1. TREGU DHE POLITIKA E ÇMIMEVE
Kuptimi dhe llojet e tregjeve
a.) tregu në kuptim të ngusht
b.) tregu në kuptim të gjerë
Varësisht nga fakti se në çfarë territori përshtatet raporti i
Shkëmbimit të mallrave dallojmë :
• Tregu lokal
• Tregu nacional
• Tregu rajonal
• Tregu ndërkomëtar

2. • Vë raportin në mes të ofertës dhe kërkesës .
• Përcakton çmimin (bën shpërndarjen GDP dhe të NNP) nëpër
lëmenj, në deg dhe në subjekte të ndryshme në shkallë vendi .
• Bën vlerësimin e punës individuale .
• Bën zgjedhjen e procesit tekniko teknologjik .
• Bën seleksionimin nëpër lëmenj e degë ekonomike .
• Bën distribuimin e të mirave materiale .
• Bën valorizimin e pagave .

3. Faktorë nga të cilët Varet Vëllimi dhe
Struktura e tregut
• Vëllimi dhe struktura e prodhimit të ekonomisë kombëtare .
• Lartësia e të ardhurave kombëtare dhe shpërndarja e tyre .
• Paisja teknike e tregut
• Faktori subjektiv
• komunikacioni

4. Masat për Stabilizimin e tregut
a.) masat administrative
b.) masat ekonomike
c.) masat me karakter afatshkurër
d.) masat me karakter afatgjatë
• rritjen e vëllimit të prodhimit, importin, shfrytëzimin e rezervave
të mallrave dhe zvoglimin e masës monetare

5. SISTEMI DHE POLITIKA E ÇMIMEVE
• Krijimi i kushteve materiale
• Vendosja e faktorëve të prodhimit nëpër sektorë dhe nëpër
lëmenj ekonomikë .
• Formimi i akumulimit dhe shpërndarja sektorale dhe territoriale e të
ardhurave kombëtare .
• Instrument i rëndësishëm në poltikën aplikative .
• Ndikimet e tjera .

6. • Procesin e inkuadrimit
• Në ndarjen ndërkombëtare të punës
• Shpërndarjën qëllimore
• Të ardhurave kombëtare në akumulimin dhe në konsum .
• Pozitën sociale të disa kategorive të popullsisë (shtresa të ulëta),
për të ruajtur standartin e tyre etj .

7. Mënyra e Matjes së Produktit Kombëtar
bruto (GNP)
• dinamika dhe struktura e produktit kombëtar bruto mundëson të
përcillet aktiviteti ekonomik i vendit .
Metodat më të njohura për matjen e produktit kombëtar bruto janë :
a.) metoda e prodhimit
• GNP, paraqet vlerën e përgjithshme shprehur në para të produkteve
finale të prodhuara në një periudhë të caktuar kohore .
• Në vlerën e produktit të përgjithshëm duhet të përfshihen vetit
produktet dhe shërbimet përfundimtare .

8. b.) metoda e shpenzimeve
Shpenzimet në nivel të ekonomisë kombëtare ndahen në katër
grupe kryesore :
• konsumi
• investime
• shpenzime të qeverisë
• eksportin neto .
c.) metoda e të ardhurave

9. Vlera Nominale dhe Reale e GNP
• Dallimi i vlerës nominale dhe reale të GNP është rezultat i rritjes
së çmimeve (inflacionit)
• GNP nominale rritet më shpejtë se GNP reale
• Dallimi i vlerës nominale dhe reale të GNP në literaturën
ekonomike quhet deflatori i GNP (deflatori i çmimeve)

10. 2. PRODUKTI I BRENDSHËM BRUTO (GDP)
• GDP, paraqet treguesin me relevant për analiza
• Produkti i brendshëm shoqërore është aktivitet i një vendi në
sferën e prodhimit të një periudhe të caktuar dhe shërbimeve
GDP paraqet shumën e amortizimit A dhe të ardhurave kombëtare
GDP = TK + A
GDP = produkti i brendshëm bruto
TK = Të ardhurat kombëtare
A = amortizimi

11. TË ARDHURAT KOMBËTARE (NNP)
• Të ardhura kombëtare fitohen kur nga produkti shoqëror zbresim
amortizimin
TK (NNP) = GDP (PSH) – A
Në teoritë dhe praktikën përdoren tri metoda të llogaritjes së të
ardhurave kombëtare
a.) metoda reale prodhuese
b.) metoda personale
c.) metoda e shpenzimeve .