Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu]

Ceny transferowe
Akademia podatkowa

©2011 Grant Thornton. All rights reserved.

Szanowni Państwo,

Przepisy w zakresie cen transferowych nie są jednoznaczne i w praktyce wywołują szereg pytań i wątpliwości.
Celem niniejszej prezentacji jest syntetyczne przedstawienie podstawowych zagadnień dotyczących cen
transferowych oraz procesu przygotowania dokumentacji podatkowych dla transakcji pomiędzy podmiotami
powiązanymi. W tym obszarze poruszymy w szczególności kwestie związane z zastosowaniem poszczególnych
metod weryfikacji wartości rynkowej, pojęcia "transakcji", cen transferowych a VAT.

Rafał Śmigórski
Partner

Zespół cen transferowych


Ceny transferowe – Akademia Podatkowa

Spis treści
• Transakcja z podmiotami powiązanymi – definicja
• Wartość transakcji – kwota netto czy brutto?
• Definicja podmiotów powiązanych wg ustawy o podatkach dochodowych oraz
ustawy o podatku od towarów i usług
• Wartość transakcji – usługi niematerialne
• Transakcje niematerialne z podmiotami powiązanymi
• Refakturowanie kosztów a obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej
• Elementy dokumentacji podatkowej
• Termin sporządzenia dokumentacji podatkowej
• Konsekwencje braku dokumentacji podatkowej
• Metody szacowania cen transferowych
• Wartość rynkowa przedmiotu transakcji
• Transakcje z podmiotami powiązanymi a VAT
• Uprzednie porozumienia cenowe

©2011 Grant Thornton Frąckowiak. Wszelkie prawa zastrzeżone. 3

Ceny transferowe - Akademia podatkowa

Transakcja z podmiotami powiązanymi
- definicja
• Zgodnie z przepisami podatkowymi, podatnik dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi
Grant Thornton International
jest zobowiązany do opracowania dokumentacji podatkowej. Przepisy podatkowe nie zawierają jednak definicji, co
6 największa sieć doradcza na świecie
519 biur w ponad 112 krajach
należy rozumieć pod pojęciem transakcji, a tym samym, jak określić jej wartość w pracowników
30 000 celu ustalenia, czy podlega ona
4 mld USD przychodów
obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej.

• W praktyce wykształciło się podejście, że transakcją jest grupa operacji jednego rodzaju, realizowanych
w oparciu o jedną umowę (ramową) albo na jednakowych lub znacząco do siebie zbliżonych warunkach
(w szczególności w zakresie sposobu kalkulowania ceny).

Grant Thornton w ustawie limity, których
• Wskazane Polska przekroczenie rodzi obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej powinny
być stosowane w odniesieniu do wartości transakcji jednego rodzaju realizowanych z jednym podmiotem
6 największa firma doradcza w Polsce
5 biur (Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice,
powiązanym (np. sprzedaż wyrobów gotowych, zakup towarów handlowych). Jeśli wartość takiej transakcji
Kraków)
przekroczy jeden z limitów wskazanych w ustawie (w zależności od tego, czy transakcji dotyczy usług i świadczeń
ok. 250 pracowników
35 mln PLN przychodów
niematerialnych, czy jest transakcją „towarową”), to należy dla niej opracować dokumentację podatkową.

• Podejściem powszechnie spotykanym w praktyce jest odnoszenie limitu wyłącznie do określonego rodzaju transakcji,
a nie do wszystkich transakcji z danym klientem.



Wartość transakcji - kwota netto czy brutto?

Przepisy podatkowe nie zawierają jednoznacznych wytycznych odnoszących się doInternational
Grant Thornton tego, czy dla
określenia obowiązku opracowania dokumentacji podatkowej wartości 6 największa sieć 112 krajach świecie
doradcza na
progowe wymienione w ustawie
519 biur w ponad
należy porównać z wartością transakcji brutto czy też netto 30 000 pracowników

Zgodnie z treścią ustaw o podatkach dochodowych obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowych
obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej
równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota
wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza wartości progowe określone przez ustawodawcę.
Grant Thornton Polska
Wyrażenia „kwota wynikająca z umowy” oraz "rzeczywiście zapłacona" wskazują na to, że wartość
transakcji obejmuje całe wynagrodzenie za usługi czy też z cenę sprzedaży, łącznie z podatkiem od
Kraków)
towarów przychodów Kontrahent jest bowiem zobowiązany do zapłaty kwoty brutto, a nie kwoty netto.
35 mln PLN i usług.

Interpretację tego zapisu potwierdzają również organy podatkowe - przykładowo w piśmie z dnia
13.05.2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (ITPB3/423-122/09/AW) podkreślił, że: "Limity
dotyczące obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej dotyczą zatem kwot brutto."


Definicja podmiotów powiązanych wg ustawy o
podatkach dochodowych oraz ustawy o podatku od
towarów i usług Grant Thornton International
30 000 pracowników
Ustawa o podatkach dochodowych Ustawa o podatku od towarów i usług

- dotyczy powiązań z podmiotami - dotyczy powiązań z podmiotami
krajowymi i zagranicznymi, krajowymi i zagranicznymi,
- posiadanie bezpośrednio lub pośrednio - jedna z osób lub jeden z kontrahentów
Grant Thornton Polska udziału w kapitale innego podmiotu posiada prawo głosu wynoszące co
POWIĄZANIA (spółka "matka" - spółka "córka", spółka
najmniej 5 % wszystkich praw głosu lub
Kraków) "matka" - spółka "wnuczka"), dysponuje bezpośrednio lub pośrednio
KAPITAŁOWE
- posiadanie pośrednio lub bezpośrednio takim prawem.
udziału w kapitale podmiotów przez te
same os. prawne lub fizyczne (spółki
"siostry"),
- udział w kapitale nie mniejszy niż 5%.



