SlideShare a Scribd company logo
1 of 36
Download to read offline
ciągu 5 dni i prowadzenia operacji przez miesiąc. NRF miały prowadzić misje
ewakuacyjne
ludności cywilnej, dostarczać pomoc humanitarną i reagować na sytuacje
kryzysowe.
173 A. Krzymowski, Czy NATO grozi rozpad ?, „Unia & Polska” nr 3 (28
lutego) 2002, s. 22-23. Zanik poparcia
Europejczyków dla Amerykanów dał się zauważyć już na 38. Dorocznej
Konferencji Bezpieczeństwa NATO w
Monachium (1-3 lutego 2002 r.), a tym mocniej – podczas wizyty G. Busha w
niemieckim Bundestagu (23 maja
2002 r.) – M. Wągrowska, Urok Monachium „Polska Zbrojna” nr 6/2002, s. 33;
G. Gromadzki, Mieczem czy
słowem, „Polska Zbrojna” nr 22/2002, s. 34.
174 P. Matera, R. Matera, Transatlantyckie rozbieżności w dobie wojny z
terroryzmem, „Sprawy
Międzynarodowe” nr 1 / 2004, s. 36-37
175 G. Gromadzki, Mieczem…, op. cit., s. 34; S. Koziej, W odmiennym stylu,
„P.Z.” nr 26/2002, s. 22; G.
Gromadzki, Osamotnienie mocarstwa „P.Z.” nr 34/2002, s. 32-33; „U&P” nr 15
(7 października) 2002, s. 28-29;
G. Nonneman, A European view of the US role in the Israeli-Palestinian
conflict, „Chaillot Papers” Nr 62, July
2003
176 Prague Summit Declaration, Issued by the Heads of State and Government
participating in the meeting
of the North Atlantic Council in Prague on 21 November 2002, pkt. 11
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 96
Oddziały delegowane przez państwa do NRF miałyby przez 6 miesięcy
utrzymywać stan
najwyższej gotowości. NRF zainaugurowały działalność 15 października 2003
r.177
Na szczycie w Pradze NATO podjęło: praską inicjatywę zdolności obronnych
(PCC),
koncepcję Sił Odpowiedzi (NRF) oraz reformę sojuszniczej struktury
dowodzenia.
177 Prague Summit Declaration, Issued by the Heads of State and Government
participating in the meeting
of the North Atlantic Council in Prague on 21 November 2002, pkt. 4 a. Zob.
też PZ” nr 43 (26 października)
2003 r., s. 6; A. Goławski, Terminatorzy z NRF, „PZ” nr 51 (21 grudnia) 2003 r.,
s. 24-25
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 97
Wykład 8.
Kryzys iracki i oś Paryż-Berlin
Umieszczenie przez G. Busha na „osi zła” Iraku i przygotowania do interwencji
w tym
kraju miały faktyczne przesłanki,178 ale były postrzegane również jako
prywatna zemsta
prezydenta na irackim dyktatorze S. Hussajnie, który nie dał się obalić G.
Bushowi seniorowi.
Od połowy 2002 r. w miarę jak konkretyzował się amerykański plan
interwencji, narastał
przeciwko niemu sprzeciw Europejczyków. Francja zapowiedziała, że
zablokuje wszelkie
amerykańskie próby uzyskania dla interwencji mandatu ONZ; w Niemczech G.
Schroeder i
SPD wygrali jesienią 2002r. wybory do parlamentu dopiero dzięki odwołaniu
się do haseł
antyamerykańskich.179 Francja i Niemcy chętnie korzystały przeciwko
Amerykanom z
dyplomatycznego wsparcia Rosji. Natomiast po stronie USA twardo stanęła
Wielka Brytania http://linking.com.pl/
forsując tezę, że usunięcie S. Hussajna nie wymaga specjalnej akceptacji na
forum RB ONZ,
gdyż jest sankcją za naruszenie licznych rezolucji z lat 1991-2002.180 Próbą
kompromisu była
rezolucja RB ONZ nr 1441 z 8 listopada 2002 r. – na tyle wieloznaczna, że
można ją było
interpretować równie dobrze jako akceptację, jak i zakaz interwencji w Iraku.
Różnica zdań szybko przerodziła się w ledwie maskowaną wrogość: zarówno
dla duetu
Bush-Blair, jak i dla tandemu Chirac-Schroeder (wspieranego przez Putina)
stawką stał się
prestiż – rozbudzone emocje nie pozwalały nikomu ustąpić.181 Sprzeciwiając
się
Amerykanom, Francja i Niemcy starały się tworzyć wrażenie, że reprezentują
całą Europę, a
przynajmniej całą UE. Okazało się to fikcją, gdy dnia 30 stycznia 2003 r.
przywódcy 8
państw europejskich (członków UE i ówczesnych kandydatów) opublikowali
wspólne
178 Irak produkował broń chemiczną (używał jej podczas wojny z Iranem w
latach 1980-1988 i wobec własnych
obywateli – buntujących się Kurdów w 1985 r.), próbował konstruować broń
jądrową (reaktor w Osirak
zniszczony przez Izrael w 1981 r.) był państwem wysoce agresywnym (agresja
na Iran, 1990 – najazd na
Kuwejt, 1991 - próba rakietowego ataku na Izrael), wspierającym niektóre
ugrupowania terrorystyczne (akurat
nie al.-Kaidę, ale zamachowców palestyńskich), masowo stosującym przemoc
wobec własnych obywateli. http://www.moderowany-katalog.pl/
 http://www.katalog-super.pl/
 http://alelink.com.pl/
 http://dodaj-wpis.pl/
 http://dodajlink.com.pl/

http://www.swietne-strony.net.pl/
http://www.dobre-stronki.net.pl/
http://linkopedia.com.pl/
http://linkownik.com.pl/
http://www.fajne-strony.info.pl/
http://otolink.com.pl/
Wreszcie od 1998 do 2002 r. Irak otwarcie łamał prawo międzynarodowe,
usuwając inspektorów ONZ, którzy
mieli na jego terenie szukać broni masowego rażenia.
179 Niemieccy politycy posuwali się do porównywania Busha z Hitlerem, a
ataku na WTC – do podpalenia
Reichstagu, co w obu wypadkach miało być pretekstem do „siłowych
rozwiązań” wobec przeciwników. Sukces,
jaki socjaldemokratom przyniosła ta retoryka wskazywał, że w społeczeństwie
niemieckim powszechna stała się
niechęć do Stanów Zjednoczonych
180 Zwolennicy interwencji mogli się odwołać do precedensu kosowskiego z
1999 r.: aby użyć siły przeciwko S.
Miloszeviciowi nie udowadniano mu ani produkcji broni masowego rażenia,
ani kontaktów z terrorystami, a
„jedynie”masowe łamanie praw człowieka. Skoro w 1999 r. do interwencji w
Jugosławii mogło „samo się”
upoważnić NATO, to równie dobrze w 2003 r. do interwencji w Iraku mogła
„sama się” upoważnić zwołana ad
hoc „koalicja chętnych i zdolnych”.
181 Francja i Niemcy na przełomie 2002/2003 nie kwestionowały tego że Irak
może szukać dostępu do broni
masowego rażenia, ale zamiast interwencji domagały się zaostrzonej kontroli ze
strony ONZ. Państwa te http://www.katalog-extra.pl/
 http://www.hydrojar.pl/
 http://www.katalog-ciekawy.pl/
 http://www.stary-katalog.pl/
 http://www.ambitny-katalog.pl/
 http://www.rafalosowicki.pl/

http://paclink.pl/
http://podlinkuj.com.pl/
http://poklikaj.com.pl/
http://polinkuj.com.pl/
koordynowały w 2003 r. swoją politykę z Rosją na spotkaniach przywódców
trzech mocarstw 10-12 lutego w
Paryżu i 11-12 kwietnia w Petersburgu.
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 98
oświadczenie popierające stanowisko USA, a dnia 5 lutego 2003 r. podobną
deklarację
złożyła tzw. „Grupa wileńska” – kraje, które aspirowały do NATO.
Oświadczenie z 30
stycznia złożyły: Czechy, Dania, Hiszpania, Polska, Portugalia, Wielka
Brytania, Węgry i
Włochy182. Szczyt RE w Brukseli (17 lutego 2003 r.), zajął w sprawie Iraku
stanowisko dość
niejednoznaczne. Użycie siły nazywano ostatecznością, której UE pragnie
uniknąć (ale go nie
wykluczano, a odpowiedzialność za to składano na Bagdad), od władz irackich
żądano pełnej
współpracy ze społecznością międzynarodową i rozbrojenia, zgodnego z
oczekiwaniami
ONZ.183
Transatlantycki spór ponownie osłabił NATO w dniach 10-16 lutego 2003 r.,
gdy Turcja
zwróciła się do Paktu o pomoc wojskową, na wypadek gdyby interwencja w
Iraku (w której
Turcja nie zamierzała uczestniczyć, ani czynnie, ani jako baza dla sił
amerykańskich)
doprowadziła do walk na jej terytorium. Obrady NATO zostały sparaliżowane
przez Niemcy, http://www.wolf-security.pl/
 http://www.glembin.pl/
 http://www.nibco.pl/
 http://www.katalog-nowy.pl/
 http://www.grindesign.pl/
 http://www.pegaz2003.pl/
 http://www.4pro.info.pl/
 http://www.alepozycje.pl/

http://www.house-link.net.pl/
http://pozycjonujesz.com.pl/
http://www.mikecompany.pl/
http://ateistyczni.org.pl/
http://www.zysko.com.pl/
Francję i Belgię, które odmówiły udzielenia takiej pomocy. Ich decyzja miała
ogromne
znaczenie polityczne: po raz pierwszy członkowi NATO, proszącemu o pomoc
– sojusznicy
odmówili.184
Kiedy wreszcie 20 marca 2003 r. Amerykanie wraz z sojusznikami rozpoczęli
interwencję
w Iraku, RE w Brukseli (20-21 marca 2003 r.) nie przedstawiła kompletnego
stanowiska UE
wobec interwencji, ale zbiór postulatów dotyczących poszanowania roli ONZ i
ochrony
ludności cywilnej podczas walk.185 W 25 dni Amerykanie zdobyli Bagdad,
podczas gdy
polityka UE pozostawała niespójna i niejednoznaczna. O ile poparcie dla USA
zgłaszały m.in.
Wielka Brytania, Hiszpania, Włochy, a także większość państw EŚW, o tyle
Francja, Niemcy, http://www.voice-support.pl/
http://www.wippien.pl/
http://www.wowserv.pl/

http://rozrywkowo.com.pl/
http://www.wkretka.eu/
http://www.wkretka.net.pl/
http://www.hostel-linkow.info.pl
http://www.linkomaniak.info.pl/
http://www.linkownia.info.pl/
http://www.extra-linki.net.pl
http://www.dom-linkow.net.pl/
Belgia i Luksemburg, kontestując politykę Waszyngtonu, postanowiły 29
kwietnia 2003 r. w
Tervuren pod Brukselą powołać – formalnie poza strukturami UE i NATO –
Europejską Unię
Bezpieczeństwa i Obrony (ESDU). Nacisk Wielkiej Brytanii i USA
spowodował, że ESDU
nie została wyposażona w kwaterę główną, czyli „strukturę obronnej
współpracy”, zamiast
tego utworzono sztab planowania operacyjno-logistycznego.186
182 „Gazeta Wyborcza” 30 stycznia 2003 r. Oświadczenie z 5 lutego
przedstawiły: Albania, Bułgaria, Chorwacja,
Estonia, Litwa, Łotwa, Macedonia, Rumunia, Słowacja, Słowenia.
183 Extraordinary European Council, Brussels, 17 February 2003
184 Blokada NATO nie miała wielkiego znaczenia militarnego (sama Turcja
posiada armię potężniejszą niż Irak,
Amerykanie mogli jej zresztą pomóc własnymi zasobami, pomijając struktury
Paktu), natomiast – paradoksalnie
– oponenci
         Stanów Zjednoczonych de facto uwiarygodnili Waszyngton,
udowadniając, że od udziału w
organizacjach międzynarodowych (które zawsze mogą zostać sparaliżowane,
wskutek sporu mocarstw), lepszym http://www.e-akcept.pl/
 http://www.art-masters.pl/
 http://www.ai-akai.pl/
 http://www.arcadiadesign.pl/

http://www.domek-linkow.info.pl/
http://www.hotel-linkow.com.pl/
http://masterwarez.pl/
http://www.icomp.org.pl/
http://www.brightness.info.pl/
http://www.wykmax.pl/
http://www.fashion-man.pl/
rozwiązaniem jest lojalność wobec silnego hegemona (wykazywana m.in.
poprzez uczestnictwo w „koalicjach
chętnych i dolnych”). Dla Polski, graniczącej z Rosją i Białorusią mógł to być
istotny argument za interwencją.
185 Brussels European Council, 20 and 21 March 2003, Presidency
Conclusions, Pkt. 66-70
186 M. Orzechowski, Trojański koń u wrót NATO ?, „Polska Zbrojna” nr 43 (26
października) 2003 r., s. 9-10; O.
Osica, Polityka paragrafów, „Polska Zbrojna” nr 44 (2 listopada) 2003 r., s. 26-
27. W powołaniu ESDU nie
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 99
Traktat Konstytucyjny UE i Traktat Reformujący UE
Traktat Konstytucyjny UE (TKUE) to umowa międzynarodowa, negocjowana
od 28 lutego
2002 r. do 20 czerwca 2003 r. przez Konwent Europejski. Konwent zrzeszał
przedstawicieli
instytucji unijnych, 15 ówczesnych państw członkowskich UE i 10 krajów
kandydujących
kandydujących (w tym Polski), które do UE miały przystąpić 1 maja 2004 r. Po
zakończeniu
prac Konwentu nad projektem TK obradowali przedstawiciele rządów 25
państw (członków i
kandydatów), na Konferencji Międzyrządowej, rozpoczętej 4 października
2003 r. TK miał
zastąpić wcześniejsze dokumenty regulujące funkcjonowanie UE, miał też
pogłębiać
integrację w dziedzinie WPZiB. Jego regulacje osłabiały rolę państw
członkowskich w
kształtowaniu WPZiB oraz EPBO, ponieważ przekazywały kolejne
kompetencje w ręce http://scenalinkow.pl/
 http://www.ridenroll.pl/
 http://yakshi.pl/

