Reclamebureaus zijn niet langer de enige leveranciers van communicatie en creatief werk. Langzaam maar zeker ontstonden er steeds meer vormen: in-house reclamebureaus, netwerkorganisaties, agentschappen, zelfstandig ondernemers
en samenwerkingsvormen van zelfstandig ondernemers, zoals het Hollywood-Model. Hoe vind je daarin als marketeer nog je weg? Waar gaat het heen? Daar wilden we met dit onderzoek achter zien te komen. The Freeforce heeft een enquête samengesteld met hulp van NIMA. De enquête is verspreid in het netwerk van The Freeforce en in het netwerk van NIMA. Om nog meer informatie boven water te krijgen is er ook veel desk research verricht en is de scriptie van Daan Hülsmann (student aan de The New School for Information Services) over ‘Het Reclamebureau van de Toekomst’ aan het onderzoek toegevoegd.
2. LOST IN COMMUNICATION
Reclamebureaus zijn niet langer de enige leveranciers van communicatie en
creatief werk. Langzaam maar zeker ontstonden er steeds meer vormen: in-house
reclamebureaus, netwerkorganisaties, agentschappen, zelfstandig ondernemers
en samenwerkingsvormen van zelfstandig ondernemers, zoals het Hollywood-
Model. Hoe vind je daarin als marketeer nog je weg? Waar gaat het heen? Daar
wilden we met dit onderzoek achter zien te komen.
The Freeforce heeft een enquête samengesteld met hulp van NIMA. De enquête
is verspreid in het netwerk van The Freeforce en in het netwerk van NIMA.
Om nog meer informatie boven water te krijgen is er ook veel desk research
verricht en is de scriptie van Daan Hülsmann (student aan de The New School for
Information Services) over ‘Het Reclamebureau van de Toekomst’ aan het
onderzoek toegevoegd.
3. INHOUDSOPGAVE
Samenvatting
Belangrijkste conclusies
Kwalitatief onderzoek
De 15 vragen van de enquête gevolg door een analyse
Deskresearch:
1 ‘Global Digital Outlook Study, May 2017
2 The agency of the future is not an agency’
3 Rabobank Coalitie Pitch 2017
4 Hollywood Producer Model van Heineken
5 Frank Houben van KLM
6 Yogiraj Graham, Intel Global Production Labs
De scriptie van Daan Hülsmann
4
5
6
7
43
47
49
52
55
56
58
4. SAMENVATTING
De ideale leveranciers van creatief werk.
Volgens het onderzoek ziet de de ideale wereld er voor marketeers / communicatie
managers als volgt uit:
In-house merkbewaker.
Een creatieve en strategische professional die de koers van het merk uitstippelt en bewaakt.
En die dus werkzaam is bij de adverteerder. Dat kan dus de marketeer zijn of de
communicatie manager.
In-house art buyer.
Een regisseur of gids die toegang heeft tot een groot netwerk van specialisten. En die dus
ook in-house werkzaam is. Als art buyer of als producer.
Het netwerk.
Een groot, breed en flexibel netwerk van zelfstandige specialisten en specialistische
bureaus.
In-house werken.
De talenten uit het netwerk werken tijdens het project in-house bij de marketeer. Zodat ze
zich optimaal kunnen inleven in het merk. En zodat de marketeer nauw samenwerkt met het
team van specialisten.
5. Marketeer als merkbewaker
De marketeer wil de kapitein van het merk zijn. Hij wil het merkbeeld ontwikkelen en de
koers uitstippelen. Hij wil niet dat deze rol bij het bureau of bij een zelfstandige komt te
liggen. De merkbewaker werkt in-house bij de marketeer. Om deze rol goed in te vullen kan
de marketeer echter nog wel wat training gebruiken.
Een netwerk van specialisten
De marketeer wil een groot netwerk van zelfstandige specialisten en specialistische bureaus
om zich heen. Hij gelooft duidelijk niet meer in het full service bureau.
Een netwerk regisseur
De marketeer wil één duidelijk aanspreekpunt voor het netwerk. Iemand die specialisten
snel kan inzetten en goed samen kan laten werken.
In-house netwerk regisseur
De marketeer gelooft niet in intermediairs. Zoals agenten of netwerkorganisaties. Hij gelooft
in via via. Hij wil samenwerken met specialisten die ‘m worden aangedragen door mensen
waarmee hij al samenwerkt. Het liefst wil hij dan ook dat de netwerk regisseur in-house
werkt bij de communicatie en marketing afdeling van het merk.
In-house werken
Marketeers zijn niet overtuigd van een in-house agency; ze laten creativiteit liever over aan
de specialisten. Maar ze geven er wel de voorkeur aan om deze externe creatieven in-
house te laten werken bij de marketeer. Zodat ze meer betrokken zijn bij het merk. Zodat er
korte lijnen zijn. En zodat er zeer open kan worden samengewerkt. Zoals nosuch.nl/agency/
al geruime tijd doet.