30 000 pracowników

krajowymi i zagranicznymi, krajowymi i zagranicznymi,
- udział bezpośredni lub pośredni w - kontrahenci lub osoby pełniące w tych
POWIĄZANIA
zarządzaniu innym podmiotem lub w jego podmiotach funkcje zarządzające,
PRZEZ UDZIAŁ kontroli,
nadzorcze lub kontrolne pełnią te funkcje
Kraków)
W -udział bezpośredni lub pośredni w również u kontrahentów.
35ZARZĄDZANIU
mln PLN przychodów zarządzaniu lub kontroli podmiotów tych
I KONTROLI samych osób prawnych lub fizycznych.



30 000 pracowników

krajowymi, krajowymi i zagranicznymi,
- powiązania rodzinne pomiędzy - powiązania między kontrahentami lub
podmiotami krajowymi lub osobami osobami pełniącymi u kontrahentów
POWIĄZANIA pełniącymi w tych podmiotach funkcje
funkcje zarządzające, nadzorcze lub
Kraków) zarządzające lub kontrolne albo kontrolne,
RODZINNE
ok. 250 pracowników nadzorcze, - powiązania te obejmują małżeństwo
- powiązania te obejmują małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo
oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.
do drugiego stopnia.



30 000 pracowników

krajowymi, krajowymi i zagranicznymi,
- powiązania wynikające ze stosunku - powiązania z tytułu przysposobienia,
pracy lub majątkowe pomiędzy kapitałowym, majątkowym lub
POZOSTAŁE
podmiotami krajowymi lub osobami wynikające ze stosunku pracy między
POWIĄZANIA
Kraków) pełniącymi w tych podmiotach funkcje kontrahentami lub osobami pełniącymi u
ok. 250 pracowników zarządzające lub kontrolne albo kontrahentów funkcje zarządzające,
OSOBOWE
nadzorcze. nadzorcze lub kontrolne.



Wartość transakcji – usługi niematerialne

W przypadku transakcji realizowanych Grant Thornton International
przez podatnika z podmiotami 6 największa sieć doradcza na świecie
powiązanymi w zakresie świadczenia 30 000 pracowników
usług, sprzedaży lub udostępnienia 4 mld USD przychodów

wartości niematerialnych i prawnych

Kraków)
istnieje obowiązek opracowania
35 mln PLN przychodów dokumentacji podatkowej dla transakcji,
której wartość przekracza limit 30.000
EUR



Wartość transakcji – usługi niematerialne

Uwaga! 6 największa sieć doradcza na świecie
30 000 pracowników
• Limit 30.000 EUR znajduje zastosowanie dla transakcji sprzedaży praw do znaku towarowego,
sprzedaży know-how, udzielenia licencji, a także transakcji, których przedmiotem są usługi
niematerialne np. usługi doradcze, usług finansowe itp.

• W przypadku usług ciągłych, realizowanych w kolejnych latach podatkowych, wartość transakcji na
potrzeby określenia obowiązku dokumentacyjnego powinna dotyczyć transakcji w danym roku
podatkowym.
Kraków)
• Wyrażone w EURO wielkości przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłaszanym przez
Narodowy Bank Polski, obowiązującym w ostatnim dniu roku podatkowego poprzedzającego rok
podatkowy, w którym została zawarta transakcja objęta obowiązkiem opracowania dokumentacji
podatkowej.



Transakcje niematerialne z podmiotami powiązanymi

• Z uwagi na niematerialny charakter transakcji,największa sieć 112 krajach świecie
6 podatnik powinien na
doradcza dysponować
Dowody 519 biur w ponad
odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste wykonanie usług.
30 000 pracowników
potwierdzające • Usługi niematerialne stanowią przedmiot szczególnego zainteresowania
wykonanie usług organów podatkowych podczas kontroli.

• W dokumentacji podatkowej, sporządzanej przez podatnika nabywającego
Określenie
Grant Thornton Polska dobra lub świadczenia niematerialne, powinny być przedstawione oczekiwane
oczekiwanych
6 największa firma doradcza w Polsce korzyści.
Kraków)
korzyści jako • Badanie oczekiwanych korzyści ma kluczowe znaczenie dla oceny warunków
ok. 250 obowiązkowy
pracowników tego rodzaju transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.
element • W przypadkach, kiedy racjonalnie oczekiwane korzyści (zyski) podmiotu
dokumentacji nabywającego wartości niematerialne od podmiotu powiązanego są w sposób
podatkowej oczywisty mniejsze niż poniesione w związku z tą transakcją wydatki, wydatki
takie nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.



Transakcje niematerialne z podmiotami powiązanymi

30 000 pracowników
• Czy podatnik posiada dowody potwierdzające, że:
• świadczenia zostały faktycznie wykonane?
• zakupione dobra i usługi wiążą się z korzyściami dla podatnika?
Wydatki na zakup • transakcja była uzasadniona z ekonomicznego punktu widzenia?
dóbr TAK NIE
i świadczeń
niematerialnych
a koszty
6 największa firma doradcza w Polsce Wydatek stanowi koszt Wydatek nie stanowi kosztu
podatkowe
5 biur (Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice, podatkowy podatkowego
Kraków)
35 mln PLN przychodów Konieczność potwierdzenia
rynkowości warunków
transakcji !



