Diese Präsentation wurde erfolgreich gemeldet.
Die SlideShare-Präsentation wird heruntergeladen. ×

Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Trường Trung Học Cơ Sở.doc

Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 097...
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 097...
Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 097...
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige
Anzeige

Hier ansehen

1 von 94 Anzeige

Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Trường Trung Học Cơ Sở.doc

Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Trường Trung Học Cơ Sở. Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về quản lý; quản lý hoạt động dạy học; quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau; giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau.

Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Trường Trung Học Cơ Sở. Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về quản lý; quản lý hoạt động dạy học; quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau; giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau.

Anzeige
Anzeige

Weitere Verwandte Inhalte

Ähnlich wie Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Trường Trung Học Cơ Sở.doc (20)

Weitere von Nhận Viết Đề Tài Trọn Gói ZALO 0932091562 (20)

Anzeige

Aktuellste (20)

Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Trường Trung Học Cơ Sở.doc

  1. 1. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ  LÊ MINH TRÍ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
  2. 2. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ  LÊ MINH TRÍ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 60 14 01 14 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS THÁI VĂN LONG
  3. 3. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 MỤC LỤC Mở đầu 3 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VIỆC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU 12 1.1. Những khái niệm cơ bản 12 1.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học ở trung học cơ sở 15 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở 22 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CÁC XÃ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY 27 2.1. Đặc điểm tự nhiên - kinh tế - văn hoá - xã hội- giáo dục của thành phố Cà Mau 27 2.2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau 32 Chương 3 GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CÁC XÃ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY 55 3.1. Yêu cầu xác định các giải pháp 55 3.2. Giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở các xã thuộc Thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay 56 3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các giải pháp 74 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 77 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 81 PHỤ LỤC 84
  4. 4. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 DANH MỤC VIẾT TẮT Chữ viết tắt Viết đầy đủ BGH Ban Giám hiệu CBQL Cán bộ quản lý CNTT Công nghệ thông tin CSVC Cơ sở vật chất ĐTNCS HCM Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh ĐTNTP HCM Đội Thiếu Niên tiền phong Hồ Chí Minh HĐND Hội Đồng nhân dân HS Học sinh GD & ĐT Giáo dục và đào tạo GV Giáo viên MN Mầm non MG Mẫu giáo TH Tiểu học THCS Trung học cơ sở TPCM Thành phố Cà Mau TBDH Thiết bị dạy học UBND Ủy ban nhân dân
  5. 5. 3 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong quá trình đổi mới đất nước, sự nghiệp giáo dục và đào tạo (GD & ĐT) ngày càng được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta quan tâm, đặc biệt là GD & ĐT ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới và hải đảo. Điều đó được thể hiện qua các Nghị quyết của Đảng, của Quốc Hội, các văn bản chỉ đạo của Chính phủ và các Bộ, Ngành như: Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX (2001), Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X (2006), Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI (2011), Nghị quyết 40 của Quốc hội tại kỳ họp thứ tám khoá X, các Chiến lược phát triển giáo dục theo từng thời kỳ. Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020 của Chính phủ cũng đã khẳng định thách thức đối với GD & ĐT của nước ta trong giai đoạn này là “Ở trong nước, sự phân hoá xã hội có chiều hướng gia tăng. Khoảng cách giàu nghèo giữa các nhóm dân cư, khoảng cách phát triển giữa các vùng miền ngày càng rõ rệt, gây nguy cơ dẫn đến sự thiếu bình đẳng trong tiếp cận giáo dục, gia tăng khoảng cách về chất lượng giáo dục giữa các vùng miền và cho các đối tượng người học”. [4 tr.7] Tại kỳ họp lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI cũng đã thông qua Nghị quyết về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” Trong quản lý nhà trường nói chung, quản lý trường THCS nói riêng, quản lý hoạt động dạy học đóng vai trò vô cùng quan trọng, là một trong các yếu tố quyết định việc nâng cao chất lượng giáo dục, nâng cao hình ảnh và uy tín của nhà trường, mang lại niềm tin cho phụ huynh, cho học sinh (HS) và xã hội. Do đó, quản lý tốt hoạt động dạy học nhằm đáp ứng được mục tiêu giáo
  6. 6. 4 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 dục đã đề ra là một nhiệm vụ quan trọng đối với người cán bộ quản lý (CBQL) nhà trường. Thành phố Cà Mau với vị trí là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hoá, giáo dục của tỉnh Cà Mau, chất lượng GD & ĐT nói chung, chất lượng dạy học nói riêng luôn là đơn vị dẫn đầu trong toàn tỉnh, góp phần rất lớn vào sự phát triển kinh tế xã hội của thành phố và tỉnh. Song, GD & ĐT thành phố Cà Mau đã và đang phải đối mặt với thách thức rất lớn, đó là, sự mất cân đối giữa chất lượng hoạt động dạy học ở nội thành và ngoại thành nhất là ở cấp THCS. Sự không đồng bộ này ảnh hưởng rất lớn đến GD & ĐT, kéo lùi sự phát triển chung của cấp học này, cũng như nhịp độ phát triển kinh tế - văn hoá - xã hội của thành phố. Thực tiễn cho thấy quản lý hoạt động dạy và học của các trường THCS ở các xã thuộc thành phố Cà Mau còn nhiều bất cập, đặc biệt là quản lý hoạt động giảng dạy, quản lý hoạt động học của HS, quản lý cơ sở vật chất (CSVC) và thiết bị dạy học (TBDH). Nhận thức được vấn đề trên, Đảng bộ thành phố Cà Mau đã nêu rõ trong Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ X nhiệm kỳ 2011-2015 là “ từng bước nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên, nâng cao đồng bộ chất lượng giáo dục các cấp học, ngành học giữa khu vực nội thành và ngoại thành”. [6, tr.21]. Xuất phát từ thực tiễn của giáo dục và đào tạo thành phố Cà Mau hiện nay, đồng thời đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục của thành phố tôi chọn đề tài “Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay” 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Ở nước ta các nhà nghiên cứu về giáo dục, quản lý giáo dục, khoa học quản lý giáo dục và quản lý nhà trường như Trần Kiểm, Thái Duy Tuyên,
  7. 7. 5 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Trần Văn Kim, Vũ Như Thành, Lê Minh Đức, Bùi Minh Hiền, Vũ Ngọc Hải, Đặng Quốc Bảo…đã làm sáng tỏ khái niệm về quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường và các hoạt động có liên quan. Vấn đề nâng cao chất lượng hoạt động giảng dạy của GV đã thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu trong nước. Các tác giả Nguyễn Ngọc Hợi, Phạm Minh Hùng, Thái Văn Thành đã nêu lên những nguyên tắc chung về nâng cao chất lượng của đội ngũ GV như: xây dựng hoàn thiện quy chế đánh giá, xếp loại chuyên môn; tổ chức bồi dưỡng năng lực chuyên môn; xây dựng quy chế thi đua, khen thưởng hợp lý để kích thích phong trào thi đua dạy tốt... Tác giả Trần Bá Hoành cũng đã đề cập đến việc đổi mới phương pháp dạy học “lấy học sinh làm trung tâm, tăng cường phương pháp tự học, phát triển các phương pháp dạy học tích cực...”[21,tr.41] Tác giả Trần Kiểm trong quyển “Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo dục” đã nói rõ “…hoạt động quản lý nhà trường bao gồm nhiều loại, như quản lý các hoạt động giáo dục: hoạt động dạy học, hoạt động giáo dục, hoạt động xã hội, hoạt động văn thể, hoạt động lao động, hoạt động ngoại khóa, hoạt động giáo dục hướng nghiêp…; quản lý các đối tượng khác nhau: quản lý giáo viên, học sinh, tài chính, cơ sở vật chất…; quản lý nhiều khách thể khác nhau: quản lý thực hiện xã hội hóa giáo dục, điều tiết và điều chỉnh ảnh hưởng từ bên ngoài nhà trường, phối hợp với Ban Đại diện cha mẹ học sinh…”[22, tr.258] Tác giả Lê Huỳnh trong “Cẩm nang nghiệp vụ quản lý trường học” đã khẳng định “vai trò rất lớn của Đoàn TNCS HCM, Đội TNTP HCM trong nâng cao chất lượng học tập cho học sinh, cũng như trách nhiệm của Chi bộ Đảng, Công đoàn cơ sở, các Hội đồng khác trong nhà trường đối với nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ của giáo viên”.[11, tr. 13] Trong “ Những bài giảng về quản lý trường học”, tác giả Hà Sĩ Hồ đã nêu rõ mục tiêu quản lý, nội dung và giải pháp quản lý nhà trường phổ thông.
