Impressie van de het mini symposium MVO loont, aangeboden door gemeente Renkum op 31 mei 2013. met o.a. prof. dr. Jan Jonker, De Duurzame Winkelstraat, Het Groene Podium, Brotherwood

1. Impressie Mini Symposium MVO loont
Renkum, 31 mei 2013
Wethouder Erik Heinrich opent het symposium en heet de
aanwezigen welkom in het zonnige en duurzame Golden Tulip
Arnhem Doorwerth, finalist in de MVO prijs Renkum 2011.
Renkum is Millenniumgemeente en Fairtrade gemeente. De
gemeente wil duurzame ontwikkeling waar mogelijk
ondersteunen. In de afgelopen jaren leidde dit oa tot
Investeren in herstructureren bedrijventerreinen
Renkums Beekdal
Taskforce leegstand en leefbaarheid
Oosterbeek: het laren van het Oosten
Airborne: bevrijdingstoerisme ism met Wageningen
Westerbouwing
MVO prijs
Duurzaam inkopen
De gemeente ziet haar eigen rol in deze ontwikkelingen als
faciliteren van en meedenken met ondernemers en burgers.
Jan Jonker: Nieuwe Business Modellen
Jan Jonker is hoogleraar duurzaam ondernemen aan de Radboud Universiteit en initiatiefnemer van
Our Common Future 2.0. Hij leidt Europees onderzoek naar Nieuwe Business Modellen: nieuwe
verdienmodellen waarin meervoudige waardecreatie centraal staat. Zijn ambitie: onderzoek doen,
kennis delen, activiteiten organiseren die laten zien dat duurzaamheid er toe doet!
We leven in een samenleving van organisatorische producten en diensten. Tussen opstaan en op het
werk verschijnen gebruikt de gemiddelde Nederlander 120 diensten en producten. Wil je de
samenleving daadwerkelijk verduurzamen dan moet je dus gaan kijken hoe alledaagse producten en
diensten duurzaam georganiseerd kunnen worden. Dat vergt een nieuwe kijk op ondernemen. Als
duurzaamheid er werkelijk toe doet, hoe stop je die dan in roomboterkoekjes, bakstenen en
autobanden? Met andere woorden: wat betekent duurzaamheid voor je businessmodel?
Duurzaamheid voegt sociale, economische en ecologische waarde toe. Meervoudige waarde creatie
kan alleen samen georganiseerd worden. Alle partijen moeten dan in de winst delen.
In tijden van schaarste moeten we nadenken over duurzame businessmodellen; niet duurzaam is
geen optie. Het klassieke business model (http://alexosterwalder.com/) is gebaseerd op één vorm van
waarde creatie. Kosten-Batenvergelijking wordt alleen financieel bepaald.
Kan dat anders? Het antwoord is JA
Jan Jonker is in 2011 gestart met een onderzoek naar Nieuwe Business Modellen. Enkele
voorbeelden:
3D printen: bouwen met afvalplastic: http://www.kamermaker.com/; Doe het zelf- energie; Auto uit de
muur: www,mobilib.fr; Tijdbanken; Lokale / regionale economische hubs; Eten delen:
www.thuisafgehaald.nl; jeans leasen http://www.mudjeans.nl/nl/
Het onderzoek toont aan dat Nieuwe Business Modellen zich ontwikkelen tot een groeimarkt.
Gedurende twee jaar onderzoek zijn al 170 nieuwe Business Modellen geïdentificeerd.

2. Klassieke business modellen zijn altijd B2B (business to business) of B2C (business to customer)
Nieuwe Business Modellen zijn er rook C2B (customer to business) en C2C (customer to customer)
Er is daarmee sprake van veranderende transactiewaarden. Dit biedt perspectieven maar vereist wel
een andere manier van kijken naar je onderneming.
Informatie en publicaties over Nieuwe Business Modellen: www.nieuwebusinessmodellen.info
Duurzame Winkelstraat
Daan Overeem en Niels Götz van communicatiebureau 5plus1 hebben het concept duurzame
winkelstraat ontwikkeld, waarvan momenteel pilots in Nederlandse steden lopen.
Zij starten hun presentatie met een aantal stellingen over de toekomst van de winkelier:
De winkelier sterft uit en de ondernemer overleeft
Er zijn in de toekomst geen winkelgebieden meer maar wel gebieden met winkels
De winkelbeleving anno 2013 begint ‘achter de schermen’. Veel winkeliers zien online verkoop en de
crisis als bedreigingen, maar het zijn werkelijkheden waar je als ondernemer pro actief mee om moet
gaan. Marketing 3.0 is: fans creeeren, een verhaal hebben. De winkelier bestaat bij gratie van de
consument en de bewust winkelende consument kiest in toenemende mate voor groen en eerlijk. Het
is dus interessant om een ‘groen winkelkwartier’ te creeeren waarin duurzame winkelbeleving, in
meerdere betekenissen van het woord, centraal staat.
