Presentation in Albanian by the State Audit Institution of North Macedonia, on the Compliance audits on topics concerning the prevention and protection from the pandemics caused by the coronavirus COVID-19, at the SIGMA webinar on the audit of COVID-related expenditures, held on 17 February 2021.
eZdravlje, by Vladimir Raickovic - SIGMA Webinars on service design and deliv...
Compliance audits prevention and protection from coronavirus pandemics SAI North Macedonia, SIGMA event 17 February 2021 (Albanian)
1. AUDITIMET E PËRPUTHSHMËRISË
PËR TEMAT QË KANË TË BËJNË ME PARANDALIMIN DHE MBROJTJEN NGA PANDEMIA E
SHKAKTUARA NGA CORONAVIRUS COVID-19
“
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
ZYRA SHTETËRORE E AUDITIMIT
Republika e Maqedonisë së Veriut
Ekipi i Auditimit:
Znj. Dobrinka Veskovska, Asistente e Audituesit të Përgjithshëm
Znj. Mirjana Simakoska, Audituese e Lartë
Z. Sasho Mateski, Auditues i Lartë
Znj. Daniela Todorovska, Audituese
Z. Isamedin Murati, Auditues
Znj. Julija Takovska, Audituese
Webinar i SIGMA-s
Auditimi i shpenzimeve të lidhura me COVID-19
2. Duke pasur parasysh pandeminë globale të shkaktuar nga
koronavirusi (COVID-19) dhe nivelin e rrezikut me të cilin po
përballemi të gjithë, Zyra Shtetërore e Auditimit dhe duke
ndryshuar Programin e saj Vjetor të Punës për vitin 2020, vendosi
të kryejë dy auditime të përputhshmërisë me tema që lidhen me
parandalimin dhe mbrojtjen nga pandemia e shkaktuar nga
COVID.
PËRGJEGJËSIA INSTITUCIONALE
NË KOHËN E COVID-19
Përzgjedhja e auditimeve të përputhshmërisë ka për qëllim sigurimin e raporteve të
shkurtra dhe të shpejta që lejojnë të gjitha institucionet përkatëse dhe publikun e gjerë
të marrin informacion mbi burimet e përfshira dhe mënyrën e ndërmarrjes së
veprimeve për parandalimin dhe mbrojtjen nga COVID-19.
3. Auditime të përputhshmërisë me tema që lidhen me parandalimin
dhe mbrojtjen nga pandemia e shkaktuar nga COVID-19:
1. Dhënia e kontratave publike nga institucionet e sektorit publik që synojnë
sigurimin e parandalimit dhe mbrojtjes nga pandemia e shkaktuar nga COVID-
19.
2. Marrja e ndihmës jo-financiare, shpërndarja dhe përdorimi i saj nga
institucionet e sektorit publik që synojnë sigurimin e parandalimit dhe
mbrojtjes nga pandemia e shkaktuar nga COVID-19.
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
PËRZGJEDHJA E TEMËS SË AUDITIMIT
4. » Zyra Shtetërore e Auditimit vendosi të kryejë një auditim të përputhshmërisë lidhur me këtë
temë sepse, që nga fillimi i pandemisë, një pjesë e madhe e autoriteteve kontraktore në
sektorin publik vendosën të kryejnë procedura me negocim pa shpallje të njoftimit të kontratës
për blerjen e furnizimeve dhe të shërbimeve
» Procedura me negocim pa shpalljen e njoftimit të kontratës nuk është transparente dhe
autoritetet kontraktore nuk janë të detyruara të garantojnë konkurrencë midis operatorëve
ekonomikë, gjë e cila paraqet rrezikun që çmimet e vendosure të mos pasqyrojnë vlerën reale të
tregut të mallrave dhe shërbimeve që janë objekt i prokurimit.
» .
PËRZGJEDHJA E TEMËS SË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
QËLLIMI I AUDITIMIT
Të lejojë të gjitha institucionet përkatëse dhe publikun e gjerë të
marrin informacion mbi burimet e angazhuara dhe mënyrën e kryerjes
së procedurave të prokurimit publik nga institucionet e sektorit publik
për parandalimin dhe mbrojtjen nga COVID-19.
