Bản sao của VIÊM MÀNG NÃO NHIỄM KHUẨN Ở TRẺ EM Y42012.pptx
12 pass cap cuu ngoai khoa tre em 2
1. 11111
PASS
Pediatric Acute Surgical Support
Children’s Hospital of Illinois
University of Illinois College of Medicine at Chicago
OSF St. Francis Medical Center and
Jump Trading Simulation and Education Center
CẤP CỨU NGOẠI KHOA Ở TRẺ EM - phần 2
2. Hiệu đính
• Chúng tôi không có mối liên hệ tài chính nào với các công
ty dược hay thiết bị y tế sử dụng trong bài
3. Mục tiêu
• Chẩn đoán bệnh cấp cứu ngoại nhi liên quan đến mô mềm
Dị vật thực quản, phỏng
Tràn mủ màng phổi
Thoát vị thành bụng – nghẹt, thắt nghẹt
Xoắn tinh hoàn
Xoắn buồng trứng
Nhiễm trùng mô mềm – Viêm cân cơ, áp xe
• Biết khi nào cần hội chẩn ngoại
• Xử trí hay ổn định bệnh nhân trước khi can thiệp phẫu thuật
3
4. Tình huống lâm sàng
• Bé 6 tháng tuổi trước đó khỏe mạnh
• Quấy khóc 2 ngày nay
• Nôn mật
• Kích thích
• Nhịp tim 150, Nhịp thở 25, HA 55/30
• Bụng trướng, sờ đau nhẹ 4
5. • Bạn cần tìm thêm triệu chứng gì khi
khám lâm sàng?
• Những ưu tiên trong xử trí?
• Bệnh nhi này có bụng ngoại khoa
không?
• Nếu có, tại sao?
• Chẩn đoán phân biệt bệnh nội khoa
của bạn là gì?
• Chẩn đoán phân biệt bệnh ngoại khoa
của bạn là gì?
• Bạn sẽ xử trí bệnh nhi này như thế
nào? 5
Tình huống lâm sàng • Bé 6 tháng tuổi trước đó khỏe
mạnh
• Quấy khóc 2 ngày nay
• Nôn mật
• Kích thích
• Nhịp tim 150, Nhịp thở 25, HA
55/30
• Bụng trướng, sờ đau nhẹ
6. DỊ VẬT ĐƯỜNG THỞ
6
TUỔI: 1-6 tuổi
Đồng xu, pin, bộ phận đồ chơi, chuỗi hạt, thức ăn (đậu phộng, đậu Hà Lan, …), ...
BIỂU HIỆN SỚM: tắc nghẽn một phần đường thở-ho, phản xạ nôn, ngạt
KHÁM: Thở nhanh
Thở rít
Khò khè
Phế âm giảm
BIẾN CHỨNG: Tắc nghẽn
Viêm phổi
Ăn mòn vào đường thở hoặc mạch máu
XỬ TRÍ:
• ABC. Để trẻ tự tìm tư thế trẻ cảm thấy thoải mái nhất
• Xquang ngực (tìm dị vật, tăng thông khí phổi, xẹp phổi do tắc nghẽn)
• Hội chẩn ngoại khoa
Nội soi phế quản khẩn
Tăng thông khí phổi thì hít vào
Tắc nghẽn phế quản
7. 7
Dị vật thực quản
TUỔI: 1-6 tuổi
BIỂU HIỆN: đau ngực, nuốt khó
KHÁM: tắc nghẽn thực quản---chảy nước bọt
XỬ TRÍ:
• ABC
• Xquang ngực
• Xquang bụng KSS và chụp lại nhiều lần nếu dị
vật trong dạ dày
BIẾN CHỨNG: Thủng
Hội chẩn ngoại khoa
NỘI SOI KHẨN nếu kẹt ở thực quản, đặc biệt là pin
