ReGeneration - Financial Literacy Masterclass - Articles.pdf

Financial Literacy Masterclass - 2 Δεκεμβρίου 2022
Επιλεγμένα Άρθρα του Ινστιτούτου
Financial
Literacy
Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού
& ReGeneration

Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός και ο ρόλος του στην πανδημία
Από τα τέλη του 20ου αιώνα, η παγκόσμια κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με
συνεχείς χρηματοπιστωτικές και άλλες κρίσεις, οι οποίες επηρεάζουν τόσο την
χρηματοοικονομική όσο και την προσωπική ευημερία των πολιτών.
Οι αλλεπάλληλες χρηματοπιστωτικές κρίσεις, η κλιματική αλλαγή, η υπερχρέωση, οι
επιδημιολογικές κρίσεις και οι πρόσφατες πολεμικές συγκρούσεις, έχουν
προκαλέσει την χειροτέρευση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και έχουν
δημιουργήσει μια πρωτόγνωρη αβεβαιότητα για το μέλλον.
Επιπλέον, ένα νέο φαινόμενο που αναμένεται να επηρεάσει τους πολίτες είναι ο
στασιμοπληθωρισμός.
Φαίνεται λοιπόν ότι οι χρηματοπιστωτικές και άλλες κρίσεις θα αποτελούν μόνιμο και
ταυτόχρονα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας ζωής.

Η εμφάνιση της πανδημίας ανέτρεψε την γνώριμη καθημερινότητά μας, όπως επίσης
και τις βασικές λειτουργίες της κοινωνίας μας.
Τι επιπτώσεις είχε όμως η πανδημία στην ζωή των πολιτών και ποιος ο ρόλος του
χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού και του αλφαβητισμού κινδύνου σε περιόδους
έντονης αβεβαιότητας;
H Allianz (Allianz Research, Allianz SE, November 2020) διερεύνησε τις επιπτώσεις της
πρωτόγνωρης αυτής πανδημίας στους πολίτες επτά ανεπτυγμένων χωρών, της
Αυστρίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελβετίας, των Ηνωμένων Πολιτειών
Αμερικής, της Ισπανίας και της Ιταλίας.
Η εταιρεία Qualtrics ανέλαβε την διεξαγωγή της σχετικής έρευνας σε ένα
αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.000 πολιτών σε καθεμία από τις επτά προαναφερόμενες
χώρες, αναφορικά με τις προσωπικές εμπειρίες τους κατά την διάρκεια της
πανδημίας και τις επιπτώσεις της πανδημίας στο εισόδημα τους, στην κατανάλωση,
στην αποταμίευση και στις επενδύσεις.
Επιπλέον, μετρήθηκαν ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός και ο αλφαβητισμός
κινδύνου. Η έρευνα διενεργήθηκε από τις 28 Σεπτεμβρίου έως τις 21 Οκτωβρίου
2020, με την χρήση διαδικτυακού ερωτηματολογίου.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα της έρευνας, το οποίο αφορά τους πολίτες και
των 7 χωρών, είναι ότι ένα εντυπωσιακό ποσοστό των ερωτηθέντων – μεγαλύτερο
από το 55% – ανέφεραν ότι η πανδημία ήταν το γεγονός που είχε τον μεγαλύτερο
οικονομικό αντίκτυπο σε όλη την ζωή τους.

Φυσικά στην μελέτη παρατηρούνται μεγάλες διαφορές στις απαντήσεις μεταξύ των
πολιτών των χωρών, οι οποίες αντικατοπτρίζουν κυρίως την διαφορετικότητα στην
ποιότητα των υγειονομικών υποδομών και στην οικονομική κατάσταση των
εξεταζόμενων οικονομιών. Για παράδειγμα, οι Γερμανοί ερωτηθέντες εμφανίζουν το
υψηλότερο επίπεδο χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας ( nancial resilience).
Παράλληλα, μόνο το 20,0% των ερωτηθέντων Γερμανών πολιτών ανέφεραν ότι το
εισόδημά τους μειώθηκε λόγω της πανδημίας, έναντι του 30,0% του συνολικού
δείγματος.
Ένα δεύτερο ενδιαφέρον εύρημα αφορά σε ένα σημαντικό ποιοτικό χαρακτηριστικό
που καταγράφεται και αυτό σε όλες τις εξεταζόμενες χώρες: η κρίση της πανδημίας
επηρέασε δυσανάλογα τις γυναίκες και τους millennials. Πιο συγκεκριμένα, το 37,8%
των millennials ανέφεραν μειωμένο εισόδημα λόγω της πανδημίας, έναντι του 27,2%
των non-millennials. Το χάσμα μεταξύ των φύλων (gender gap) είναι και αυτό
σημαντικό, καθώς το 32,7% των ερωτηθέντων γυναικών ανέφεραν σημαντική μείωση
του εισοδήματός τους, έναντι του 27,1% των ερωτηθέντων ανδρών.
Οι χρηματοοικονομικές γνώσεις αποτελούν ένα κρίσιμο παράγοντα που εξηγεί
ικανοποιητικά γιατί ένα τμήμα του πληθυσμού είναι περισσότερο ικανό να
αντιμετωπίσει με επιτυχία ένα αναπάντεχο χρηματοοικονομικό σοκ, σε σχέση με άλλα
τμήματα του πληθυσμού.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι το επίπεδο χρηματοοικονομικού
αλφαβητισμού είναι απελπιστικά χαμηλό, παρά το γεγονός ότι αναφερόμαστε σε
ιδιαίτερα αναπτυγμένες χώρες. Για την μέτρηση του επιπέδου χρηματοοικονομικού
αλφαβητισμού, τέθηκαν τέσσερις ερωτήσεις που αφορούν σε διαφορετικές
χρηματοοικονομικές έννοιες και γνώσεις: αριθμητισμός, επιτόκιο, προσωπική
χρηματοοικονομική και πληθωρισμός. Συνολικά, μόνο το 28,5% των ερωτηθέντων
απάντησε σωστά και στις τέσσερις ερωτήσεις. Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το χάσμα
μεταξύ των φύλων στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό, το οποίο καταγράφεται σε
όλες τις χώρες. Πιο συγκεκριμένα, το 36,4% των ερωτηθέντων ανδρών
χαρακτηρίζονται ως χρηματοοικονομικά εγγράμματοι σε σύγκριση με μόλις το 20,7%
των γυναικών του δείγματος. Το γεγονός αυτό έρχεται να προστεθεί στον ήδη
μεγαλύτερο οικονομικό αντίκτυπο που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και παράλληλα,
τροφοδοτεί την δημιουργία ενός σεναρίου, κατά το οποίο οι χρηματοοικονομικές
επιπτώσεις της πανδημίας μπορεί να αναδειχθούν σε «γυναικεία υπόθεση».
Ο αλφαβητισμός κινδύνου (risk literacy) είναι ένα άλλο ενδιαφέρον θέμα που
πρωτοεμφανίζεται στην διεθνή βιβλιογραφία. Ορίζεται ως η ικανότητα αντίληψης
των κινδύνων που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν άτομα ή οργανισμοί και ταυτόχρονα
η ικανότητα λήψης κατάλληλων επενδυτικών αποφάσεων.
Ο αλφαβητισμός κινδύνου δίνει την δυνατότητα στα άτομα να αναπτύξουν δεξιότητες
διορατικότητας και περιορισμού του κινδύνου. Ένα εγγράμματο σχετικά με τον
κίνδυνο άτομο είναι πάντα σε καλύτερη θέση να εντοπίσει, να σχεδιάσει την
στρατηγική του και τελικά να αντιμετωπίσει τους πιθανούς κινδύνους καλύτερα και
με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