Wat kan er beter volgens de deelnemers aan het onderzoek
- Marketeers trainen in merkdenken.
- Zelfstandige specialisten moeten ondernemender worden.
- Leveranciers moeten meer verrassen; ze moeten innovatiever zijn.
- Zelfstandige specialisten missen kennis van marketing basics en overall
marketingstrategieën.
DE BELANGRIJKSTE
CONCLUSIES
6. KWALITATIEF ONDERZOEK
Op de enquête zijn 40 reacties binnengekomen. Van de 40 reageerders vulde bijna
iedereen alle open vragen in. Ze namen de tijd om na te denken en hun mening te delen
met ons.
Daaruit kunnen we concluderen dat ze de enquête zeer serieus namen. Kwalitatief
gezien is de enquête dus een succes. En dat betekent dat wij - op onze buurt - de
antwoorden, uitslagen en meningen zeer serieus moeten nemen.
8. Zo’n 92% heeft ervaring met het inhuren van zelfstandige ondernemers. Da’s veel. Heel veel
zelfs. We hadden niet verwacht dat zoveel marketeers werken met freelancers.
VRAAG 1
10. De marketeer is de bewaker van het merk.
Niet het bureau.
Niet de zelfstandige.
Het is de in-house communicatiespecialist die het merkbeeld en de merkkoers bepaalt.
Of, hij wíl dat graag…
Want er zijn nog steeds veel marketeers die zich blindelings laten leiden door hun (thema)
reclamebureau. Dat bureau laat de klant dan vaak in de waan dat hij dé bewaker is van het
merk.
Bovendien laten veel marketeers zich makkelijk beïnvloeden door de verschillende bureaus
waarmee ze werken. Het ene bureau vindt dit, het andere bureau vindt dat… waardoor er
soms een versnipperd en alles behalve consistent merkbeeld ontstaat. Zo zijn er merken die
op social media een totaal ander gezicht laten zien dan in hun andere media. De marketeer
staat vaak niet sterk genoeg in z’n schoenen om de kapiteinsrol op zich te nemen en vast te
houden.
Maar de uitslag van deze vraag toont wél aan dat marketeers graag de merkkapiteins willen
zijn. We moeten de marketeers dus hierbij faciliteren. Bijvoorbeeld door het hoofd van de
afdeling marketing en communicatie een training te geven.
Zodat hij precies weet hoe hij een merk moet leiden. En zodat hij precies weet hoe hij zijn
leveranciers kan managen om de koers van het merk te volgen.
Een andere oplossing is om een zelfstandig merkbewaker (een strateeg of creatief
directeur) een tijdje (zeker zes maanden) in-house bij een merk te laten werken om zo de
marketeer te trainen. Ook bureaus kunnen deze oplossing bieden. Door een van hun
merkspecialisten (een strateeg of creatief directeur) een half jaar te outsourcen bij het merk
om zo de marketeer te trainen.
VRAAG 2
12. Verrassende uitslagen…
Marketeers maken op dit moment helemaal geen gebruik van intermediairs, zoals agenten.
Internet scoort ook slecht. Dus goede SEA of SEO helpt leveranciers van marketing en
communicatie waarschijnlijk niet aan extra klanten.
En wat ook opvalt is het 82,5% blauw: via via.
Dat toont aan dat marketeers op zoek zijn naar vertrouwen. Ze willen niet werken met
vreemden. Ze willen geen apps of sites. Ze willen referrals van collega’s. Mond tot mond.
Aanbevelingen van werkvrienden. Via LinkedIn waarschijnlijk. Of via netwerkborrels.
Ons vak is kennelijk nog steeds mensenwerk. Marketeers willen weten wat voor vlees ze in
de kuip hebben. Een strakke portfolio en een indrukwekkende palmares is niet voldoende.
VRAAG 3
14. Deze uitslag lijkt wel op een Tweede Kamer verkiezing…
Geen overduidelijke winnaar. En veel partijen die min of meer even groot zijn.
Maar als we de gekleurde partjes één voor één gaan bekijken, kunnen we wel drie
conclusies trekken.
Conclusie 1:
Het grote reclamebureau met alle specialisaties (dochters) in huis heeft z’n beste tijd gehad.
Marketeers willen geen supermarkt meer.
Ze willen speciaalzaakjes.
Als we er - net als bij de politiek - een coalitie met gelijkgestemden van maken, wordt dit
duidelijk:
‘Een klein aantal bureaus die elk brede specialistische kennis hebben.’
‘Voor elke specialisatie een ander gespecialiseerd bureau.’
‘Een groot netwerk van gespecialiseerde zelfstandig ondernemers.’
