Literatura do XIX: Curros Enríquez. 1º BACH

1. Manuel
Curros
Enríquez
(Celanova 1851- A Habana 1908)

2. Casa de Curros en Celanova
(Ourense)
Hoxe Casa-Museo

3. Enterro multitudinario de Curros na Coruña o 2 de abril de 1908.
Asistiron 40.000 persoas

4. Curros con outros fundadores da RAG na Coruña en 1904

6. Cántiga
(1868)
A Virxe de
Cristal Unha voda
en Einibó
O gueiteiro
de Penalta
(1877)
Aires da
miña terra
(1880)
O Divino
Sainete
(1888)

7. 17 poemas na primeira edición
e 32 na 3ª
ESTRUTURA:
INTRODUCIÓN : Cristo das linguas.
ENCOMENDA FINAL: compromiso cívico
do poeta.
TEMÁTICA:
SOCIAL
INTIMISTA E DE
CIRCUNSTANCIAS
COSTUMISTA

8. POESÍA SOCIAL OU CÍVICA
Denuncia as INXUSTIZAS SOCIAIS:
A TIRANÍA
O FANATISMO
RELIXIOSO
O
CACIQUISMO
A IGNORANCIAA PENA DE
MORTE
O ABUSO DO
PODER
ETC.

9. POESÍA INTIMISTA OU DE
CIRCUNSTANCIAS
A maioría teñen a súa orixe nalgún
ACONTECEMENTO PERSOAL:
Onacementodoseu primeirofillo
A mortedasúanai
A mortedo seu segundofillo
Tamén sobre o seu agnosticismo relixioso

10. Poesía costumista
UNHA VODA EN EINIBÓ

12. •Longo poema narrativo:512
tríades de versos octosílabos
•Parodia de: A Divina Comedia
de Dante
ESTRUTURA:
oINTRODUCIÓN
oOITO CANTOS
Contido satírico-
burlesco

13. Curros xustifica a
súa viaxe a Roma e
anuncia o contido
dos seus versos
INTRODUCIÓN
“O inferno a min non me atrapa:
Cómpreme unha pouca groria
E voulla mercar ao Papa”
“Triadas, miñas triadas,
Que levades os tres fíos
Das frechas envenenadas:
Miñas triadas valentes,
Rachade os aires fungando
Como fungan as serpentes
Ladrade, mordede, ride:
Onde haxe virtú, bicade;
Onde haxa vicio, feride”

14. Curros atopa en Madrid a
Añón capitaneando a
procesión da Santa
Compaña, este dille que o
siga e lévao ata o tren dos
sete pecados
CANTOI

15. Añón cóntalle como
morreu e se fixo capitán
da Santa Compaña e
entran no vagón
primeiro: o da envexa
Cantoii

16. Entra no vagón segundo, o da
envexa (no cal vai Emilia Pardo
Bazán). Despois entran no
terceiro, a gula. Nel varios frades
están comendo escritores como
Murguía, Pondal, Rosalía e ao
propio Curros.
Cantoiii

17. Entran no vagón da
ira e chegan a Italia
Canto iv

18. Entran no vagón da
luxuria, onde varias
beatas luxuriosas
tratan de tentar a
Curros.
Cantov

19. Cantovi
Entran no vagón
sexto, a avaricia e
no sétimo, a
soberbia

20. CANTOVII
Chegan a Roma e
ven ao Papa na
Basílica de S.
Pedro.

21. CANTOVIII
Encontro co Papa.
Pídenlle que
abandone as riquezas
e promete facelo
“Perdóneme súa mercede
-dixen entón-; pero coido
Que mentres a Santa Sede
Os bens temporales ame
E insulte coa súa riqueza
Aos que se morren de fame
(…)
A obra papal será impía;
Non de paz, de turbulencia;
Non de orde, de tiranía”

22. LINGUAE ESTILO
O seu léxico é dunha grande riqueza, abundando
os xiros e modismos populares que constitúen
unha característica fundamental da súa obra:
“ que o demo me leve”
“morra o conto”
“cantan como Xan da Cova”
“volver ao rego”
“deixa arar o gando”
“quen teña tenda que a atenda”
“vaille rezar a outro santo”
Etc.
 O estilo caracterízase polo emprego de figuras
de repetición, como anáforas e paralelismos. A
nivel semántico destaca a ironía, a imaxe
deformante e caricaturesca e o simbolismo
inverso.
Carácter moralizante e didáctico da súa poesía.

23. “E…¿quen son eu? Un poeta,
Ou, coma quen di, un paxaro
A quen tallaron o bico
Cando empezaba o seu canto;
E que, dende aquela, mudo,
Dos patrios eidos xotado,
Por longas terras e mares
Arrastra as áas sangrando”
(fragmento do poema lido por Curros
no acto de homenaxe de toda Galicia
ao poeta, celebrado na Coruña o 21 de
outubro de 1904)