1.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<1>
Sanskrit -21
F- 19 -नारदभक्तिसूत्राणि
10-04-21
पीिाम्बरं करविराक्ििशङ्खचक्रकौमोदकीसरससिं करुिासमुद्रम ्|
राधासहायमतिसुन्दरमन्दहासं िािालयेशमतनशं हृदद भाियासम ||

2.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<2>
पािुम ् वपपासा रोददिुम् रुरुददषा चचककक्ससिुम्
(ककि्)
चचकक
ससा
ज्ञािुम् क्िज्ञासा श्रोिुम ् शुश्रूषा तितिक्षििुम्(तिि ्-
(endure)
तितििा
भवििुम् बुभूषा किुुम् चचकीषाु िररिुम्/िरीिुम् तििीषाु
मिुुम् मुमूषाु हन्िुम् क्िघांसा गन्िुम् क्िगसम
षा
भोतिुम् बुभूिा िेिुम् क्िगीषा द्रष्टुम् दददृिा
Revision

3.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<3>
सूत्र लििम्
अल्पािरमसक्न्दग्धम्सारिद्विश्ििोमुखम् ।
अस्िोभमनिद्यं च सूत्रं सूत्रविदो विदुुः ॥
अल्पािरम् असक्न्दग्धम् सारिि् विश्ििोमुखम ् ।
अस्िोभम्अनिद्यं च सूत्रं सूत्रविदो1 विदुुः ॥
(1) अल्पािर = concise , (2) असंददग्धम्= unequivocal , (3) सारिि्= meaningful of
fresh and high import, (4) विश्ििोमुखम्= of universal application , (5) अस्िोभं =
succinct (free from repetition) , (6) अिन्द्यम्= impeccable (free from inaccuracies of
words and sense)
Those who know sutra say that the sutras possess the following six characteristics: it
is concise, is unequivocal, is fresh and of high import, of universal application, is
succinct and impeccable.

4.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<4>
• ब्रह्मसूत्रम्
• योगसूत्रम ्
• पाणिनीयसूत्रम्
• सुलभसूत्रम ्
• भक्तिसूत्रम्
• गृह्यसूत्रम ्
• आपस्िंबसूत्रम्
• कल्पसूत्रम्
Examples

5.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<5>
Chapter-1 Chapter-3
1st 31 20
2nd 32 20
3rd 43 42
4th 29 11
Chapter 2 Chapter-4
1st 11 8
2nd 12 10
3rd 19 6
4th 13 11
Total Sutras-298
अथािो ब्रह्मक्िज्ञासा |
ब्रह्मसूत्रम्

6.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<6>
अथ योगानुशासनम ् ॥१.१॥
https://patanjaliyogasutra.in/samadhipada1-1/
योगसूत्रम्

7.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<7>
यमतनयमासनप्रािायामप्रसयाहारधारिाध्यानसमाधयोऽष्टािङ्गातन
॥२.२९॥
यम , तनयम , आसन , प्रािायाम , प्रसयाहार , धारिा ,
ध्यान , समाधय: , अष्टौ , अङ्गातन॥
•yama – abstinence niyama - observance
•asana – posture pranayama - breath control
•pratyahara - sense withdrawal dharana –
concentration dhyana - meditation
•samadhay - meditation in its higher state
•ashtavaanggani – eight- limbs, parts.
Dashaka 4 of Narayaneeyam references
योगसूत्रम्

8.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<8>
1st Pada 2nd Pada 3rd Pada 4th Pada
अध्याय-१ 75 73 93 110
अध्याय-२ 72 38 73 85
अध्याय-३ 150 188 176 117
अध्याय-४ 178 145 168 144
अध्याय-५ 136 140 119 160
अध्याय-६ 223 199 139 175
अध्याय-७ 103 118 120 97
अध्याय-८ 74 108 119 68
अष्टाध्यायी सूत्र संख्या
पाणिनीयसूत्रम्
Total- 3983

9.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<9>
16 Sulabha Sutraas
Entire Mathematics solutions
सुलभसूत्रम्

10.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<10>
भक्तिसूत्रम्
अथािो भक्तिक्िज्ञासा॥ १॥

