4. De vlammen van Scheveningen
• “Stevige afspraken”
• Wat waren die stevige afspraken?
• Volgens het boekje: Vergunning en ontheffing
• Rechtskarakter convenant?
• Handhavingsmogelijkheden?
• Wat nu?
• Gemeentelijke aansprakelijkheid?
AKD4
5. “Stevige afspraken”
• In een evaluatie van de gebeurtenissen zal volgens de gemeente
'uiteraard aandacht zijn voor de vraag of het traject zoals dat ieder
jaar is gevolgd op basis van afspraken en convenanten adequaat is
geweest.
• De gemeente ziet in de gebeurtenissen van dit jaar sterk de noodzaak
om die werkwijze kritisch tegen het licht te houden.
• Bron: Omroep west
AKD5
6. Wat waren die stevige afspraken?
AKD6
Doel:
Dit convenant heeft tot doel om eenduidige afspraken te maken ten behoeve van de
veiligheid tijdens de opbouw en ontbranding van de vreugdevuren op Scheveningen
voor bouwers, omstanders, omwonenden en omgeving.
Enkele bepalingen:
Bij overschrijding van afgesproken omvang en/of de hoogte wordt het teveel door de
organisaties verwijderd en afgevoerd.
Het niet naleven van de afspraken volgens dit convenant kan leiden tot het niet
doorgaan, dan wel beëindigen van het vuur.
7. Volgens het boekje: vergunningplicht voor evenement
AKD7
Artikel 2:24 APV Den Haag: Begripsomschrijving evenement
1. In deze afdeling wordt onder evenement verstaan: elke voor publiek toegankelijke
verrichting van vermaak, met uitzondering van (…)
2. Onder evenement wordt mede verstaan:
a. een herdenkingsplechtigheid;
• (…)
Artikel 2:25 Vergunningplicht evenement
1. Het is verboden zonder vergunning van de burgemeester een evenement te houden.
2. Het verbod genoemd in lid 1 geldt niet voor ééndaagse evenementen, mits:
(…) b. het aantal bezoekers niet meer bedraagt dan 250; (…)
8. Volgens het boekje: ontheffingsplicht voor vuur stoken
AKD8
• Artikel 5:34 APV Den Haag
• Het is verboden in de openlucht afvalstoffen te verbranden buiten inrichtingen in de
zin van de Wet milieubeheer of anderszins vuur aan te leggen, te stoken of te
hebben.
• (…)
• De burgemeester kan van dit verbod ontheffing verlenen.
• De ontheffing kan worden geweigerd:
• a. in het belang van de openbare orde en veiligheid;
• b. ter bescherming van de woon- en leefomgeving;
9. Volgens het boekje: conclusie vergunning en ontheffing
AKD9
Het lijkt er sterk op dat hier ten minste een vergunning en een
ontheffing op grond van de APV nodig waren
Getoetst aan de betrokken afwegingskaders
10. Rechtskarakter afspraken: bevoegdhedenovereenkomst?
AKD10
Definitie (HR 24 maart 2017, AB 2017/339 (Ruimte voor ruimte II)):
‘Een bevoegdhedenovereenkomst is een overeenkomst waarbij een bestuursorgaan, of het
overheidslichaam waartoe dat orgaan behoort, zich bindt met betrekking tot de uitoefening van hem
toekomende publiekrechtelijke bevoegdheden.’
Gemengd karakter (HR 8 juli 2011, AB 2011/298 (Etam/Zoetermeer)):
Overeenkomst zelf = privaatrechtelijk
Uitvoering = publiekrechtelijk (besluit, art. 1:3 lid 1 Awb)
Vereist dus alsnog een besluit > bijvoorbeeld een besluit tot vergunningverlening
11. Rechtskarakter afspraken: gedoogovereenkomst?
AKD11
ABRvS 16 november 1995, ECLI:NL:RVS:1995:AN5085, AB 1996/288:
‘Vooropgesteld dient te worden dat het bestreden besluit is genomen ter uitvoering van verweerders
publiekrechtelijke taak tot handhaving van de wettelijke voorschriften, in het bijzonder de WRO. Gelet op
het karakter van deze taak, past het niet dat een beslissing omtrent het gedogen afhankelijk
wordt gesteld van het sluiten van een overeenkomst waarin de voorwaarden tot gedogen zijn
vervat. Deze voorwaarden kunnen en dienen te worden uitgewerkt in een gedoogbeschikking.’