Το επίπεδο αλφαβητισμού κινδύνου είναι επίσης ιδιαίτερα χαμηλό (22,8%) και το
χάσμα μεταξύ των φύλων διάχυτο (διαφορά 9,6 ποσοστιαίων μονάδων). Όμως η
έρευνα δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει την υπόθεση ότι οι επιλογές σχετικά με τους
κινδύνους καθορίζονται από το επίπεδο αλφαβητισμού κινδύνου. Η αποστροφή
κινδύνου εμφανίζεται τόσο μεταξύ εγγράμματων όσο και αναλφάβητων, σχετικά με
τον κίνδυνο, ερωτηθέντων. Η κατά μέσο όρο υψηλότερη αποστροφή κινδύνου μεταξύ
των ερωτηθέντων γυναικών υποδεικνύει άλλους, μη παρατηρήσιμους παράγοντες,
όπως η προσωπικότητα ή οι προσδοκίες για τον κοινωνικό τους ρόλο.
Ωστόσο, τα υψηλότερα επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού φαίνεται να
οδηγούν σε καλύτερα εμπεριστατωμένες επενδυτικές αποφάσεις. Όταν τους
ζητήθηκε να τοποθετήσουν 1.000 ευρώ, οι χρηματοοικονομικά εγγράμματοι
ερωτηθέντες προτίμησαν τα αξιόγραφα (securities – 35%) από τις τραπεζικές
καταθέσεις (22%) των οποίων οι καθαρές αποδόσεις είναι αρνητικές. Οι
χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι ερωτηθέντες απάντησαν αντίστροφα (27% έναντι
30%). Είναι φανερό ότι σε περιόδους αρνητικών πραγματικών επιτοκίων, οι καλύτερα
ενημερωμένοι πολίτες δεν πέφτουν στην παγίδα της τοποθέτησης των χρημάτων
τους σε φαινομενικά ασφαλείς τοποθετήσεις – όπως είναι οι καταθέσεις σε
τράπεζες – οι οποίες όμως μειώνουν σημαντικά την πραγματική αξία των χρημάτων
τους.
Ένα άλλο αρκετά ανησυχητικό εύρημα, είναι ότι οι χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι
ερωτηθέντες είναι πιο πιθανό να επενδύσουν σε κρυπτονομίσματα (12%), παρά σε
προϊόντα που σχετίζονται με την προστασία τους, όπως αυτά που προσφέρει η
ασφαλιστικά αγορά (9%).

Τι συμπεράσματα όμως μπορούν να εξάγουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, αλλά
και ο χρηματοπιστωτικός κλάδος από τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας;
Τα ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, αλλά και
αλφαβητισμού κινδύνου, απαιτούν άμεσες δράσεις. Το χρηματοοικονομικό
περιβάλλον ήταν γεμάτο προκλήσεις για τους πολίτες, ακόμα και πριν ο Covid-19
επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στις οικονομίες και στις αγορές σε παγκόσμιο
επίπεδο. Από τότε, το περιβάλλον και οι συνθήκες φαντάζουν ακόμα πιο δύσκολες.
Χωρίς την αναγκαία χρηματοοικονομική γνώση, πολλά νοικοκυριά είναι
καταδικασμένα να λάβουν λάθος χρηματοοικονομικές αποφάσεις, με καταστροφικές
συνέπειες για την μελλοντική χρηματοοικονομική τους ευημερία.
Τα κυριότερα συμπεράσματα που πρέπει να εξαχθούν λοιπόν είναι πως ο
χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός θα πρέπει να γίνει μέρος του επίσημου
προγράμματος σπουδών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, και πως ο
χρηματοπιστωτικός κλάδος θα πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές του για την
δημιουργία απλών, προσιτών και εύκολα κατανοητών χρηματοοικονομικών
προϊόντων και υπηρεσιών.
Η νέα δύσκολη πραγματικότητα, η οποία αναμένεται να χειροτερέψει, απαιτεί νέες
δεξιότητες για τους πολίτες και ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός και ο
αλφαβητισμός κινδύνου είναι σίγουρα δύο από αυτές.
*Ο Νικόλαος Δ. Φίλιππας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου
Πειραιώς, Πρόεδρος και Ιδρυτής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού
Αλφαβητισμού.
*Άρθρο που δημοσιεύθηκε στο στις 21/03/2022.
moneyreview.gr

Ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε και βλάπτει σοβαρά καταθέσεις και συντάξεις
Η υπερβολική εκτύπωση χρήματος στις ΗΠΑ – αλλά και στην Ευρώπη, με μικρότερο
όμως ρυθμό – σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και τα
προβλήματα στις αλυσίδες παραγωγής εκτίναξε τον πληθωρισμό στο 6,2% με τα
επιτόκια (United States Fed Funds Rate) να βρίσκονται μόλις στο 0,25%.

