1. Pijn in de neonatologie:
De ontwikkeling van de
“Leuvense Neonatale Pijnschaal”
• Denise Tison
• Annick De Jonge
Verpleegkundigen neonatologie
UZ Gasthuisberg
2. Pijn bij de neonatus:
maken wij het verschil !?
4. Vanaf de 7de zwangerschapsweek:
ontwikkeling van de perifere receptoren(gelaat)
Vanaf de 13de zwangerschapsweek:
ontwikkeling van de cellen ter hoogte van de dorsale
hoorn van het ruggemerg.
De verbindingen vanuit het ruggemerg naar de
hersenens starten op 14 weken en zijn volledig
aangelegd op 26-30weken.
6. Because of their sensivity to pain,
newborns and infants
have the same rights,
but contrary to the adult,
they are defenceless
when their rights are violated.
Peiper 1949
Waarom pijn meten ?
7. “ Pain can be defined as an
unpleasant sensory and emotionally
charged experience, associated
with actual or potential existence
of tissue damage or described in
terms of such damage… ”
1979 International Association for the Study of Pain
Wat is pijn ?
8. ACUTE PIJN
• BIJ DE GEBOORTE
• BIJ ROUTINEHANDELINGEN
Johnston e.a. 1993
• BIJ ENKELE ZIEKTEBEELDEN
• BIJ CHIRURGISCHE INGREPEN
Purcell-Jones e.a. 1988
• BIJ HET STERVEN
CHRONISCHE PIJN
Soorten pijn
9. • PIJN HERKENNEN
• EEN PIJNSCORE OPMAKEN
• AFHANKELIJK VAN DE SCORE
EEN THERAPIE OPSTARTEN
Doelstellingn
10. A child who has a fever will have his temp measured.
A child with suspected obesity will be weighted.
In a diabetic child blood sugar is determined,
but what if a child might be in pain ?
McGrath et al. 1999
Het meten van pijn
11. If pain is not measured,
it is easy to ignore it.
Abu-Saad et al. 1998
Waarom pijn meten ?
12. COMFORT
PREVENTIE !!
BELANG VAN PIJNMETING
Algemene principes bij
pijnbestrijding
HOUDING
NESTING
KANGOEROEËN
MUZIEK
SUIKER
13. COMFORT
PREVENTIE !!
BELANG VAN PIJNMETING
Algemene principes bij
pijnbestrijding
HOUDING
NESTING
KANGOEROEËN
MUZIEK
SUIKER
17. GEZICHTSUITDRUKKINGEN
– DICHTKNIJPEN VAN DE OGEN.
– FRONSEN VAN DE WENKBRAUWEN
– NASOLABIALE PLOOI
– TUITEN VAN DE TONG
– DE MOND GAAT OPEN
Gedragsverandeingen
19. Voorwaarden pijnschaal
• HET ZOEKEN NAAR EEN
EENVOUDIGE,
SNEL UITVOERBARE SCHAAL
OM PIJN TE SCOREN
• HET ZOEKEN NAAR EEN
SCHEMA VOOR
ADEQUATE PIJNBEHANDELING
22. Facial expression 0 relaxed
1 grimace
Cry 0 no cry
1 whimper
2 vigorous
Breathing problems 0 relaxed
1 change in breathing
Arms 0 relaxed
1 flexed
Legs 0 relaxed
1 flexed/extended
State of arousal 0 sleeping/awake
1 fussy
NIPS
23. Alertness 1 deeply asleep
2 lightly asleep
3 drowsy
4 fully awake and alert
Calmness/agitation 1 calm
2 slightly anxious
3 anxious
4 very anxious
5 panicky
Respiratory response 1 no coughing
2 spontaneous respiration with little or no response to ventilation
3 occasional cough or resistance to ventilator
4 actively breathes against ventilator
5 fights ventilator: coughing and choking
Physical movement 1 no movement
2 occasional, slight movement
3 frequent, slight movement
4 vigorous movements including torso and head
Blood pressure (mean) 1 below baseline
2 consistently at baseline
3 infrequent elevations of 15% or more (1-3)
4 frequent elevations of 15% or more (>3)
5 sustained elevation 15%
Heart rate 1 below baseline
2 consistently at baseline
3 infrequent elevations of 15% or more (1-3)
4 frequent elevations of 15% or more (>3)
5 sustained elevation 15%
Muscle tone 1 muscles totally relaxed
2 reduced muscle tone
3 normal muscle tone
4 increased muscle tone and flexion of fingers and toes
5 extreme muscle rigidity and flexion of fingers/toes
Facial tone 1 facial muscles totally relaxed
2 facial muscle tone normal: no facial muscles tension
3 tension evident in some facial muscles
4 tension evident throughout facial muscles
5 facial muscles contorted and grimacing
24. SUN
CNS state 0 deeply asleep
1 drowsy, light asleep
3 awake, quiet alarm
4 hyper alert, panicked
Breathing 0 no spontaneous breathing
1 shallow, intermittent breathing
2 quiet respiration, relaxed, usual pattern
3 increased rate and work of breathing, change from baseline
4 fights ventilator, coughs, chokes
Movement 0 no movement
1 decreased activity, infrequent movements
