1. Εγώ, εσύ … μαζί και
διαφορετικοί.

2. Γεια σας! Είμαστε η Α’ και η Β’ τάξη
του 2ου Δημοτικού Σχολείου
Βροντάδου Παναγίας Ερειθιανής !
• Αλιράι Αβιόλα, Βοξάκης Νικόλαος, Γάγκα
Ελένη, Γεωργούλη Μαρκέλλα, Ευσταθίου
Κυριακή, Καραπατσακίδη Θεοδώρα,
Κοντογιάννης Νικόλαος, Κοσμά Μαρκέλλα,
Κουνέλης Γεώργιος, Κυριακούδη Ευαγγελία,
Ντετελίνοβ Μαρίνοβ Ντιμιτάρ,
Παπαδόπουλος Άγγελος, Σαλιάρης
Βασίλειος, Σεϊχάντα Μαρία, Φραγκομίχαλος
Μαρίνος, Χαβιάρας Μάρκος (δασκάλα: κ.
Κουμπιά Εριέττα).
• Απέσσου Δήμητρα, Ασπρούλης Εμμανουήλ,
Γκοζγκόζη Χριστίνα, Γρηγοριάδη Ειρήνη,
Δούνιας Δημήτρης, Ζαννίκος Ευάγγελος,
Ζώρας Γεώργιος, Κασσουδάκης Γεώργιος,
Λιαδή Αυγούστα, Μαζωνάκη Θεοδώρα,
Μανδηλαράς Λοΐζος, Μαραγκού Σιμόνη,
Μαυριάνος Ηλίας, Μαυριάνου Μαρκέλλα,
Μήλιος Κωνσταντίνος, Παπαμώρος Ηλίας,
Πουτακίδης Κωνσταντίνος, Σούκα Καλλιόπη,
Φαφαλιός Παύλος(δασκάλα: κ. Σκαπινάκη
Αθηνά).

3. Φέτος αποφασίσαμε να
ασχοληθούμε με το πρόγραμμα :
«Εγώ, εσύ … μαζί και
διαφορετικοί.»

4. Εγώ, εσύ … μαζί και διαφορετικοί.
Εγώ ένας
ξεχωριστός
άνθρωπος.
Ένας από τους
πολλούς.
Συναισθήματα
κι αισθήματα.
Μαθαίνω
καινούργιες
δεξιότητες.

5. Γιατί; Αποφασίσαμε να
ασχοληθούμε με το
συγκεκριμένο πρόγραμμα γιατί
πιστεύουμε ότι κάθε ένας είναι
μοναδικός, σκέφτεται και
πράττει διαφορετικά αλλά όλοι
μαζί μπορούμε να
συνυπάρξουμε αρμονικά. Μας
μένει μόνο να ανακαλύψουμε
το πώς μπορούμε να το
πετύχουμε αυτό.

6. Α. ΕΓΩ ΕΝΑΣ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΣ
ΑΝΘΡΩΠΟΣ

7. Α.1 Η μοναδικότητά μου.
Καθόμαστε με τα παιδιά σε κύκλο. Κρατάμε
στα χέρια μας από ένα καθρεφτάκι.
Περιγράφουμε ένας ένας με τη σειρά τα
εξωτερικά χαρακτηριστικά μας (μαλλιά, μάτια
…). Στόχος της δραστηριότητας είναι να
διαπιστώσουμε όλοι ότι εξωτερικά
διαφέρουμε.

9. Διαλέγουμε με κλήρωση ένα παιδί. Του
κλείνουμε τα μάτια με ένα μαντήλι. Του
ζητάμε ψηλαφίζοντας το πρόσωπο ενός
συμμαθητή του να καταλάβει ποιος είναι. Ο
στόχος εδώ είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι
τα χαρακτηριστικά μας είναι τόσο μοναδικά
που είναι αρκετά για να μας αποκαλύψουν σε
κάποιον ακόμα κι αν αυτός δεν μπορεί να μας
δει.

12. Έπειτα ζητάμε από τα παιδιά να φτιάξουν
την ατομική τους ταυτότητα γράφοντας λίγα
λόγια για τον εαυτό τους. Μόλις τελειώσουν
παρουσιάζουν στο σύνολο τι έγραψαν.

22. Μετά ζητάμε από τα παιδιά να διαλέξουν
ένα χαρτόνι της αρεσκείας τους, να
σχεδιάσουν πάνω σε αυτό την παλάμη τους
και να την κόψουν. Στο τέλος φτιάχνουμε με
τις παλάμες αυτές ένα κολλάζ, «το δέντρο της
μοναδικότητας», στο οποίο όλοι έχουν τη δική
τους ξεχωριστή θέση.