Met andere winkeliers en aanbieders kun je werken aan
gebiedsprofilering: een winkelgebied waar de consument zich
prettig voelt. Onderzoek wijst uit dat stress afneemt als mensen
groen zien en ruiken. In een ‘groen’ winkelgebied zijn de klanten
rustiger, ze voelen zich prettig en blijven langer. In winkelgebieden
betekent dat: kijken naar groentoepassingen in versteende
omgeving.
Ga het gesprek aan met je gemeente over nieuwe initiatieven om de straat en het winkelgebied
aantrekkelijker te maken. Daar zijn vele voorbeelden van zoals: shop-in-shop (samenwerking in één
winkelpand); gezamenlijke ‘sfeerwinkel’ in een leegstaand pand; seniorenwinkeldag.
5 uitgangspunten:
1 luister naar de consument
2 werk samen
3 ontwikkel een gezamenlijke visie
4 toon lef
5 neem initiatief
Dit vereist samenwerking met andere partijen om zo tot een optimale combinatie te komen van pand,
bedrijfsvoering, assortiment, straat, markt. Meer informatie: http://www.duurzamewinkelstraat.nl/
Simon Boon – Eerst Renkum zien…..
Simon Boon is de oprichter van Brotherwood; een breed samenwerkingsverband van ondernemers,
maatschappelijke organisaties en instellingen in Apeldoorn. Binnen een dergelijk
samenwerkingsverband heeft iedere groep deelnemers: bedrijven, onderwijsinstellingen,
zorginstellingen, jongeren, sportverenigingen, iets te brengen. Een goed samenwerkingsverband kun
je zien als een goed businessmodel: een Stedelijk Business Model.
Simon heeft zich voorafgaande aan deze bijeenkomst verdiept in Renkum; vanaf 1380 het grootste
bedevaartsoord tussen de rivieren. De verborgen pracht van Renkum is ook de verborgen kracht van
Renkum.
Brotherwood is opgericht vanuit de overtuiging dat de huidige crisis een transitie is naar een
maatschappij waarin duurzaam wordt samengewerkt aan een leefbare stedelijke omgeving. Er is een
verschuiving gaande in de driehoek overheid – ondernemers – burgers. Gezamenlijk moeten wij kijken
hoe we onze woon- en werkomgeving duurzaam inrichten voor de toekomst.

3. Brotherwood nodigt partijen in Apeldoorn uit om maatschappelijke vraagstukken gezamenlijk te
agenderen, analyseren, aan te pakken en duurzaam op te lossen. De organisatie brengt overheid,
burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven samen door het organiseren van ‘onverwachte
ontmoetingen’, dwars door de generaties heen.
Sinds 2009 worden themabijeenkomsten georganiseerd met en voor partners uit de hele
gemeenschap. Thema;s die aan de orde zijn geweest: Grond Genoeg, Nieuwe Business Modellen,
een speciale jongerenbijeenkomst met dromenmarktplaats: ‘pitch your dream’; een ouderenspecial.
Uitgangspunten zijn telkens: Kwaliteit van leven, nu en later; Waardegedreven; Onverwachte allianties
Ook in Renkum zijn voldoende aanknopingspunten voor een dergelijk integraal overleg. Het is tijd voor
anders denken en anders doen. de veranderende rol van overheid en burger schept daar ook in
Renkum ruimte voor. De burger moet meer vanuit zijn eigen kracht gaan werken. We moeten van
groeidenken naar eerlijk delen; van MVO als ‘verplicht nummer’ naar MVO als vanzelfsprekendheid.
Maar hoe boort de overheid de kracht van burgers en ondernemers daadwerkelijk aan?
De burgerbetrokkenheid in Renkum is uitgebreid georganiseerd, maakt de overheid daar al gebruik
van? Wordt er al gezamenlijk gewerkt aan een agenda voor de toekomst?
De uitdaging is om de verandering in te richten met oog voor alle partijen en generaties in de
gemeente.
