1. KONSEP DAN PELAKSANAAN
PENILAIAN KENDALIAN
BERASASKAN SEKOLAH
DISEDIAKAN OLEH:
ATHIRAH HASDZAHAR
NUR SYAZWANI AHMAD
NORSAHIFAH ABDULLAH

2. KONSEP PENILAIAN
KENDALIAN BERASASKAN
SEKOLAH (PKS)
 Penilaian yang dirancang oleh guru di
peringkat sekolah.
 Memastikan perkembangan potensi individu
secara menyeluruh dan bersepadu dari
aspek intelek, rohani, emosi dan jasmani
selaras dengan Falsafah Pendidikan
Kebangsaan (FPK).
 Bersifat formatif iaitu mengutamakan
kemajuan setiap murid dari satu peringkat ke
satu peringkat.

3.  Guru dapat membuat diagnostik bagi
mengesan perkembangan murid dari
semasa ke semasa.
 Ini memberi peluang kepada guru untuk
membetulkan kesilapan dan memperbaiki
kelemahan murid serta-merta supaya
kelemahan tersebut tidak terhimpun.
 Guru dapat mengenal pasti kelemahan
dan memperkembangkan lagi kekuatan
serta potensi murid.

4. berterusan dalam proses
pengajaran dan
pembelajaran.
Penilaian formatif memberi maklum balas
tentang sejauh mana
sesuatu hasil pembelajaran
telah dikuasai.
guru dapat mengetahui
Penilaian di sekolah tentang kelemahan dan
kekuatan serta potensi
seseorang murid dan
mengambil tindakan
susulan.
pada akhir semester atau
tahun.
Penilaian sumatif
membezakan pencapaian
seorang murid dengan murid
lain dan seringkali digunakan
untuk membuat pemilihan.

5.  PKS dilaksanakan untuk mendapatkan
gambaran tentang kemajuan
pembelajaran murid dan memberi maklum
balas tentang keberkesanan pengajaran
guru.

6.  Melalui PKS, guru dapat :
 mengesan perkembangan murid secara
menyeluruh.
 mengenal pasti kekuatan dan kelemahan
murid dalam pembelajaran lebih awal dari
semasa ke semasa.
 mengetahui keberkesanan
pengajarannya.
 merancang dan mengubahsuai
pengajarannya.
 menjalankan tindakan susulan yang
sesuai dengan serta-merta.

7. Berasaskan Kriteria
· menilai penguasaan murid
berdasarkan hasil
Menekankan
pembelajaran yang telah Perkembangan
Formatif ditentukan
Individu
· dijalankan berterusan
· berdasarkan kemampuan
· mengesan perkembangan,
individu dan bukan untuk
kemajuan dan pencapaian
perbandingan antara
murid
individu
Mengesan
Perkembangan
Dikendalikan oleh CIRI-CIRI Pembelajaran Secara
guru UTAMA Menyeluruh
- menilai muridnya sendiri
PKS · intelek
· rohani
· emosi
· jasmani

8. Menggalakkan Penilaian Membolehkan Tindakan
Kendiri Susulan
· melatih murid menilai · mengatasi kelemahan
kemajuan sendiri secara pembelajaran
berterusan · mempertingkatkan kekuatan
· guru mendapat maklumat pembelajaran
tambahan
Bersistem
· merancang
Pelbagai kaedah · menentukan
instrumen
· pemerhatian CIRI-CIRI · melaksana
· lisan UTAMA · menganalisis
· penulisan PKS · merekod
· melapor
· tindakan susulan

9. ASPEK YANG DINILAI MELALUI PKS
Pengetahuan dan Kesihatan dan kecergasan
Kemahiran berbahasa
kemahiran berfikir -sihat, aktif, cergas, menjaga
- Membaca dan menulis
-berfikir secara logik kebersihan diri
-bertutur
-memberi definisi dan fakta -melibatkan diri dalam aktiviti
Kemahiran amali dan
Kemahiran mengira Kemahiran belajar kemahiran kinestatik
-mencongak dan -mencari maklumat daripada -mengambil wuduk dan solat
menyelesaikan masalah pelbagai sumber -bersukan, bergerak secara
aktif
Perlakuan dan amalan nilai
Kemahiran manipulatif Daya kreatif
murni
-mengguna radas sains -mereka cipta
-membantu
-mengguna alatan tangan -melukis
-berdikari-bertanggungjawab

10. PELAKSANAAN PENILAIAN
KENDALIAN SEKOLAH (PKS)
Pelaksanaan PKS yang sistematik perlu
mengikut langkah-langkah yang berikut:

