www.doktorix.com

1. Dr. Kemal ASLAN
Bursa Hayat Hastanesi
Biyokimya ve Klinik Biyokimya Uzmanı
www.doktorix.com
HIV infeksiyonu (AIDS)

2. AIDS ; HIV virüsü ile oluşan;
Acquired
Immune
Deficiency
Syndrome
“Kazanılmış Bağışıklık Eksikliği Sendromu”

3. H ; Human-İnsan ;Çünkü bu virüs sadece
insanları enfekte eder.
I ; Immuno Deficiency – İmmün Yetmezlik ;
Çünkü virüsün etkisi vücutta immün
sistemde yetmezlik oluşturmak, düzenli
çalışmasını önlemek yönündedir.
V ; Virüs;Bu organizma bir virüstür ve üremek
için insan hücrelerine ihtiyaç duyar.

4. Tarihçe
1983: HIV izole edildi (Robert Gallo&Luc Montagnier)
1985: Virüsü saptayan testler bulundu
1987:Zidovudin

5. HIV-1 & HIV-2
 Zarflı RNA virusu

6. HIV İnfeksiyonu
HIV-1 dünyada yaygın, HIV-2 Batı Afrika’da endemik
HIV-1 in iki ana genetik grubu var: M (main) ve O
(outlier)
HIV-2’nin 5 alt tipi (A-E) var, A ve B yaygındır

7. Kişi HIV ile enfekte olduktan 2-3 hafta
sonra virüs çoğalmaya başlar ve ilk ayda
çok yüksek seviyelere çıkar.
Kişinin bağışıklık sistemi devreye girerek
HIV çoğalmasını yavaşlatır ve yaklaşık 6
ayda stabil bir noktaya getirir.

8. Bu safhada kişi HIV taşıyıcısı durumuna
geçer ve bu taşıyıcılık durumu 7 ila 10 yıl
sürer.
Bu sırada bağışıklıkta rol oynayan CD4 T-
hücreleri yavaş yavaş azalmaya başlar.

9. HIV Pandemisi 2005
40,3 milyon kişi infekte
Yeni olgu: 5 milyon; ölüm: 3,2 milyon
Sahra Altı Afrika:
Bütün olguların %64’u; Kadın olguların %74’ü

10. TC Sağlık Bakanlığı
2013
Türkiye'de 6802 HIV/AIDS hastası (% 72’i erkek)
Türkiye'de HIV/AIDS vakası sayısında hızlı ve tehlikeli
bir artış.
Yeni hasta sayısı ;
1990'lı yıllar : 50-100 2012’de : 1068

11. HIV bulaş yolu
3 yolla bulaş :
En sık görülen bulaş yolu Cinsel ilişki % 80-85
(% 46 ile heteroseksüel cinsel temas )
Kan ve kan ürünleri % 9
Enfekte anneden çocuğa geçme % 3-5

12. Kan ve ürünlerinin
transfüzyonu ile bulaşma
HIV + kan transfüzyonu ile bulaşma : %90
Test ile yanlış negatiflik : 26 / 1.000.000
Öneri : p24 antijeninin taranması (1 / 2.000.000)

13. HIV bulaş yolu
HIV'in doğacak çocuğa geçme ihtimali % 30
Sütle geçme oranı fazla olmamakla birlikte, HIV
pozitif annelere emzirme önerilmez.

14. HIV bulaş yolu
HIV BULAŞMAZ.

15. Sağlık çalışanlarında bulaşma
 Perkütan yaralanmalarla risk : % 0.3
 Mukozal ve sağlam olmayan deriden
bulaşma ile risk : % 0.09
 Sağlam deriden bulaşma riski : % 0

16. Perkütan yaralanmada bulaşma
riskleri
 HBV ile enfekte hastadan
(“e” antijeni +) 1/3
 HCV ile enfekte hastadan
1/30
 HİV ile enfekte hastadan
1/300

17. HIV virüsü gidişat

19. Doğal seyir
 HIV ile infekte olan tedavi edilmeyen bir
kişide ilk yıllarda %1-2 / yıl, ondan sonra
%5 / yıl AIDS gelişecektir.
İlk 10 yılda toplam AIDS gelişme riski %50

27. KATEGORİ C
(AİDS’i tanımlayıcı hastalıklar)
CD4< 200 mm3
Kandidiyaz
(pulmoner veya özafagiyal)
Serviks kanseri
Kriptokokkoz
(Akciğer dışı)
Kriptosporoidoz
CMV retiniti
HIV ensefalopatisi
HSV ülserleri(>1 ay)
Akc dışı histoplazmoz
İsosporiaz
Kaposi sarkomu
Lenfoma (beyin, Burkitt,
immunoblastik)
M. avium
M. kansasii
M. tuberculosis
PCP (P.jiroveci inf)
Progressif multifokal
ensefalopati
Salmonelloz(non-tifoid)
HIV erimesi (wasting)
sendromu
Toksoplazmoz (beyin)

28. Candida+HSV

29. Herpes simpleks
Angular chelitis
Molluscum contagiosum
Zona dermatomal dağılım

30. Eozinofilik dermatit
KriptokokokozSeboreik dermatit

31. Ağız Bulguları
Diş absesi
Ülserasyon
Aftöz ülser*
Herpetik
Bakteriyel
Candidiasis**
Hairy lökoplaki
**
*

32. Hairy Cell Lökoplaki

33. Candida

34. HSV Dermatiti

35. Herpes Zoster

36. Herpes Zoster

37. Sekonder Sifiliz

38. Basiller Anjiomatozis

39. Kaposi Sarkomu

40. Kaposi Sarkomu

41. Kaposi Sarkomu

42. HIV infeksiyonunda tanı
Özgül olmayan laboratuvar bulguları
Tam kan sayımı, lökosit formülü , ESR, CRP
CD4 hücre sayımı (N:750±250/µl ; AIDS’te <200 /µl veya
total lenfositlerin %14 ‘ünden az)
Gecikmiş aşırı duyarlılığın kaybı
Radyoloji ve nükleer tıp çalışmaları