http://www.pepekswiata.com.pl/
http://www.arrival.com.pl/
http://www.v-katalog.pl/
http://www.spisik-stronek.pl/
http://www.spisik-witryn.pl/
http://www.nowiutki-katalog.pl/
http://www.super-spis.pl/
struktur UE – art. 15 Traktatu: „Kompetencje Unii w zakresie WPZiB obejmują
wszelkie
dziedziny polityki zagranicznej i wszelkie sprawy dotyczące bezpieczeństwa
Unii (...) Państwa
Członkowskie popierają, aktywnie i bez zastrzeżeń, politykę zagraniczną i
bezpieczeństwa
Unii w duchu lojalności i wzajemnej solidarności oraz wykonują akty przyjęte
przez Unię w
tej dziedzinie”. TK powoływał nowe stanowisko – ministra spraw
zagranicznych UE,
będącego zastępcą szefa KE, a zatem częściowo autonomicznego wobec państw
członkowskich, które go powoływały (art. 27 TK)
Kontrowersje dotyczyły zapisu art. 40 § 7 TK, który stwierdzał, że:
„...ustanawia się
ściślejszą współpracę w ramach Unii w dziedzinie wzajemnej obrony. W
ramach tej
współpracy, jeżeli jedno z uczestniczących w niej Państw Członkowskich stanie
się ofiarą
zbrojnej agresji na jego terytorium, pozostałe uczestniczące Państwa
Członkowskie udzielają
mu, stosując wszelkie dostępne im środki pomocy i wsparcia, wojskowego i
innego, zgodnie z
artykułem 51 Karty Narodów Zjednoczonych. Realizując ściślejszą współpracę
w zakresie http://www.ove-tl.eu
 http://www.pex-ko.eu
 http://www.koka-koka.eu
 http://www.lozik.eu
 http://www.sad-happy.eu
 http://www.fauna-labirynt.eu
 http://www.szwindel.eu
 http://www.pazdziernik.eu
 http://www.scofff.eu
 http://www.kostucha.eu
 http://www.zerter-de.eu
wzajemnej obrony, Państwa Członkowskie ściśle współpracują z Organizacją
Traktatu
Północnoatlantyckiego...”. Mimo zapisu o „ścisłej współpracy” z Paktem,
przepis ten mógł
prowadzić do powstania „konfliktu lojalności” pomiędzy gwarancjami
bezpieczeństwa
NATO, a UE.
W tekście TK (art. 42 i art. III-231) umieszczono „Klauzulę solidarności”, w
brzmieniu:
„Uniai Państwa Członkowskie działają wspólnie w duchu solidarności, jeżeli
Państwo
Członkowskie stanie się ofiarą ataku terrorystycznego lub klęski żywiołowej lub
katastrofy
wziął udziału żaden przedstawiciel KE, ani Grecji (przewodniczącej wówczas
Unii), ani wreszcie J. Solana.
Termin spotkania zapowiedziano tuż po wybuchu wojny z Irakiem –
organizatorzy nie spodziewali się tak
szybkiego zdobycia Bagdadu i liczyli na sukces propagandowy, gdy
amerykańska operacja ugrzęźnie.
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 100
spowodowanej przez człowieka. Unia mobilizuje wszystkie będące w jej
dyspozycji
instrumenty, w tym środki wojskowe udostępnione przez Państwa Członkowskie,
w celu: http://www.snieg-brudny.eu
 http://www.game-o.eu
 http://www.ter-hun.eu
 http://www.milowy-las.eu
 http://www.stygne.eu
 http://www.barykady.eu

http://www.drainn.eu
http://www.lipiec.eu
http://www.comowo.eu
http://www.karmowo.eu
http://www.umyslow-zniwiarze.eu
- zapobiegania zagrożeniu terrorystycznemu na terytorium Państw
Członkowskich;
- ochrony instytucji demokratycznych i ludności cywilnej w przypadku ataku
terrorystycznego;
- wspierania Państw Członkowskich na ich terytorium na wniosek ich władz
politycznych w
przypadku ataku terrorystycznego;
- niesienia pomocy Państwu Członkowskiemu na jego terytorium na wniosek
jego władz
politycznych w przypadku katastrofy lub klęski”.
W przypadku agresji militarnej na terytorium jednego z państw członkowskich
TK
zobowiązywał pozostałe kraje do udzielenia ofierze pomocy i wsparcia, z
wykorzystaniem
wszystkich środków przewidzianych w art. 51 Karty NZ. Zapis ten nie oznaczał
wprawdzie
utworzenia systemu wspólnej obrony, ale Traktat przewidywał możliwość jej
utworzenia,
jeśli jednomyślnie postanowiłaby tak Rada Europejska.187
W projekcie Konstytucji zawarto możliwość „ustrukturyzowanej współpracy
obronnej” i
przyznawanie sobie przez kraje UE wzajemnych gwarancji bezpieczeństwa.
Oznaczało to
zagrożenie dla spoistości NATO, poprzez dublowanie jego struktur.
TK przewidywał również w art. III-212 powołanie europejskiej struktury
konsolidującej
narodowe programy zbrojeniowe. Miała ona:
- pomagać w określaniu zadań dla potencjału wojskowego państw
członkowskich i oceniać
wykonanie przez te państwa zobowiązań w zakresie potencjału;
- wspierać harmonizację potrzeb operacyjnych i wprowadzenie wspólnych
zamówień http://www.siupcio.com.pl/
 http://www.swietnie.com.pl/
 http://www.niezle.net.pl/
 http://www.milo.info.pl/
 http://www.mikserek.com.pl/
 http://www.hunterowo.eu
 http://www.xero-kota.eu

http://www.dura-lex.eu
http://www.generacja-twoja.eu
http://www.niczyja.eu
http://www.dygoty.eu
http://www.inter-han.eu
http://www.ciekawie.eu
http://www.vana-nir.eu
zbrojeniowych;
- zgłaszać wielostronne projekty osiągania celów potencjału wojskowego oraz
zapewniać
koordynację programów państw członkowskich;
- wspierać, koordynować i planować badania nad technologiami obronnymi;
- przyczyniać się do określania i wprowadzania w życie wszelkich środków
wzmacniających
sektor obronny oraz zwiększających efektywność wydatków wojskowych.
Jesienią 2003 r. na forum UE uwypukliły się różnice zdań w sprawie zapisów
TK
dotyczących obronności.188 Kwestię zapisów TK dotyczących „współpracy
strukturalnej” w
obronności omawiano w dniach 28-29 listopada 2003 r. na spotkaniu szefów
dyplomacji 25
państw UE (członków i kandydatów) w Neapolu. Ponownie uaktywnił się
„triumwirat”:
187 Analiza zapisów TK – Stanisław Koziej, Bezpieczna swoboda, “Polska
Zbrojna” nr 2/2005
188 „Polska Zbrojna” nr 47 (23 listopada) 2003 r., s. 8
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 101
Francja, Niemcy i Wielka Brytania uzgodniły specjalny protokół, precyzujący
warunki, jakie http://www.genialnie.com.pl/
http://www.dobrze.info.pl/
http://www.ekstra-mix.com.pl/
http://www.inter-han.com.pl/
http://www.excess.info.pl/

http://www.widokowka.eu
http://www.la-chy.eu
http://www.kornowo.eu
http://www.dzama-pi.eu
http://www.zajefajnie.eu
http://www.21-dni.eu
mają spełnić kraje planujące „ściślejszą współpracę” w tej dziedzinie. Kryteria
nie miały
charakteru wykluczającego (założono, że każdy chętny kraj będzie mógł je
spełnić), nie
podważały też priorytetu NATO w aspekcie bezpieczeństwa. Zainteresowane
państwa
miałyby uczestniczyć we „wspólnych lub europejskich” programach zakupów
zbrojeniowych,
powinny też wyznaczać sobie wspólny poziom wydatków wojskowych.
Docelowo państwa te
powinny do 2007 r. uzyskać zdolność do rozpoczęcia operacji poza swoimi
granicami w
ciągu 5-30 dni od decyzji i realizować ją przez 30-120 dni.189
Pierwotnie zakładano, że dokument zostanie przyjęty na szczycie RE w
Brukseli 12-13
grudnia 2003 r., ale nie udało się to, gdyż zbyt silny był spór miedzy
państwami,
domagającymi się przyjęcia projektu bez zmian (Niemcami i Francją), a tymi,
które żądały
wprowadzenia poprawek (Polską i Hiszpanią). Dopiero po pół roku dalszych
negocjacji, na
szczycie RE w Dublinie 18-19 czerwca 2004 r. osiągnięto kompromis, a
gotowy dokument
podano do ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie.
Znoszono system „filarów” UE, i obejmowano jednolitym systemem środków
prawnych
zarówno obszary dawnej WE, jak i II filar.
W dziedzinie obrony obowiązywać miał mechanizm „stałej współpracy
strukturalnej” – http://www.extra-mix.com.pl/
 http://www.multi-katalog.net.pl/
 http://www.super-micha.com.pl/

http://www.heyowo.eu
http://www.schizofremia.eu
http://www.flaga-biala.eu
http://www.jest-super.eu
http://www.nie-nie-nie.eu
http://www.t-e-l-i.eu
http://www.lyzeczka.eu
http://www.czas-czas.eu
grupa państw UE, które będą wypełniać podwyższone kryteria w zakresie
bezpieczeństwa,
będzie mogła podjąć ściślejsza współpracę i prowadzi w imieniu UE bardziej
zaawansowane
operacje wojskowe.
29 maja i 2 czerwca 2005 r. przeprowadzono referenda we Francji i Holandii –
społeczeństwa odrzuciły TKUE.
16-18 czerwca 2005 r. szczyt RE w Brukseli zdecydował się na roczny „czas
refleksji” i
przedłużenie terminu ratyfikacji. Przeciwnicy TKUE twierdzili, że odrzucenie
go przez
choćby jedno państwo (możliwe zresztą było, że część państw, które nie
przystąpiły do
ratyfikacji, też ten dokument odrzuci), powoduje upadek całej koncepcji.
Zwolennicy szukali
nowych rozwiązań (np. ponownych referendów, modyfikacji TKUE, przyjęcia
„okrojonego”
TKUE, czy wreszcie powrotu do koncepcji „twardego jadra” Europy.
Europejska Polityka Sąsiedztwa i Europejska Strategia Bezpieczeństwa
Projekt „Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa” (dalej ESB) dla UE został
oficjalnie
przedstawiony na szczycie RE w Salonikach (19-20 czerwca 2003 r.), a
następnie poddano go http://wysokipr.pl/
 http://linklink.pl/
 http://maszpanlink.pl/
 http://ruchliwy.pl/
 http://spadajcie.pl/
 http://wezlinka.pl/
 http://www.mp3-z.pl/
 http://www.ciekawe-adresy24h.info.pl
 http://www.ciekawe-linki24h.org.pl
 http://www.ciekawy-katalog24h.com.pl
 http://www.ciekawy-katalog24h.info.pl
 http://www.ciekawy-katalog24h.net.pl
189 „Polska Zbrojna” nr 49 (7 grudnia) 2003 r., s. 8
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 102
– jak
    projekt TK – dyskusji wśród państw „25”. ESB powstała jako dokument
uzupełniający
TK: przedstawiała cele, dla których TK miał stworzyć instrumentarium. Za
ogólny cel
przyjęto: „bezpieczną Europę i lepszy świat” (a secure Europe and a better
world).190
Natomiast przyjęta przez UE również 12 grudnia 2003 r. „Europejska Strategia
Bezpieczeństwa” (pierwszy tego typu dokument) wykazywała wiele
podobieństw do
„Strategii”
          amerykańskich. Strategia definiowała UE jako podmiot
bezpieczeństwa o
charakterze globalnym (ważne założenie, wcześniej nigdzie tak jednoznacznie
nie
prezentowane). Do zagrożeń o charakterze strategicznym zaliczono
międzynarodowy
terroryzm, przy czym podkreślono, że dla UE może on mieć także charakter
„wewnętrzny”, tj.
zarówno bazy terrorystów, jak i ich cele ataków znajdą się na terenie Unii.
Zagrożeniem
byłoby też rozprzestrzenianie broni masowego rażenia, zwłaszcza w
powiązaniu z http://hejlala.pl/
 http://najsilniejszy.pl/
 http://naszeseo.pl/
 http://tajniaczek.pl/

http://www.ciekawy-katalog24h.org.pl
http://www.dobre-adresy24h.net.pl
http://www.dobre-linki24h.net.pl
http://www.dobry-katalog24h.com.pl
http://www.dobry-katalog24h.info.pl
uproszczeniem technologii jej przenoszenia Czynnikiem zwiększającym
zagrożenie jest wg
ESB istnienie „państw upadłych”, czyli takich, których nominalne ośrodki
władzy nie
sprawują pełnej kontroli nad terytorium i ludnością, a w to miejsce wchodzą
inne podmioty:
organizacje terrorystyczne, zorganizowane grupy przestępcze, lokalni
watażkowie.
Odpowiedzią UE na te zagrożenia miało być: umacnianie stabilności i
bezpieczeństwa w jej
sąsiedztwie, tworzenie porządku międzynarodowego opartego na skutecznym
multilateralizmie, umacnianie instytucji między narodowych oraz porządku
opartego na
zasadach prawa. UE w myśl ESB miała być bardziej aktywna, lepiej
przygotowana do
działania i bardziej spójna („more active, more capable, more coherent”).
ESB akceptowała działania zbliżone do akcji Amerykanów: działania
prewencyjne, a
nawet uderzenia wyprzedzające. Strategia przewidywała w związku z tym
opracowanie typów
misji wojskowych UE, wykraczających poza operacje kryzysowe i humanitarne
(które
formalnie mogą być prowadzone już od 1992 r. jako tzw. „misje
petersberskie”).191
W myśl ESB strategicznym priorytetem dla Europy byłoby rozwiązanie
konfliktu na
Bliskim Wschodzie. Za naturalnego sojusznika UE uznano Stany Zjednoczone,
które „mogą http://dlapio.pl/
 http://katalogujesz.pl/
 http://seowcy.pl/
 http://seozabojca.pl/
 http://whitehatseo.pl/

http://www.dobry-katalog24h.net.pl
http://www.dobry-katalog24h.org.pl
http://www.fajne-adresy24h.org.pl
http://www.fajne-linki24h.com.pl
http://www.genialne-portale24h.org.pl
http://www.interesujacy-katalog24h.com.pl
stanowić potężną siłę na rzecz dobra w świecie”. UE deklarowała także
gotowość współpracy
z innymi potęgami, podzielającymi jej wartości i cele (m.in. Rosją i Chinami).
Przykładem definiowania i realizacji ESB (interesującym, bo wyprzedzającym
jej formalna
inaugurację) była polityka UE wobec atomowych aspiracji Iranu. O ile
amerykanie,
zapoznając się ze stopniem zaawansowania irańskiego programu nuklearnego i
podejrzewając, że mógł on służyć celom militarnym, zapowiadali twardą
reakcje, nie
190 Thessaloniki European Council 19 and 20 June 2003, Presidency
Conclusions, pkt 54
191 Stanisław Koziej, Wymiar europejski, „Polska Zbrojna” nr 49 (7 grudnia)
2003 r., s. 24-25
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 103
wykluczając użycia wobec Teheranu siły (sekundował im Izrael, który
zachowanie
nuklearnego monopolu w regionie uważa za podstawę swojego bezpieczeństwa,
a Iran
otwarcie głosił wrogość wobec Żydów), o tyle UE stawiała na działania
dyplomatycznogospodarcze.
Wizyta szefów dyplomacji Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii w Teheranie 21
października 2003 r. przyniosła porozumienie, aczkolwiek niejednoznaczne:
UE uznała prawo
Iranu do pokojowego wykorzystania energii jądrowej, a Iran obiecał zawiesić
swój
program192.
Europejska Polityka Sąsiedztwa. http://ihateyou.pl/
http://forpoland.pl/
http://dziensadu.pl/
http://niezindeksowany.pl/
http://seopan.pl/
http://seozboj.pl/
http://zerobl.pl/

http://www.interesujacy-katalog24h.info.pl
http://www.interesujacy-katalog24h.net.pl
http://www.interesujacy-katalog24h.org.pl
http://www.kata-log24h.com.pl
http://www.kata-log24h.info.pl
http://www.kata-log24h.net.pl
W marcu 2003 r. powstał projekt „Wider Europe – New Neigbourhood; Szersza
Europa-
Nowe Sąsiedztwo” skierowany do państw Basenu Morza Śródziemnego i
byłego Związku
Radzieckiego sąsiadujących z UE. Po dyskusji nad tym projektem 5 grudnia
2004 r. Komisja
Europejska opublikowała raport o „Europejskiej Polityce Sąsiedztwa” (EPS
ang.ENP)
obejmujący politykę wobec:
- Europy wschodniej (Białoruś, Ukraina, Mołdawia)
- Kaukaz południowy (Gruzja, Armenia, Azarbejdżan)
- basen Morza Śródziemnego (Izrael, Jordania, Maroko, Algieria, Egipt, Liban,
Libia, Syria,
Tunezja, Autonomia Palestyńska)
9 grudnia 2004 r. Komisja Europejska przyjęła 3-letni program działania wobec
siedmiu
krajów: Autonomii Palestyńskiej, Izraela, Jordanii, Maroka, Mołdawii, Tunezji i
Ukrainy.
Nie miały one perspektyw akcesji do UE, ale były traktowane w sposób
uprzywilejowany w
zakresie:
- liberalizacji handlu: docelowo wejście do strefy wolnego handlu z UE;
- pomocy gospodarczej;
- harmonizacji prawa; http://www.guara-via.eu
http://www.publika-re.eu
http://bezlaski.pl/
http://pokazujesz.pl/
http://nobotak.pl/