11. MEMBINA
MERANCANG MELAKSANAK
INSTRUMEN
• Menentukan hasil AN PENILAIAN
• Membuat Jadual
pembelajaran dan • Pemerhatian/
Penentuan
instrumen
• Membina
penilaian lisan/penulisan
soalan/instrumen
MELAPOR MENGANALISIS MEREKOD
(jika perlu) MAKLUMAT
TIDA
PENGUASAAN K
PERKARA Tindakan Susulan
YANG • Pemulihan
DIAJAR
Y Y
A A
Tindakan
Susulan TERUSKAN PELAJARAN
• Pengukuhan BARU
• Pengayaan

12. MERANCANG
 Dalam pelaksanaan PKS, guru perlu
menentukan hasil pembelajaran yang
hendak dinilai, kaedah penilaian dan
instrumen penilaian yang perlu digunakan.

13. PEMBINAAN INSTRUMEN PENILAIAN
 Penggunaan Jadual Penentuan Ujian (JPU)
boleh membantu guru membina soalan
mengikut hasil pembelajaran yang ditentukan.
 Dengan bantuan JPU guru dapat
merangkakan tajuk/kemahiran yang hendak
diuji dan peringkatnya dalam taksonomi
kognitif Bloom. Bilangan serta peratus soalan
untuk setiap peringkat kognitif juga ditunjukkan
dalam jadual penentuan ini. Untuk sesuatu
tajuk dan peringkat taksonomi, hasil
pembelajaran murid dicatatkan secara spesifik.

14. CONTOH
JADUAL PENENTUAN UJIAN
(JPU)

16.  Penentuan hasil pembelajaran ataupun
aras-aras kemahiran bergantung kepada:
 Mata pelajaran
 Tajuk-tajuk yang dinilai
 Peringkat kebolehan murid yang dinilai
 Wajaran aras kesukaran
(Mudah, sederhana, sukar)

17. MELAKSANAKAN PENILAIAN
 Hasil pembelajaran yang telah dikenal pasti
boleh dinilai dengan menggunakan kaedah:
 Pemerhatian
 Lisan
 Penulisan
 Pemilihan kaedah penilaian bergantung
kepada:
 Hasil pembelajaran yang hendak dinilai.
 Kesesuaian dengan perkara yang hendak
dinilai.

18. Ketiga-tiga kaedah ini boleh digunakan untuk :
 Mengesan serta-merta
- Mengesan penguasaan hasil
pembelajaran dengan serta-merta dalam
pengajaran harian.
- Tidak memerlukan instrumen yang
khusus
 Mengesan kemajuan
- Mengesan kekuatan dan kelemahan selepas
beberapa pembelajaran
- Perlu dirancang secara individu atau kumpulan
- Menggunakan instrumen tertentu seperti
senarai semak, lembaran kerja, ujian bertulis

19.  Mengesan pencapaian
- Mengesan pencapaian selepas beberapa
pembelajaran atau pada akhir program
- Perlu dirancang secara individu
- Dijalankan dengan menggunakan senarai
semak, skala kadar, ujian bertulis dan ujian
lisan

20. PENILAIAN SECARA PEMERHATIAN
 Digunakan untuk menilai aspek-aspek yang
sukar dikesan melalui kaedah lisan dan
penulisan seperti:
 Sikap
 Perlakuan/amalan
 Amali
 Kemahiran manipulatif
 Kemahiran bersosial
 Kemahiran belajar
 Kemahiran kinestetik
 Kemahiran literasi komputer
 Kemahiran mereka cipta

21.  Maklumat daripada pemerhatian boleh
membantu guru melengkapkan gambaran
mengenai keputusan penilaian yang
diperoleh melalui kaedah lisan dan
penulisan.
 Instrumen penilaian pemerhatian meliputi
senarai semak dan skala kadar.

22. PENILAIAN SECARA LISAN
 Digunakan untuk mengumpul maklumat
semasa berlaku interaksi antara:
- Murid dengan guru
- Murid dengan murid
- Murid dengan bahan pembelajaran

23. Antara Aspek Yang Boleh Dinilai
Secara Lisan Ialah:
- Kefahaman konsep
- Pengetahuan fakta
- Kecekapan mendengar
- Penggunaan bahasa yang tepat
- Kefasihan menghafaz
- Sebutan dalam berbahasa
- Kecekapan mencongak
- Gaya persembahan
- Pertuturan dan sikap

24. Kemahiran Lisan Boleh Dinilai Melalui
Aktiviti Seperti Yang Berikut:
- Bacaan kuat
- Syarahan
- Perbahasan
- Bercerita
- Perbincangan
- Hafazan

25. Penilaian Lisan Membolehkan Guru :
- Mengesan kemajuan dan pencapaian murid
dalam kemahiran mendengar dan bertutur
secara gramatis.
- Mendapat maklumat serta-merta tentang
pengetahuan dan kefahaman murid.
- Mengesan kebolehan murid dalam
kemahiran membaca dan menghafaz.
- Mengesan kelancaran dalam sebutan.
- Mengesan amalan dan sikap murid secara
serta merta.