43. HIV TANI YÖNTEMLERİ
Spesifik HIV Antikor Tayini
HIV Antijen Tayini (p24)
Viral Genetik Maddenin Gösterilmesi
PCR, b-DNA…

44. ANTİ HIV ANTİKORLARIN
TESBİTİ
Tarama Testi
ELISA
Doğrulama Testi
Western Blot
Tarama ve Doğrulama Testi
İmmunofluorescent

45. İZMİR SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
BULAŞICI HASTALIKLAR ŞUBESİ
45
Anti-HIV Testi Nedir? Ne Zaman Yapılır?
HIV vücuda girdiğinden itibaren, vücutta bununla savaşmak için özel antikorlar
oluşur. Kandaki bu antikorların ELISA yöntemiyle saptanmasına Anti-HIV testi
denir.
Anti-HIV antikorların ELISA yöntemiyle ölçülebilecek düzeye ulaşması için 3 aylık
bir süreye (pencere dönemi) ihtiyaç vardır. Bu nedenle test, bulaşma olduğu
düşünülen tarihten 3 ay sonra yapılmalıdır.
Bu nedenle, kişinin HIV pozitif (seropozitif) olduğunu söyleyebilmesi için, Western
Blot testi denen doğrulama testinin de yapılıp sonucunun pozitif olması
gerekmektedir.

46. İZMİR SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
BULAŞICI HASTALIKLAR ŞUBESİ
46
HIV Testleri ?

47. İZMİR SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
BULAŞICI HASTALIKLAR ŞUBESİ
47
HIV Testleri ? Neden acele edilmeli ?
Tanı ve tedaviye başlamaya gecikme ile ;

48. Tedavi
AIDS’in kesin tedavisi yoktur.
Bugün için ilaç kullanımı ile yalnızca hastalık
belirtilerinin ortaya çıkışı geciktirilmektedir.
İlerleyen hastalık ölümle sonuçlanmaktadır.
Henüz AIDS’ten koruyucu bir aşı bulunamamıştır.

49. Antiviral Tedavi Yararları
HIV ilişkili morbidite ve mortalitede azalma
Viral yükün uzun süreli baskılanması
Bağışıklık sistemi fonksiyonlarını koruma/yeniden
kazanma
Fırsatçı infeksiyonlarda azalma
Daha kaliteli yaşam
Yaşam süresinde uzama

50. Tedavinin amacı
CD4 T-hücreleri sayısını kan düzeyinde
200/μl üzerinde tutmak,
HIV viral replikasyonunu kan seviyesinde
ölçülemeyecek seviyeye getirmek
Fırsatçı enfeksiyonlara engel olmak

51. ART Sorunları
Çoklu ilaç tedavisi
Uzun süreli tedavi
Direnç sorunu
Gelişen direnç ömür boyu kalır
 Yan etki
 Pahalı

52. Antiretroviral İlaçlar
Nukleozid RT inhibitorleri
Zidovudine (ZDV,AZT) *
Didanosine (ddT)
Zalcitabine (ddC)*
Abacavir
Stavudine (d4T)
Lamivudine (3TC)
Non-nukleozid RT
inhibitorleri
Nevirapine
Efavirenz
Delavirdine
Loviride
Nukleotid RT inhibitor
Adefovir
Proteaz inhibitorleri
Saquinavir
Ritonavir
İndinavir
Nelfinavir
Fuzyon inhibitorleri
Enfuvirtide
İntegraz inhibitörleri
Raltegravir
Maturasyon inhibitörleri
Bevirimat

53. Korunma
“ Bilmek en iyi korunma yoludur ”
HIV dış şartlara duyarlıdır: hücreden yoksun bir
materyelde 56 °C’de kısa sürede ;hücreden zengin bir
materyelde ise 10-30 dakikada ölür.
Virus kan ve sperm sıvısı içinde yuvalanmadıkça
çok çabuk ölür. Yiyecekler, tabak, kaşık, çatal vs
bulaşma aracı değildir.
1/10 sulandırılan sodyum hipoklorit, %50 alkol, %0.5
lysol veya formaldehyde, %0.3 H2O2 , gluter aldehid
etkili dezenfektan maddelerdir

54. Korunma
"Sulandırılmış çamaşır suyu, HIV'i 10 dk içinde
öldürür.
Yaralanma durumunda, yara yeri önce sabun ve su ile
iyice yıkanmalı, ardından tentürdiyot veya betadin gibi
bir antiseptik ile temizlenmelidir."
• HIV dış ortamda birkaç saatte, kuruduğunda 30
dakikada ölür.
• HIV kurumuş kanda da kısa zamanda ölür.
• Birkaç dakika kaynatarak yada 60 C de 30 dakika
ısıtarak virüs öldürülür.

55. Korunma
Tek eşlilik, aksi halde cinsel temasta mutlaka
kondom kullanılması
IV ilaç bağımlıları ortak injektör kullanmamalı
Hastaya kullanılacak her türlü alet steril
olmalıdır: diş hekimi aletleri, endoskop, göz içi
basınç aletleri, bronkoskop
Hasta kanı veya vücut sıvıları ile, ör. sivilce
sızıntısı ile ancak eldivenle temas etmelidir.

56. KIRMIZI KURDELE
AIDS’e karşı farkındalığın
uluslararası bir sembolüdür.
AIDS’ i biliyorum,
AIDS’ ten korunuyorum,
AIDS’ den ölenlere saygı duyuyorum…
mesajlarını taşır.