu o "espazo"
final que había no sistema
operativo de GNU.
Así comezaron a usar a Linux a
modo de continuar desenrolando
o proxecto GNU, seguindo a
tradicional filosofía de manter
cooperatividade entre
desenroladores.
8. Introdución a GNU/Linux
• Que peza e a mais
importante neste xoguete?
– o pau
– a estrutura de papel que
se move co vento.
• Si falla algunha das dúas
non poderemos xogar a
nada.
• Sen embargo parece que o
pau non e o que ten mais
traballo...
9. Introdución a GNU/Linux
GNU/Linux e un dos términos empregados para
referirse á combinación do núcleo o kernel libre
denominado Linux, que é empregado con ferramentas
de sistema GNU.
O seu desenrolo e un dos exemplos máis prominentes;
todo o seu código fonte pode ser empregado,
modificado e redistribuído libremente por calquera baixo
os termos da GPL (Licencia Pública Xeral de GNU) e
outra serie de licenzas libres.
10. Introdución a GNU/Linux
Pero… que e software libre?
O propio Stallman enfádase se non utilizamos
ben o termo porque existe un problema coa
traducións e limitacións dos idiomas...
Do inglés “free” traduciuse moitas veces como
“gratis”… pero libre non e exactamente gratis…
O software libre supón dispoñer das seguintes
liberdades:
11. Introdución a GNU/Linux
●
A liberdade de executar o programa, para calquera
propósito (liberdade 0).
●
A liberdade de estudar como traballa o programa e
cambialo para que faga o que vostede queira (liberdade
1). O acceso ao código fonte e unha condición
necesaria para isto.
●
A liberdade de redistribuír copias para que poida
axudar ao próximo (liberdade 2).
●
A liberdade de distribuír copias das súas versións
modificadas a terceiros (liberdade 3). Se o fai, pode dar
a toda a comunidade unha oportunidade de beneficiarse
dos seus cambios. O acceso ao código fonte e unha
condición necesaria para isto.
13. Introdución a GNU/Linux
Imaxinan que sería de nos, se Grahamm
Bell non houbera divulgado o seu
invento?
Houbera corrido á fábrica de patentes
para que ninguén puidera saber
exactamente como funcionaba o teléfono?
En que situación estariamos ?
15. Introdución a GNU/Linux
A ciencia xamais se encontrou nun dilema
semellante.
Pero, a informática, non e ciencia?
Ata agora, todo estaba en mans dunha
empresa que non deixa dispor do código das
aplicacións e na que o usuario (baixo pago) e
simplemente un executor de botóns.
16. Introdución a GNU/Linux
Pero para min, que non son un experto
programador, son usuario normal, que vantaxes
me supón?
• Esquece os virus!!
Se alguen dexesa introducir software malintecionado no sistema,
toda a comunidade pode avaliar o dano que esta a facer, xa que
calquera dispón do codigo e o sistema e totalmente aberto.
• Esquece o e-mule!!
Acabouse o de buscar os programas por internet e baixar
programas piratas.
• Navega moito máis rápido!!
• Podes ter un escritorio realmente útil.
18. Introdución a GNU/Linux
As distribucións poden ter detrás unha empresa
privada, e están soportadas comercialmente:
●
Fedora ( Financiada por Red Hat),
●
openSUSE (Financiada Novell),
●
Ubuntu (Financiada por Canonical Ltd.),
●
Mandriva, ...
E distribucións mantidas pola comunidade como
Debian ou Gentoo.
19. Introdución a GNU/Linux
Una distribución Linux o distribución GNU/Linux
(coloquialmente chamadas distros) es una distribución
de software baseada en el núcleo Linux que inclúe
determinados paquetes de software para satisfacer las
necesidades de un grupo específico de usuarios, dando
así orixe a edicións domésticas, empresariais e para
servidores.
Por lo xeral están compostas, total ou maioritariamente,
de software libre, aínda que a miúdo incorporan
aplicacións o controladores propietarios.
22. Introdución a GNU/Linux
O sistema de arquivos
• O teu ordenador é unha gran carpeta,
chamada raíz ( / ).
• Desta carpeta raíz colga TODO!!
o disco duro, os documentos, os programas, o CD, as
memorias USB, os drivers do teu equipo.
• Esqueza as unidades!!
xa non atoparás C: nin D:
• E agora imos ver, o que atopamos dentro de /
23. Introdución a GNU/Linux
/home > atoparás os documentos dos usuarios
que empregan o equipo.
/etc > carpeta onde atoparás os programas
instalados no sistema.
/media > atoparás as informacións dos
dispositivos de almacenamento externos.
24. Introdución a GNU/Linux
O superusuario :ROOT
A primeira persoa que instala o sistema crea un usuario
inicial que será o que ten permiso para facer
absolutamente TODO.
E o señor que GNU/Linux chama superusuario: root.
A partir de aí, este Sr. creará máis usuarios con permisos
limitados.
Normalmente, e si nos se lle di nada ao sistema, todo o
mundo que se senta co equipo ten permisos limitados.