Refakturowanie kosztów a obowiązek sporządzenia
dokumentacji podatkowej
Refakturowanie kosztów podlega obowiązkowi sporządzenia 6dokumentacji krajach świecie
największa sieć doradcza na
519 biur w ponad 112
podatkowych.
30 000 pracowników

1. Obowiązek opracowania dokumentacji podatkowych dotyczy transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.
2. Rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi dotyczące tzw. refakturowania należy uznać za transakcję.
3. Refakturowanie należy traktować jako odsprzedaż uprzednio zakupionych usług lub towarów po cenie
odpowiadającej cenie zakupu, co jest równoznaczne ze świadczeniem zakupionej uprzednio usługi lub
dostawy towarów.
4. Dla określenia obowiązku opracowania dokumentacji podatkowej znajdą zastosowanie limity transakcji, o
5 biur (Warszawa, Poznań,ustawie:Katowice,
których mowa w Wrocław,
Kraków)
- dla transakcji usługowych - 30.000 EUR
- dla transakcji towarowych - 100.000 EUR lub 50.000 EUR
5. Kluczową kwestią dla oceny rozliczeń kosztów na zasadzie refakturowania jest weryfikacja zasadności braku
marży. Ocena w tym zakresie powinna być dokonana przy uwzględnieniu specyfiki rozliczeń, związku z innymi
transakcjami, zakresu pełnionych funkcji i ponoszonych ryzyk.



Elementy dokumentacji podatkowej

Obowiązkowe elementy dokumentacji podatkowej - zgodnienajwiększa9sieć doradczao podatku
6 z art. ustawy na świecie
dochodowym od osób prawnych 000 pracowników
30

1. Określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i
podejmowane ryzyko).
2. Określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty.
3. Metoda i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji.
4. Określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy miała ona wpływ na
wartość transakcji.
5 biur Wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez
5. (Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice,
Kraków)
ok.podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki
250 pracowników
6. Określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z
uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, weryfikacja wartości rynkowej ceny przedmiotu transakcji i
opracowanie analizy porównawczej nie jest obligatoryjnym elementem dokumentacji podatkowej.


Dlaczego warto w dokumentacji podatkowej przedstawić
weryfikację wartości rynkowej?
• Dokumentacja stanowi podstawowe narzędzie obrony podczasGrant Thornton International
ewentualnej kontroli podatkowej.
6 największa sieć doradcza na
• Przedstawienie w sposób kompleksowy wszelkich istotnych warunków transakcji112 krajach świecie o
519 biur w ponad
oraz informacji
czynnikach wpływających na cenę ustaloną w transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi wraz analizą
30 000 pracowników
porównywalności w znaczący sposób ogranicza ryzyko sporu z organami podatkowymi.
• Weryfikacja wartości rynkowej przedmiotu transakcji jako element dokumentacji podatkowej
rekomendowana jest przede wszystkim dla transakcji o istotnym znaczeniu dla podatnika.
• Mimo że, zgodnie z przepisami podatkowymi, podatnik nie ma obowiązku przedstawiać argumentacji
wskazującej, iż ustalona cena zgodna jest z warunkami rynkowymi, to jednak takie podejście jest
Grant Thornton Polskaprzez sądy, np. "(…) Dokumentacja podatkowa w rozumieniu art. 9a u.p.d.o.p. ma
rekomendowane
wykazać przede wszystkim, że wynagrodzenie w transakcji zawartej pomiędzy podmiotami powiązanymi
zostało ustalone na poziomie rynkowym, czyli nieróżniącym się "od warunków, które ustaliły między sobą
Kraków)
niezależne podmioty". Obowiązek tworzenia tej dokumentacji stwarza podatnikom możliwość

przedstawienia wszelkich okoliczności dających podstawę do uwzględnienia rynkowego charakteru tych
transakcji. Z tego punktu widzenia przepis art. 9a u.p.d.o.p. spełnia funkcję gwarancyjną."
(wyrok WSA w Warszawie z dnia 05.02.2008 r. , sygn. III SA/Wa 1728/07).



Terminy sporządzenia dokumentacji podatkowej

Podatnik zobowiązany jest do przedłożenia dokumentacji podatkowej Grant Thornton International
dla transakcji z podmiotami
powiązanymi na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej sieć terminie świecie od dnia
6 największa
w doradcza na 7 dni
doręczenia żądania tej dokumentacji przez te organy. 30 000 pracowników

Przepisy podatkowe nie określają terminu, w jakim podatnik powinien sporządzić dokumentację
podatkową dla poszczególnych transakcji z podmiotami powiązanymi.

Organy podatkowe oraz sądy wyrażają pogląd, że dokumentacje podatkowe powinny być
sporządzane na bieżąco:
„(...) skorofirma Poznań, Wrocław, Katowice,
6 największa
na doradcza w Polsce
5 biur (Warszawa,
żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnicy są obowiązani do
przedłożenia dokumentacji w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania (art. 9a ust. 4updop), zasadnym
Kraków)
wydaje się, aby przedmiotową dokumentację kompletować na bieżąco, w miarę realizacji transakcji,

które z punktu widzenia ustawy trzeba kwalifikować jako transakcje z podmiotami powiązanymi.”
(pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 02.09.2010 r. (sygn. IPPB5/423-357/10-4/IŚ))



Terminy sporządzenia dokumentacji podatkowej

„(…) termin 7 dni na przedstawienie dokumentacji podatkowej nie jestGrant Thornton International
wystarczający na jej przygotowanie.
Proces opracowywania dokumentacji podatkowej, w zależności od przedmiotuponad 112 krajach transakcji oraz
519 biur w
i charakteru
dostępnych danych, może okazać się procesem długim i czasochłonnym. Wpracowników z tym, dokumentacja
30 000 związku
podatkowa powinna być sporządzana przez podatników na bieżąco, nie zaś jedynie na wypadek
kontroli organów podatkowych."
(wyrok z dnia 03.06.2009 r. WSA w Krakowie (I SA/Kr 1374/08))

Przepisy prawne nie przewidują przepisów sankcyjnych w przypadku nieopracowania dokumentacji na
bieżąco, więc z punktu widzenia ewentualnych sankcji kluczowe znaczenie ma przedłożenie dokumentacji
w biur (Warszawa,dni. Wrocław, Katowice,
5
terminie 7 Poznań,
Kraków)
Mając na uwadze, że kontrolą podatkową objęte są "zamknięte" lata podatkowe za dobrą praktykę należy

uznać bieżące gromadzenie odpowiednich dokumentów i informacji dotyczących transakcji z
podmiotami powiązanymi i sporządzenie dokumentacji zaraz po zakończeniu roku z uwzględnieniem
rzeczywistych danych finansowych transakcji w danym roku.