Όπως είναι φυσικό, οι πολίτες που δεν γνωρίζουν χρηματοοικονομικά και δεν
κατανοούν την έννοια της ψευδαίσθησης του χρήματος (money illusion), θα
καταγράψουν ετήσιες απώλειες περίπου 6,14%, καθώς ο μέσος όρος των επιτοκίων
για τις τραπεζικές τους καταθέσεις σε αποταμιευτικούς λογαριασμούς (savings
accounts) εμπορικών τραπεζών και πιστωτικών ενώσεων βρίσκεται κοντά στο
0,06%, ενώ για τους τρεχούμενους λογαριασμούς (checking accounts) το επιτόκιο
είναι κοντά στο 0,03% (Στοιχεία: FDIC – National Rates and Rate Caps).
Δεν θα επηρεασθούν όμως μόνο οι καταθέτες αλλά και οι συνταξιούχοι, των οποίων
οι συντάξεις παραμένουν σταθερές.
Τόσο οι απλοί καταθέτες όσο και οι συνταξιούχοι δεν έχουν τις γνώσεις και την
τεχνογνωσία ώστε να επενδύσουν τα χρήματά τους αποτελεσματικά.

Ταυτόχρονα, η υπερβολική αύξηση της προσφοράς χρήματος προκαλεί αύξηση στις
τιμές των μετοχών, των ακινήτων αλλά και των κρυπτονομισμάτων, με τους φόβους
για φούσκες στις αγορές να εντείνονται.
Στην ουσία, αυτή η πολιτική μεταφέρει πλούτο από τις πιο αδύναμες κοινωνικές
ομάδες, όπως είναι οι μικροκαταθέτες και οι συνταξιούχοι, στους πιο πλούσιους,
όπως είναι οι μεγαλομέτοχοι και οι ιδιοκτήτες ακινήτων και κρυπτονομισμάτων.
Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία του Forbes, ο πλούτος των 400 πλουσιότερων
Αμερικανών έχει αυξηθεί κατά 4,5 τρισ. δολάρια κατά το τελευταίο έτος, μια αύξηση
της τάξης του 40%.
Στο επόμενο διάστημα θα δούμε τις επιπτώσεις της λανθασμένης αυτής πολιτικής, η
οποία διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες, διατηρώντας ταυτόχρονα στη ζωή
εταιρείες zombie, αφού χρηματοδοτούνται με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια που δεν
αντιστοιχούν στην πραγματική τους επικινδυνότητα.
Δυστυχώς, τα προβλήματα είναι μπροστά μας.
Εξ ου και είναι σημαντικός ο ρόλος της χρηματοοικονομικής γνώσης και του
χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στην προστασία του πραγματικού εισοδήματος
των εργαζομένων και των συνταξιούχων.
moneyreview.gr

Δημογραφικό: Η σκληρή πραγματικότητα - Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού
Δημογραφικό: Η σκληρή πραγματικότητα - Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού
Αλφαβητισμού
Οι εκτιμήσεις για τις επόμενες δεκαετίες πραγματικά σοκάρουν. Σύμφωνα με την
εταιρεία Stats Visual Archives (2019), ο πληθυσμός της χώρας μας αναμένεται να
συρρικνωθεί το 2050 στα 9 εκατ. και το 2100 στα 6,6 εκατ.
Το 2100 φαίνεται αρκετά μακριά για μας. Δεν ισχύει το ίδιο όμως για τις μελλοντικές
γενεές και σίγουρα για το έθνος μας. Ίσως η πιο σημαντική πρόκληση από αυτές που
αντιμετωπίζει η χώρα μας είναι το δημογραφικό.
Ας συγκρίνουμε τον πληθυσμό της χώρας μας σε σχέση με αυτόν της Τουρκίας.

Το 1950 η Ελλάδα είχε πληθυσμό 7,7 εκατ. και η Τουρκία 21 εκατ., δηλαδή μία σχέση
περίπου 1 προς 3. Σήμερα, ο πληθυσμός της χώρας μας είναι λιγότερο από 11 εκατ.
έναντι 82 εκατ. της γειτονική χώρας, που σημαίνει ότι η σχέση διαμορφώνεται στο 1
προς 7,4. Το 2050 ο πληθυσμός της χώρας μας αναμένεται να συρρικνωθεί στα 9
εκατ., ενώ ο αντίστοιχος της Τουρκίας θα αυξηθεί, στα 96 εκατ. Το 2100 ο πληθυσμός
της Ελλάδας αναμένεται να συρρικνωθεί στα 6,6 εκατ. ενώ της Τουρκίας στα 87 εκατ.
διαμορφώνοντας μία σχέση στο 1 προς 13.
Οι επιπτώσεις του δημογραφικού είναι άμεσες στην εθνική μας υπόσταση και
κυριαρχία, στη δημιουργία πλούτου, στην ευημερία των μελλοντικών αλλά και των
σημερινών συνταξιούχων και σίγουρα στην ανάπτυξη και στην πρόοδο της χώρας μας.
Παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα της υπογεννητικότητας αφορά όλες τις δυτικές
κοινωνίες, στη χώρα μας είναι πολύ πιο έντονο.
Το πρόβλημα της υπογεννητικότητας μεγεθύνεται, μεταξύ άλλων, από την
πολύχρονη οικονομική στασιμότητα της χώρας μας, τα άλυτα μακροχρόνια
διαρθρωτικά προβλήματα, τον λαϊκισμό και την έλλειψη χρηματοοικονομικής
παιδείας, τη χρηματοπιστωτική κρίση και τη μετέπειτα πτώχευση, την έλλειψη
αξιοκρατίας και ευκαιριών για τους νέους, το χαμηλό ποσοστό στην έρευνα και
ανάπτυξη, καθώς και τους χαμηλούς μισθούς. Στα προαναφερθέντα πρέπει να
προσθέσουμε ένα κύμα εξόδου των νέων από την Ελλάδα που είναι πλέον πολύ
δύσκολο να αναστραφεί.

Επιπλέον, σε αντίθεση με τις περιόδους του 19ου και 20ου αιώνα, οπότε και τα παιδιά
(ιδιαίτερα τα αγόρια) ήταν για κάθε οικογένεια πηγή πλούτου και δύναμης (assets),
αφού χρησιμοποιούνταν στις αγροτικές ή σε άλλες εργασίες που απαιτούσαν
χειρωνακτική δύναμη, τα τελευταία 40 με 50 χρόνια στις δυτικές κοινωνίες τα παιδιά
αποτελούν υποχρεώσεις (liabilities).
Η πανδημία ενέτεινε τα προβλήματα και το μέλλον των νέων γενιών, ιδιαίτερα στη
χώρα μας, φαντάζει ακόμα πιο δύσκολο, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός της Ελλάδας να
συρρικνώνεται συνεχώς.
Το πρόβλημα της υπογεννητικότητας απαιτεί άμεση μεταβίβαση πόρων στις νέες
γενιές, με παράλληλα ισχυρά κίνητρα για τις νέες οικογένειες.
moneyreview.gr