http://www.kata-log24h.org.pl
http://www.katalog-portali24h.org.pl
http://www.katalog-stron24h.net.pl
http://www.katalog-witryn24h.info.pl
http://www.katalog-www24h.com.pl
http://www.katalogg.net.pl
http://www.kataloggg.info.pl
- dopuszczenia do niektórych elementów wspólnego rynku: ułatwienia w
przepływie
pracowników, kapitału i usług.
Na realizację Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (EISP) w
latach 2007-
2013 przeznaczono 17,3 mld Euro. Równocześnie zlikwidowano fundusze
TACIS i MEDEA,
które stanowiły dotychczasową pomoc, przede wszystkim na likwidację
składów broni,
rekultywację terenów, wykorzystywanych do celów militarnych etc.
192 RS 2003/2004, s. 117-119
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 104
Potencjał militarny UE
EPBO miała w założeniu wyposażyć UE w instrumenty cywilne i wojskowe,
służące do
działań poza jej granicami, w celu utrzymywania pokoju, zapobiegania
konfliktom i
wzmacniania bezpieczeństwa międzynarodowego. W szczególności służyłyby
one do
prowadzenia misji rozbrojeniowych, operacji humanitarnych i ratowniczych,
operacji http://www.info-strefa.net.pl/
http://www.lechowo.info.pl/
http://www.nice-story.net.pl/

http://www.sieciowo.eu
http://www.luli-lali.eu
http://www.katasza.eu

http://www.kataloggg.org.pl
http://www.katalogggg.com.pl
http://www.kkaattaalloogg.com.pl
http://www.kkaattaalloogg.info.pl
bojowych w ramach reagowania kryzysowego, wymuszania pokoju i
stabilizowania sytuacji
po zakończeniu konfliktu, a także do działań antyterrorystycznych.
Na szczycie UE-Rosja w Rzymie, 6 listopada 2003 r. omawiano możliwość
korzystania
[rzez UE z rosyjskich samolotów transportowych (RS 2003/2004, s. 215-216).
Rada UE (w składzie MSZ+MON) w dniach 19-20 maja 2003 r. przyjęła
projekt
utworzenia w UE międzyrządowej Europejskiej Agencji Rozwoju Potencjału,
Badań i
Pozyskiwania Uzbrojenia (European Capabilities Development Research and
Armament
Acquisition Agency - ECDRAAA).193 Miesiąc później, na szczycie RE w
Salonikach (Porto
Carras) 19-20 czerwca 2003 r. zadeklarowano, że UE posiada już operacyjny
potencjał
niezbędny do realizacji „misji petersberskich” i zapowiedziano utworzenie do
końca 2004 r.
„Europejskiej Agencji   Obrony” (European Defence Agency – EDA), następnie
przemianowanej na Europejską Agencję Zbrojeniową (EAZ, European
Armaments Agency -
EAA)194
Jesienią 2003 r. do pomysłu budowy samodzielnej EPBO zaczęli przychylać się
Brytyjczycy, którym zależało już tylko na tym, aby EPBO nie kolidowała z
funkcjami NATO.
Ich zdaniem Europa powinna zdobyć większą autonomię obronną, ale tylko w
wypadkach, w
których nie będzie zaangażowane NATO, a każdy kraj będzie mógł
samodzielnie decydować
o udziale w operacjach.195 Wielka Brytania była na tyle silnym krajem, że
wymusiła na
Francji i Niemczech powołanie nieformalnego „triumwiratu”, w praktyce
decydującego o
kształcie europejskiej obronności. Stąd w dniach 20-21 września 2003 r. w
Berlinie odbył się http://www.miasto-stron.info.pl/
 http://www.wiocharka.net.pl/
 http://www.wielotematycznie.com.pl/
 http://www.przepieknie.com.pl/
 http://www.woow.net.pl/
 http://www.wspaniale.info.pl/
 http://www.mieszalniczka.com.pl/

http://www.kkaattaalloogg.net.pl
http://www.kkaattaalloogg.org.pl
http://www.ladny-katalog24h.com.pl
http://www.ladny-katalog24h.info.pl
http://www.mily-katalog24h.com.pl
francusko-niemiecko-brytyjski szczyt (międzyrządowy, formalnie poza
strukturami UE,
podobnie jak pół roku wcześniejsze spotkanie założycielskie ESDU). Trzy
mocarstwa
stwierdziły, że UE „powinna być wyposażona we wspólną zdolność do
planowania i
prowadzenia operacji bez sięgania po zasoby i zdolności NATO”, a powinno to
zostać
zrealizowane „w porozumieniu z 25 państwami członkowskimi, ale również w
gronie
193 Thessaloniki European Council 19 and 20 June 2003, Presidency
Conclusions, pkt 65
194 Ibidem, pkt. 56
195 „Polska Zbrojna” nr 42 (19 października) 2003, s. 8, za: „The Times” z 13
października 2003 r.
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 105
zainteresowanych partnerów”196. Porozumienie akcentowało nie tyle
wzajemne gwarancje
instytucjonalne, ile tworzenie autentycznego potencjału obronnego, wyrażanego
m.in. we
wzroście wydatków zbrojeniowych. Natomiast nie podjęto decyzji w sprawie
utworzenia http://www.zakochany.net.pl/
 http://www.zamkniety.pl/
 http://www.zaspany.pl/
 http://www.zazdrosny.com.pl/
 http://www.zdradzony.com.pl/
 http://www.katalog-city.net.pl
 http://www.katalog24h.info.pl/

http://www.mily-katalog24h.net.pl
http://www.mocny-katalog24h.com.pl
http://www.mocny-katalog24h.net.pl
http://www.mocny-katalog24h.org.pl
osobnej kwatery europejskich sił szybkiego reagowania i ich odrębnego sztabu,
podlegającego UE, dublującego struktury NATO, a tym samym wkraczającego
w
kompetencje Paktu. Taką wolę miały głownie Niemcy i Francja, sprzeciwiały
się jej takie
kraje jak Wielka Brytania. Również finalizowane prace nad TKUE budziły
sprzeciw
Brytyjczyków, którzy nie chcieli poszerzenia kompetencji UE w zakresie
obronności.197
Dnia 17 listopada 2003 r. zaczęła powstawać EAZ (na jej czele miał stanąć
Brytyjczyk N.
Witney). Najwyższym organem EAZ miał się stać Komitet Sterujący Agencji
(Agency’s
Steering Board), złożony z ministrów Obrony, który zbierałby się dwa razy w
roku (był to
pierwszy tego typu organ w UE). Natomiast bieżące prace Agencji podlegać
miały SG/WP.
EAW ma składać się z Zarządu i czterech „Dyrektoriatów”
- zdolności obronnych;
- badawczo rozwojowego;
- uzbrojenia; http://www.uparty.com.pl/
http://www.uprzedzony.pl/
http://www.uroczy.com.pl/
http://www.wrazliwy.com.pl/
http://www.wytrwaly.pl/
http://www.wzruszony.pl/
http://www.xdd.com.pl/

http://www.moje-strony24h.com.pl
http://www.moje-strony24h.info.pl
http://www.moje-strony24h.net.pl
http://www.moje-strony24h.org.pl
http://www.najlepsze-portale24h.com.pl
http://www.najlepsze-portale24h.info.pl
http://www.najlepsze-portale24h.net.pl
- przemysłu zbrojeniowego.
W 2004 r. zatrudniała 25 osób, a jej budżet wynosił 2,5 mln euro, a w 2005r już
80
pracowników z budżetem dziesięć razy większym198.
17 września 2004 r. w Noordwijk (Holandia) miało miejsce nieformalne
spotkanie
ministrów obrony państw UE z udziałem Sekretarze Generalnego NATO.
Odbyło się również
pierwsze posiedzenie Rady Zarządzającej Europejskiej Agencji Obrony,
istniejącej od lipca
2004 r.199.
Agencja miała przezwyciężać największe słabości europejskiego przemysłu
zbrojeniowego: rozproszenie działań poszczególnych państw, dublowanie
kosztów badawczorozwojowych,
niewielką (w porównaniu np. z USA) skalę zamówień, podnoszącą
jednostkowy koszt sprzętu. Inspirowane przez Agencję nowe mechanizmy na
rynku
uzbrojenia mają sprzyjać racjonalizacji: koordynowanie dostaw, prowadzenie
wspólnych
196 O. Osica, Polityka paragrafów, „Polska Zbrojna” nr 44 (2 listopada) 2003
r., s. 26-27 http://www.samotny.com.pl/
http://www.sentymentalny.pl/
http://www.skromny.com.pl/
http://www.smutny.com.pl/
http://www.troskliwy.pl/

http://www.najlepsze-portale24h.org.pl
http://www.najlesze-strony24h.net.pl
http://www.nowy-katalog24h.com.pl
http://www.nowy-katalog24h.net.pl
http://www.nowy-katalog24h.org.pl
http://www.platny-katalog24h.com.pl
197 „Polska Zbrojna” nr 48 (30 listopada) 2003 r., s. 8
198 W. Łuczak, Na równych prawach – Polska w Europejskiej Agencji Obrony,
„Raport – wojsko, technika,
obronność” (R-wto) nr 6/2004, s. 34-36; „Polska Zbrojna” nr 23 (6 czerwca)
2004 r., s. 7; R. Choroszy, Pogoń
za Ameryką, „Polska Zbrojna” nr 25 (20 czerwca) 2004 r., s. 25
199 „Polska Zbrojna” nr 39 (26 września) 2004 r., s. 8
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 106
programów w dziedzinie nowych technologii (dzielenie się kosztami i ryzykiem
w przypadku
badań), mobilizowanie rządów do współpracy.200
Istniał spór o to, kto będzie zarządzał Agencją – wystarczające doświadczenie
miał
OCCAR, ale obawiano się, ze struktura OCCAR nie będzie współdziałać z
EAZ.201
W czerwcu 2004r. Rada Europejska zatwierdziła tzw. Cel Strategiczny 2010
(Headline
Goal 2010), który podkreśla rolę Unii, jako aktora globalnego, gotowego do
przejęcia
współodpowiedzialności za bezpieczeństwo globalne. W świetle nowych
zagrożeń, ale
zarazem nowych możliwości, państwa członkowskie zobowiązały się wspierać
bezpieczeństwo i stabilność oraz międzynarodowy porządek. Unia, poszerzona
do 25 państw, http://www.mojcion.pl/
 http://www.niedoceniony.pl/
 http://www.niemoralny.pl/
 http://www.niesmialy.com.pl/
 http://www.nieznosny.pl/
 http://www.rozczarowany.pl/

http://www.platny-katalog24h.info.pl
http://www.platny-katalog24h.net.pl
http://www.polskie-witryny24h.info.pl
http://www.portaliki-www24h.info.pl
przy wzmocnionym potencjale cywilnym i wojskowym, będzie odgrywać
decydującą rolę w
początkowej fazie konfliktu, w fazie jego rozwoju oraz w zarządzaniu regionem
po jego
zakończeniu.
Państwa członkowskie zapowiedziały, że dołożą wszelkich starań, aby do roku
2010
osiągnąć zdolność do całościowego, przede wszystkim wiarygodnego i
efektywnego objęcia
całego spektrum operacji zarządzania kryzysowego, które obejmie „operacje
humanitarne i
ratownicze, operacje utrzymywania pokoju, operacje sił bojowych zarządzania
kryzysowego,
włącznie z zaprowadzaniem pokoju”202.
Bezpieczeństwo europejskie, nie może opierać się jedynie o tzw. „miękkie”
środki
prowadzenia operacji polityczno-dyplomatycznych. Charakter nowych
zagrożeń, złożoności
konfliktów wymaga spójnego połączenia zarówno zdolności politycznych jak i
wojskowych,
obejmujących gotowość sił europejskich do odpowiedzialności za utrzymanie
bezpieczeństwa
w regionie, jak i gotowość państw członkowskich do mobilizacji swoich
potencjałów na
szczeblu krajowym i chęć wykorzystania ich na szczeblu wspólnotowym.
UE finansuje realizacje porozumień rozbrojeniowych, takich jak NPT, czy
CTBT, a także
wspiera reżim MAEA. 12 lipca 2004 r. utworzono Europejską Agencję Obrony.
Jesień 2004: spór UE-USA o embargo na broń do Chin (nałożone w 1989 r., UE
chce je http://www.delikatny.com.pl/
 http://www.kochajacy.pl/
 http://www.leniwy.com.pl/
 http://www.miekki.pl/

http://www.portaliki-www24h.net.pl
http://www.serwisiki-www24h.info.pl
http://www.serwisiki-www24h.net.pl
http://www.silny-katalog24h.com.pl
http://www.silny-katalog24h.info.pl
znieść, USA – utrzymać). W 2005 r. USA wydały na obronność 3,7 % PKB (ok.
pół biliona
usd), a UE – 1,8 % PKB
200 Z. Lentowicz, Wyścig po bezpieczeństwo, „Rzeczpospolita” 28 maja 2004 r.
201 R. Choroszy, Porządkowanie europejskiego stołu, „Polska Zbrojna” nr 40
(5 października) 2003 r., s. 22
202 Headline Goal 2010 approved by General Affairs and External Relations
Council on 17 May 2004 endorsed
by the European Council of 17 and 18 June 2004, s. 1,
http://ue.eu.int/uedocs/cmsUpload/2010%20Headline%20Goal.pdf.
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 107
Wykład 9
Drugi etap misji UE
W pierwszych latach XXI w. misje prowadzone przez UE stawały się coraz
bardziej
skomplikowane, liczne i wielozadaniowe. Jednostki wojskowe wysyłane na te
misje
otrzymywały nazwę EUFOR, a jednostki policyjne – EUPOL
Rok 2004: Kosowo – 17,5 tys. żołnierzy, Bośnia – 7 tys.
Misje UE na przełomie wieków http://www.bezczelny.com.pl/
http://www.bohaterski.pl/
http://www.buuuu.pl/
http://www.cierpliwy.pl/

http://www.silny-katalog24h.org.pl
http://www.stary-katalog24h.com.pl
http://www.stary-katalog24h.info.pl
http://www.stary-katalog24h.org.pl
http://www.stronki-internetowe24h.com.pl
http://www.super-adresy24h.com.pl
http://www.super-katalog24h.info.pl
W okresie 1999-2004 prowadzone przez UE i UZE operacje cywilno-wojskowe
stawały
się coraz bardziej skomplikowane. Można wśród nich wymienić:
- działania prewencyjne (Kosowo 1998-1999),
- wprowadzanie „od podstaw” miejscowych struktur administracji i rządów
prawa (Kosowo
po 1999 r. a w szczególności od 2003 r.)
- zatrucie Dunaju 2000
Po zakończeniu wojny w Kosowie na obszarach lokalnych konfliktów
organizowano
europejskie misje ‘crisis management’ zorganizowano. W kwietniu 2000 r.
NATO przekazało
dowodzenie kosowską misją KFOR w ręce oficerów Eurokorpusu (nie samej
jednostki, ale
ok. 350 jej oficerów). Nieco później (1 listopada 2000 r. - 2 kwietnia 2001 r.)
EUROFOR
prowadził w Albanii operację „Joint Guardian”, włączoną następnie do misji
KFOR. Dnia 12
marca 2001 r. obserwatorów z EUMM (Misji Monitorującej UE, działającej na
Bałkanach od
1991 r.) wysłano do „strefy buforowej” pomiędzy Kosowem a Serbią, aby
nadzorowali
przestrzeganie rozejmu i monitorowali sytuację, zapobiegając albańsko-
serbskim starciom.
Misja w Macedonii
Na przełomie 2000-2001 r. rozpoczęły się walki w zamieszkanych przez
albańską http://www.straszny.pl/
 http://www.szczesliwa-7.pl/
 http://www.wspanialydzien.pl/
 http://www.zainteresowany.pl/
 http://www.trujacy.pl/
 http://www.zamyslony.pl/