Konsekwencje braku dokumentacji podatkowej

Transakcje z podmiotami powiązanymi uznane za zawarte na warunkach nierynkowych
30 000 pracowników

Dokumentacja podatkowa
spełniająca wymogi określone Brak dokumentacji
w ustawach o podatkach podatkowej
dochodowych
Stawka opodatkowania różnicy między
dochodem zadeklarowanym przez podatnika a
określonym przez organy podatkowe
19 % 50%
Kraków)
Konieczność zapłaty odsetek od zaległości
podatkowych
tak tak

Ryzyko nałożenia sankcji karno-skarbowych nie tak



Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej

Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej polega na porównaniu ceny ustalonej w transakcjach
między podmiotami powiązanymi z ceną stosowaną w porównywalnychnajwiększa sieć 112 krajach świecie
6 doradcza na
transakcjach przez podmioty
519 biur w ponad
niezależne i na tej podstawie określeniu wartości rynkowej przedmiotu 30mld USD przychodów między
transakcji zawartej
4
000 pracowników

podmiotami powiązanymi.

Kraków)




Cena rynkowa

Cena stosowana w transakcjach
pomiędzy podmiotami niepowiązanymi

Porównanie wewnętrzne Porównanie zewnętrzne

Kraków)
ok. 250 pracowników Podmiot powiązany B Podmiot powiązany A Podmiot powiązany B

Podmiot powiązany A

Podmiot niepowiązany M Podmiot niepowiązany X Podmiot niepowiązany Y




Warunki zastosowania: Grant Thornton International
30 000 pracowników
• W przypadku identyfikacji porównywalnych transakcji niekontrolowanych najwiarygodniej odzwierciedla warunki

rynkowe.
• Metoda stosowana w pierwszej kolejności przed innymi metodami, chyba że zastosowanie innej metody pozwoli
ustalić ceny na poziomie bardziej zbliżonym do wartości rynkowej takiej transakcji.
• Zastosowanie metody porównywalnej ceny niekontrolowanej wymaga zapewnienia wysokiego stopnia
porównywalności warunków oraz przedmiotu transakcji (np. transakcje dotyczą tych samych produktów lub tych
samych usług, mamy porównywalny wolumen transakcji, transakcje są zawierane na tym samym etapie łańcucha
6 największa firma doradcza w Polsce rynku geograficznym itd.).
dystrybucji, na podobnym
W przypadku ewentualnych różnic dotyczących transakcji kontrolowanych i niekontrolowanych należy uwzględnić te
•Kraków)
różnice i określić ich wpływ na cenę przedmiotu transakcji. Im szerszy zakres dokonywanych korekt, tym mniejsza
wiarygodność metody porównywalnej ceny niekontrolowanej. Jeśli nie można dokonać stosownych korekt, metoda ta
nie powinna być stosowana lub może być stosowana w ograniczonym zakresie.
• Wymogi dotyczące możliwość zastosowania metody porównywalnej ceny niekontrolowanej powodują, że jest ona
rzadko stosowana w praktyce.



Metoda „koszt plus”

Metoda rozsądnej marży ("koszt plus") polega na ustaleniu ceny sprzedaży rzeczy i praw oraz
świadczenia usług w transakcji danego podmiotu z podmiotem powiązanym na poziomie sumy bazy
kosztowej i narzutu zysku, porównywalnych do bazy kosztowej i narzutumld USD przychodów pomiędzy
30 zysku ustalanych
4
000 pracowników

podmiotami niezależnymi, które uwzględniają porównywalne funkcje, ponoszone ryzyka oraz angażowane
aktywa.




Narzut zysku zgodny z zasadą ceny
rynkowej RZIS W UKŁADZIE KALKULACYJNYM
A. Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi
Narzut Narzut 6 największa sieć doradcza na świecie
I. Przychód ze sprzedaży produktów
zysku zysku 30 000 pracowników
II. Przychód ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszt sprzedanych towarów i produktów
Baza Baza I. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
kosztowa* kosztowa* II. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
C. Zysk/Strata brutto ze sprzedaży
D. Koszty sprzedaży
E. Koszty ogólnego zarządu
F. Zysk/Strata ze sprzedaży

Transakcja kontrolowana Transakcja niekontrolowana

Narzut zysku jest na Cena transferowa (cena sprzedaży)
poziomie rynkowym na poziomie rynkowym

* baza kosztowa oznacza te same rodzaje kosztów uwzględnione w podstawie kalkulacji zysków



30 000 pracowników
• Przez bazę kosztową rozumie się sumę kosztów bezpośrednio związanych z nabyciem lub wytworzeniem we
własnym zakresie przedmiotu transakcji oraz kosztów pośrednich, z wyłączeniem kosztów ogólnych zarządu, tj.
kosztów działania jednostki jako całości oraz kosztów zarządzania tą jednostką.
• Metoda jest wykorzystywana najczęściej w transakcjach sprzedaży wyrobów gotowych lub świadczenia usług na
rzecz podmiotów powiązanych.
• Zastosowanie metody „koszt plus” wymaga spełnienia mniejszych wymagań co do porównywalności przedmiotu
transakcji niż w przypadku metody porównywalnej ceny niekontrolowanej, ponieważ analiza oparta jest na analizie
narzutów zysku, a nie cen jednostkowych (porównywalny narzut zysku mimo różnych cen jednostkowych). Kluczowa
5 biur (Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice,funkcji, ponoszonych ryzyk i zaangażowanych aktywów przez podmioty w
jest porównywalność pełnionych
Kraków)
ok. 250 pracowników kontrolowanych i niekontrolowanych.
transakcjach
Przy ustalaniu bazy kosztowej nie uwzględnia się kosztów ogólnego zarządu. Powoduje to trudności w zastosowaniu
•35 mln PLN przychodów
metody "koszt plus" w praktyce przede wszystkim na podstawie porównania zewnętrznego, gdyż większość
podmiotów prezentuje rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym.
• Ważna jest spójność księgowa praktyk stosowanych w transakcjach między podmiotami powiązanymi i
niepowiązanymi.