Πώς θα εξοικονομήσετε χρήματα με τον καλύτερο τρόπο
Η αποταμίευση θα πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο του προσωπικού
χρηματοοικονομικού προγραμματισμού. Η αδυναμία να προβλέψουμε το μέλλον και
η έκθεση σε κινδύνους. Γράφει ο Ελευθέριος Κ. Νικολάου.
Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Αποταμίευσης, οι δράσεις ευαισθητοποίησης
των πολιτών σχετικά με την ορθή διαχείριση των χρημάτων τους λαμβάνουν πολλές
μορφές και αναδεικνύουν κάθε φορά και μία διαφορετική πτυχή της, αναλόγως
βέβαια και με την ηλικιακή ομάδα ενδιαφέροντος.
Είναι όμως πολύ πιθανό, πέρα από την κοινωνική διάσταση και την καθολική αποδοχή
της πρακτικής της αποταμίευσης, να μην έχουμε πειστεί προσωπικά για την θέση της
στην ζωή μας, αδυνατώντας να αιτιολογήσουμε την αναγκαιότητά της ή ακόμα και
θεωρώντας πως θα είμαστε πάντοτε σε θέση να βρίσκουμε πόρους από άλλες πηγές
για την κάλυψη τακτικών και εκτάκτων δαπανών.

Ας εξερευνήσουμε λοιπόν μαζί κάποιους από τους κυριότερους λόγους για τους
οποίους η αποταμίευση θα πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο του
, καθώς επίσης και κάποιες βασικές
συμβουλές για να ξεκινήσουμε να εξοικονομούμε χρήματα και να αποταμιεύουμε
αποτελεσματικά.
προσωπικού
χρηματοοικονομικού μας προγραμματισμού
Αποταμιεύουμε, κατά κύριο λόγο, επειδή δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον,
ιδιαίτερα δε σε μία εποχή τεκτονικών αλλαγών, ανασφάλειας και άγχους. Η
αποταμίευση χρημάτων μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε την πολυπόθητη
με ορίζοντα το μέλλον, αποφεύγοντας το επιζήμιο
της σημερινής πραγματικότητας, ενώ παράλληλα θα μας
προσφέρει ένα «δίχτυ ασφαλείας» σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
χρηματοοικονομική ασφάλεια
χρηματοοικονομικό άγχος
Παρακάτω ακολουθούν ενδεικτικά μερικοί από τους κυριότερους λόγους για τους
οποίους πρέπει να αποταμιεύουμε:

Αυτό μπορεί να αφορά σε μία ευρεία γκάμα θεμάτων, όπως
τις διάφορες έκτακτες ηλεκτρολογικές ή υδραυλικές επισκευές στην κατοικία
μας, την αντικατάσταση ενός κατεστραμμένου ηλεκτρονικού υπολογιστή ή
κάποιας άλλης ηλεκτρικής/ηλεκτρονικής συσκευής, τις δαπάνες
ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέρος των οποίων θα κληθούμε να
πληρώσουμε ιδιωτικά ή ακόμα και μια ξαφνική απώλεια εισοδήματος λόγω
απώλειας εργασίας. Θα πρέπει λοιπόν να έχουμε προβλέψει κατάλληλα για το
ενδεχόμενο να πραγματοποιηθούν κάποιες από τις παραπάνω καταστάσεις
έκτακτης ανάγκης, έχοντας εκ των προτέρων αποταμιεύσει ένα ικανό
χρηματικό ποσό για την κάλυψή τους, με αποτέλεσμα να μπορούμε παράλληλα να
αποφύγουμε λανθασμένες χρηματοοικονομικές επιλογές όπως ο δανεισμός και
η ανάληψη χρέους για τον σκοπό αυτό.
Η δημιουργία ενός «μαξιλαριού» ή «διχτυού ασφαλείας» για καταστάσεις
έκτακτης ανάγκης:
Εάν σκοπεύουμε να συνταξιοδοτηθούμε κάποια
στιγμή στο μέλλον, πιθανότατα θα χρειαστούμε ένα επαρκές επίπεδο
αποταμιεύσεων ή/και επενδύσεων για να αντικαταστήσουμε το τμήμα του
εισοδήματος μας που δεν θα λαμβάνουμε πλέον από την εργασία μας.
Ο καιρός της συνταξιοδότησης:
Μέσω της σημαντικής προόδου της
ιατρικής επιστήμης κατά τις τελευταίες δεκαετίες καθώς επίσης και του
υψηλού επιπέδου προτεραιόποιησης των δράσεων για την δημόσια υγεία σε
παγκόσμια κλίμακα, οι άνθρωποι ζουν πλέον περισσότερο και ως εκ τούτου
χρειάζονται περισσότερα χρήματα για να διατηρήσουν το ίδιο επίπεδο ποιότητας
ζωής και να ζήσουν με αξιοπρέπεια όλα τους τα χρόνια.
Η αύξηση του μέσου προσδόκιμου ζωής:

Η κοινωνική ασφάλιση μαζί με τις
διάφορες παροχές και τα επιδόματα, δεν θα πρέπει να θεωρείται ως η κύρια
πηγή εισοδήματος κατά την συνταξιοδότηση· θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως
συμπλήρωμα του εισοδήματος από άλλες πηγές.
Η μεταβλητότητα της κοινωνικής ασφάλισης:
Το κόστος της εκπαίδευσης, είτε είναι
εμφανές είτε όχι, και ανεξάρτητα από την εκπαιδευτική βαθμίδα, αυξάνεται κάθε
χρόνο, με αποτέλεσμα να δυσκολευόμαστε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις
για την εκπαίδευση των παιδιών μας ή για την πραγμάτωση της φιλοσοφίας της
δια βίου μάθησης για εμάς.
Το υψηλό κόστος της εκπαίδευσης:
Χωρίς λοιπόν το κατάλληλο ποσό χρημάτων το οποίο θα κατανέμεται σε τακτική
βάση σε αποταμιεύσεις ή/και επενδύσεις, βρισκόμαστε εκτεθειμένοι σε πληθώρα
χρηματοοικονομικών κινδύνων. Για παράδειγμα, το να μην έχουμε αρκετά χρήματα
διαθέσιμα για να καλύψουμε το κόστος μιας επείγουσας οδοντιατρικής πράξης,
μπορεί να μας αναγκάσει να λάβουμε ένα δάνειο, για ένα ποσό το οποίο διαφορετικά
θα είχαν καλύψει οι αποταμιεύσεις μας.