Ook hier is de eis alsnog een besluit > bijvoorbeeld een besluit tot gedogen
12. Conclusie rechtskarakter afspraken
AKD12
Als het convenant een bevoegdhedenovereenkomst of een
gedoogovereenkomst was geweest, dan had een besluit (of hadden
besluiten) moeten volgen:
• vergunning en ontheffing, of
• een gedoogbesluit
13. Handhavingsmogelijkheden: Onaanvaardbare
doorkruising?
AKD13
Antwoord cursist bij “Contracteren” van de Beroepsopleiding
Gemeentejuristen (SBG) op 11 maart 2019:
“Er is m.i. echter sprake van een onaanvaardbare doorkruising omdat er een publiekrechtelijke regeling
voorhanden is, namelijk de APV c.q. het evenementenvergunningenstelsel, die dezelfde motieven heeft en
aldus beoogt dezelfde belangen te dienen als de burgemeester met de civielrechtelijke afspraken beoogt te
regelen, namelijk de openbare orde handhaven, overlast voorkomen of beperken, de verkeersveiligheid en
veiligheid van personen en goederen en de gezondheid waarborgen.”
De doorkruisingsformule: ruimte voor privaatrechtelijk handelen?
- Inhoud en strekking van de wet > zoals uitgelegd door uitspraak ABRvS 1995?
- Bescherming van de belangen van burgers > voldoende bij “stevige afspraken”?
- Vergelijkbaar resultaat halen > wellicht beter (handhavings)resultaat via publiekrecht
14. Handhavingsmogelijkheden?
AKD14
Via het privaatrecht?
Niet als sprake is van onaanvaardbare doorkruising, dan is het convenant
waarschijnlijk nietig in de zin van artikel 3:40 BW
Dan geen binding organisatie en privaatrechtelijke handhaving door gemeente van de
al genoemde bepalingen:
“Bij overschrijding van afgesproken omvang en/of de hoogte wordt het teveel door de
organisaties verwijderd en afgevoerd.”
en
“Het niet naleven van de afspraken volgens dit convenant kan leiden tot het niet
doorgaan, dan wel beëindigen van het vuur.”
15. Handhavingsmogelijkheden?
AKD15
Via het publiekrecht?
Er is niet afgesproken, dat er een vergunning verleend zou worden, en dus staat het
verbod van de APV op handelen zonder vergunning nog
Bovendien is (zonder besluit) gedoogd onder voorwaarden, maar die lijken overtreden
Dus vermoedelijk geen binding van de gemeentelijke overheid aan het convenant en
is vermoedelijk nog steeds gewoon publiekrechtelijke handhaving van de bepalingen
uit de APV denkbaar
16. Wat nu?
AKD16
1. Afwachten onderzoek
(https://denhaag.raadsinformatie.nl/modules/13/Overige%20bestuurlijke%20
stukken/490014)
2. Convenant in rook op?
Geen privaatrechtelijke binding van organsatie?
Geen publiekrechtelijke binding van gemeentebestuur?
17. Gemeentelijke aansprakelijkheid?
AKD17
Hof 's-Gravenhage 22 maart 2011, ECLI:NL:GHSGR:2011:BP8578, AB 2011/245
(CMI-brand):
Het hof komt tot de slotsom dat de brand is veroorzaakt en vervolgens in aanmerkelijke mate is vergroot
doordat CMI de vergunningvoorschriften heeft overtreden. Daaraan doet, anders dan zijdens de Gemeente
c.s. is aangevoerd, niet af dat de strafrechter CMI niet schuldig heeft geacht aan het ontstaan van de
brand.
De Gemeente c.s. hebben niet betwist dat de op 11 mei 1995 en 24 augustus 1995 aangetroffen situatie op
de percelen van CMI acute en ernstige gevaren met zich bracht. In het licht van die acute en ernstige
gevaren en de aanmerkelijke kans op ernstige schade die, gelet op de aard en de hoeveelheid van de bij
CMI opgeslagen gevaarlijke stoffen, zou ontstaan indien deze gevaren zich zouden verwezenlijken, mocht
in beginsel een voortvarend en dwingend optreden van de Gemeente en de DCMR verwacht
worden, ook in de omstandigheden van 1995.