http://www.super-katalog24h.org.pl
http://www.super-linki24h.info.pl
http://www.swietne-www24h.com.pl
http://www.sympatyczny-katalog24h.com.pl
http://www.sympatyczny-katalog24h.net.pl
http://www.sympatyczny-katalog24h.org.pl
mniejszość rejonach Macedonii.203 Początkowo UE i NATO wywierały na
strony konfliktu
jedynie nacisk polityczno-gospodarczy, co okazało się nieskuteczne. Dnia 29
czerwca 2001 r.
NATO wyraziło zgodę na rozlokowanie w Macedonii 3000-4500 żołnierzy dla
nadzorowania
rozejmu (zawartego 13 sierpnia 2001 r.) i rozbrojenia albańskiej partyzantki w
ramach
operacji „Konieczne Żniwa” („Essential Harvest”). Po zakończeniu „Żniw”
(będących
pierwszą i najbardziej ryzykowną częścią operacji), 15 grudnia 2001 r.
rozpoczęto misję
„Bursztynowy  Lis” („Amber Fox”): ok. 300 obserwatorów UE i OBWE,
chronionych przez
203 Zostały one sprowokowane przez albańską Narodową Armię Wyzwoleńczą
(skrót UCK nawiązywał do
organizacji, która dwa lata wcześniej walczyła w Kosowie). Macedonii
zagroziła destabilizacja, ponieważ
Albańczycy stanowili 25-40 % ludności.
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 108
700 żołnierzy NATO i wspieranych przez struktury KFOR, miało nadzorować
przestrzeganie
warunków pokoju na prowincji. W ciągu 2002 r. UE wielokrotnie deklarowała
gotowość
przejęcia od NATO tej operacji, polegającej już głownie na działaniach
cywilnych: http://wpisoteka.pl/
 http://top-indeksacja.pl/
 http://linkoteka.com.pl/

http://www.dobre-witryny.pl/
http://www.fajne-stronki.pl/
http://www.super-witrynki.pl/
stabilizacji i odbudowie Macedonii (szczególnie zainteresowane były: Francja,
Włochy,
Grecja i Niemcy). Problemem, który odwlekał przekazanie misji pod egidę
EPBO, był jednak
brak odpowiednich mechanizmów konsultacyjnych UE-NATO, na bazie
porozumienia
„Berlin   plus”, a także tradycyjny już brak europejskiego potencjału militarnego,
którym
musiałoby się podzielić NATO.204
Porozumienie dotyczące współpracy UE i NATO zawarto 16 grudnia 2002 r.
(Berlin plus)
i z dniem 1 kwietnia 2003 r. Pakt przekazał Unii misję pokojową w Macedonii.
Misja UE
otrzymała kryptonim
„CONCORDIA”         („Sojusznicza Harmonia”)
UE przejęła 31 marca 2003 r. od NATO odpowiedzialność za misję w
Macedonii liczącą
ok. 350 żołnierzy (głównie Francuzów i Niemców), także z krajów
kandydujących w tym
Polaków było 17. UE nadała jej kryptonim EUFOR „Concordia” – liczyła ona
już ok. 400
żołnierzy z 27 państw (w tym 25 Polaków). UE nie budowała własnej
infrastruktury,
przejmując misję przejęła związane z nią wyposażenie NATO. W istocie był to
warunek
powodzenia operacji, gdyż UE finansowo nie podołałaby tej misji. UE
podejmowała decyzje
polityczne, a w SHAPE reprezentowało ją ok. 10 oficerów. Przejęcie przez
Unię militarnej http://www.wasze-strony24h.org.pl
 http://www.witrynki-internetowe24h.org.pl
 http://www.wszystkie-witryny24h.com.pl
 http://www.wszystkie-witryny24h.info.pl
 http://www.wszystkie-witryny24h.net.pl
odpowiedzialności za misję było logicznym uzupełnieniem jej politycznego i
gospodarczego
zaangażowania w odbudowę Bałkanów. Zarazem powierzono Unii najmniejszą
i
najspokojniejszą (w porównaniu z Bośnią i Kosowem) misję w regionie.
Operacja
„Concordia”   zakończyła się już 15 grudnia 2003 r.: przekształcono ją w misję
policyjną
EUPOL „Proxima”.
Ok. 200 oficerów policji i doradców z 15 ówczesnych państw UE, 12 krajów
kandydujących, a także Norwegii i Turcji miało szkolić miejscowych
funkcjonariuszy,
patrolować granice, służyć pomocą prawną, zwalczać zorganizowaną
przestępczość i
przejmować broń magazynowaną przez cywili podczas walk. Misja „Proxima”
zakończyła się
14 grudnia 2005 r.205 W istocie misję tą można uznać za swoisty unijny
„trening”.
MISJA ALTHEA - w Bośni206
204 Barcelona European Council, 15 and 16 March 2002, Presidency
Conclusions, Part II, Former Yugoslav
Republic of Macedonia, pkt. 60-61; Seville European Council, 21 and 22 June
2002, Presidency Conclusions,
pkt. 14; Copenhagen European Council, 12 and 13 December 2002, Presidency
Conclusions, pkt. 28.
205 Jarosław Rybak, „Concordia” skazana na sukces, „Polska Zbrojna” nr 52
(28 grudnia) 2003 r., s. 26
206 Materiały ze strony http://www.euforbih.org
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 109
W ciągu 2002 r. UE wielokrotnie wyrażała gotowość prowadzenia od 1 stycznia
2003 r. http://www.naiwny.pl/
 http://www.niewinny.pl/
 http://www.odwazny.pl/

http://www.twoje-strony24h.com.pl
http://www.twoje-strony24h.info.pl
http://www.twoje-strony24h.net.pl
misji w Bośni-Hercegowinie. Byłaby to pierwsza dość duża (kilka tysięcy
żołnierzy) misja
„zarządzania   kryzysem”. NATO było gotowe przekazać misję o tyle, o ile UE
będzie miała
odpowiednie struktury, aby ją kontynuować. Porozumienie UE-NATO z 16
grudnia 2002 r.
umożliwiło Unii podjęcie w 2003 r. niewielkiej „pilotażowej” misji policyjnej
w Bośni
(European Union Police Mission - EUPM).207
Dnia 4 października 2003 r., przy okazji rozpoczęcia Konferencji
Międzyrządowej w
sprawie Traktatu Konstytucyjnego, w Rzymie odbyło się I nieformalne
spotkanie ministrów
obrony 25 państw: członków i kandydatów do UE. Zapowiedzieli oni, ze UE w
połowie 2004
r. będzie w stanie przejąć dowodzenie nad misją w Bośni. Misja ta miałaby
liczyć już tylko
ok. 6 tys. żołnierzy (na początku 1996 r. międzynarodowy kontyngent liczył 60
tys. żołnierzy)
i miałaby charakter bardziej policyjny niż militarny. Z kolei 8 i 9 października
na spotkaniu
MON państw NATO w Colorado Springs rozważano kwestie przekazania tej
operacji „od
strony NATO”.208
Wojskowa misja UE w Bośni o kryptonimie „Althea” została zaakceptowana
przez
NATO na szczycie NATO w Stambule 28-29 czerwca 2004 r.
209Uprawomocniła ją też RB
ONZ w rezolucjach z 2004 r. (nr 1551 z 9 lipca i nr 1575 z 22 listopada). Misja
UE http://www.wasze-strony24h.com.pl
http://www.wasze-strony24h.info.pl
http://www.wasze-strony24h.net.pl

http://www.wszystkie-witryny24h.org.pl
http://www.tylko-dobre-www.net.pl
http://www.ciekawe-stronki-www.info.pl
rozpoczęła się 2 grudnia 2004 r., w składzie 7 tys. żołnierzy (mniej więcej tyle
samo liczył
SFOR), których liczbę stopniowo redukowano: w 2007 r. było ich już tylko
2500. Do ich
zadań należało: szkolenie miejscowej policji, zwalczanie przestępczości,
ściganie zbrodniarzy
wojennych. Misja miała być wstępem do operacji „militarnej”, która miałaby
liczyć już tylko
ok. 6 tys. żołnierzy (na początku 1996 r. było ich 60 tys.) i miałaby charakter
bardziej
policyjny niż militarny. Jednak misja „militarna” opóźniła się o niemal 2 lata.
Misja „Althea” opiera się na regulacjach VII rozdziału Karty ONZ i została
przez ONZ
zaakceptowana. Dwie rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z II połowy 2004 r.
(nr 1551 z 9
lipca i nr 1575 z 22 listopada) zaaprobowały inicjatywę UE i uprawomocniły ją.
Misja UE
stała się prawnym następcą sił SFOR i miała kontynuować te same zadania – w
szczególności
stabilizować kraj i realizować porozumienia pokojowe zawarte w Dayton i w
Paryżu w 1995r.
Nie spodziewano się, aby przejęcie misji przez UE z rąk NATO przyniosło
jakościowe
zmiany: „Zasadniczą zmianą będzie wciągnięcie unijnej flagi na dowództwie
misji. Innych
207 Seville European Council, 21 and 22 June 2002, Presidency Conclusions,
pkt. 13; Copenhagen European
Council, 12 and 13 December 2002, Presidency Conclusions, pkt. 29.
208 „Polska Zbrojna” nr 41 (12 października) 2003 r., s. 8; nr 42 (19
października) 2003 r., s. 8; Bogdan Klich,
Poprawki do partytury, „Unia & Polska” styczeń-luty 2005 r., s. 18-19
209 „Polska Zbrojna” nr 41 (12 października) 2003 r., s. 8; nr 42 (19
października) 2003 r., s. 8; Bogdan Klich, http://polskikatalogfirm.pl/
 http://top-link.pl
 http://twojlink.com.pl/

http://www.extra-portaliki.pl/
http://www.cool-katalog.pl/
Poprawki do partytury, „Unia & Polska” styczeń-luty 2005 r., s. 18-19
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 110
zmian być nie może, bo operacja unijna to kontynuacja wysiłków NATO (...) W
terenie więc
większych różnic nie da się zauważyć”210
Misja „Althea” rozpoczęła się 2 grudnia 2004 r. – zadania wcześniej
działających sił
NATO (SFOR) przejął EUFOR i miała kontynuować te same zadania – w
szczególności
stabilizować kraj i realizować porozumienia pokojowe zawarte w Dayton i w
Paryżu w 1995r.
W misji uczestniczy ok. 250 żołnierzy polskich, z 6 Brygady Desantowo-
Szturmowej w
Krakowie. Ich jednostka wchodzi w skład Wielonarodowej Grupy Bojowej
„Północ” i wraz z
Turkami i Portugalczykami tworzy tzw. „batalion manewrowy”. Polacy
prowadzą też 2 z 14
„zespołów   obserwacyjno-łącznikowych” (tzw. LOT), które służą kontaktom z
miejscową
ludnością i monitorowaniu sytuacji w terenie. 211
Siły UE to 7000 żołnierzy – tyle, ile uprzednio liczył SFOR (w praktyce są to te
same
jednostki). Misja jest prowadzona z wykorzystaniem środków i wyposażenia
NATO,
przekazanych na podstawie porozumienia „Berlin plus”. Istota „przejęcia misji”
polega tu na
dowodzeniu, logistyce i finansowaniu całego przedsięwzięcia. Siły EUFOR
mają zadania http://www.twoje-strony24h.org.pl

http://www.genialne-portale-www.org.pl
http://www.cudowne-witrynki-www.com.pl
http://www.katalog-nr21.net.pl
http://www.katalog-na-7.com.pl
szczególne: współpraca z Biurem Wysokiego Przedstawiciela (działającego od
14 grudnia
1995 r., na podstawie pokoju z Dayton), będącego zarazem Specjalnym
Przedstawicielem UE
w Bośni i Hercegowinie, a także realizacja Procesu Stabilizacji i
Stowarzyszenia (specjalnego
projektu, stworzonego przez UE dla „Zachodnich Bałkanów”, czy wreszcie
współpraca z
Międzynarodowym Trybunałem ds. Zbrodni w Byłej Jugosławii.
W misji uczestniczą 33 państwa (22 z UE). Siły UE podzielono na trzy
wielonarodowe
formacje („multinational task forces”), działające w różnych częściach Bośni:
- Północ (MTF-N), kierowany przez Finów, z kwaterą w Tuzli - 1300 żołnierzy;
w jego skład
wchodzi też kontyngent polski.
- Południowy-Wschód (MTF SE), kierowany przez Francuzów, z kwaterą w
Mostarze - 1400
żołnierzy;
- Północny-Zachód (MTF NW), z kwaterą w Banja Luce – 1000 żołnierzy.
Oprócz tego ok. 2000 żołnierzy z tzw. Theatre Troops jest rozrzuconych po
całym kraju.
Dowódcą EUFOR jest brytyjski generał, David Leakey. Kwatera Głowna
znajduje się w
Sarajewie, a razem z nią - Zintegrowana Jednostka Policyjna (Integrated Police
Unit) – 500
funkcjonariuszy.
„ARTEMIS”       („ARTEMIDA”) w Kongo
210 Franciszek Gągor (generał dywizji, polski przedstawiciel wojskowy przy
komitetach wojskowych NATO i
UE), Unia idzie do wojska, „Polska Zbrojna” nr 37 (12 września) 2004 r., s. 11-
12
211 „Polska Zbrojna” nr 52 (26 grudnia) 2004 r., s. 9, Tadeusz Wróbel,
Spokojna bomba niepokoju, „Polska
Zbrojna” nr 1 / 2005 r., s. 31-32
Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej
Wiesław Bokajło 111 http://slounik.pl
http://www.inwestycjeodadoz.pl/
http://www.zabawki-24h.pl/
Wiosną 2003 r. w płnocno-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga
wybuchły
walki międzyplemienne. Nieskuteczność „błękitnych hełmów” ONZ
(stacjonujących tam w
ramach misji MONUC) skłoniła RB ONZ do podjęcia dnia 30 maja 2003 r.
rezolucji nr 1484
o utworzeniu w regionie sił stabilizacyjnych(mających znacznie szersze
uprawnienia, w tym
możliwość użycia siły dla realizacji swoich zadań), chroniących działania ONZ
– z mandatem
ograniczonym do 1 września. O pomoc zwrócono się do UE, która wysłała
pierwszych
żołnierzy do Konga już 6 czerwca. Oficjalnie operacja „Artemida” rozpoczęła
się 12 czerwca.
Brało w niej udział początkowo 1400, później 2200 unijnych żołnierzy. Połowa
to Francuzi:
odpowiedzialni także za dowodzenie i logistykę. Reszta to wojska Belgii,
Irlandii, Niemiec,
Szwecji, Wielkiej Brytanii, oraz kilku krajów pozaeuropejskich i afrykańskich –
rozmieszczonych na wschodzie kraju. Nasuwa się pytanie – czy nie jest to
zwykła francuska
operacja w Czarnej Afryce, jakich Paryż przy użyciu Legii Cudzoziemskiej
przeprowadził już
wiele – tyle że tym razem pod egidą UE i za jej pieniądze.
Misja wykazała braki w wyposażeniu unijnych armii: zasięg francuskich
samolotów okazał
się niewystarczający do działania na dystansie 6200 km.212 Sama operacja
była stosunkowo
niewielka: sama Francja jesienią 2002 r. wysłała do niedalekiego Wybrzeża
Kości Słoniowej
2500 żołnierzy, pod koniec 2004 r. było ich już ok. 5000, a realizowali oni
misję niezależnie
od ponad 6000 „błękitnych hełmów (misja Francji współdziałała z ONZ, ale nie
była jego
elementem)213
Misja „Artemis” miała za zadanie wymuszanie pokoju. Była ona swoistą „misją
wzorcową”, ponieważ specjaliści zakładają, ze właśnie w Afryce unijne siły
będą musiały
interweniować najczęściej. Również charakter misji byłby wzorcem na
przyszłość.
Misja zakończyła się 1 września 2003 r. Misja zacieśniła współpracę między
UE a ONZ.
„Precedens   ekwilibrystyki proceduralnej przy okazji montowania operacji UE
w Kongo
powinien być ostrzeżeniem”214
Po zakończeniu unijnej misji, sytuacja w Kongo była daleka od stabilizacji.
Władze
państwa miały kłopoty z budową własnych sił policyjnych, więc znów
poprosiły o pomoc
UE. Przez niemal 2 lata (5 lutego 2005 – 31 grudnia 2006) działała misja
„EUPOL Kinshasa”:
ok. 30 unijnych oficerów policji szkoliło miejscowych funkcjonariuszy. W tym
też czasie
http://www.strony24h-www.org.pl
http://www.portale24h-www.net.pl
http://www.zbior-stron-www.com.pl
http://www.wwwkatalogwww.net.pl
Partnerzy

