pollination and fertilization 334 group 7
- 1. โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
การถ่ายละอองเรณูและการปฏิสนธิของพืชดอก
กระบวนการที่ละอองเรณูไปตกลงบนยอดเกสรตัวเมีย อาจเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น ละอองเรณูปลิว
ไปตามแรงลมแล้วไปตกลงบนยอดเกสรตัวเมีย หรืออาจเกิดการที่ตัวกลางในการผสมเกสร เช่น แมลง
ผสมเกสรชนิดต่างๆ สัตว์ปีก หรือเกิดจากความตั้งใจของมนุษย์ การถ่ายละอองเรณูเกิดได้ 2 ลักษณะ คือ
1.การถ่ายละอองเรณูในดอกเดียวกัน (Self Pollination) 2.การถ่ายละอองเรณูข้ามดอก (Cross Pollination)
ปัจจัยต่างๆ ที่ทาให้เกิดการถ่ายละอองเรณูและการปฏิสนธิ
ลม (anemophily) มีละอองเรณูจานวนมาก แห้ง
และเบา สามารถปลิวไปกับลมได้ง่ายและไปได้ไกลๆ
ดอกมักมีขนาดเล็ก ไม่มีกลิ่นหอม ไม่มีน้าหวาน
นา (hydrophily) การถ่ายละอองเรณูเรณูจะมีบน
พื้นผิวน้ากับและใต้น้า การถ่ายละอองเรณูบนพื้นผิวน้า
ละอองเรณูจะเบากว่าน้า การถ่ายละอองเรณูใต้น้า
ละอองเรณูจะหนักกว่าน้า กระแสน้าเป็นปัจจัยสาคัญ
นก (ornithophily) ดอกไม้มีสีสันสวย กลิ่นหอม
และมีต่อมน้าหวานโดยใช้นกเป็นตัวพาละอองเรณู
นกซึ่งชอบกินเกสรดอกไม้ ซึ่งมีอยู่ค่อนข้างน้อย เช่น
นกฮัมมิ่ง
แมลง (entomophily) มักเป็นดอกไม้ที่มีสีสันสวย
กลิ่นหอม และมีต่อมน้าหวานเพื่อล่อแมลงให้มาหาอาหาร
ละอองเรณูของดอกพวกนี้มักจะเหนียวทาให้ติดกับแมลง
ได้ง่าย
กระบวนการที่เซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ (ละอองเรณู) ผสมกับเซลล์
สืบพันธุ์เพศเมีย (ไข่อ่อน) เมื่อเกิดการถ่ายละอองเรณูละออง
เรณูที่ตกบริเวณ stigma จะมีสารกึ่งเหลวคอยดักจับเรณูไว้ เมื่อ
สภาพเหมาะสม ละอองเรณูจะงอก pollen tube ด้วย tube
nucleus เคลื่อนไปตามท่อผ่าน micropyle ของ ovule ส่วน
generative nucleus แบ่ง nucleus แบบ mitosis ได้ 2
sperm nucleus เพื่อเข้าไปผสมกับ egg cell ให้เกิด double
fertilization คือสเปิร์ม 1 จะผสมกับไข่ได้เป็น zygote ซึ่งจะ
พัฒนาต่อไปเป็น embryo ส่วนสเปิร์มอีกหนึ่งชนิดจะผสมกับ
polar nuclei ได้เป็น endosperm ทาหน้าที่เป็นอาหาร
สะสมให้กับต้นอ่อน ส่วนประกอบของดอกอื่นๆจะเปลี่ยนแปลงไป
ดังนี้
รังไข่ (ovary) เจริญเป็น ผล
ผนังรังไข่ (ovary wall) เจริญเป็น เปลือกและเนื้อของผลไม้
ออวุล (ovule) เจริญเป็น เมล็ด
ไข่ (egg ) เจริญเป็น ต้นอ่อนอยู่ภายในเมล็ด
โพลาร์นิวเคลียส (polar nucleus) เจริญเป็น เอนโดสเปิร์ม
เยื่อหุ้มออวุล (integument) เจริญเป็น เปลือกหุ้มเมล็ด
การถ่ายละอองเรณูภายในต้น
เดียวกัน
การถ่ายละอองเรณูข้ามต้นเป็นการถ่ายละออง
เรณูจากพืชต้นหนึ่งไปยังอีกต้นหนึ่งที่ชนิด
เดียวกัน
รายชื่อ:
นส.ธมลวรรณ ไชยธวัชพุทธิพร 334/9
นาย ญาณิสร์ ปั้นวงศ์ไพบูลย์ 334/29
นาย สิริกร ปิติเจริญกุล 334/41
นาย อภิพล พุฒซ้อน 334/42