3. Ang Pag-usbong ng Europe
Ang mga Frank
Ang Banal na Imperyong Romano
Ang Paglakas ng Simbahang Katoliko
Ang Pagbagsak ng Imperyong Romano
Ang Organisasyon ng Simbahan
Ang Pamumuno ng mga Monghe
Ang Krusada
Mga Bunga ng Krusada
Ang Buhay sa Europe noong Gitnang Panahon
Ang Piyudalismo
Ang Lipunan sa Sistemang Piyudal
Ang Manoryalismo
Ang Kababaihan
4. Ang Paghina ng Piyudalismo
Ang mga Rutang Pangkalakalan
Mga Pagbabagong Dulot ng Pagsigla ng Komersiyo
Epekto at Kontribusyon Dulot ng mga Bayan at Lungsod
Ang Sistemang Guild
Ang Kapitalismo at Pagbabangko
5. Ang Pag-usbong ng Europe
Ang pagbagsak ng kapangyarihan ng mga Romano ang
nagbigay-daan sa bagong pamumuhay. Ito ang naghudyat
sa pagsisimula ng Gitnang Panahon mula 500-1500 CE
Hindi naganap sa isang iglap lamang ang pagbagsak ng
Imperyong Romano.
Iniwan ng mga sundalong nagbabantay ang mga
tanggulan, ang mga sulat at balita ay hindi na
nakararating sa mga lungsod, at ang mga daanan ng mga
tubig at irigasyon ay nangasira na rin.
6. Ang mga Frank
Kaharian na matatagpuan sa Gaul na ngayon ay bansang France.
Naging hari si Frank Clovis noong 481 CE. Naglunsad siya ng digmaan upang pag-
isahin ang lahat ng kahariang Aleman.
Tinanggap niya ang Kristiyanismo. Napag-isa niya ang Gaul at kinilala siya bilang
tagapagtatag ng dinastiyang Merovingian.
Noong 751 CE, pinatalsik ni Pepin ang huling haring Merovingian at itinanghal siya
na hari ng mga Frank.
Nagtalaga siya ng mga missi dominici o mga tagasiyasat sa bawat teritoryo na
nangangasiwa bilang kinatawan niya
7. CHARLES:
Anak ni Pepin na naging hari noong 771 CE.
Tinawag siyang Charles the Great o Charlemagne.
Prinotektahan niya ang kapakanan ng Papa.
Noong 800 CE,kanyang winakasan ang pag-aalsa laban sa
Santo Papa. Dahil sa suportang ito ng Simbahan, kinoro-
nahan siya ni Papa Leo III bilang emperador.
Mga Ginawa ni Charlemagne
Hinati ang imperyo sa duchies at counties na pamumunuan
ng isang duke o konde.
Ipinamigay ang mga malalawak na lupain (fief) sa mga
lider military
Ipinagkaloob sa mga maliliit na haring may taglay na
kapangyarihang administratibo, military, at hudikatura
8. Ang Banal na Imperyong Romano
Noong 843 CE, nabuo ang Kasunduan sa Verdun, kung saan ang imperyo ay
hinati sa tatlong magkakapatid sa pagitan nina Lothair, Louis the German and
the Charles the Bald.
Noong 870 CE, ang buong kaharian ni Lothair ay muling nahati sa
pamamagitan ng Kasunduang Mersen, kung saan ito ay nagtalaga sa hangganan
ng Silangan at Kanlurang Frank.
Noong 936 CE, ay umupo sa trono si Otto I at muling lumaban ang mga Frank.
Kinoronahan si Otto na tinawag na “Ang Dakila” bilang Emperador ng Banal na
Imperyong Romano noong 963 CE at kanyang itinalaga si Papa Leo III.
Sa pangunguna ni Otto I, naitatag ang banal na Imperyong Romano.
Ginamit niya ang mga capellani, tulad ng paggamit ni Charlemagne sa mga
micci domicini na naging kinatawan ng mga emperador.
9. Ang Paglakas ng Simbahang Katoliko
Simbahan – ito ang nagsilbing isang malakas na puwersa sa pag-uugnay ng mga
Romano at mga barbarong Aleman.
- ang naging pangunahing institusyon sa Gitnang Panahon.
- binigkis nito ang mga tao at tumugon sa mga pangunahin nilang
pangunahing pangangailangan.
- ang naging kanlungan ng mga tao.
10. Mga Daan sa Paglakas ng Kapangyarihan
ng Kapapahan
Pagbagsak ng Imperyong Romano
Ang Organisasyon ng Simbahan
Anyong tatsulok ang organisasyon ng Simbahan kung saan nasa tuktok ang Santo
Papa na nagsisilbing pangkalahatang pinuno ng Simbahan.
Papacy tumutukoy ito sa katungkulan ng Papa bilang Pinuno ng Estadong Papal na
kinilala bilang Vatican.
Ang Obispo naman ang nasa ikalawang antas na katuwang ng Santo Papa sa
pamamahala. Tungkulin nito na lutasin ang mga sigalot na may kaugnayan sa mga
aral ng Simbahan at gabayan ang mga pari.