Mở bụng nếu nuốt nhiều nam châm
Hiếm khi cần mở bụng nếu dị vật đã xuống
dạ dày
VỊ trí bị kẹt
8. Thực quản-Tổn thương do chất ăn mòn
8
Nuốt không chủ ý
Chất tẩy rửa hoặc pin kiềm
• Axít- Phỏng khi tiếp xuc
Khạc ra nhanh chóng
• Kiềm- Không vị
Được nuốt vào
Hoại tử
• Lỏng- Trôi rất nhanh
Tổn thương dạ dày
• Đặc- Phun ra
Bị kẹt ở thực quản
Tổn thương trực tiếp lên bề mặt tiếp xúc
9. Thực quản-Tổn thương do chất ăn mòn
9
ƯU TIÊN
TỨC THÌ
TẮC NGHẼN ĐƯỜNG THỞ - phù
HÔ HẤP - hơi độc hoặc hít sặc
TRỄ - 48 giờ
TUẦN HOÀN - Viêm trung thất, thủng, nhiễm trùng huyết
TRỄ - sau 2 tuần
Xơ hẹp
Bệnh sử và khám:
Đau ngực
Phỏng miệng
Khàn tiếng, chảy nước bọt, nuốt khó
Nôn máu
10. Thực quản-Tổn thương do chất ăn mòn
10
XỬ TRÍ – Mục tiêu là ngăn ngừa và điều trị thủng
• ABC truyền dịch
• Xquang ngực: viêm trung thất, thủng thực quản
• Kháng sinh nếu nhiễm trùng huyết
• KHÔNG kích thích nôn- có thể làm tổn thương nhiều hơn
• Hội chẩn ngoại khoa cho hướng điều trị tiếp theo
Nội soi thanh quản gián tiếp ?
Nội soi tiêu hóa trên sớm trong vòng 48 giờ ?
Khi nào cho ăn được ?
11. Tràn mủ màng phổi
11
Tuổi: tuổi tập đi
BIỂU HIỆN
Viêm phổi Ho, sốt, đau bụng
Thở nhanh, giảm oxy máu
Phế âm giảm
Tràn dịch màng phổi xuất tiết
Mủ fibrin
XỬ TRÍ
• ABC
• XQ ngực (đứng T/N)
• Kháng sinh
• Siêu âm ngực (hoặc CT) để định vị và đo độ dày của lớp vỏ mủ màng phổi
• Hội chẩn ngoại khoa: Ống dẫn lưu ngực?, chọc hút? Chất ly giải huyết khối vs phẫu
thuật nếu dịch khu trú
12. 12
Tắc đường TH trẻ em
Nguyên nhân theo nhóm tuổi và giải phẫu
12
TẮC CAO TẮC THẤP
SƠ SINH Teo thực quản Viêm ruột hoại tử
Hẹp/teo tá tràng Tắc ruột phân su
Teo hỗng/hồi tràng Nút phân su
Xoắn ruột+/- RXBT Hirschsprung
Ruột đôi Bất sản hậu môn
NHŨ NHI Hẹp môn vị Hirschsprung
Ruột xoay bất toàn Thoát vị bẹn
Thoát vị bẹn Lồng ruột
Túi thừa Meckel
TẬP ĐI Thoát vị bẹn Lồng ruột
Xoắn ruột +/- RXBT Viêm ruột thừa
TRẺ EM Viêm ruột thừa, Viêm túi thừa và túi thừa Meckel, (bướu, tắc ruột
phân su, Viêm ruột)
13. 1. Tắc nghẽn Đau bụng lan tỏa
• Dịch ứ đọng: Giảm thể tích máu, thiểu niệu
Thức ăn, nước bọt, dịch tiêu hóa
• Tích tụ hơi: Mực nước hơi trên phim bụng KSS
Nuốt, vi khuẩn sinh hơi
• Ruột trướng Bụng trướng