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
5. Auditimi përfshiu institucionet e sektorit publik dhe autoritetet
kontraktuese që blejnë furnizime dhe shërbime, veçanërisht:
o Qeverinë e Republikës së Maqedonisë së Veriut;
o Ministritë kompetente;
o Institucionet e pavarura shkencore;
o Institucionet shëndetësore publike;
o Njësitë e vetë-qeverisjes vendore;
o Ndërmarrjet publike shtetërore;
o Shoqëritë aksionare në pronësi të shtetit.
PËRZGJEDHJA E SUBJEKTEVE TË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
6. METODA E AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Burimi i të dhënave në lidhje me
shumën e kontratave publike të
dhëna për parandalimin dhe
mbrojtjen nga COVID-19 është
Sistemi Elektronik i Prokurimit
Publik (SEPP).
Të dhënat në lidhje me këtë lloj
kontratash dhe me autoritetet
kontraktore që i dhanë ato
shkarkohen nga faqja e internetit
www.koronavirus.gov.mk
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
7. OBJEKTI I AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Kontratat publike të dhëna në periudhën prej 01.03.2020
deri më 01.10.2020 në vlerë prej 416,630 mijë denarë
(6,752 mijë Euro).
Mbuluan 19 institucione të sektorit publik.
Objekt i auditimit ishin kontratat publike të dhëna në vlerë
prej 335,445 mijë denarë (5,346 mijë EUR), që përbënte
80.5% e kontratave publike në total të dhëna në periudhën
subjekt i auditimit.
1. DHËNIA E KONTRATAVE PUBLIKE NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE
MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
8. Gjatë kryerjes së auditimit, ne kemi aplikuar qasjen e testimit të
drejtpërdrejtë, d.m.th., subjekteve të auditimit u janë bërë teste të
hollësishme në lidhje me procedurat e prokurimit publik të kryera për
parandalimin dhe mbrojtjen nga COVID-19.
Auditimi u krye me mjete elektronike, d.m.th., dokumentet e nevojshme iu
dorëzuan ekipit të auditimit në një format elektronik.
Disa nga dokumentet u dorëzuan në ambientet e Zyrës Shtetërore të
Auditimit me postë.
90% e komunikimit lidhur me nevojat e auditimit u krye me mjete
elektronike.
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
OBJEKTI I AUDITIMIT
9. Përzgjedhja e temës për këtë auditim të përputhshmërisë u bë në bazë të sa më poshtë
vijon :
» Duke marrë parasysh pandeminë globale të shkaktuar nga COVID-19 dhe nivelin e rrezikut me të cilin po
përballemi, një numër i madh i subjekteve vendase dhe të huaja u përfshinë në sigurimin e mbështetjes
nga dhurimi i mallrave për sistemin shëndetësor në RMV, dhe
» Bazuar në interesin e madh të publikut për gatishmërinë e sistemit shëndetësor për të përballuar
pandeminë me burimet ekzistuese në dispozicion, dhe për marrjen dhe përdorimin e donacioneve për
parandalimin dhe mbrojtjen nga virusi.
PËRZGJEDHJA E TEMËS SË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
QËLLIMI I AUDITIMIT
Për të marrë vlerën e shtuar të efekteve të përpjekjeve të
bëra për përdorimin ligjor dhe të shënjestruar të ndihmës jo-
financiare të dhënë në lidhje me parandalimin dhe mbrojtjen
nga COVID-19.
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË
SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
10. Auditimi u krye një numër më të madh institucionesh të sektorit publik të
përfshirë në marrjen e donacioneve dhe shpërndarjen e tyre:
o Ministria e Shëndetësisë;
o Sekretariati për Çështjet Evropiane;
o Drejtoria e Mbrojtjes dhe Shpëtimit;
o Institucionet shëndetësore publike.
PËRZGJEDHJA E SUBJEKTEVE TË AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË
SIGURIMIN E PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
11. 2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E
PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
METODA E AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Një nga burimet për ndihmën jo-
financiare/donacionin e marrë nga
personat juridikë janë të dhënat e
paraqitura në faqen e internetit:
https://finansiskatransparentnost.korona
virus.gov.mk/#/donation-financial-details
Të dhënat nga faqja e internetit paraqiten
deri më 28.05.2020.
