सिनेमाच्या भाषेत बोलणे म्हणजे सिनेमॅटिक घटक वापरून प्रेक्षकांमध्ये भावना निर्माण करणे, त्यांना अनुभव देणे ! यासाठी सिनेमाचे घटक आणि त्यांची रचना या बाबींची माहिती, ज्ञान आणि कौशल्य आवश्यक आहे.

1. सनेमाची भाषा
MTC Short Film School

2. இந்த ெமாழிைய படிக்க முடியுமா?
這種語言可以讀嗎？
Olulimi luno lusobola okusomebwa?
‫ﮨﮯ؟‬ ‫ﺳﮑﺗﯽ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﭘڑھﯽ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﯾہ‬ ‫ﮐﯾﺎ‬
ഈ ഭാഷ വായിക്കാൻ കഴിയുേമാ?
‫ﭤﻲ؟‬ ‫ﺳﮕﮭﺟﻲ‬ ‫ﭘڙھﻲ‬ ‫ﭔوﻟﻲ‬ ‫اھﺎ‬ ‫ﮀﺎ‬
भाषा
MTC Short Film School

3. काला अक्षर भैंस बराबर
MTC Short Film School

4. இந்த ெமாழிைய படிக்க முடியுமா?
這種語言可以讀嗎？
Olulimi luno lusobola okusomebwa?
‫ﮨﮯ؟‬ ‫ﺳﮑﺗﯽ‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﭘڑھﯽ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﯾہ‬ ‫ﮐﯾﺎ‬
ഈ ഭാഷ വായിക്കാൻ കഴിയുേമാ?
‫ﭤﻲ؟‬ ‫ﺳﮕﮭﺟﻲ‬ ‫ﭘڙھﻲ‬ ‫ﭔوﻟﻲ‬ ‫اھﺎ‬ ‫ﮀﺎ‬
ही भाषा वाचता येते आहे का ?
भाषा
MTC Short Film School

5. ● अक्षर
● शब्द
● वाक्य
● वराम चन्हे
● प रच्छेद
● उतारा
● कथा
ल खत कथा
MTC Short Film School

6. दृक् श्राव्य फ्र
े म = शब्द
शॉट = वाक्य
सन = प रच्छेद
सक्वेन्स = उतारा
कथा = चत्रिपट
ढोबळ तुलना
MTC Short Film School

7. चत्रिपट दसण्यामागे शरीर वज्ञान
आहे, ज्याला प्र तमा सातत्य (दृिष्ट
सातत्य) म्हणतात. आपल्यासमोरील
चत्रि/ वस्तू / दृश्य जरी दृष्टीआड
झाले, तरी त्याची प्र तमा डोळ्यात
एक दशांश सेक
ं दापयर्यंत तशीच कायम
राहते.
चत्रिपट दसण्यामागील वज्ञान
MTC Short Film School

8. पंख्याला तीन-चारच
पाती असतात, पण
वेगाने फरताना तो गोल
वतुर्वळाकार दसतो. असे
का ?
दृष्टी सातत्य
MTC Short Film School

9. सुरसुरी, अगरबत्ती जर
वेगात गोल गोल
फरवली तर
आपल्याला वतुर्वळ
दसते ! असे का ?
दृष्टी सातत्य
MTC Short Film School

10. ि लप बुक
MTC Short Film School
बालपणी बरेच जण वहीच्या
एका कोपऱ्यावर नाचणाऱ्या
माणसाच्या वेगवेगळ्या
आकृ त्या प्रत्येक पानावर
काढून मग तो कोपरा ि लप
करायचे आ ण नाचणारा
माणूस दसायचा !

11. 24 फ्र
े म्स प्र त
सेक
ं द वेगाने जर
चत्रिे
डोळ्यासमोरून
फरवली तर सलग
दृश्य दसते !
24 फ्र
े म्स प्र त सेक
ं द
MTC Short Film School

12. सनेमाचा स्क्रीन शॉट = फ्र
े म
MTC Short Film School

13. फ्र
े मशी संबं धत काय काय घटक असू शकतात ?
MTC Short Film School
● रंगसंगती
● आवाज
● संगीत
● काम्पोिजशन
● फ्र
े मंग
● लोक
े शन
● सेट डझाईन
● पात्रि
● पात्रिांचे कपडे
● पात्रिांची रंगभूषा
यांना आपण अक्षरे
म्हणू शकतो !

14. फ्र
े मशी संबं धत काय काय घटक असू शकतात ?
MTC Short Film School
● प्रकाशयोजना (लाईट्स)
● पात्रिांची भावमुद्रा व देहबोली
● प्रॉपटर्टीज (फ्र
े ममध्ये वापरलेल्या वस्तू)
● क
ॅ मेरा शॉट साईज (लॉ ं
ग, मड, क्लोजअप इ. )
● क
ॅ मेरा अँगल (लो अँगल, टॉप अँगल, आय लेव्हल इ.)
● वापरलेल्या क
ॅ मेरा लेन्सेस ( फश आय, टेलेफोटो, वाईड अँगल, इ.)
यांना आपण अक्षरे
म्हणू शकतो !

