2. Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki to instytucja, której misją
jest popularyzacja sztuki współczesnej jako istotnego elementu
życia kulturalnego i społecznego. Miejsce, gdzie prezentowane są
najciekawsze zjawiska w sztuce XX i XXI wieku.
Zadaniem Zachęty jest opieka merytoryczna i organizacja
ekspozycji w Pawilonie Polskim w Wenecji na Biennale Sztuki i
Biennale Architektury — jednych z najważniejszych festiwali
sztuki na świecie. Galeria prowadzi też działalność edukacyjną
kierowaną zarówno do dzieci i młodzieży, jak i do widzów
dorosłych, publikuje książki o sztuce współczesnej, gromadzi
informacje na temat polskiego życia artystycznego po 1945 roku.
O NAS
3. HISTORIA
Historia Zachęty rozpoczęła się w 1860 roku,
gdy z inicjatywy artystów malarzy (m.in.
Wojciecha Gersona) powstało Towarzystwo
Zachęty Sztuk Pięknych. Była to pierwsza w
zaborze rosyjskim instytucja zajmująca się
wystawianiem i kolekcjonowaniem dzieł
twórców polskich.
4. HISTORIA
Od początku swojego istnienia Zachęta była inicjatywą społeczną i
narodową. Warto podkreślić rolę licznych darczyńców, bez których nie
udałoby się wybudować tak okazałego gmachu, typowego dla XIX-
wiecznych metropolii (np. Wiednia, Berlina, Paryża). Znana działaczka
społeczna i filantropka Ludwika Górecka zapisała parcelę pod budowę
Zachęty przy placu Małachowskiego. Gmach otwarto 15 grudnia 1900
roku. Wkrótce widzowie mogli zwiedzać wystawę stałą, na której
prezentowano m.in. Bitwę pod Grunwaldem Jana Matejki. Wizyty w
Zachęcie stały się zwyczajem mieszkańców Warszawy, podziwiających
w jej murach najpiękniejsze obrazy Jacka Malczewskiego, Józefa
Mehoffera, Stanisława Wyspiańskiego, rzeźby Xawerego
Dunikowskiego, Henryka Kuny, Edwarda Wittiga i wiele innych dzieł.
Ważną częścią działalności instytucji było stworzenie – dzięki zakupom
i darom – kolekcji sztuki polskiej.8
5. MIEJSCE PROJEKTÓW ZACHĘTY
Miejsce Projektów Zachęty to przestrzeń-laboratorium,
project room, scena artystycznych eksperymentów. Celem
organizowanych w nim wystaw jest z jednej strony pokazanie
współczesnych prac artystów z Polski i zagranicy, z drugiej –
zaprezentowanie efektów ich działań przeprowadzanych
specjalnie z myślą o przestrzeni galerii. MPZ pragnie dotrzeć
nie tylko do młodego odbiorcy, ale do każdego widza
zainteresowanego sztuką najnowszą. Miejsce Projektów
Zachęty rozpoczęło swoją działalność w 2012 roku w siedzibie
przy ul. Gałczyńskiego 3. Budynek jest fragmentem
kompleksu architektonicznego wybudowanego w 1950 roku
jako część wschodniego zaplecza Nowego Światu. Ulica
Gałczyńskiego w zamierzeniu miała stanowić pasaż
spacerowy i taki charakter w pewnym stopniu zachowała do
dzisiaj.
6. KOLEKCJA ZACHĘTY
Kolekcja Zachęty to ponad 3500 obiektów (malarstwo, rzeźba,
instalacja, wideo, prace na papierze), ale także bogata historia, która
wpłynęła na różnorodność zbiorów. Znajdują się w nich prace m.in.
klasyków sztuki polskiej XX wieku.
Współczesna Zachęta jest spadkobierczynią zarówno Towarzystwa
Zachęty Sztuk Pięknych (TZSP), jak i Centralnego Biura Wystaw
Artystycznych (CBWA). TZSP jako instytucja przede wszystkim
wystawiennicza od początku działalności budowało kolekcję, której
ramę ideową zakreślały trzy nazwiska wyryte na fasadzie budynku:
Matejko, Chełmoński, Grottger. Zbiory te w czasie II wojny
światowej trafiły do Muzeum Narodowego Warszawie, gdzie stały się
trzonem tamtejszej galerii malarstwa polskiego.
10. WYSTAWY ARCHIWALNE
11.05 – 24.11.2019
58 MIĘDZYNARODOWA WYSTAWA SZTUKI — LA
BIENNALE DI VENEZIA
LOT
Lot, rzeźba Romana Stańczaka, będzie prezentowana w
Pawilonie Polskim podczas 58 Międzynarodowej Wystawy
Sztuki — La Biennale di Venezia. Zwiedzający doświadczą
niezwykłej formy i skali obiektu – przenicowanego samolotu –
ale też efektu nieoczekiwanej zmiany wywrócenia świata na
drugą stronę. Projekt ma być komentarzem do sytuacji
transformacji. Wystawa, której kuratorami są Łukasz Mojsak i
Łukasz Ronduda, a organizatorem Zachęta — Narodowa
Galeria Sztuki, zostanie otwarta 11 maja 2019 roku.
11. WYSTAWY ARCHIWALNE
15.06 – 11.08.2019
PAULINA WŁOSTOWSKA
TWORZYWA SZTUCZNE, MATERIAŁY MALARSKIE I ICH
ZASTOSOWANIE
Paulina Włostowska miała okazję zapoznać się z twórczością jej
zmarłego sąsiada, lokalnego artysty Czesława Gendka — malarza
tworzącego prace w różnych technikach, zajmującego się grafiką
użytkową, wystawiennictwem oraz reklamą. W jego studio znajdowały
się zarówno niedokończone dzieła, jak i narzędzia codziennej pracy
rzemieślniczej. Włostowska nie poznała malarza osobiście. Zetknęła się
jedynie z przedmiotami, które — wraz z odejściem właściciela —
utraciły swoje pierwotne funkcje. W jej działaniu nie chodzi o
nawiązanie dialogu z konkretną twórczością, lecz raczej z
przedmiotami, które trwają w swego rodzaju zawieszeniu. Potencjalne
nowe znaczenia obiektów stają się źródłem inspiracji pokazywanych w
MPZ obrazów, grafik, rzeźb, fotografii i rysunków.
12. WYSTAWY ARCHIWALNE
07.12.2019 – 09.02.2020
RADEK SZLAGA
MIEJSCA, KTÓRYCH NIE MIAŁEM ZAMIARU ZOBACZYĆ
Szlaga wielokrotnie nazywany był przez krytyków postmodernistą.
Postmodernizm jest często uznawany za jedno ze źródeł
postprawdziwego, cynicznego stosunku do faktów. Zaburzenie
hierarchii źródeł jest bardzo wyraźne zarówno na poziomie metody
malarskiej, jak i warsztatu. „Budując” nowe płótna, Szlaga używa jako
materiału prac starszych. Odległe od siebie (czasowo, tematycznie,
formalnie) obrazy stają się nową, wielowarstwową całością. W ten
sposób artysta nie tylko poddaje dyskusji współczesne podejście
jednostki do informacji, ale także „podsumowuje” własną twórczość,
nadaje jej nowy sens i przygląda się jej z dystansu. Wystawę można
oglądać jako swego rodzaju retrospektywę — zszyte ze sobą elementy
składające się na poszczególne prace ukazują całe spektrum
opracowywanych dotychczas przez niego wątków.