Tiết nhiều dịch TH hơn Nôn, mật hoặc phân nếu tắc thấp
2. Thắt nghẹt Đau bụng nhiều
Thiếu máu Viêm phúc mạc
Hoại tử Sốc nhiễm trùng
3. Thủng Đau nhiều khắp bụng
Viêm phúc mạc
Sốc nhiễm trùng
Tắc đường TH – Các giai đoạn
14. Thoát vị thành bụng
14
Thoát vị rốn - hiếm khi có nghẹt ruột
Thoát vị vùng thượng vị - hiếm khi có nghẹt ruột
15. Thoát vị bẹn bẩm sinh
15
Ống phúc
tinh mạc
còn mở
THOÁT VỊ BẸN ĐẨY LÊN ĐƯỢC
Thoát vị
THẮT NGHẸT
16. Thoát vị-Biến chứng
16
1. Nghẹt- không đẩy tạng thoát vị lên được
Ứ máu tĩnh mạch Khối sờ đau
+/- Tắc ruột
2. Thắt nghẹt Ảnh hưởng đến máu nuôi Khối chắc đau Đỏ da
(ruột, buồng trứng, tinh hoàn) Tắc ruột
Thủng Sốc nhiễm trùng
ĐIỀU TRỊ: KHÔNG cố gắng đẩy khối thoát vị lên
ABC
Kháng sinh
Mổ khẩn
ĐIỀU TRỊ: An thần
Đẩy khối thoát vị lên
Hầu hết đẩy lên được, không cần mổ cấp cứu
Nhập viện để phẫu thuật
17. 17
XOẮN TINH HOÀN
TUỔI: chu sinh hay vị thành niên
BIỂU HIỆN
• Xoắn tinh hoàn Đau bìu đột ngột, buồn nôn, nôn
Có thể từng cơn Không thể hiện triệu chứng
• Tắc máu nuôi Phù bìu
• Hoại tử (> 8 giờ) Mất màu sắc da bìu
CHẨN ĐOÁN- Bệnh sử, khám lâm sàng, siêu âm Doppler khẩn
ĐIỀU TRỊ- Phẫu thuật khẩn
18. 18
XOẮN BUỒNG TRỨNG/PHẦN PHỤ
TUỔI: Hiếm, chẩn đoán phân biệt của bệnh viêm ruột thừa ở trẻ gái vị thành niên
BIỂU HIỆN
• Xoắn, thường do nang Đau bụng vùng hạ vị đột ngột, nôn ói
Có thể đau từng cơn Đau từng cơn không thể giải thích được
• Tắc máu nuôi Ấn đau trên xương mu
• Hoại tử Có dịch, máu vùng tiểu khung
CHẨN ĐOÁN- Bệnh sử, khám lâm sàng, siêu âm vùng tiểu khung
ĐIỀU TRỊ- Phẫu thuật khẩn
Xoắn
19. 19
BỆNH SINH:
Vết thương hở hoặc lan theo đường máu hoặc bạch huyết
Staph Aureus tác nhân thường gặp nhất
BIỂU HIỆN:
• Viêm mô tế bào
• Sốt
• Khối phập phều
ĐIỀU TRỊ
• Dẫn lưu khẩn
• Kháng sinh để điều trị tình trạng nhiễm trùng lan rộng
NHIỄM TRÙNG MÔ MỀM-ÁP XE
20. 20
NHIỄM TRÙNG MÔ MỀM-VIÊM CÂN CƠ
BIỂU HIỆN-bệnh sử nhiễm trùng rốn, chấn thương, suy giảm miễn dịch
• Nhiễm trùng tạp khuẩn Viêm mô tế bào lan nhanh, phù.
• Chất độc (streptokinase, …) Hội chứng sốc nhiễm độc, nhịp tim rất nhanh và sốt
• Hoại tử Thay đổi màu sắc da, +/- bóng nước/ tiếng lép bép
Cân cơ/thần kinh +/- sờ đau
CHẨN ĐOÁN- Bệnh sử, khám lâm sàng, TPTTB máu, Xquang mô mềm, cấy vết
thương và máu.