  8. 8. 6 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Tác giả cho rằng “trong việc thực hiện mục tiêu đào tạo, việc quản lý dạy và học (theo nghĩa rộng) là nhiệm vụ trung tâm của nhà trường”. [10, tr.47] Về giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông, tác giả Nguyễn Văn Lê đã nêu “Cần có giải pháp phòng ngừa, khắc phục hiện tượng học sinh yếu kém; cần chú trọng các giải pháp giáo dục tư tưởng chính trị cho cán bộ, giáo viên kết hợp với việc bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ...”[15, tr.91]. Tác giả cũng nêu rõ quan điểm của mình về sự cần thiết của các phương tiện hỗ trợ dạy học trong các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông là “thiết bị và đồ dùng dạy học là phương tiện vật chất để phục vụ quá trình đổi mới phương pháp dạy học, giúp cho giáo viên thực hiện có hiệu quả mục tiêu dạy học, giúp học sinh trực tiếp quan sát, phát huy tính chủ động, tích cực, phát huy năng lực sáng tạo trong tiếp thu kiến thức góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện”[15, tr.93] Thời gian qua nhiều hội thảo khoa học, hội nghị chuyên đề được tổ chức để bàn về các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, chất lượng dạy học bộ môn,... Qua các đề tài nghiên cứu, các bài tham luận ở các hội thảo, hội nghị, các tác giả đều đã làm rõ vai trò của người hiệu trưởng trong quản lý hoạt động dạy học để nâng cao chất lượng dạy học. Trong đó nhấn mạnh khả năng tổ chức các hoạt động về chuyên môn như: bồi dưỡng GV, bồi dưỡng HS giỏi, chuẩn hóa đội ngũ, tổ chức các hội thảo về PPDH hiệu quả. Trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Cao lãnh là một thành phố mới thành lập, hoạt động dạy học của các trường ở trung tâm và các trường vùng ven có đặc điểm tương tự như thành phố Cà Mau. Tác giả Tăng Thị Kim Dung đã thực hiện luận văn thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục với đề tài “ Một số giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn ven đô thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp”. Tác giả đã tiến hành nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động dạy
  9. 9. 7 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 học ở trường THCS nói chung, thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở một số trường THCS trên địa bàn ven đô thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp và đề xuất một số giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động dạy học ở các trường này. Tuy nhiên, khi đề xuất các giải pháp tác giả chỉ tập trung vào giải pháp về quản lý CSVC và quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học, tăng cường đầu tư, phát triển mạng lưới trường lớp, cung cấp TBDH, xây nhà công vụ cho GV, hỗ trợ kinh phí đi lại cho GV...mà chưa đề cập nhiều đến các giải pháp quản lý chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao chất lượng dạy học. Tại tỉnh Cà Mau, tác giả Báo Trung Thành đã thực hiện luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục với đề tài “nâng cao chất lượng dạy học tại các trường trung học phổ thông huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau”, nghiên cứu tìm nguyên nhân vì sao chất lượng dạy học tại các trường THPT ở huyện Thới Bình luôn thấp hơn các trường THPT ở các địa phương khác trong tỉnh và đề xuất các giải pháp về quản lý chất lượng dạy học. Trong quá trình nghiên cứu tác giả tập trung vào phương pháp đánh giá chất lượng đầu vào (HS lớp 10) để phân loại HS từ đó đề xuất các biện pháp dạy học phù hợp với từng đối tượng, đồng thời tác giả cũng tập trung nhấn mạnh các giải pháp quản lý đổi mới PPDH và KTĐG. Tuy nhiên, tác giả chưa đề xuất giải pháp để giải quyết những hạn chế hiện nay của các trường THPT huyện Thới Bình là CSVC, trường lớp và chất lượng đội ngũ GV. Tác giả Võ Thanh Liêm thực hiện luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục với đề tài “Một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học phổ thông huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau”. Trong đó đã trình bày đặc điểm, tình hình chung của các trường THPT ở vùng nông thôn và những đặc điểm về hoạt động giảng dạy, học tập của GV và HS, đồng thời đề xuất các giải pháp quản lý để nâng cao chất lượng dạy học, đặc biệt tập trung giải quyết vấn đề về đổi mới quản lý PPDH và KTĐG, về các biện pháp huy động HS đến trường và hạn chế HS bỏ học, về ứng dụng CNTT trong quản lý
  10. 10. 8 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 và giảng dạy. Song tác giả chưa đề xuất được các giải pháp tác động nâng cao chất lượng đội ngũ GV, cũng như giải pháp tác động đến HS để nâng cao chất lượng học tập. Tác giả Trần Thị Thủy Trâm thực hiện luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục với đề tài “Biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trên địa bàn thành phố Cà Mau”. Tác giả đã đánh giá những điểm mạnh, điểm yếu của đội ngũ CBQL giáo dục của thành phố hiện nay. Qua đó đề xuất 4 giải pháp để bồi dưỡng đội ngũ này là: bồi dưỡng về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của CBQL; chuẩn hóa chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, quản lý nhà nước, quản lý giáo dục; trang bị kỹ năng xử dụng CNTT và nâng cao trình độ ngoại ngữ; tổ chức giao lưu, học tập kinh nghiệm”. Những nội dung nghiên cứu trên hoặc là những cơ sở lý luận chung nhất về quản lý giáo dục, quản lý nhà trường, quản lý hoạt động dạy học hoặc là các đề tài nghiên cứu nhằm giải quyết những hạn chế, khó khăn vướng mắc đang xảy ra tại những địa phương cụ thể để phục vụ cho các mục đích nghiên cứu khác nhau. Thực tiễn GD & ĐT của thành phố Cà Mau hiện nay, đặc biệt là với đặc thù vừa có những trường nội ô, vừa có những trường thuộc các xã có sự chênh lệch về chất lượng dạy học vì thế đòi hỏi phải có những giải pháp quản lý phù hợp với đặc điểm tình hình của các trường THCS ở các xã thuộc thành phố để nâng cao chất lượng dạy học ở khu vực này lên, thu hẹp khoảng cách đối với khu vực nội thành. Trong đó, giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS là hết sức cần thiết. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích Đề xuất giải pháp quản lý để nâng cao chất lượng hoạt động giảng dạy và học tập ở các trường THCS ở các xã thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay.
  11. 11. 9 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về quản lý; quản lý hoạt động dạy học; quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau; giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau. Điều tra, khảo sát, thu thập thông tin để phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau. Đề xuất các giải pháp quản lý hoạt động dạy học của các trường này trong thời gian tới. 4. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học của các trường THCS ở các xã thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay. Đối tượng nghiên cứu Các giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay Phạm vi nghiên cứu Tác giả chỉ tập trung nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học tại 8 trường THCS trên địa bàn xã thuộc thành phố Cà Mau. Sử dụng số liệu thu thập được từ Phòng GD & ĐT trong 2 năm học: 2010-2011, 2011-2012 của cấp THCS để nghiên cứu. 5. Giả thuyết khoa học Để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập tại các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau thì phải nâng cao hiệu quả quản lý. Nếu 8 trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau thực hiện tốt các giải pháp quản lý hoạt động giảng dạy (gồm: nâng cao chất lượng đội ngũ