Κατά την ανάπτυξη ενός , μαζί με τον
, κάντε στον εαυτό σας τις παρακάτω ερωτήσεις:
προσωπικού προγράμματος αποταμίευσης
προϋπολογισμό
1. Υπάρχουν μεταβλητές δαπάνες τις οποίες μπορώ να μειώσω ή ακόμα και να
εξαλείψω;
2. Υπάρχει κάτι για το οποίο ξοδεύω χρήματα, το οποίο θα μπορούσα να επιλέξω να
σταματήσω, χρησιμοποιώντας το αντίστοιχο χρηματικό ποσό για αποταμίευση;
Είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε έναν προϋπολογισμό χρησιμοποιώντας ως οδηγό
το καθαρό εισόδημά μας, καθώς αυτό αντικατοπτρίζει την αμοιβή μας έπειτα από
φόρους, εισφορές και κρατήσεις. Ένα κοινό λάθος που κάνουν όσοι ξεκινούν την
δημιουργία του προσωπικού ή του οικογενειακού τους προϋπολογισμού, είναι ότι
χρησιμοποιούν το ακαθάριστο εισόδημά τους. Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό λάθος
καθώς προϋπολογίζουν για δαπάνες, αποταμίευση ή επενδύσεις, χρήματα που δεν
είχαν ποτέ. Σε κάθε περίπτωση, ας θυμόμαστε πως η πιθανή αποταμίευση που
μπορούμε να πραγματοποιήσουμε είναι η διαφορά μεταξύ του καθαρού εισοδήματός
μας και των δαπανών μας.
Το πρώτο και το πιο βασικό ερώτημα για το οποίο θα πρέπει να αναρωτηθούμε ευθύς
αμέσως, αφορά στο πόσα χρήματα είμαστε ενδεχομένως σε θέση να αποταμιεύσουμε.

, όπως χρήματα από επιστροφή φόρου
εισοδήματος ή επιπλέον χρήματα που μπορεί να λάβετε από την εργασία σας
(πέρα από τον συνήθη μισθό σας).
Αποταμιεύστε τυχόν απροσδόκητα έσοδα
με σκοπό να τα καταθέσετε
αργότερα στην τράπεζα – Χρησιμοποιήστε έναν κουμπαρά και καταθέστε το
περιεχόμενό του στην τράπεζα όταν αυτός γεμίσει.
Συλλέξτε τα κέρματα από κάθε σας συναλλαγή
Αγοράστε φθηνότερα προϊόντα άλλης
επωνυμίας και εξοικονομήστε χρήματα.
Πραγματοποιείτε «οικονομικές» αγορές:
Προσπαθήστε να πραγματοποιείτε
μία λιγότερο ακριβή δραστηριότητα ανά εβδομάδα και τοποθετείστε αυτά τα
χρήματα στις αποταμιεύσεις σας.
Ελαττώστε ή κόψτε μια δαπανηρή συνήθεια:
Σύμφωνα με μια
μελέτη του περιοδικού Forbes, οι Αμερικανοί ξοδεύουν κατά μέσο όρο 1.000
δολάρια ετησίως για το μεσημεριανό τους γεύμα, τρώγοντας σε εστιατόρια ή
επιλέγοντας την παράδοση του φαγητού στον εργασιακό τους χώρο.
Προετοιμάστε και φέρτε το μεσημεριανό σας γεύμα στη δουλειά και επενδύστε
το αντίστοιχο χρηματικό ποσό στον εαυτό σας ή στην οικογένειά σας.
Εξοικονομήστε χρήματα από το μεσημεριανό σας γεύμα:
μία εβδομάδα κατά την οποία δεν θα αγοράσετε τίποτα το μη
αναγκαίο.
Προγραμματίστε
Καταλήγοντας, ας δούμε και μερικές συμβουλές για την αποτελεσματική
αποταμίευση των χρημάτων μας:

Euro2day.gr
*Ο Ελευθέριος Κ. Νικολάου είναι Διπλωματούχος Μηχανικός Παραγωγής και
Διοίκησης, MBA, Γενικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού
Τα κουπόνια είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να μειώσετε τα καθημερινά
προσωπικά ή οικογενειακά σας έξοδα για είδη πρώτης ανάγκης και για άλλα
αγαθά.
Χρησιμοποιήστε εκπτωτικά κουπόνια και κουπόνια προσφορών για τις αγορές
σας:
με την δέουσα επιμέλεια, χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα,
το κόστος των πιο ακριβών συσκευών και άλλων αγαθών, πριν προβείτε σε
αγορά.
Συγκρίνετε

Γιατί η αποταμίευση ωφελεί σοβαρά την... υγεία
Μια σειρά αποδεδειγμένα οφέλη της αποταμίευσης όπως η αντιμετώπιση
καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, η μείωση του άγχους, η ανεξαρτησία επιλογών, η
προοπτική για επενδύσεις, αναδεικνύουν μια νέα στάση ζωής.
Η υγειονομική κρίση προσέθεσε νέες αβεβαιότητες στους πολίτες σε ολόκληρο τον
κόσμο, οι οποίες με τη σειρά τους προστέθηκαν στις υφιστάμενες αβεβαιότητες που
είχαν προκληθεί από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2007/08, καθώς και από την
κρίση χρέους στην Ευρωζώνη αλλά και σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο.
Ιδιαίτερα στη χώρα μας, η μακροχρόνια οικονομική κρίση και στασιμότητα έχει
μειώσει τους μισθούς και τις συντάξεις και έχει περιορίσει σημαντικά τις
δυνατότητες για αποταμίευση. Όμως η εμφάνιση της πανδημίας ανέδειξε την
αναγκαιότητα μίας διαφορετικής στάσης ζωής και πληθώρα πολιτών σε ολόκληρο
τον κόσμο άλλαξαν τα καταναλωτικά τους πρότυπα, περιορίζοντας σε μεγάλο βαθμό
την άσκοπη κατανάλωση.