ĐIỀU TRỊ- ABC, kháng sinh, hổi chẩn ngoại khoa khẩn để cắt lọc
Nhiễm trùng rốn
21. Tình huống lâm sàng
• Bé 6 tháng tuổi trước đây khỏe mạnh
• Quấy khóc 2 ngày nay
• Nôn mật
• Kích thích
• Nhịp tim 150, hô hấp 25, HA 55/30
• Bụng trướng, ấn đau nhẹ 21
PEDIATRIC ASSESSMENT TRIANGLE
22. TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG
• Bạn cần tìm thêm triệu chứng gì khi khám
lâm sàng?
• Những ưu tiên trong xử trí?
• Bệnh nhi này có bụng ngoại khoa không?
• Nếu có, tại sao?
• Chẩn đoán phân biệt bệnh nội khoa của
bạn là gì?
• Chẩn đoán phân biệt bệnh ngoại khoa của
bạn là gì?
• Bạn sẽ xử trí bệnh nhi này như thế nào?
22
• Bé 6 tháng tuổi trước đây
khỏe mạnh
• Quấy khóc 2 ngày nay
• Nôn mật
• Kích thích
• Nhịp tim 150, hô hấp 25, HA
55/30
• Bụng trướng, ấn đau nhẹ
23. 23
CÂU HỎI- câu trả lời đúng nhất
Những nguyên nhân gây tắc đường tiêu
hóa có thể có ở bệnh nhi này
1. Hẹp môn vị - tuổi không phù hợp
2. Viêm ruột thừa - dựa vào khám lâm
sàng
3. Lồng ruột - dựa vào khám lâm sàng,
tuổi, triệu chứng
4. Xoắn ruột - dựa vào khám lâm sàng
5. Thoát vị bẹn nghẹt – dựa vào khám lâm
sàng
23
• Bé 6 tháng tuổi trước đây
khỏe mạnh
• Quấy khóc 2 ngày nay
• Nôn mật
• Kích thích
• Nhịp tim 150, hô hấp 25,
HA 55/30
• Bụng trướng, ấn đau nhẹ
24. • Bạn cần tìm thêm triệu chứng gì khi khám lâm sàng?
Bẹn và bụng tìm thoát vị, hậu môn
• Những ưu tiên trong xử trí? A, B, C
• Bệnh nhi này có bụng ngoại khoa không?
Bụng trướng và sờ đau
• Chẩn đoán phân biệt bệnh nội khoa của bạn là gì?
Liệt ruột do nhiễm trùng huyết
• Chẩn đoán phân biệt bệnh ngoại khoa của bạn là gì?
Viêm/nhiễm trùng vs tắc ruột
• Bạn sẽ xử trí bệnh nhi này như thế nào?
Truyền dịch, hội chẩn ngoại khoa, an thần và đẩy khối lồng nếu nghẹt, phẫu
thuật nếu thắt nghẹt
24
Tình huống lâm sàng
25. 25
TÓM TẮT
• Nội soi tiêu hóa khẩn nếu dị vật kẹt trong đường thở hoặc thực quản, đặc biệt
là pin.
• Không kích thích nôn nếu nuốt chất ăn mòn và lưu ý biến chứng thủng và
viêm trung thất.
• Tràn mủ màng phổi có thể điều trị bằng kháng sinh và dẫn lưu màng phổi
• Nguyên nhân thường gặp nhất gây tắc ruột trong các loại thoát vị thành bụng
là thoát vị bẹn nghẹt
• Thoát vị bẹn nghẹt ở trẻ em cần đẩy lên sớm trước khi diễn tiến đến thắt
nghẹt và bệnh nhi nên được phẫu thuật luôn trong lần nhập viện này.
• Xoắn tinh hoàn và xoắn phần phụ có thể điều trị bằng cách tháo xoắn cấp cứu
để bảo tồn cơ quan
• Viêm cân cơ là một cấp cứu trong nhiễm trùng mô mềm. Cắt lọc tích cực và
khẩn cấp là biện pháp cứu mạng.