  12. 12. 10 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 GV; cải tiến việc xây dựng kế hoạch dạy học; quản lý đổi mới PPDH và KTĐG), quản lý hoạt động học tập của HS (gồm: tổ chức xây dựng và thực hiện nội quy học tập; tăng cường bồi dưỡng HS giỏi, giúp đỡ HS yếu kém và giảm tỉ lệ HS bỏ học; nâng cao ý thức trách nhiệm và tăng cường phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường quản lý HS) và quản lý CSVC và TBDH (gồm: tăng cường xây dựng cơ sở vật chất và cung cấp TBDH; nâng cao nhận thức của GV và HS đối với việc sử dụng TBDH; kế hoạch hóa trong sử dụng TBDH; tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng CNTT cho các trường) thì có thể nâng cao chất lượng dạy và học. 6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu Cơ sở phương pháp luận Tác giả dựa trên những luận điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam về GD & ĐT; về xây dựng đội ngũ cán bộ, GV; về nhà trường xã hội chủ nghĩa, đồng thời đề tài còn tiếp cận vấn đề dựa trên các quan điểm cơ bản như: quan điểm hệ thống - cấu trúc; quan điểm thực tế; quan điểm lịch sử - logic. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết Tham khảo, phân tích, tổng hợp các tài liệu Giáo dục học, Quản lý giáo dục, Khoa học quản lý giáo dục, Quản lý giáo dục trong nhà trường, Lý luận dạy học, nghiên cứu các văn kiện của Đảng, Luật giáo dục, Văn bản của Chính phủ, Văn bản của các Bộ, Ngành, của địa phương có liên quan đến giáo dục, quản lý giáo dục, quản lý hoạt động dạy học trong trường THCS , các đề tài, công trình nghiên cứu có liên quan...để xây dựng cơ sở lý luận và đề xuất các giải pháp về quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Điều tra, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS các xã.
  13. 13. 11 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Sử dụng báo cáo tổng kết năm học của 14 trường THCS trên địa bàn thành phố trong 2 năm học 2010-2011, 2011-2012 để đối chiếu, so sánh, phân tích, đánh giá Sử dụng phiếu hỏi để trưng cầu ý kiến của 242 người gồm: 10 cán bộ phòng GD & ĐT thành phố, 16 cộng tác viên thanh tra của phòng GD & ĐT, 24 cán bộ quản lý, 40 tổ trưởng, 40 tổ phó chuyên môn, 32 lãnh đạo các tổ chức, đoàn thể (bí thư chi đoàn, tổng phụ trách đội, chủ tịch công đoàn, bí thư chi bộ nhà trường) và 80 GV cốt cán của 8 trường THCS ở địa bàn các xã. Đàm thoại, phỏng vấn trực tiếp một số CBQL giáo dục, GV đang trực tiếp giảng dạy về hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học. Phương pháp hỗ trợ Sử dụng phương pháp thống kê toán học nhằm xử lý các kết quả điều tra, nghiên cứu để làm các cứ liệu, các chỉ số đánh giá. 7. Ý nghĩa của luận văn Về mặt lý luận, trên cơ sở kế thừa những lý luận về quản lý giáo dục, quản lý nhà trường, quản lý hoạt động dạy học trong nhà trường phổ thông, quản lý các nội dung dạy học, luận văn đã xây dựng và làm rõ được hệ thống khái niệm về quản lý, quản lý hoạt động dạy học, giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS các xã thuộc thành phố Cà Mau. Về thực tiễn, luận văn đã đánh giá được thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại các trường THCS ở các xã thuộc thành phố Cà Mau. Qua đó đề xuất 3 giải pháp để áp dụng vào quản lý hoạt động dạy học nhằm nâng dần chất lượng dạy học, thu hẹp dần khoản cách về giáo dục với các trường THCS ở nội ô. 8. Cấu trúc của luận văn Luận văn gồm: Phần mở đầu, 03 chương và 07 tiết, Kết luận và kiến nghị, Tài liệu tham khảo và các phụ lục
  14. 14. 12 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VIỆC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU 1.1. Những khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm về hoạt động dạy học Theo tác giả Nguyễn Văn Hộ thì “dạy học là con đường tối ưu nhất giúp cho người học tiếp cận; nắm vững kinh nghiệm xã hội được phản ánh trong các khái niệm khoa học do loài người tích luỹ với sự tham gia điều chỉnh hợp lý về mặt tổ chức trong những khoản thời gian xác định họ đạt với mục đích do nhu cầu xã hội đặt ra với từng trình độ nhận thức tương ứng” [13, tr.95] Hoặc “Dạy học là phương tiện đem lại hiệu quả lớn lao trong việc phát triển hệ thống năng lực hoạt động trí tuệ của người học”. [14, tr.96] Từ những khái niệm trên, có thể hiểu rằng: Hoạt động dạy học là hoạt động nhận thức của HS dưới sự tổ chức, điều khiển của GV nhằm đạt được mục tiêu đề ra. Mục tiêu dạy học theo nghĩa rộng là mô hình nhân cách người học theo “đơn đặt hàng” của xã hội, theo nghĩa hẹp là giúp cho HS đạt tới mức độ thông hiểu và áp dụng được hệ thống kiến thức đã tiếp thu được ở trường vào đời sống, nói cách khác mục tiêu dạy học là trang bị cho HS hệ thống kiến thức về tự nhiên, xã hội,... phát triển trí tuệ và góp phần giáo dục nhân cách cho người học. Trong đó, tuỳ theo từng cấp học, bậc học mà mục tiêu dạy học được xác định cụ thể cho từng đối tượng Nội dung dạy học cấp THCS là hệ thống kiến thức các môn học được ban hành thống nhất trong cả nước và được cụ thể hoá thành sách giáo khoa của từng lớp học. Theo tác giả Nguyến Văn Hộ, “phương pháp dạy học là cách thức tác động của giáo viên tới học sinh nhằm đạt được mục tiêu dạy học” [13, tr13]
  15. 15. 13 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học; khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS. Hình thức dạy học là quá trình thầy giáo khơi dậy, kích thích những hứng thú học tập của trò, tổ chức và điều khiển để HS chủ động, tích cực, sáng tạo trong học tập. Vai trò của người thầy như một chất xúc tác cho sự phát triển năng lực tư duy và sáng tạo của HS. Người thầy giáo đóng vai trò cổ vũ, người đánh giá sự sáng tạo và chủ động của HS. Chủ thể của hoạt động dạy (GV) là người được đào tạo chuyên biệt để thực hiện nhiệm vụ điều khiển, tổ chức hoạt động học tập của HS. HS là chủ thể trong quá trình lĩnh hội tri thức, hình thành hệ thống kỹ năng, kỹ xảo, vận dụng kiến thức vào thực tiễn và hoàn thiện nhân cách của bản thân. 1.1.2. Khái niệm về quản lý Theo Từ điển Tiếng Việt thông dụng thì quản lý là: “Tổ chức, điều khiển hoạt động của một tổ chức, đơn vị, cơ quan” [26, tr.316] Theo Từ điển Giáo dục học, “Quản lý là hoạt động hay tác động có định hướng, có chủ định của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt mục đích của tổ chức. Các hình thức chức năng quản lý bao gồm: kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo hoặc lãnh đạo và kiểm tra”[25,tr.217] Theo tác giả Trần Kiểm, “Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra.”[22,tr.49]
  16. 16. 14 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 F.W Taylor cho rằng: “Quản lý là biết chính xác điều muốn người khác làm và sau đó thấy rằng họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất.[3, tr.20] H. Koontz thì khẳng định: “Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nổ lực hoạt động cá nhân nhằm đạt được các mục đích của nhóm”.[3, tr.21] Từ những ý chung của các định nghĩa trên và xét quản lý với tư cách là một hoạt động, có thể định nghĩa: Quản lý là một quá trình tác động định hướng có mục đích, có tổ chức của chủ thể quản lý vào đối tượng quản lý làm cho nó phát triển tới mục đích đã đề ra. 1.1.3. Khái niệm quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở Theo Tài liệu dùng cho cán bộ quản lý trường phổ thông thì “Quản lý hoạt động dạy học ở trường phổ thông thực chất là những tác động của chủ thể quản lý vào quá trình dạy học (được tiến hành bởi GV và HS (trong độ tuổi quy định của Luật giáo dục), với sự hỗ trợ của các lực lượng xã hội) nhằm góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách HS theo mục tiêu đào tạo của nhà trường”. [18, tr.156] Từ khái niệm quản lý hoạt động dạy học ở trường phổ thông nói chung, ta có thể hiểu quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS các xã thuộc thành phố Cà Mau là những tác động của các cấp quản lý vào hoạt động giảng dạy và học tập ở những trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. Trong khái niệm trên, cấp trên quản lý của trường THCS là Phòng GD & ĐT thành phố Cà Mau, người thực hiện nhiệm vụ quản lý trực tiếp là hiệu trưởng nhà trường.
  17. 17. 15 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Quản lý hoạt động giảng dạy và học tập trong trường THCS bao gồm: Quản lý mục tiêu, chương trình dạy học; quản lý hoạt động giảng dạy của GV; quản lý hoạt động học tập của HS; quản lý CSVC và TBDH. 1.1.4. Khái niệm giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau Theo Từ điển tiếng Việt “Giải pháp là phương pháp giải quyết một vấn đề cụ thể nào đó” [25, tr.111]. Như vậy nói đến giải pháp là nói đến cách thức tác động mới nhằm đạt được mục đích đặt ra. Theo tác giả Thái Văn Thành, “Quản lý hoạt động dạy học là nhiệm vụ cơ bản trong quản lý nhà trường, một trường học mà cán bộ quản lý thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý hoạt động dạy học đồng nghĩa với việc khẳng định chất lượng, uy tín của nhà trường, của đội ngũ giáo viên, mang lại “thương hiệu” riêng cho trường học đó”. Như vậy, giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS các xã thuộc thành phố Cà Mau có thể hiểu là cải tiến các cách thức quản lý để tác động vào hoạt động giảng dạy và học tập của các trường THCS ở các xã thuộc thành phố Cà Mau một cách phù hợp với điều kiện thực tế nhằm đạt được mục tiêu là nâng cao chất lượng hoạt động dạy học. 1.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học ở trung học cơ sở 1.2.1. Quản lý mục tiêu, chương trình dạy học Theo điều 27 Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009 qui định: “Mục tiêu giáo dục trường THCS nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục TH; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học THPT, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động.” [12] Về nguyên tắc, chương trình dạy học ở trường THCS là văn bản do nhà nước ban hành trong đó quy định cụ thể: “Mục tiêu môn học, phạm vi và hệ