26. Τώρα που μιλήσαμε για τον εαυτό μας ας δούμε λίγο
και τους φίλους μας. Σε τι διαφέρουμε; Σε τι
μοιάζουμε;

27. Α.2 Ενίσχυση αυτοεκτίμησης.
Ζητάμε από τα παιδιά να επιλέξουν και να
φέρουν στο σχολείο έναν προσωπικό θησαυρό
για να τον δείξουν και να μιλήσουν γι’ αυτόν
στους άλλους κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Επιδιώκουμε με αυτόν τον τρόπο να
αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και να καταφέρουν
να μιλήσουν για κάτι προσωπικό μπροστά σε όλη
την τάξη ενισχύοντας έτσι την αυτοεκτίμησή
τους.

28. «Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΜΟΥ»
Όλοι έχουμε έναν δικό μας
προσωπικό θησαυρό. Μπορεί να είναι
κάτι πολύτιμο όπως μια φωτογραφία, ένα
κοχύλι, ένα παλιό μενταγιόν ή κάτι
εντελώς ασήμαντο όπως ένα
τσαλακωμένο χαρτάκι, μια τρύπια κάλτσα
… Σημασία δεν έχει πόση αξία έχει για
τους άλλους αλλά πόση αξία έχει κερδίσει
στη δική μας ζωή.
Ένα χαλασμένο ρολόι δεν πείθει και
πολλούς ότι είναι θησαυρός εάν όμως
αυτό το ρολόι μας το έχει χαρίσει κάποιο
αγαπημένο μας πρόσωπο ή το έχουμε
βρει εμείς μόνοι μας σκάβοντας ώρες
στην παραλία, ή μας φέρνει γούρι κάθε
φορά που το φοράμε τότε δίκαια έχει
κερδίσει τον τίτλο του «προσωπικού μας
θησαυρού». Εσείς έχετε κάποιο δι κό σας
θησαυρό; Φέρτε τον στην τάξη και
παρουσιάστε τον.
(Δίνοντας στο παιδί κάτι να μας παρουσιάσει στην τάξη μας
βοηθάτε στο πρόγραμμα που έχουμε αναλάβει η Α’ και
η Β’ τάξη : «Εγώ, εσύ … μαζί και διαφορετικοί».
Ευχαριστούμε!)

34. Στη συνέχεια τους ζητάμε να
συμπληρώσουν στα πέταλα μιας χάρτινης
μαργαρίτας τη φράση: «μπορώ να …» ή
«είμαι καλός –ή στο …» αφήνοντας όμως ένα
πέταλο κενό. Το πέταλο αυτό συμπληρώνεται
από έναν συμμαθητή της επιλογής τους με τη
φράση: « μπορείς να …» ή «είσαι καλός- ή στο
… » κι έτσι αποκτούν μια εικόνα για το πώς
τους βλέπουν οι άλλοι.

36. Επεκτάσεις /Συνεργασίες
Με τη βοήθεια της κ.
Ταναΐνη Σοφίας, που
επισκέφθηκε το σχολείο
μας, τα παιδιά, μέσα από
βιωματικές
δραστηριότητες και
χρησιμοποιώντας τη
φαντασία τους, μαθαίνουν
να παρουσιάζουν τον
εαυτό τους σε ένα σύνολο
ανθρώπων.
Συνειδητοποιούν ότι
καθένας είναι ξεχωριστός
και ξεπερνούν την ντροπή
και τον φόβο τους.

38. Α.3 Είμαι παιδί
Μπαίνουμε στην τάξη και ενημερώνουμε τα
παιδιά ότι θέλουμε να κάνουμε μια έρευνα κι ότι
πρόκειται να τους κάνουμε κάποιες ερωτήσεις.
Ώντας σοβαροί τους ζητάμε να μας πουν το Α.Φ.Μ.
τους και το Α.Μ.Κ.Α τους, πώς ονομάζεται το
αφεντικό τους, πόσο μισθό παίρνουν, σε πόσα
χρόνια βγαίνουν στη σύνταξη… Τα παιδιά ξεσπούν
στα γέλια και προσπαθούν να μας εξηγήσουν ότι δεν
γνωρίζουν τι είναι όλα αυτά γιατί ΕΙΝΑΙ ΠΑΙΔΙΑ!!!
Τότε τους αιφνιδιάζουμε ρωτώντας τι σημαίνει να
είσαι παιδί;

39. Τα παιδιά λένε τις
ιδέες τους και μετά
τους ρωτάμε εάν
θέλουν να ακούσουν
τη γνώμη μιας
συγγραφέα που
προσπαθεί να
εξηγήσει τι θα πει
παιδί.
Τους διαβάζουμε
ένα σχετικό
παραμύθι.