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Partnerzy

  • 1. ciągu 5 dni i prowadzenia operacji przez miesiąc. NRF miały prowadzić misje ewakuacyjne ludności cywilnej, dostarczać pomoc humanitarną i reagować na sytuacje kryzysowe. 173 A. Krzymowski, Czy NATO grozi rozpad ?, „Unia & Polska” nr 3 (28 lutego) 2002, s. 22-23. Zanik poparcia Europejczyków dla Amerykanów dał się zauważyć już na 38. Dorocznej Konferencji Bezpieczeństwa NATO w Monachium (1-3 lutego 2002 r.), a tym mocniej – podczas wizyty G. Busha w niemieckim Bundestagu (23 maja 2002 r.) – M. Wągrowska, Urok Monachium „Polska Zbrojna” nr 6/2002, s. 33; G. Gromadzki, Mieczem czy słowem, „Polska Zbrojna” nr 22/2002, s. 34. 174 P. Matera, R. Matera, Transatlantyckie rozbieżności w dobie wojny z terroryzmem, „Sprawy Międzynarodowe” nr 1 / 2004, s. 36-37 175 G. Gromadzki, Mieczem…, op. cit., s. 34; S. Koziej, W odmiennym stylu, „P.Z.” nr 26/2002, s. 22; G. Gromadzki, Osamotnienie mocarstwa „P.Z.” nr 34/2002, s. 32-33; „U&P” nr 15 (7 października) 2002, s. 28-29; G. Nonneman, A European view of the US role in the Israeli-Palestinian conflict, „Chaillot Papers” Nr 62, July 2003 176 Prague Summit Declaration, Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Prague on 21 November 2002, pkt. 11 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 96 Oddziały delegowane przez państwa do NRF miałyby przez 6 miesięcy utrzymywać stan najwyższej gotowości. NRF zainaugurowały działalność 15 października 2003 r.177 Na szczycie w Pradze NATO podjęło: praską inicjatywę zdolności obronnych (PCC), koncepcję Sił Odpowiedzi (NRF) oraz reformę sojuszniczej struktury
  • 2. dowodzenia. 177 Prague Summit Declaration, Issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Prague on 21 November 2002, pkt. 4 a. Zob. też PZ” nr 43 (26 października) 2003 r., s. 6; A. Goławski, Terminatorzy z NRF, „PZ” nr 51 (21 grudnia) 2003 r., s. 24-25 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 97 Wykład 8. Kryzys iracki i oś Paryż-Berlin Umieszczenie przez G. Busha na „osi zła” Iraku i przygotowania do interwencji w tym kraju miały faktyczne przesłanki,178 ale były postrzegane również jako prywatna zemsta prezydenta na irackim dyktatorze S. Hussajnie, który nie dał się obalić G. Bushowi seniorowi. Od połowy 2002 r. w miarę jak konkretyzował się amerykański plan interwencji, narastał przeciwko niemu sprzeciw Europejczyków. Francja zapowiedziała, że zablokuje wszelkie amerykańskie próby uzyskania dla interwencji mandatu ONZ; w Niemczech G. Schroeder i SPD wygrali jesienią 2002r. wybory do parlamentu dopiero dzięki odwołaniu się do haseł antyamerykańskich.179 Francja i Niemcy chętnie korzystały przeciwko Amerykanom z dyplomatycznego wsparcia Rosji. Natomiast po stronie USA twardo stanęła Wielka Brytania http://linking.com.pl/ forsując tezę, że usunięcie S. Hussajna nie wymaga specjalnej akceptacji na forum RB ONZ, gdyż jest sankcją za naruszenie licznych rezolucji z lat 1991-2002.180 Próbą kompromisu była rezolucja RB ONZ nr 1441 z 8 listopada 2002 r. – na tyle wieloznaczna, że można ją było
  • 3. interpretować równie dobrze jako akceptację, jak i zakaz interwencji w Iraku. Różnica zdań szybko przerodziła się w ledwie maskowaną wrogość: zarówno dla duetu Bush-Blair, jak i dla tandemu Chirac-Schroeder (wspieranego przez Putina) stawką stał się prestiż – rozbudzone emocje nie pozwalały nikomu ustąpić.181 Sprzeciwiając się Amerykanom, Francja i Niemcy starały się tworzyć wrażenie, że reprezentują całą Europę, a przynajmniej całą UE. Okazało się to fikcją, gdy dnia 30 stycznia 2003 r. przywódcy 8 państw europejskich (członków UE i ówczesnych kandydatów) opublikowali wspólne 178 Irak produkował broń chemiczną (używał jej podczas wojny z Iranem w latach 1980-1988 i wobec własnych obywateli – buntujących się Kurdów w 1985 r.), próbował konstruować broń jądrową (reaktor w Osirak zniszczony przez Izrael w 1981 r.) był państwem wysoce agresywnym (agresja na Iran, 1990 – najazd na Kuwejt, 1991 - próba rakietowego ataku na Izrael), wspierającym niektóre ugrupowania terrorystyczne (akurat nie al.-Kaidę, ale zamachowców palestyńskich), masowo stosującym przemoc wobec własnych obywateli. http://www.moderowany-katalog.pl/ http://www.katalog-super.pl/ http://alelink.com.pl/ http://dodaj-wpis.pl/ http://dodajlink.com.pl/ http://www.swietne-strony.net.pl/ http://www.dobre-stronki.net.pl/ http://linkopedia.com.pl/ http://linkownik.com.pl/ http://www.fajne-strony.info.pl/ http://otolink.com.pl/ Wreszcie od 1998 do 2002 r. Irak otwarcie łamał prawo międzynarodowe, usuwając inspektorów ONZ, którzy mieli na jego terenie szukać broni masowego rażenia.
  • 4. 179 Niemieccy politycy posuwali się do porównywania Busha z Hitlerem, a ataku na WTC – do podpalenia Reichstagu, co w obu wypadkach miało być pretekstem do „siłowych rozwiązań” wobec przeciwników. Sukces, jaki socjaldemokratom przyniosła ta retoryka wskazywał, że w społeczeństwie niemieckim powszechna stała się niechęć do Stanów Zjednoczonych 180 Zwolennicy interwencji mogli się odwołać do precedensu kosowskiego z 1999 r.: aby użyć siły przeciwko S. Miloszeviciowi nie udowadniano mu ani produkcji broni masowego rażenia, ani kontaktów z terrorystami, a „jedynie”masowe łamanie praw człowieka. Skoro w 1999 r. do interwencji w Jugosławii mogło „samo się” upoważnić NATO, to równie dobrze w 2003 r. do interwencji w Iraku mogła „sama się” upoważnić zwołana ad hoc „koalicja chętnych i zdolnych”. 181 Francja i Niemcy na przełomie 2002/2003 nie kwestionowały tego że Irak może szukać dostępu do broni masowego rażenia, ale zamiast interwencji domagały się zaostrzonej kontroli ze strony ONZ. Państwa te http://www.katalog-extra.pl/ http://www.hydrojar.pl/ http://www.katalog-ciekawy.pl/ http://www.stary-katalog.pl/ http://www.ambitny-katalog.pl/ http://www.rafalosowicki.pl/ http://paclink.pl/ http://podlinkuj.com.pl/ http://poklikaj.com.pl/ http://polinkuj.com.pl/ koordynowały w 2003 r. swoją politykę z Rosją na spotkaniach przywódców trzech mocarstw 10-12 lutego w Paryżu i 11-12 kwietnia w Petersburgu. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 98 oświadczenie popierające stanowisko USA, a dnia 5 lutego 2003 r. podobną deklarację
  • 5. złożyła tzw. „Grupa wileńska” – kraje, które aspirowały do NATO. Oświadczenie z 30 stycznia złożyły: Czechy, Dania, Hiszpania, Polska, Portugalia, Wielka Brytania, Węgry i Włochy182. Szczyt RE w Brukseli (17 lutego 2003 r.), zajął w sprawie Iraku stanowisko dość niejednoznaczne. Użycie siły nazywano ostatecznością, której UE pragnie uniknąć (ale go nie wykluczano, a odpowiedzialność za to składano na Bagdad), od władz irackich żądano pełnej współpracy ze społecznością międzynarodową i rozbrojenia, zgodnego z oczekiwaniami ONZ.183 Transatlantycki spór ponownie osłabił NATO w dniach 10-16 lutego 2003 r., gdy Turcja zwróciła się do Paktu o pomoc wojskową, na wypadek gdyby interwencja w Iraku (w której Turcja nie zamierzała uczestniczyć, ani czynnie, ani jako baza dla sił amerykańskich) doprowadziła do walk na jej terytorium. Obrady NATO zostały sparaliżowane przez Niemcy, http://www.wolf-security.pl/ http://www.glembin.pl/ http://www.nibco.pl/ http://www.katalog-nowy.pl/ http://www.grindesign.pl/ http://www.pegaz2003.pl/ http://www.4pro.info.pl/ http://www.alepozycje.pl/ http://www.house-link.net.pl/ http://pozycjonujesz.com.pl/ http://www.mikecompany.pl/ http://ateistyczni.org.pl/ http://www.zysko.com.pl/ Francję i Belgię, które odmówiły udzielenia takiej pomocy. Ich decyzja miała ogromne znaczenie polityczne: po raz pierwszy członkowi NATO, proszącemu o pomoc – sojusznicy
  • 6. odmówili.184 Kiedy wreszcie 20 marca 2003 r. Amerykanie wraz z sojusznikami rozpoczęli interwencję w Iraku, RE w Brukseli (20-21 marca 2003 r.) nie przedstawiła kompletnego stanowiska UE wobec interwencji, ale zbiór postulatów dotyczących poszanowania roli ONZ i ochrony ludności cywilnej podczas walk.185 W 25 dni Amerykanie zdobyli Bagdad, podczas gdy polityka UE pozostawała niespójna i niejednoznaczna. O ile poparcie dla USA zgłaszały m.in. Wielka Brytania, Hiszpania, Włochy, a także większość państw EŚW, o tyle Francja, Niemcy, http://www.voice-support.pl/ http://www.wippien.pl/ http://www.wowserv.pl/ http://rozrywkowo.com.pl/ http://www.wkretka.eu/ http://www.wkretka.net.pl/ http://www.hostel-linkow.info.pl http://www.linkomaniak.info.pl/ http://www.linkownia.info.pl/ http://www.extra-linki.net.pl http://www.dom-linkow.net.pl/ Belgia i Luksemburg, kontestując politykę Waszyngtonu, postanowiły 29 kwietnia 2003 r. w Tervuren pod Brukselą powołać – formalnie poza strukturami UE i NATO – Europejską Unię Bezpieczeństwa i Obrony (ESDU). Nacisk Wielkiej Brytanii i USA spowodował, że ESDU nie została wyposażona w kwaterę główną, czyli „strukturę obronnej współpracy”, zamiast tego utworzono sztab planowania operacyjno-logistycznego.186 182 „Gazeta Wyborcza” 30 stycznia 2003 r. Oświadczenie z 5 lutego przedstawiły: Albania, Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Litwa, Łotwa, Macedonia, Rumunia, Słowacja, Słowenia. 183 Extraordinary European Council, Brussels, 17 February 2003
  • 7. 184 Blokada NATO nie miała wielkiego znaczenia militarnego (sama Turcja posiada armię potężniejszą niż Irak, Amerykanie mogli jej zresztą pomóc własnymi zasobami, pomijając struktury Paktu), natomiast – paradoksalnie – oponenci Stanów Zjednoczonych de facto uwiarygodnili Waszyngton, udowadniając, że od udziału w organizacjach międzynarodowych (które zawsze mogą zostać sparaliżowane, wskutek sporu mocarstw), lepszym http://www.e-akcept.pl/ http://www.art-masters.pl/ http://www.ai-akai.pl/ http://www.arcadiadesign.pl/ http://www.domek-linkow.info.pl/ http://www.hotel-linkow.com.pl/ http://masterwarez.pl/ http://www.icomp.org.pl/ http://www.brightness.info.pl/ http://www.wykmax.pl/ http://www.fashion-man.pl/ rozwiązaniem jest lojalność wobec silnego hegemona (wykazywana m.in. poprzez uczestnictwo w „koalicjach chętnych i dolnych”). Dla Polski, graniczącej z Rosją i Białorusią mógł to być istotny argument za interwencją. 185 Brussels European Council, 20 and 21 March 2003, Presidency Conclusions, Pkt. 66-70 186 M. Orzechowski, Trojański koń u wrót NATO ?, „Polska Zbrojna” nr 43 (26 października) 2003 r., s. 9-10; O. Osica, Polityka paragrafów, „Polska Zbrojna” nr 44 (2 listopada) 2003 r., s. 26- 27. W powołaniu ESDU nie Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 99 Traktat Konstytucyjny UE i Traktat Reformujący UE Traktat Konstytucyjny UE (TKUE) to umowa międzynarodowa, negocjowana od 28 lutego 2002 r. do 20 czerwca 2003 r. przez Konwent Europejski. Konwent zrzeszał przedstawicieli instytucji unijnych, 15 ówczesnych państw członkowskich UE i 10 krajów
  • 8. kandydujących kandydujących (w tym Polski), które do UE miały przystąpić 1 maja 2004 r. Po zakończeniu prac Konwentu nad projektem TK obradowali przedstawiciele rządów 25 państw (członków i kandydatów), na Konferencji Międzyrządowej, rozpoczętej 4 października 2003 r. TK miał zastąpić wcześniejsze dokumenty regulujące funkcjonowanie UE, miał też pogłębiać integrację w dziedzinie WPZiB. Jego regulacje osłabiały rolę państw członkowskich w kształtowaniu WPZiB oraz EPBO, ponieważ przekazywały kolejne kompetencje w ręce http://scenalinkow.pl/ http://www.ridenroll.pl/ http://yakshi.pl/ http://www.pepekswiata.com.pl/ http://www.arrival.com.pl/ http://www.v-katalog.pl/ http://www.spisik-stronek.pl/ http://www.spisik-witryn.pl/ http://www.nowiutki-katalog.pl/ http://www.super-spis.pl/ struktur UE – art. 15 Traktatu: „Kompetencje Unii w zakresie WPZiB obejmują wszelkie dziedziny polityki zagranicznej i wszelkie sprawy dotyczące bezpieczeństwa Unii (...) Państwa Członkowskie popierają, aktywnie i bez zastrzeżeń, politykę zagraniczną i bezpieczeństwa Unii w duchu lojalności i wzajemnej solidarności oraz wykonują akty przyjęte przez Unię w tej dziedzinie”. TK powoływał nowe stanowisko – ministra spraw zagranicznych UE, będącego zastępcą szefa KE, a zatem częściowo autonomicznego wobec państw członkowskich, które go powoływały (art. 27 TK) Kontrowersje dotyczyły zapisu art. 40 § 7 TK, który stwierdzał, że: „...ustanawia się
  • 9. ściślejszą współpracę w ramach Unii w dziedzinie wzajemnej obrony. W ramach tej współpracy, jeżeli jedno z uczestniczących w niej Państw Członkowskich stanie się ofiarą zbrojnej agresji na jego terytorium, pozostałe uczestniczące Państwa Członkowskie udzielają mu, stosując wszelkie dostępne im środki pomocy i wsparcia, wojskowego i innego, zgodnie z artykułem 51 Karty Narodów Zjednoczonych. Realizując ściślejszą współpracę w zakresie http://www.ove-tl.eu http://www.pex-ko.eu http://www.koka-koka.eu http://www.lozik.eu http://www.sad-happy.eu http://www.fauna-labirynt.eu http://www.szwindel.eu http://www.pazdziernik.eu http://www.scofff.eu http://www.kostucha.eu http://www.zerter-de.eu wzajemnej obrony, Państwa Członkowskie ściśle współpracują z Organizacją Traktatu Północnoatlantyckiego...”. Mimo zapisu o „ścisłej współpracy” z Paktem, przepis ten mógł prowadzić do powstania „konfliktu lojalności” pomiędzy gwarancjami bezpieczeństwa NATO, a UE. W tekście TK (art. 42 i art. III-231) umieszczono „Klauzulę solidarności”, w brzmieniu: „Uniai Państwa Członkowskie działają wspólnie w duchu solidarności, jeżeli Państwo Członkowskie stanie się ofiarą ataku terrorystycznego lub klęski żywiołowej lub katastrofy wziął udziału żaden przedstawiciel KE, ani Grecji (przewodniczącej wówczas Unii), ani wreszcie J. Solana. Termin spotkania zapowiedziano tuż po wybuchu wojny z Irakiem – organizatorzy nie spodziewali się tak