Η σημασία της αποταμίευσης σε ένα ιδιαίτερα ευάλωτο χρηματοοικονομικό
περιβάλλον στο οποίο αποτυπώνονται οι διαρκείς συνέπειες των κρίσεων καθιστούν
την αναγκαιότητα της συνήθειας αυτής περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Στην
πραγματικότητα, με τόσο πολλά αποδεδειγμένα οφέλη, η αποταμίευση χρημάτων
είναι μία από τις καλύτερες χρηματοοικονομικές συνήθειες που μπορείτε να
υιοθετήσετε τόσο εσείς όσο και τα παιδιά σας.
Κατά πρώτον, η αποταμίευση χρημάτων είναι σημαντική επειδή μας προστατεύει σε
περίπτωση κάποιας έκτακτης οικονομικής ανάγκης. Επιπλέον, η αποταμίευση
χρημάτων μπορεί να μας βοηθήσει να αξιοποιήσουμε επενδυτικές ευκαιρίες, να
αποφύγουμε ενδεχόμενο χρέος το οποίο θα μας κοστίσει ακριβά, να μειώσουμε το
χρηματοοικονομικό άγχος, να αφήσουμε μια οικονομική κληρονομιά στα αγαπημένα
μας πρόσωπα και να μας προσφέρει την αίσθηση της χρηματοοικονομικής
ελευθερίας.
Πραγματικά υπάρχουν πολλοί λόγοι για να ξεκινήσουμε να αποταμιεύουμε, αλλά και
να μεταδώσουμε την καλή αυτή συνήθεια και στα παιδιά μας. Ας δούμε λοιπόν τους
βασικότερους.
Μακροπρόθεσμη ασφάλεια
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον! Μπορούμε όμως να προστατευτούμε από
τους μελλοντικούς κινδύνους δημιουργώντας ένα δίχτυ ασφαλείας. Χωρίς
αποταμιεύσεις, πώς θα μπορέσουμε να προστατευτούμε από τους κινδύνους
αξιοποιώντας τις δυνατότητες που μας προσφέρει ο θεσμός της ασφάλισης ή να
αξιοποιήσουμε επενδυτικές ευκαιρίες οι οποίες πάντοτε θα υπάρχουν;

Η αποταμίευση χρημάτων καθίσταται λοιπόν σημαντική, γιατί μας παρέχει
χρηματοοικονομική ασφάλεια. Και όσο περισσότερο αποταμιεύουμε τόσο πιο
ασφαλείς θα είμαστε.
Μείωση του χρηματoοικονομικού άγχους
Το χρηματοοικονομικό άγχος έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική αλλά και
στην ψυχική μας υγεία. Έλλειψη συγκέντρωσης, κακές επιδόσεις στη δουλειά μας,
αϋπνίες, αυξημένη πίεση καθώς και άλλα σημαντικά προβλήματα υγείας βρίσκονται
ανάμεσα στις σημαντικότερες επιπτώσεις του χρηματοοικονομικού άγχους, εις
βάρος της ποιότητας της ζωής μας.
Ένα σημαντικό προνόμιο του να είσαι ενήλικας είναι η ελευθερία να κάνεις ό,τι θέλεις,
όταν το θέλεις. Εννοείται βέβαια πάντοτε μέσα στα όρια της νομιμότητας. Όμως, όσο
λιγότερα αποταμιεύουμε και όσο περισσότερα χρέη συσσωρεύουμε, τόσο λιγότερη
ανεξαρτησία θα έχουμε. Έτσι, εάν θέλουμε να είμαστε πραγματικά ελεύθεροι και
χρηματοοικονομικά ανεξάρτητοι, πρέπει να αυξήσουμε αρχικά τις αποταμιεύσεις μας,
στη συνέχεια να ασφαλιστούμε για τους διάφορους υπαρκτούς κινδύνους και, τέλος,
ένα τμήμα των χρημάτων μας να το επενδύσουμε αποτελεσματικά.
Χρηματοoικονομική ανεξαρτησία

Πολλές φορές, η ανάγκη για χρήματα μας περιορίζει σε μια εργασία ή και σε μια
καριέρα που δεν θέλουμε ή δεν ταιριάζει σε εμάς! Στον βαθμό που στην εργασία μας
περνάμε ίσως το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μας, η ύπαρξη επαρκών
αποταμιεύσεων μας δίνει τον χρόνο και τη δυνατότητα να ψάξουμε για τη δουλειά
που ονειρευόμαστε!
Ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για να αποταμιεύουμε χρήματα είναι να
δώσουμε στον εαυτό μας την ελευθερία να ακολουθήσει εκείνη την καριέρα που
πραγματικά αγαπά.
Η απόλαυση της ζωής, η γνωριμία άλλων πολιτισμών, η επίσκεψη σε άλλες χώρες,
αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και της γενικότερης ευημερίας μας. Ένας
από τους σκοπούς της αποταμίευσης είναι σίγουρα η κατανάλωση και η απόλαυση της
ζωής. Και όταν έχουμε αποταμιεύσεις, μπορούμε να το κάνουμε χωρίς ενοχές και
χωρίς καμία ανησυχία ότι επηρεάζεται το χρηματοοικονομικό μας μέλλον.
Για άλλη μια φορά, η αποταμίευση χρημάτων μάς δίνει την ελευθερία να κάνουμε αυτό
που θέλουμε. Και μερικές φορές αυτό σημαίνει ότι μπορούμε επίσης και να
διασκεδάζουμε.
Αποταμίευση για διασκέδαση και απόλαυση της ζωής
Ελευθερία να έχουμε επιλογές και να ακολουθήσουμε την καριέρα των ονείρων μας

Είναι αναπόφευκτο ότι κατά τη διάρκεια της ζωής μας θα αντιμετωπίσουμε κάποιες
έκτακτες καταστάσεις. Μία βλάβη στο αυτοκίνητό μας, έκτακτα ιατρικά έξοδα,
έκτακτοι φόροι και ασφαλιστικές εισφορές ή ακόμα και μία παροδική απώλεια της
εργασίας μας, μπορούν να διαταράξουν τον οικογενειακό μας προϋπολογισμό. Η
αποταμίευση και σε αυτές τις περιπτώσεις μάς προφυλάσσει από το πρόσθετο
χρηματοοικονομικό άγχος.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Bankrate (2019), μόνον το 18%
των Αμερικανών πολιτών έχει ένα κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης, γεγονός που τους
κάνει ιδιαίτερα ευάλωτους σε αναπάντεχα γεγονότα, όπως αυτό της πανδημίας.
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η σχέση της αποταμίευσης ως προς το ΑΕΠ
της Ελλάδας, της Γερμανίας και του διάμεσου ποσοστού σε ολόκληρο τον κόσμο. Η
Ελλάδα παρουσιάζει πολύ χαμηλότερο ποσοστό αποταμίευσης προς ΑΕΠ ως προς την
παγκόσμια διάμεσο και το μισό περίπου από τη Γερμανία. Τα χαμηλά ποσοστά της
χώρας μας την καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτη σε πιθανές χρηματοπιστωτικές ή άλλες
κρίσεις.
Αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης

Προοπτική για επενδύσεις
Καταλήγοντας, η αποταμίευση χρημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς μας
παρέχει ασφάλεια, ανακούφιση από το άγχος και ουσιαστική ελευθερία, ενώ
εξασφαλίζει την εκπαίδευση των παιδιών μας και ελαχιστοποιεί τον συνολικό
χρηματοοικονομικό κίνδυνο της οικογένειάς μας.

