Ang kanilang mga
tahanan ay maituturing na
lumang estraktura sa
Batanes. Ito ay yari sa
limestone at coral habang
ang bubungan ay mula sa
cogon grass na sadyang
binuo sa pangu-nahing
layunin na magbigay ng
proteksiyon laban sa
Ang mga babaeng
Ivatan ay nagsusuot
naman headgear na
tinatawag na vakul.
Ito ay yari sa abaka na
inilalagay sa ulo
bilang kanilang
proteksiyon sa araw
1. Anong bagay sa larawan
ang pinakamalapit sa
kanila? Ang
pinakamalayo?
2. Anong bagay ang
pinaka-maliit?
pinakamalaki?
3. Ano pagkakaiba ng ayos
Pagpipinta ng Tanawin sa Komunidad
(Landscape Painting)
Kagamitan: lapis, bondpaper, watercolor, basahan,
at water container
Mga Hakbang Sa Paggawa:
1. Isipin ang larawan ng komunidad na iguguhit. Ito ay
maaaring sariling komunidad na kinabibilangan o ayon
sa iyong imahinasyon. Planuhin ang gawain ng mga
tao, itsura ng bahay, at tanawin sa komunidad na
2. Unahing iguhit ang guhit-tagpuan (horizon) at
mga bagay na pinakamalaki at nasa harapan
(foreground) tulad ng tao at ang kanilang
ginagawa.
3. Sunod na iguhit ang mga bagay sa middle
ground o tanawing gitna tulad ng mga tahanan at
puno.
4. Pagkatapos, iguhit ang background o tanawing
likod tulad ng bundok o kapatagan at langit.
5. Kulayan mo ito ng watercolor at lagyan ng
Pagpapalalim ng Pag-unawa
1. Ano ano ang mga bagay sa iyong
likhang-sining ang makikita
sa foreground? middle ground? at
background?
2. Paano mo maipakikita ang wastong
espasyo ng mga bagay sa larawan ng
iyong likhang sining?
Naipakikita sa pagpipinta ng
tanawin ng komunidad ang tamang
espasyo ng mga bagay sa larawan sa
pamamagitan ng pagguhit ng
foreground, middle ground, at
background.
Takdang Aralin:
Magsaliksik sa magasin, libro o
internet ng mga larawan ng
komunidad
ng iba pang pangkat-etniko sa bansa.
Idikit sa kuwaderno at lagyan ng
maikling paglalarawan tungkol sa
Ilarawan ang katangian ng mga palamuti sa
kaniyang katawan. (Hal. kuwintas, hikaw,
damit, singsing, at iba pa.)
Nagagawa nitong maipakitang
gumagalaw ang isang larawan at maging
makatoto-hanan ang sining.
Nakatutulong din ang pagpili ng kulay
sa kagandahan ng disenyo. Ang paggamit
ng matitingkad na kulay kasama ang
mapusyaw na kulay ay nakatutulong
upang mapansin ang linya, hugis, o bagay sa
Ang mga T’boli ay makikita sa Cotabato sa
Mindanao. Pangangaso, pangingisda, at
pangunguha ng mga prutas sa kagubatan ang
kanilang ikinabubuhay. Kaingin ang sistema ng
kanilang pagsasaka. Naghahabi sila ng tela para sa
damit na ang tawag ay t’nalak na hinabi mula sa
hibla ng abaka. Sila ay tanyag sa kanilang kasuotan
at palamuting kuwintas, pulseras, at sinturon na
yari sa metal at plastik. Ang kuwintas ay yari sa
maliliit na butil na tinuhog.
Karaniwang kulay
ng mga butil ay pula,
itim, at puti. Ang
kuwintas na ito ay
nilalagyan ng palawit
na yari sa tanso.
Nangingibabaw sa mga
kulay na ginagamit ng
T’boli ang pula, itim, at
Ang kasuotan at palamuti ay nagiging
kaakit-akit sa paningin kung maganda ang
pagkaka-disenyo ng mga elemento ng sining
tulad ng linya, hugis, at kulay.
Ang paggamit ng overlapping technique ay
nakatutulong upang makatawag pansin ang
isang disenyo. Ang overlap ay ang
pagpapatong-patong ng mga linya, hugis, at
bagay sa larawan.
Kasuotan at Palamuting Etniko
Kagamitan: lapis, manila paper, gunting, acry-
color, brush,lalagyan ng tubig, at basahan
Mga Hakbang Sa Paggawa:
1. Mag-isip ng disenyo at tabas ng kasuotang
maaring isuot para sa nalalapit na
pagdiriwang. Maaaring gumamit ng simbolo
ayon sa gawain o pamumuhay tulad ng
pangingisda, pagsasaka, pangangaso, o
2. Igawa ng pattern sa manila paper at
gupitin na parang kasuotan
3. Lagyan ng disenyo ang
pattern ayon sa napag-
aralan sa kasuotan ng
pangkat-etniko.
