ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌

1. ប្រសិទ្ធភាពនៃការអរ់រំ នៅសាលារឋមសិក្សាវត្តរូព៌ កម្មសិក្សាពីថ្ងៃទី១៦ ខែម្ីនា ដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្ ន ាំ ២០២០ ឈ្ ម ោះស្ថ ា ប័ន៖ សាលារឋមសិក្សាវត្តរូព៌ តាក់តែងឡ ើងឈោយ ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ និសសិតឈ្ ម ោះ ជំ នពប្ជៃីតា បែ ឌិ ែ ង ៉ា ៃ់ សៃនេត្ អិៃ វឌ្ឍនា បរ្ ិញ្ញ ា បត្ែ ឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ ឆ្ ន ាំចូលសិក្សា ២០១៦ ជាំនាន់ទី ៤ ឆ្ ន ាំសរឈសររបាយការណ ៍ ២០២០ របាយការណ ៍ ក្សមមសិក្សារញ្ចរ់ការសិក្សា សាកលវិទ្យាល័យភូមិៃទនីតិសាស្រសត និងវិទ្យាសាស្រសតសេេឋក្សិច្ច

2. អារមភក្សថា ឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ គឺជាជាំនាញម្ួយតដ្លមានសារ្សាំខាន់យ ៉ា ងខា ល ាំង ឡត្រោះឡោលបាំែងច្ាំបងននម្ុខ ជាំនាញឡនោះ គឺឡដ្ើម្បីរ្ ិោះរ្កនូវយុទធសាស្រសតតដ្លមានត្បសិទធភាពសត្មាប់ឡត្បើត្ាស់កនុងការ្អភិវឌ្ឍន៍ត្បឡទសជាែិ ម្ួយឲ្យបនតមានភាពត្បឡសើរ្ឡ ើងជានិច្ច។ បនា ា ប់ពីានសិកាម្ុខជាំនាញម្ួយឡនោះម្ក ឡយើងខ្ុាំទទួលាននូវ ច្ាំឡែោះដ្ឹងជាឡត្ច្ើនជុាំវ ិញកតា ត តដ្លច្ូលរ្ួម្កនុងការ្អភិវឌ្ឍត្បឡទសជាែិឲ្យទទួលាននូវការ្រ្ ីកច្ាំឡរ្ ើនឡលើត្គប់ វ ិស័យ។ កនុងឡនាោះតដ្រ្ឡយើងខ្ុាំានសឡងេែឡ ើញថាកតា ត ធនធានម្នុសសជាកតា ត សាំខាន់ម្ួយ និងជាច្លករ្តដ្ល ពុាំអាច្ខវោះានសត្មាប់ការ្អភិវឌ្ឍសងគម្ជាែិ។ ឡ្លៀែកនុងឱកាសឡនោះឡយើងខ្ុាំានសឡត្ម្ច្ច្ិែតឡត្ជើសឡរ្ ើសយក ត្បធានបទម្ួយតដ្លសដីពី " ត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ " ឡធវើជាត្បធានបទននកម្ម សិក្សាសត្មាប់ឡធវើបទបង្ហ ា ញឡៅឡពលបញ្ចប់ថា ន ក់បរ្ ិញ្ញ ា បត្ែ។ ច្ាំឡរោះខលឹម្សារ្នននិឡកេបបទមានឡោលបាំែង្លុោះបញ្ញ ច ាំងឲ្យឡ ើញពីសារ្សាំខាន់ននវ ិស័យអប់រ្ ាំតដ្ល វ ិស័យអប់រ្ ាំឡនោះឡទៀែឡសាែ គឺទាម្ទារ្ឲ្យមានការ្យកច្ិែតទុកដាក់តាាំងពីថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នម្កឡម្ល៉ាោះ ឡរលគឺតាាំងពី ថា ន ក់ម្ឡែតយយ ក៏ដ្ូច្ជាថា ន ក់បឋម្សិកា ឡត្រោះកុមារ្ឡត្បៀបានឡៅនឹងទាំរាំងតដ្លឡទើបតែដ្ុោះពនលក ត្បសិនឡបើ ឡយើងឡម្ើលតែទាាំទាំរាំងានលអ ឡនាោះឡយើងនឹងទទួលាននូវត្បឡភទឬសសីតដ្លមានគុែភាពសមាមាត្ែឡៅ នឹងការ្តែទាាំរ្បស់ឡយើងដ្ូច្ោ ន ។ ដ្ូច្ោ ន ឡនោះតដ្រ្ឡបើឡយើងឡត្បៀបឡធៀបឡៅនឹងម្នុសសវ ិញ ឡបើកាលណាកុមារ្ ទទួលាននូវការ្យកច្ិែតទុកដាក់ និងបង្ហ ា ែ់បឡត្ងៀនតននកច្ាំឡែោះដ្ឹងទូឡៅឡៅថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នឲ្យានដ្ិែដ្ល់ ឡនាោះពួកឡគនឹងកា ល យឡៅជាធនធានម្នុសសតដ្លឡររ្ឡពញឡដាយច្ាំឡែោះវ ិជា ា ។ ទនាឹម្នឹងឡនោះសិសានុសិសស ទាាំងអស់ក៏ទាម្ទារ្ឲ្យមានការ្ហ្វឹកហាែ់តននកសា ម រ្ែី កាយសម្បទារ្ សីលធម្៌ គុែធម្៌ និងច្រ្ ិយធម្៌ ឡត្រោះ កតា ត ទាាំងអស់ឡនោះនឹងកាន់តែជាំរ្ុញឲ្យពួកោែ់កា ល យឡៅជាបុគគលតដ្លមានសកា ដ នុពលឡៅកនុងសងគម្ និងជា ធនធានម្ួយតដ្លលអត្បនពសត្មាប់ជាទីពាំនាក់រ្បស់ ត្គួសារ្ សហ្គម្ន៍ ជាពិឡសសគឺសងគម្ជាែិនឹងកាន់តែ មានការ្រ្ ីកច្ាំឡរ្ ើនឡៅម្ុខត្បកបឡដាយឡសេរ្ភាព និងនិរ្នតរ្ភាព។ ជាច្ុងឡត្កាយ ឡយើងខ្ុាំសូម្អភ័យឡទាសនូវរាល់កាំហ្ុស្គងតដ្លឡកើែមានឡ ើងឡដាយអឡច្ែនា ឡហ្ើយ ត្កុម្ឡយើងខ្ុាំទទួលសា វ គម្ន៍ជានិច្ចនូវរាល់ម្ែិរ្ ិោះគន់ឡដ្ើម្បីសា េ បនា ពីសាំណាក់ ឡលាក ឡលាកត្សីសាស្រសា ត ចារ្យ ឡលា កត្គូ អនកត្គូ ឡលា ក ឡលា កត្សី អនកនាង កញ្ញ ា សិ សសនិសសិែ និងម្ិែតអនកអានទាាំងអស់ ឡដ្ើម្បីជា បទពិឡសាធន៍ និងបឡងេើននូវភាពទូលាំទូលាយកនុងការ្ត្សាវត្ជាវនាឡពលឡត្កាយៗឡទៀែ។

3. នសច្ក្សតីថ្លែងអំណរគណ ឡយើងខ្ុាំឡ្ ម ោះ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា ជានិសសិែជាំនាញឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ ឆ្ ន ាំទី៤ ជាំនាន់ទី៤ ត្កុម្ D4C1 ននសាកលវ ិទាល័យភូម្ិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច។ សូមសំថ្េងការេឹងគណច្ំន ោះ ឡលាកឪពុក ជំ សផាៃ និង អនកមា ដ យ សខ សារឹម ត្ពម្ទាាំងឡលាកឪពុក អិៃ ចាៃ់លល និង អនកមា ដ យ យឹង ណា នរ៉ាត្ តដ្លាននដល់កាំឡែ ើ ែដ្ល់កូន ច្ិញ្ចឹម្បីាច្់តែរ្កាកូនត្បកបឡដាយ ត្ពហ្មវ ិហារ្ធម្៌តាាំងពីែូច្រ្ហ្ូែដ្ល់ធាំដ្ឹងកដី យកច្ិែតទុកដាក់ ឡម្ើលតែរ្កា ឡដ្ើរ្ែួនាទីជាទីត្បឹកាដ្៏លអ និងតែង តែនដល់កមា ល ាំងច្ិែតជាំរ្ុញកូនៗឲ្យ្លងកាែ់ឧបសគគនានាត្បកបឡដាយឡជាគជ័យ ជាពិឡសសគឺការ្នដល់ឱកាសឲ្យ កូនៗានសិកាឡរ្ៀនសូត្ែឡត្កបជញ្ាក់យកច្ាំឡែោះដ្ឹងតាាំងពីថា ន ក់ដ្ាំបូងរ្ហ្ូែដ្ល់ានបញ្ចប់បរ្ ិញ្ញ ា បត្ែឡនោះ។ ប្ក្សសួងអរ់រំ យវជៃ ៃិងក្សីឡា ត្ពម្ទាាំងគណៈប្គរ់ប្គងសាក្សលវិទ្ាល័យភូមិៃទ ៃីត្ិសាស្រសត ៃិងវិទ្ាសាស្រសតនសេឋក្សិច្ច តដ្លាននដល់ជាអាហារ្ូបករ្ែ ៍ សត្មាប់រ្យៈឡពលសិកា៤ឆ្ ន ាំ ឡពញដ្ល់ឡយើងខ្ុាំ។ ការ្នដល់អាហារ្ូបករ្ែ ៍ ឡនោះជាឱកាសម្ួយដ្៏មានែនម្លនត្កតលងសត្មាប់ឡយើងខ្ុាំានម្ក សិកា និងទទួលយកច្ាំឡែោះដ្ឹងឡៅទីឡនោះ។ ឡយើងខ្ុាំក៏សូម្អរ្គុែច្ាំឡរោះ ឡលាក ឡលាកត្សីសាស្រសា ត ចារ្យ ឡលាកត្គូ អនកត្គូ ទាាំងអស់ ត្ពម្ទាាំងបុគគលិកត្គប់លាំដាប់ថា ន ក់ននសាកលវ ិទាល័យភូម្ិនានីែិសាស្រសត និង វ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ចតដ្លាននដល់នូវច្ាំឡែោះដ្ឹង និងបទពិឡសាធន៍ឡនសងៗសត្មាប់និសសិែត្គប់រ្ូបឡដ្ើម្បីវ ិវែត ខលួនកា ល យជាធនធានម្នុសសតដ្លជួយអាច្ដ្ល់ត្គួសារ្ សហ្គម្ន៍ និងសងគម្ជាែិ។ ឡលាកសាស្រសា ត ចារ្យបែ ឌិ ែ ង ៉ា ៃ់ សៃនេត្ តដ្លានច្ាំណាយឡពលឡវលាដ្៏មានែនម្លកនុងការ្ ដ្ឹកនាាំត្កុម្ត្សាវត្ជាវរ្បស់ឡយើងខ្ុាំ ឡដាយការ្យកច្ិែតទុកដាក់បាំនុែតាាំងពីការ្ចាប់ឡនដើម្រ្ហ្ូែដ្ល់ឡពលបញ្ច ប់ រ្ួច្រាល់ និងទទួលានឡជាគជ័យជាសា េ ពរ្។ សាលារឋមសិក្សាវត្តរូព៌ តដ្លានអនុញ្ញ ា ែឲ្យឡយើងខ្ុាំច្ុោះកម្មសិកា និងនដល់នូវរាល់ឯកសារ្ ក៏ដ្ូច្ជាម្ែិឡយបល់ សត្មាប់ឡយើងខ្ុាំានច្ងត្កងជាឡសៀវឡៅឡនោះឡ ើង។ ជាម្ួយោ ន ឡនោះតដ្រ្ ត្កុម្ត្គួសារ្សាច្់ញាែិ និងម្ិែតទាាំងអស់តដ្លានជួយ នដល់ជាឡយបល់លអៗ តច្ករ្ ាំតលកច្ាំឡែោះដ្ឹង និងជាំរ្ុញទឹកច្ិែតត្គប់ឡពលឡវលា។ ឡយើងខ្ុាំសងឃឹម្ថាការ្ត្សាវត្ជាវឡនោះនឹងអាច្នដល់ជាអែេត្បឡយជន៍ដ្ល់ម្ិែតអនកអានត្គប់រ្ូប ពិឡសសគឺ បងេភាពង្ហយត្សួលដ្ល់អនកសិកាត្សាវត្ជាវឡត្កាយៗឡទៀែ តដ្លមានបាំែងសិកាពីជុាំវ ិញបញ្ញ ា ដ្ូច្ោ ន ឡនោះ។ ជាច្ុងឡត្កាយឡយើងខ្ុាំសូម្ឡោរ្ពជូនពរ្ដ្ល់អនកទាាំងអស់មានសុខភាពលអ មានសុវែេិភាព និងទទួល ាននូវភាពឡជាគជ័យឡលើត្គប់ភារ្កិច្ចទាាំងអស់។