26. Instrumen Penilaian Lisan
 Instrumen penilaian lisan boleh
dipelbagaikan merangkumi soalan dan
aktiviti yang memerlukan respon murid
dalam bentuk lisan.
 Dalam menyediakan instrumen guru perlu
pastikan:
- Soalan, pernyataan, ilustrasi dan bahan
rangsangan perlu jelas dan mudah difahami.
- Aktiviti/bahan boleh merangsang murid
mengeluarkan idea.

27. - Pelbagai bentuk soalan seperti soalan
bertumpu dan bercapah digunakan untuk
merangsang murid berfikir.
- Aras kesukaran perlu sesuai dengan
kebolehan murid.

28. PENILAIAN SECARA PENULISAN
 Melibatkan aktiviti menyemak dan
memeriksa tugasan dan hasil penulisan
murid seperti yang berikut:
- karangan
- laporan projek/kerja kursus/folio
- latihan dan ujian bertulis
- huraian atau tafsiran peta, jadual, graf atau
carta

29. Instrumen Penilaian Penulisan
 Mengesan kemahiran bahasa dan
perkembangan intelek murid yang meliputi
kemahiran seperti yang berikut:
- kemahiran menulis
- menyusun idea
- penggunaan tanda baca
- perbendaharaan kata
- mengaplikasi
- mentafsir
- menilai

30.  Dalam menyediakan soalan-soalan yang
sahih, perkara berikut mestilah diambil kira:
- soalan menepati kemahiran yang akan diuji
- bahasa yang digunakan jelas dan mudah
difahami
- bilangan soalan sesuai dengan masa yang
diperuntukkan
- aras kesukaran soalan dipelbagaikan
- skema pemarkahan disediakan
 Soalan yang digunakan dalam penilaian
penulisan yang biasa dijalankan:
- soalan subjektif
- soalan objektif

31.  Guru perlu mempelbagaikan soalan yang
merangkumi soalan kognitif peringkat
rendah dan peringkat tinggi.
 Soalan peringkat rendah dan bertumpu
dapat mengesan penguasaan
pengetahuan asas murid.
 Soalan peringkat tinggi yang bercapah
boleh merangsang murid untuk
memperkembang apa yang telah dipelajari
dan difahami secara kritis dan kreatif.

32. MEREKOD
 Aktiviti mencatat maklumat secara
bersistem berkaitan dengan
perkembangan, kebolehan, kemajuan dan
pencapaian murid.
 Maklumat dalam rekod perlu dikemas kini
untuk memudahkan guru membuat
rujukan tentang pembelajaran murid.
 Perlu dianalisis dan ditafsir untuk tindakan
susulan dan pelaporan.

33.  Merekod boleh dibuat dalam bentuk yang berikut:
- membuat pernyataan
- menanda dengan menggunakan simbol
- memberi markah
- memberi gred
 Rekod boleh dibuat dalam dokumen seperti yang berikut:
- buku rekod mengajar
- buku latihan mengajar
- laporan kemajuan murid
- buku catatan guru
- senarai semak
- rekod prestasi
- rekod profil
 Aktiviti merekod dilakukan dari semasa ke semasa supaya
maklumat menyeluruh tentang penguasaan pembelajaran
murid terkumpul dan mudah dirujuk apabila diperlukan.

34. LAPORAN
BERTULIS :
pernyataan  Buku laporan kemajuan
murid
 Rekod profil
 Laporan ringkas oleh
guru m/pelajaran
BENTUK
PELAPORAN
markah gred
-lisan dan
pelaporan
Pernyataan
dan gred

35. Guru boleh
TINDAKAN mengenalpasti
SUSULAN murid yang belum
menguasai
pengukuhan Aktiviti pemulihan
Pengayaan
(menjalankan
aktiviti yg lebih
mencabar

36. BENTUK TINDAKAN SUSULAN
Tindakan susulan serta
merta
-guru menegur dengan
serta merta kesilapan
sebutan murid
Tindakan susulan
terancang Penilaian Berbentuk URK
-murid mahir:diberi -Ujian Rujukan Kriteria
pengukuhan & Mengetahui sejauh mana
pengayaan murid menguasai topik
-murid lemah : diberi merujuk kepada SP dan
pemulihan HSP

37. SEKIAN,
TERIMA KASIH..~