1. Belgjika (Holandisht: België; Frëngjisht: B
elgique; Gjermanisht: Belgien)
zyrtarisht Mbretëria e Belgjikës, është një
shtet në Evropën Perëndimore dhe
kufizohet
me Holandën, Gjermaninë, Luksemburgun
dhe Francën. Ajo mbulon një sipërfaqe prej
30,689 km2
dhe ka një popullsi prej më
shumë se 11.5 milionë. Kryeqyteti dhe
qyteti më i madh është Brukseli; qytete të
tjera të mëdha
janë Antwerp, Gent, Charleroi, Liège, Brug
es, Namur dhe Leuven. Ndikimi i
përhershëm i gjermanishtes dhe
asaj romake kanë përshkruar dhe ndarë
kulturën dhe linguistiken
belge. Belgët flasin kryesisht dy gjuhë:
gjuhën flame (neederlands) e folur në veri
dhe frëngjishtja në regjionin Valon, në jug
të Belgjikës. Regjioni kryesor i saj është ai i
Brukselit në të cilin zyrtarisht fliten të dy
gjuhët. Pakicë e njohur zyrtarisht janë
folësit e gjermanishtes që në ditët e
sotshme jetojnë në lindje të vendit. Këto
dallime gjuhësore reflektohen edhe në
politiken e tanishme të Belgjikës dhe në
jetën belge. Termi Belgjikë vije nga
banuesit e parë të këtij vendi "belgët",
fis keltë të njohur nga provinca
romake, Galia belge. Në të kaluarën e
largët, Belgjika ka qenë pjesë e tokave të
ulëta (Beneluksi) në të cilat bënte pjesë
edhe Holanda dhe Luksemburgu. Që nga
gjysma e mesjetës deri në shekullin e XVII,
ky vend ka qenë qendër kulturore dhe
tregtare e këtij regjioni evropianë. Nga
shekulli i XVI deri në kohën e pavarësisë
së Belgjiks, nga rrethina e saj thirrej
"Holanda jugore" dhe ishte fushëbetejë e
fuqive evropiane.
Belgjika është shtet industrial i dalluar.
Zhvillimin e saj e ka bazuar në traditën e
gjatë tëindustrisë tekstile, e cila hapat e
para i bënë qysh në mesjetë.
Revulucioni industrial gjenë mbështetje
të mirë në bazën energjetike të qymyrit
të Ardeneve, duke afirmuar belgjikën is
shtet të metalurgjisë së zezë dhe
tëindustrisë mekanike. Në intensifikimin
e saj pa dyshim ka kontribuar edhe
kolonia e dikurshme e Kongos në
Afrikë, prej së cilës janë marrë lëndët e
para për industrinë e Belgjikës. Në të
gjihta këto rrethana Belgjika ka mundur
që për një kohë relativisht të shkurtër të
diferencohet si shtet i zhvilluar
industrial. Në industri janë inkuadruar
afro 43 % të popullsisë aktive.
Bujqësia
Klima e lagësht ia mundëson rritjen e
drithërave,kulturave industriale,perimët e
pemët. Vetem 25% e territorit perdoret per
veprimtarite e ndryshme bujqesore,
prodhimet qe merren jane ne sasi shume
te medha. Kjo arrihet ne saje te
mekanizimit te lartedhe sistemit te dendur
te kanaleve vaditese. Blegtoria jep 70% te
prodhimit te pergjithshem bujqesor.
Belgjika ka rreth 10,584,534 banorë
(2007). Përbëhet nga Flamanët të cilët
kanë prejardhje gjermane dhe flasin gjuhën
holandeze. Në strukturën e popullsisë
marrin pjese me afërsisht 60%[1]
.. Valonët
janë keltët e romanizuar që flasin gjuhën
frenge dhe marrin pjesë me 38% të
popullsisë së Belgjikës. Sa i përket
dendësisë së popullsisë Belgjika është
ndër vendet e para në botë me 322 banorë
në km 2. Përqindja e punësimit në sektorë;
Bujqësi e pylltari:3%, Xehtari: 0.3%,
Fabrika: 23.3%, Rryma, gasi, uji: 0.9 %,
Ndërtimtari: 7 %, Tregëti, shërbime e
turizëm: 18.1%, Transport,
komunikim:7.6% Financa, sigurime,
shitblerje të pasurisë sëpatundshme,
shërbime afariste: 9.4%, Shërbime sociale,
komunale, personale:30.4%. Struktura e
popullsisë sipas gjinisë: 48.9% femra, dhe
51.1% meshkuj.
2. Ky vend është i vogël, por shumë i
pasur për sa i përket pamjeve të
bukura dhe interesante. Kjo është
një parajsë për turistët, ku
moderniteti është i ndërthurur me
lashtësinë e thellë. Ky vend tërheq
jo vetëm me trashëgiminë e tij të
pasur historike, por edhe të
mrekullueshme plazhet me
rërë bregdetin e Detit të Veriut, si
dhe peizazhet piktoreske malore të
Ardennes dhe fushat e Flanders. E
gjithë kjo është Belgjika. Ajo është
e ndarë me kusht në dy gjysma -
Flanders veriore, ku njerëzit
kryesisht flasin holandeze, dhe
jugore, ku preferojnë të
komunikojnë në frëngjisht.
Ka shumë vende interesante në
këtë vend përrallor. Pamjet e
Belgjikës nuk mund të lënë asnjë
turist indiferent.
Brukseli
Kryeqyteti i shtetit është i mbushur
me pamje historike dhe
arkitekturore. Kjo është Katedralja
madhështore e Shën Mëhillit dhe
Pallati i mrekullueshëm Mbretëror,
si dhe bashkia e qytetit, e cila ka
një kullë 90 metra. Ky është një
numër i madh i muzeve me
koleksione të pasura të ekspozitave
antike. Në kryeqytet ndodhet
muzeu qesharak dhe njëkohësisht
informues “Mini-Europe” me modele
të pamjeve më të famshme të kësaj
pjese të botës në një format të
reduktuar. Sigurisht, atraksionet
belge nuk kufizohen vetëm në
Bruksel.
Më poshtë janë disa nga pamjet e
Belgjikës që ndodhen në qytete të
tjera të shtetit.
Vend i famshëm historik
Në Belgjikë është komuna e
Waterloo-s në provincën e Brabantit
Walloon (rajoni i Valonëve).
Ndodhet 15 kilometra në jug të
Brukselit.
Waterloo (Belgjikë) është i
famshëm në botë për betejën
historike që u zhvillua në afërsi të
qytetit në qershor 1815. Ushtria
franceze nën komandën e
Napoleon Bonapartit u mund
plotësisht nga ushtarët e koalicionit
të shtatë nën komandën e Field
Marshall Blucher dhe Duka i
Wellington.
Pranë qytetit të Waterloo, në një
kodër, ndodhet një monument
përkujtimor në formën e një statuje
luani, me fytyrë nga Franca. Ajo u
instalua nga mbreti i Holandës për
nder të djalit të tij, Princit të
Portokallisë, i cili u plagos në këtë
betejë. Ka atraksione të tjera të
rëndësishme turistike në Waterloo:
Muzeu Wellington dhe kishe
katolike St. Jozefi, ku princi u lut
pak para betejës.