4. i មាត្ិកា ទ្ំព័រ បញ្ាីអកសរ្កាែ់..........................................................................................................................v បញ្ាីតារាង ............................................................................................................................. vi បញ្ាីត្កាហ្វិច្...........................................................................................................................vii បញ្ាីរ្ូបភាព ...........................................................................................................................viii បញ្ាីឧបសម្ព័នធ ........................................................................................................................ ix នសច្ក្សដីន្ដើម ១. លាំនាាំបញ្ញ ា ........................................................................................................................២ ២. ឡោលបាំែងននការ្សិកាត្សាវត្ជាវ .......................................................................................៣ ៣. ច្ាំឡណាទបញ្ញ ា ...................................................................................................................៣ ៤. សារ្សាំខាន់ននការ្ត្សាវត្ជាវ...................................................................................................៣ ៥. ទាំហ្ាំ និងតដ្លកាំែែ់ននការ្ត្សាវត្ជាវ ..................................................................................... ៤ ៦. វ ិធីសាស្រសតននការ្ត្សាវត្ជាវ ..................................................................................................... ៤ ៧. រ្ច្នាសម្ព័នធននការ្ត្សាវត្ជាវ .................................................................................................. ៥ ជំពូក្សទ្ី១ រំលឹក្សប្ទ្ឹសដី ក្ស់ព័ៃធៃឹងការអរ់រំ ១.១. និយម្ន័យអប់រ្ ាំ...............................................................................................................៧ ១.២. ត្ទឹសដីរក់ព័នធនឹងការ្អប់រ្ ាំ..................................................................................................៧ ១.២.១. ត្ទឹសដីពួកឡនអូកា ល សិក (Neoclassical Theory).....................................................៧ ១.២.២. ត្ទឹសដីអនកមា ៉ា ត្កូតអ៊ែែម្ុនតហ្វ៊ែរ្ (Edmund Phelps) ...................................................៧ ១.៣. ករ្ែ ី សិកាត្បឡទសតដ្លមានត្បព័នធអប់រ្ ាំលអ ........................................................................ ៨ ១.៣.១ ការ្អប់រ្ ាំឡៅត្បឡទសជប៉ាុន.................................................................................... ៨ ១.៣.១.១ ឡោលបាំែង និងឡោលការ្ែ ៍ ននការ្អប់រ្ ាំ............................................. ៨ ១.៣.១.២ ម្ូលដា ឋ នត្គឹោះទាក់ទងនឹងការ្នតល់ការ្អប់រ្ ាំ............................................... ៩ ១.៣.១.៣ រ្ដ្ឋាលអប់រ្ ាំ..................................................................................១១

5. ii ១.៣.២ ការ្អប់រ្ ាំឡៅត្បឡទសនែ .................................................................................... ១២ ១.៣.២.១ ត្បពន័ធអប់រ្ ាំឡៅត្បឡទសនែ ................................................................. ១២ ១.៣.២.២ យុទធសាស្រសត និងឡោលនឡយាយអប់រ្ ាំថា ន ក់ជាែិរ្បស់ត្បឡទសនែ............. ១៣ ១.៣.២.៣ កតា ត តដ្លត្បឡទសនែយកច្ិែតទុកដាក់ .................................................១៤ ១.៣.២.៤ ច្ាំឡរោះត្គូបឡត្ងៀន និងថា ន ក់ដ្ឹកនាាំឡៅត្បឡទសនែ .....................................១៤ ១.៣.២.៥ សម្ិទធនលតដ្លត្បឡទសនែទទួលាន.................................................១៥ ១.៣.១ ការ្អប់រ្ ាំឡៅត្បឡទសសិងាបុរ្ ី...............................................................................១៥ ១.៣.៣.១ កតា ត តដ្លត្បឡទសសិងាបុរ្ ីមានភាពឡជឿនឡលឿន និងត្បសិទធិភាពវ ិស័យអប់រ្ ាំ..១៥ ១.៣.៣.២ លទធនលការ្អប់រ្ ាំតដ្លត្បឡទសសិងាបុរ្ ីរ្ ាំពឹង...........................................១៥ ១.៣.៣.៣ ច្ាំឡរោះត្គូបឡត្ងៀនឡៅត្បឡទសសិងាបុរ្ ី...................................................១៦ ១.៣.៣.៤ ឡោលនឡយាយរ្បស់រ្ដា ឋ ភិាលសិងាបុរ្ ីឡលើវ ិស័យអប់រ្ ាំ.........................១៦ ជំពូក្សទ្ី២ ប្រព័ៃធអរ់រំនៅប្រនទ្សក្សមពជា ២.១ ត្បឡភទននការ្អប់រ្ ាំ...........................................................................................................១៨ ២.២ ការ្វ ិវែតន៍ត្បព័នធអប់រ្ ាំកម្ពុជា................................................................................................១៩ ២.២.១ ម្ុនសម្័យអាណានិគម្ារាាំង ..........................................................................១៩ ២.២.២ សម្័យអាណានិគម្ារាាំង (១៨៦៣ ដ្ល់ ១៩៥៣) ............................................. ២១ ២.២.៣ ត្បព័នធអប់រ្ ាំឡៅច្ឡនា ល ោះឆ្ ន ាំ (១៩៥៣ ដ្ល់ ១៩៦០) ................................................. ២១ ២.២.៤ សម្័យសាធារ្ែរ្ដ្ឋតខមរ្ (១៩៧០ ដ្ល់ ១៩៧៥).................................................២៣ ២.២.៥ សម្័យកម្ពុជាត្បជាធិបឡែយយ (១៩៧៥ ដ្ល់ ១៩៧៩) ..........................................២៣ ២.២.៦ សម្័យសាធារ្ែរ្ដ្ឋត្បជាមានិែយកម្ពុជា (១៩៧៩ ដ្ល់ ១៩៨៩) ............................ ២៤ ២.២.៧ សម្័យត្ពោះរាជាណាច្ត្កកម្ពុជាទី២ (១៩៩៣ ដ្ល់ បច្ចុបបនន) ................................. ២៤ ២.៣ យុទធសាស្រសត និងតននការ្រ្បស់រាជរ្ដា ឋ ភិាលឡលើវ ិស័យអប់រ្ ាំ................................................... ២៦ ២.៤ ច្កេុវ ិស័យ និងឡបសកកម្មរ្បស់ត្កសួងអប់រ្ ាំយុវជន និងកីឡា................................................. ៣១ ២.៥ ឡោលនឡយាយននការ្អប់រ្ ាំឡៅត្បឡទសកម្ពុជា ................................................................... ៣៦ ២.៦ ការ្ច្ូលរ្ួម្រ្បស់វ ិស័យអប់រ្ ាំកនុងការ្អភិវឌ្ឍជាែិ ....................................................................៣៧

6. iii ជំពូក្សទ្ី៣ ប្រសិទ្ធភាពនៃការអរ់រំនៅសាលារឋមសិក្សាវត្តរូព៌ ៣.១ ត្បវែតិ និងទីតាាំងរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌....................................................................៤០ ៣.២ និម្ិែតសញ្ញ ា សាលា ........................................................................................................៤០ ៣.៣ ច្ាំនួនអាោរ្ បនាប់ ថា ន ក់ ត្គូ និង សិសស ............................................................................. ៤២ ៣.៤ កតា ត រ្ួម្ច្ាំតែកឡធវើឲ្យការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌មានត្បសិទធភាព............................... ៤៣ ៣.៤.១ ឡោលនឡយាយរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌................................................. ៤៣ ៣.៤.១.១ ច្កេុវ ិស័យរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ................................................៤៤ ៣.៤.១.២ ឡបសកកម្មរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌...............................................៤៥ ៣.៤.១.៣ យុទធសាស្រសតអប់រ្ ាំរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌........................................៤៥ ៣.៤.១.៤ យុទធវ ិធីការ្អប់រ្ ាំ(សមាសភាគអប់រ្ ាំ៥)រ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ .............៤៦ ៣.៤.២ ការ្អនុវែតការ្ង្ហរ្ជាក់តសដង.............................................................................. ៤៧ ៣.៤.២.១ ការ្ត្គប់ត្គងធនធានម្នុសស......................................................................................................៤៧ ៣.៤.២.២ ការ្អភិវឌ្ឍធនធានម្នុសស..........................................................................................................៥១ ៣.៤.២.៣ ការ្អនុវែតបទបញ្ញ ា ននាកនុងរ្បស់សាលា ................................................៥១ ៣.៤.២.៤ ការ្ឡរ្ៀបច្ាំបរ្ ិសា េ នកនុងបរ្ ិឡវែសាលា...................................................៥៤ ៣.៤.២.៥ សកម្មភាពននការ្បឡត្ងៀន និងឡរ្ៀន ......................................................៥៥ ៣.៤.៣ ការ្ទាំនាក់ទាំនងជាម្ួយសមាគម្ជាែិ និងអនតរ្ជាែិ .............................................. ៥៧ ៣.៥ សា ន នដ្តដ្លសឡត្ម្ច្ាន................................................................................................. ៥៧ ៣.៥.១ សា ន នដ្រ្បស់នាយកសាលា............................................................................... ៥៧ ៣.៥.២ សា ន នដ្អងគភាព ...............................................................................................៥៨ ៣.៦ លទធនលសិការ្បស់សិសសពីឆ្ ន ាំ២០១៥ ដ្ល់ ២០១៩...........................................................៥៨ ៣.៧ លទធនលត្សាវត្ជាវ.........................................................................................................៦១ ៣.៧.១ ច្ាំែ ុ ច្ខា ល ាំង.................................................................................................. ៦២ ៣.៧.២ ច្ាំែ ុ ច្ខវោះច្ឡនា ល ោះ........................................................................................... ៦៣