*Άρθρο που δημοσιεύθηκε στο την 01/11/2021.
Euro2day.gr
Όμως στο σύγχρονο χρηματοοικονομικό περιβάλλον και με ορίζοντα το μέλλον, η
απλή αύξηση των αποταμιεύσεων δεν μπορεί να δώσει από μόνη της τη λύση. Όπως
αναφέρθηκε παραπάνω, στη χώρα μας το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Δεδομένων των δημοσιονομικών μας προβλημάτων, των δημογραφικών
ανισορροπιών, του ατελούς κρατικού συνταξιοδοτικού συστήματος καθώς και των
χαμηλών επιτοκίων, μόνη λύση αποτελεί η αύξηση των αποταμιεύσεων με την
παράλληλη τοποθέτησή τους σε διεθνικά διαφοροποιημένες επενδύσεις,
εκμεταλλευόμενοι τα μοναδικά πλεονεκτήματα που προσφέρει ο θεσμός των
αμοιβαίων κεφαλαίων.

Αλλαγή συσχετισμών - Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού
Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη τα 2000 τελευταία
χρόνια;
Από το 2014 η Κίνα είναι η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο σε όρους
Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος εκφρασμένο σε δολάρια PPP (Purchasing Power
Parity). Το μέτρο αυτό χρησιμοποιούν οι διεθνείς οργανισμοί για σύγκριση μεταξύ
κρατών που έχουν διαφορετικό νόμισμα, διαφορετικής αγοραστικής αξίας.
Η πρόσφατη πανδημία έχει αυξήσει ακόμα περισσότερο την απόσταση της Κίνας από
τις χώρες της Δύσης, αφού ήταν η μοναδική χώρα από τις G20 (μαζί με την Τουρκία)
που κατέγραψε θετικό πρόσημο για το 2020. Αντίθετα όλες οι μεγάλες χώρες της
Δύσης παρουσίασαν βαθιά ύφεση.

Μια σειρά επιστημονικών μελετών δείχνουν ότι τα επόμενα χρόνια οι κυρίαρχες
οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη, με βάση το προαναφερθέν κριτήριο, θα είναι η
Κίνα, η Ινδία, μετά οι ΗΠΑ και τέταρτη η Ινδονησία!
Για τους πολίτες της χώρας μας αυτό μπορεί να ηχεί κάπως παράξενα, αφού όλες οι
σχετικές οικονομικές ειδήσεις αφορούν κυρίως την Ελλάδα και σε δεύτερο επίπεδο
τις χώρες της Δύσης, αγνοώντας τις τεκτονικές αλλαγές που έχουν συμβεί τα
τελευταία 40 και πλέον χρόνια στις χώρες της Ανατολής.
Τι μας διδάσκει όμως η οικονομική ιστορία τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια;
Στο παρακάτω εκπληκτικό διάγραμμα, παρουσιάζεται μια ιδέα του φημισμένου
Καθηγητή Οικονομικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του INSEAD Angus Maddison
(1926-2010), ο οποίος εκτίμησε την πορεία του ποσοστού του ΑΕΠ συγκεκριμένων
χωρών και ηπείρων ως προς το παγκόσμιο ΑΕΠ για μια μεγάλη περίοδο, από το 1 μετά
Χριστόν μέχρι το 2008.
Ο Jeft Desjardins οπτικοποίησε την αρχική έρευνα του Maddison και την χρονική
επέκταση της μετά τον θάνατο του τελευταίου από τον Michael Cembalest της JP
Morgan και τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά. Για 18 και πλέον αιώνες οι μεγαλύτερες
οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη ήταν η Κίνα και η Ινδία.
Η πρώτη βιομηχανική επανάσταση ενδυνάμωσε την Ευρώπη και ιδιαίτερα τη Μεγάλη
Βρετανία η οποία απετέλεσε την κυρίαρχη οικονομική δύναμη του κόσμου για τον 19ο
αιώνα. H δεύτερη βιομηχανική επανάσταση εκτίναξε της ΗΠΑ στην πρώτη θέση στην
παγκόσμια οικονομία με αποτέλεσμα ο 20ος αιώνας να ανήκει στην Αμερική.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 70 για διαφορετικούς λόγους η Κίνα και η Ινδία
γνώρισαν μοναδική για την παγκόσμια ιστορία ανάπτυξη με αποτέλεσμα να
προβλέπεται ότι ο 21ος αιώνας ανήκει σε αυτές τις δύο χώρες. Πολλοί από τους
πολίτες της ευρωζώνης αντιλαμβάνονται την στασιμότητα των εισοδημάτων τους
ως πρόβλημα του Ευρώ, ενώ η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη.
Η άνοδος των χωρών της Ασίας με μαθηματική βεβαιότητα θα επιβραδύνει την
ποιότητα της ζωής των πολιτών της Δύσης, αφού μετά το σοκ της
χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007/8 παρατηρούνται χρόνιες διαρθρωτικές
μακροοικονομικές ανισορροπίες, υπερχρέωση, μετατόπιση των επενδύσεων προς
την Ανατολή, τα οποία μαζί με τα προβλήματα της πανδημίας, το ενεργειακό και τον
πληθωρισμό αποτελούν σήμερα μια τέλεια καταιγίδα για τον Δυτικό Κόσμο.

Money Review
Infographic by Visual Capitalist

Σοκαριστικά τα στοιχεία για την εκτύπωση χρήματος στις ΗΠΑ
Το 40% των δολαρίων που βρίσκονται σε κυκλοφορία τυπώθηκαν τους τελευταίους
12 μήνες.
Το χρηματοοικονομικό άγχος ( nancial stress) – η αδυναμία δηλαδή να
ανταποκριθούμε στις άμεσες χρηματοοικονομικές μας υποχρεώσεις, όπως είναι η
πληρωμή των λογαριασμών μας, των δόσεων των πιστωτικών μας καρτών ή άλλων
δανείων μας – έχει συνδεθεί με σοβαρές σωματικές και ψυχοσωματικές ασθένειες.
Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι σήμερα ιδιαίτερα ευάλωτο,
χαρακτηρίζεται από αστάθεια και είναι υπεύθυνο για αλλεπάλληλες
χρηματοπιστωτικές κρίσεις με αποκορύφωμα την Μεγάλη Χρηματοπιστωτική Κρίση
του 2007-8, η οποία όπως επισημαίνει εύστοχα ο Yuval Noah Harari στο εξαιρετικό
βιβλίο του “21 Μαθήματα για τον 21 αιώνα” παρ’ ολίγον να οδηγήσει στην κατάρρευση
του καπιταλισμού.

Φυσικά σε γενικές γραμμές το καπιταλιστικό σύστημα έχει οδηγήσει την
ανθρωπότητα σε ανώτερο βιοτικό επίπεδο, σε καλύτερες υπηρεσίες υγείας και
κοινωνικής πρόνοιας, έχει μειώσει διαχρονικά την φτώχεια και παράλληλα έχει
επιμηκύνει την διάρκεια ζωής των πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Όμως τα προβλήματα και οι προκλήσεις παραμένουν, που όμως δεν είναι ο σκοπός
του παρόντος σημειώματος.
Ιδιαίτερα πληγωμένη από την πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση βγήκαν οι
Ηνωμένες Πολιτείες όπου το δημόσιο χρέος τον Αύγουστο του 2021 έφτασε το
εκπληκτικό νούμερο των 28.4 τρισ. δολαρίων, ενώ το ΑΕΠ της για το 2021 εκτιμάται
στα 22.7 τρισ. δολάρια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ το 40% των
δολαρίων που βρίσκονται σε κυκλοφορία τυπώθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες.
Πιο συγκεκριμένα ενώ στις 6 Ιανουαρίου του 2020 υπήρχαν σε κυκλοφορία περίπου 4
τρισ. δολάρια, τον Ιανουάριο του 2021 τα δολάρια σε κυκλοφορία αυξήθηκαν στα 6.7
τρισ. δολάρια.
Η συνεχής και υπερβολική εκτύπωση χρήματος δημιουργεί σοβαρές επιπτώσεις
στου πολίτες, αφού τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν κοντά στο μηδέν, ενώ ο
πληθωρισμός εκτιμάται ότι στις ΗΠΑ θα φθάσει το 5%. Ο αυξημένος πληθωρισμός
αποτελεί μια έμμεση φορολογία και η υπερβολική εκτύπωση χρήματος προκαλεί μια
μεταφορά πλούτου εις βάρος των πιο ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.

Την ίδια στιγμή χάνεται η αξιοπιστία του χρήματος, στην συγκεκριμένη περίπτωση του
δολαρίου, ενώ παράλληλα δημιουργούνται φούσκες (bubbles) στις άλλες αγορές,
όπως στην χρηματιστηριακή αγορά, στην αγορά των ακινήτων και στην αγορά των
κρυπτονομισμάτων.
Από την άλλη μεριά το 40% των ενήλικων στις ΗΠΑ δεν μπορεί να αποπληρώσει ένα
έκτακτο έξοδο μόλις 400 δολάρια είτε με μετρητά, με αποταμιεύσεις ή ακόμα και
μέσω της πιστωτικής του κάρτας (ABC News).
Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα βρίσκεται σε σοβαρή κρίση και απαιτούνται
κρίσιμες παγκόσμιες παρεμβάσεις που όμως δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.
Για τον λόγο αυτό ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός και η ουσιαστική
χρηματοοικονομική γνώση αποτελεί απαραίτητη δεξιότητα για τον 21ο αιώνα όχι
μόνον για τα παιδιά, αλλά και για όλους τους πολίτες.
CNN Greece

Το Ινστιτούτο - Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού
Το Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού (Hellenic Financial Literacy Institute)
ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2016. Αποτελεί την πρώτη αστική μη κερδοσκοπική
εταιρεία στη χώρα μας, το έργο της οποίας είναι αφιερωμένο στη διάδοση της
χρηματοοικονομικής γνώσης και στην καταπολέμηση του χρηματοοικονομικού
αναλφαβητισμού.
Το Ινστιτούτο, στο σύντομο διάστημα λειτουργίας του, έχει ήδη αναλάβει πολλαπλές
δράσεις για την ανάδειξη της αξίας της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στη ζωή
των πολιτών, διοργανώνοντας ειδικές ενημερωτικές εκδηλώσεις σε όλες τις
βαθμίδες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, πραγματοποιώντας συνεχή
επιστημονική έρευνα, δημιουργώντας υψηλής ποιότητας σύγχρονο εκπαιδευτικό
υλικό και κτίζοντας ισχυρές διεθνείς συνεργασίες. Με τις δράσεις αυτές θα
συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία μιας μακροχρόνιας εθνικής στρατηγικής για
την καταπολέμηση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού στη χώρα μας και όχι
μόνο.
Το Ινστιτούτο, μέσω των πρωτοβουλιών του, απευθύνεται σε όλα τα κοινωνικά
στρώματα, δίνει όμως ιδιαίτερη έμφαση στα παιδιά και στους εφήβους. Παράλληλα,
αναπτύσσει δράσεις και για άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως για τους
ανέργους, τις γυναίκες, τους συνταξιούχους και τους μετανάστες.

Μακροχρόνιος στόχος του Ινστιτούτου είναι η δημιουργία μιας νέας γενιάς
ενημερωμένων και χρηματοοικονομικά υπεύθυνων πολιτών. Μιας κοινωνίας όπου οι
πολίτες, χωρίς κανέναν χρηματοοικονομικό αποκλεισμό ( nancial exclusion), θα έχουν
τις γνώσεις και τις ικανότητες να αντιληφθούν καλύτερα «τη μεγάλη εικόνα» της
οικονομίας, τη χρησιμότητα των χρηματοοικονομικών προϊόντων και τη λειτουργία
των αγορών, ώστε σε κάθε φάση της ζωής τους να μπορούν να λαμβάνουν τις
βέλτιστες αποφάσεις για την αποτελεσματική διαχείριση των χρημάτων τους.
Με τον τρόπο αυτό οι πολίτες θα βελτιώσουν το επίπεδο της ατομικής και
οικογενειακής τους χρηματοοικονομικής ευημερίας, που είναι απαραίτητη
προϋπόθεση για την αέναη ευημερία μιας κοινωνίας.

ReGeneration - Financial Literacy Masterclass - Articles.pdf

ReGeneration - Financial Literacy Masterclass - Articles.pdf

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie ReGeneration - Financial Literacy Masterclass - Articles.pdf

Ähnlich wie ReGeneration - Financial Literacy Masterclass - Articles.pdf (20)

Mehr von VasoPolimerou

Mehr von VasoPolimerou (7)

ReGeneration - Financial Literacy Masterclass - Articles.pdf