1. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
Zer da erliebea?
Lurraren gainazalak hartzen dituen formei, erliebea esaten
zaio. Lurra ez da laua (---). Formak ditu.
GOGORATU IKASITAKOA
ERLIEBEA:
BARRUALDEKO ERLIEBEA
• MENDIAK
• ORDOKIAK
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
1

2. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
• SAKONUNEAK: Mendiz inguraturik, horiek baino
beherago aurkitzen den lur-eremua.
KOSTALDEKO ERLIEBEA:
• LURMUTURRA: Itsasora sartzen den lur-zatia.
• BADIA: Itsasoak bere ertzean egiten duen sakongunea
da.
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
2

3. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
• PENINTSULA: Urez inguraturik dagoen lur-eremua zati
bat ezik.
Ipini erliebe mota bakoitza dagokion taldean:
- mendia - ordokia -penintsula -uhartea -hondartza
-sakonunea
BARNEALDEKO KOSTALDEKO ERLIEBEAREN
ERLIEBEAREN ELEMENTUAK ELEMENTUAK
Zein erliebe motari dagokio esaldi bakoitza?
• …………………….. alde batetik izan ezik, uraz inguratuta
dagoen lur zatia da.
• …………………….. areaz osaturiko kostaldeko lekua da.
• …………………….. mendiz inguratutako sakonunea da.
• ……………………. Urez inguratutako lur zatia da.
• ……………………. Lurreko goragune handia da.
• …………………… gorabehera gutxiko laua da.
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
3

4. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
IBERIAR PENINTSULAKO ERLIEBEA
Espainiako lurraldeak hurrengo hauek dira:
• Iberiar Penintsula
• Balear uharteak
• Kanariar uharteak
• Ceuta eta Melilla
Penintsularen barrualdean, ordoki zabal bat dago: IBERIAR
GOI-
GOI-ORDOKIA da.
Penintsulako hiru ibai luze igarotzen dira goi-ordoki zehar:
DUERO, TAJO ETA GUADIANA.
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
4

5. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
Iberiar Goi-ordokia Gaztela eta Leon, Gaztela- Mantxan eta
Madrilgo eta Extremadurako erkidegoetan hedatzen da.
Herri eta hiri nagusiak ibaietatik gertu daude.
Haien inguruan, industriaguneak eta merkataritzaguneak sortu
dira.
Iberiar goi-ordokiaren barrualdean bi mendikate daude:
• Erdialdeko Mendikatea
Erdialdeko
• Toledoko Mendiak
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
5

6. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
MENDIAK ETA SAKONUNEAK
Iberiar goi-ordokia lau mendilerro inguratuta dago:
1. Leongo mendiak
2. Kantabriar mendikatea
3. Iberiar mendikatea
4. Sierra Morena
Goi-ordokitik kanpo, bi sakonune daude:
1. Ebroren sakonunea
2. Guadalquivirren sakonunea
Goi-ordokitik kanpo, bost mendilerro daude:
1. Galiziako mendigunea
2. Euskal mendiak
3. Pirinioak
4. Kataluniako Kostako mendikatea
5. Mendikate Betikoa.
(Mapan kokatu).
Mapan
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
6

7. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
OSATU TAULA HAU:
GOI ORDOKIA INGURATZEN GOI-ORDOKITIK
GOI- KANPOKO
DUTEN MENDIKATEAK MENDIKATEAK
KOSTALDEA ETA UHARTEAK
Espainiako kostaldea hiru itsasok bustitzen dute:
1. Bizkaiko golkoak edo Kantauri Itsasoa
2. MEditerraneoa
3. Ozeano Atlantikoa
1.- BIZKAIKO GOLKOA (KANTAURI ITSASOA)
Kostalde altua eta malkartsua da.
Euskadi, Kantabria, Asturias eta Galizia bustitzen ditu.
Oso ezagunak bere lurmuturrak: Matxitxako Lurmuturra, Ajoko
lurmuturra, Peñas lurmuturra eta Estaca de Bares lurmuturra.
Matxitxako lurmuturra
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
7

8. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
2.- KOSTALDE ATLANTIKOA
• Galiziako kostaldea Kostalde altua, malkartsua eta
kostaldea.
muxarratua.
Ortegal eta Finisterre lurmuturrak.
• Andaluziako kostaldea. Kostalde baxua, hareatsua eta
laua. Trafalgarko lurmuturra eta Tarifako lurmuturra.
• Kanarietako kostaldea
kostaldea.
3.- KOSTALDE MEDITERRANEOA
Kostalde luzeena da.
Andaluziatik Kataluniara zabaltzen da.
Orokorrean kostalde hareatsua da.
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
8

9. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
4.-UHARTEEN ERLIEBEA
• Balear uharteak Iberiar penintsulako ekialdean daude.
uharteak:
Bost uhartek osatzen dute: Mallorca, Menorca, Ibiza,
Formentera eta Cabrera.
• Kanariar uharteak Afrikako mendebaldean daude. Zazpi
uharteak:
uharte dira. Sumendi-erliebea du. Oso erliebe menditsua
dute. Teide da Espainiako mendi altuena eta Tenerifen
dago.
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
9

10. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
Osatu hurrengo taula hau:
UHARTEAK BUSTITZEN DUEN
ITSASOA
Idatzi Espainiako kostaldea bustitzen duten itsasoen izenak:
1 ............................................
2 ............................................
3 ............................................
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
10

11. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
IZENAK KOKATU
itsasoa badia lurmuturra mendia
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
11

12. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
• Frantzia eta Portugal seinalatu
• Kantauri Itsasoa, Azeano Atlantikoa, Mediterraneo Itsasoa
• BALEAR UHARTEAK.
• KANARIAR UHARTEAK
• CEUTA ETA MELILLA
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
12

13. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
• Frantzia eta Portugal seinalatu
• Kantauri Itsasoa, Azeano Atlantikoa, Mediterraneo Itsasoa
• Pirinioak, Euskal Mendiak, Iberiar Mendikatea, Kantabriar mendikatea, SIStema
Zentrala, Sierra Morena, Mendikate Betikoak, Iparaldeko Azpimeseta,
Hegoaldeko Azpimeseta.
• Balear eta Kanariar uharteak.
• Zeuta eta Melilla hiriak
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
13

14. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
• Kantauri Itsasoa
• Ozeano Atlantikoa
• Mediterraneo Itsasoa
• Kantabriar isurialdea: Bidasoa, Nerbioi, Nalon eta Narcea
• Isurialde Atlantikoa: Miño, Sil, Duero, Tajo, Guadiana eta
Guadalquivir.
• Isurialde Mediterraneoa: Ebro, Júcar, Segura, Turia, Llobregat
eta Ter.
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
14

15. 8. ERLIEBEA
5. MAILA
ALTZA HERRI IKASTETXEA
LAGUNTZA GELA – HIPI GELA
15