7. iv នសច្ក្សតីសៃនិដ្ឋ ឋ ៃ ៃិងការ្តល់អៃសាសៃ៍ ១. ឡសច្កតីសននិដា ឋ ន ...............................................................................................................៦៥ ២. ការ្នតល់អនុសាសន៍ ......................................................................................................... ៦៧ ឯក្សសារនោង ឧរសមព័ៃធ

8. v រញ្ជីអក្សសរកាត្់ STEM Science, technology, engineering, and mathematics WIL Work-Integrated Learning CEFR Common European Framework of Reference 4 Hs Head, Heart, Hand and Health ភ វ ស ភូម្ិ វែត⁄វ ិហារ្ សាលា ICT Information and Communications Technology

9. vi រញ្ជីតារាង តារាង ១៖ សូច្នាករ្ និងច្ាំនុច្ឡៅឡត្ជើសឡរ្ ើសសាំខាន់ៗ កនុងវ ិស័យអប់រ្ ាំយុវជន និងកីឡា ......................៣៥ តារាង ២៖ រ្ច្នាសម្ព័នធត្គប់ត្គងរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌.................................................................៤៨ តារាង ៣៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៥ ~ ២០១៦ ........................................................ ៥៩ តារាង ៤៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៦ ~ ២០១៧ ........................................................ ៥៩ តារាង ៥៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៧ ~ ២០១៨......................................................... ៦០ តារាង ៦៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៨ ~ ២០១៩ ......................................................... ៦១ តារាង ៧៖ អត្តាឡ ើងថា ន ក់រ្បស់សិសសគិែជាម្ធយម្ត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកានីម្ួយៗពីឆ្ ន ាំ ២០១៥ ដ្ល់២០១៩....៦២ តារាង ៨៖ អត្តាត្ែួែថា ន ក់រ្បស់សិសសគិែជាម្ធយម្ត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកានីម្ួយៗពីឆ្ ន ាំ ២០១៥ ដ្ល់២០១៩......៦៣ តារាង ៩៖ អត្តាត្ែួែថា ន ក់រ្បស់សិសសគិែជាម្ធយម្ត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកានីម្ួយៗពីឆ្ ន ាំ ២០១៥ ដ្ល់២០១៩...... ៦៤

10. vii រញ្ជីប្កាហ្វិច្ ត្កាហ្វិច្ ១៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៥ ~ ២០១៦ ......................................................៥៩ ត្កាហ្វិច្ ២៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៦ ~ ២០១៧......................................................៦០ ត្កាហ្វិច្ ៣៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៧ ~ ២០១៨......................................................៦០ ត្កាហ្វិច្ ៤៖ លទធនលសិកាត្បចាាំឆ្ ន ាំសិកា ២០១៨ ~ ២០១៩.......................................................៦១

11. viii រញ្ជីរូរភាព រ្ូបភាព ១ ៖ គាំនូសបាំត្បួញយុទធសាស្រសតច្ែុឡកាែ ដ្ាំណាក់កាលទី៤ .............................................. ២៧ រ្ូបភាព ២៖ និម្ិែតសញ្ញ ា សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ .......................................................................៤០

12. ix រញ្ជីឧរសមព័ៃធ ឧបសម្ព័នធទី ១៖ ដ្ាំឡែ ើ រ្ការ្ឡាោះឡឆ្ ន ែឡត្ជើសឡរ្ ើសត្កុម្ត្បឹកាកុមារ្ត្បចាាំសាលា ឧបសម្ព័នធទី២៖ សកម្មភាពត្កុម្ត្បឹកាបាំឡពញភារ្កិច្ច ឧបសម្ព័នធទី៣៖ ឯកសណា ឋ នរ្បស់ត្គូបឡត្ងៀន ឧបសម្ព័នធទី៤៖ ឯកសណា ឋ នរ្បស់សិសស ឧបសម្ព័នធទី៥៖ សកម្មភាពឡសេនឡម្នដ្ឡដ្ើម្បីត្សង់វែតមានរ្បស់ត្គូបឡត្ងៀនឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី៦៖ ការ្ឡធវើសមាធិឡពលឡោរ្ពទង់ជាែិ ឧបសម្ព័នធទី៧៖ អាហារ្ដា ឋ នកនុងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី៨៖ សកម្មភាពននការ្សិកាកនុងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី៩៖ សកម្មភាពននការ្ឡរ្ៀន និងបឡត្ងៀនកនុងសម្័យកូវ ីដ្១៩រ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី១០៖ អាណាពាាលរ្បស់សិសសច្ូលរ្ួម្កនុងសកម្មភាពសាលា ឧបសម្ព័នធទី១១៖ សកម្មភាពតដ្លត្ពោះសងឃអប់រ្ ាំដ្ល់សិសានុសិសស ឧបសម្ព័នធទី១២៖ សកម្មភាពតដ្លឡភ្ៀវជាែិ និងអនតរ្ជាែិម្កឡធវើទសសនកិច្ចឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី១៣៖ ប័ែ ណ សរ្ឡសើរ្ និងរនរ្ង្ហ វ ន់ឡនសងតដ្លសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ទទួលាន ឧបសម្ព័នធទី១៤៖ កត្ម្ងសាំែ ួ រ្ ឧបសម្ព័នធទី១៥៖ ច្ាំនួនម្ហាជនគិែឡៅតាម្ឡភទ ឧបសម្ព័នធទី១៦៖ ច្ាំនួនម្ហាជនគិែឡៅតាម្ម្ុខង្ហរ្ ឧបសម្ព័នធទី១៧៖ ការ្យល់ឡ ើញច្ាំឡរោះកត្ម្ិែននការ្សហ្ការ្ោ ន រ្វាងត្គូ និងមាតាបិតាឬអាណា ពាាលសិសសកនុងការ្តាម្ដានការ្សិការ្បស់សិសស ឧបសម្ព័នធទី១៨៖ ការ្ឡរ្ៀបច្ាំសណា ដ ប់ធា ន ប់កនុងទីធា ល សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ (សាំឡៅឡលើការ្ឡរ្ៀបច្ាំតននកបរ្ ិសា េ នសា អ ែ ការ្ឡរ្ៀបច្ាំសាលាឲ្យមានឡសាភ័ែភាព មានរកយឡសា ល ក និងសុភាសិែសត្មាប់ អប់រ្ ាំដ្ល់ជនានុជនទាាំងឡាយ មានសួនកាំសានតសត្មាប់កុមារ្…) ឧបសម្ព័នធទី១៩៖ សភាពលកេែៈបងគន់អនាម្័យឡៅកនុងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី២០៖ ទឹកសា អ ែសត្មាប់ឡត្បើត្ាស់ឡៅកនុងសាលា ឧបសម្ព័នធទី២១៖ បុគគលិកលកេែ:រ្បស់ត្គូបឡត្ងៀនឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី២២៖ កត្ម្ិែននការ្យកច្ិែតទុកដាក់កនុងការ្បឡត្ងៀនរ្បស់ត្គូបឡត្ងៀនឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី២៣៖ បុគគលិកលកេែ:រ្បស់សិសសឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី២៤៖ កត្ម្ិែននការ្យកច្ិែតទុកដាក់កនុងការ្សិការ្បស់សិសសឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី២៥៖ ការ្យល់ឡ ើញច្ាំឡរោះកាំតែទត្ម្ង់ែមីរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឧបសម្ព័នធទី២៦៖ បញ្ាីរាយនាម្បុគគលិកតាម្ត្កបខ័ែ ឌ អប់រ្ ាំ ឆ្ ន ាំសិកា ២០១៩ ២០២០ ឧបសម្ព័នធទី២៧៖ លទធនលននការ្សិការ្បស់សិសសច្ឡនា ល ោះឆ្ ន ាំ ២០១៥ ដ្ល់ ២០១៩ ឧបសម្ព័នធទី២៨៖ សាំឡែ ើ សុាំអនុញ្ញ ា ែច្ុោះកម្មសិកា

13. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 1 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ នសច្ក្សដីន្ដើម ត្បឡទសកម្ពុជា ជាត្បឡទសម្ួយតដ្លមានវ ័យច្ាំណាស់ជាងឡគឡៅែាំបន់អាសុីអាឡគនយ៍ឡយើងឡនោះ។ ត្បឡទសម្ួយឡនោះក៏ធា ល ប់ទទួលាននូវភាពរ្ុងឡរ្ឿង និងរ្ ីកច្ាំឡរ្ ើនឡសាើរ្ត្គប់វ ិស័យតដ្លគួរ្ជាទីឡកាែស្ប់តស្ង រ្បស់បរ្ឡទស ប៉ាុតនតគួរ្ឲ្យឡសាកសា ដ យតដ្លត្បឡទសឡយើងទទួលរ្ងនូវឥទធិពលសស្រង្ហ គ ម្រាាំនរ្ ៉ាអស់ជាឡត្ច្ើនទសវែស តែម្ទាាំងានបាំនលិច្បាំផ្ល ល ញឡហ្ដា ឋ រ្ច្នាសម្ព័នធជាែិអស់យ ៉ា ងឡត្ច្ើន ត្ពម្ទាាំងការ្ាែ់បង់ធនធានម្នុសសកនុង សម្័យសស្រង្ហ គ ម្ឡនាោះនងតដ្រ្។ ឡទាោះបីជាត្បឡទសជាែិទទួលរ្ងនូវការ្បាំនលិច្បាំផ្ល ល ញយ ៉ា ងណាក៏ឡដាយ ក៏ថា ន ក់ ដ្ឹកនាាំ និងត្បជាពលរ្ដ្ឋត្គប់រ្ូបនាសម្័យបច្ចុបបននឡនោះានរ្ួបរ្ួម្ោ ន ជាធលុងម្ួយកនុងការ្កសាងត្បឡទសជាែិ ឡ ើងវ ិញរ្ហ្ូែកា ល យជាត្បឡទសកាំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ទនាឹម្នឹងការ្្នម្កដ្ល់ច្ាំែ ុ ច្ឡនោះាន គឺទាម្ទារ្ឲ្យ មានការ្ច្ូលរ្ួម្ពីត្គប់វ ិស័យទាាំងអស់ ពិឡសសគឺវ ិស័យអប់រ្ ាំធនធានម្នុសសត្គប់កត្ម្ិែថា ន ក់ តដ្លជាច្លករ្ដ្៏ សាំខាន់កនុងការ្ច្ូលរ្ួម្អភិវឌ្ឍន៍សងគម្ជាែិឲ្យសម្ត្សបឡៅតាម្ការ្វ ិវែតន៍ននពិភពឡលាកនាឡពលបច្ចុបបនន និង អនាគែកាល។ ជាការ្ពិែណាស់ឡៅឡពលតដ្លត្បឡទសជាែិម្ួយានយកច្ិែតទុកដាក់កនុងការ្អប់រ្ ាំ និង បែ ដុ ោះបណា ដ លត្បជាពលរ្ដ្ឋរ្បស់ខលួនជាច្ាំបង គួបនសាំនឹងការ្ខិែខាំត្បឹងតត្បងឡរ្ៀនសូ ត្ែ និងឡត្កបជញ្ា ក់ ច្ាំឡែោះដ្ឹងរ្បស់ត្បជាពលរ្ដ្ឋនងឡនាោះ ជាលទធនលត្បជាពលរ្ដ្ឋរ្បស់ត្បឡទសឡនាោះនឹងទទួលានច្ាំឡែោះដ្ឹង និងជាំនាញពិែត្ាកដ្ជាក់ជាម្ិនខាន។ ប៉ាុតនតការ្អប់រ្ ាំត្ែឹម្តែច្ាំឡែោះដ្ឹង និងច្ាំឡែោះឡធវើពុាំទាន់ត្គប់ត្ោន់ឡៅ ឡ ើយឡទ ឡរលគឺ ទាម្ទារ្ឲ្យមានការ្អប់រ្ ាំជាចាាំាច្់ឡលើតននកសីលធម្៌ សុខភាពនលូវកាយ ក៏ដ្ូច្ជាសុខភាពនលូវ ច្ិែតរ្បស់ត្បជាពលរ្ដ្ឋនងតដ្រ្ ឡត្រោះកតា ត ទាាំងឡនោះពិែជាមានសារ្សាំខាន់យ ៉ា ងខា ល ាំងកនុងការ្ជួយោាំត្ទការ្រ្ ីក លូែលាស់ និងភាពឡជាគជ័យរ្បស់ម្នុសសជាែិ។ កាលណាត្បជាជនឡយើងត្បកបឡៅឡដាយច្ាំឡែោះដ្ឹង ជាំនាញ មានសីលធម្៌លអ និងសុខភាពត្បនព ឡនាោះសងគម្ជាែិនឹងឡររ្ឡពញឡៅឡដាយធនធានម្នុសសពិែ ត្ាកដ្សត្មាប់បនតកសាង និងអភិវឌ្ឍន៍សងគម្ជាែិឲ្យមានការ្រ្ ីកច្ាំឡរ្ ើនជានិរ្នតរ្ភាព។ ការ្អប់រ្ ាំពិែជាមានសារ្សាំខាន់ខា ល ាំងណាស់សត្មាប់ម្នុសសទូឡៅ ពិឡសសគឺជួយពឡនលឿនដ្ល់ការ្ អភិវឌ្ឍត្បឡទសជាែិ។ អាត្ស័យឡហ្ែុឡនោះឡហ្ើយឡទើបត្បឡទសត្គប់ទត្ម្ង់ទាាំងអស់ឡៅឡលើពិភពឡលាកម្ិនថាជា ត្បឡទសអភិវឌ្ឍន៍ ឬកាំពុងអភិវឌ្ឍន៍កដីតែងតែខិែខាំតកសត្ម្ួលត្បព័នធសិកាធិការ្រ្បស់ខលួនឲ្យកាន់តែមានភាព ត្បឡសើរ្ជាងម្ុន។ ែួយ ៉ា ងឡៅកនុងត្ពោះរាជាណាច្ត្កកម្ពុជាឡយើងផ្ល ា ល់ ឡ ើញថារ្ដា ឋ ភិាល និងត្កសួងអប់រ្ ាំ ត្ពម្ទាាំងសា េ ប័នតដ្លរក់ព័នធទាាំងអស់ានពាយម្សិកាពីបញ្ញ ា ត្បឈម្ ឡធវើការ្តាម្ដានរាល់ត្បែិបែតិការ្ និងតសវងរ្កដ្ាំឡណាោះត្សាយែមីៗជាឡរ្ៀងរាល់អាែែតិសត្មាប់ដាក់ឡច្ញជាតននការ្យុទធសាស្រសត ឡដ្ើម្បីឡលើកសាួយ វ ិស័យអប់រ្ ាំឡៅកម្ពុជា។

14. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 2 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ ១. លំនាំរញ្ហ ា កតា ត អប់រ្ ាំជាកតា ត សនូលម្ួយតដ្លចាាំាច្់ណាស់សត្មាប់វឌ្ឍនភាពរ្បស់ត្បឡទសនីម្ួយៗឡៅឡលើ សកលឡលាកឡយើងឡនោះ ឡហ្ើយការ្អប់រ្ ាំឡនោះឡទៀែឡសាែត្ែូវមានការ្យកច្ិែតទុកឡលើកុមារ្ជាពិឡសស តាម្រ្យៈ ការ្បង្ហ ា ែ់បឡត្ងៀន ហាែ់ពែ់លែ់ដ្ាំ គឺឡធវើយ ៉ា ងណាឲ្យពួកោែ់មានត្គឹោះរ្ ឹងមាាំតាាំងពីកុមារ្ភាព។ កុមារ្ត្គប់រ្ូប មានសិទធិទទួលាននូវការ្អប់រ្ ាំឡសមើរ្ៗោ ន ឡដាយពុាំមានការ្ឡរ្ ើសឡអើងជាែិសាសន៍ ពែ ៌ សម្បុរ្ ឬឡភទឡ ើយ។ ការ្ឡផ្ល ដ ែការ្អប់រ្ ាំឡលើកុមារ្ជាកាែពវកិច្ចរ្បស់ឡយើងត្គប់ោ ន តដ្លជាអនកជាំនាន់ម្ុន ឡត្រោះវាសនារ្បស់ ត្បឡទសជាែិទាាំងម្ូលត្ែូវសេិែឡលើទាំនួលខុសត្ែូវរ្បស់ពួកឡគទាាំងត្សុងនាឡពលអនាគែដ្៏ខលីខាងម្ុខឡនោះ។ ជាក់តសដងសងគម្ជាែិម្ួយអាច្រ្ ីកច្ាំឡរ្ ើនឡៅម្ុខានគឺត្ែូវពឹងតនអកឡលើ ត្បជាពលរ្ដ្ឋរ្បស់ខលួនឡនោះឡហ្ើយ ត្បសិនឡបើត្បជាពលរ្ដ្ឋរ្បស់ខលួនពុាំមានច្ាំឡែោះដ្ឹង និងសម្ែេភាពត្គប់ត្ោន់ឡទ ឡនាោះត្ាកដ្ជាពុាំអាច្ឡធវើការ្ ត្បកួែត្បតជងជាម្ួយបរ្ឡទសានឡ ើយ។ នាុយម្កវ ិញត្បសិនឡបើត្បជាពលរ្ដ្ឋរ្បស់ត្បឡទសឡនាោះឡររ្ឡពញ ឡដាយច្ាំឡែោះដ្ឹង ជាំនាញ និងមានត្កម្សីលធម្៌លអត្បនព ឡនាោះឡយើងនឹងមានលទធភាពកនុងការ្បឡងេើននលិែ ភាពនលិែនលតដ្លមានគុែភាពខពស់ ឡដាយច្ាំណាយឡពលែិច្ជាងម្ុន និងច្ាំឡែញជាងម្ុន ឡហ្ើយ ត្ាកដ្ណាស់ឡយើងនឹងមានលទធភាព្នឡជើងច្ូលត្បកួែត្បតជងកនុងការ្ដ្ឡែ ដើ ម្យកទីនារ្អនតរ្ជាែិជា ឡហ្ែុនាាំឲ្យមានកាំឡែ ើ នឡសដ្ឋកិច្ច តដ្លជាសរ្នស្ម្ដ្៏សាំខាន់រ្បស់ត្បឡទសជាែិ និង្នឡៅដ្ល់ការ្ អភិវឌ្ឍឡលើត្គប់វ ិស័យឲ្យដ្ូច្ត្បឡទសឡជឿនឡលឿនសពវនែៃឡនោះតដ្រ្។ ម្ួយវ ិញឡទៀែឡៅឡពលតដ្លត្បឡទសរ្បស់ ឡយើងសម្បូរ្ធនធានម្នុសសឡនាោះនឹងទាក់ទាញដ្ល់វ ិនិឡយគិនឲ្យម្កឡធវើការ្វ ិនិឡយគឡៅកនុងត្បឡទសឲ្យកាន់តែ ឡត្ច្ើន នឹងនដល់នូវឱកាសការ្ង្ហរ្កាន់តែឡត្ច្ើនដ្ូច្ោ ន សត្មាប់ត្បជាពលរ្ដ្ឋឡយើង តដ្លនឹងឡលើកសាួយជីវភាព ត្គួសារ្ និងឡសដ្ឋកិច្ចជាែិនងតដ្រ្។ យ ៉ា ងណាម្ិញជាបឋម្ឡយើងត្ែូវនដល់ឲ្យកុមារ្នូវការ្អប់រ្ ាំម្ួយតដ្លត្ែឹម្ត្ែូវ ច្ាស់លាស់ និងត្ែូវតែមានគុែភាពឡទើបអាច្សឡត្ម្ច្កិច្ចការ្ដ្ូច្តដ្លានឡរ្ៀបរាប់ខាងឡលើឡនោះ។ សពវនែៃរាជរ្ដា ឋ ភិាលកម្ពុជា ក៏ដ្ូច្ជាត្កសួងអប់រ្ ាំ យុវជន និងកីឡាានឡដ្ើរ្ែួនាទីយ ៉ា ងសាំខាន់កនុង ការ្ឡលើកសាួយវ ិស័យអប់រ្ ាំឡៅកម្ពុជាឲ្យមានភាពរ្ ីកលូែលាស់ និងត្បឡសើរ្ជាងម្ុន។ ឡត្ៅពីឡនោះក៏មានត្គប់ សា េ ប័នតដ្លរក់ព័នធ និងគែៈត្គប់ត្គងសាលាត្គប់លាំដាប់ថា ន ក់ក៏ានខនោះតខនងបាំឡពញកាែពវកិច្ច និងឡោរ្ព ឡៅតាម្ឡោលការ្ែ ៍ រ្បស់រ្ដា ឋ ភិាល និងត្កសួងអប់រ្ ាំយុវជន និងកីឡា កនុងទិសឡៅជាំរ្ុញវ ិស័យអប់រ្ ាំឲ្យមាន ភាពរ្ ីកច្ាំឡរ្ ើន។ ែួយ ៉ា ងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ជាសាលាម្ួយកនុងច្ាំឡណាម្សាលាជាឡត្ច្ើនឡទៀែតដ្លាន ច្ូលរ្ួម្ច្ាំតែកកនុងការ្ពត្ងឹង និងពត្ងីកនូវគុែភាពអប់រ្ ាំរ្បស់សិសានុសិសស។ អាត្ស័យឡហ្ែុឡនោះឡហ្ើយ ឡទើបត្កុម្ឡយើងខ្ុាំានសឡត្ម្ច្ច្ិែតឡធវើការ្សិកាត្សាវត្ជាវឡៅឡលើសកម្មភាពននការ្អប់រ្ ាំរ្បស់សាលាបឋម្សិកា

15. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 3 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ វែតបូព៌ កនុងឡោលបាំែងសិកាតសវងយល់ពីការ្ដ្ឹកនាាំ និងការ្អប់រ្ ាំឡៅកនុងសាលាឡនោះ ពិឡសសគឺមានឡច្ែនា នសពវនាយឲ្យកាន់តែមានភាពទូលាំទូលាយច្ាំឡរោះសកម្មភាពតដ្លនាាំឲ្យការ្អប់រ្ ាំឡៅទីឡនោះទទួលានលទធនល លអត្បឡសើរ្។ ២. នោលរំណងនៃការប្សាវប្ជាវ ការ្ត្សាវត្ជាវឡលើត្បធានបទ ត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ មានឡោលបាំែង ដ្ូច្ែឡៅ៖  សិកាតសវងយល់អាំពីការ្ត្គប់ត្គងឡលើសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌  សិកាតសវងយល់ពីសកម្មភាពអប់រ្ ាំឡៅកនុងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌  ឡត្បើជាឡសច្កដីតែលងការ្ែ ៍ ពីភាពឡជាគជ័យននការ្អប់រ្ ាំរ្បស់សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ដ្ល់គែៈ ត្គប់ត្គងសាលាដ្នទឡទៀែ អនកសិកាត្សាវត្ជាវត្គប់រ្ូប និងម្ហាជនទូឡៅឲ្យានត្ជាបច្ាស់ និង យកឡធវើជាគាំរ្ូកនុងការ្តកលាំអរ្ការ្អប់រ្ ាំឡៅកនុងសហ្គម្ន៍ ឬែាំបន់រ្បស់ខលួន ពិឡសសគឺឡលើកសាួយវ ិស័យ អប់រ្ ាំឲ្យកាន់តែមានភាពត្បឡសើរ្ឡ ើងជាឡរ្ៀងរ្ហ្ូែ និងឡដ្ើម្បីបនតោាំត្ទដ្ល់វឌ្ឍនភាពរ្បស់សងគម្ ជាែិ។ ៣. ច្ំនណាទ្រញ្ហ ា ការ្នដល់នូវឡសវាអប់រ្ ាំដ្ល់កុមារ្ ម្ិនតម្នជាការ្ង្ហយត្សួលឡនាោះឡទ ឡហ្ើយកាន់តែពិាកឡៅឡទៀែគឺ ឡៅឡពលតដ្លឡយើងច្ង់នដល់នូវការ្អប់រ្ ាំម្ួយដ្៏មានគុែភាពដ្ល់ពួកឡគ។ ការ្អប់រ្ ាំតដ្លមានគុែភាព គឺ សាំឡៅឡលើការ្អប់រ្ ាំទាាំងតននកច្ាំឡែោះដ្ឹង វ ិន័យ និងសីលធម្៌។ ការ្អប់រ្ ាំកុមារ្ត្បកបឡដាយគុែភាពឡនោះឡទៀែ ឡសាែគឺចាាំាច្់ណាស់ត្ែូវមានការ្ច្ូលរ្ួម្ពីត្គប់តននកតដ្លរក់ព័នធ ដ្ូច្ជាមាតាបិតាសិសស គែៈត្គប់ត្គង សាលា ត្គូបឡត្ងៀន សាសនា និងសហ្គម្ន៍។ ត្បសិនឡបើមានតននកណាម្ួយតដ្លម្ិនមានការ្ោាំត្ទឡនាោះ ដ្ាំឡែ ើ រ្ការ្ននការ្អប់រ្ ាំក៏ពុាំអាច្ទទួលានឡជាគជ័យតដ្រ្។ អាត្ស័យឡហ្ែុឡនោះឡហ្ើយឡទើបត្កុម្ឡយើងខ្ុាំច្ង់សិកា ត្សាវត្ជាវអាំពីត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ និងច្ង់ទទួលានបទពិឡសាធន៍អាំពី៖  ឡែើមានកតា ត អវីខលោះតដ្លជាំរ្ុញឲ្យការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ទទួលាននូវត្បសិទធភាព? ៤. សារសំខាៃ់នៃការប្សាវប្ជាវ ការ្អប់រ្ ាំពិែជាកតា ត ម្ួយសាំខាន់ណាស់សត្មាប់ត្គប់ជាែិសាសន៍ឡៅឡលើសកលឡលាកឡយើងឡនោះ ឡបើពុាំ មានការ្អប់រ្ ាំម្ួយតដ្លត្ែឹម្ត្ែូវ និងមានគុែភាពឡទ ឡនាោះកតា ត ឡនសងៗឡទៀែឡៅកនុងសងគម្ និងឡសដ្ឋកិច្ចក៏ពុាំ អាច្ដ្ាំឡែ ើ រ្ការ្ឡៅម្ុខានលអតដ្រ្។ អាត្ស័យឡហ្ែុឡនោះឡហ្ើយឡទើបត្កុម្ឡយើងខ្ុាំានឡធវើការ្ខិែខាំត្សាវត្ជាវឡលើ

16. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 4 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ ត្បធានបទម្ួយតដ្លឡលើកឡ ើងអាំពី ត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ឡដាយមានការ្ សងឃឹម្យ ៉ា ងម្ុែមាាំថាការ្សិកាត្សាវត្ជាវម្ួយឡនោះនឹងាននដល់ជាត្បឡយជន៍ដ្ល់៖  ខលួនឯងផ្ល ា ល់ តដ្លទទួលានបទពិឡសាធន៍កនុងការ្ឡធវើទាំនាក់ទាំនងជានលូវការ្ឡៅកនុងសងគម្ ដ្ូច្ជាការ្ ឡធវើទាំនាក់ទាំនងជាម្ួយឡលាកឡៅសង្ហ េ ែ់សាលាកាំឡរ្ ើក ឡលាកត្គូអនកត្គូ សិសសឡៅកនុងសាលាបឋម្ សិកាវែតបូព៌ និងការ្ជួបសមា ា សន៍ផ្ល ា ល់ជាម្ួយត្បជាពលរ្ដ្ឋតដ្លរ្ស់ឡៅែាំបន់ឡនាោះ។ ឡលើសពីឡនោះ ឡៅឡទៀែឡយើងខ្ុាំក៏ានទទួលនូវច្ាំឡែោះដ្ឹងែមីៗ និងការ្អនុវែតជាក់តសដងបនា ា ប់ពីានសិកាឡៅឡលើ តននកត្ទឹសដីឡៅកនុងសាលា ដ្ូច្ជា ការ្អភិវឌ្ឍសាលា ការ្ដ្ឹកនាាំត្គប់ត្គង និងសកម្មភាពននការ្អប់រ្ ាំ ម្ួយត្បកបឡដាយគុែភាពតដ្លអាច្ឡធវើឲ្យម្ហាជនទូឡៅទាាំងជាែិ និងអនតរ្ជាែិមានការ្ចាប់ អារ្ម្មែ ៍ ជាខា ល ាំងឡលើការ្អប់រ្ ាំឡៅកនុងសាលាឡនោះនងតដ្រ្។  អនកសិកាត្សាវត្ជាវត្គប់រ្ូបតដ្លមានបាំែងច្ង់សិកាត្សាវត្ជាវ និងតសវងយល់ពីបញ្ញ ា ដ្ូច្ោ ន ឡនោះ ឡដាយអាច្យកឡធវើជាម្ូលដា ឋ នត្គឹោះកនុងការ្ត្សាវត្ជាវ និងពត្ងីកវ ិសាលភាពឡៅឡលើការ្ត្សាវត្ជាវរ្បស់ ពួកឡគ ឡរលគឺការ្ឡច្ោះឡត្បើត្ាស់នូវធនធានតដ្លមានត្សាប់ និងបឡងេើែគាំនិែនច្នត្បឌ្ិែែមី ឬការ្រ្ក ាននូវដ្ាំឡណាោះត្សាយែមី តដ្លនាាំឡៅរ្កលទធនលែមីម្ួយឡទៀែតដ្លមានត្បសិទធភាពជាង។  គែៈត្គប់ត្គងសាលាត្គប់រ្ូប កនុងការ្សិកាអាំពីបញ្ញ ា ត្បឈម្នានា និងដ្ាំឡណាោះត្សាយរាល់បញ្ញ ា ត្បឈម្ទាាំងឡនាោះ ឡដ្ើម្បីយកឡធវើជាលាំនាាំ ក៏ដ្ូច្ជាគាំរ្ូកនុងការ្តកសត្ម្ួលដ្ាំឡែ ើ រ្ការ្អប់រ្ ាំកនុងែាំបន់រ្បស់ ខលួនឲ្យ្នឡៅរ្កការ្អប់រ្ ាំម្ួយត្បកបឡដាយត្បសិទធភាព និងគុែភាព។ ៥. ទ្ំហ្ំ ៃិងថ្េៃក្សំណត្់នៃការប្សាវប្ជាវ ទាំហ្ាំននការ្សិកាអែេបទឡនោះ នឹងឡផ្ល ដ ែឡលើត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅកនុងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ តដ្លមានកត្ម្ិែថា ន ក់ចាប់ពីថា ន ក់ម្ឡែតយយសិកា ដ្ល់ថា ន ក់ទី៦។ ច្ាំតែកតដ្នកាំែែ់ននអែេបទឡនោះវ ិញ គឺឡផ្ល ដ ែ សាំខាន់ឡលើការ្ដ្ឹកនាាំត្គប់ត្គង សកម្មភាពអប់រ្ ាំត្បកបឡដាយគុែភាពឡៅកនុងសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ តដ្ល មានទីតាាំងឡៅកនុងភូម្ិវែតបូព៌ សង្ហ េ ែ់សាលាកាំឡរ្ ើក ត្កុងឡសៀម្រាប ឡខែតឡសៀម្រាប និងានឡត្បើត្ាស់ទិននន័យ សាលាម្ួយច្ាំនួនតដ្លឡៅច្ឡនា ល ោះឆ្ ន ាំ២០១៥ ដ្ល់២០១៩។ ៦. វិធីសាស្រសតនៃការប្សាវប្ជាវ កនុងការ្ត្សាវត្ជាវឡលើ "ត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌" ឡយើងឡត្បើវ ិធីសាស្រសត ពិពែ ៌ នាឡត្បៀបឡធៀប ឡដ្ើម្បីតសវងរ្កច្ាំែ ុ ច្ខា ល ាំង និងច្ាំែ ុ ច្តដ្លខវោះច្ឡនា ល ោះននសកម្មភាពអប់រ្ ាំរ្បស់សាលា

17. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 5 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ បឋម្សិកាវែតបូព៌។ ដ្ូច្ឡនោះឡដ្ើម្បីត្បម្ូលទិននន័យតដ្លរក់ព័នធនឹងការ្អប់រ្ ាំឡយើងានឡធវើការ្ច្ុោះកម្មសិកាឡៅ សាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ ចាប់ពីនែៃទី១៩ តខឡម្សា ដ្ល់នែៃទី១៥ តខឧសភា ឆ្ ន ាំ២០២០។ ការ្ត្បម្ូលទិននន័យតច្កឡច្ញជាពីរ្ករ្ែ ី គឺ៖ ៦.១ ទ្ិៃនៃ័យេំរូង (Primary Data) : ឡៅកនុងទិននន័យដ្ាំបូង ឬបឋម្ គឺឡយើងឡត្បើត្ាស់ ទិននន័យតបបគុែវ ិស័យ តដ្លានម្កតាម្រ្យៈការ្សមា ា សន៍ម្ហាជនតដ្លមានសាំណាកគាំរ្ូ៩៧នាក់។  ការ្អឡងេែឡលើសា េ នភាពអប់រ្ ាំជាក់តសដង ត្ពម្ទាាំងសាកសួរ្ព័ែ៌មានម្ួយច្ាំនួនពីឡលាកត្គូ អនកត្គូ សិសស មាតាបិតា ឬអាណាពាាលសិសស និងត្បជាជនតដ្លរ្ស់ឡៅកនុងែាំបន់តកបរ្សាលាច្ាំឡរោះ សកម្មភាពអប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌។  ទិននន័យានម្កពីការ្សាកសួរ្ឡលាកនាយកសាលា ឡដ្ើម្បីទទួលាននូវព័ែ៌មានទាក់ទងនឹង សកម្មភាពអប់រ្ ាំឡៅទីឡនោះ យកម្កសរ្ឡសរ្ជារ្ាយការ្ែ ៍ ។ ៦.២ ទ្ិៃនៃ័យទ្ី២ (Secondary Data) : ជាទិននន័យតដ្លានឡរ្ៀបច្ាំរ្ួច្ជាឡត្សច្ រ្ួម្មាន ទិននន័យននាកនុង និងទិននន័យខាងឡត្ៅ។  ការ្តសវងរ្កឯកសារ្ ឬការ្ដ្កយកត្បឡភទត្ទឹសដីនានាតដ្លទាក់ទងនឹងត្បធានបទ តដ្លមានត្បភព ដ្ូច្ជា លាំនាាំឯកសារ្ និងរ្ាយការ្ែ ៍ កម្មសិកាឡៅបណា ណ ល័យ និងព័ែ៌មានឡនសងៗតដ្លានម្ក ពីអុីនធឺតែែ។  ឯកសារ្ឡសច្កដីត្រងតននការ្យុទធសាស្រសតអភិវឌ្ឍន៍ជាែិ (ន. យ. អ. ជ.) ២០១៩-២០២៣ និងឯក សារ្តដ្លនដល់ឡដាយផ្ល ា ល់ពីសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌។ ទាំនាក់ទាំនងទិននន័យតដ្លត្បម្ូលាន និងបញ្ញ ា : រាល់ទិននន័យតដ្លឡយើងត្បម្ូលាន ទាាំងទិននន័យបឋម្ និងទិននន័យទី២ អាច្ឲ្យឡយើងតសវងរ្ក ច្ាំែ ុ ច្ខា ល ាំង ច្ាំែ ុ ច្ខវោះច្ឡនា ល ោះ ត្ពម្ទាាំងទទួលានព័ែ៌មានតដ្លនដល់ត្ែ ប់ពីម្ហាជនច្ាំឡរោះសកម្មភាព អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌ជាក់តសដង។ ច្ាំែ ុ ច្ទាាំងអស់ឡនោះឡហ្ើយជាឡោលឡៅននការ្ត្សាវត្ជាវរ្បស់ ឡយើង។ ៧. រច្នាសមព័ៃធនៃការប្សាវប្ជាវ ឡៅកនុងការ្ត្សាវត្ជាវឡត្កាម្ត្បធានបទ "ត្បសិទធភាពននការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលាបឋម្សិកាវែតបូព៌" ាន តបងតច្កឡច្ញជា៣ជាំពូកធាំៗគឺ៖  ឡៅកនុងជាំពូកទី១ ៖

18. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 6 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ - មានការ្ឡលើកយកនូវនិយម្ន័យននការ្អប់រ្ ាំតដ្លឡយងតាម្ត្ពោះរាជត្កម្ឡលខ នស⁄រ្កម្⁄ ១២០៧⁄០៣២ ច្ុោះនែៃទី ០៨ តខ ធនូ ឆ្ ន ាំ ២០០៧ ានឲ្យនិយម្ន័យការ្អប់រ្ ាំថាជាការ្បែ ដុ ោះ បណា ដ លបុគគលិកលកេែៈ នដល់នូវច្ាំឡែោះដ្ឹង និងជាំនាញពិែត្ាកដ្ឡដ្ើម្បីកា ល យជាធនធានម្នុ សស។ មានការ្រ្ ាំលឹកទសសនៈរ្បស់ឡលាក Prof. H. Mahmud Yunus អាំពីការ្នដល់ជាគត្ម្ូលអ និងសត្ម្បសត្ម្ួលដ្ល់ការ្វ ិវែតន៍ត្គប់តននករ្បស់កុមារ្ ឡដ្ើម្បីជួយឲ្យពួកឡគឡជាគជ័យនាឡពល អនាគែ។ - ត្ទឹសដីជុាំវ ិញការ្អប់រ្ ាំមានដ្ូច្ជា ត្ទឹសដីកាំឡែ ើ ន Solow តដ្លបង្ហ ា ញពីទាំនាក់ទាំនងរ្វាងការ្អប់រ្ ាំ និងកមា ល ាំងពលកម្មតដ្លជាំរ្ុញឲ្យមានកាំឡែ ើ នឡសដ្ឋកិច្ច។ ត្ទឹសដីរ្បស់ឡលាក Edmund Phelps តដ្លបង្ហ ា ញពីការ្អប់រ្ ាំតដ្លជាំរ្ុញឲ្យមានភាពឡជាគជ័យឡលើតននកបឡច្ចកវ ិទានាាំឲ្យមានកាំឡែ ើ ន ឡសដ្ឋកិច្ច។ - ឡលើកបង្ហ ា ញពីការ្អប់រ្ ាំឡៅកនុងត្បឡទសតដ្លមានការ្អប់រ្ ាំលអកនុងែាំបន់អាសា ៊ែ នដ្ូច្ជា ត្បឡទស ជប៉ាុន ត្បឡទសនែ និងត្បឡទសសិងាបុរ្ ី។  ឡៅកនុងជាំពូកទី២ ានឡលើកឡ ើងពីត្បវែតិននការ្អប់រ្ ាំកនុងត្បឡទសកម្ពុជាកាលពីម្ុនសម្័យអាណា និគម្ារាាំង សម្័យអាណានិគម្ារាាំង ត្បព័នធអប់រ្ ាំឡៅច្ឡនា ល ោះឆ្ ន ាំ (១៩៥០ ដ្ល់ ១៩៦០) សម្័យ សាធារ្ែរ្ដ្ឋតខមរ្ សម្័យកម្ពុជាត្បជាធិបឡែយយ សម្័យសាធារ្ែរ្ដ្ឋត្បជាមានិែយកម្ពុជា និងសម្័យ ត្ពោះរាជាណាច្ត្កកម្ពុជាទី២ (១៩៩៣ ដ្ល់ បច្ចុបបនន) ឡដ្ើម្បី្លុោះបញ្ញ ច ាំងពីការ្វ ិវែតន៍ត្បព័នធអប់រ្ ាំឡៅតាម្ សម្័យកាលនីម្ួយៗ។  ឡៅកនុងជាំពូកទី៣ ឡយើងឡធវើការ្ឡលើកបង្ហ ា ញពីការ្ដ្ឹកនាាំត្គប់ត្គង សកម្មភាពអប់រ្ ាំឡៅកនុងសាលាបឋម្ សិកាវែតបូព៌ និងានឡលើកបង្ហ ា ញពីច្ាំែ ុ ច្ខា ល ាំង ច្ាំែ ុ ច្ខវោះច្ឡនា ល ោះ ត្ពម្ទាាំងព័ែ៌មានតដ្លនដល់ ត្ែ ប់ពីម្ហាជនច្ាំឡរោះសកម្មភាពអប់រ្ ាំឡៅកនុងសាលា និងាននដល់ជាអនុសាសន៍ម្ួយច្ាំនួន សត្មាប់សាលាឡធវើការ្ត្សាវត្ជាវបតនេម្ឡទៀែឡដ្ើម្បីឲ្យយល់ពីបញ្ញ ា សនូល រ្ួច្ដាក់ឡច្ញនូវឡោលការ្ែ ៍ តដ្លនឹងអាច្មានលទធភាពឡ្លើយែបឡៅនឹងច្ាំែ ុ ច្ខវោះច្ឡនា ល ោះរ្បស់សាលា នឹងជាំរ្ុញឲ្យកាន់តែមាន ភាពត្បឡសើរ្ឡ ើងតែម្ឡទៀែនូវភាពខា ល ាំងរ្បស់សាលាកនុងតននកអនុសាសន៍ និងឡសច្កដីសននិដា ឋ ន។

19. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 7 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ ជំពូក្សទ្ី១ រំលឹក្សប្ទ្ឹសដី ក្ស់ព័ៃធៃឹងការអរ់រំ ១.១ ៃិយមៃ័យអរ់រំ ឡយងតាម្ត្ពោះរាជត្កម្ឡលខ នស⁄រ្កម្⁄១២០៧⁄០៣២ ច្ុោះនែៃទី ០៨ តខធនូ ឆ្ ន ាំ២០០៧ ននច្ាប់សដីពី ការ្អប់រ្ ាំានឲ្យនិយម្ន័យការ្អប់រ្ ាំ ថាជាកិច្ចដ្ាំឡែ ើ រ្ការ្អភិវឌ្ឍការ្សិកា ឬបែ ដុ ោះបណា ដ លកាយសម្បទា សែិ បញ្ញ ា និងសីលធម្៌ តាម្រ្យៈត្គប់សកម្មភាពអប់រ្ ាំ តដ្លឡធវើឲ្យអនកសិកាទទួលានសាំែ ុាំ ច្ាំឡែោះដ្ឹង ជាំនាញ សម្ែេភាព និងែនម្ល ឡដ្ើម្បីកា ល យខលួនជាបុគគលលអតដ្លមានត្បឡយជន៍សត្មាប់ខលួនឯង ត្គួសារ្ សហ្គម្ន៍ ត្បឡទសជាែិ និងពិភពឡលាក។1 ការ្អប់រ្ ាំសាំឡៅដ្ល់កិច្ចខិែខាំត្បឹងតត្បងកនុងការ្ឡលើកបង្ហ ា ញសកម្មភាពលអៗជាគាំរ្ូដ្ល់កុមារ្ ត្ពម្ទាាំង ការ្សត្ម្បសត្ម្ួលពួកឡគច្ាំឡរោះការ្វ ិវែតន៍តននកច្ាំឡែោះដ្ឹង រាងកាយ និងឥរ្ ិយបែ តដ្លជាត្បឡយជន៍ច្ាំឡរោះ ការ្សឡត្ម្ច្ឡោលឡៅរ្បស់ពួកឡគត្បកបឡដាយឡជាគជ័យ។2 ១.២ ប្ទ្ឹសដី ក្ស់ព័ៃធ ១.២.១ ប្ទ្ឹសដីពួក្សនៃអូកា ែ សិក្ស (Neoclassical Theory) តាម្ត្ទឹសដីកាំឡែ ើ ន Solow (1956) រ្បស់ពួកឡនអូកា ល សិកានតច្ងថា ការ្អប់រ្ ាំអាច្បឡងេើែធនធាន ម្នុសសរ្ួម្ជាម្ួយកមា ល ាំងពលកម្មតដ្លានបឡងេើែឲ្យមាននលិែភាព និងនាាំឲ្យមានកាំឡែ ើ ន។ កនុងឡនាោះតដ្រ្មាន ត្ទឹសដីឡនោះានបញ្ញ ា ក់ថាឡសដ្ឋកិច្ចវ ិទូអាច្សឡត្ម្ច្នូវកាំឡែ ើ នឡសដ្ឋកិច្ចរ្យៈឡពលតវងតាម្រ្យៈការ្រ្ ីកច្ឡត្ម្ើនពី ត្បព័នធឡសដ្ឋកិច្ចឡត្ៅ។3 ១.២.២ ប្ទ្ឹសដីអនក្សមា ៉ា ប្ក្សូថ្អត្មៃថ្ហ្វរ (Edmund Phelps) ឡលាកតអ៊ែែម្ុនតហ្វ៊ែរ្ ជាឡសដ្ឋកិច្ចវ ិទូរ្បស់សហ្រ្ដ្ឋអាឡម្រ្ ិច្ ឡហ្ើយឡលាកានធា ល ប់ឈនោះរនរ្ង្ហ វ ន់ែ ូ តប៊ែ លខាងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច។ ោែ់ានឲ្យត្ទឹសដីននការ្អប់រ្ ាំ អាច្ជាំរ្ុញឲ្យមានកាំឡែ ើ ន និងឡនារ្ច្ាំឡែោះដ្ឹង ឡដ្ើម្បីទទួលពែ៌មាន តដ្លនាាំឲ្យឡជាគជ័យឡលើតននកបឡច្ចកវ ិទាតដ្លានបឡងេើែឡ ើងតដ្លជួយកាំឡែ ើ នឡសដ្ឋ កិច្ច។4 1 ច្ាប់សតីពីការ្អប់រ្ ាំមាត្តា៤ ជាំពូកទី១ ទាំព័រ្ទី២ ឆ្ ន ាំ២០០៧ 2 ទសសនៈរ្បស់ឡលាក Prof. H. Mahmud Yunus 3 Antoneitta Campus (1987), “marginal economics”, The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v.3, p. 323. 4 International Encyclopedia of Education-Education and Economic Growth (2010) vol.2 ទាំព័រ្ ២៤៥

20. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 8 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ ១.៣ ក្សរណ ី សិក្សាប្រនទ្សថ្េលមាៃប្រព័ៃធអរ់រំលអ ១.៣.១ ការអរ់រ ំនៅប្រនទ្សជរ៉ាៃ5 ត្បជាជនជប៉ាុនមានបាំែងច្ង់អភិវឌ្ឍបតនេម្ឡទៀែនូវរ្ដ្ឋត្បជាធិបឡែយយ និងវបបធម្៌តដ្លានកសាង តាម្រ្យៈការ្ខិែខាំឡដាយម្ិនឡច្ោះឡនឿយហ្ែ់ ឡហ្ើយក៏សងឃឹម្ថានឹងរ្ួម្ច្ាំតែកដ្ល់សនតិភាពពិភពឡលាក និង ឡដ្ើម្បីឡលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពម្នុសសជាែិឡហ្ើយការ្អភិវឌ្ឍក៏ត្ែូវតែសម្ត្សបជាម្ួយវបបធម្៌រ្បស់ជនជាែិ ជប៉ាុន។ ការ្អនុវែតច្ាប់ឡនោះត្សបតាម្រ្ដ្ឋធម្មនុញ្ា ននត្បឡទសជប៉ាុនឡដ្ើម្បីបឡងេើែម្ូលដា ឋ នត្គឹោះននការ្អប់រ្ ាំ និង ឡលើកកម្ពស់ការ្អប់រ្ ាំតដ្លឡបើកនលូវឡឆ្ ព ោះឡៅអនាគែរ្បស់ត្បឡទស។ ១.៣.១.១ នោលរំណង ៃិងនោលការណ ៍ នៃការអរ់រំ ឡដ្ើម្បីសាំឡរ្ច្នូវឡោលបាំែងតដ្លានឡរ្ៀបរាប់ខាងឡលើឡនោះ ការ្អប់រ្ ាំរ្បស់ត្បឡទសជប៉ាុនត្ែូវាននតល់ ជូនឡដាយពុាំមានការ្ឡរ្ ើសឡអើង ៖ ១. ឲ្យសិសសទទួលានច្ាំឡែោះដ្ឹង និងវបបធម្៌ទូលាំទូលាយ ជាំរ្ុញឲ្យែនម្លននការ្តសវងរ្កការ្ពិែ ការ្បែ ដុ ោះ បណា ដ លនូវភាពវាងនវ ការ្យល់ដ្ឹងខាងសីលធម្៌ និងការ្កសាងសុខភាពរ្បស់រាងកាយ។ ២. ការ្អភិវឌ្ឍសម្ែេភាពរ្បស់បុគគល ការ្បែ ដុ ោះគាំនិែនច្នត្បឌ្ិែ ជាំរ្ុញសា ម រ្ែីសវ័យភាព ឯករាជយភាព ឡដាយ ឡោរ្ពែនម្លបុគគល ត្ពម្ទាាំងឡផ្ល ដ ែសាំខាន់ឡលើទាំនាក់ទាំនងរ្វាងអាជីព និងជីវ ិែរ្ស់ឡៅត្បចាាំនែៃរ្បស់ម្នុសស មា ន ក់ៗ ពិឡសសគឺឲ្យែនម្លច្ាំឡរោះការ្ខិែខាំត្បឹងតត្បង។ ៣. ឡលើកកម្ពស់គុែែនម្លននការ្ឡោរ្ពយុែតិធម្៌ ការ្ទទួលខុសត្ែូវ សម្ភាពរ្វាងបុរ្ស និងស្រសតី ការ្ឡោរ្ព និង ឡធវើកិច្ចសហ្ត្បែិបែតិការ្ឡៅវ ិញឡៅម្ក ក៏ដ្ូច្ជាការ្ច្ូលរ្ួម្យ ៉ា ងសកម្មកនុងការ្កសាងសងគម្ ការ្រ្ួម្ច្ាំតែក ដ្ល់ការ្អភិវឌ្ឍរ្បស់ខលួនកនុងសា ម រ្ែីសាធារ្ែៈ។ ៤. ការ្ឡលើកកម្ពស់គុែែនម្លជីវ ិែ ការ្យកច្ិែតទុកដាក់ច្ាំឡរោះធម្មជាែិ និងការ្ច្ូលរ្ួម្ច្ាំតែកកនុងការ្តែរ្កា បរ្ ិសា េ ន។ ៥. ឡលើកកម្ពស់គុែែនម្លននការ្ឡោរ្ពត្បនពែ ី វបបធម្៌ ឡសច្កតីត្សឡាញ់ច្ាំឡរោះត្បឡទសកាំឡែ ើ ែ ក៏ដ្ូច្ជា ែនម្លននការ្ឡោរ្ពច្ាំឡរោះត្បឡទសដ្នទឡទៀែ ការ្ច្ូលរ្ួម្ច្ាំតែកដ្ល់សនតិភាពពិភពឡលាក ត្ពម្ទាាំងការ្អភិវឌ្ឍ សហ្គម្ន៍អនតរ្ជាែិ។ ក. គាំនិែននការ្ឡរ្ៀនសូត្ែឡពញម្ួយជីវ ិែ សងគម្ានោាំត្ទច្ាំឡរោះការ្ឡរ្ៀនសូត្ែឡពញម្ួយជីវ ិែរ្បស់ត្បជាជន និងត្គប់ទីកតនលងគឺពួកឡគអាច្ អនុវែតាននូវលទធនលននការ្ឡរ្ៀនសូត្ែឡពញម្ួយជីវ ិែរ្បស់ពួកឡគ ឡដ្ើម្បីឡធវើឱយខលួនឡគត្សស់បាំត្ពង និងដ្ឹកនាាំ 5 https://www.mext.go.jp/en/

21. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 9 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ ជីវ ិែតដ្លឡៅរ្កឡោលឡៅតដ្លឡគច្ង់ាន។ ខ. ឱកាសឡសមើោ ន កនុងការ្អប់រ្ ាំ ត្បជាជនត្ែូវតែទទួលានឱកាសឡសមើោ ន កនុងការ្ទទួលានការ្អប់រ្ ាំសម្ត្សបតាម្សម្ែេភាពរ្បស់ ពួកឡគ ឡហ្ើយម្ិនត្ែូវទទួលរ្ងនូវការ្ឡរ្ ើសឡអើងឡៅកនុងការ្អប់រ្ ាំទាក់ទងនឹងពូជសាសន៍ ជាំឡនឿសាសនា សា េ ន ភាពសងគម្ សា េ នភាពឡសដ្ឋកិច្ច ឬឡដ្ើម្កាំឡែ ើ ែននត្គួសារ្ឡ ើយ។ ១. រ្ដា ឋ ភិាលថា ន ក់ជាែិ និងថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នត្ែូវនតល់ការ្ោាំត្ទតននកអប់រ្ ាំចាាំាច្់ឡដ្ើម្បីធានាថាជនពិការ្ទទួល ានការ្អប់រ្ ាំត្គប់ត្ោន់ត្សបតាម្កត្ម្ិែពិការ្ភាពរ្បស់ពួកឡគ។ ២. រ្ដា ឋ ភិាលថា ន ក់ជាែិ និងថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នត្ែូវចាែ់វ ិធានការ្ឡដ្ើម្បីនតល់ជាំនួយហ្ិរ្ញ្ា វែេុដ្ល់អនកតដ្លជួបត្បទោះ ការ្លាំាកកនុងការ្ទទួលការ្អប់រ្ ាំឡដាយសារ្ឡហ្ែុនលឡសដ្ឋកិច្ច។ ១.៣.១.២ មូលដ្ឋ ឋ ៃប្គឹោះទាក្ស់ទ្ងៃឹងការ្តល់ការអរ់រំ ក. វ ិស័យអប់រ្ ាំជាកាែពវកិច្ច ត្បជាជនត្ែូវមានកាែពវកិច្ចឱយកុមារ្តដ្លសេិែឡៅឡត្កាម្ការ្ការ្ររ្រ្បស់ពួកឡគទទួលានការ្អប់រ្ ាំ ទូឡៅត្សបតាម្បទបញ្ញ ា រ្បស់សាលា ។ ១. ការ្អប់រ្ ាំទូឡៅតដ្លត្ែូវាននតល់ជាទាំរ្ង់ននការ្អប់រ្ ាំជាកាែពវកិច្ច តដ្លបែ តុ ោះម្ូលដា ឋ នត្គឹោះសត្មាប់ជីវ ិែ ឯករាជយឡៅកនុងសងគម្ខែៈឡពលកាំពុងអភិវឌ្ឍសម្ែេភាពរ្បស់បុគគលមា ន ក់ៗ និងមានឡោលបាំែងជាំរ្ុញ គុែសម្បែតិជាម្ូលដា ឋ នននជីវ ិែនង តដ្លចាាំាច្់សត្មាប់ត្បជាជនតដ្លបឡងេើែត្បឡទស និងសងគម្។ ២. ឡដ្ើម្បីធានានូវឱកាសសត្មាប់ការ្អប់រ្ ាំជាកាំហ្ិែ និងធានានូវសតង់ដារ្ត្គប់ត្ោន់ រ្ដា ឋ ភិាលថា ន ក់ជាែិ និង ថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នត្ែូវទទួលខុសត្ែូវកនុងការ្អនុវែតការ្អប់រ្ ាំជាកាែពវកិច្ចតាម្រ្យៈការ្តច្ករ្ ាំតលកែួនាទីសម្ត្សប និងកិច្ចសហ្ត្បែិបែតិការ្ឡៅវ ិញឡៅម្ក។ ៣. ម្ិនមានការ្បង់នែលសិកាណាម្ួយសត្មាប់ការ្អប់រ្ ាំជាកាែពវកិច្ចឡៅកនុងសាលាឡរ្ៀនតដ្លបឡងេើែឡ ើង ឡដាយរ្ដា ឋ ភិាលថា ន ក់ជាែិ និងថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នឡ ើយ។ ខ. ការ្អប់រ្ ាំឡៅសាលា សាលាឡរ្ៀនម្ួយអាច្បឡងេើែានលុោះត្តាតែឡោរ្ពឡៅតាម្ច្ាប់រ្បស់រ្ដា ឋ ភិាល។ ១. ឡដ្ើម្បីសាំឡរ្ច្ឡោលបាំែងននការ្អប់រ្ ាំតដ្លានឡលើកឡ ើងឡៅកនុងកថាខែ ឌ ម្ុន គឺត្ែូវនតល់ការ្អប់រ្ ាំតដ្ល មានលកេែៈជារ្ច្នាសម្ព័នធ តដ្លសម្ត្សបឡៅនឹងការ្អភិវឌ្ឍនលូវច្ិែត និងរាងកាយរ្បស់ម្នុសសតដ្លទទួល ការ្អប់រ្ ាំឡនាោះ។ កនុងន័យឡនោះការ្អប់រ្ ាំត្ែូវតែាននតល់ជូនតាម្រ្ឡបៀបម្ួយតដ្លឡោរ្ពវ ិន័យជាចាាំាច្់ ឡដ្ើម្បី

22. ស្ថក្សលវ ិទាល័យភូមិនានីែិសាស្រសត និងវ ិទាសាស្រសតឡសដ្ឋកិច្ច បរ ិញ្ញ ា បត្ែឡសដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ និសសិត៖ ជុាំ ឡពត្ជនីតា និង អុិន វឌ្ឍនា 10 ស្ថស្ត្ស្ថ ា ចារ្យតែនាាំ៖ បែ ឌិ ែ ង្ហ ៉ា ន់ ស៊ែុនឡដ្ែ ត្គប់ត្គង និងអភិវឌ្ឍសាលាឡរ្ៀន សត្មាប់ជាត្បឡយជន៍ដ្ល់ម្នុសសតដ្លទទួលានការ្អប់រ្ ាំឡនាោះ ត្ពម្ទាាំង ពត្ងឹងឡលើការ្ឡលើកទឹកច្ិែតពួកឡគកនុងការ្ឡរ្ៀនសូត្ែសត្មាប់រ្យៈឡពលយូរ្អតងវង។ គ. សាកលវ ិទាល័យ សាកលវ ិទាល័យតដ្លជាសនូលននសកម្មភាពរ្បស់អនកអប់រ្ ាំ គឺច្ូលរ្ួម្ច្ាំតែកកនុងការ្អភិវឌ្ឍសងគម្ តាម្រ្យៈការ្បែ ដុ ោះបណា ដ លច្ាំឡែោះដ្ឹង និងជាំនាញឯកឡទសត្សាវត្ជាវឲ្យានសុីជឡត្ៅឡៅរ្កការ្ពិែឡដ្ើម្បី បឡងេើែច្ាំឡែោះដ្ឹងែមីៗ និងនតល់តនលផ្ល េ យ ៉ា ងទូលាំទូលាយដ្ល់ការ្ខិែខាំទាាំងឡនោះដ្ល់សងគម្។“សវ័យភាពសាកល វ ិទាល័យ លកេែៈពិឡសសដ្នទឡទៀែននការ្អប់រ្ ាំនិងការ្ត្សាវត្ជាវឡៅសាកលវ ិទាល័យត្ែូវតែឡោរ្ព” ។ . សាលាឯកជន ឡដាយពិចារ្ណាឡលើលកេែៈជាសាធារ្ែៈននសាលាឡរ្ៀនតដ្លានបឡងេើែឡ ើងជាលកេែៈឯកជន ក៏មានែួនាទីសាំខាន់កនុងការ្អប់រ្ ាំនងតដ្រ្។ រ្ដា ឋ ភិាលថា ន ក់ជាែិ និងថា ន ក់ម្ូលដា ឋ ននឹងខិែខាំជាំរ្ុញការ្អប់រ្ ាំឡៅ តាម្សាលាឡរ្ៀនឯកជនតាម្រ្យៈការ្ឧបែេម្ាធន និងម្ឡធាាយសម្ត្សបដ្នទឡទៀែខែៈឡពលតដ្លពួកឡគ ឡោរ្ពសវ័យភាពសាលា។ ង. ត្គូបឡត្ងៀន ត្គូបឡត្ងៀនត្ែូវខិែខាំបាំឡពញភារ្កិច្ច និងបនតឡធវើការ្ត្សាវត្ជាវឡដ្ើម្បីអភិវឌ្ឍសម្ែេភាពរ្បស់ខលួន។ ១. ឡដាយពិចារ្ណាឡលើគុែែនម្លននត្គូ និងភារ្កិច្ចរ្បស់ត្គូតដ្លានឡលើកឡ ើងឡៅកនុងកថាខែ ឌ ខាងឡលើឡនោះ ឋានៈរ្បស់ត្គូត្ែូវតែានឡោរ្ព ការ្ធានាឱយានត្ែឹម្ត្ែូវ និងសម្រ្ម្យ ត្ែូវចាែ់វ ិធានការ្ឡដ្ើម្បីឡលើកកម្ពស់ការ្ អប់រ្ ាំនិងការ្បែ តុ ោះបណា ត ល ។ ច្. ការ្អប់រ្ ាំឡៅកនុងត្គួសារ្ ឪពុកមា ដ យ ឬអាណាពាាលមានការ្ទទួលខុសត្ែូវជាច្ាំបងច្ាំឡរោះការ្អប់រ្ ាំកូនៗរ្បស់ពួកឡគ ឡដាយខិែខាំបឡត្ងៀនកូនៗនូវទមា ល ប់ចាាំាច្់សត្មាប់ជីវ ិែ ឡលើកទឹកច្ិែត នតល់នូវឯករាជយភាព ច្ិញ្ចឹម្បីាច្់ និង យកច្ិែតទុកច្ាំឡរោះការ្អភិវឌ្ឍរាងកាយ និងច្ិែតគាំនិែ។ ១. រ្ដា ឋ ភិាលថា ន ក់ជាែិ និងថា ន ក់ម្ូលដា ឋ នត្ែូវខិែខាំចាែ់វ ិធានការ្ចាាំាច្់សត្មាប់ោាំត្ទដ្ល់ការ្អប់រ្ ាំកនុង ត្គួសារ្ដ្ូច្ជានតល់នូវឡសវាបែ ដុ ោះបណា ដ លអាណាពាាលត្គប់រ្ូបឲ្យយល់ដ្ឹងពីការ្ច្ិញ្ចឹម្កូន និងទទួលាន ព័ែ៌មានទាក់ទងនឹងការ្សិការ្បស់កូនៗ។ ្. ការ្អប់រ្ ាំកុមារ្ែូច្ ឡដាយពិចារ្ណាឡលើសារ្ៈសាំខាន់ននការ្អប់រ្ ាំកុមារ្ែូច្តដ្លជាម្ូលដា ឋ នសត្មាប់ការ្បឡងេើែច្រ្ ិែ

ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌

ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌

ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌

Recomendados

Más contenido relacionado

Was ist angesagt?

Was ist angesagt?(20)

Similar a ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌

Similar a ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌(7)

Más de Facebook

Más de Facebook(11)

ប្រសិទ្ធភាពនៃការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាវត្តបូព៌