Curia, katulong ng Obispo na binubuo ng mga Kardinal na pinili mula sa pangkat ng
Arsobispo.
Kardinal ang sumusunod sa herarkiya na tinawag na Kolehiyo ng mga Kardinal ang
kabuuan mg mga cardinal na naghahalal sa Papa.
11. Batas Canon – ay kalipunan ng mga batas tungkol sa mga aral ng Krsitiyanismo,
kaasalan at moralidad ng mga pari.
Eskomulgasyon – isang parusa ng pag-alis sa karapatan at pribilehiyo ng isang tao
bilang kasapi ng Simbahan.
Interdict – ay pagtigil sa pagganap ng Simbahan sa mga sakramento sa isang
kaharian.
Noong 1073, hinirang na Santo Papa si Gregory VII.
Papa Gregory VII – sa kanyang pamumuno ipinatupad ang mga reporma
tulad ng pagbuwag sa lay investiture.
Lay Investiture – ay karapatan ng mag hari na pumili ng mga Obispo ng
Simbahan.
Santo Papa Innocent III- ipinahayag niya na ang Papa ang pinakamataas sa
lahat ng pinuno sa Europe. Ipinakita niya ang kapangyarihan nang
parusahan niya si Haring John ng eskomulgasyon at interdict sa buong
England, dahil sa hindi pagsunod nito sa kagustuhan ng Santo Papa kung
sino ang magsisilbing arsobispo sa Canterbury.
12. Ang Pamumuno ng mga Monghe
Monghe – ay binubuo ng mga pangkat ng mga pari na tumalikod sa makamundong
pamumuhay at nanirahan sa monastKumalinga sa mga maysakit at mga
mahihirap na manlalakbay.
ery. Kontrolado sila ng mga abbot at
Papa.
Abbot – ang pinakamataas na pinuno ng mga monghe sa isang monasteryo.
Mga Gawain ng Monghe
Ang pagdarasal.
Marunong magsaka, mag-alaga ng hayop, maglinis at gumawa ng iba pang gawain.
May malaking ambag sa pangangalaga ng kultura.
Nagtatag ng mga paaralan,.
Nagpakain sa mga mahihirap, at kumupkop ng mga taong nais makaiwas sa
kalaban.
13. Ang Krusada
Ay serye ng labanang panrelihiyon ng mga Kristiyano mula sa Kanlurang
Europe laban sa mga Muslim upang mabawing muli ang Banal na Lupain.
Unang isinagawa noong 1096 at nagwakas sa huling bahagi ng ika-13 siglo.
Mga Krusada Petsa Taong Nanguna Mga Kaganapan
Unang 1096-1099 *Robert, ang duke ng
Normandy
*Raymond konde ng
Toulousse
*Godfrey, and duke ng
Lorraine
• Narating ng pangkat
ang Constantinople
ngunit nagapi sila
ng mga Turko sa
may talampas ng
Asia Minor.
• Nabawi ang
Jerusalem noong
1099.
14. Mga Krusada Petsa Taong Nanguna Mga Kaganapan
Nanatili sa kamay nila
ang Jerusalem hanggang
1187 ngunit muli itong
naagaw ng mga Muslim.
Ikalawang Krusada 1147-1149 • Haring Louis VII ng
France
• Conrad III Emperador
ng Imperyo ng Rome
Tinungo ng hukbo ang
Asia Minor, subalit hindi
pa nila nararating angg
Edessa ay natalo na sila
ng mga Turko.
Ikatlong Krusada 1189-1192 • Haring Richard I ng
Britain
• Haring Philip
Augustus ng France
• Emperador Frederick
Barbarossa ng Banal
na Imperyong
Romano
• Nakuha nila ang
lupain ng Cyprus at
lungsod ng Acre.
• Sa isang kasunduan,
pinayagan ang mga
Kristiyano na
dumalaw sa
Jerusalem.
Ikaapat na Krusada 1202-1204 Konde Bonifacio ng
Monserrat
Naagaw ang Zara, ang
lungsod sa baybayin ng
Adriatic at karibal ng
Venice sa kalakalan.
15. Mga Krusada Petsa Taong Nangunga Mga Kaganapan
Inatake ang
Constantinople noong
1204. nanatili sa
Constantinople at
nagtatag ng maliit na
kahariang pyudal para
sa pansariling
pangkabuhayan.
Ikalimang Krusada 1217-1221 • Leopold Vi ng Austria
• Andrew II ng Hungary
Napunta ang Jerusalem
sa kamay ng mga
krusador sa
pamamagitan ng
kasunduan at
diplomasya.
Ikaanim na Krusada 1228-1229 Haring Frederick ng
Imperyong Romano
Napakiusapan ang mga
Muslim na isuko ang
Jerusalem sa mga
Kristiyano.
16. Natutuhan ang paggamit ng pana at
kalapati sa paghahatid ng mensahe sa
larangan ng pakikidigma. Mula naman
sa mga Muslim, natutuhan ng mga
Kristiyano ang paggamit ng pulbura,
kaalaman sa astronomiya at algebra.
