Mô tả cấu trúc tế bào lớp dược trung cấp

1. ThS. BS Võ Thành Liêm

2.  Liệt kê tên của các thành phần chính của tế bào
động vật.
 Liệt kê tên của 4 loại mô trong cơ thể.

3.  Tế bào
 Tổng quan
 Cấu trúc giải phẫu tế bào
 Giới thiệu sơ lược chức năng sinh lý của tế bào
 Mô tế bào cơ thể
 Biểu mô
 Mô liên kết
 Mô thần kinh
 Mô cơ

4.  Màng nguyên sinh chất
Video giới thiệu tế bào

5.  Tổng quan:

6.  Tổng quan:
 Tế bào: đơn vị sống - đơn vị chức năng nhỏ nhất
 Tế bào -> mô -> cơ quan ->con người
 Kích thước đa dạng: từ 2µm – 10cm
 Hình dáng đa dạng
 Chức năng biệt hóa rõ ràng tùy theo mô-cơ quan.

7.  Cấu trúc giải phẫu

8.  Màng nguyên sinh chất
 Giới hạn khối vật chất trong-ngoài tế bào
 Là màng lipid (phospholipid+cholesterol+glycolipid)
 Tính chất:
 Tính tự khép kín: luôn đóng màng lại
 Tính lỏng: di chuyển liên tục
 Các protein màng:
 Gồm nhóm xuyên màng và cận màng
 Thực hiện các chức năng trao đổi giữa 2 bên màng

9.  Màng nguyên sinh chất

10.  Màng nguyên sinh chất

11.  Màng nguyên sinh chất
Video về màng tế bào

12.  Lưới nội sinh chất
 Chia TB thành nhiều ngăn -> chuyển hóa chuyên biệt
 Cấu trúc khoang với màng 2 lớp lipid
 Nhiều lưới nhỏ, phân bố khắp TB
 Có 2 nhóm:
 Có ribosome: -> có hạt -> tổng hợp protein, enzyme
 Không có ribosome: -> trơn -> tổng hợp chất gắn lipid

13.  Lưới nội sinh chất

14.  Bộ máy Golgi
 Cấu trúc khoang với màng 2 lớp lipid, nằm gần nhân
 Gồm các lưới dẹp hình dĩa xếp thành chồng
 Chức năng
 Là trạm điều vận, chuyển chất đến nơi sử dụng
 Phân loại, cải dạng hóa học các chất

15.  Bộ máy Golgi

16.  Tiêu thể (peroxisome)
 Bào quan tiêu hóa của TB
 Nguồn gốc từ bộ máy Golgi
 Túi hình cầu, bên trong chứa enzym, môi trường acid
 Có 2 loại:
 Tiêu thể sơ cấp: chưa sử dụng
 Tiêu thể thứ cấp: đã sử dụng, có thể virus, vi trùng …
đang bị phân hủy

17.  Tiêu thể (peroxisome)

18.  Bộ xương tế bào
 Mạng lưới các sợi protein nằm trong bào tương
 Chức năng:
 Tạo khung
 Duy trì hình dạng
 Thực hiện chuyển động
 Có 3 dạng chính
 Microtuble
 Intermediate filament
 microfilament

19.  Ty thể
 Bào quan lớn, cấu trúc 2 màng
 Có ADN riêng
 Chứa nhiều enzyme, protein màng
 Chức năng
 Phản ứng oxy hóa trong chuỗi hô hấp
 Chuyến hóa lipid, đường thành dạng năng lượng nhanh
 Tạo phức hợp năng lượng ATP
 ATP là dạng năng lượng sử dụng chính (xăng)

20.  Màng nguyên sinh chất
Video về ty thể

21.  Ribosome
 Bộ máy tổng hợp protein
 Hình khối nhỏ, gồm 2 thể
 Gắn trên màng nguyên chất, hoặc trôi tự do
 Phối hợp với ARN để tổng hợp protein

22.  Ribosome

23.  Ribosome

24.  Ribosome

25.  Màng nguyên sinh chất
Video giới thiệu tế bào

26.  Tổng quan
 Tế bào là thành tố sống
 TB biệt hóa thành nhiều dạng khác nhau
 Tập hợp TB có cùng giải phẫu - chức năng: mô tế bào
 Có 4 dạng mô cơ thể
 Biểu mô (che phủ)
 Mô liên kết (nâng đỡ)
 Mô cơ (cử động)
 Mô thần kinh (điều khiển)
 Mỗi tạng có nhiều dạng mô khác nhau

27.  Tổng quan

28.  Biểu mô (epithelial tissue)
 Phủ bề mặt của cơ thể, cơ quan, tuyến…
 Chức năng
 Bảo vệ
 Hấp thụ
 Lọc
 Tiết xuất

29.  Biểu mô (epithelial tissue)
 Đặc thù:
 Liên kết chặt lẫn nhau
 Luôn có 1 mặt cố định (mặt đáy), mặt tự do (mặt đỉnh)
 Không nuôi bởi mạch máu, chỉ nuôi bởi Oxy, dinh
dưỡng thấm qua mạch máu
 Tăng sinh nhanh

30.  Biểu mô (epithelial tissue)

31.  Biểu mô (epithelial tissue)

32.  Biểu mô (epithelial tissue)

33.  Mô liên kết (connective tissue)
 Chiếm tỷ lệ cao nhất
 Các đặc trưng
 Nhiều hình thức cung cấp máu (trừ gân, dây chằng)
 Có khoảng gian bào lấp bởi chất liên kết
 Dạng lỏng
 Dạng bán lỏng
 Dạng cứng
 Chức năng
 Bảo vệ
 Nâng đỡ
 Gắn kết các mô

34.  Mô liên kết (connective tissue)

35.  Mô liên kết (connective tissue)

36.  Mô cơ (muscle tissue)
 Tạo ra cử động
 Phân làm 3 nhóm
 Cơ vân: cử động tự ý
 Cơ trơn: cử động không tự ý (thần kinh thực vật)
 Cơ tim: chuyên biệt cho tim

37.  Mô cơ (muscle tissue)
 Cơ vân

38.  Mô cơ (muscle tissue)
 Cơ trơn

39.  Mô cơ (muscle tissue)
 Cơ tim

40.  Mô thần kinh (nervous tissue)
 Chuyên biệt cho hệ thần kinh
 2 chức năng lớn
 Phản ứng (với kích thích)
 Dẫn truyền thông tin

41.  Mô thần kinh (nervous tissue)

42.  Mô thần kinh (nervous tissue)