70% van de marketeers wil werken met specialisten voor hun verschillende
communicatievragen. Allrounders blijven misschien wel nodig om de koers uit te stippelen
en om het grote idee te ontwikkelen, maar de specialist heeft duidelijk de toekomst.
Conclusie 2:
Een in-house reclamebureau blijkt toch niet zo populair als vaak wordt gedacht. Marketeers
willen wél zelf het merk bewaken, maar ze voelen er niets voor om zelf het creatieve werk
voor dit merk te ontwikkelen. Dat laten ze kennelijk liever aan de specialisten over.
25%
17,5%
27,5%
VRAAG 4 (1 VAN 2)
15. Conclusie 3:
Net als bij Vraag 3 komt de intermediair (agent) er slecht van af. De marketeer wil wél
omringd zijn door specialisten (zelfstandig ondernemers zijn daarbij nét iets gewilder dan
gespecialiseerde bureaus) maar heeft geen behoefte aan een tussenpersoon om deze
specialisten te vinden.
De vraag is hoe de marketeer dan wél z’n weg gaat vinden tussen al die specialisten. ‘Via
via’ hebben we geleerd bij Vraag 3. Moet de intermediair misschien een vast onderdeel
worden van de communicatie en marketing afdeling van de marketeer? De good old
trafficer of art buyer keert dan weer terug. Maar werkt nu niet meer bij het bureau maar bij
het merk.
VRAAG 4 (2 VAN 2)
18. Deze vraag leverde veel uiteenlopende antwoorden op. Die elkaar soms ook behoorlijk
tegenspreken.
Overgangsfase of niet?
Slechts een klein aantal (+/-6) denkt dat de wereld van leveranciers altijd zo
onoverzichtelijk zal blijven als nu. De meesten denken dat we in een transitie zitten en
gokken al op een nieuw model.
In-house agency of niet?
Een klein aantal reageerders (+/-4) durft duidelijk te stellen dat een in-house agency geen
toekomst heeft. Aan de andere kant zijn er reageerders (+/-8) die denken dat dit wél een
toekomst heeft onder bepaalde voorwaarden. Zo zijn ze van mening dat een groot in-
house agency alleen zin heeft voor grote adverteerders. Kleinere adverteerders kunnen
een klein in-house agency hebben - naast hun communicatie en marketing afdeling - dat
een netwerk van specialisten om zich heen verzamelt.
Full-service bureau of niet?
Slechts één reageerder durft stelling te beweren dat het traditionele reclamebureau geen
toekomst heeft. Aan de andere kant zijn er ook weinig respondenten die stellig durven te
beweren dat het traditionele bureau nog wél toekomst heeft. Slechts twee geloven nog in
de one-stop-supermarket of in een groot leading agency met daaromheen een netwerk
van specialisten.
Netwerk van specialisten of niet?
Het netwerk van specialisten komt bij deze vraag vaak terug. De meeste marketeers
voorspellen dat dit netwerk het model van de toekomst gaat worden. Sommige denken dat
een in-house agency de spil gaat zijn van zo’n netwerk. Sommige denken dat een leading
agency de spil gaat zijn van zo’n netwerk. Maar de meeste marketeers (+/-10) denken dat
ze zelf de spil gaat vormen van zo’n netwerk. Een netwerk dat zal bestaan uit zelfstandige
specialisten en specialistische bureaus.
VRAAG 5
20. Als marketeers kijken naar intermediairs, collectieven of lean and mean
netwerkorganisaties, dan is hun grootste zorg financiële soliditeit. Marketeers zullen grote
reclamecampagnes niet snel durven voorfinanciëren. Een groot reclamebureau is
financieel gezien dan ook geruststellend.
In dat licht gezien is het opvallend dat slechts 5% van de marketeers durft uit te spreken
dat netwerkorganisaties financieel niet solide zijn. 50% heeft juist het volste vertrouwen in
deze organisaties.
VRAAG 6
22. Bij de voorgaande vragen werd duidelijk dat marketeers een voorkeur hebben voor een
groot netwerk van specialisten. Een netwerk dat bestaat uit zelfstandig specialisten en
specialistische bureaus.
Om gebruik te maken van zo’n netwerk kunnen marketeers een netwerkorganisatie
inschakelen. Een organisatie die bestaat uit 1 tot 3 personen en die de spil vormt - en het
contactpunt - voor alle specialisten in het netwerk.
Voorbeelden van dergelijke constructies zijn:
shoq-studio.nl
vansantennetwerk.nl/
monkeyinside.com
brandmeister.amsterdam
Bij het antwoord op deze vraag is het opvallend om te zien dat veel marketeers (35%) nog
niet veel vertrouwen hebben of een netwerkorganisatie wel alle specialisaties kan bieden
die een marketeer nodig heeft.
Aan de andere kant, heeft een aantal marketeers (22,5%) nog geen - of weinig - ervaring
met netwerkorganisaties.