Mga Bunga ng Krusada
Pinalakas ng krusada ang monarkiya sa
France at England at pinahina naman
nito ang kapangyarihang
piyudal.marami sa mga hari na sumama
sa krusada ay namatay at ang iba
naman ay nagbenta ng kanilang mga
lupa upang magkaroon ng pribilehiyo na
makasama sa krusada.
Nabawasan ang katanyagan ng
Simbahan dahil sa pandarambong ng
mga ilang sumama sa krusada. Sa iba,
nagsilbi naman itong inspirasyon na
gumawa ng mga dakilang bagay sa
ngalan ng Kristiyanismo.
Nakilala ang mga produktong nagmula
sa silangan, tulad ng rekado, seda,
pabango at gamot.sa panahon ng
Krusada,
17. Ang Buhay sa Europe noong Gitnang Panahon
Ang Piyudalismo
-ay isang Sistemang political at military sa kanlurang Europe noong Gitnang Panahon.
-ito ay isang ugnayan ng mga aristokrata (aristocrat) o ng panginoon (lord) at kanyang basal-
yo (vassal).
Dalawang Dahilan ng Pinag-ugatan ng Piyudalismo
1. Ang ugnayang namagitan sa pangkat ng mandirigmang Aleman sa kalakhang Europe noong
Gitnang Panahon.
2. Ang pagsumpa ng katapatan sa kanilang pinuno hanggang sa kamatayan kung kinakailangan.
Ang Lipunan sa Sistemang Piyudal
18. Tatlong Pangkat ng Tao sa Lipunang
Piyudal
1. Noble – kabilang dito ang mga hari, kanilang basalyo, at ang mga nakakababang panginoon.
- namamana ang kanilang katayuan.
- sa lipunang piyudal, ang hari ang tanging nagmamay-ari ng mga lupain. Ang salita niya ay
ay pinakikinggan at sinusunod lamang sa bahagi ng kanyang kaharian na nasa ilalim ng
kanyang kapangyarihan.
2. Klerigo – ang mga mahihirap na naging kleriko ay naging pari sa mga nayon. Ang bawat pari ay naka-
tira sa isang maliit na dampa, malapit sa kanyang Simbahan.
3. Pesante – ang mga magsasaka na nasa pinakamababang antas ng lipunan. Sila ang bumubuo ng
pinakamalaking bahagdan ng populasyon. Ang isang magsasaka ay kailanman ay hindi
maaaring maging panginoon.
19. Ang Manoryalismo
Ito ay sistemang agricultural na nakasentro sa mga nagsasariling estado na kung tawagin ay manor.
Ang manor ay lupaing sakop ng isang panginoong may lupa na binubuo ng kanyang kastilyo,
simbahan at pamayanan.
Sa ilalim nito, tungkulin ng isang panginoong maylupa na bigyan ng pabahay, lupang sakahan at
proteksiyon ang mga naninirahan sa manor. Kapalit nito ang paglilingkod ng mga tao sa
pangangailangan ng kanilang panginoong maylupa.
Sa pusod ng manor, makikita ang palasyo ng panginoon. Ang lupaing kinatatayuan ng palasyo ay
tinawag na demesne.
Sa loob ng manor ay may simbahan, ang tirahan ng pari at kung saan nakahilera ang mga bahay ng
mga magsasaka.
20. Mga Rutang Pangkalakalan
Muling nabuhay ang komersiyo sa peninsula ng Italy dahil sa maganda ang lokasyon nito. Ang mga
produkto sa silangan ay dinadala pakanluran ng mga mangangalakal na Tsino at Muslim sa
pamamagitan ng tatlong ruta:
1. Mula sa daungan sa Black Sea ay nagtungo sila sa Constantinople sakay ng mga barkong
pangkalakal.
2. Mula sa Indian Ocean at Red Sea hanggang marating ang mga daungan sa Egypt.
3. Mula sa Persian Gulf ay naglakbay ang mga mangangalakal hanggang marating ang patungo sa
mga daungan sa Silangang Mediterranean.
4. Ang mga Italyano ang naging tagapamagitan ng mga mangangalakal galing sa Asya at ng mga
mangangalakal buhat sa Gitna at Hilagang Europe.
21. Epekto at Kontribusyon Dulot ng mga Bayan at Lungsod
Ang mga bayan at lungsod ang sentro ng kalakalan at industriya at dahil dito, ang kalakalang
pandaigdig ay nalinang na ngayon ay bahag ng ating kabuhayan.
Umunlad ang mga guild noong Gitnang Panahon.
Nagkaroon din ng samahan ng mga may espesyalisasyon, ang crafts guild na binubuo ng mga
sapatero, platero, samahan ng mga gumagawa ng baril at iba pa.
Naging sentro ng kultura ang mga bayan at lungsod tulad ng pagpipinta, eskultura at arkitektura.
Yumabong ang kalayaan sa politika sa mga bayan at lungsod.
Sumigla ang tao sa kanilang pagtatamasa ng malayang kaisipan na naging daan upang umusbong
ang kaunlarang intelektuwal sa mga bayan at lungsod.