40. Δίνουμε στα παιδιά
δύο χαρτάκια που πάνω
έχουν την ερώτηση τι
θα πει παιδί. Το ένα το
απαντούν τα ίδια και το
άλλο το δίνουν στους
γονείς τους. Όλα τα
χαρτάκια
συγκεντρώνονται στην
τάξη.
« Ένα παιδί είναι ένας
μικρός άνθρωπος. Τώρα για
να αποκοιμηθεί, έχει
ανάγκη από ένα τρυφερό
βλέμμα. Και ένα φωτάκι
δίπλα στο κρεβάτι του.»
Beatrice Alemagna
Για σας τι θα πει παιδί;
(Απαντώτας στην ερώτηση, μας βοηθάτε στο
πρόγραμμα που έχουμε αναλάβει φέτος
η Α’ και η Β’ Τάξη του σχολείου μας:
«Εγώ, εσύ … μαζί και
διαφορετικοί».Ευχαριστούμε!)

48. Α.4 Μεγαλώνω κι αλλάζω
Ζητάμε από τα παιδιά να
παρακολουθήσουν το ακόλουθο video που
δείχνει πώς ένας σπόρος μεγαλώνει και
γίνεται φυτό.
Εγώ ο μικρός σπόρος

49. Στη συνέχεια προβληματίζουμε τα παιδιά σχετικά με τον
αν μεγαλώνουν στη φύση μόνο τα φυτά και τα ζώα.
Επιδιώκουμε να μας πουν ότι μεγαλώνουν και οι άνθρωποι.
Ζητάμε από τα παιδιά να αναφέρουν αλλαγές που τους
συμβαίνουν και θεωρούν ότι είναι δείγματα του ότι
μεγαλώνουν.
Λέμε στα παιδιά να μας φέρουν την επόμενη μέρα στην
τάξη και να μας παρουσιάσουν ένα φωτογραφικό άλμπουμ
με φωτογραφίες πιο παλιές αλλά και πρόσφατες ή ένα ρούχο
που φορούσαν όταν ήταν μωρά ή μια συλλογή από
ζωγραφιές τους όταν πήγαιναν στο νηπιαγωγείο ή ένα
τετράδιό τους από την πρώτη τάξη. Τότε όλοι
συνειδητοποιούν πόσο πολύ μεγάλωσαν!

50. ΜΕΓΑΛΩΝΩ ΚΙ ΑΛΛΑΖΩ
«Τα παιδιά βιάζονται να γίνουν μεγάλοι. Κάποια από αυτά μεγαλώνουν, δείχνουν ευτυχισμένα
και σκέφτονται:
Τι ωραία να είσαι μεγάλος, ελεύθερος και να αποφασίζεις για όλα μόνος σου!
Άλλα πάλι, όταν μεγαλώσουν, σκέφτονται το ακριβώς αντίθετο:
Τι δύσκολο να ‘σαι μεγάλος, ελεύθερος και να αποφασίζεις μόνος!»
Beatrice Alemagna
Βέβαια κανείς δεν μπορεί να σταματήσει να μεγαλώνει και να αλλάζει! Ακόμα και τα παιδιά που
θεωρούνται μικρά είναι ταυτόχρονα μεγάλα σε σχέση με το πώς ήταν σε νεαρότερη ηλικία.
Αλήθεια, τα παιδιά πώς αντιλαμβάνονται ότι μεγαλώνουν κι αλλάζουν; Ίσως κοιτώντας μια παλιά
τους φωτογραφία; Ένα ρούχο που φορούσαν όταν ήταν μωρά;
Ας οργανώσουμε λοιπόν μια έκθεση με θέμα : «Μεγαλώνω κι αλλάζω». Κάθε παιδί φέρνει στην
τάξη μια μικρή πινελιά από το πώς ήταν ή από το τι έκανε όταν ήταν πιο μικρό (π.χ.
φωτογραφία, ζωγραφιά, ρούχο, παιχνίδι ….) και μας το παρουσιάζει στην τάξη.
( Δίνοντας στο παιδί κάτι να μας παρουσιάσει στην τάξη μας βοηθάτε στο πρόγραμμα που
έχουμε αναλάβει η Α’ και η Β’ τάξη : «Εγώ, εσύ … μαζί και διαφορετικοί». Ευχαριστούμε!)

55. Για να συνειδητοποιήσουν ακόμα
περισσότερο τα παιδιά τις σωματικές αλλαγές
που τους συμβαίνουν μπορούν να μετρήσουν
τα ύψη τους και να τα καταγράψουν σε ένα
χαρτόνι στην τάξη. Αυτή η διαδικασία μπορεί
να επαναληφθεί λίγους μήνες αργότερα και
τότε τα νούμερα θα μιλήσουν από μόνα τους!

57. Επεκτάσεις /Συνεργασίες
Με τη βοήθεια της κ.
Ταναΐνη Σοφίας, που
επισκέφθηκε το σχολείο
μας, τα παιδιά
αναπαριστούν τις
διαφορετικές ηλικιακές
φάσεις στη ζωή του
ανθρώπου (μωρό, παιδί,
…. ηλικιωμένος).