>>>
18. Gemeentelijke aansprakelijkheid?
AKD18
Vervolg Hof 's-Gravenhage 22 maart 2011, ECLI:NL:GHSGR:2011:BP8578, AB
2011/245 (CMI-brand):
In het licht van het bovenstaande is het hof van oordeel dat de Gemeente en de DCMR geen blijk hebben
gegeven van een voldoende inzichtelijke belangenafweging en dat de belangen van degenen die
door de vergunning worden beschermd, door het onvoldoende voortvarend en niet dwingend
optreden van de Gemeente en de DCMR onevenredig zijn geschaad ten opzichte van het belang van CMI
bij voortzetting van haar onrechtmatig handelen. Het hof komt tot de slotsom dat de Gemeente en de
DCMR onrechtmatig nalatig zijn geweest.
19. Gemeentelijke aansprakelijkheid, slot
AKD19
Mogelijke aandachtspunten
- Gemeente treedt min of meer zelf als organisator op;
- Gemeente kan geacht worden, de eigen APV te kennen;
- Gemeente kan geacht worden, op de hoogte te zijn van mogelijke gevaren
In de oudejaarsnacht van 2013-2014 zijn blijkbaar veel lagere stapels brandend
omgevallen
+ Gemeente is niet de organisator, dus aansprakelijkheid zou (hooguit) afgeleid kunnen zijn
De evidente les: volg tenminste het publiekrechtelijk kader van vergunningverlening,
met het afwegingskader van de APV
21. Aan de slag met de Wnra!
Ons Wnra-team helpt u graag bij het voorbereiden van de
transitie die de Wet normalisering rechtpositie ambtenaren
(Wnra) met ingang van 1 januari 2020 met zich zal
brengen.
Daphne van
Zelst
Advocaat
Arbeid &
Pensioenen
+31 88 253
5137
dvanzelst@
akd.nl
Gerdien van der
Voet
Advocaat,
hoogleraar
Arbeid &
Pensioenen
+31 88 253
5322
gvandervoet@
akd.nl
Suzanne Bos
Advocaat,
Partner
Arbeid &
Pensioenen
+31 88 253
5122
sbos@akd.nl
22. Wat doet ons Wnra-team zoal?
in kaart brengen regelgeving;
informeren organisatie en medewerkers;
samenstelling startpakket (bestaande uit modellen, personeelshandboek,
reglementen etc.);
Implementatie cao gemeenten en lokale arbeidsvoorwaarden;
Inhouse en externe opleidingen en opstellen opleidingsplan;
Verdiepende leergang arbeidsrecht (in het najaar);
Abonnement op het Wnra-portal.
Zie nader de brochure van ons Wnra-team
Interesse en/of vragen? Mail ons op: normalisering@akd.nl
23. Gemeentedag 2019 - Rotterdam
Parallelsessie ronde 1 (14.00 uur)
AKD23
Parallelsessie: Zaal: Verdieping:
(8) De langverwachte Aanvullingswet Grondeigendom 44 44
(1) Intergemeentelijke samenwerking en herindeling 29.12 29
(4) Innovatiegericht aanbesteden 29.11 29
(5) Privacy en handhaving door de Autoriteit
Persoonsgegevens
29.02 29
(6) Actualiteiten ruimtelijk bestuursrecht 29.01 29
(2) Gemeentelijk groen en privaatrecht 13.38 13
(7) De rol van gemeenten in de energietransitie 0.41 Begane grond
24. Gemeentedag 2019 - Rotterdam
Parallelsessie ronde 2 (15.10 uur)
AKD24
Parallelsessie: Zaal: Verdieping:
(3) Verduurzaming van gemeentelijk vastgoed 29.12 29
(4) Innovatiegericht aanbesteden 29.11 29
(5) Privacy en handhaving door de Autoriteit
Persoonsgegevens
29.02 29
(6) Actualiteiten ruimtelijk bestuursrecht 29.01 29
(2) Gemeentelijk groen en privaatrecht 13.38 13
(7) De rol van gemeenten in de energietransitie 0.41 Begane grond
25. akd.nl
Bedankt voor uw aandacht.
Prof. mr. G.A. (Gerrit) van der Veen
Wilhelminakade 1
3072 AP Rotterdam
Postbus 4302
3006 AH Rotterdam
T: +31 88 253 5556
F: +31 88 253 5447
M: +31 6 47 67 07 77
E: gvanderveen@akd.nl