MARŻA Marża Marża
30 000 pracowników

+ Koszty pośrednie z Koszty pośrednie z
wyłączeniem kosztów wyłączeniem kosztów
ogólnego zarządu ogólnego zarządu
BAZA
KOSZTOWA Koszty bezpośrednie Koszty bezpośrednie

Transakcja kontrolowana Transakcja niekontrolowana

Cena rynkowa Marża Marża



Metoda „koszt plus” – porównanie wewnętrzne
Podatnik
sprzedaż wyrobów gotowych 6 największa sieć doradcza na świecie
30 000 pracowników
Podmiot powiązany Podmioty niepowiązane

porównanie narzutów zysków realizowanych w drodze
transakcji niekontrolowanych i kontrolowanych
Narzut zysku realizowany przez Podatnika w związku Narzut zysku realizowany przez Podatnika w związku ze
ze sprzedażą do podmiotu powiązanego sprzedażą do podmiotów niepowiązanych

Przychody ze Baza Zysk ze Podmiot Przychody ze Zysk ze
Narzut zysku** Baza kosztowa* Narzut zysku**
sprzedaży kosztowa* sprzedaży niepowiązany sprzedaży sprzedaży

20 149 912 16 550 294 3 599 618 21,75% PN 1 20 811 833 17 134 265 3 677 568 21,46%
PN 2 4 507 211 3 500 372 1 006 839 28,76%
PN 3 2 540 205 2 131 335 408 870 19,18%
* stanowiąca sumę wszystkich kosztów bezpośrednich i PN 4 1 648 814 1 358 174 290 640 21,40%
pośrednich związanych z transakcją bez kosztów ogólnego PN 5 1 049 650 877 594 172 056 19,61%
zarządu Razem 30 557 713 25 175 740 5 381 973
** kalkulowany jako stosunek zysku ze sprzedaży do bazy
Przedział międzykwartylowy narzutu realizowanego przez Podatnika na sprzedaży
kosztowej
wyrobów gotowych do podmiotów niepowiązanych

Kwartyl dolny 19,61%
Mediana 21,40%
Kwartyl górny 23,24%


Metoda „koszt plus” – porównanie wewnętrzne

Wnioski: Grant Thornton International
30 000 pracowników
Podatnik w związku ze sprzedażą wyrobów gotowych do podmiotu powiązanego 4 mld USD przychodów
realizuje narzut zysku w wysokości 21,75%.
Przedział międzykwartylowy narzutu zysku na transakcji z podmiotami
niepowiązanymi kształtuje się na poziomie od 19,61% do 23,24%

Narzut zysku realizowany w związku ze sprzedażą wyrobów gotowych do
podmiotu powiązanego mieści się w przedziale międzykwartylowym narzutów
rynkowych

Narzut zysku jest na poziomie rynkowym.



Metoda ceny odprzedaży

Metoda ceny odprzedaży polega na obniżeniu ceny określonej w transakcji z podmiotem niezależnym,
dotyczącej dóbr lub usług nabytych uprzednio przez ten dany podmiot od biur w ponad 112 nim na świecie
6 największa sieć doradcza
519
podmiotu z krajach powiązanego, o
marżę ceny odprzedaży. Tak ustalona cena może być uważana za cenęmld USD przychodów
30 rynkową określoną w transakcji
4
000 pracowników

danego podmiotu z podmiotem z nim powiązanym.



Cena sprzedaży do klienta
ostatecznego (cena rynkowa)
Marża ceny odprzedaży zgodna
z zasadą ceny rynkowej Grant Thornton International
Cena 6 największa sieć 112 krajach do
doradcza na
sprzedaży producenta świecie
519 biur w ponad
pośrednika 000 pracowników
30 (transakcja kontrolowana)

Producent Pośrednik Klient ostateczny
Transakcja Transakcja
kontrolowana niekontrolowana

Marża odprzedaży jest na Cena transferowa (cena zakupu)
poziomie rynkowym na poziomie rynkowym




30 000 pracowników
• 4 mld USD przychodów
Marża ceny odprzedaży obejmuje wydatki bezpośrednie i wydatki pośrednie, jakie poniósł dany podmiot w związku z
transakcją oraz odpowiednią dla tego typu transakcji stopę zysku. Jeżeli podmiot przed odprzedażą przetworzył lub w
inny sposób spowodował zmianę wartości rzeczy lub usługi, zmianę tę uwzględnia się przy dokonywaniu korekty
ceny określonej w transakcji z podmiotem niezależnym.

• Metoda jest wykorzystywana najczęściej w transakcjach zakupu towarów od podmiotu powiązanego przez
Grant Thornton Polska dokonuje dalszej ich sprzedaży do podmiotów niepowiązanych.
dystrybutora, który
• Zastosowanie metody "ceny odprzedaży" wymaga spełnienia mniejszych wymagania co do porównywalności
Kraków)
przedmiotu transakcji niż metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, ponieważ analiza oparta jest na analizie
marży ceny odprzedaży, a nie cen jednostkowych (porównywalna marża ceny odprzedaży mimo różnych cen
jednostkowych). Kluczowa jest porównywalność pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk i zaangażowanych aktywów
przez podmioty w transakcjach kontrolowanych i niekontrolowanych.