15. फ्र
े मशी संबं धत काय काय घटक असू शकतात ?
MTC Short Film School
● ब्लॉ कं ग (पात्रिांची फ्र
े म मधील हालचाल)
● अ भनय
● क
ॅ मेरा मुव्हमेंट (पॅन, टल्ट, ट्रॅ कं ग, इ. )
● फ्र
े म रेट (24 fps, 30fps)
● संवाद
● गीत
अक्षर म्हणण्या इतक
े
छोटे नाहीत आ ण
शब्द म्हणण्या इतक
े
प रपूणर्वही नाहीत !
मात्रि हे सुध्दा
सनेमाच्या भाषेतील
महत्वाचे घटक आहेत.

16. शॉट - सैराट
MTC Short Film School
शॉट म्हणजे क
ॅ मेरा
चालू क
े ल्यापासून बंद
करण्यापयर्यंत सलग
च त्रित क
े लेला एका
दृश्याचा छोटा तुकडा !

17. ट्रांिजशन - वराम चन्हे - सैराट
MTC Short Film School
ट्रांिजशन (कट,
डजॉल्व, फ
े ड इन, फ
े ड
आउट, इ. ) हे दोन
शॉटच्या दरम्यान
येतात, यांना
वराम चन्हे म्हणता
येईल !

18. सन - सैराट
MTC Short Film School
अनेक शॉट एकत्रि
करून बन वलेले
अथर्वपूणर्व दृश्य
म्हणजे सन ! वेळ
कं वा स्थळ
बदलले की न वन
सन सुरु होतो.

19. सक्वेन्स - सैराट
MTC Short Film School
सक्वेन्स म्हणजे
अनेक सन एकत्रि
करून बन वलेली
दृश्य मा लका –
प्रसंग/ घटना !

20. सनेमा - सैराट
MTC Short Film School
आ ण अनेक दृक्
श्राव्य प्रसंग/ घटना/
दृश्य मा लका मळून
तयार होतो तो सनेमा
!

21. सनेमाच्या भाषेत बोलणे
MTC Short Film School
सनेमाच्या भाषेत बोलणे म्हणजे
सनेमॅ टक घटक वापरून
प्रेक्षकांमध्ये भावना नमार्वण करणे,
त्यांना अनुभव देणे ! यासाठी
सनेमाचे घटक आ ण त्यांची रचना
या बाबींची मा हती, ज्ञान आ ण
कौशल्य आवश्यक आहे.

22. सनेमाचे व्याकरण
MTC Short Film School
सनेमॅ टक कम्यु नक
े शन
करण्यासाठी सनेमातील
घटकांची एकमेकांच्या
संदभार्वत क
े लेली अथर्वपूणर्व
रचना - त्यासंदभार्वतील
ढोबळ नयम/ मागर्वदशर्वक
तत्वे

23. सनेमाची भाषा आ ण व्याकरण हा खूप मोठा वषय आहे !
MTC Short Film School

24. व्याकरण न मर्वती - क
ु लोशेव्ह इफ
े क्ट
MTC Short Film School
चेहरा + अन्न = भूक
चेहरा + शव = दुःख
चेहरा + कामुक स्त्रिी = कामुकता

25. पॉवर डायनॅ मक्स
MTC Short Film School
यात कॉम्पो झशन
कं वा ब्लॉ कं ग असे
करतात की एक
( कं वा काही) पात्रि
पॉवरफ
ु ल तर उरलेले
वीक भासतील !

26. पॉवर डायनॅ मक्स - थ्री इ डयट्स
MTC Short Film School

27. पॉवर डायनॅ मक्स - सैराट
MTC Short Film School

28. पॉवर डायनॅ मक्स - सैराट
MTC Short Film School

29. पॉवर डायनॅ मक्स - फ
ॅ न्ड्री
MTC Short Film School

30. पॉवर डायनॅ मक्स - पक
े
MTC Short Film School

31. क
ॅ मेरा अँगल्स - पॉवर डायनॅ मक्स
MTC Short Film School
पात्रि पॉवरफ
ु ल
दाख वण्यासाठी लो
अँगल मधून
दाखवतात तर वीक
दाख वण्यासाठी हाय
अँगल मधून
दाखवतात !

32. लो अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - गुलाम
MTC Short Film School

33. हाय अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - गुलाम
MTC Short Film School

34. हाय अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - थ्री इ डयट्स
MTC Short Film School

35. हाय अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - सैराट
MTC Short Film School

36. लो अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - फ
ॅ न्ड्री
MTC Short Film School

37. हाय अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - फ
ॅ न्ड्री
MTC Short Film School

38. हाय अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - दंगल
MTC Short Film School

39. लो अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - दंगल
MTC Short Film School

40. लो अँगल - पॉवर डायनॅ मक्स - सटी ऑफ गॉड
MTC Short Film School

41. हेड रूम
MTC Short Film School
फ्र
े म मध्ये
माणसाच्या
डोक्याच्या वर
कती जागा
सोडलेली आहे !