58. Β. ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ

59. Β.1 Ομοιότητα και Διαφορά
Τα παιδιά παρακολουθούν το ακόλουθο
video:
Αερικά και φίλοι διαφορετικοί
Στο βίντεο προβάλλονται εικόνες παιδιών
διαφορετικών εθνικοτήτων καθώς και παιδιών
που χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα.
Προβληματίζουμε τα παιδιά σχετικά με
ομοιότητες και διαφορές που έχει η δική
τους ζωή σε σχέση με τη ζωή των παιδιών
αυτών.

60. Ζητάμε από τα παιδιά να βρουν τρόπους
για να μειωθούν αυτές οι διαφορές και οι
ανισότητες . Οδηγούμε τη συζήτηση έμμεσα
στην ανάγκη ύπαρξης δικαιωμάτων ούτως
ώστε όλοι να μπορούμε να απολαμβάνουμε
τη ζωή.
Στη συνέχεια δημιουργούμε έναν
ηλεκτρονικό τοίχο με τα δικαιώματα των
παιδιών .
ηλεκτρονικός τοίχος

61. Β.2 Ποιος
είναι ο φίλος;
Δείχνουμε στα παιδιά
τη διπλανή εικόνα.
Προσπαθούμε με
ερωτήσεις να
οδηγηθούμε στο
συμπέρασμα ότι αυτό
που έλυσε το
πρόβλημα των δύο
ζώων ήταν ότι
αποφάσισαν να
γίνουν φίλοι και να
συνεργαστούν.

63. Διαβάζουμε στα παιδιά ένα σχετικό παραμύθι.

64. Ζητάμε από τα παιδιά να μας αναφέρουν
εάν έχουν φίλους, με ποια κριτήρια τους
επέλεξαν και γενικότερα τι σημαίνει να είσαι
καλός φίλος.
Σε αυτή τη δραστηριότητα θέλουμε να
τονιστούν οι έννοιες της εμπιστοσύνης και
της συνεργασίας.
Για να ενισχύσουμε τις έννοιες αυτές ακόμα
περισσότερο παίζουμε τα ακόλουθα
παιχνίδια:

65. • «Με κλειστά μάτια»
Τα παιδιά χωρίζονται σε δυάδες που τις
αποκαλούμε «τα φιλαράκια». Το ένα
φιλαράκι έχει κλειστά τα μάτια και οδηγείται
σε έναν δρόμο εμποδίων από το άλλο
φιλαράκι που έχει ανοικτά τα μάτια.
Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα μας
βοήθησε κι ο γυμναστής του σχολείου μας κ.
Μπόλιας Δημήτριος.

68. «Δύο σε μια ζωγραφιά»
Τα φιλαράκια ζωγραφίζουν μια κοινή ζωγραφιά.
Επεκτάσεις συνεργασίες: Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα μας βοήθησε η παιδοψυχολόγος κ. Βάσω Βαφιά
που έδειξε εποπτικό υλικό στα παιδιά ως αφόρμηση και κατόπιν τους έβαλε να ζωγραφίσουν σε ζευγάρια.

74. • «Τα σπασμένα
τετράγωνα»
Χωρίζουμε τα παιδιά σε
ομάδες. Κάθε ομάδα έχει τα
κομμάτια από το δικό της
σπασμένο τετράγωνο + ένα
κομμάτι από το σπασμένο
τετράγωνο μιας άλλης ομάδας.
Τα παιδιά πρέπει αθόρυβα να
κινηθούν στον χώρο και με
νοήματα να συνεργαστούν και
να καταφέρουν να βρουν πού
βρίσκεται το κομμάτι που τους
λείπει.

78. • « Τα κρυφά σχέδια».
Ζωγραφίζουμε στο μέτωπο των παιδιών ένα
σχέδιο (π.χ. αστέρι, κύκλος …) χωρίς να το
δουν. Κάποια παιδιά έχουν το ίδιο σχέδιο με
κάποια άλλα και αποτελούν μεταξύ τους
ομάδα αλλά δεν το γνωρίζουν. Τα
διασκορπίζουμε στον χώρο και τους ζητάμε
αθόρυβα, χρησιμοποιώντας νοήματα, να
βρουν σε ποια ομάδα ανήκουν.

82. Συνεργαζόμαστε και φτιάχνουμε όλοι μαζί γλυκίσματα και τα τρώμε.

83. Τα μέλη μιας χορωδίας οφείλουν να συνεργάζονται.
Προσπαθούμε κι εμείς να φτιάξουμε τη δική μας χορωδία και να
πούμε τα χελιδονίσματα.