  • 10. szybkiego zdobycia Bagdadu i liczyli na sukces propagandowy, gdy amerykańska operacja ugrzęźnie. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 100 spowodowanej przez człowieka. Unia mobilizuje wszystkie będące w jej dyspozycji instrumenty, w tym środki wojskowe udostępnione przez Państwa Członkowskie, w celu: http://www.snieg-brudny.eu http://www.game-o.eu http://www.ter-hun.eu http://www.milowy-las.eu http://www.stygne.eu http://www.barykady.eu http://www.drainn.eu http://www.lipiec.eu http://www.comowo.eu http://www.karmowo.eu http://www.umyslow-zniwiarze.eu - zapobiegania zagrożeniu terrorystycznemu na terytorium Państw Członkowskich; - ochrony instytucji demokratycznych i ludności cywilnej w przypadku ataku terrorystycznego; - wspierania Państw Członkowskich na ich terytorium na wniosek ich władz politycznych w przypadku ataku terrorystycznego; - niesienia pomocy Państwu Członkowskiemu na jego terytorium na wniosek jego władz politycznych w przypadku katastrofy lub klęski”. W przypadku agresji militarnej na terytorium jednego z państw członkowskich TK zobowiązywał pozostałe kraje do udzielenia ofierze pomocy i wsparcia, z wykorzystaniem wszystkich środków przewidzianych w art. 51 Karty NZ. Zapis ten nie oznaczał wprawdzie utworzenia systemu wspólnej obrony, ale Traktat przewidywał możliwość jej utworzenia,
  • 11. jeśli jednomyślnie postanowiłaby tak Rada Europejska.187 W projekcie Konstytucji zawarto możliwość „ustrukturyzowanej współpracy obronnej” i przyznawanie sobie przez kraje UE wzajemnych gwarancji bezpieczeństwa. Oznaczało to zagrożenie dla spoistości NATO, poprzez dublowanie jego struktur. TK przewidywał również w art. III-212 powołanie europejskiej struktury konsolidującej narodowe programy zbrojeniowe. Miała ona: - pomagać w określaniu zadań dla potencjału wojskowego państw członkowskich i oceniać wykonanie przez te państwa zobowiązań w zakresie potencjału; - wspierać harmonizację potrzeb operacyjnych i wprowadzenie wspólnych zamówień http://www.siupcio.com.pl/ http://www.swietnie.com.pl/ http://www.niezle.net.pl/ http://www.milo.info.pl/ http://www.mikserek.com.pl/ http://www.hunterowo.eu http://www.xero-kota.eu http://www.dura-lex.eu http://www.generacja-twoja.eu http://www.niczyja.eu http://www.dygoty.eu http://www.inter-han.eu http://www.ciekawie.eu http://www.vana-nir.eu zbrojeniowych; - zgłaszać wielostronne projekty osiągania celów potencjału wojskowego oraz zapewniać koordynację programów państw członkowskich; - wspierać, koordynować i planować badania nad technologiami obronnymi; - przyczyniać się do określania i wprowadzania w życie wszelkich środków wzmacniających sektor obronny oraz zwiększających efektywność wydatków wojskowych. Jesienią 2003 r. na forum UE uwypukliły się różnice zdań w sprawie zapisów
  • 12. TK dotyczących obronności.188 Kwestię zapisów TK dotyczących „współpracy strukturalnej” w obronności omawiano w dniach 28-29 listopada 2003 r. na spotkaniu szefów dyplomacji 25 państw UE (członków i kandydatów) w Neapolu. Ponownie uaktywnił się „triumwirat”: 187 Analiza zapisów TK – Stanisław Koziej, Bezpieczna swoboda, “Polska Zbrojna” nr 2/2005 188 „Polska Zbrojna” nr 47 (23 listopada) 2003 r., s. 8 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 101 Francja, Niemcy i Wielka Brytania uzgodniły specjalny protokół, precyzujący warunki, jakie http://www.genialnie.com.pl/ http://www.dobrze.info.pl/ http://www.ekstra-mix.com.pl/ http://www.inter-han.com.pl/ http://www.excess.info.pl/ http://www.widokowka.eu http://www.la-chy.eu http://www.kornowo.eu http://www.dzama-pi.eu http://www.zajefajnie.eu http://www.21-dni.eu mają spełnić kraje planujące „ściślejszą współpracę” w tej dziedzinie. Kryteria nie miały charakteru wykluczającego (założono, że każdy chętny kraj będzie mógł je spełnić), nie podważały też priorytetu NATO w aspekcie bezpieczeństwa. Zainteresowane państwa miałyby uczestniczyć we „wspólnych lub europejskich” programach zakupów zbrojeniowych, powinny też wyznaczać sobie wspólny poziom wydatków wojskowych. Docelowo państwa te powinny do 2007 r. uzyskać zdolność do rozpoczęcia operacji poza swoimi granicami w
  • 13. ciągu 5-30 dni od decyzji i realizować ją przez 30-120 dni.189 Pierwotnie zakładano, że dokument zostanie przyjęty na szczycie RE w Brukseli 12-13 grudnia 2003 r., ale nie udało się to, gdyż zbyt silny był spór miedzy państwami, domagającymi się przyjęcia projektu bez zmian (Niemcami i Francją), a tymi, które żądały wprowadzenia poprawek (Polską i Hiszpanią). Dopiero po pół roku dalszych negocjacji, na szczycie RE w Dublinie 18-19 czerwca 2004 r. osiągnięto kompromis, a gotowy dokument podano do ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie. Znoszono system „filarów” UE, i obejmowano jednolitym systemem środków prawnych zarówno obszary dawnej WE, jak i II filar. W dziedzinie obrony obowiązywać miał mechanizm „stałej współpracy strukturalnej” – http://www.extra-mix.com.pl/ http://www.multi-katalog.net.pl/ http://www.super-micha.com.pl/ http://www.heyowo.eu http://www.schizofremia.eu http://www.flaga-biala.eu http://www.jest-super.eu http://www.nie-nie-nie.eu http://www.t-e-l-i.eu http://www.lyzeczka.eu http://www.czas-czas.eu grupa państw UE, które będą wypełniać podwyższone kryteria w zakresie bezpieczeństwa, będzie mogła podjąć ściślejsza współpracę i prowadzi w imieniu UE bardziej zaawansowane operacje wojskowe. 29 maja i 2 czerwca 2005 r. przeprowadzono referenda we Francji i Holandii – społeczeństwa odrzuciły TKUE. 16-18 czerwca 2005 r. szczyt RE w Brukseli zdecydował się na roczny „czas refleksji” i
  • 14. przedłużenie terminu ratyfikacji. Przeciwnicy TKUE twierdzili, że odrzucenie go przez choćby jedno państwo (możliwe zresztą było, że część państw, które nie przystąpiły do ratyfikacji, też ten dokument odrzuci), powoduje upadek całej koncepcji. Zwolennicy szukali nowych rozwiązań (np. ponownych referendów, modyfikacji TKUE, przyjęcia „okrojonego” TKUE, czy wreszcie powrotu do koncepcji „twardego jadra” Europy. Europejska Polityka Sąsiedztwa i Europejska Strategia Bezpieczeństwa Projekt „Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa” (dalej ESB) dla UE został oficjalnie przedstawiony na szczycie RE w Salonikach (19-20 czerwca 2003 r.), a następnie poddano go http://wysokipr.pl/ http://linklink.pl/ http://maszpanlink.pl/ http://ruchliwy.pl/ http://spadajcie.pl/ http://wezlinka.pl/ http://www.mp3-z.pl/ http://www.ciekawe-adresy24h.info.pl http://www.ciekawe-linki24h.org.pl http://www.ciekawy-katalog24h.com.pl http://www.ciekawy-katalog24h.info.pl http://www.ciekawy-katalog24h.net.pl 189 „Polska Zbrojna” nr 49 (7 grudnia) 2003 r., s. 8 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 102 – jak projekt TK – dyskusji wśród państw „25”. ESB powstała jako dokument uzupełniający TK: przedstawiała cele, dla których TK miał stworzyć instrumentarium. Za ogólny cel przyjęto: „bezpieczną Europę i lepszy świat” (a secure Europe and a better world).190 Natomiast przyjęta przez UE również 12 grudnia 2003 r. „Europejska Strategia Bezpieczeństwa” (pierwszy tego typu dokument) wykazywała wiele podobieństw do
  • 15. „Strategii” amerykańskich. Strategia definiowała UE jako podmiot bezpieczeństwa o charakterze globalnym (ważne założenie, wcześniej nigdzie tak jednoznacznie nie prezentowane). Do zagrożeń o charakterze strategicznym zaliczono międzynarodowy terroryzm, przy czym podkreślono, że dla UE może on mieć także charakter „wewnętrzny”, tj. zarówno bazy terrorystów, jak i ich cele ataków znajdą się na terenie Unii. Zagrożeniem byłoby też rozprzestrzenianie broni masowego rażenia, zwłaszcza w powiązaniu z http://hejlala.pl/ http://najsilniejszy.pl/ http://naszeseo.pl/ http://tajniaczek.pl/ http://www.ciekawy-katalog24h.org.pl http://www.dobre-adresy24h.net.pl http://www.dobre-linki24h.net.pl http://www.dobry-katalog24h.com.pl http://www.dobry-katalog24h.info.pl uproszczeniem technologii jej przenoszenia Czynnikiem zwiększającym zagrożenie jest wg ESB istnienie „państw upadłych”, czyli takich, których nominalne ośrodki władzy nie sprawują pełnej kontroli nad terytorium i ludnością, a w to miejsce wchodzą inne podmioty: organizacje terrorystyczne, zorganizowane grupy przestępcze, lokalni watażkowie. Odpowiedzią UE na te zagrożenia miało być: umacnianie stabilności i bezpieczeństwa w jej sąsiedztwie, tworzenie porządku międzynarodowego opartego na skutecznym multilateralizmie, umacnianie instytucji między narodowych oraz porządku opartego na zasadach prawa. UE w myśl ESB miała być bardziej aktywna, lepiej przygotowana do działania i bardziej spójna („more active, more capable, more coherent”).
  • 16. ESB akceptowała działania zbliżone do akcji Amerykanów: działania prewencyjne, a nawet uderzenia wyprzedzające. Strategia przewidywała w związku z tym opracowanie typów misji wojskowych UE, wykraczających poza operacje kryzysowe i humanitarne (które formalnie mogą być prowadzone już od 1992 r. jako tzw. „misje petersberskie”).191 W myśl ESB strategicznym priorytetem dla Europy byłoby rozwiązanie konfliktu na Bliskim Wschodzie. Za naturalnego sojusznika UE uznano Stany Zjednoczone, które „mogą http://dlapio.pl/ http://katalogujesz.pl/ http://seowcy.pl/ http://seozabojca.pl/ http://whitehatseo.pl/ http://www.dobry-katalog24h.net.pl http://www.dobry-katalog24h.org.pl http://www.fajne-adresy24h.org.pl http://www.fajne-linki24h.com.pl http://www.genialne-portale24h.org.pl http://www.interesujacy-katalog24h.com.pl stanowić potężną siłę na rzecz dobra w świecie”. UE deklarowała także gotowość współpracy z innymi potęgami, podzielającymi jej wartości i cele (m.in. Rosją i Chinami). Przykładem definiowania i realizacji ESB (interesującym, bo wyprzedzającym jej formalna inaugurację) była polityka UE wobec atomowych aspiracji Iranu. O ile amerykanie, zapoznając się ze stopniem zaawansowania irańskiego programu nuklearnego i podejrzewając, że mógł on służyć celom militarnym, zapowiadali twardą reakcje, nie 190 Thessaloniki European Council 19 and 20 June 2003, Presidency Conclusions, pkt 54 191 Stanisław Koziej, Wymiar europejski, „Polska Zbrojna” nr 49 (7 grudnia) 2003 r., s. 24-25
  • 17. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 103 wykluczając użycia wobec Teheranu siły (sekundował im Izrael, który zachowanie nuklearnego monopolu w regionie uważa za podstawę swojego bezpieczeństwa, a Iran otwarcie głosił wrogość wobec Żydów), o tyle UE stawiała na działania dyplomatycznogospodarcze. Wizyta szefów dyplomacji Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii w Teheranie 21 października 2003 r. przyniosła porozumienie, aczkolwiek niejednoznaczne: UE uznała prawo Iranu do pokojowego wykorzystania energii jądrowej, a Iran obiecał zawiesić swój program192. Europejska Polityka Sąsiedztwa. http://ihateyou.pl/ http://forpoland.pl/ http://dziensadu.pl/ http://niezindeksowany.pl/ http://seopan.pl/ http://seozboj.pl/ http://zerobl.pl/ http://www.interesujacy-katalog24h.info.pl http://www.interesujacy-katalog24h.net.pl http://www.interesujacy-katalog24h.org.pl http://www.kata-log24h.com.pl http://www.kata-log24h.info.pl http://www.kata-log24h.net.pl W marcu 2003 r. powstał projekt „Wider Europe – New Neigbourhood; Szersza Europa- Nowe Sąsiedztwo” skierowany do państw Basenu Morza Śródziemnego i byłego Związku Radzieckiego sąsiadujących z UE. Po dyskusji nad tym projektem 5 grudnia 2004 r. Komisja Europejska opublikowała raport o „Europejskiej Polityce Sąsiedztwa” (EPS ang.ENP) obejmujący politykę wobec:
  • 18. - Europy wschodniej (Białoruś, Ukraina, Mołdawia) - Kaukaz południowy (Gruzja, Armenia, Azarbejdżan) - basen Morza Śródziemnego (Izrael, Jordania, Maroko, Algieria, Egipt, Liban, Libia, Syria, Tunezja, Autonomia Palestyńska) 9 grudnia 2004 r. Komisja Europejska przyjęła 3-letni program działania wobec siedmiu krajów: Autonomii Palestyńskiej, Izraela, Jordanii, Maroka, Mołdawii, Tunezji i Ukrainy. Nie miały one perspektyw akcesji do UE, ale były traktowane w sposób uprzywilejowany w zakresie: - liberalizacji handlu: docelowo wejście do strefy wolnego handlu z UE; - pomocy gospodarczej; - harmonizacji prawa; http://www.guara-via.eu http://www.publika-re.eu http://bezlaski.pl/ http://pokazujesz.pl/ http://nobotak.pl/ http://www.kata-log24h.org.pl http://www.katalog-portali24h.org.pl http://www.katalog-stron24h.net.pl http://www.katalog-witryn24h.info.pl http://www.katalog-www24h.com.pl http://www.katalogg.net.pl http://www.kataloggg.info.pl - dopuszczenia do niektórych elementów wspólnego rynku: ułatwienia w przepływie pracowników, kapitału i usług. Na realizację Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (EISP) w latach 2007- 2013 przeznaczono 17,3 mld Euro. Równocześnie zlikwidowano fundusze TACIS i MEDEA, które stanowiły dotychczasową pomoc, przede wszystkim na likwidację składów broni, rekultywację terenów, wykorzystywanych do celów militarnych etc. 192 RS 2003/2004, s. 117-119