Warunki zastosowania cd.: Grant Thornton International
30 000 pracowników
• 4 mld USD przychodów
Marża ceny odprzedaży nie obejmuje wydatków stanowiących równowartość ceny przedmiotu transakcji oraz
kosztów ogólnych zarządu, tj. kosztów działania jednostki jako całości oraz kosztów zarządzania tą jednostką .
Wymóg ten rodzi trudności w zastosowaniu metody ceny odprzedaży w praktyce (gł. na podstawie porównania
zewnętrznego), gdyż większość podmiotów prezentuje rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym.

• Dla możliwości zastosowania tej metody ważna jest spójność księgowa praktyk stosowanych w transakcjach między
podmiotami powiązanymi i niepowiązanymi.
• Przy określaniu wysokości marży ceny odprzedaży uwzględnia się w szczególności:
Kraków)
• czynniki związane z upływem czasu pomiędzy pierwotnym zakupem a odprzedażą, w tym dotyczące zmian na
rynku w zakresie kosztów, kursów walut, inflacji,
• zmiany stanu i stopnia zużycia rzeczy lub praw będących przedmiotem transakcji, w tym będące wynikiem
postępu technicznego w danej dziedzinie;
• wyłączne prawo odprzedawcy do sprzedaży określonych rzeczy lub praw, mogące wpływać na decyzję o
zmianie marży.


Metoda marży transakcyjnej netto

Metoda marży transakcyjnej netto polega na badaniu marży zysku netto,Thornton International w
Grant jaką uzyskuje podmiot
transakcji lub transakcjach z innym podmiotem powiązanym i określeniunajwiększa sieć 112 krajach świecie
6 doradcza na
jej na poziomie marży, jaką
519 biur w ponad
uzyskuje ten sam podmiot w transakcjach z podmiotami niezależnymi, 30mldmarży uzyskiwanej w
lub USD przychodów
4
000 pracowników

porównywalnych transakcjach przez podmioty niezależne.

Koszty poniesione w
Przychody celu osiągnięcia
osiągnięte przychodów wraz z Marża
z transakcji kosztami ogólnymi transakcyjna
z podmiotem zarządu (rozliczonymi netto
powiązanym proporcjonalnie do
przychodów)

Marża jest na poziomie Cena transferowa na poziomie
rynkowym rynkowym



30 000 pracowników
• Marżę transakcyjną netto określa się poprzez odliczenie od przychodu osiągniętego w wyniku transakcji
kosztów poniesionych w celu osiągnięcia tego przychodu, w tym także kosztów ogólnych zarządu.

• Odliczenia kosztów ogólnych zarządu dokonuje się, uwzględniając proporcję, w jakiej pozostaje
przychód uzyskany w związku z daną transakcją w ogólnej kwocie przychodów.
•6 największa firma doradcza w Polsce transakcyjnej netto, należy uwzględnić różnice między podmiotami, których
Stosując metodę marży
marże są porównywane, m.in.:
Kraków)
- konkurencja ze strony innych uczestników rynku i dóbr zamiennych,
- skuteczność i strategia zarządzania,
- pozycja rynkowa,
- różnice struktury kosztów i kosztu pozyskania kapitału,
- stopień doświadczenia w działalności.



Warunki zastosowania cd.: Grant Thornton International
30 000 pracowników
• Zaletą metody marży transakcyjnej netto jest to, że ewentualne różnice w przedmiocie transakcji czy
podejmowanych funkcjach przez strony transakcji mają mniejszy wpływ na wskaźniki rentowności netto
niż na ceny czy marże brutto.

• W metodzie tej analizowane są wyniki finansowe jednej strony transakcji. Nie są brane pod uwagę
łączne dochody, jakie osiągnęły obie strony transakcji.
• Trudnością związaną z zastosowaniem tej metody jest brak dostępu do aktualnych danych finansowych
Kraków)
(sprawozdania finansowe za dany rok podatkowy są publikowane w bazach danych z kilku lub
kilkunastomiesięcznym opóźnieniem), tak więc metodę tę stosuje się z uwzględnieniem najbardziej
aktualnych danych na moment dokonywania analizy porównawczej.



Metoda marży transakcyjnej netto - benchmarking

Analiza porównawcza (benchmarking) - analiza oparta na porównaniu zewnętrznym marż, jakie realizują
podmioty prowadzące jednorodną działalność, analogiczną do weryfikowanejw transakcji. na świecie
6 największa sieć doradcza
519 biur ponad 112 krajach
30 000 pracowników
Dobór próby:
• wybór branży,
• analiza rzeczywistej działalności potencjalnych podmiotów wziętych do analizy,
• dostępność danych finansowych,
• kryteria jakościowe (portfolio produktów, skala prowadzonej działalności, model biznesowy).




30 000 pracowników
Podmioty z analizowanej branży
Podmioty spełniające wszystkie kryteria selekcji




Badanie cen transferowych najczęściej nie pozwala na wskazanie jednego dokładnego rezultatu;
jedynie w przypadku nielicznych transakcji jest możliwe wskazanie konkretnej ponad 112 krajach świecie
519 biur w
liczby.
30 000 pracowników
W wytycznych OECD podkreśla się, że: „warunki rynkowe są zróżnicowane oraz ich badanie nigdy nie
ma kompleksowego charakteru, ponieważ nie jest możliwe znalezienie wszystkich istniejących transakcji,
które mogłyby zostać wykorzystane do porównania, „zasadniczo stosowanie zasady arm’s length daje tylko
przybliżenie warunków (…)