84. • Κλείνοντας τις δραστηριότητες συζητάμε ότι
ένας καλός φίλος θα ήταν κάποιος που θα τον
εμπιστευόμασταν με κλειστά μάτια (όπως στο
παιχνίδι «με κλειστά μάτια» ), κάποιος που
θα μοιραζόταν μαζί μας πράγματα (όπως τη
ζωγραφιά του) κάποιος που θα μας βοηθούσε
να βρούμε κάτι σημαντικό για μας (όπως το
κομμάτι του τετραγώνου) κάποιος που θα
ήθελε το καλό μας (όπως το να ανήκουμε σε
μια ομάδα ακόμα κι αν εκείνος δεν
συμπεριλαμβανόταν σε αυτή).

85. Επεκτάσεις / Συνεργασίες
Με τη βοήθεια της κ. Σοφίας Ταναΐνη τα παιδιά ακούν ένα παραμύθι για τη φιλία
και συμμετέχουν κάνοντας κινήσεις ή μιμήσεις σχετικές με το παραμύθι. Έπειτα
ζωγραφίζουν. Κάθονται όλα γύρω από ένα μεγάλο χαρτί και ζωγραφίζουν
παραχωρώντας ανά τακτά χρονικά διαστήματα τη θέση τους και τη ζωγραφιά τους
στον διπλανό τους για να τη συνεχίσει.

87. Β.3 Συνυπάρχω με τους άλλους,
δημιουργώ, διαλύω, διατηρώ σχέσεις
Ζητάμε από τα παιδιά να σκεφτούν και να
σημειώσουν ένα πρόβλημα φιλίας που έχουν
βιώσει.
Στη συνέχεια ορίζουμε έναν «άγγελο» για
κάθε παιδί. Ο άγγελος πρέπει να βρει
πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης των
προβλημάτων για να μη χαλάσει η φιλία.

91. Παίρνουμε τα χαρτόνια και βγαίνουμε έξω
στην αυλή. Χωριζόμαστε σε δύο ομάδες και
παίζουμε σκυταλοδρομίες, μόνο που αντί για
σκυτάλη κάθε παιδί κρατά από μια λύση στο
χέρι του. Κερδίζει εκείνη η ομάδα που
καταφέρνει να συσχετίσει πρώτη τα
προβλήματα με τις λύσεις τους.
Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα μας
βοήθησε κι ο γυμναστής του σχολείου μας κ.
Μπόλιας Δημήτριος.

94. Δυστυχώς όμως πολλές φορές όταν
θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματά μας αντί
να καθίσουμε να σκεφτούμε λύσεις
χρησιμοποιούμε τα χέρια μας με βίαιο τρόπο
και προσπαθούμε με αυτά να σταματήσουμε
ό,τι μας ενοχλεί.
Προκειμένου να προβληματίσουμε τα
παιδιά σχετικά με το θέμα αυτό διαβάζουμε
ένα σχετικό παραμύθι.

97. Μετά την ανάγνωση του βιβλίου συζητάμε
πώς νιώθουν οι άνθρωποι που ξεσπούν με
ένα έντονο χτύπημα και πώς νιώθουν οι
άνθρωποι που δέχονται το χτύπημα αυτό.
Έπειτα ζητάμε από τα παιδιά με παντομίμα
να μας αναπαραστήσουν πώς
χρησιμοποιούμε καθημερινά τα χέρια μας
(π.χ. με τα χέρια χαιρετάμε, με τα χέρια
γράφουμε, με τα χέρια κάνουμε διάφορες
δουλειές …)

100. Στη συνέχεια ακολουθούν δραστηριότητες
για να δείξουμε στα παιδιά πόσο σπουδαία
μπορούν να γίνουν τα χέρια μας, όταν τα
χρησιμοποιούμε σωστά:
• «Τα χέρια μας διασκεδάζουν»
Τα παιδιά παίζουν σχηματίζοντας σκιές με
τα χέρια τους στον τοίχο.

104. • «Χέρια με
φαντασία»
Χρησιμοποιούμε τα
χέρια μας ως οδηγούς
για να σχεδιάσουμε
στο χαρτί διάφορα
σχέδια.

107. «Τα χέρια μας
μιλούν»
Τα παιδιά
σχηματίζουν τα
γράμματα του
ονόματός τους
με τα χέρια
τους.