Gumamit ng ibat ibang
hugis. Maaaring lagyan
ng mga disenyong
kuwintas at iba pang
4. Pintahan gamit ang acry color.
Gumamit ng natural o walang halo na
kulay para maging matingkad at
dagdagan naman ng puti kung gustong
maging malamlam ang isang kulay.
Patuyuin.
5. Linisin ang mesa pagkatapos ng
gawain.
Panuto: Suriin ang mga disenyo ng
kasuotan ng kamag-aral.
1. Ano anong matingkad na kulay ang
magandang gamitin sa mga kasuotan?
2. Ano anong mga linya at hugis ang
nakatatawag pansin na disenyo?
3. Tukuyin ang mga overlap na hugis sa
disenyo ng kasuotan.
Tandaan:
Ang paggamit ng pagpapatong
patong ng mga hugis (overlapping)
at matitingkad na kulay ay
nakatutulong upang maging
kaakit-akit ang disenyo sa paglikha
ng disenyo ng kasuotan
Takdang Aralin:
Magsaliksik ng disenyong
kasuotan ng iba pang pangkat-
etniko. Gumupit sa magasin o
kumuha ng larawan sa internet
at idikit sa kuwaderno.
Yunit 2: Pagpipinta
Aralin 3 :
Kultura ng Pangkat-
Etniko
Editha T.Honradez
Pasolo Elementary School
Pasolo Valenzuela City
Ang sining ng pagpipinta ay
nakatutulong upang maipahayag ang
pagiging malikhain sa pagpapakita ng
value sa pagkulay. Sa watercolor
painting, maaaring makalikha ng ibang
epekto sa likhang sining.
Ang value ay sangkap ng kulay na
tumutukoy sa kapusyawan at kadiliman nito.
Ang bahagi ng larawan na maliwanag ay may
mapusyaw na kulay subalit ang malalayong
bagay at di-naabot ng sinag ng araw ay may
madilim na kulay.
Sa pamamagitan ng value sa pagkulay,
nagiging makatotohanan at maganda ang
larawan.
Value Sa Pagkulay
Kagamitan: lapis, watercolor, lalagyan ng
tubig, brush, bondpaper at basahan
1. Umisip ng disenyo mula sa napag-usapan
o nakitang larawan sa Luzon, Visayas, at
Mindanao ng komunidad na nais mong
iguhit. Ito ay maaaring gawain sa araw-araw
o tradisyon na ginagawa sa inyong lugar.
2. Iguhit sa pamamagitan ng lapis.
3. Maglagay ng lumang dyaryo sa ilalim
ng papel bilang sapin sa mesang
paggagawaan.
4. Isawsaw ang brush sa watercolor at
ipang-kulay ayon sa kulay ng bagay.
Ulit-ulitin ang pagpipinta hanggang
makuha ang nais na value.
5. Dagdagan ng kulay kung nais na
maging madilim ang kulay at
tubig at puti naman kung gustong
maging mapusyaw.
6. Patuyuin.
7. Linisin ang mesa pagkatapos ng
gawain.
Tandaan:
Sa watercolor painting, naipakikita ang
tamang value sa pagkulay sa pamamagitan ng
pagdaragdag ng tubig. Ang pagpahid ng
watercolor na may kakaunting tubig ay
nakapagpapalabas ng madilim na kulay. Maaari
naming dagdagan ng tubig upang maipakita ang
mapusyaw na kulay. Sa pamamagitan ng value,
nagiging makatotohanan ang dating ng larawan.
Repleksiyon:
1. Ano ang nakatutuwang karanasan mo
habang isinasagawa ang watercolor
painting?
2. Ano ang kakaibang epekto ng
paglalagay ng mapusyaw at madilim na
kulay sa paglikha ng larawan sa
pamamagitan ng
Yunit 2: Pagpipinta
Aralin 4:
Pista ng mga Pamayanang
Kultural
Editha T.Honradez
Pasolo Elementary School
Pasolo Valenzuela City
Ano ang mga nasa larawan. At kailan at
natin ito madalas na nakikita
Ano ang mga nasa larawan. At kailan at natin
ito madalas na nakikita
Ano ang mga nasa larawan. At kailan at natin
ito madalas na nakikita
Ano ang mga nasa larawan. At kailan at natin
ito madalas na nakikita
Ano ang mga nasa larawan. At kailan at natin
ito madalas na nakikita
Mga Pagdiriwang
Pistang Bayan
Ang bawat lugar o bayan ay may
kani-kanilang panahon ng pista. Ito ay
parangal sa santong patron ng bayan at
ginagawa isang beses sa isang taon. Ang
mahahalagang bahagi ng pagdiriwang
ay ang misa at prusisyon.
