Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулиас нэр дэвшигчид хориглох үйлдэл, үйл ажиллагаа

1. 2011 ОНЫ МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН
СОНГУУЛИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ
/ Нэр дэвшигчид хориглох
үйлдэл, үйл ажиллагаа /
Бэлтгэсэн: А.Гулим
Н.Эрдэнэбилэг
2015.08.21
1

2. Агуулга
• Хуулийн танилцуулга
• Сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрт хориглох зүйл
• Сонгуулийн сурталчилгаанд хориглох зүйл
• Сонгуулийн хандив
• Хариуцлага
• Асуулт, хариулт
2

3. Хуулийн танилцуулга
• Монгол Улсын Их Хурлын Сонгуулийн тухай хууль нь
2011 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдөр батлагдсан.
• Энэ хуулийг 2011 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрөөс
эхлэн дагаж мөрдөнө.
• Нийт 12 бүлэг, 61 зүйлтэй
• Монгол Улсын Их Хурлын Сонгуулийн тухай хуульд
нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай 2012.11.01
3

4. Тодорхойлолт
• “нэр дэвшигч” гэж энэ хуульд заасан журмын дагуу
Монгол Улсын Их Хурлын гишүүнд нэр дэвшиж
бүртгүүлэн Улсын Их Хурлын гишүүнд нэр
дэвшигчийн үнэмлэх авсан иргэнийг;
МУИХСтХуулийн 3.1.3
4

5. Сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрт
хориглох зүйл
• бие даасан сонгуулийн мөрийн хөтөлбөртэй байх
• мөнгө, эд хөрөнгө, эд хөрөнгөтэй холбогдсон эрх олгох
• иргэдэд аливаа хишиг, хувь, тэдгээртэй адилтгах бусад
зүйл хүртээх
• зээлийн болон бусад өр төлбөрийг хүчингүйд тооцох,
хөрвүүлэх
• үнэ төлбөргүй, эсхүл хямдралтай үнээр үйлчилгээ
үзүүлэх
• ажлын байранд зуучлах, ажилд оруулах зэрэг амлалт
авахаар тусгах
!!! Тухайн нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах үндэслэл 5

6. Сонгуулийн сурталчилгаанд
хориглох зүйл
• Олон нийтийн радио, телевиз нэвтрүүлгийг
төлбөртэй нэвтрүүлэх
• Сурталчилгааны нэвтрүүлгийн хуваарь, цагийг бусад
нам, эвсэл, нэр дэвшигчид шилжүүлэх
Олон нийтийн радио, телевизээс бусад радио,
телевизээр сурталчилгааны нэвтрүүлгийг
төлбөртэй нэвтрүүлж болох бөгөөд
сурталчилгааны төлбөртэй нэвтрүүлгийн нийт
хугацаа нь хоногт хоёр цагаас илүүгүй байна.
6

7. Сонгуулийн сурталчилгаанд
хориглох зүйл
Сонгогчдын саналыг татах зорилгоор:
•мөнгө, эд бараа төлбөргүй тараах, хөнгөлөлттэй үнээр
худалдах,
•аливаа үйлчилгээ төлбөргүйгээр болон хөнгөлөлттэйгээр
үзүүлэх,
•төлбөрт таавар, бооцоот, мөрийтэй тоглоом зохион
байгуулах;
•сонгуулийн сурталчилгаатай холбогдсон олон нийтийг
хамарсан арга хэмжээ зохион байгуулах / биеийн тамирын
уралдаан, хүлээн авалт, дайллага г.м /;
7
!!! Тухайн нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах үндэслэл

8. Сонгуулийн сурталчилгаанд
хориглох зүйл
• сонгогчдыг гадаад, дотоодод аялал зохион байгуулан
оролцуулах,
• амралт, сувилалд амраах, сувилуулах;
• аливаа хэлбэрийн шалгаруулалт зохион байгуулах
• бусдыг гүтгэн доромжлох, хуурамч мэдээлэл тараах
• ирээдүйд мөнгө, эд бараа өгөхөөр гэрээ байгуулах,
• хишиг, хувь, хувьцаа өгөх,
• ажлын байранд зуучлах, ажилд оруулах зэрэг амлалт
авах.
8
!!! Тухайн нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах үндэслэл