110. • «Τα χέρια κυνηγούν.»
Τα παιδιά με κλειστά μάτια ψηλαφίζουν αντικείμενα και προσπαθούν
να μαντέψουν τι είναι.
• «Χωρίς χέρια»
Δένουμε τα χέρια πίσω από την πλάτη και προσπαθούμε να ανοίξουμε
την πόρτα, να μετακινήσουμε το μολύβι …
• «Χέρια σε ζευγάρια.»
Βάζουμε το ένα χέρι στην τσέπη και με το άλλο προσπαθούμε να
φτιάξουμε με πλαστελίνη ένα μικρό ζώο ή ένα σπιτάκι …
Στη συνέχεια δουλεύουμε σε ζευγάρια χρησιμοποιώντας ο καθένας
από ένα χέρι. Τι μπορούν να κάνουν δύο χέρια που συνεργάζονται;
Στο τέλος των δραστηριοτήτων τα παιδιά αποτυπώνουν σε μια
παλάμη ό,τι αποκόμισαν. Τι μπορούμε να κάνουμε με τα χέρια (αγκαλιά,
σέβομαι τους άλλους, δείχνω ότι είμαστε φίλοι …)

114. • «Τα χέρια βοηθούν»
Παρακολουθούμε το ακόλουθο video και
συζητάμε.
Τα χέρια βοηθούν

115. Γ. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ
ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

116. Γ.1 Αναγνωρίζοντας και
εκφράζοντας συναισθήματα
Δείχνουμε στα παιδιά το ακόλουθο βίντεο
προκειμένου να προϊδεαστούν σχετικά με το
θέμα συζήτησής μας.
Το νησί των συναισθημάτων - Μάνος
Χατζιδάκις

117. Δείχνουμε στα παιδιά τους ακόλουθους πίνακες ζωγραφικής.
Τους ζητάμε να μαντέψουν ποια συναισθήματα αισθάνονται τα
εικονιζόμενα πρόσωπα.

119. Da Vinci «Mona Liza» Renoir αυτοπροσωπογραφία

120. Picasso «Η Ντόρα Μαρς
Σκεπτόμενη » Γύζη «Θλιμμένο Κορίτσι»

121. Vermeer «Το κορίτσι με το
μαργαριταρένιο σκουλαρίκι.» Μunch «Η κραυγή»

122. Ιακωβίδης «Η αγαπημένη της
γιαγιάς» Μιχαήλ Άγγελος "Η δελφική
Σίβυλλα"

123. El Greco «Ο ιππότης με το
χέρι στο στήθος» Γκυστάβ Κουρμπέ

124. ονορέ ντομιέ «Η εξέγερση»

125. Τώρα ήρθε η ώρα να μας εκφράσουν τα παιδιά τα δικά τους
συναισθήματα. Βάζουμε μουσική, χορεύουμε,
αυτοσχεδιάζουμε, λέμε φωναχτά πώς αισθανόμαστε,
ζωγραφίζουμε εμπνεόμενοι από τους ήχους.
• Tchaikovsky, Η λίμνη των κύκνων
• Prokofiev, O Πέτρος και ο λύκος (πουλάκι και
παππούς)
• Khachaturian, O χορός των σπαθιών
• Μ.Χατζιδάκις, Όταν έρχονται τα σύννεφα,
• Loreena McKennitt La Serenissima Enya,

128. Πάμε τώρα σε κάτι πιο συγκεκριμένο ….
• Δοκιμάζουμε να ζωγραφίσουμε μια βροχερή μέρα ακούγοντάς το:
βροχή - μάνος χατζιδάκις
Λέμε πώς αισθανόμαστε μετά από αυτό.
• Κατασκευάζουμε με τα παιδιά ένα παζλ (ζωγραφίζουμε και μετά κόβουμε
τη ζωγραφιά σε κομμάτια)κι ύστερα δοκιμάζουμε να το φτιάξουμε. Στη
συνέχεια δοκιμάζουμε να ξαναφτιάξουμε το παζλ ακούγοντας ένα
τραγούδι με γρήγορο ρυθμό όπως το:
Mozart, Rondo alla Turca
Λέμε πώς αισθανόμαστε μετά από αυτό.
• Ακούμε το : Tempus Vernum, Crying wolf
Λέμε ποιο συναίσθημα μας προκαλεί.

137. Σκεφτόμαστε τι μας κάνει να νιώθουμε χαρά. Παρουσιάζουμε σε μια ζωγραφιά τον
εαυτό μας χαρούμενο.

138. Συζητάμε πότε αισθανόμαστε φόβο και τρόπους
διαχείρισης του.

139. • Καθόμαστε τώρα σε κύκλο. Παίρνουμε ο καθένας από ένα
μπαλόνι και το φουσκώνουμε. Γράφουμε πάνω έναν φόβο
μας. Συζητάμε εάν θεωρούμε ότι ο φόβος αυτός είναι
πραγματικός ή φανταστικός. Παίρνουμε μία καρφίτσα και
πανηγυρικά «σκάμε» τους φόβους μας.

142. Για να είμαστε σίγουροι, επειδή οι φόβοι μας μπορεί να επιστρέψουν,
φτιάχνουμε κι έναν δράκο για να τους πολεμάει.