42. जास्त हेड रूम - जोजो रॅ बट
MTC Short Film School

43. जास्त हेड रूम - फ
ॅ न्ड्री
MTC Short Film School

44. जास्त हेड रूम - द कं ग्ज स्पीच
MTC Short Film School

45. जास्त हेड रूम - मसान
MTC Short Film School

46. जास्त हेड रूम - इदा (पो लश चत्रिपट)
MTC Short Film School

47. जास्त हेड रूम - मसान
MTC Short Film School

48. जास्त हेड रूम - देऊळ
MTC Short Film School

49. नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम
MTC Short Film School
माणसाच्या चेहऱ्या
समोरील बाजूस
फ्र
े मची कडा कती
दूर आहे !

50. नॉमर्वल नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम
MTC Short Film School

51. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - म्यु नक
MTC Short Film School

52. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - दृश्यम
MTC Short Film School

53. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - दंगल
MTC Short Film School

54. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - दंगल
MTC Short Film School

55. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - त्रिज्या
MTC Short Film School

56. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - दल से
MTC Short Film School

57. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - पक
े
MTC Short Film School

58. कमी नोज रूम / लुक रूम / लीड रूम - मसान
MTC Short Film School

59. फ्र
े म व दन फ्र
े म
MTC Short Film School
फ्र
े ममध्ये माणूस
दाखवतात त्यातून
त्याचे अडकलेपण
सू चत क
े ले जाते !

60. फ्र
े म व दन फ्र
े म - दृश्यम
MTC Short Film School

61. फ्र
े म व दन फ्र
े म - फ
ॅ न्ड्री
MTC Short Film School

62. फ्र
े म व दन फ्र
े म - शप ऑफ थी सस
MTC Short Film School

63. फ्र
े म व दन फ्र
े म - देऊळ
MTC Short Film School

64. फ्र
े म व दन फ्र
े म - जोजो रॅ बट
MTC Short Film School

65. फ्र
े म व दन फ्र
े म - पक
े
MTC Short Film School

66. फ्र
े म व दन फ्र
े म - सैराट
MTC Short Film School

67. फ्र
े म व दन फ्र
े म - फ
ॅ न्ड्री
MTC Short Film School

68. फ्र
े म व दन फ्र
े म - सैराट
MTC Short Film School

69. क्लस्ट्रोफो बक
MTC Short Film School
क्लस्ट्रोफो बया
म्हणजे अरुंद/ बंद
जागेत अस्वस्थ होणे
- आपण या बंद
जागेत अडक
ू न पडू
आ ण यातून बाहेर
पडता येणार नाही
अशी अनाठायी भीती !

70. क्लस्ट्रोफो बक ओव्हर द शोल्डर शॉट - क
ॅ च मी इफ यु क
ॅ न
MTC Short Film School

71. क्लस्ट्रोफो बक ओव्हर द शोल्डर शॉट - दंगल
MTC Short Film School

72. क्लस्ट्रोफो बक ओव्हर द शोल्डर शॉट - म्यु नक
MTC Short Film School

73. क्लस्ट्रोफो बक ओव्हर द शोल्डर शॉट - दल से
MTC Short Film School

74. क्लस्ट्रोफो बक ओव्हर द शोल्डर शॉट - पॅरासाईट
MTC Short Film School

75. क्लस्ट्रोफो बक ओव्हर द शोल्डर शॉट - मसान
MTC Short Film School

76. 180 डग्री रूल
MTC Short Film School
180 डग्री रूल

77. कॉन्टेक्स्ट, टेक्स्ट आ ण सबटेक्स्ट
MTC Short Film School
कॉन्टेक्स्ट = समोरील दृश्य कशाच्या संदभार्वत
दाखवल्या/ ऐकवल्या जात आहेत
टेक्स्ट = पडद्यावर दसणाऱ्या/ ऐक
ू येणाऱ्या गोष्टी
सबटेक्स्ट = कॉन्टेक्स्ट व टेक्स्ट या दोन्हीच्या
संगमातून नमार्वण झालेला ग भर्वताथर्व कं वा
सा हत्याच्या भाषेत सांगायचे तर दोन ओळींमधील
अथर्व

78. कॉन्टेक्स्ट, टेक्स्ट आ ण सबटेक्स्ट - ड्राइव्ह
MTC Short Film School

79. कॉन्टेक्स्ट, टेक्स्ट आ ण सबटेक्स्ट
MTC Short Film School
िव्हज्युअल
डायलॉग
ब्लॉ कं ग / बझनेस
साऊ
ं ड / म्यु झक
हे सवर्व टेक्स्ट असू शकते आ ण यातून सब टेक्स्ट नमार्वण करता येते !

80. सनेमाची भाषा आ ण व्याकरण शकणे एक साधना !
MTC Short Film School
सनेमाची भाषा आ ण व्याकरण हा
खूप मोठा वषय आहे. इतक्या
कमी वेळात संपूणर्व मांडणी तर
क
े वळ अशक्य आहे.
ही एक साधना असून, आपण सवर्व
ही करत राहू !

81. Mitesh Take
9890601116
MTC Short Film School