Para poder modificar cousas como superusuarios ten
obrigación de loguearse, aínda que sexa o mesmo Sr.
que instalou o sistema.
26. Introdución a GNU/Linux
Definción dun Live CD
Distro que pode ser executada sen necesidade de ser instalada
no disco duro do ordenador, empregando a memoria RAM a
modo de disco virtual.
Algunhas distros xa incorporan o modo Live CD no mesmo disco
de instalación.
Estas versións Live son especialmente indicadas para realizar
probas sobre un novo sistema ou incluso para poder realizar
tarefas de recuperación nun equipo.
27. Introdución a GNU/Linux
Modificación da secuencia de arranque
En cada equipo podemos atopar unhas indicacións no momento do
arranque que nos permitirá cambiar o medio desde o cal
desexamos arrancar o equipo.
Frecuentemente esta función realízase premendo sobre a tecla
F12.
No caso de querer empregar un Live CD deberemos de modificar
esta secuencia para escoller a unidade de CD-ROM.
28. Introdución a GNU/Linux
Conexión á rede
Unha vez que teñamos o Live CD funcionando necesitaremos, como
mínimo, conectalo á rede.
Desde ubuntu iremos á Sistema > Preferencias > Conexións de
rede (Networks connections) e escollemos entre as opción de con
fíos (Wired) ou sen fíos (Wireless)
30. Introdución a GNU/Linux
Parte III
Administración básica do sistema
• O xestor de paquetes
• Instalación de software necesario...
• O centro de control
• Configuración de pantallas
• Configuración de impresoras
31. Introdución a GNU/Linux
Para a administración dun sistema baseado en Ubuntu
teremos dous lugares básicos para a realización de
tarefas de administración:
O primeiro é o Synaptic
Accedemos desde a pestana de Sistema >
Administración > Xestor de paquetes Synaptic.
Desde esta aplicación realizarase a xestión de
paquetes.
32. Introdución a GNU/Linux
A pantalla de Synaptic está dividida en 4 seccións:
• Lista de categorías
• Filtros
• Relación de paquetes
• Descrición dos paquetes
Instalar un paquete é
tan sinxelo como premer
dobre clic sobre o
mesmo ou premer co
botón dereito de
seleccionar “marcar
para instalar”
Unha vez marcados,
prémese sobre o botón
Aplicar.
33. Introdución a GNU/Linux
Buscar paquetes: a través da caixa de busca podemos localizar paquetes mediante
o seu nome ou descrición.
34. Introdución a GNU/Linux
O segundo lugar fundamental é o “Centro de software” que podemos localizar
desde o menú Aplicacións > Centro de software.
Desde este Centro de
Software podemos
atopar aplicacións para
instalar ou desinstalar
no equipo.
Podemos localizar as
aplicacións agrupadas
nos Departamentos ou
a través do buscador.
36. Introdución a GNU/Linux
Instalación de hardware: impresora
Unha vez conectada a impresora e acesa, seguramente
Ubuntu a detectará e se poderá instalar automaticamente,
sen ter que facer nós nada. Si non é así, debemos escoller
a icona de “Novo" no menú de xestión de impresoras
situado na ruta: Sistema > Administración > Impresoras
> Novo.
Aparecerán varias opcións onde escolleremos a impresora
que queremos instalar e seleccionamos o modelo e o
controlador. Pode ser que Ubuntu xa faga isto
automaticamente por nós.
37. Introdución a GNU/Linux
Parte IV
O entorno de traballo
Enchulando o escritorio
• Os paneis e os elementos de panel
• Os temas
• Os efectos 3D
38. Introdución a GNU/Linux
Ubuntu usa por defecto o escritorio Gnome. Neste escritorio atopamos os seguintes
paneis:
• Panel superior: aloxa os menús do sistemas (esq.) información de usuario e rede
(der.) e tamén se poden arrastar sobre el accesos a aplicacións.
• Panel inferior: información sobre as xanelas abertas, lixo e escritorios.
Estes paneis son altamente
configurables, e tamén
podemos inserir novos
paneis.
40. Introdución a GNU/Linux
Para cambiar o tema podemos ir á
ruta Sistema > Preferencias >
Apariencia > Tema. Aparecerá
unha xanela con diferentes
pestanas para cambiar as opcións
de:
• Tema
• Fondo
• Tipo de letra
• Efectos visuais.
Tamén se poden obter máis temas
desde os enderezos:
http://art.gnome.org
http://gnome-look.org
41. Introdución a GNU/Linux
Efectos visuais: 3D
Para realizar as personalizacións
anteriores non foi necesario realizar
a instalación de ningún paquete,
pero se desexamos empregar
efectos 3D avanzados para o
escritorio, teremos que facer 2
cousas:
• Instalar or efectos avanzados de
Compiz desde Synaptic:
- compizconfig-settings-manager
- compiz-fusion-plugins-extra
• Activar estes efectos para poder
configuralos
Sistema > Preferencias > Apariencia >
Efectos visuais