143. • Βγαίνουμε έξω στην αυλή και παίζουμε το
παιχνίδι του «κροκόδειλου».
Χωρίζουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες. Στο έδαφος χαράζουμε
μια γραμμή και τοποθετούμε ένα παιδί πάνω στη γραμμή. Το
παιδί αυτό θα έχει το ρόλο του κροκόδειλου. Ζητάμε από τις
ομάδες να σταθούν στις δύο πλευρές, αριστερά και δεξιά της
γραμμής. Στόχος του παιχνιδιού είναι να ξεγελάσουν τον
κροκόδειλο και να περάσουν από τη μια πλευρά στην άλλη. Ο
κροκόδειλος μουγκρίζει, βγάζει κραυγές, δείχνει τα δόντια
του και αιχμαλωτίζει όσους τσακώνει. Το παιχνίδι τελειώνει
όταν αιχμαλωτιστούν όλοι. Συζητάμε μετά με τα παιδιά πώς
ένιωθαν όταν έβλεπαν όλες αυτές τις εκφράσεις του
κροκόδειλου ή όταν τους έπιανε και τους αιχμαλώτιζε.

145. Επεκτάσεις / Συνεργασίες
Με τη βοήθεια της κ. Σοφίας Ταναΐνη τα παιδιά μας περιγράφουν στην τάξη τις
εμπειρίες τους σχετικά με σωματικούς πόνους που έχουν νιώσει (π.χ. στομαχόπονος,
πονοκέφαλος …)και πώς τους αντιμετώπισαν. Ακολουθεί επίδειξη του κουτιού α’
βοηθειών ενώ αργότερα η συζήτηση εξελίσσεται αναφέροντας ψυχικούς πόνους (π.χ.
άγχος, στεναχώρια … ) και πώς μπορούν αυτοί να αντιμετωπιστούν. Στο τέλος κάθε
παιδί φτιάχνει το δικό του κουτί α’ βοηθειών για τους ψυχικούς πόνους και βάζει
μέσα τα «γιατρικά του».

148. Αποφασίσαμε μέσα στο κουτί να βάλουμε και την μπάλα της
φιλίας που τη φτιάξαμε μόνοι μας με μαλλί, νερό και σαπούνι.

152. Επεκτάσεις συνεργασίες. Με τη βοήθεια της κ. Σοφία Ταναΐνη διαβάζουμε το
παραμύθι: « Ο Μάγος των χρωμάτων» και το αποδίδουμε με ζωγραφική. Στη
συνέχεια συζητάμε τον ρόλο των χρωμάτων στη ζωή μας και πώς αυτά επηρεάζουν τη
διάθεση μας και μας βοηθούν να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας.

153. Ζωγραφική έξω με χαρτί του μέτρου… Τι καλύτερο από το να απολαμβάνεις τη φύση και την
τέχνη; Γεμίζουμε τις μπαταρίες μας με ευχάριστα συναισθήματα και συνειδητοποιούμε ότι η
ομορφιά βρίσκεται στα απλά. Η αμφίεση μας έχει λίγη πλάκα…

155. Δ. ΜΑΘΑΙΝΩ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΕΣ
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

156. Δ.1 Μαθαίνω να ακούω σωστά
Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες. Τους
βάζουμε να ακούσουν (χωρίς εικόνα) το
ακόλουθο video.
Ζώα του δάσους
Κάθε ομάδα προσπαθεί να ανγνωρίσει τα
ζώα που άκουσε στο video.
Έπειτα βλέπουμε το video και
επαληθεύουμε.

157. Στη συνέχεια, αφού έχουμε κουρδίσει τα αφτιά
μας, σηκώνουμε ένα παιδί να μας μιλήσει για το
αγαπημένο του παιχνίδι.
Στην αρχή εμείς το αφουγκραζόμαστε με
προσοχή, αργότερα όμως ξεκινάμε να μιλάμε
παράλληλα με αυτό, αρχίζουμε να τραγουδάμε,
κάνουμε δουλειές… Το παιδί δεν πρέπει να
σταματήσει να μιλά και το κοινό πρέπει να ακούσει
ποιο είναι το αγαπημένο του παιχνίδι γιατί μετά θα
ερωτηθεί σχετικά με αυτό.

158. Μόλις τελειώσουμε με αυτή τη
δραστηριότητα συζητάμε πώς νιώσαμε;
Εξετάζουμε πώς πρέπει να
συμπεριφερόμαστε όταν ακούμε κάποιον.

159. Δ.2 Μαθαίνω να επικοινωνώ
σωστά
Δίνουμε στα παιδιά τα ακόλουθα σενάρια:
• Έχασα το ρολόι μου.
• Πήγαμε εκδρομή.
• Κουράστηκα να περιμένω.
• Εκνευρίζομαι όταν μου μιλούν απότομα.
• Νιώθω λίγο άρρωστος.