Metoda podziału zysków

Metoda podziału zysków polega na określeniu łącznych zysków, jakie w związku zInternational
Grant Thornton daną transakcją
(transakcjami) osiągnęły podmioty powiązane, oraz podziału tych zysków biur w ponad 112 krajach świecietakiej
519
między te podmioty w
proporcji, w jakiej dokonałyby tego podziału podmioty niezależne. Podziału USD przychodów
30 000 zysków dokonuje się za
4 mld
pracowników

pomocą analizy rezydualnej lub analizy udziału

• Sumę zysków uzyskanych w związku z daną transakcją (transakcjami) przez podmioty
powiązane uczestniczące w tej transakcji (transakcjach) w dwóch etapach:
Analiza - etap I: każdemu uczestnikowi transakcji przypisuje się minimalny zysk za realizowane
funkcje i ponoszone ryzyko,
rezydualna - etap II: wszelkie pozostałe po podziale w pierwszym etapie zyski dzielone są pomiędzy
podmioty powiązane uczestniczące w danej transakcji zgodnie z zasadami, jakie ustaliłyby
podmioty niezależne uczestniczące w takiej transakcji

• Połączony zysk z transakcji (której przedmiotem są dobra wytworzone lub ulepszone przez
te podmioty) jest dzielony między podmiotami powiązanymi w oparciu o względną
Analiza udziału wartość działań podjętych przez każdy z powiązanych podmiotów, uwzględniając zakres
pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk, angażowanych aktywów.



Metoda podziału zysków

30 000 pracowników
• Podziału zysków dokonuje się przez właściwe określenie przychodów uzyskanych przez każdy z
podmiotów powiązanych oraz poniesionych kosztów związanych z daną transakcją (transakcjami).
• Metoda jest stosowana przede wszystkim w transakcjach, w ramach których obie strony transakcji
kreują "wartość dodaną" w przedmiocie transakcji, a także w przypadku realizacji wspólnych
przedsięwzięć.
• Metoda podziału zysku jest możliwa również do zastosowania w przypadku braku porównywalnych
transakcji niekontrolowanych. Z uwagi na to, że analiza udziału zakłada analizę podziału zysku opartą
na stosownych przesłankach, bez odniesienia się do warunków rynkowych.
• Podział zysku przy zastosowaniu tej metody obejmuje obie strony transakcji - analizowane są łączne
dochody z transakcji. Powoduje to, że zastosowanie tej metody wymaga uzyskania odpowiednich
informacji od podmiotów zaangażowanych w transakcję.



Metoda podziału zysków - przykład

Przykład został przeprowadzony przy wykorzystaniu analizy udziału. Analiza obejmuje:
• identyfikację funkcji najistotniejszych z punktu widzenia analizowanejnajwiększa sieć 112 krajach świecie w
6
transakcji doradcza na które
519 biur w ponad
(tj. funkcji,
największym stopniu przyczyniają się do realizacji zysków), 30 000 pracowników
• przyporządkowaniu każdej z funkcji realizowanej przez strony transakcji wagi, która odzwierciedla rolę
danego działania w generowaniu zysków,
• określenia zaangażowania każdej ze stron transakcji w realizację poszczególnych funkcji.
Ocena ważności Zaangażowanie stron transakcji Udzial w zysku
Funkcja
funkcji Producent Dystrybutor Producent Dystrybutor
Produkcja wyrobów gotowych 30% 100% 0% 30% 0%
Magazynowanie 10% 70% 30% 7% 3%
Transport 10% 50% 50% 5% 5%
Czynności gwarancyjne (rozpatrywanie
20% 95% 5% 19% 1%
reklamacji)
Dystrybucja produktów (pozyskiwanie klientów,
30% 0% 100% 0% 30%
negocjowanie cen itp.)
Średnioważony udział stron w generowaniu
100% - - 61% 39%
wartości dodanej Frąckowiak. Wszelkie prawa zastrzeżone.
©2011 Grant Thornton 41


Metoda podziału zysków - przykład

sprzedaż sprzedaż
dobra dobra Podmiot
Producent Dystrybutor 6 największa sieć doradcza na świecie
zewnętrzny
(niepowiązany)
30 000 pracowników

Łączny zysk zrealizowany przez
Producenta i Dystrybutora
200

Podział zysku
Producent między strony Dystrybutor
transakcji
122 78

(200 x 61%) (200 x 39%)


Wartość rynkowa przedmiotu transakcji

Weryfikacja wartości rynkowej przez podatnika a metody przewidziane w przepisach podatkowych:
• Przepisy podatkowe przewidują, że dla ustalenia wartości rynkowej przedmiotu transakcji należy
30 000 pracowników
stosować metody tradycyjne: metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej, "koszt plus", ceny
odprzedaży lub metody zysku transakcyjnego: marży transakcyjnej netto lub podziału zysków.
• Jeśli organy podatkowe w wyniku ustalenia wartości rynkowej przedmiotu transakcji dokonają
doszacowania dochodu, to są zobowiązane stosować metody wymienione powyżej.
• Podatnicy nie mają obowiązku stosować metod przewidzianych przez przepisy podatkowe przy
ustalaniu (kalkulacji) ceny przedmiotu transakcji z podmiotami powiązanymi.
• Jeśli podatnicy w transakcjach z podmiotami powiązanymi zastosują jedną z metod ustalania wartości
rynkowej przedmiotu transakcji, o której mowa w przepisach podatkowych, konieczne jest odniesienie
się do warunków rynkowych.
• Samo określenie, że stosowana jest np. metoda "koszt plus " bez odwołania się warunków rynkowych
(odpowiednich porównań do transakcji niekontrolowanych), nie oznacza zastosowania metody zgodnie
z przepisami podatkowymi.