VRAAG 7
24. De receptioniste van het reclamebureau kan in de ww en die mooie vergadertafel kan op
marktplaats worden gezet.
Het idee van het ‘nieuwe’ werken is ook doorgedrongen tot de marketeer. Ze zien in dat
leveranciers van creatief werk geen vast pand meer nodig hebben. Alles kan virtueel, via
de cloud en via de vele andere online tools die we tot onze beschikking hebben.
Vergaderen en presenteren kan de leverancier doen bij de marketeer. Werken kan de
leverancier doen in de vele flexkantoren die overal opduiken of gewoon thuis of in het
pand van de marketeer.
VRAAG 8
27. Bij de antwoorden op deze vraag kwamen uiteraard veel voor de hand liggende
karaktereigenschappen naar voren. Zoals ‘flexibel’, ‘ervaring’ en ‘betrouwbaar’.
Maar er kwamen ook veel kenmerken naar voren die een mooi beeld vormen van de
zelfstandig ondernemer van de toekomst.
Specialist of allrounder?
Het woord ‘specialist’ viel erg vaak. Zo’n 13 keer. Het woord ‘allrounder’ of ‘generalist’
kwam veel minder vaak voor; zo’n vier keer. De toekomst ligt dus kennelijk bij de
specialist.
Zelfstandige specialist of specialistisch bureau?
Slechts 2 reageerders zien de toekomst van zelfstandige ondernemers niet zitten. Zij
werken liever samen met (kleine) specialistisch bureaus.
De ondernemende zelfstandige
Marketeers willen dat een zelfstandig ondernemer een échte ondernemer is. En dat ook
laat zien. Vandaar dat we karaktereigenschappen als ‘verantwoordelijk’, ‘netwerker’,
‘regisseur’ en ‘pro-actief’ voorbij zagen komen tussen de antwoorden.
Een zelfstandige voor de marketeer
De marketeer wil ook dat de zelfstandig ondernemer betrokken is bij zijn merk. Dus niet
alleen z’n kunstje komt doen, maar meer komt leveren. Vandaar de
karaktereigenschappen zoals ‘merkdenker’, ‘inlevend’ en ‘strategisch.’
VRAAG 9
30. Op zo’n open vraag kun je natuurlijk een breed scala aan antwoorden verwachten. Toch is
het mogelijk om er een paar patronen in te ontdekken.
Netwerk van specialisten
De roep om specialisten is groot. Maar het is duidelijk dat de marketeer ook een hele
goede gids nodig heeft.
- Iemand die hem wegwijs maakt in de wereld van al die zelfstandige specialisten en
specialistische bureaus.
- Iemand die het netwerk duidelijk en overzichtelijk kan aanbieden aan de marketeer. Met
één duidelijk aanspreekpunt.
- Iemand die er voor zorgt dat de specialisten onderling goed kunnen samenwerken, een
teambuilder dus.
Kritiek op (traditionele) reclamebureaus
Tussen de antwoorden zie je ook een paar kritische noten richting de (traditionele)
reclamebureaus. ‘Overhead’, ‘teveel gericht op het winnen van prijzen en niet op het
verbeteren van rendement’, ‘teveel bezig zijn met de eigen organisatie’, ‘te log’, ‘te groot’
en ‘teveel schakels waardoor er geen directe lijnen zijn’.
Wat moet er beter?
Alle aanbieders van creatief werk (van traditionele bureaus tot zelfstandige specialisten)
moeten volgens de marketeers nog een paar flinke stappen zetten. Bijvoorbeeld door
onszelf te trainen. Verbeterpunten zijn ‘strategie’, ‘vernieuwend’, ‘social media’,
‘creativiteit’, ‘merkdenken’.
VRAAG 10
31. De kosten
Niet flexibel
Onvoldoende betrokken bij mijn merk
Ze werken onderling onvoldoende samen
Ze kunnen me niet alle specialisaties bieden die ik nodig heb
Ze zijn onvoldoende op de hoogte van trends en ontwikkelingen
VRAAG 11
32. Veel antwoorden op deze vraag zijn een bevestiging van de conclusies die we hiervoor al
hebben getrokken.
‘Ze kunnen me niet alle specialisaties bieden die ik nodig heb’
De (traditionele) reclamebureaus kunnen dit niet aanbieden en de huidige
netwerkorganisaties kennelijk nog niet voldoende (zie Vraag 7). De gids - waarover we
spraken bij Vraag 10 - zou een goede oplossing kunnen zijn voor dit probleem. Zo’n gids
dient dan verder te kijken dan zijn eigen netwerkorganisatie groot is; hij moet toegang
hebben tot een zeer groot netwerk van zelfstandig specialisten en specialistische
bureaus.
‘De kosten’
Dit is waarschijnlijk een kritische noot richting de (traditionele) reclamebureaus. Die door
de overhead en de logge manier van werken een te groot prijskaartje aan creatief werk
hangen.