160. Τους ζητάμε να διαλέξουν όποιο από αυτά
θέλουν και να το αναπαραστήσουν με
παντομίμα.
Στόχος της δραστηριότητας είναι να
συνειδητοποιήσουμε ότι επικοινωνούμε με
εκφράσεις του προσώπου και κινήσεις του
σώματος.

161. Δίνουμε ξανά στα παιδιά τα ίδια σενάρια
μόνο που τώρα τους ζητάμε να τα
αναπαραστήσουν με παντομίμα
χρησιμοποιώντας τις αντίθετες εκφράσεις και
κινήσεις από αυτές που θα ταίριαζαν.
Συζητάμε εάν μας δυσκόλεψε αυτό και
προσπαθούμε να βρούμε τι θα μας
διευκόλυνε να καταλάβουμε. Οδηγούμε
έμμεσα τη συζήτηση στην αναγκαιότητα του
λόγου για την επικοινωνία.

162. Ένας τρόπος επικοινωνίας είναι και η αλληλογραφία. Δοκιμάσαμε λοιπόν να
επικοινωνήσουμε με μαθητές της από το 2ο Δημοτικό Χίου και να μιλήσουμε για τη
ζωή μας στο σχολείο.

163. Διαβάζουμε στη
συνέχεια ένα
σχετικό
παραμύθι που
μας βοηθά να
καταλάβουμε
πώς μπορούμε
να
χρησιμοποιούμε
τον λόγο σωστά.

165. Δ.3 Μαθαίνω
να είμαι
υπεύθυνος.
Διαβάζουμε ένα
σχετικό παραμύθι.

166. • Μετά την ανάγνωση ζητάμε από τα παιδιά να μας
αναφέρουν δουλειές του σπιτιού που μπορούν υπέυθυνα να
αναλάβουν. Τους προβληματίζουμε σχετικά με το τι θα
συμβεί εάν της ξεχάσουν.
• Δίνουμε στα παιδιά τα ακόλουθα σενάρια και τους ζητάμε
να τα δραματοποιήσουν:
i. Μένετε το βράδυ με τη γιαγιά κι εκείνη πέφτει κάτω. Τι
κάνετε;
ii. Ένα σκυλί τρέχει πάνω κάτω στην αυλή του σχολείου και
γαβγίζει στα παιδιά. Τι κάνετε;
iii. Πηγαίνετε με τη μαμά super market και ξαφνικά τη χάνετε.
Τι κάνετε;
• Ζητάμε από τα παιδιά να μας αναφέρουν τι θα μπορούσαν
υπεύθυνα να κάνουν στην τάξη και μοιράζουμε ρόλους.

167. Δ.3 Μαθαίνω
να σέβομαι.
Διαβάζουμε ένα
σχετικό παραμύθι.

168. Μετά την ανάγνωση ζητάμε από τα παιδιά να μας αναφέρουν πώς θα
μπορούσαν να δείξουν στους άλλους ότι τους σέβονται.
Δίνουμε στα παιδιά τα ακόλουθα σενάρια και τους ζητάμε να τα
δραματοποιήσουν:
• Διψάω, θέλω να αγοράσω ένα αναψυκτικό κι έχει μεγάλη ουρά στο
ταμείο.
• Κάθομαι σε μια θέση στο λεωφορείο και βλέπω μια ηλικιωμένη κυρία
να στέκεται όρθια.
• Πεινάω πολύ και θέλω να ζητήσω από τη μαμά να ζεστάνει το φαγητό.
• Αναζητώ τη δασκάλα μου στο γραφείο των δασκάλων για να συζητήσω
κάτι μαζί της.
• Θέλω να βγω έξω στη γειτονιά να παίξω αλλά είναι ώρα κοινής
ησυχίας.
• Τραγουδάω το αγαπημένο μου τραγούδι όταν ο μπαμπάς μου μιλάει
στο τηλέφωνο.

169. Ως τώρα σε αυτή την ενότητα
ασχοληθήκαμε με την προβολή δεξιοτήτων
και ορθών συμπεριφορών που διευκολύνουν
τη ζωή μας. Καλό όμως είναι να αναφερθούμε
λίγο και στο ότι το σωστό είναι κάτι που
καλλιεργείται και δεν πετυχαίνεται πάντα με
την πρώτη. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας
φοβίζει καθώς τα λάθη έχουν από μόνα τους
πολύ μεγάλη αξία.
Σπουδαίες εφευρέσεις που έγιναν κατά
λάθος

170. Στο τέλος της χρονιάς παρουσιάζουμε σε γονείς και μαθητές μια
θεατρική παράσταση για τα συναισθήματα : «Σίσσυ, το τζιτζίκι
που τραγουδούσε την αγάπη!»