Ang Pahiyas ay isang makulay na pista na
ipinagdiriwang tuwingika-15 ng Mayo sa Lucban,
Quezon. Sa pamamagitan ng pistang ito,
pinasasalamatan ng mga magsasaka ang kanilang
patron dahil sa kanilang masaganang ani. Bahagi
ng selebrasyon ang pagdidisenyo ng mga bahay
kung saan ito ay napapalamutian ng kanilang
sariling ani tulad ng mga prutas, gulay, palay,
bulaklak, dahon, ‘pako’ at ‘kiping’ na siyang
nagdadala ng isang makulay na kabuuan
PANAGBENGA
Flower Festival ay ang taunang kapistahan sa
Lungsod Baguio na idinaraos sa buong buwan ng
Pebrero. Ipinagmamalaki ditto ang kasaganahan
ng mga bulaklak sa Baguio gayun din ang
mayamang kultura nila kung kaya ito ay dinarayo
taon-taon ng mga turista. Ang salitang
panagbenga ay may kahulugang, “panahon ng
pagyabong, panahon ng pamumulaklak”.
Ipaliwanag:
Anong pakiramdam ninyo
tuwing may mga ganitong
pagdiriwang.
Ano ang mga napansin ninyo sa
mga kulay na nangingibabaw
kapag may mga pagsasaya tulad ng
Paano nagagawa ng isang pintor
na
maipakita ang damdamin sa kaniyang
sining?
Ano-anong mga kulay ang
nagpapahiwatig ng kasayahan na
kadalasang ginagamit sa mga
TANDAAN
Naipakikita ang damdamin ng
isang tao sa pamamagitan ng
paggamit ng kulay. Ang mga kulay
tulad ng dilaw, dalandan, pula, at iba
pa ay ginagamit sa mga masasayang
pagdiriwang o selebrasyon tulad ng
Kagamitan:
manila paper, acrylic paint o acry-color, brush,
lapis, marker, water container, basahan, lumang
dyaryo, at bondpaper
Mga Hakbang Sa Paggawa:
1. Bumuo ng pangkat na may 5-6 na
kasapi.
2. Planuhin ang iguguhit na selebrasyon sa
isang bondpaper upang mapaghati-hati
3. Ang nabuong disenyo sa bondpaper ng
bawat pangkat ay ilipat sa manila paper sa
pamamagitan ng lapis.
4. Kulayan ang larawan sa pamamagitan ng
acrylic paint. Gumamit ng mga masasayang
kulay tulad ng dilaw, dalandan, pula at iba pa
upang maipakita ang masayang damdamin.
5. Patuyuin.
6. Linisin ang mesa pagkatapos ng gawain.
Naipakikita ang damdamin ng isang
tao sa pamamagitan ng paggamit ng
kulay. Ang mga kulay tulad ng dilaw,
kahel, pula, at iba pang kulay ay
ginagamit sa mga masasayang
pagdiriwang o selebrasyon tulad ng pista.
Yunit 2: Pagpipinta
Aralin 5:
Krokis ng Pamayanang
Kultural
Editha T.Honradez
Pasolo Elementary School
Pasolo Valenzuela City
Narito ang mga larawan ng pamayanang kultural
mula sa Luzon, Visayas, at Mindanao. Suriin ang
bawat larawan. Ano ang pagkakatulad ng bawat
isa?
Pamayanan sa tabing-dagat
Ipaliwanag:
1. Sa mga larawan na nakikita ninyo,
ano-ano ang mga pagkakaiba sa uri
ng kanilang kapaligiran?
2. Batay sa inyong obserbasyon, paano
binuo ang krokis o detalye ng apat na
larawan?
Ating Alamin:
Ang landscape ay tanawin sa
isang pamayanan o lugar na
itinatampok ang kapaligiran na
karaniwang mga tanawin tulad
ng mga puno at bundok ang
paksa.
Magiging mas makatotohanan ang iyong
larawang iginuhit kung isasaalang–alang mo
ang prinsipyo ng proporsiyon.