‘Ze zijn onvoldoende op de hoogte van trends en ontwikkelingen’
Dit is duidelijk gericht op alle leveranciers van creatief werk. We moeten bijspijkeren,
elkaar inspireren en elkaar op de hoogte houden.
‘Niet flexibel’
Ook dit is waarschijnlijk gericht aan de (traditionele) reclamebureaus. Die door hun
omvang en logge manier van werken (met veel schakels) niet flexibel genoeg zijn.
‘Onvoldoende betrokken bij mijn merk’
Dit verbeterpunt is al een paar keer voorbijgekomen in dit onderzoek. En is waarschijnlijk
gericht aan álle leveranciers van creatief werk. Vandaar dat de meeste marketeers willen
dat de merkkapiteins - de mensen die het merkbeeld bepalen en bewaken - in-house bij
de marketeer werken. Zie Vraag 1.
‘Ze werken onderling onvoldoende samen’
Ook dit is een kritisch punt naar alle leveranciers toe. Reclamebureaus zien elkaar vaak
als concurrenten en werken dus helemaal niet samen. Onder freelancers is dit een stuk
minder, maar het kan nog steeds beter. Freelancers moeten meer samenkomen en meer
samenwerken. Hier ligt een mooie taak voor de gids die we bij Vraag 10 al aanstipten.
VRAAG 11
35. Samen! Samen! Samen!
Als er een rode draad moet worden gezocht in deze antwoorden is het wel
‘samenwerking’.
Weg met de schakels.
Weg met onnodige stappen.
De marketeer wil directe lijnen.
Hij wil op een zeer open manier - agile - kunnen samenwerken met zijn leveranciers. Hij wil
sparren, overleggen, brainstormen.
Merkgevoel
Een kritisch puntje dat opvalt bij deze vraag - en ook bij voorgaande vragen - is ‘inleven in
het merk’. Marketeers vinden dat leveranciers momenteel onvoldoende betrokken zijn bij
het merk.
Het voorstel om de klus dan in-house te doen bij de marketeer is dan niet eens zo gek. De
marketeer gaf bij Vraag 8 al aan dat hij het niet nodig vind dat zijn leveranciers een eigen
pand hebben. En bij deze vraag wordt duidelijk waarom.
Laat het creatieve talent - bureaumensen of zelfstandig ondernemers - in-house bij de
adverteerder werken aan de klus. Zodat de lijnen ultrakort zijn en zodat het creatieve
talent zich optimaal kan inleven in het merk en de opdracht. Daardoor zal het hele proces
efficiënter, sneller en voordeliger lopen.
VRAAG 12
37. Deze taartdiagram kun je op verschillende manieren lezen.
Veel marketeers (38,5%) zijn overtuigd van de kennis van zelfstandige creatieven.
33,3% van de reageerders heeft waarschijnlijk nog niet veel samengewerkt met
zelfstandige creatieven. Vandaar dat ze dit moeilijk kunnen inschatten.
Maar de grootste schok is toch wel de stelligheid waarmee 28,2% van de reageerders
aangeeft dat zelfstandig ondernemers te weinig kennis hebben van marketing basics en
overall marketingstrategieën.
Als de zelfstandig ondernemers de marketeers goed willen helpen in de toekomst, moeten
ze zich dringend bijspijkeren.
VRAAG 13
40. Collectief of netwerk?
Twee reageerders spraken zich heel duidelijk uit tegen het samenwerken met een
collectief. Ondanks dat dit in de stelling niet werd gevraagd. Waarschijnlijk zijn marketeers
bang dat collectieven zich gaan gedragen als een bureau: een vaste club mensen waar je
het maar mee moet doen. Marketeers geven dus liever de voorkeur aan een open en
eindeloos groot netwerk dan aan een beperkt collectief. Aan de andere kant eisen de
marketeers wél dat de zelfstandigen onderling goed kunnen samenwerken. En dat is dan
weer sneller te vinden bij een collectief dan bij een open netwerk.
Andere duidelijke eisen die marketeers stellen aan een netwerk zijn:
- Breed: veel specialisten
- Groot: altijd wel een beschikbare freelancer
- Flexibel: snel, efficiënt, schaalbaar
De regisseur
En ook hier kwam ie weer terug: de gids. De freelancers van het netwerk moeten goed
vindbaar zijn. De gids moet ze snel kunnen vinden en in contact brengen met de
marketeer. De gids moet snel teams van freelancers kunnen samenstellen. Teams die
onderling goed en prettig met elkaar samenwerken.
Betrokken bij het merk
Een van de belangrijkste eisen aan het netwerk is de betrokkenheid bij het merk. De
freelancers moeten een lange termijn relatie aangaan met de marketeer. Ze moeten een
lange termijn visie hebben en loyaal zijn aan het merk.