  • 19. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 104 Potencjał militarny UE EPBO miała w założeniu wyposażyć UE w instrumenty cywilne i wojskowe, służące do działań poza jej granicami, w celu utrzymywania pokoju, zapobiegania konfliktom i wzmacniania bezpieczeństwa międzynarodowego. W szczególności służyłyby one do prowadzenia misji rozbrojeniowych, operacji humanitarnych i ratowniczych, operacji http://www.info-strefa.net.pl/ http://www.lechowo.info.pl/ http://www.nice-story.net.pl/ http://www.sieciowo.eu http://www.luli-lali.eu http://www.katasza.eu http://www.kataloggg.org.pl http://www.katalogggg.com.pl http://www.kkaattaalloogg.com.pl http://www.kkaattaalloogg.info.pl bojowych w ramach reagowania kryzysowego, wymuszania pokoju i stabilizowania sytuacji po zakończeniu konfliktu, a także do działań antyterrorystycznych. Na szczycie UE-Rosja w Rzymie, 6 listopada 2003 r. omawiano możliwość korzystania [rzez UE z rosyjskich samolotów transportowych (RS 2003/2004, s. 215-216). Rada UE (w składzie MSZ+MON) w dniach 19-20 maja 2003 r. przyjęła projekt utworzenia w UE międzyrządowej Europejskiej Agencji Rozwoju Potencjału, Badań i Pozyskiwania Uzbrojenia (European Capabilities Development Research and Armament Acquisition Agency - ECDRAAA).193 Miesiąc później, na szczycie RE w Salonikach (Porto Carras) 19-20 czerwca 2003 r. zadeklarowano, że UE posiada już operacyjny potencjał
  • 20. niezbędny do realizacji „misji petersberskich” i zapowiedziano utworzenie do końca 2004 r. „Europejskiej Agencji Obrony” (European Defence Agency – EDA), następnie przemianowanej na Europejską Agencję Zbrojeniową (EAZ, European Armaments Agency - EAA)194 Jesienią 2003 r. do pomysłu budowy samodzielnej EPBO zaczęli przychylać się Brytyjczycy, którym zależało już tylko na tym, aby EPBO nie kolidowała z funkcjami NATO. Ich zdaniem Europa powinna zdobyć większą autonomię obronną, ale tylko w wypadkach, w których nie będzie zaangażowane NATO, a każdy kraj będzie mógł samodzielnie decydować o udziale w operacjach.195 Wielka Brytania była na tyle silnym krajem, że wymusiła na Francji i Niemczech powołanie nieformalnego „triumwiratu”, w praktyce decydującego o kształcie europejskiej obronności. Stąd w dniach 20-21 września 2003 r. w Berlinie odbył się http://www.miasto-stron.info.pl/ http://www.wiocharka.net.pl/ http://www.wielotematycznie.com.pl/ http://www.przepieknie.com.pl/ http://www.woow.net.pl/ http://www.wspaniale.info.pl/ http://www.mieszalniczka.com.pl/ http://www.kkaattaalloogg.net.pl http://www.kkaattaalloogg.org.pl http://www.ladny-katalog24h.com.pl http://www.ladny-katalog24h.info.pl http://www.mily-katalog24h.com.pl francusko-niemiecko-brytyjski szczyt (międzyrządowy, formalnie poza strukturami UE, podobnie jak pół roku wcześniejsze spotkanie założycielskie ESDU). Trzy mocarstwa stwierdziły, że UE „powinna być wyposażona we wspólną zdolność do planowania i
  • 21. prowadzenia operacji bez sięgania po zasoby i zdolności NATO”, a powinno to zostać zrealizowane „w porozumieniu z 25 państwami członkowskimi, ale również w gronie 193 Thessaloniki European Council 19 and 20 June 2003, Presidency Conclusions, pkt 65 194 Ibidem, pkt. 56 195 „Polska Zbrojna” nr 42 (19 października) 2003, s. 8, za: „The Times” z 13 października 2003 r. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 105 zainteresowanych partnerów”196. Porozumienie akcentowało nie tyle wzajemne gwarancje instytucjonalne, ile tworzenie autentycznego potencjału obronnego, wyrażanego m.in. we wzroście wydatków zbrojeniowych. Natomiast nie podjęto decyzji w sprawie utworzenia http://www.zakochany.net.pl/ http://www.zamkniety.pl/ http://www.zaspany.pl/ http://www.zazdrosny.com.pl/ http://www.zdradzony.com.pl/ http://www.katalog-city.net.pl http://www.katalog24h.info.pl/ http://www.mily-katalog24h.net.pl http://www.mocny-katalog24h.com.pl http://www.mocny-katalog24h.net.pl http://www.mocny-katalog24h.org.pl osobnej kwatery europejskich sił szybkiego reagowania i ich odrębnego sztabu, podlegającego UE, dublującego struktury NATO, a tym samym wkraczającego w kompetencje Paktu. Taką wolę miały głownie Niemcy i Francja, sprzeciwiały się jej takie kraje jak Wielka Brytania. Również finalizowane prace nad TKUE budziły sprzeciw Brytyjczyków, którzy nie chcieli poszerzenia kompetencji UE w zakresie obronności.197
  • 22. Dnia 17 listopada 2003 r. zaczęła powstawać EAZ (na jej czele miał stanąć Brytyjczyk N. Witney). Najwyższym organem EAZ miał się stać Komitet Sterujący Agencji (Agency’s Steering Board), złożony z ministrów Obrony, który zbierałby się dwa razy w roku (był to pierwszy tego typu organ w UE). Natomiast bieżące prace Agencji podlegać miały SG/WP. EAW ma składać się z Zarządu i czterech „Dyrektoriatów” - zdolności obronnych; - badawczo rozwojowego; - uzbrojenia; http://www.uparty.com.pl/ http://www.uprzedzony.pl/ http://www.uroczy.com.pl/ http://www.wrazliwy.com.pl/ http://www.wytrwaly.pl/ http://www.wzruszony.pl/ http://www.xdd.com.pl/ http://www.moje-strony24h.com.pl http://www.moje-strony24h.info.pl http://www.moje-strony24h.net.pl http://www.moje-strony24h.org.pl http://www.najlepsze-portale24h.com.pl http://www.najlepsze-portale24h.info.pl http://www.najlepsze-portale24h.net.pl - przemysłu zbrojeniowego. W 2004 r. zatrudniała 25 osób, a jej budżet wynosił 2,5 mln euro, a w 2005r już 80 pracowników z budżetem dziesięć razy większym198. 17 września 2004 r. w Noordwijk (Holandia) miało miejsce nieformalne spotkanie ministrów obrony państw UE z udziałem Sekretarze Generalnego NATO. Odbyło się również pierwsze posiedzenie Rady Zarządzającej Europejskiej Agencji Obrony, istniejącej od lipca 2004 r.199. Agencja miała przezwyciężać największe słabości europejskiego przemysłu zbrojeniowego: rozproszenie działań poszczególnych państw, dublowanie
  • 23. kosztów badawczorozwojowych, niewielką (w porównaniu np. z USA) skalę zamówień, podnoszącą jednostkowy koszt sprzętu. Inspirowane przez Agencję nowe mechanizmy na rynku uzbrojenia mają sprzyjać racjonalizacji: koordynowanie dostaw, prowadzenie wspólnych 196 O. Osica, Polityka paragrafów, „Polska Zbrojna” nr 44 (2 listopada) 2003 r., s. 26-27 http://www.samotny.com.pl/ http://www.sentymentalny.pl/ http://www.skromny.com.pl/ http://www.smutny.com.pl/ http://www.troskliwy.pl/ http://www.najlepsze-portale24h.org.pl http://www.najlesze-strony24h.net.pl http://www.nowy-katalog24h.com.pl http://www.nowy-katalog24h.net.pl http://www.nowy-katalog24h.org.pl http://www.platny-katalog24h.com.pl 197 „Polska Zbrojna” nr 48 (30 listopada) 2003 r., s. 8 198 W. Łuczak, Na równych prawach – Polska w Europejskiej Agencji Obrony, „Raport – wojsko, technika, obronność” (R-wto) nr 6/2004, s. 34-36; „Polska Zbrojna” nr 23 (6 czerwca) 2004 r., s. 7; R. Choroszy, Pogoń za Ameryką, „Polska Zbrojna” nr 25 (20 czerwca) 2004 r., s. 25 199 „Polska Zbrojna” nr 39 (26 września) 2004 r., s. 8 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 106 programów w dziedzinie nowych technologii (dzielenie się kosztami i ryzykiem w przypadku badań), mobilizowanie rządów do współpracy.200 Istniał spór o to, kto będzie zarządzał Agencją – wystarczające doświadczenie miał OCCAR, ale obawiano się, ze struktura OCCAR nie będzie współdziałać z EAZ.201 W czerwcu 2004r. Rada Europejska zatwierdziła tzw. Cel Strategiczny 2010 (Headline Goal 2010), który podkreśla rolę Unii, jako aktora globalnego, gotowego do
  • 24. przejęcia współodpowiedzialności za bezpieczeństwo globalne. W świetle nowych zagrożeń, ale zarazem nowych możliwości, państwa członkowskie zobowiązały się wspierać bezpieczeństwo i stabilność oraz międzynarodowy porządek. Unia, poszerzona do 25 państw, http://www.mojcion.pl/ http://www.niedoceniony.pl/ http://www.niemoralny.pl/ http://www.niesmialy.com.pl/ http://www.nieznosny.pl/ http://www.rozczarowany.pl/ http://www.platny-katalog24h.info.pl http://www.platny-katalog24h.net.pl http://www.polskie-witryny24h.info.pl http://www.portaliki-www24h.info.pl przy wzmocnionym potencjale cywilnym i wojskowym, będzie odgrywać decydującą rolę w początkowej fazie konfliktu, w fazie jego rozwoju oraz w zarządzaniu regionem po jego zakończeniu. Państwa członkowskie zapowiedziały, że dołożą wszelkich starań, aby do roku 2010 osiągnąć zdolność do całościowego, przede wszystkim wiarygodnego i efektywnego objęcia całego spektrum operacji zarządzania kryzysowego, które obejmie „operacje humanitarne i ratownicze, operacje utrzymywania pokoju, operacje sił bojowych zarządzania kryzysowego, włącznie z zaprowadzaniem pokoju”202. Bezpieczeństwo europejskie, nie może opierać się jedynie o tzw. „miękkie” środki prowadzenia operacji polityczno-dyplomatycznych. Charakter nowych zagrożeń, złożoności konfliktów wymaga spójnego połączenia zarówno zdolności politycznych jak i wojskowych, obejmujących gotowość sił europejskich do odpowiedzialności za utrzymanie
  • 25. bezpieczeństwa w regionie, jak i gotowość państw członkowskich do mobilizacji swoich potencjałów na szczeblu krajowym i chęć wykorzystania ich na szczeblu wspólnotowym. UE finansuje realizacje porozumień rozbrojeniowych, takich jak NPT, czy CTBT, a także wspiera reżim MAEA. 12 lipca 2004 r. utworzono Europejską Agencję Obrony. Jesień 2004: spór UE-USA o embargo na broń do Chin (nałożone w 1989 r., UE chce je http://www.delikatny.com.pl/ http://www.kochajacy.pl/ http://www.leniwy.com.pl/ http://www.miekki.pl/ http://www.portaliki-www24h.net.pl http://www.serwisiki-www24h.info.pl http://www.serwisiki-www24h.net.pl http://www.silny-katalog24h.com.pl http://www.silny-katalog24h.info.pl znieść, USA – utrzymać). W 2005 r. USA wydały na obronność 3,7 % PKB (ok. pół biliona usd), a UE – 1,8 % PKB 200 Z. Lentowicz, Wyścig po bezpieczeństwo, „Rzeczpospolita” 28 maja 2004 r. 201 R. Choroszy, Porządkowanie europejskiego stołu, „Polska Zbrojna” nr 40 (5 października) 2003 r., s. 22 202 Headline Goal 2010 approved by General Affairs and External Relations Council on 17 May 2004 endorsed by the European Council of 17 and 18 June 2004, s. 1, http://ue.eu.int/uedocs/cmsUpload/2010%20Headline%20Goal.pdf. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 107 Wykład 9 Drugi etap misji UE W pierwszych latach XXI w. misje prowadzone przez UE stawały się coraz bardziej skomplikowane, liczne i wielozadaniowe. Jednostki wojskowe wysyłane na te
  • 26. misje otrzymywały nazwę EUFOR, a jednostki policyjne – EUPOL Rok 2004: Kosowo – 17,5 tys. żołnierzy, Bośnia – 7 tys. Misje UE na przełomie wieków http://www.bezczelny.com.pl/ http://www.bohaterski.pl/ http://www.buuuu.pl/ http://www.cierpliwy.pl/ http://www.silny-katalog24h.org.pl http://www.stary-katalog24h.com.pl http://www.stary-katalog24h.info.pl http://www.stary-katalog24h.org.pl http://www.stronki-internetowe24h.com.pl http://www.super-adresy24h.com.pl http://www.super-katalog24h.info.pl W okresie 1999-2004 prowadzone przez UE i UZE operacje cywilno-wojskowe stawały się coraz bardziej skomplikowane. Można wśród nich wymienić: - działania prewencyjne (Kosowo 1998-1999), - wprowadzanie „od podstaw” miejscowych struktur administracji i rządów prawa (Kosowo po 1999 r. a w szczególności od 2003 r.) - zatrucie Dunaju 2000 Po zakończeniu wojny w Kosowie na obszarach lokalnych konfliktów organizowano europejskie misje ‘crisis management’ zorganizowano. W kwietniu 2000 r. NATO przekazało dowodzenie kosowską misją KFOR w ręce oficerów Eurokorpusu (nie samej jednostki, ale ok. 350 jej oficerów). Nieco później (1 listopada 2000 r. - 2 kwietnia 2001 r.) EUROFOR prowadził w Albanii operację „Joint Guardian”, włączoną następnie do misji KFOR. Dnia 12 marca 2001 r. obserwatorów z EUMM (Misji Monitorującej UE, działającej na Bałkanach od 1991 r.) wysłano do „strefy buforowej” pomiędzy Kosowem a Serbią, aby nadzorowali przestrzeganie rozejmu i monitorowali sytuację, zapobiegając albańsko-
