1. Pensioenwijzigingen
2014 - 2015
Resultaten enquête

2. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 2
Hierbij treft u de resultaten aan van de enquête die Aon Hewitt in april-mei 2014 heeft gehou-
den onder 2000 werkgevers. De vraagstelling ging over zowel de inmiddels doorgevoerde
aanpassingen per 1 januari 2014 als over de plannen met betrekking tot de aanpassingen per
1 januari aanstaande.
Samenvatting van de resultaten:
Per 1 januari 2014 heeft 78% van de werkgevers zijn pensioenregeling aangepast. Maar liefst 80% denkt
dat zij opnieuw aanpassingen op de regeling zullen moeten doen om per 1 januari 2015 niet fiscaal
bovenmatig te zijn. En bijna 1 op de 7 weet nu nog niet of zij aan de nieuwe wetgeving zullen voldoen.
De belangrijkste aanpassing die per 01-01-2014 zijn doorgevoerd zijn:
• Het aanpassen van de pensioenleeftijd naar 67 jaar 75%.
• Het verlagen van de opbouwpercentage 60%.
• Het aanpassen van de premiestaffel 30%.
Door deze aanpassingen is voor minder dan de helft (42%) van de werkgevers de premielast gedaald.
Als er wel sprake was van premiedaling kwam het overgrote deel ten gunste van de werkgevers (76%).
In ruim 57% van de gevallen kwam de premiedaling ook ten gunste van de werknemers.
Ondanks dat een groot deel van de werkgevers (81%) zegt dat ze de pensioenregeling weer gaan
aanpassen, geeft bijna de helft aan nog geen idee te hebben op basis van welke uitgangspunten ze dit
willen doen. Maar verlagen en betere voorspelbaarheid van de pensioenpremie scoren zeer hoog op
het wensenlijstje.
Als de aanpassing leidt tot een verlaging van de pensioenpremie dan zal dit ook voor 2015 voor het grootste
deel ten gunste van de werkgevers komen en in mindere mate ten gunste van de werknemers. Slechts een
klein deel van de werkgevers zal de versobering compenseren in het salaris (16%).
Het grootste deel van de werkgevers met personeel in dienst dat meer verdient dan € 100.000,- wenst de
pensioenfaciliteit te handhaven.
4 van de 5 werkgevers hebben personeel in dienst dat meer dan € 100.000,- verdient en daarvan geeft
2/3 aan dat ze behoefte hebben om een pensioenregeling te handhaven voor het deel boven de
€ 100.000,-. Conclusie is dat ruim de helft van alle werkgevers graag een pensioenoplossing wenst voor
de betreffende groep.
Wij danken u voor uw deelname aan deze enquête en hopen dat de resultaten u helpen bij het maken van
de juiste keuzes voor de aanpassingen die op u afkomen per 1 januari aanstaande.
Met vriendelijke groet,
Frank Driessen
CCO Aon Hewitt

3. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 3
Algemene informatie
Hoe groot is uw onderneming?
• 22 % 0 - 50 medewerkers
• 28% 50 - 300 medewerkers
• 50% meer dan 300 medewerkers
In welke bedrijfstak bent u actief?
• 2 % landbouw
• 23 % Industrie
• 1 % Energie- en waterleidingbedrijven
• 2 % Bouwnijverheid
• 14 % Handel, horeca en reparatie
• 7 % Vervoer, opslag en communicatie
• 26 % Financiële en zakelijke dienstverlening
• 1 % Zorg
• 24 % Overige
Heeft u voor nieuwe medewerkers een andere pensioenregeling dan voor
bestaande medewerkers?
• 16 % Ja
• 84% Nee

4. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 4
Door welke pensioenuitvoerder wordt uw pensioenregeling uitgevoerd?
• 20 % Een bedrijfstakpensioenfonds
• 23% Een ondernemingspensioenfonds
• 6 % Een Premie Pensioeninstelling (PPI)
• 51 % Een direct verzekerde regeling verzekeraar
Wat voor soort pensioenregeling heeft u voor bestaande medewerkers?
• 26 % Eindloonregeling
• 22 % Middelloonregeling met indexatie uit beleggingsrendement
• 30 % Middelloonregeling met indexatie voor actieven uit premie
• 9 % Beschikbare premieregeling
• 4 % Collectief beschikbare premieregeling
(een vaste premie, met onderliggend een middelloon- of
eindloonregeling)
• 9 % Hybride pensioenregeling
(b.v. een middelloonregeling met boven een bepaald salaris
een beschikbare premieregeling)

5. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 5
Wat voor soort pensioenregeling heeft u voor nieuwe medewerkers?
• 4 % Eindloonregeling
• 28 % Middelloonregeling met indexatie uit beleggingsrendement
• 18 % Middelloonregeling met indexatie voor actieven uit premie
• 31 % Beschikbare premieregeling
• 10 % Collectief beschikbare premieregeling
(een vaste premie, met onderliggend een middelloon- of
eindloonregeling)
• 9 % Hybride pensioenregeling
(b.v. een middelloonregeling met boven een bepaald salaris
een beschikbare premieregeling)
Ondernemingen met 0-50
medewerkers: Wat voor soort
pensioenregeling heeft u voor
nieuwe medewerkers?
• 4,5 % Eindloonregeling
• 17 % Middelloonregeling met
indexatie uit
beleggingsrendement
• 22 % Middelloonregeling met
indexatie voor actieven uit premie
• 52 % Beschikbare premieregeling
• 4,5 % Collectief beschikbare
premieregeling (een vaste
premie, met onderliggend een
middelloon- of eindloonregeling)
• 0 % Hybride pensioenregeling (b.v.
een middelloonregeling met
boven een bepaald salaris een
beschikbare premieregeling)
Ondernemingen met 50-300
medewerkers: Wat voor soort
pensioenregeling heeft u voor
nieuwe medewerkers?
• 0 % Eindloonregeling
• 21 % Middelloonregeling met
indexatie uit
beleggingsrendement
• 35 % Middelloonregeling met
indexatie voor actieven uit premie
• 41 % Beschikbare premieregeling
• 0 % Collectief beschikbare
premieregeling (een vaste
premie, met onderliggend een
middelloon- of eindloonregeling)
• 3 % Hybride pensioenregeling (b.v.
een middelloonregeling met
boven een bepaald salaris een
beschikbare premieregeling)
Ondernemingen met meer dan
300 medewerkers: Wat voor soort
pensioenregeling heeft u voor
nieuwe medewerkers?
• 5 % Eindloonregeling
• 36 % Middelloonregeling met
indexatie uit
beleggingsrendement
• 9 % Middelloonregeling met
indexatie voor actieven uit premie
• 17 % Beschikbare premieregeling
• 19 % Collectief beschikbare
premieregeling (een vaste
premie, met onderliggend een
middelloon- of eindloonregeling)
• 14 % Hybride pensioenregeling (b.v.
een middelloonregeling met
boven een bepaald salaris een
beschikbare premieregeling)

6. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 6
Aanpassingen 2014
Wat is er al gebeurd? Per 1 januari 2014 is de pensioenrichtleeftijd in de pensioenregelingen van 65 jaar naar 67 jaar.
Op die datum zijn de opbouwpercentages voor de pensioenopbouw verlaagd. Bij eindloonregelingen ging het
opbouwpercentage omlaag van 2% naar 1,9%. Bij middelloonregelingen ging het opbouwpercentage van 2,25%
naar 2,15%, en voor beschikbare premieregelingen zijn de premiestaffels verlaagd.
Heeft u per 1 januari 2014 uw pensioenregeling aangepast?
• 78 % Ja
• 22 % Nee
Wat heeft u aangepast in uw regeling?
Zijn er, als gevolg van de versobering van de pensioenregeling, premieaanpassingen geweest?
• 42 % Ja
• 58 % Nee
Op welke wijze is de premieverlaging besteed?
0 %
10 %
20 %
30 %
40 %
50 %
60 %
70 %
80 %
90 %
100 %
60 %
Het opbouwper-
centage verlaagd
per 01-01-2014
30 %
De hoogte van de
premiestaffel voor
de beschikbare
premieregeling
is verlaagd
76 %
De pensioenleeftijd
van 65 jaar naar
67 jaar
26 %
Niets, er wordt
voldaan aan alle
fiscale kaders
17 %
Anders
0 %
10 %
20 %
30 %
40 %
50 %
60 %
70 %
80 %
90 %
100 %
76 %
Verlaging pensioen-
premie werkgever
57 %
Verlaging pensioen-
premie werknemer
7 %
Verhoging salaris
2,5 %
Anders

7. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 7
Aanpassingen 2015
Met ingang van 1 januari 2015 wordt het fiscale regime verder versoberd. De maximale opbouwpercentages worden
dan verder verlaagd naar 1,657% voor een eindloonregeling en naar 1,875% voor een middelloonregeling. Ook voor
beschikbare premieregelingen gelden straks nieuwe premiestaffels.
Maximum pensioengevend salaris
Er zal een maximum salaris komen op grond waarvan een pensioen kan worden berekend dat fiscaal wordt
ondersteund. Heeft een werknemer een bruto salaris van meer dan € 100.000,- dan is het niet mogelijk om over het
meerdere fiscaal vriendelijk pensioen op te bouwen.
Voldoet uw pensioenregeling al aan het nieuwe fiscale kader per 1 januari 2015?
• 12 % Ja
• 73 % Nee
• 15 % Onbekend
Gaat u uw pensioenregeling per 01-01-2015 wijzigen?
• 81 % Ja
• 14 % Nee
• 5 % Onbekend

8. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 8
Welke uitgangspunten hanteert u verder bij de wijziging van de pensioenregeling?
Als de pensioenpremie door de wijziging van de pensioenregeling daalt, op welke wijze
wilt u de premieverlaging dan besteden?
Overweegt u per 1 januari 2015 de uitvoeringsvorm te wijzigen? (bijvoorbeeld van een
pensioenfonds naar een verzekeraar)
• 8 % Ja
• 92 % Nee
0 %
10 %
20 %
30 %
40 %
50 %
60 %
70 %
80 %
90 %
100 %
53 %
Verlaging pensioen-
premie werkgever
46 %
Verlaging pensioen-
premie werknemer
16 %
Verhoging salaris
27 %
Anders
0 %
10 %
20 %
30 %
40 %
50 %
60 %
70 %
80 %
90 %
100 %
28 %
Verlagen
pensioen-
lasten
20 %
Verminderen
IFRS/US
GAAP
balans-
gevolgen
27 %
Verbeteren
voorspelbaar-
heid
pensioen-
premie
15 %
Verbeteren
uitvoerbaar-
heid pensi-
oenregeling
5 %
Invoeren
aparte
pensioen-
regeling
nieuwe
medewer-
kers
15 %
Harmoniseren
bestaande
regelingen
tot 1
pensioen-
regeling
11 %
Wijziging
BPF volgen
47 %
Nog niet
(alle) uit-
gangspunten
zijn bepaald
20 %
Anders

9. Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 9
Heeft u behoefte om een soort pensioenvoorziening voor salarissen boven € 100.000,-
te handhaven?
• 66 % Ja
• 34 % Nee
Op welke wijze zou u invulling willen geven aan de pensioenvoorziening?
• 42 % Netto lijfrente
• 58 % Anders
Heeft u werknemers die meer verdienen dan het maximumsalaris waarover fiscaal
gefaciliteerd pensioenopbouw mag plaatsvinden per 01-01-2015 (€ 100.000,-)?
• 81 % Ja
• 19 % Nee

10. U heeft aangegeven geen behoefte te hebben aan een pensioenoplossing voor
werknemers met een salaris boven € 100.000,- . Op welke wijze neemt u dit mee in uw
afspraken over uw arbeidsvoorwaarden?
Wijziging pensioenregeling per 1-1-2014 en per 1-1-2015?
• 75 % Aanpassing pensioenregeling in 2014 en 2015
• 12 % Aanpassing pensioenregeling alleen per 1-1-2014
• 8 % Aanpassing pensioenregeling alleen per 1-1-2015
• 5 % Geen aanpassing pensioenregeling in 2014 en 2015
0 %
5 %
10 %
15 %
20 %
25 %
30 %
35 %
40 %
11 %
Wordt niet
meegenomen
29 %
Via salaris
(gedeeltelijk)
compenseren
1 %
Via levensloopre-
geling (gedeelte-
lijk) compenseren
6 %
Aanvullende
AO- en overlij-
densverzekering
37 %
Anders
Pensioenwijzigingen 2014 - 2015 - Resultaten enquête | 10
Meer informatie
Heeft u vragen of wilt u meer informatie, neem dan contact op met Frank Driessen,
T 06 1299 1885 of E frank.driessen@aonhewitt.com.
1130-39-Enquetteoutput-V9