VRAAG 14
41. Copy
Art
Strategie
Project Management
Flexibel creatief team
DTP / design
Film / Motion Graphics
Webdesign
UX (interactie ontwerp)
Algemene online kennis
E-mail marketing
Social media
CRM
Display advertising
Mobile marketing
SEA (Search Engine Advertising)
SEO (Search Engine Optimalisation)
Online sales
Webanalytics
VRAAG 15
42. De antwoorden op deze vraag sluiten duidelijk aan bij de opmerking bij Vraag 14;
marketeers hebben behoefte aan een zeer breed netwerk van zelfstandige specialisten en
specialistische bureaus.
Eén reclamebureau kan nooit al deze specialisten in huis halen. Dat is in het verleden al
op verschillende manieren geprobeerd. En de marketeers geven met deze enquête
duidelijk aan daar ook niet meer in te geloven.
Opvallend bij deze vraag is wel de behoefte aan strategen; zelfstandige professionals die
meedenken met de marketeer. Strategen die zich inleven in het merk en een lange termijn
visie ontwikkelen voor het merk.
Als we kijken naar de voorgaande uitkomsten, is het maar de vraag of deze strateeg wel
een zelfstandige moet zijn. Aangezien de marketeer zelf aan het roer wil staan en zelf de
lange termijn koers wil uitstippen is het waarschijnlijk beter dat deze merkstrateeg in-
house bij het merk gaat werken.
VRAAG 15
43. Global Digital Outlook Study, May 2017
De trends op de volgende pagina’s zijn afkomstig uit het onderzoek ‘Global Digital Outlook
Study, May 2017’. Veel van deze bevindingen sluiten aan bij het onderzoek van The
Freeforce.
DESKRESEARCH 1
47. https://mumbrella.com.au/agency-future-not-agency-425377
De quotes op de volgende pagina zijn afkomstig uit het artikel https://mumbrella.com.au/
agency-future-not-agency-425377 van Matt Kendall uit februari 2017. Ook hierbij sluiten
veel bevinden aan bij het onderzoek van The Freeforce.
DESKRESEARCH 2
48. The agency of the future is not an agency
Strategist Matt Kendall discusses the future of agency models and how distributed and
autonomous specialist networks are the way of the future.
Briefs are already calling for teams consisting of an infinitely diverse list of specialties. No
agency can provide that.
The one that excites me the most is a co-operative model of distributed and autonomous
specialist networks.
The Hollywood Model
Hollywood provides some reference. Specifically, Ocean’s Eleven and the approach
George Clooney takes when he lands a backer for the ultimate casino heist. His solution
calls for a crack team of specialists including con men, an explosives expert, a hacker, a
pickpocket and even an acrobat.
These networks would coalesce into flexible project teams to cooperate on specific
projects. Combining skills and resources, they would then disband once the project is
complete.
Due to the structure of this model, there is no margin; no-one gets the cream. Each
specialist in the network receives value. Especially the client.
There is the potential to create an alternative marketplace. One that will allow specialist
experts to apply their skills and talents to projects they want to work on.
As Douglas Rushkoff evangelises, we can re-set the operating system so there is the
opportunity for collaboration, co-creation, connection and the preconditions for mutual
prosperity.
Small is beautiful. You don’t need scale to take on bigger, more interesting projects.
Connect with other like-minded indies and specialists to go up against the incumbents
and win the good stuff with a whole new approach.
DESKRESEARCH 2
49. Rabobank Coalities 2017
De quotes op de volgende pagina’s hebben betrekking op de pitch die Rabobank in 2017
uitschreef. De uitspraken zijn afkomstig uit het artikel http://www.marketingtribune.nl/
bureaus/nieuws/2017/04/rondvraag-is-vrije-pitch-rabobank-een-goed-idee/index.xml
Rabobank vroeg aan partijen om een coalitie van creatieve leveranciers te vormen. In
plaats van de regie zelf in handen te nemen, legden ze deze rol nu bij de leveranciers
neer.
Een aantal aspecten van deze aanpak komen overeen met de uitslag van dit onderzoek.
Maar een aantal belangrijke aspecten juist niet.
Netwerk van specialisten vs een one stop shop
Rabobank gelooft duidelijk niet meer in één bureau voor alles. Met de pitch liet Rabobank
duidelijk zien een voorkeur te hebben voor een groot netwerk van specialistische bureaus
en zelfstandig professionals. Het Hollywood model dus. Een netwerk van specialisten dat
onderling goed kan samenwerken. Om die reden liet Rabobank de specialisten zelf een
netwerk samen stellen.
Onorthodoxe partijen
Naast reclamebureaus nodigde Rabobank ook partijen uit buiten de wereld van marketing
en communicatie. Zoals architecten en muzikanten. Dit sluit aan bij de conclusie van het
onderzoek dat veel marketeers hun leveranciers van creatief werk niet innovatief genoeg
vinden.