2 occasional activity, usual movements
3 increased activity, flexion and extension of extremities
4 vigorous movements of extremities, torso, head
Tone 0 flaccid, no tone
1 decreased tone
2 normal tone
3 increased tone, some finger/toe flexion
4 rigidity, limb extension, finger/toe flexion
Face 0 totally relaxed, no tone or expression
1 reduced facial tone or expression
2 normal, neutral, no tension
3 increased tension, furroxed brow
4 contortion, grimace, vigorous cry
Heart rate 0 depressions >15% below baseline
1 depressions to 15% below baseline
2 baseline
3 elevations to 15% above baseline
4 elevations >15% above baseline
Mean blood pressure 0 depressions >15% below baseline
1 depressions to 15% below baseline
2 baseline
3 elevations to 15% above baseline
4 elevations >15% above baseline
25. HET GEDRAG VAN DE BABY
EVALUEREN
– ZONDER INTERACTIE
– BIJ AANRAKING
– BIJ MANIPULATIE EN VERZORGING
BASISPRINCIPES PIJNSCHAAL
26. Slaap Rustige slaap >10’ 0
Korte periode >5’ 1
Geen slaap 2
Mimiek en gelaatsuidrukking Rustig ontspannen - normale kleur 0
fronsen van wenkbrauwen, ogen dichtknijpen,
mondhoeken naar beneden, tong wordt getuit en
mond open
Af en toe grimassen – bezorgd gelaat 1
Continu grimassen - abnormale kleur 2
Huilen Niet huilen 0
niet-beademd of beademd Zeuren - kreunen 1
Voluit huilen 2
Mobiliteit en prikkelbaarheid Normaal - rustig - kalm 0
bij manipulatie en rust, ongecontroleerde
bewegingen
armen en benen
Diffuse lichaamsbewegingen –overmatige reactie 1
Permanente agitatie-huilen-schoppen 2
Tonus Afwezig of normaal 0
krommen van tenen en vingers, voeten en handen,
gespannen ledematen
Beetje merkbaar – matig hypertonisch 1
Goed merkbaar – zeer hypertonisch 2
Troosten Getroost binnen 1’ 0
Getroost na 1’ 1
Niet te troosten 2
Hartritme Normaal = Baseline 0
> 25 boven Baseline 1
> 50 boven Baseline 2
TOTAALSCORE
27. datum uur beademings
-therapie
postOP Pijn-behandeling
Stop
pijnbehandeling
opmerkingen
type dag dag welke dag reden Comfortabel On-comfortabel
Niet
pijnvrij
Acute pijn Pijn-medicatie
nodig
28. oncomfortabel
niet pijnvrij
onderscheidende factor:
?
het comfort van de baby
kan al dan niet bekomen worden
zonder toediening van pijnmedicatie
29.
30. Interpretatie Pijnscores
• Pijnscore 0 :
geen pijn
• Pijnscore 1 tot
en met 4 :
oncomfortabel
• Pijnscore 5 tot
en met 14 : pijn
32. BEADEMD : FENTANYL®
3 mcg/kg/u aan 0,3ml/u
Dormicum intermittent
BEADEMD met de bedoeling te extuberen :
PERFUSALGAN
Volgens schema
POST-OPERATIEF
FENTANYL®3mcg/kg/u aan 0,3ml/u
FENTANYL®in afbouw
TRADONAL®
Oplaaddosis 2mg/kg/30min
Onderhoudsdosis 6mg/kg/dag=34w PML
4mg/kg/dag<34wPML
Max 8mg/kg/dag
33. Medicamenteuze pijnbehandeling
Niet-postoperatief:
• Altijd in overleg met de behandelende
arts.
• Perdolan® of dafalgan® suppo’s of
siroop.
• Bvb:bij ventouse,stuitligging(pijnlijke
beentjes)
• Dit moet minstens systematisch 48u
gegeven worden.
34. Sedation
for the relief of pain
without analgesia
is not acceptable
35. DE JUISTE DOSERING
ONDERSCHEIDT
EEN GIF VAN EEN REMEDIE
Paracelsus 1493-1541
36. Pain Management in neonatology is a
non-negotiable right
“Ethical Issues in Neonatal Pain Management”
38. • Pijn bij een pasgeborene wordt
dikwijls miskend en onjuist behandeld.
Neonaten voelen pijn, en pijnstillers
zouden moeten voorgeschreven
worden wanneer ze aangewezen zijn
bij een medische handeling.
39. • Als een procedure pijnlijk is voor een
volwassene moet deze ook als pijnlijk
beschouwd worden voor een
pasgeborene, zeker ook voor een
prematuur.
40. • Vergeleken met andere
leeftijdsgroepen ervaren
pasgeborenen een grotere
gevoeligheid voor pijn en lopen ze
meer gevaar voor de schadelijke
effecten van pijnlijke handelingen op
lange termijn
41. • Adequate behandeling van pijn kan
geassocieerd worden met een daling
van de klinische complicaties en een
daling van de mortaliteit.
42. • Een aangepaste omgeving, gedrag en
gebruik van medicatie, kunnen bij
bepaalde handelingen, pijn bij de
neonaat voorkomen of uitschakelen.
43. • Sedatie geeft geen pijnstilling en kan
het pijngedrag van de neonaat
maskeren.