Informatie: www.brotherwood.nl
Ronald Verhaaf; Het Groene Podium
Ronald Verhaaf: verbinder, bouwer en mede inititiefnemer van Het Groene Podium: een podium voor
duurzaam, maatschappelijk verantwoord en betrokken ondernemen, gevestigd in Lingewaard. Het
Groene Podium richt zich op stimuleren, faciliteren en organiseren van samenwerking. Veel
ondernemers houden zich bezig met MVO maar communiceren dat niet. Zij hebben een podium nodig
om zichtbaarheid te creëren.
Het Groene Podium richt zich op:
Het Nieuwe Samenwerken
Brugfunctie tussen vraag en aanbod
Nieuwe verdienmodellen
Zelf banen genereren.
Gestart is met het in kaart brengen van knelpunten bij ondernemers in de regio:
Veelal ontbreekt een plan van aanpak mbt duurzaam ondernemen
Weinig tijd
Weinig kennis
Etc.
Vervolgstap was een stakeholder analyse: wie zijn er allemaal betrokken bij MVO in de gemeente?
Van hieruit is een Plan van Aanpak geformuleerd: Van Duurzaam Denken naar Duurzaam Doen door:
Faciliteren ondernemers
Energieneutraal bouwen
Duurzame integratie / inzetbaarheid
Organisatie structuur Het Groene Podium
Op basis hiervan is een business model ontwikkeld; dit nieuwe business model is beschikbaar voor
alle projecten die via Het Groene Podium geinitiëerd worden. Enkele van deze projecten zijn:
Ondernemerscafé DO
Koplopersproject MVO: werken aan MVO kernthema’s.
Energiemarkt
Team 3.0: arbeidsbemiddeling nieuwe stijl: zelf je nieuwe baan creeeren.
Oost Betuwse Uitdaging
De ambitie van Het Groene Podium is om binnen vier jaren zelfvoorzienend te zijn.
Meer informatie: www.hetgroenepodium.nl

4. Jos van der Schot: MVO platform Duurzaam Renkum.
IN 2011 organiseerden gemeente Renkum en MVO loont de MVO prijs Renkum. Jos van der Schot en
Frans Beurskens, twee ondernemers uit Renkum, vonden dat de MVO prijsuitreiking niet het eindpunt
van een wedstrijd tussen bedrijven, maar de start van een samenwerking tussen ondernemers moest
vormen. Zij presenteerden hun visie tijdens de prijsuitreiking en naar aanleiding hiervan volgden een
aantal activiteiten. Er werd een website opgezet (www.duurzaamrenkum.com ); er volgden een viertal
themabijeenkomsten voor ondernemers rondom de thema’s People, Planet Profit en er werden
bedrijfsbezoeken georganiseerd. Diverse deelnemers in het netwerk hebben geparticipeerd in de
totstandkoming van het nieuwe Milieu Beleids Plan van de gemeente.
Jos is mede auteur van een artikel over duurzame campagnes in Renkum in het boek Werken aan de
Weconomy (red. Jan Jonker). Renkum kent een lange geschiedenis van maatschappelijk betrokken
campagnes. Waar vroeger de overheid campagnes oplegde is het nu de burger die het voortouw
neemt. Maar MVO gaat niet zonder betrokken overheid, Het platform wil samen met de gemeente de
kansen voor MVO in Renkum verkennen. Uitgangspunten daarbij zijn:
Er borrelt vanalles maar er is nog onvoldoende focus
Samenwerking moet minder vrijblijvend worden
Gemeentegrensoverschrijdende samenwerking, bijvoorbeeld met Het Groene Podium
Gemeenschappelijke belangen gezamenlijk bespreken: MVO loont alleen in samenwerking: een actief
samenspel tussen ondernemers, gemeente en burgers.
Wethouder Erik Heine sluit het formele deel van de middag af: Hij heeft veel invalshoeken voorbij zien
komen; het is duidelijk dat MVO vele facetten kent. Er gebeurt veel in Renkum en MVO blijft een
belangrijk aandachtspunt. Iedereen met een goed idee is welkom bij de wethouder: de deur staat altijd
open voor hen die niet alleen iets komen halen, maar ook iets komen brengen.
Deze uitnodiging voor samenwerking wordt vervolgd door een uitnodiging van dagvoorzitter Pauline
Trion voor de afsluitende borrel die een prima gelegenheid biedt om door te praten en zelfs al
vervolgafspraken te maken.
Het mini symposium MVO loont was een initiatief van gemeente Renkum, COS Gelderland en MVO
loont, mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze
bijeenkomst is onderdeel van een serie bijeenkomsten over Nieuwe Business Modellen georganiseerd
door OCF 2.0. RU Nijmegen en MVO loont. Meer informatie:
www.nieuwebusinessmodellen.info
www.cosgelderland.nl