12. METODA E AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Tek auditimi ne kemi zgjedhur metodën e testimit të drejtpërdrejtë të donacioneve të
marra, shpërndarjen e tyre dhe mënyrën e përdorimit.
Një nga mjetet më të rëndësishme të auditimit ishte hartimi dhe dërgimi i pyetësorëve në
24 subjekte që kishin marrë donacione dhe komunikimi elektronik ditor me subjektet.
Auditimi u krye me mjete elektronike, d.m.th., dokumentet e nevojshme iu dorëzuan ekipit
të auditimit në një format elektronik.
Disa nga takimet dhe komunikimi me personat përgjegjës u organizuan duke përdorur
aplikacionin Zoom.
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E
PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
13. OBJEKTI I AUDITIMIT
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
Sipas të dhënave nga faqja në internet, vlera totale e ndihmës/donacionit jo-financiar të
marrë nga personat juridikë në vend ishte 63,716 mijë dinarë deri në 28.05.2020.
Auditimi përfshiu ndihmën jo-financiare/donacionin nga personat juridikë në vend të marrë
përmes Drejtorisë së Mbrojtjes dhe Shpëtimit (12,622 dinarë dhe 610,079 mijë Euro) dhe
ndihmën e huaj jo-financiare të marrë përmes Sekretariatit për Çështjet Evropiane për një
pjesë të vlerës së ndihmës së huaj jo-financiare të marrë në vend në shumën totale prej
1,718 Euro dhe 2,048 mijë USD.
Në varësi të materialitetit dhe rëndësisë së ndihmës/donacioneve jo financiare, auditimi
përfshiu 24 institucione të sektorit publik; të 15 qendrat e krijuara fillimisht për COVID-19
dhe 9 institucionet shëndetësore publike si përfitues të ndihmës/donacioneve jo-financiare.
2. MARRJA E NDIHMËS JO-FINANCIARE, SHPËRNDARJA DHE PËRDORIMI I SAJ NGA INSTITUCIONET E SEKTORIT PUBLIK QË SYNOJNË SIGURIMIN E
PARANDALIMIT DHE MBROJTJES NGA PANDEMIA E SHKAKTUAR NGA COVID-19
14. FAKTORËT KUFIZUES TË REALIZIMIT TË AUDITIMIT
Subjektet e auditimit përballen me sa
me poshtë vijon:
Një ngarkesë e shtuar pune me të njëjtin
numër dhe strukturë të punonjësve, të cilët
po kryejnë në kushtet e pandemisë disa nga
detyrat e punës nga shtëpia ose me turne;
Disa nga punonjësit nuk janë në punë në
bazë të masave dhe rekomandimeve të
Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së
Veriut;
Disa nga punonjësit janë në izolim sepse
janë të infektuar me virus ose kanë qenë në
kontakt me një person të infektuar.
Disa nga entitetet ishin të përfshirë
drejtpërdrejt në trajtimin e pandemisë së
shkaktuar nga COVID-19.
Impakti i auditimit :
Akses i kufizuar ndaj ambienteve te
subjektit të auditimit.
Akses i kufizuar ndaj personave përgjegjës
të subjektit të uditimit.
Akses i kufizuar ndaj punonjësve të subjektit
të auditimit.
Marrja dhe dorëzimi i vështirë i
dokumenteve të nevojshme.
Zgjatja e aktiviteteve që do të ndërmerren
nga subjektet e auditimit për nevojat e
auditimit
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
15. о Programi Vjetor i Punës i Zyrës Shtetërore të Auditimit për vitin 2021 mbulon tre
auditime të performancës për masat dhe politikat e përballimit të pandemisë
lidhur me temat e mëposhtme :
Masat dhe politikat e ndërmarra për të mbështetur punësimin dhe profesionet e
prekura nga kriza shëndetësore dhe ekonomike e shkaktuar nga pandemia e COVID-19;
Efikasiteti i masave dhe politikave të marra për të frenuar efektet e pandemisë në
sektorin e turizmit;
Masat ekonomike të Qeverisë së RMV-së për të trajtuar krizën e shkaktuar nga COVID-
19.
SECOND COVID-19 SIGMA WEBINAR, 17 FEBRUARY 2021
MËSIMET E NXJERRA PËR AUDITIMET E ARDHSHME
PËRZGJEDHJA E TEMAVE TË AUDITIMIT