11.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<11>
Narada Bhakti Sutra
•The first 24 sutras deal with the nature
of bhakti
•Next 9 sutras (25-33) explain why the
path of bhakti is superior
•Next 17 sutras (34-50) describe the
methods by which bhakti can be
cultivated and practiced
•Next 16 sutras (51-66) gives the sign of
true devotion
•Last 18 sutras (67-84) glorify those who
have reached the pinnacle of devotion
भक्तिसूत्रम्

12.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<12>
प्रथमोऽध्यायुः - परभक्तिस्िरूपम ् । सूत्र १-२४
द्वििीयोऽध्यायुः - परभक्तिमहत्त्िम ् । सूत्र २५-३३
िृिीयोऽध्यायुः - भक्तिसाधनातन । सूत्र ३४-५०
चिुथोऽध्यायुः - प्रेमतनिुचनम ् । सूत्र ५१-६६
पञ्चमोऽध्यायुः - मुख्यभक्तिमदहमा । सूत्र ६७-८४

13.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<13>
परभक्तिस्िरूपम्
अथािो भक्तिं व्याख्यास्यामुः । १.०१
सा सिक्स्मन् परप्रेमरूपा । १.०२
अमृिस्िरूपा च । १.०३
यल्लब्धध्िा पुमान् ससद्धो भिति अमृिो भिति िृप्िो भिति ।१.०४
यसप्राप्य न ककक्ञ्चद् िाञ्छति न शोचति न द्िेक्ष्ट न रमिे नोससाही
भिति । १.०५
यज्ज्ज्ञासिा मत्तो भिति स्िब्धधो भिति आसमारामो भिति । ६ - १.०६
सा न कामयमाना तनरोधरूपसिाि् । ७ - १.०७
तनरोधस्िु लोकिेदव्यापारन्यासुः । ८ - १.०८
िक्स्मन्ननन्यिा िद्विरोचधषूदासीनिा च । ९ - १.०९
अन्याश्रयािां सयागोनन्यिा । १० - १.१०
प्रथमोऽध्यायुः १-१०

14.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<14>
अथािो भक्तिं व्याख्यास्यामुः । १.०१
अथअ अि: भक्तिं (ियं) व्याख्यास्यामुः
Now, therefore we shall expound Bhakti
सा सिक्स्मन् परमप्रेमरूपा । १.०२
सा िु अक्स्मन्परप्रेमरूपा
सा (भक्तिुः) िु अ अक्स्मन्7 परप्रेमरूपा (अक्स्ि)
That Bhakti is verily is of the Supreme Love of God
अमृिस्िरूपा च । १.०३
सा (भक्तिुः) अमृिस्िरूपा च (अक्स्ि)
That Bhakti is also having the essential form of elixir (Amrutha)
प्रथमोऽध्यायुः १-१०

15.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<15>
प्रथमोऽध्यायुः १-०५
यल्लब्धध्िा पुमान् ससद्धो भिति अमृिो भिति िृप्िो भिति ।१.०४
यि्अ लब्धध्िा पुमान्ससद्ध: भिति अमृि: भिति िृप्ि: भिति
Which having obtained man realizes his perfection, divinity and becomes
contended
यसप्राप्य न ककक्ञ्चद् िाञ्छति न शोचति न द्िेक्ष्ट न रमिे नोससाही
भिति । १.०५
यि्अ प्राप्य (पुमान्)न ककक्ञ्चद् िाञ्छति न शोचति न द्िेक्ष्ट न रमिे
न उससाही भिति Which having obtained, the man does not yearn, feels
sorrowful, does not hate ,does not enjoy, active in own interest

16.
Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<16>
यज्ज्ज्ञासिा मत्तो भिति स्िब्धधो भिति आसमारामो भिति । १.०६
यि्अ ज्ञासिा (पुमान्) मत्त: भिति स्िब्धध: भिति आसमाराम: भिति
Having known that bhakti, man becomes intoxicated,fascinated,and
gets immersed in the bliss of the atma
सा न कामयमाना तनरोधरूपसिाि् । १.०७
That Bhakti is not of the nature of lust,because it is in the form of
renunciation
तनरोधस्िु लोकिेदव्यापारन्यासुः । १.०८
िक्स्मन्ननन्यिा िद्विरोचधषूदासीनिा च । १.०९
िक्स्मन्अनन्यिा िि्अ विरोचधषु उदासीनिा
अन्याश्रयािां सयागोनन्यिा । १० - १.१०
प्रथमोऽध्यायुः १-१०