Transakcje z podmiotami powiązanymi a VAT –
doszacowanie obrotu na podstawie ustawy VAT
Wynagrodzenie za daną czynność jest niższe • Jeśli nabywca nie ma pełnego prawa dodoradcza na świecie
6 największa sieć
odliczenia podatku,
od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub korzystne jest ustalenie jak najniższej ceny, gdyż wówczas
usług nie ma pełnego prawa do obniżenia kwota podatku, którą jest faktycznie obciążany (a której nie
30 000 pracowników
kwoty podatku należnego o kwotę podatku może odliczyć, czy to w ogóle,USD przychodów
4 mld
czy to w całości) także jest
naliczonego niższa.

• Dostawcy będzie zależeć na jak najniższej kwocie obrotu od
Wynagrodzenie za daną czynność jest czynności zwolnionej (niedającej prawa do odliczenia podatku),
niższe od wartości rynkowej, dokonujący gdyż ma to wpływ na wielkość proporcji sprzedaży
dostawy towarów lub usługodawca nie ma stanowiącej podstawę do ustalenia podatku do odliczenia.
pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego, a • Im niższy obrót z czynności zwolnionych, tym korzystniejsza
dostawa towarów lub świadczenie usług są proporcja sprzedaży, a więc i większa kwota podatku
zwolnione z podatku naliczonego do odliczenia przy zastosowaniu odliczeń
częściowych
• Dostawca (usługodawca), ustalając ceny wyższe, zwiększa
Wynagrodzenie za daną czynność jest wartość swojego obrotu dającego prawo do odliczenia, tym
wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący samym powiększając proporcję sprzedaży.
dostawy towarów lub usługodawca nie ma
pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku • Przy zastosowaniu wyższej proporcji sprzedaży może
należnego o kwotę podatku naliczonego zwiększyć kwotę podatku naliczonego do odliczenia przy
©2011 Grant Thornton Frąckowiak. Wszelkie prawa zastrzeżone. zastosowaniu odliczeń częściowych. 44


Transakcje z podmiotami powiązanymi a VAT –
doszacowanie obrotu na podstawie ustawy VAT

Jeżeli podatek wynikający z transakcji stanowi w całości podatek należny u sprzedającego i
podlega odliczeniu w całości u kupującego (u sprzedającego nie jest konieczne obliczenie
proporcji sprzedaży w związku wykonywaniem czynności, co do których przysługuje prawo do
obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie
przysługuje), na gruncie przepisów ustawy VAT nie zostanie doszacowany obrót i nie
wystąpi korekta podatku.



Uprzednie porozumienia cenowe

• Od 1 stycznia 2006 r. polscy podatnicy mogą zawierać z Ministrem Finansów porozumienia cenowe w
sprawie ustalenia cen transakcyjnych (ang. "Advanced Pricing Agreements"). 112 krajach świecie
519 biur w ponad
30 000 pracowników
• Celem zawierania porozumień cenowych jest ustalenie cen rynkowych w transakcjach między
podmiotami powiązanymi.

• Porozumienia cenowe zwiększają bezpieczeństwo prowadzenia działalności, gospodarczej, gdyż
pozwalają podatnikom uniknąć sporów z organami podatkowymi i ryzyka zakwestionowania
stosowanych cen w transakcjach kontrolowanych.

• Porozumienie pozostaje wiążące zarówno dla podatnika, jak i władz przez okres 5 lat.

• Eliminacja ryzyka sporu z organami podatkowymi w związku z zawarciem porozumienia jednocześnie
wyklucza ryzyka doszacowania dochodu, który - w przypadku braku dokumentacji podatkowej - zostałby
opodatkowany sankcyjną stawką podatku.



Uprzednie porozumienia cenowe

Porozumienia jednostronne Porozumienia dwu- i wielostronne
30 000 pracowników

- porozumienia krajowe – dotyczące transakcji - dotyczą transakcji zawieranych pomiędzy
zawieranych pomiędzy podmiotami krajowymi; podmiotem krajowym a podmiotem (podmiotami)
- porozumienia zagraniczne – obejmujące zagranicznym
transakcje pomiędzy podmiotem krajowym a - wiążące zarówno dla polskich władz
podmiotem zagranicznym; wiążące dla polskich podatkowych, jak i władz podatkowych właściwych
władz podatkowych; dla podmiotu zagranicznego
Opłata: 1% wartość transakcji, przy czym: Opłata: 1% wartość transakcji, przy czym nie
- nie mniej niż 5.000 zł i nie więcej niż 50.000 zł mniej niż 50.000 zł i nie więcej niż 200.000 zł
dla podmiotów krajowych,
- nie mniej niż 20.000 zł i nie więcej niż 100.000 zł
- dla podmiotu zagranicznego.



Zespół cen transferowych
Rafał Śmigórski
Ewa Rybak
Partner
Senior Konsultant
E: rafal.smigorski@pl.gt.com
E: ewa.rybak@pl.gt.com
M: + 48 607 665 736
M: + 48 661 538 562

Agnieszka Staniszewska Ewelina Wilczyńska
Menedżer Senior Konsultant
E: agnieszka.staniszewska@pl.gt.com E: ewelina.wilczynska@pl.gt.com
M: + 48 609 366 783 M: + 48 661 538 530

Aleksandra Kozak Marcin Żmuda
Asystent Senior Konsultant
E: aleksandra.kozak@pl.gt.com E: marcin.zmuda@pl.gt.com
M: + 48 661 530 426 M: + 48 607 665 734

©2011 Grant Thornton. All rights reserved. 48


Kontakt
Rafał Śmigórski Ewelina Wilczyńska
Partner Senior Konsultant
E: rafal.smigorski@pl.gt.com E: ewelina.wilczynska@pl.gt.com
M: + 48 607 665 736 M: + 48 661 538 530

Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E
61-131 Poznań
Polska

tel. +48 (61) 62 51 100
fax +48 (61) 62 51 101
www.grantthornton.pl

Audit – Tax – Outsourcing – Business advisory
Member of Grant Thornton International Ltd.


Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu]

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (19)

Similar to Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu]

Similar to Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu] (20)

Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu]