4. 2. HIZKUNTZA-KONTZIENTZIA
HOBETZEKO ESTRATEGIAK
Akatsak saihesteko hizkuntza-egituraren
kontzientzia behar
Akatsen jatorria: 1H-2H
antzekotasunak, komunikaziorako balio duen
hizkuntza, formari erreparatu ez…
Ezin da xede hizkuntzaren formez jabetu
kontzientziarik gabe
Input egokia aski da zenbaiten ustez.
Eraginkortasun gabea da baieztapen hori.
5. 2. HIZKUNTZA-KONTZIENTZIA
HOBETZEKO ESTRATEGIAK
Irakaskuntza analitiko esplizitua behar da
Noiz:
Edozein fasetan, forma eta esanahia erlazionatuz
Gaitasun metalinguistikoari eta hizkuntza-gaitasunari
garrantzia gehiegi eman gabe
Zein alderdi landu:
Ezaugarri irregularrak (2H); 2H eta 1H-n desberdinak
diren egiturak
2H-ko hiztunak hautematen ez dituen formak
Beti benetako premia abiapuntu: zeregin interesgarri eta
zentzuzkoak proposatu.
6. 2. HIZKUNTZA-KONTZIENTZIA
HOBETZEKO ESTRATEGIAK
Estrategiak:
Ikasleak beren akatsez ohartzea (grabagailua)
2H-ko eredu egokiak eskaintzea
Formak identifikatzea ahozko eta idatzizko testuetan
Formak kontraste moduan analizatzea
Arauak denen artean formulatzea
1H eta 2Hren portaera desberdinak behatzea
Erabiltze-saioak
Kontrol-zerrenda eta kartelak
Teknika mnemoteknikoak
Ahozko zereginetan erabili
Bakarka eta taldeka zuzendu, kontrol-zerrendaren
arabera
7. 3. AKATSAK ZUZENTZERA BIDERATUTAKO
ESTRATEGIAK
Gai eztabaidatua: komeni al da? Noiztik?
Batzuen ustez berez hautematen dira egiturak eta
zuzenketak.
Estrategia erabilia: oker esandakoa zuzen esatea.
Emankorra 2Hren lehen uneetan; gero ez.
Zergatik errepikatzen du? (indartzeko ala zuzentzeko?)
Estrategia emankorrak:
Forma zuzenak eskatu
Aztarna metalinguistikoak eskaini
Argitzeko eskatu
Akats eta guzti errepikatu
Zuzenketa esplizitua
8. 4. IRAKASLEAREN HIZKETA
Funtzioak:
Segurtasun afektiboa
Eredua ematea
Haur guztiak hizketan jartzea
Esaten laguntzea
Parte-hartzeak kudeatzea
Kontzeptuak azaltzea
Eztabaidatzen/gogoeta egiten laguntzea
Erabilerari buruzko gogoeta
Abstrakzio eta orokortze-mailan sakondu
Ikasgelako espazioak… erabaki
Jokabide-arauak ezarri…
9. 4. IRAKASLEAREN HIZKETA
Hizkuntza NOLA erabiltzen duen bezain
garrantzitsua HITZAREN KONTROLA
Hiztun guztiek parte hartzea, gero eta osoago
Garrantzitsua grabatzea eta behatzea
Talde txikietan lan eginez gero, talde guztiekin lan
egin
1Hko hiztunek parte-hartze txikiagoa izateko
arriskua saihestu
10. IKASGELARAKO ORIENTABIDEAK
1. Hizketa sustatzen duen ikasgela-antolaera
2. Hizketa-esperientzia interesgarriak eskaintzea
3. Elkarrizketaren arauak menderatzea
4. Irudiak, sinboloak eta grafikoak erabiltzea
5. Zentzua duten errepikapenak egitea
6. Hizkuntza-gogoeta indartzea
7. Ikasleak jatorrizko hiztunekin harremanetan
jartzea
8. Umore ona eta konfiantza giroa sortzea
11. 1. IKASGELA-ANTOLAERA
Denbora eta espazioak banatu, ikasleei testuinguru
argiak eta aukerak emateko
Talde handian, txikian nahiz banaka sistematikoki
Murgiltze-ereduetan talde txikietan? 2H hitz egiten
hasten direnetik aurrera
Talde txikietan H1 eta H2 tartekatu:
H2: zeregina egiteko
H1: beste gaiez aritzeko
Antolaera ikasgai guztiei dagokie, ez hizkuntza-
ikasgaiari
12. 1. IKASGELA-ANTOLAERA
HAUR HEZKUNTZAN:
Errutina: jarduerak tarte
erregularretan, aurresangarriak
Hizkuntza-ingurune aberatsa eskaini: irakasleek
ulermen eta ekoizte-trebetasunak sustatzeko
hizkuntza
Jaiotzatiko hiztunekiko elkarreragina: gaitasun
soziolinguistikoa areagotu.