  18. 18. 16 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 thống tài liệu giảng dạy cho từng môn học; số tiết dành cho từng môn học nói chung cũng như cho từng phần, từng chương, từng bài nói riêng” [23, tr.3] Người làm quản lý giáo dục phải làm sao cho cán bộ, GV trong đơn vị nắm vững phân phối chương trình của cấp học, lớp học không được tùy tiện thay đổi, thêm bớt hoặc làm sai lệch nội dung chương trình.Người hiệu trưởng điều khiển hoạt động dạy học phải dựa vào nội dung chương trình; theo yêu cầu và hướng dẫn của chương trình. Do đó việc nắm vững nội dung chương trình dạy học là tiền đề đảm bảo hiệu quả quản lý dạy học. 1.2.2. Quản lý hoạt động giảng dạy ở trường trung học cơ sở Xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về chuyên môn, nghiệp vụ Tác giả Thái Văn Thành đã nhấn mạnh “Đội ngũ giáo viên cùng với đội ngũ cán bộ quản lý có vai trò quyết định chất lượng giáo dục trong nhà trường. Giáo viên là người trực tiếp thực hiện hoạt động dạy để truyền thụ kiến thức cho học sinh. Muốn nâng cao chất lượng hoạt động dạy trong nhà trường, Hiệu trưởng phải có kế hoạch quản lý xây dựng, sử dụng và phát triển đội ngũ giáo viên”[19,tr.56-59]. Đây là vấn đề công tác tổ chức, Hiệu trưởng cần phải căn cứ kế hoạch phát triển giáo dục của nhà trường, căn cứ tình hình phát triển dân số trong địa bàn quản lý, căn cứ thực trạng đội ngũ GV, để xây dựng kế hoạch nhu cầu sử dụng và phát triển đội ngũ GV. Đồng thời có kế hoạch sử dụng đội ngũ GV một cách khoa học sao cho họ có nhiều nhất cơ hội để tự học, tự bồi dưỡng. Có kế hoạch tổ chức thật tốt cho GV tham gia chương trình bồi dưỡng thường xuyên của Bộ GD & ĐT. Hiệu trưởng phải nắm được thực trạng về trình độ chuyên môn của đội ngũ mà mình quản lý để có kế hoạch phân công GV khá giỏi trực tiếp hướng dẫn giúp đỡ những GV còn non yếu về nghiệp vụ trong từng thời gian, nội dung cụ thể. Tạo điều kiện cho GV đi nghiên cứu học tập ở trường khác để kích thích ý thức phấn đấu của mỗi người, đồng thời ưu tiên tài chính cho vấn đề phát triển đội ngũ GV.
  19. 19. 17 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Quản lý kế hoạch dạy học Theo hai tác giả Nguyễn Văn Hộ và Hà Thị Đức thì “kế hoạch dạy học hiểu theo nghĩa rộng là văn bản do nhà nước ban hành trong đó quy định thành phần các môn học, các chuyên đề, các hoạt động cơ bản; thứ tự giảng dạy các môn học, và việc tổ chức năm học cho các môn học, tổ chức các chuyên đề, các hoạt động cơ bản”[14, tr.30] Theo nghĩa hẹp, kế hoạch dạy học là kế hoạch bộ phận trong hệ thống kế hoạch của nhà trường, trong đó gồm các mục tiêu có liên quan chặt chẽ với nhau bởi mục tiêu chung của năm học và hệ thống các biện pháp được xây dựng trước một giai đoạn nhất định nhằm thực hiện nhiệm vụ giáo dục đã được xác định. Kế hoạch dạy học đồng thời cũng là công cụ để người quản lý tiến hành việc lãnh đạo, giám sát công tác dạy học của nhà trường. Như vậy có thể hiểu: Quản lý kế hoạch dạy học là quản lý chương trình hành động của tập thể GV được xây dựng trên cơ sở những nhiệm vụ chung của nhà trường (mà cụ thể ở đây là nhiệm vụ dạy học). Quy trình xây dựng kế hoạch Xây dựng kế hoạch dạy học cho trường phổ thông đòi hỏi phải dựa trên một quy trình khoa học và dân chủ trên cơ sở đảm bảo đủ các bước cơ bản: Điều tra cơ bản để xác định tình hình đầu năm; phân tích tình hình và xác định mục tiêu cho năm học mới; phân công viết dự thảo kế hoạch; tổ chức thảo luận, góp ý dự thảo kế hoạch; hoàn chỉnh kế hoạch, trình cấp quản lý trực tiếp là Phòng GD & ĐT duyệt và công bố kế hoạch. Trên cơ sở kế hoạch dạy học của trường, các tổ chuyên môn trong nhà trường xây dựng kế hoạch dạy học của tổ mình trong năm học. Kế hoạch của các tổ chuyên môn phải chính xác hoá và cụ thể hoá nhiệm vụ năm học và kế hoạch dạy học của nhà trường, phải thể hiện sự định mức, sự lượng hoá các
  20. 20. 18 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 nhiệm vụ được giao, đặc biệt phải xây dựng được một hệ thống biện pháp có hiệu lực, đồng thời phải xây dựng được một chương trình hoạt động cụ thể. Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn là sản phẩm thống nhất của cả tổ và phải thông qua tập thể lãnh đạo nhà trường và do hiệu trưởng trường trực tiếp ký duyệt. Căn cứ vào kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn và nhiệm vụ được phân công, GV phân tích tình hình học tập của HS, yêu cầu của chương trình dạy học, điều kiện của nhà trường để xác định tiêu chí phấn đấu của bản thân và đề ra các biện pháp để đạt các chỉ tiêu trên. Kế hoạch dạy học của GV phải thông qua tổ chuyên môn và do hiệu trưởng trường trực tiếp ký duyệt. Triển khai thực hiện kế hoạch dạy học Kế hoạch dạy học của GV, của tổ chuyên môn, của nhà trường sau khi chính thức được ký duyệt mới được triển khai tổ chức thực hiện. Triển khai kế hoạch dạy học thường gồm 2 bước: Bước thứ nhất, công bố kế hoạch chính thức đến toàn thể cán bộ, GV, nhân viên và các tổ chức khác trong nhà trường. Bước thứ hai, tổ chức phân công nhiệm vụ dạy học Phân công giảng dạy cho GV thực chất là công tác tổ chức và công tác cán bộ, hiệu trưởng cần thấu đáo chỗ mạnh, chỗ yếu, sở trường, hoàn cảnh của từng GV để sử dụng họ, tạo niềm tin cho họ trong nghề nghiệp. Phân công, sử dụng đúng sẽ mang lại kết quả to lớn, ngược lại sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về tư tưởng tình cảm và sẽ ảnh hưởng không tốt đến các mặt hoạt động của nhà trường. Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học là nhiệm vụ quan trọng của hiệu trưởng nhà trường. Thông qua kiểm tra, hiệu trưởng biết được hoạt động dạy học đang diễn ra như thế nào, tiến độ thực hiện ra sao, có những khó
  21. 21. 19 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 khăn, vướng mắc gì khi GV và các tổ chuyên môn còn gặp phải trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ. Từ đó, lãnh đạo nhà trường sẽ có những biện pháp hỗ trợ để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc đó tiến tới thực hiện thắng lợi kế hoạch đã đề ra. Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học của GV thường được tiến hành bằng các hình thức như: kiểm tra đột xuất và định kỳ các loại hồ sơ giảng dạy, trực tiếp dự giờ thăm lớp, kiểm tra tiến độ thực hiện chương trình... Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn thường được tiến hành bằng các hình thức như: kiểm tra hồ sơ sinh hoạt chuyên môn của tổ, kiểm tra việc thực hiện chương trình của từng bộ môn... Quản lý đổi mới phương pháp dạy học trong trường trung học cơ sở PPDH là một hệ thống hành động có mục đích của GV nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành của HS. PPDH còn là cách thức hoạt động phối hợp giữa GV và HS nhằm đạt được mục đích dạy học. Tác giả Hà Sĩ Hồ trong “Những bài giảng về quản lý trường học” đã khẳng định “Việc chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường và tạo đủ điều kiện để giáo viên thực hiện tốt các nhiệm vụ, đó là một trong những nhiệm vụ chính của người hiệu trưởng nhà trường, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính yếu của nhà trường là dạy chữ và dạy người”.[10, tr12] Quản lý việc đổi mới PPDH của GV là nhiệm vụ quan trọng của hiệu trưởng, nó có mối quan hệ mật thiết với các nội dung, nhiệm vụ quản lý khác. Quản lý và chỉ đạo tốt việc đổi mới PPDH có tác dụng nâng cao tay nghề, hiệu quả giảng dạy của đội ngũ GV, nâng cao chất lượng học tập của HS, qua đó thúc đẩy sự phát triển đi lên của nhà trường. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá trong trường trung học cơ sở “Trong quá trình dạy học, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh là một khâu quan trọng nhằm xác định thành tích học tập và mức độ chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng, thái độ học tập của học sinh, nó vừa đóng vai trò bánh
  22. 22. 20 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 lái, vừa giữ vai trò động lực của hoạt động dạy học. Có nghĩa là nó có tác dụng định hướng, thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động dạy học và hoạt động quản lý giáo dục”.[2, tr.40] Đối với HS, KTĐG có tác dụng thúc đẩy quá trình học tập phát triển không ngừng. Qua kết quả kiểm tra, HS có thể tự đánh giá mức độ chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng so với yêu cầu của môn học và tự mình ôn tập, củng cố bổ sung, hoàn thiện học vấn bằng các phương pháp tự học với hệ thống các thao tác tư duy của chính mình. Do đó, KTĐG chẳng những là biện pháp để hoàn thiện nội dung học tập mà còn là điều kiện để rèn luyện phương pháp và hình thành thái độ học tập tích cực cho HS. Đối với GV, kết quả KTĐG vừa phản ảnh thành tích học tập của HS, vừa giúp GV tự đánh giá vốn tri thức, trình độ chuyên môn, năng lực sư phạm, nhân cách, uy tín của mình trước HS. Trên cơ sở đó không ngừng nâng cao và hoàn thiện cả về trình độ học vấn, về nghệ thuật sư phạm và nhân cách người thầy giáo. Đối với nhiệm vụ quản lý hoạt động dạy học, KTĐG là biện pháp để đánh giá kết quả dạy học cả về định lượng và định tính. Đó là cơ sở để xây dựng mục tiêu chiến lược giáo dục; mục tiêu dạy học; mục tiêu phát triển đội ngũ GV; phương hướng đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động dạy học. Phối hợp với các tổ chức, đoàn thể trong nhà trường để quản lý hoạt động dạy học trong nhà trường Chi bộ Đảng Cộng sản Việt Nam trong nhà trường là tập thể lãnh đạo toàn diện, có nhiệm vụ lãnh đạo tập thể cán bộ, GV thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ chính trị của Đảng gắn với đặc thù chuyên môn của cấp học. Việc triển khai thực hiện nghiêm túc kế hoạch nhiệm vụ năm học, kế hoạch hoạt động dạy học trong nhà trường là quá trình cụ thể hoá Nghị quyết, kế hoạch của chi bộ.
  23. 23. 21 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Chi đoàn GV là lực lượng trẻ, nòng cốt trong tập thể sư phạm trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của nhà trường. Hiệu trưởng phối hợp với chi đoàn GV theo hướng thống nhất mục tiêu hành động của nhà trường trong năm học và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho chi đoàn hoạt động có hiệu quả. Tổ chức công đoàn có chức năng động viên cán bộ, công chức hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, tham gia quản lý nhà trường, xây dựng tập thể đoàn kết, nhất trí thực hiện nhiệm vụ. Vì vậy, hiệu trưởng cần phải phối hợp với công đoàn nhà trường theo hướng: thống nhất mục tiêu hành động, tổ chức phong trào thi đua dạy tốt, kịp thời giúp đỡ, động viên GV hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy”. [24, tr 34-39] 1.2.3 Quản lý hoạt động học tập của học sinh Quản lý hoạt động học tập của HS phải bao quát được cả không gian và thời gian học tập để điều hoà, cân đối chung. Điều khiển chúng hoạt động phù hợp với tính chất và quy luật của hoạt động dạy và học. Quản lý hoạt động học tập của HS đặt ra với nhà quản lý giáo dục không chỉ trên bình diện khoa học giáo dục mà còn là một đòi hỏi có ý nghĩa về tinh thần trách nhiệm của nhà quản lý giáo dục với sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ. Các biện pháp quản lý hoạt động học tập của HS thường được áp dụng hiện nay là: tổ chức xây dựng và thực hiện nội quy học tập của HS; phát động phong trào thi đua học tập; chỉ đạo GV chủ nhiệm xây dựng kế hoạch chủ nhiệm; chỉ đạo công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình; chỉ đạo phối hợp giữa GV chủ nhiệm và các lực lượng giáo dục khác. Quản lý hoạt động học tập của HS phải đạt được các yêu cầu sau: HS có tinh thần, thái độ, động cơ học tập đúng đắn; phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập; hình thành được nền nếp học tập; nâng cao chất lượng học tập cho tập thể và từng HS. 1.2.4. Quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học CSVC theo nghĩa rộng được hiểu là tài sản của nhà trường, được quy đinh tại điều 43,44 của Thông tư 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3 /2011 của Bộ trưởng
  24. 24. 22 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Bộ GD & ĐT gồm khuôn viên của nhà trường, các khối công trình như: phòng học, phòng học bộ môn; khối phục vụ học tập gồm nhà tập đa năng, thư viện, phòng hoạt động Đoàn - Đội, phòng truyền thống; khối hành chính - quản trị; khu sân chơi, bãi tập; khu vệ sinh và hệ thống cấp thoát nước; khu để xe; hệ thống hạ tầng CNTT kết nối internet đáp ứng yêu cầu quản lý và dạy học. Thông tư 12/201112/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3 /2011 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT quy định “TBDH sử dụng trong giảng dạy và học tập tại trường trung học do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định thành danh mục phù hợp với từng môn học, từng lớp học.” “Quản lý CSVC và TBDH thực chất là tác động có mục đích của người quản lý nhằm xây dựng, phát triển và sử dụng có hiệu quả hệ thống CSVC và TBDH phục vụ đắc lực cho công tác giáo dục và đào tạo”.[18, tr.3] Thực tiễn cho thấy CSVC và TBDH chỉ phát huy được tác dụng trong dạy và học khi được quản lý tốt. Do đó, đi đôi với việc đầu tư trang thiết bị, điều quan trọng hơn là phải chú trọng đến việc quản lý CSVC và TBDH trong nhà trường. Do đây là một lĩnh vực vừa mang đặc tính kinh tế vừa mang đặc tính khoa học - giáo dục nên trong quản lý một mặt phải tuân thủ các yêu cầu chung về quản lý kinh tế, khoa học. Mặt khác, cần tuân thủ các yêu cầu quản lý chuyên ngành giáo dục. Như vậy, có thể nói quản lý CSVC và TBDH là một trong những nhiệm vụ quan trọng của người CBQL, là đối tượng quản lý trong nhà trường. 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở 1.3.1. Điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương Điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương có ảnh hưởng rất lớn đến GD & ĐT nói chung, quản lý hoạt động dạy và học nói riêng. Ở những nơi có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển; trình độ dân trí cao; thu nhập bình quân cao thì GD & ĐT có nhiều thuận lợi để phát triển. Ngược lại, ở những nơi
  25. 25. 23 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 kinh tế - xã hội chậm phát triển; trình độ dân trí thấp; đời sống người dân khó khăn thì ít có điều kiện để quan tâm, đầu tư cho GD & ĐT cũng như chăm lo việc học của HS. 1.3.2. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học CSVC và TBDH trong nhà trường được hiểu là hệ thống các phương tiện vật chất và kỹ thuật khác nhau được sử dụng để phục vụ cho việc giáo dục toàn diện con người trong nhà trường bao gồm các nhóm cơ bản như sau: + Trường sở + TBDH + Sách báo và tài liệu tham khảo CSVC và TBDH có ảnh hưởng rất lớn đến quản lý hoạt động dạy học trong nhà trường, là một trong các điều kiện cơ bản để đảm bảo chất lượng giảng dạy và học tập, đồng thời có ảnh hưởng rất lớn đến việc thực hiện chủ trương đổi mới công tác quản lý, đổi mới PPDH và KTĐG. 1.3.3. Trình độ, năng lực, phẩm chất của giáo viên Trình độ, năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm của người thầy giáo có ảnh hưởng trực rất lớn tiếp đến chất lượng dạy học; đặc trưng lao động của người thầy giáo là dạy người chính bằng bản thân con người của mình, bằng nhân cách của mình. Nhà giáo phải đảm bảo những tiêu chuẩn sau đây: Phẩm chất, đạo đức, tư tưởng tốt; đạt trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ; đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp; lý lịch bản thân rõ ràng. 1.3.4. Phẩm chất và năng lực của học sinh Chất lượng và hiệu quả dạy học phụ thuộc rất lớn vào chính hoạt động chiếm lĩnh tri thức và kỹ năng của người học; dưới sự chỉ đạo của GV, HS dần dần có đươc những phẩm chất và năng lực thích ứng như có động cơ học tập đúng đắn, tự giác tích cực trong học tập, có ý thức trách nhiệm về kết quả học tập của mình, có phương pháp tự học ở mọi lúc và mọi nơi.
  26. 26. 24 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Trong quá trình dạy học, HS không chỉ là đối tượng chịu sự tác động sư phạm, mà còn là chủ thể nhận thức; với tư cách là chủ thể nhận thức HS phát huy cao độ tính tích cực, độc lập, sáng tạo nhằm chiếm lĩnh tài liệu học tập, biến vốn kinh nghiệm của loài người thành vốn kinh nghiệm của bản thân. 1.3.5. Kiểm tra, đánh giá Việc đánh giá kết quả học tập, công nhận người học hoàn thành chương trình môn học, cấp học hoặc trình độ đào tạo bằng hình thức kiểm tra, thi kết thúc môn học, xét tốt nghiệp; kết quả kiểm tra, thi là một căn cứ chủ yếu giúp nhà trường và các cấp quản lý giáo dục đánh giá chất lượng giáo dục. Trong lĩnh vực giáo dục, đánh giá là bộ phận hợp thành rất quan trọng, một khâu không thể tách rời của quá trình GD & ĐT. Nếu coi quá trình GD & ĐT là một hệ thống thì đánh giá đóng vai trò phản hồi của hệ thống, đánh giá có vai trò tích cực trong việc điều chỉnh hệ thống, là cơ sở cho việc đổi mới giáo dục và đào tạo… có những định nghĩa phản ánh việc đánh giá ở cấp độ chung nhất và nhấn mạnh vào khía cạnh giá trị, coi đánh giá là sự thu thập và lý giải một cách có hệ thống những bằng chứng dẫn tới sự phán xét về mặt giá trị. Trong quá trình dạy học thì KTĐG kết quả học tập của HS được xem là một khâu quan trọng nhằm xác định mức độ chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng, thái độ học tập và thành tích học tập của HS; nó có tác dụng định hướng, thúc đẩy hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học một cách mạnh mẽ. Đối với cấp quản lý thì KTĐG là biện pháp để nhà quản lý đánh giá kết quả đào tạo cả về định lượng và định tính; nó là cơ sở để nhà quản lý xây dựng chiến lược giáo dục về mục tiêu, về đội ngũ GV, về đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động dạy học. Đối với GV thì kết quả KTĐG một mặt nó sẽ phản ánh được thành tích học tập của HS; mặt khác nó giúp cho GV tự đánh giá vốn tri thức, trình độ chuyên môn, năng lực sư phạm của mình từ đó, không ngừng trau dồi, nâng
  27. 27. 25 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 cao và hoàn thiện về trình độ học vấn, về nghệ thuật sư phạm và nhân cách của người GV. Đối với HS, kiểm tra đánh giá nó có tác động thúc đẩy quá trình học tập của HS phát triển không ngừng; từ kết quả kiểm tra, HS tự đánh giá mức độ chiếm lĩnh tri thức so với yêu cầu của môn học, từ đó, HS tự biết ôn tập, củng cố, bổ sung và hoàn thiện học vấn của mình bằng các phương pháp tư học. Điều đó cho thấy rằng: Kiểm tra, đánh giá vừa là biện pháp để HS hoàn thiện nội dung học tập, vừa là điều kiện để HS rèn luyện phương pháp và hình thành thái độ học tập một cách tích cực. 1.3.6. Trình độ, năng lực, phẩm chất của người cán bộ quản lý CBQL giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động dạy học. CBQL phải không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, năng lực quản lý và trách nhiệm cá nhân. Nhà nước có kế hoạch xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục nhằm phát huy vai trò và trách nhiệm của cán bộ quản lý giáo dục, bảo đảm phát triển sự nghiệp giáo dục. CBQL cần phải đánh giá đúng vai trò của công tác quản lý đối với chất lượng hoạt động dạy và học cụ thể như: nắm vững những định hướng đổi mới giáo dục phổ thông; những mặt mạnh, mặt yếu; những thuận lợi, khó khăn về các yếu tố nội lực: đội ngũ GV, HS, CSVC, các trang thiết bị, tài chính… Hoặc các yếu tố về ngoại lực do môi trường bên ngoài xã hội tác động đến. 1.3.7. Gia đình và cộng đồng xã hội Nhà trường phổ thông có nhiệm vụ giáo dục toàn diện cho người học, song nhà trường không phải là nơi duy nhất bảo đảm hoàn toàn đầy đủ quá trình giáo dục toàn diện; ngoài tác động giáo dục của nhà trường, trẻ em còn chịu tác động của gia đình và xã hội. Vì vậy, tạo môi trường thống nhất, đồng
  28. 28. 26 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 bộ giữa 3 môi trường: nhà trường, gia đình và xã hội là nguyên tắc cơ bản và là điều kiện vô cùng cần thiết để nâng cao chất lượng hoạt động dạy học. * * * Từ việc tìm hiểu cơ sở khoa học và lí luận của vấn đề nghiên cứu, cho phép rút ra một số kết luận sau: Vấn đề quản lý hoạt động dạy học ở trường phổ thông nói chung và trường THCS nói riêng đã được nghiên cứu nhiều, nhưng còn ít công trình nghiên cứu có hệ thống về quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn. Xuất phát từ lý luận về quản lý hoạt động dạy và học, quản lý nhà trường và thực tiễn quản lý ở các trường THCS ở các xã thuộc thành phố Cà Mau hiện nay là tiền đề quan trọng làm cơ sở cho việc nghiên cứu đề tài. Chương 1 được bắt đầu bằng việc trình bày một số khái niệm cơ bản về hoạt động dạy học, quản lý, quản lý hoạt động dạy học, ở các trường THCS, quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau, và giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau. Sau đó trình bày cụ thể các nội dung quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS bao gồm: quản lý hoạt động dạy học (xây dựng và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, GV, quản lý kế hoạch dạy học, quản lý đổi mới PPDH, quản lý đổi mới KTĐG, phối hợp các lực lượng trong quản lý hoạt động dạy học); quản lý hoạt động học của HS, quản lý CSVC và TBDH. Những nội dung được trình bày trong chương 1 là những vấn đề thuộc về lý luận, là cơ sở để xây dựng các tiêu chí khảo sát, đánh giá được trình bày ở chương 2. Đồng thời cũng là cơ sở để đưa ra hệ thống giải pháp cho quản lý hoạt động dạy học phù hợp với tình hình thực tế của các trường ven thành phố Cà Mau sẽ được trình bày ở chương 3.
  29. 29. 27 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CÁC XÃ THUỘC THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY 2.1. Đặc điểm tự nhiên - kinh tế - văn hoá - xã hội- giáo dục của thành phố Cà Mau 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên Thành phố Cà Mau là tỉnh lỵ của tỉnh Cà Mau, tỉnh cực nam Việt Nam, thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long. Trước năm 1975, có tên là Quận Quản Long. Sau năm 1975, được gọi là thị xã Cà Mau. Năm 1999, thị xã Cà Mau được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam công nhận là thành phố loại 3. Thành phố là nơi hội tụ của cư dân người Việt, người Hoa, người Khmer, buôn bán sầm uất. Vào ngày 07 tháng 8 năm 2010 Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định công nhận thành phố Cà Mau là đô thị loại 2. Dân số thành phố Cà Mau tại thời điểm giữa năm 2010 là 204.895 người, diện tích là 250,3 km2 . Đa số dân cư là người Việt, có khoảng 400 hộ người Hoa, 300 hộ người Khmer. Thành phố kết nối giao thông với quốc lộ 1A (khoảng cách đường bộ vào khoảng 360 km so với Thành phố Hồ Chí Minh, 180 km so với Cần Thơ. Thành phố Cà Mau có 17 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 10 phường và 7 xã. 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội Là một trong bốn đô thị động lực vùng Đồng bằng Sông Cửu Long; là đô thị hạt nhân của vùng đô thị Tây Nam Bộ; đô thị trung tâm của vùng bán đảo Cà Mau và đô thị trung tâm của tỉnh Cà Mau. Trong giai đoạn 2005-2010, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 14,08% năm, thu nhập bình quân đầu người 23,27 triệu/năm. Cơ cấu kinh tế: công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp chiếm 47,02%, thương mại – dịch vụ chiếm 46,34% và nông nghiệp thuỷ sản chiếm 6,64%. Kinh tế nhà nước nói chung phát huy được hiệu quả. Kinh tế tập thể phát triển tuy số lượng chưa nhiều, nhưng vị trí ngày càng được nhân lên
  30. 30. 28 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 trong nền kinh tế. Kinh tế tư nhân và cá thể phát triển khá mạnh góp phần tạo việc làm, xoá đói giảm nghèo. Các loại hình dịch vụ vận tải, bưu chính, viễn thông, ngân hàng, bảo hiểm…phát triển với sự tham gia của các thành phần kinh tế. Quốc phòng, an ninh được củng cố, tăng cường; hoạt động của các cơ quan tư pháp có sự chuyển biến tích cực. 2.1.3. Đặc điểm văn hoá Các giá trị văn hoá, di tích lịch sử truyền thống được quan tâm bảo tồn và phát huy, phục vụ tốt yêu cầu giáo dục truyền thống ở địa phương. Trên địa bàn thành phố có các địa danh như: Chùa Monivonsabophram, một biểu tượng đặc trưng của người Khmer tại Phường 1, Chùa Tứ Sắc Quan Âm Cổ Tự là di tích cấp quốc gia toạ lạc tại Phường 4, Chùa Bà Thiên Hậu là nơi tín ngưỡng được người Hoa xây dựng từ năm 1882 tại Phường 2, di tích Hồng Anh Thư Quán và Nhà Dây Thép tại Phường 2 là nơi quy tụ những người yêu nước từng một thời nổi tiếng trong cuộc kháng chiến chống Pháp của Đảng bộ và nhân dân Cà Mau. Ngoài ra Công viên Tràm Chim là một công viên thuộc phường 9, nằm trên đường Ngô Quyền, thành phố Cà Mau. Công viên này đặc sắc bởi nhiều loài chim (cò, vạc, diệc, cúm núm, vịt trời, cu đất...) tự nhiên chọn làm nơi trú ngụ. Đây cũng là một trong những điểm tham quan ưa thích của du khách đến Cà Mau. 2.1.4 Khái quát về giáo dục và đào tạo của thành phố Cà Mau hiện nay Quy mô trường, lớp, học sinh Đến cuối tháng 7 năm 2012 thành phố Cà Mau có 79 trường trực thuộc. Trong đó có 32 trường MN, MG với 175 lớp và 7012 trẻ, 33 trường TH với 715 lớp và 21.973 HS, 14 trường THCS với 315 lớp và 12.799 HS. Mạng lưới trường lớp được sắp xếp tương đối hợp lý, đảm bảo yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục. Mỗi xã phường đều có trường MN, có 2 đến 3
  31. 31. 29 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 trường TH. Tuy nhiên vẫn còn 4 phường không có trường THCS do mới chia tách địa giới hành chính là (phường 2, phường 9, phường Tân Xuyên, phường Tân Thành). Cán bộ quản lý, giáo viên * Trình độ đào tạo Biểu đồ tỉ lệ giáo viên đạt chuẩn của 3 cấp học 2 năm gần đây 86 88 90 92 94 96 98 THCS TH MN Toàn TP Cấp học Tỉ lệ 2010-2011 2011-2012 Đến tháng 7 năm 2012, thành phố Cà Mau có 2393 GV (MN: 317, TH: 1224, THCS: 852) Từ cuối năm 2005 đến nay, thành phố Cà Mau đã triển khai kế hoạch chuẩn hoá đội ngũ GV, theo đó, đã chọn cử nhiều cán bộ, GV tham dự các lớp nâng cao trình độ chuyên môn qua các hình thức: từ xa, tại chức, liên thông và chuyên tu. Đến cuối năm học 2011-2012 toàn thành phố đã có 94.5 % cán bộ, GV đạt chuẩn và trên chuẩn cao hơn 2.7% so với năm học 2010-2011. Trong đó cấp TH đạt 97,2%, cấp THCS đạt 95%, thấp nhất là ngành học MN với 91,2%. Điểm hạn chế của đội ngũ này là số lượng GV được đào tạo đại học chính quy ít, phần lớn GV sau một thời gian làm công tác giảng dạy mới tham gia học các lớp đại học từ xa, tại chức và liên thông nên năng lực cũng có phần hạn chế.
  32. 32. 30 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 *Kết quả đánh giá, xếp loại viên chức ngành giáo dục thành phố năm học 2010-2011, 2011-2012 Bảng 2.1 Kết quả đánh giá, xếp loại viên chức ngành giáo dục thành phố năm học 2010-2011, 2011-2012 TT Cấp Học Năm học Tổng số GV Kết quả xếp loại viên chức Xuất sắc Khá TB Kém SL TL SL TL SL TL SL TL 1 MN 10-11 291 238 81.8 47 16.2 6 2.0 11-12 317 290 91.5 16 5.0 11 3.5 2 TH 10-11 1214 1113 91.7 91 7.5 10 0.8 11-12 1224 1109 90.6 110 9.0 5 0.4 3 THCS 10-11 886 782 88.3 98 11.0 6 0.7 11-12 852 801 94.0 43 5.0 8 1.0 Cộng 10-11 2391 2133 89.2 236 9.9 22 0.9 11-12 2393 2200 91.9 169 7.1 24 1 Nguồn: Phòng GD & ĐT thành phố Cà Mau 2010-11, 2011-2012 Trong năm học 2011-2012, đánh giá, xếp loại viên chức (theo Quyết định số 06/2006/QĐ-BNV ngày 21 tháng 3 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ) có 2200 GV MN, TH và THCS (chiếm 91.9% trong tổng số GV) được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học, 169 GV (chiếm 7.1% trong tổng số GV) được xếp loại khá, 24 GV (chiếm 1% trong tổng số GV) xếp loại trung bình, không có GV bị đánh giá loại kém. Chất lượng giáo dục Với vị trí là trung tâm tỉnh lỵ giáo dục và đào tạo thành phố Cà Mau có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển so với các địa phương khác trong tỉnh.
  33. 33. 31 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Nhiều năm qua, thành phố Cà Mau luôn là lá cờ đầu của tỉnh về GD & ĐT. Cụ thể đến tháng 7/2012: - Hoàn thành phổ cập TH và chống mù chữ vào năm 1997 - Hoàn thành phổ cập THCS vào năm 2003 - Huy động HS trong độ tuổi đến trường luôn đạt 99,5% trở lên - Tỉ lệ HS bỏ học hàng năm giao động từ 1,5 đến 1,8 % - Tỉ lệ HS hoàn thành chương trình TH chiếm 99,93% - Tỉ lệ HS tốt nghiệp THCS chiếm 99,81% - Xây dựng được 26/79 trường đạt chuẩn quốc gia 2.1.5. Đặc điểm, tình hình chung của trường trung học cơ sở trên địa bàn các xã thành phố Cà Mau 8 trường THCS nằm trên 7 xã bao quanh thành phố Cà Mau. Gồm có: trường THCS Định Bình thuộc xã Định Bình, THCS Hoà Thành thuộc xã Hoà Thành, THCS Hoà Tân thuộc xã Hoà Tân, THCS Lý Văn Lâm thuộc xã Lý Văn Lâm, THCS Nguyễn Du thuộc xã Tắc Vân, THCS Tân Thành thuộc xã Tân Thành, xã An xuyên do có địa bàn rộng lớn nên có hai trường THCS An Xuyên 1 và THCS An Xuyên 2. Khoảng cách trung bình từ nội ô thành phố đến các trường này từ 12 km đến 14 km, chủ yếu là đi theo các tuyến lộ giao thông nông thôn. Cán bộ, GV ở các trường này hầu hết đều là GV được điều động từ các nơi khác trong thành phố đến công tác (số GV là người tại địa phương chỉ chiếm khoản 15%), do không có nhà công vụ nên họ phải đi và về trong ngày. Do đặc thù của vùng nông thôn nên phụ huynh HS ở các trường này sinh sống bằng nghề nuôi trồng thuỷ hải sản, trồng rau màu, cây ăn trái và trồng lúa...chỉ có một phần nhỏ là tiểu thương, cán bộ, công chức nhà nước. HS nơi đây phần lớn là con em nhà nông nên sau thời gian ở trường các em thường phụ giúp gia đình, hoặc trực tiếp tham gia lao động sản xuất.
  34. 34. 32 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Chính vì đặc điểm này mà hàng năm các trường gặp nhiều khó khăn trong việc vận động HS đến trường và tăng tỉ lệ bỏ học ở HS lớp 8 và lớp 9. 2.2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau Để có được nhiều ý kiến khách quan giúp tác giả xác định và đánh giá đúng thực trạng quản lý hoạt động dạy học của các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau, trước khi khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường này tác giả xin ý kiến của 40 người (10 cán bộ Phòng GD & ĐT, 16 cộng tác viên thanh tra chuyên môn, 14 hiệu trưởng các trường THCS trên địa bàn thành phố về điểm mạnh và điểm hạn chế của quản lý hoạt động dạy học hiện nay ở các trường THCS trên địa bàn các xã. Nội dung xin ý kiến được cụ thể hoá thành biểu mẫu (PL1), người cho ý kiến sẽ nhận xét về mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động dạy học của các trường THCS trên địa bàn các xã theo thang (tốt, khá, trung bình, yếu) và thu được kết quả như sau: Bảng 2.2 Đánh giá các nội dung quản lý của các trường THCS ở các xã Nội dung quản lý Ý kiến Tốt Khá TB Yếu I. Quản lý mục tiêu, chương trình dạy học 1. Quản lý mục tiêu 31 9 2. Quản lý chương trình 13 27 II. Quản lý hoạt động giảng dạy 1. Xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ 1 9 29 1 2. Quản lý việc kế hoạch dạy học 2.1. Quản lý việc xây dựng kế hoạch 7 29 4
  35. 35. 33 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 2.2. Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch 7 20 13 2.3. Điều chỉnh bổ sung kế hoạch 7 20 13 3. Quản lý đổi mới phương pháp dạy học 5 14 16 5 4. Quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá 4 11 19 6 5. Phối hợp trong quản lý hoạt động giảng dạy 7 19 12 2 III. Quản lý hoạt động học tập của học sinh 1. Xây dựng và thực hiện nội quy học tập 4 11 15 10 2. Bồi dưỡng HS giỏi, giúp đỡ HS yếu kém, giảm tỷ lệ HS bỏ học 8 13 19 3. Phối hợp với các lực lượng trong quản lý HS 3 11 17 9 IV. Quản lý CSVC và TBDH 1. CSVC 4 12 19 5 2. TBDH 4 13 17 6 Tổng hợp các kết quả trên, tác giả thu được thông tin sau: * Đối với nội dung quản lý mục tiêu, chương trình dạy học - 100% số người được xin ý kiến đều thống nhất các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau đã thực hiện khá tốt nội dung này. * Đối với nội dung quản lý hoạt động dạy học - Việc xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau được đa số người được hỏi ý kiến đánh giá là chưa tốt. (30/40 người chiếm 75% đánh giá chỉ ở mức trung bình và yếu). - Trong quản lý kế hoạch dạy học của các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau nội dung quản lý việc xây dựng kế hoạch
  36. 36. 34 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 được đánh giá là chưa tốt (33/40 người chiếm 82.5% đánh giá chỉ ở mức trung bình và yếu). Hai nội dung còn lại là kiểm tra việc thực hiện kế hoạch và điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đều được đánh giá là khá tốt (27/40 người chiếm 67.5% đánh giá tốt và khá) * Đối với quản lý hoạt động học tập của học sinh - 3 nội dung quản lý hoạt động học tập của HS là: xây dựng và thực hiện nội quy học tập; bồi dưỡng HS giỏi, phụ đạo HS yếu kém; giảm tỷ lệ HS bỏ học; phối hợp với các lực lượng trong quản lý HS đều được đánh giá là chưa tốt (tỷ lệ trung bình và yếu đều trên 50%). * Đối với quản lý CSVC và TBDH - 2 nội dung quản lý CSVC và TBDH đều được đánh giá là chưa tốt (tỷ lệ trung bình và yếu đều trên 50%). Từ những ý kiến thu thập được, kết hợp với mục đích chính của tác giả là nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động dạy học để đề xuất các giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động dạy học, thu hẹp khoảng cách về chất lượng dạy học với các trường nội ô, tác giả tiến hành các biện pháp khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau với 3 nội dung là: quản lý hoạt động dạy học, quản lý hoạt động học tập của HS, quản lý CSVC và TBDH. Riêng đối với quản lý hoạt động giảng dạy tác giả chỉ tập trung khảo sát các mặt được đánh giá chưa tốt là: xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ; quản lý xây dựng kế hoạch dạy học; quản lý đổi mới phương pháp dạy học; quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá.
  37. 37. 35 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 2.2.1 Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau Quản lý chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên * Trình độ đào tạo Bảng 2.7 Thống kê trình độ đào tạo Tên trường THCS Năm học Số lớp Số CB, GV Tỉ lệ GV/ lớp Trình độ đào tạo Đạt, trên chuẩn Dưới chuẩn SL TL % SL TL % Các trường khu vực xã Lý Văn Lâm 10-11 20 55 2.8 49 89.1 6 10.9 11-12 20 55 2.8 49 89.1 6 10.9 Hoà Thành 10-11 13 29 2.2 27 93.1 2 6.9 11-12 13 32 2.5 30 93.8 2 6.2 Hoà Tân 10-11 22 57 2.6 44 77.2 13 22.8 11-12 22 57 2.6 49 86 8 14.0 Tân Thành 10-11 20 55 2.8 46 83.6 9 16.4 11-12 20 55 2.8 52 94.5 3 5.5 Định Bình 10-11 13 28 2.2 23 82.1 5 17.9 11-12 13 30 2.3 26 86.7 4 13.3 Nguyến Du 10-11 34 82 2.4 77 93.9 5 6.1 11-12 34 82 2.4 78 95.1 4 4.9 An Xuyên 1 10-11 17 43 2.5 34 79.1 9 20.9 11-12 17 46 2.7 42 91.3 4 8.7 An Xuyên 2 10-11 20 54 2.7 49 90.7 5 9.3 11-12 20 54 2.7 51 94.4 3 5.6 Các trường khu vực nội ô Phường 1 10-11 72 23 3.1 69 95.8 3 4.2 11-12 68 23 3.0 68 100