9. Сонгуулийн сурталчилгаанд
хориглох зүйл
• гадаад улсын иргэн, хуулийн этгээдийн зөвлөгөө,
тусламж, дэмжлэгийг шууд болон шууд бус
хэлбэрээр авах
9

10. 10
Сонгуулийн сурталчилгаанд
хориглох зүйл

11. Үргэлжлэл
• энэ хуульд зааснаас илүү материал тараах;
• сурталчилгааны материалыг энэ хуульд зааснаас өөр
газарт байрлуулах;
• энэ хуулийг зөрчиж сурталчилгаа явуулах;
• оройн 23.00 цагаас дараа өдрийн өглөөний 10.00 цаг
хүртэлх хугацаанд чанга яригч ашиглах;
• сонгуульд оролцохоос татгалзах, сонгуулийн болон
бусад хууль тогтоомж зөрчихийг уриалсан агуулга
бүхий сурталчилгаа явуулах;
11
!!! Тухайн нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах үндэслэл

12. Үргэлжлэл
• шашны зан үйл ашиглах;
12
Сонгуулийн сурталчилгаандаа аливаа шашны
сургаал, жаяг дэгийн дагуу үйлддэг
•хурал хуруулах,
•сан тавиулах,
•майдар эргэх,
•жасаа уншуулах,
•даллага авахуулах,
•тахилга мөргөл үйлдүүлэх,
•овоо тахих зэрэг
үйлдэл, үйл ажиллагааг зохион байгуулсан, түүнд
оролцсон, ийм арга хэмжээг санхүүжүүлсэн, шашны
эд өглөгийн зүйл, хэрэгсэл тараасан бол шашны
зан үйл ашигласан гэж үзнэ.
!!! Тухайн нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах үндэслэл

13. Үргэлжлэл
• техник хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, мөнгө, эм тариа,
хүнсний болон бусад эд бараа төлбөргүй тараах,
хөнгөлөлттэй үнээр худалдах,
• цалин хөлс, тэтгэлэг олгох;
• төлбөргүйгээр буюу хөнгөлөлттэй үнээр ахуйн болон
эмнэлгийн үйлчилгээ үзүүлэх, эрүүл мэндийн үзлэг
явуулах;
• олон нийтийн арга хэмжээ зохион байгуулах /
биеийн тамирын уралдаан, хүлээн авалт,
дайллага г.м /
• төлбөрт таавар, бооцоот болон мөрийтэй тоглоом
зохион байгуулах, түүнийг ивээн тэтгэж оролцох 13

14. Үргэлжлэл
• төрийн байгууллага, … аливаа хэлбэрээр сонгуулийн
сурталчилгаанд ашиглах;
• төрийн албан хаагч оролцох,
• төрийн албан хаагч болон насанд хүрээгүй иргэнийг
татан оролцуулах;
• улсын болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгийг иргэдэд
тараан олгох,
• улсын болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгийг иргэдэд
тараан олгох, шууд зарцуулахтай холбогдсон
амлалтыг нам, эвслийн сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрт
тусгах,
• амаар болон өөр хэлбэрээр сонгогчдын дунд түгээн
дэлгэрүүлэх;
14
!!! Тухайн нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах үндэслэл

15. Сонгуулийн хандив
Дараах этгээдээс хандив авахыг хориглоно
15

16. Хариуцлага
• Нэр дэвшигчийг нэрийн жагсаалтаас хасах, уг
шийдвэрийг Сонгуулийн ерөнхий хороо нийтэд
мэдээлэх
• Торгох
• Төрийн албанд нэг жилийн хугацаанд эргэж орох
эрхгүйгээр халах
16

17. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа
17