13. 1. IKASGELA-ANTOLAERA
LEHEN HEZKUNTZAN:
Egoera-aldaketak, mugak markatu, testuinguruaren
araberako hizkuntza
Erritu-formulak: hasiera eta bukaerak
Denbora eta lekua programatuta jardueratan
Jarraibideak, zereginen faseak argiak
Ikasle bakoitzak txandatan eta zenbaitetan parte
hartu
Parte-hartzea sistematikoki ezarrita dago
Askotariko erantzunak eskatzen dituzten galderak
14. 2. HIZKUNTZA-ESPERIENTZIA
INTERESGARRIAK ESKAINI
Gai batean zentratzeko gaitasuna aldatu:
Garapen kognitiboaren eta
Hizkuntza-garapenaren arabera
Esperientzia zuzenak zentzua ematen dio
hizkuntzari
Ariketa esanguratsuak:
esperimentatu, manipulatu, eraldatu…
Ulermena eta interesa lotuta: zenbat eta
interesgarriago, ulergarriago.
15. 3. ELKARRIZKETAREN ARAUAK MENDERATZEA
Eskolako errituak garrantzitsuak: biribilean jarrita
egindako hizketaldiak
Planifikatzeko, ebaluatzeko, gatazkak
konpontzeko, kontakizun kotidianoak egiteko…
baliagarri dira hizketaldiok.
Irakasleak praktika behar: txandak, gaiak eta
azpigaiak, hizketa-denborak…
Arriskua: irakasleari soilik hitz egitea
Berbaldiak menperatu ahala berbaldiaren
kudeaketa ikasleen esku
Irakaslearen esku: loturak ezartzea, gai-
aldaketak, sintesia…
16. 4. IRUDIAK, SINBOLOAK ETA
GRAFIKOAK ERABILTZEA
Ulermen eta ekoizpenean lagungarri
2Hren lehen faseetan:
objektua, espazioak, segidak, sekuentziak, erlazioa
k… finkatu
Hizkuntzaz jabetu ahala gutxitu
Haurrek mintzaldi luzeagoak ekoizteko laguntza.
Aldamiatu.
Geroago, oroimenerako laguntza soilik
Bideoak:
Testuinguratutako komunikazio-egoerak erakutsi
Arriskua lehen etapetan: elipsiak, offeko ahotsa…
17. 5. ZENTZUA DUTEN ERREPIKAPENAK
EGITEA
Testuingururik gabeko errepikapena (tradizioz)
Testuinguratutako errepikapenek ereduak eskaini:
Berbaldia egituratzeko
Hizkuntzaren erregulartasunak hautemateko
Olerkiak, hitz-jokoak, formulak, elkarrizketak…
Rol-jokoak eta gidoiak
Ipuin errepikatuak:
Segurtasun psikologikoa
Mezua jakina denez, hizkuntzaren formetan
erreparatzen ahal
LHn ere beharrezkoa, automatizazioa erraztu
18. 6. HIZKUNTZA-GOGOETA INDARTZEA
Haurrek arreta periferikoa hizkuntz formetan
Istorio ezagunek aukera ematen dute:
Egituratan erreparatzeko
Hizkuntza zuzen erabiltzeko
Hizkuntzaren kontzientzia gradualki garatu:
Errimak, errepikapenak… kontzientzia fonologikoa eta
segmentazioa
Hitz-jokoak, poemak, testu laburrak… egitura
garatuagoak
LHko azken etapetan: gramatika-deskribapena
20. 7. JATORRIZKO HIZTUNEKIN
KONTAKTUA
Jatorriz 2H hiztunak eta 1H hiztunak hasierak
bereizita egon litezke, baina tarte laburrez:
2H bereganatzeko oinarriak jaso arte
Rol-jokoen baliagarritasuna: aurrerapen
handiak, “tutore” eta “ikasleen” artean
Gaitasun soziolinguistikoa garatzeko modua
LH-tik aurrera, jatorrizko H2 hiztunekin harremana
bideratu, eskolaz kanpo ere.
21. 8. UMORE ONA ETA KONFIANTZA GIROA
SORTZEA
Giro egokiak 2H-rekin zailtasunak dituzten haurren
bidea errazten du
Giro estuegiak hizkuntza ikastea oztopa dezake