  • 27. serbskim starciom. Misja w Macedonii Na przełomie 2000-2001 r. rozpoczęły się walki w zamieszkanych przez albańską http://www.straszny.pl/ http://www.szczesliwa-7.pl/ http://www.wspanialydzien.pl/ http://www.zainteresowany.pl/ http://www.trujacy.pl/ http://www.zamyslony.pl/ http://www.super-katalog24h.org.pl http://www.super-linki24h.info.pl http://www.swietne-www24h.com.pl http://www.sympatyczny-katalog24h.com.pl http://www.sympatyczny-katalog24h.net.pl http://www.sympatyczny-katalog24h.org.pl mniejszość rejonach Macedonii.203 Początkowo UE i NATO wywierały na strony konfliktu jedynie nacisk polityczno-gospodarczy, co okazało się nieskuteczne. Dnia 29 czerwca 2001 r. NATO wyraziło zgodę na rozlokowanie w Macedonii 3000-4500 żołnierzy dla nadzorowania rozejmu (zawartego 13 sierpnia 2001 r.) i rozbrojenia albańskiej partyzantki w ramach operacji „Konieczne Żniwa” („Essential Harvest”). Po zakończeniu „Żniw” (będących pierwszą i najbardziej ryzykowną częścią operacji), 15 grudnia 2001 r. rozpoczęto misję „Bursztynowy Lis” („Amber Fox”): ok. 300 obserwatorów UE i OBWE, chronionych przez 203 Zostały one sprowokowane przez albańską Narodową Armię Wyzwoleńczą (skrót UCK nawiązywał do organizacji, która dwa lata wcześniej walczyła w Kosowie). Macedonii zagroziła destabilizacja, ponieważ Albańczycy stanowili 25-40 % ludności. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 108
  • 28. 700 żołnierzy NATO i wspieranych przez struktury KFOR, miało nadzorować przestrzeganie warunków pokoju na prowincji. W ciągu 2002 r. UE wielokrotnie deklarowała gotowość przejęcia od NATO tej operacji, polegającej już głownie na działaniach cywilnych: http://wpisoteka.pl/ http://top-indeksacja.pl/ http://linkoteka.com.pl/ http://www.dobre-witryny.pl/ http://www.fajne-stronki.pl/ http://www.super-witrynki.pl/ stabilizacji i odbudowie Macedonii (szczególnie zainteresowane były: Francja, Włochy, Grecja i Niemcy). Problemem, który odwlekał przekazanie misji pod egidę EPBO, był jednak brak odpowiednich mechanizmów konsultacyjnych UE-NATO, na bazie porozumienia „Berlin plus”, a także tradycyjny już brak europejskiego potencjału militarnego, którym musiałoby się podzielić NATO.204 Porozumienie dotyczące współpracy UE i NATO zawarto 16 grudnia 2002 r. (Berlin plus) i z dniem 1 kwietnia 2003 r. Pakt przekazał Unii misję pokojową w Macedonii. Misja UE otrzymała kryptonim „CONCORDIA” („Sojusznicza Harmonia”) UE przejęła 31 marca 2003 r. od NATO odpowiedzialność za misję w Macedonii liczącą ok. 350 żołnierzy (głównie Francuzów i Niemców), także z krajów kandydujących w tym Polaków było 17. UE nadała jej kryptonim EUFOR „Concordia” – liczyła ona już ok. 400 żołnierzy z 27 państw (w tym 25 Polaków). UE nie budowała własnej infrastruktury, przejmując misję przejęła związane z nią wyposażenie NATO. W istocie był to
  • 29. warunek powodzenia operacji, gdyż UE finansowo nie podołałaby tej misji. UE podejmowała decyzje polityczne, a w SHAPE reprezentowało ją ok. 10 oficerów. Przejęcie przez Unię militarnej http://www.wasze-strony24h.org.pl http://www.witrynki-internetowe24h.org.pl http://www.wszystkie-witryny24h.com.pl http://www.wszystkie-witryny24h.info.pl http://www.wszystkie-witryny24h.net.pl odpowiedzialności za misję było logicznym uzupełnieniem jej politycznego i gospodarczego zaangażowania w odbudowę Bałkanów. Zarazem powierzono Unii najmniejszą i najspokojniejszą (w porównaniu z Bośnią i Kosowem) misję w regionie. Operacja „Concordia” zakończyła się już 15 grudnia 2003 r.: przekształcono ją w misję policyjną EUPOL „Proxima”. Ok. 200 oficerów policji i doradców z 15 ówczesnych państw UE, 12 krajów kandydujących, a także Norwegii i Turcji miało szkolić miejscowych funkcjonariuszy, patrolować granice, służyć pomocą prawną, zwalczać zorganizowaną przestępczość i przejmować broń magazynowaną przez cywili podczas walk. Misja „Proxima” zakończyła się 14 grudnia 2005 r.205 W istocie misję tą można uznać za swoisty unijny „trening”. MISJA ALTHEA - w Bośni206 204 Barcelona European Council, 15 and 16 March 2002, Presidency Conclusions, Part II, Former Yugoslav Republic of Macedonia, pkt. 60-61; Seville European Council, 21 and 22 June 2002, Presidency Conclusions, pkt. 14; Copenhagen European Council, 12 and 13 December 2002, Presidency Conclusions, pkt. 28. 205 Jarosław Rybak, „Concordia” skazana na sukces, „Polska Zbrojna” nr 52 (28 grudnia) 2003 r., s. 26
  • 30. 206 Materiały ze strony http://www.euforbih.org Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 109 W ciągu 2002 r. UE wielokrotnie wyrażała gotowość prowadzenia od 1 stycznia 2003 r. http://www.naiwny.pl/ http://www.niewinny.pl/ http://www.odwazny.pl/ http://www.twoje-strony24h.com.pl http://www.twoje-strony24h.info.pl http://www.twoje-strony24h.net.pl misji w Bośni-Hercegowinie. Byłaby to pierwsza dość duża (kilka tysięcy żołnierzy) misja „zarządzania kryzysem”. NATO było gotowe przekazać misję o tyle, o ile UE będzie miała odpowiednie struktury, aby ją kontynuować. Porozumienie UE-NATO z 16 grudnia 2002 r. umożliwiło Unii podjęcie w 2003 r. niewielkiej „pilotażowej” misji policyjnej w Bośni (European Union Police Mission - EUPM).207 Dnia 4 października 2003 r., przy okazji rozpoczęcia Konferencji Międzyrządowej w sprawie Traktatu Konstytucyjnego, w Rzymie odbyło się I nieformalne spotkanie ministrów obrony 25 państw: członków i kandydatów do UE. Zapowiedzieli oni, ze UE w połowie 2004 r. będzie w stanie przejąć dowodzenie nad misją w Bośni. Misja ta miałaby liczyć już tylko ok. 6 tys. żołnierzy (na początku 1996 r. międzynarodowy kontyngent liczył 60 tys. żołnierzy) i miałaby charakter bardziej policyjny niż militarny. Z kolei 8 i 9 października na spotkaniu MON państw NATO w Colorado Springs rozważano kwestie przekazania tej operacji „od strony NATO”.208 Wojskowa misja UE w Bośni o kryptonimie „Althea” została zaakceptowana
  • 31. przez NATO na szczycie NATO w Stambule 28-29 czerwca 2004 r. 209Uprawomocniła ją też RB ONZ w rezolucjach z 2004 r. (nr 1551 z 9 lipca i nr 1575 z 22 listopada). Misja UE http://www.wasze-strony24h.com.pl http://www.wasze-strony24h.info.pl http://www.wasze-strony24h.net.pl http://www.wszystkie-witryny24h.org.pl http://www.tylko-dobre-www.net.pl http://www.ciekawe-stronki-www.info.pl rozpoczęła się 2 grudnia 2004 r., w składzie 7 tys. żołnierzy (mniej więcej tyle samo liczył SFOR), których liczbę stopniowo redukowano: w 2007 r. było ich już tylko 2500. Do ich zadań należało: szkolenie miejscowej policji, zwalczanie przestępczości, ściganie zbrodniarzy wojennych. Misja miała być wstępem do operacji „militarnej”, która miałaby liczyć już tylko ok. 6 tys. żołnierzy (na początku 1996 r. było ich 60 tys.) i miałaby charakter bardziej policyjny niż militarny. Jednak misja „militarna” opóźniła się o niemal 2 lata. Misja „Althea” opiera się na regulacjach VII rozdziału Karty ONZ i została przez ONZ zaakceptowana. Dwie rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z II połowy 2004 r. (nr 1551 z 9 lipca i nr 1575 z 22 listopada) zaaprobowały inicjatywę UE i uprawomocniły ją. Misja UE stała się prawnym następcą sił SFOR i miała kontynuować te same zadania – w szczególności stabilizować kraj i realizować porozumienia pokojowe zawarte w Dayton i w Paryżu w 1995r. Nie spodziewano się, aby przejęcie misji przez UE z rąk NATO przyniosło jakościowe zmiany: „Zasadniczą zmianą będzie wciągnięcie unijnej flagi na dowództwie misji. Innych 207 Seville European Council, 21 and 22 June 2002, Presidency Conclusions,
  • 32. pkt. 13; Copenhagen European Council, 12 and 13 December 2002, Presidency Conclusions, pkt. 29. 208 „Polska Zbrojna” nr 41 (12 października) 2003 r., s. 8; nr 42 (19 października) 2003 r., s. 8; Bogdan Klich, Poprawki do partytury, „Unia & Polska” styczeń-luty 2005 r., s. 18-19 209 „Polska Zbrojna” nr 41 (12 października) 2003 r., s. 8; nr 42 (19 października) 2003 r., s. 8; Bogdan Klich, http://polskikatalogfirm.pl/ http://top-link.pl http://twojlink.com.pl/ http://www.extra-portaliki.pl/ http://www.cool-katalog.pl/ Poprawki do partytury, „Unia & Polska” styczeń-luty 2005 r., s. 18-19 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 110 zmian być nie może, bo operacja unijna to kontynuacja wysiłków NATO (...) W terenie więc większych różnic nie da się zauważyć”210 Misja „Althea” rozpoczęła się 2 grudnia 2004 r. – zadania wcześniej działających sił NATO (SFOR) przejął EUFOR i miała kontynuować te same zadania – w szczególności stabilizować kraj i realizować porozumienia pokojowe zawarte w Dayton i w Paryżu w 1995r. W misji uczestniczy ok. 250 żołnierzy polskich, z 6 Brygady Desantowo- Szturmowej w Krakowie. Ich jednostka wchodzi w skład Wielonarodowej Grupy Bojowej „Północ” i wraz z Turkami i Portugalczykami tworzy tzw. „batalion manewrowy”. Polacy prowadzą też 2 z 14 „zespołów obserwacyjno-łącznikowych” (tzw. LOT), które służą kontaktom z miejscową ludnością i monitorowaniu sytuacji w terenie. 211 Siły UE to 7000 żołnierzy – tyle, ile uprzednio liczył SFOR (w praktyce są to te same
  • 33. jednostki). Misja jest prowadzona z wykorzystaniem środków i wyposażenia NATO, przekazanych na podstawie porozumienia „Berlin plus”. Istota „przejęcia misji” polega tu na dowodzeniu, logistyce i finansowaniu całego przedsięwzięcia. Siły EUFOR mają zadania http://www.twoje-strony24h.org.pl http://www.genialne-portale-www.org.pl http://www.cudowne-witrynki-www.com.pl http://www.katalog-nr21.net.pl http://www.katalog-na-7.com.pl szczególne: współpraca z Biurem Wysokiego Przedstawiciela (działającego od 14 grudnia 1995 r., na podstawie pokoju z Dayton), będącego zarazem Specjalnym Przedstawicielem UE w Bośni i Hercegowinie, a także realizacja Procesu Stabilizacji i Stowarzyszenia (specjalnego projektu, stworzonego przez UE dla „Zachodnich Bałkanów”, czy wreszcie współpraca z Międzynarodowym Trybunałem ds. Zbrodni w Byłej Jugosławii. W misji uczestniczą 33 państwa (22 z UE). Siły UE podzielono na trzy wielonarodowe formacje („multinational task forces”), działające w różnych częściach Bośni: - Północ (MTF-N), kierowany przez Finów, z kwaterą w Tuzli - 1300 żołnierzy; w jego skład wchodzi też kontyngent polski. - Południowy-Wschód (MTF SE), kierowany przez Francuzów, z kwaterą w Mostarze - 1400 żołnierzy; - Północny-Zachód (MTF NW), z kwaterą w Banja Luce – 1000 żołnierzy. Oprócz tego ok. 2000 żołnierzy z tzw. Theatre Troops jest rozrzuconych po całym kraju. Dowódcą EUFOR jest brytyjski generał, David Leakey. Kwatera Głowna znajduje się w Sarajewie, a razem z nią - Zintegrowana Jednostka Policyjna (Integrated Police Unit) – 500
  • 34. funkcjonariuszy. „ARTEMIS” („ARTEMIDA”) w Kongo 210 Franciszek Gągor (generał dywizji, polski przedstawiciel wojskowy przy komitetach wojskowych NATO i UE), Unia idzie do wojska, „Polska Zbrojna” nr 37 (12 września) 2004 r., s. 11- 12 211 „Polska Zbrojna” nr 52 (26 grudnia) 2004 r., s. 9, Tadeusz Wróbel, Spokojna bomba niepokoju, „Polska Zbrojna” nr 1 / 2005 r., s. 31-32 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej Wiesław Bokajło 111 http://slounik.pl http://www.inwestycjeodadoz.pl/ http://www.zabawki-24h.pl/ Wiosną 2003 r. w płnocno-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga wybuchły walki międzyplemienne. Nieskuteczność „błękitnych hełmów” ONZ (stacjonujących tam w ramach misji MONUC) skłoniła RB ONZ do podjęcia dnia 30 maja 2003 r. rezolucji nr 1484 o utworzeniu w regionie sił stabilizacyjnych(mających znacznie szersze uprawnienia, w tym możliwość użycia siły dla realizacji swoich zadań), chroniących działania ONZ – z mandatem ograniczonym do 1 września. O pomoc zwrócono się do UE, która wysłała pierwszych żołnierzy do Konga już 6 czerwca. Oficjalnie operacja „Artemida” rozpoczęła się 12 czerwca. Brało w niej udział początkowo 1400, później 2200 unijnych żołnierzy. Połowa to Francuzi: odpowiedzialni także za dowodzenie i logistykę. Reszta to wojska Belgii, Irlandii, Niemiec, Szwecji, Wielkiej Brytanii, oraz kilku krajów pozaeuropejskich i afrykańskich – rozmieszczonych na wschodzie kraju. Nasuwa się pytanie – czy nie jest to zwykła francuska operacja w Czarnej Afryce, jakich Paryż przy użyciu Legii Cudzoziemskiej
  • 35. przeprowadził już wiele – tyle że tym razem pod egidą UE i za jej pieniądze. Misja wykazała braki w wyposażeniu unijnych armii: zasięg francuskich samolotów okazał się niewystarczający do działania na dystansie 6200 km.212 Sama operacja była stosunkowo niewielka: sama Francja jesienią 2002 r. wysłała do niedalekiego Wybrzeża Kości Słoniowej 2500 żołnierzy, pod koniec 2004 r. było ich już ok. 5000, a realizowali oni misję niezależnie od ponad 6000 „błękitnych hełmów (misja Francji współdziałała z ONZ, ale nie była jego elementem)213 Misja „Artemis” miała za zadanie wymuszanie pokoju. Była ona swoistą „misją wzorcową”, ponieważ specjaliści zakładają, ze właśnie w Afryce unijne siły będą musiały interweniować najczęściej. Również charakter misji byłby wzorcem na przyszłość. Misja zakończyła się 1 września 2003 r. Misja zacieśniła współpracę między UE a ONZ. „Precedens ekwilibrystyki proceduralnej przy okazji montowania operacji UE w Kongo powinien być ostrzeżeniem”214 Po zakończeniu unijnej misji, sytuacja w Kongo była daleka od stabilizacji. Władze państwa miały kłopoty z budową własnych sił policyjnych, więc znów poprosiły o pomoc UE. Przez niemal 2 lata (5 lutego 2005 – 31 grudnia 2006) działała misja „EUPOL Kinshasa”: ok. 30 unijnych oficerów policji szkoliło miejscowych funkcjonariuszy. W tym też czasie http://www.strony24h-www.org.pl http://www.portale24h-www.net.pl http://www.zbior-stron-www.com.pl http://www.wwwkatalogwww.net.pl