Ang proporsiyon ay ang kaugnayan ng
mga bagay-bagay base sa taas at laki ng mga
iguguhit. Kung guguhit ng isang puno at
taong
magkatabi, mas mataas ang puno kaysa sa tao
gayundin ang bahay at ng mga tao nang sa
Pagguhit ng Isang Pamayanang
Kultural
Kagamitan: papel o bond paper, lapis
at pambura, at ruler
Mga Hakbang Sa Paggawa:
1. Ihanda ang mga kagamitang
gagamitin sa pagguguhit.
2. Maglagay ng mga palatandaan sa
mga dakong paglalagyan ng paksa sa
background, middle ground, at
foreground.
3. Siguraduhing nasusunod ang mga
pamantayan sa pagguhit gamit ang
balanse sa larawan.
4. Bigyan din ng pansin ang proporsyon
ng mga bagay-bagay
na iguguhit para higit na maging
makatotohanan ang dibuho.
5. Mag-isip ng kawili-wiling tanawin sa
inyong lugar na makikita
sa mga pamayanang kultural na nais
mong iguhit.
5. Mag-isip ng kawili-wiling
tanawin sa inyong lugar na
makikita
sa mga pamayanang kultural na
nais mong iguhit.
6. Lagyan ng pamagat ang natapos
na likhang-sining.
Sa pagguhit, kailangang bigyan ng pansin
ang tamang laki ng mga bagay-bagay at
paglalagay ng foreground, middle ground, at
background upang magkaroon ng balanse at
proporsyon ang dibuho. Ang pigura ng tao ay
mas maliit kung ikukumpara mo ito sa bahay
at gayon din sa mga puno kung titingnan sa
aktwal na larawan
Repleksyon:
1. Paano mo maipagmamalaki ang
pamayanang iyong kinabibilangan?
2. Bilang isang mag-aaral, paano mo
maipakikita ang paggalang at
pagpapahalaga sa kultura ng ating mga
kapatid na kabilang sa mga pamayanang
kultural?
Panuto: Basahin at unawain ang mga
tanong. Bilugan ang titik ng tamang
sagot.
1. Ano ang tawag sa kaugnayan ng mga
bagay sa larawan batay sa laki at taas ng
mga ito.
A.krokis B. hugis
2. Kapag ang mga bagay na iyong iguguhit ay ibig
mong magmukhang malayo sa paningin, ano ang
dapat mong gawin?
A. Gawing mas maliit ang pagkakaguhit nito
kumpara sa mga bagay na dapat makita sa malapit.
B. Gawing malaki ang pagkakaguhit kumpara sa
mga bagay na dapat makita sa malapit.
C. Iguhit ito sa pinakamababang bahagi ng papel.
D. Iguhit ito sa pinakamataas na bahagi ng papel.
3. Ano ang tawag sa larawan na
ang karaniwang paksa ay mga
bundok, burol, at puno?
A.Espasyo B. kulay
C. landscape D. proporsyon
4. Bakit kailangang isaalang-alang ang
proporsyon at espasyo sa pagguhit?
A. Upang maging makulay ang larawang
iginuhit.
B. Upang maging kakaiba ang larawang
iginuhit.
C. Upang maging mas makatotohanan ang
larawang iginuhit.
D. Upang maging malamlam ang kulay ng
4. Bakit kailangang isaalang-alang ang
proporsyon at espasyo sa pagguhit?
A. Upang maging makulay ang larawang
iginuhit.
B. Upang maging kakaiba ang larawang
iginuhit.
C. Upang maging mas makatotohanan ang
larawang iginuhit.
D. Upang maging malamlam ang kulay ng
Itanong:
1. Ano ano ang mga kulay na
ginamit?
2. Paano ginamit ang bawat kulay?
3. Paano ginamit ang kulay para
ilarawan ang espasyo?
Lahat ng makikita natin sa paligid ay
may iba’t ibang kulay.
Ang kulay ang siyang nagpapatingkad
o nagbibigay-buhay sa ating kapaligiran.
Bukod sa kagandahang naidudulot ng mga
ito, mayroon din itong kahulugang
ipinapahiwatig. Ang mga kulay ay
nakakatulong din sa pagpapahayag ng
damdamin.
Ang mga maiinit na kulay tulad ng pula,
dalandan, at dilaw ay nagpapahiwatig ng
kasiyahan at kaganyakan. Ang mga kulay ring
malalamig tulad ng bughaw at lila ay
nagpapagaan ng pakiramdam.
Ang matingkad na kulay ay maaaring gawing
madilim, mapusyaw o malamlam. Nagagawang
madilim ang matingkad na kulay kung ito ay
dinaragdagan ng itim habang puti naman ang
idinaragdag upang gawing mapusyaw ang kulay.