Leendert Bikker, de communicatiedirecteur van de Rabobank zei hierover in het Financieel
Dagblad:‘Je kunt wel weer aankloppen bij het reclamebureau, maar dan krijg je iets
voorspelbaars’
Wie is de regisseur?
De coalitie lijkt op het Hollywood Model. Maar wie is de regisseur? Gaat één partij de
koers van het merk uitstippelen en bewaken? Of gaan alle partijen dit samen doen?
Wie is de producer?
Als we de vergelijking doortrekken met het Hollywood Model rijst de vraag wie de
producer wordt. Welk bureau krijgt welke rol? Wie bepaalt wie wat gaat doen? Neemt één
partij hierin de leiding? Ligt deze taak bij de Rabobank? Of moeten de partijen het
onderling uitvechten?
DESKRESEARCH 3
50. Bas Korsten, creative partner van J. Walter Thompson
“…ik vraag me af of Rabobank wel genoeg idee heeft wat ze willen om een "creatieve
coalitie" aan het werk te zetten. Dat vereist een scherpe koers en een strakke regierol. En
die heb ik de afgelopen jaren niet kunnen ontwaren bij de Rabobank. Het is niet voor niets
hun derde pitch in zeven jaar.
“…Iedereen weet dat tegenwoordig samenwerken het devies is. Iedereen weet dat
tegenwoordig creativiteit van een grotere, meer diverse groep van mensen komt dan van
"creatieven". Maar om dat in goede banen te leiden heb je naar mijn idee nog steeds een
sterke klant nodig en een onafhankelijk denkend bureau dat betrokken is bij de
strategische overwegingen om vervolgens tot het beste, meest relevante creatieve werk
(communicatie en anderszins) te komen. Een bureau dat de koers mede bepaalt in plaats
van alleen een uitvoerend orgaan…”
Leo van Sister, De Merkcommissarissen:
“…hoe ga je vele niet-gelijkgestemde creatievelingen laten samenwerken?”
“Vroeger heb ik meermaals getracht enkele bureaus op één merk te laten samenwerken,
en dat is al een flinke opgaaf. Je zult een strakke regie moeten voeren…”
“…Als Merkcommissaris adviseer ik om de merkpositionering strak te bewaken, want als
zovelen er hun licht over laten schijnen, is het risico groot dat de reclame de echte
merkessentie verhult. Merkessentie die overigens wel consistent dient te zijn….”
DESKRESEARCH 3
51. Victor Knaap, managing director MediaMonks:
“…Hoe bewaak je consistentie? In de versnipperde en complexe mediawereld is het
belangrijk om een overkoepelend merkgevoel uit te stralen over alle mediaplatformen….”
“…Hoe manage je de productie? Merken lopen nu allemaal tegen hetzelfde probleem aan:
ze moeten voor hetzelfde budget veel meer uitingen creëren. Een re-edit van de tv-
commercial voor online werkt echt niet meer. Dus hoe manage je het enorme aantal assets
dat specifiek per mediatype naast televisie gemaakt, gemonitord en geoptimaliseerd moet
worden, zoals Facebook, YouTube, Instagram, Snapchat en rich media?…”
Paul Postma, eigenaar PPMC:
“…Marketingdirecteuren die begrijpen dat je voor positionering consistentie nodig hebt
zijn er kennelijk niet…”
Rogier van Kralingen, oprichter van The Whole Story:
' De trendbreuk waarbij grote adverteerders het werken met één bureau loslaten is al
langer gaande.
DESKRESEARCH 3
52. Heineken Hollywood Model
De onderstaande quotes zijn afkomstig uit het artikel http://www.adformatie.nl/nieuws/dit-
zijn-de-bureaus-van-heineken-nederland door Susanne Van Nierop uit oktober 2015. De
geselecteerde quotes hebben betrekking tot de bevindingen van dit onderzoek.
“In het nieuwe 'Hollywood Producer Model' van Heineken Nederland werkt niet één bureau
meer exclusief voor een vast merk.”
“TBWANeboko, Being There en Indie blijven de lead agencies - of strategic story starters
zoals Heineken Nederland het noemt.”
“Een belangrijke verandering is dat – op de strategic story starters na – geen enkel bureau
meer exclusief voor een merk werkt. Alle bureaus zijn geselecteerd voor een bepaald
specialisme zoals atl, digital, social, videoproductie en merkactivatie en krijgen naar eigen
inzicht projecten door Heineken Nederland toegewezen.”
“Heineken Nederland creëert dus een flexibele structuur waarbij het heel nadrukkelijk de
regie naar zich toetrekt. “Hollywood”, waar voor elke productie een ander team wordt
samengesteld, passend bij de specifieke film, diende als inspiratie.”
DESKRESEARCH 4
53. Heineken Hollywood Model
De onderstaande quote is afkomstig uit het artikel
http://nederlandsmedianieuws.nl/interviews/Interview-Marketingmanager-Jetske-Freeve-
over-Heineken/ uit februari 2017.
Jetske Freeve, Marketingmanager Heineken
“Wij werken bij Heineken Nederland met het Hollywood Producer Model, wat inhoudt dat
we niet met één vast bureau werken voor een merk, maar dat we een netwerk aan vaste
bureaus hebben die het portfolio aan merken bedienen. TBWANEBOKO is voor Heineken
wel de lead agency, de zogenaamde strategic story starter. We kijken daarnaast altijd
naar een juiste samenstelling van bureaus, zodat we alle talenten maximaal kunnen
inzetten voor het creëren en ontplooien van de merkcampagnes.”
De onderstaande quotes zijn afkomstig uit de blogpost http://www.scatovanopstall.nl/
blogvanscatovanopstall/2015/11/16/auteursbier-uit-hollywood-adformatie-november-2015
Scato van Opstall, zelfstandig tekstschrijver
“Ik snap dat Heineken meer flexibiliteit wil, door specialisten slim aan & in elkaar te haken.
Met een aantal preferred suppliers voor continuïteit, procurement en overzicht. Maar hoe
ga je die dan belonen?
Het Hollywoodmodel werkt door keiharde concurrentie te combineren met een dikke
beloning voor de makers van kaskrakers. Het heeft ook z’n beperkingen. Affligem en Sol
zijn misschien meer geschikt voor auteurscinema, waar de eigenzinnige bedenker van A
tot Z betrokken blijft bij elk detail: denk aan Reservoir Dogs, Blair Witch en Memento. Zulke
independents kunnen met een bescheiden budget enorme impact hebben. Die maak je
niet binnen het klassieke Hollywood studio systeem, maar zijn des te vernieuwender. Welk
label Heineken er ook op plakt, als je een werkwijze drastisch omgooit moet je ook anders
gaan honoreren.”
DESKRESEARCH 4
54. Heineken Hollywood Model
De onderstaande quotes zijn afkomstig uit het artikel http://www.adformatie.nl/
achtergrond/heineken-moet-creativiteit-zelf-huis-hebben uit november 2014.
“Creativiteit moet je als marketingafdeling zelf in huis hebben. Dat zegt Bram Westenbrink,
sinds ruim een jaar marketingdirecteur Heineken Nederland, in een interview met
Adformatie.”
“Elk pilsmerk heeft een eigen lead agency nodig, maar geen enkel bureau heeft
exclusiviteit”
“Een andere voorwaarde is dat we voortdurend een directe dialoog hebben met de
creatieven. Een idee blijft nooit van papier tot het eind hetzelfde dus je moet elkaar daarin
goed leren kennen.”
“Bij elkaar dus een arbeidsintensieve manier van samenwerken, waarin wij zelf de spin in
het web zijn. We noemen dit het Hollywood-producermodel.”
DESKRESEARCH 4
55. Frank Houben, Director Communications & Corporate Identity bij KLM.
Frank Houben van KLM is een merkregisseur en tevens de spil in een netwerk van
leveranciers van creatief werk. Voor elk specialisme schakelt hij een andere partij of
zelfstandige in.
Onderstaande quotes zijn afkomstig uit https://cmotalk.nl/frank-houben
"Marketeers mogen best meer gevoel ontwikkelen voor pakkende campagnes"
KLM is één van de eerste adverteerders die ook met verschillende bureaus een
samenwerking opzoekt. Werkt deze strategie voor jullie?
“Ja, en ik zie eigenlijk alleen maar voordelen. We hebben wel een hofleverancier en dat is
bij ons DDB Amsterdam. Echter, sommige projecten doen we ook met anderen, waaronder
Energize voor de samenwerking met nijntje in China. Niemand heeft een patent op ideeën.
Het idee kan ook vanuit de klant komen. Ik heb zelf The Orange Experience bedacht
samen met Heineken, daar zit geen reclamebureau bij. Ook voor de uitwerking van de
campagnes werken we samen met verschillende partijen, zoals MediaMonks of
MassiveMusic. Iedere keer ga je weer op zoek naar een bureau die het beste bij een
project of campagne past.”
DESKRESEARCH 5
57. agencies need the perspective that typically you only get from working in-house. They
need to learn to act like owners.
Brands are building internal creative shops because they are recognizing the value of
ownership in the creative process.
anyone with agency experience knows that the work is often done for the sake of the work,
and not for the sake of the client.
The closer I got to the brand, the more I enjoyed my work
the value from being “in-house” isn’t limited to in-house agencies.
We collaborate with external agencies every day [..…] But I think that they’ve done some
of their best work when they’ve taken the time and energy to deeply understand our DNA.
DESKRESEARCH 6