  38. 38. 36 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Phường 4 10-11 72 24 3.0 68 94.4 4 5.6 11-12 66 24 2.8 65 98.5 1 1.5 Nguyễn Thái Bình 10-11 90 35 2.6 88 97.8 2 2.2 11-12 84 35 2.4 81 96.4 3 3.6 Võ Thị Sáu 10-11 92 35 2.6 88 95.7 3 3.3 11-12 87 35 2.5 87 100 Phường 7 10-11 72 22 3.3 68 94.4 4 5.6 11-12 63 22 2.9 63 100 Lương Thế Vinh 10-11 85 31 2.7 81 95.3 4 4.7 11-12 73 31 2.4 73 100 Nguồn: Phòng GD & ĐT thành phố Cà Mau 2010-2011 ,2011-2012 Hiện nay 8 trường THCS ở các xã có 411 cán bộ, GV chiếm 48.2% GV THCS toàn thành phố. Những năm gần đây, nhờ vào việc thực hiện kế hoạch chuẩn hoá đội ngũ CBQL và GV của thành phố nên số lượng GV tham gia học các lớp đại học tại chức, đại học từ xa ngày càng nhiều góp phần chuẩn hoá đội ngũ. Tuy nhiên, số lượng GV chưa đạt chuẩn vẫn còn rất cao. Năm học 2010- 2011, 8 trường ở xã có 54 GV chưa đạt chuẩn chiếm tỷ lệ 13.4%. Năm học 2011-2012 có 34 GV chưa đạt chuẩn chiếm tỷ lệ 8.3% . Trường có tỷ lệ GV chưa đạt chuẩn cao nhất hiện nay là THCS Hoà Tân với 14%. Trong khi tỷ lệ GV chưa đạt chuẩn của 6 trường nội ô trong năm học 2010-2011 là 4.8% và 2011-2012 là 0.9%. * Đánh giá, xếp loại viên chức
  39. 39. 37 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Bảng 2.8 So sánh kết quả xếp loại viên chức các trường THCS khu vực xã và phường TT Đơn vị Năm học Tổng số GV Kết quả xếp loại viên chức Xuất sắc Khá TB SL TL SL TL SL TL 1 Xã 10-11 403 345 85.6 54 13.4 4 1.0 11-12 411 380 92.5 25 6.1 6 1.4 2 Phường 10-11 483 437 90.5 44 9.1 2 0.4 11-12 441 421 95.5 18 4.1 2 0.4 Nguồn: Phòng Giáo dục – Đào tạo thành phố Cà Mau 2012 So sánh số liệu về đánh giá xếp loại GV THCS của thành phố cho thấy tỉ lệ GV được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ở 6 trường nội ô luôn cao hơn 8 trường ở các xã (năm 2010-2011 chiếm 90.5%, năm học 2011-2012 chiếm 95.5% trong khi đó tỷ lệ này ở các xã là 85.6% và 92.5%, ngược lại tỉ lệ GV xếp loại trung bình ở các trường xã cao hơn các trường nội ô. (năm 2010-2011 chiếm 1.0, năm học 2011-2012 chiếm 1.4 trong khi đó tỷ lệ này ở các phường nội ô là 0.4%, Qua trao đổi với hiệu trưởng các trường thì nguyên nhân chính dẫn tới việc GV xếp loại trung bình là do hiệu quả công tác (không hoàn thành chỉ tiêu được giao), do ngày giờ công không đảm bảo, và do vi phạm quy chế về soạn giảng, trình ký...
  40. 40. 38 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 * Nhu cầu giáo viên hiện nay Bảng 2.9 Thống kê nhu cầu GV của các trường khu vực xã hiện nay Tên trường THCS Nhu cầu bổ sung cán bộ, GV Mỹ Thuật Âm nhạc Thể Dục Tin học Cán bộ TBTV Nguyễn Du Hoà Tân 1 1 1 Lý Văn Lâm 1 1 1 Hoà Thành 1 1 Định Bình 1 1 1 1 An Xuyên 1 1 1 1 1 An Xuyên 2 1 1 1 Tân Thành 1 Nguồn: Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Cà Mau 2012 Mặc dầu là các trường THCS thuộc vùng ven thành phố nhưng tỉ lệ GV trên lớp đều cao hơn so với thông tư 35 /2006/TTLT-BGDĐT-BNV quy định là 1.9 GV/lớp. Điểm hạn chế của cơ cấu GV của các trường THCS trên địa bàn các xã hiện nay là chỉ có đội ngũ GV trường THCS Nguyễn Du là tương đối đồng bộ. Các trường khác như THCS Hoà Tân, Hoà Thành, Lý Văn Lâm, Định Bình, An Xuyên 1, An Xuyên 2, Tân Thành vẫn còn tình trạng thừa và thiếu GV cục bộ, đặc biệt là thừa GV Toán, Lý, Ngữ Văn nhưng lại thiếu GV Mỹ Thuật, Âm Nhạc, Tin học và cán bộ thiết bị thư viện chuyên trách. Thực trạng quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học * Thực trạng quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học của trường Quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học ở các nhà trường là nhiệm vụ quan trọng của hiệu trưởng, nó ảnh hưởng lớn đến chất lượng giảng dạy của GV, chất lượng học tập của HS và nề nếp hoạt động của nhà trường. Để đánh giá đúng thực trạng quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học của 8 trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố, tác giả xin ý kiến của 10
  41. 41. 39 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 người gồm cán bộ lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD & ĐT thành phố Cà Mau là những người trực tiếp quản lý các trường THCS trên địa bàn bằng cách cho điểm 9 nội dung chính đối việc xây dựng kế hoạch dạy học của các trường ở khu vực nội ô và ngoại ô theo 4 mức độ (tốt (3 điểm), khá (2 điểm), trung bình (1 điểm), yếu (0 điểm) để đối chiếu, so sánh (PL2) và thu được kết quả như sau: Bảng 2.3 Kết quả đánh giá việc xây dựng hoạch dạy học của trường TT Trường THCS Tổng điểm của 9 nội dung Tỉ lệ % Các trường khu vực xã 1 Lý Văn Lâm 153/270 56.7 2 Hòa Thành 151/270 55.9 3 Hòa Tân 149/270 55.2 4 Tân Thành 153/270 56.7 5 Định Bình 142/270 52.6 6 Nguyễn Du 199/270 73.7 7 An Xuyên 1 145/270 53.7 8 An Xuyên 2 157/270 58.1 Các trường ở khu vực nội ô 1 Phường 1 198/270 73.3 2 Phường 4 203/270 75.2 3 Nguyễn Thái Bình 230/270 85.2 4 Võ Thị Sáu 231/270 85.5 5 Phường 7 206/270 76.3 6 Lương Thế Vinh 226/270 83.7 Phân tích kết quả khảo sát cho thấy việc xây dựng kế hoạch dạy học của 8 trường THCS ở các xã chưa được cán bộ lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD & ĐT đánh giá cao. Đơn vị đạt điểm số đánh giá cao nhất của 8 trường này là
  42. 42. 40 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 THCS Nguyễn Du chiếm 73.7% điểm số tối đa, đơn vị đạt thấp nhất là THCS Định Bình với 52.6% điểm số, các đơn vị còn lại đạt từ 53.7% đến 58.1% điểm số. Trong khi đó việc xây dựng kế hoạch dạy học ở các trường nội ô được đánh giá cao hơn. Đạt điểm số thấp nhất của các trường nội ô là trường THCS Phường 1 với 73.3%, cao nhất là trường THCS Võ Thị Sáu với 85.5%. Qua phỏng vấn trực tiếp lãnh đạo, một số chuyên viên của Phòng GD & ĐT thành phố Cà Mau và tham khảo kế hoạch dạy học năm học 2010-2011, 2011-2012 của các trường cho thấy hiệu trưởng các trường thiếu đầu tư nghiên cứu các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học của Sở, Phòng GD & ĐT (gồm có: trường THCS Định Bình, Lý Văn Lâm), xây dựng hệ thống chỉ tiêu cần đạt chưa phù hợp với tình hình thực tế của đội ngũ cán bộ, GV, chưa phù hợp điều kiện về cơ sở vật chất để thực hiện các chỉ tiêu đó (gồm có: THCS Tân Thành, Hoà Tân, Hoà Thành, An Xuyên 1, An Xuyên 2), chưa tổ chức xin ý kiến rộng rãi trong tập thể nhà trường về dự thảo kế hoạch trước khi hoàn chỉnh và công bố (gồm có: THCS An Xuyên 1, Tân Thành) * Thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn Kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn là một bước cụ thể hóa kế hoạch dạy học của nhà trường, là phương hướng phấn đấu trong hoạt động giảng dạy của cả tổ. Hệ thống các chỉ tiêu cần đạt của tổ chuyên môn là tổng hợp chỉ tiêu cần đạt của từng môn học từ lớp 6 đến lớp 9. “Quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn là quản lý cách thức và quy trình xây dựng chương trình hành động của một tổ chức (nhóm GV có cùng chuyên môn) trong nhà trường ”[9, tr. 31] Để đánh giá đúng thực trạng việc xây dựng kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn các trường, tác giả xin ý kiến 23 người (4 cán bộ lãnh đạo Phòng
  43. 43. 41 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 GD & ĐT, 1 cán bộ thanh tra chuyên trách, 16 cộng tác viên thanh tra chuyên môn và 2 cán bộ phụ trách cấp THCS của Phòng GD & ĐT) cho điểm 9 nội dung đối với việc xây dựng kế hoạch dạy học của tổ chuyên môn từng trường theo mức độ (tốt (3 điểm, khá (2 điểm), trung bình (1 điểm), yếu (0 điểm) (phụ lục 3) và tổng hợp kết quả như sau: Bảng 2.4 Kết quả đánh giá việc xây dựng hoạch dạy học của các tổ chuyên môn TT Các tổ chuyên môn thuộc Trường THCS Tổng điểm của 9 nội dung Tỉ lệ % Các trường khu vực xã 1 Lý Văn Lâm 385/621 62.0 2 Hòa Thành 383/621 61.7 3 Hòa Tân 384/621 61.9 4 Tân Thành 386/621 62.1 5 Định Bình 369/621 59.4 6 Nguyễn Du 389/621 62.6 7 An Xuyên 1 382/621 61.5 8 An Xuyên 2 385/621 62.0 Các trường nội ô 1 Phường 1 397/621 63.9 2 Phường 4 397/621 63.9 3 Nguyễn Thái Bình 419/621 67.5 4 Võ Thị Sáu 420/621 67.6 5 Phường 7 395/621 63.6 6 Lương Thế Vinh 415/621 66.8
  44. 44. 42 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Kết quả đánh giá cho thấy xây dựng kế hoạch dạy học của các tổ chuyên môn ở các trường THCS trên địa bàn các xã được đánh giá thấp hơn nhiều so với các trường nội ô. Các tổ chuyên môn của trường THCS Nguyễn Du được đánh giá với 62.6% tổng số điểm, tổ chuyên môn của trường THCS Định Bình đạt tỉ lệ thấp nhất với 59.4% . Trong khi đó, các tổ chuyên môn của các trường nội ô được đánh giá thấp nhất là THCS Phường 7 với 63.6%, cao nhất là THCS Võ Thị Sáu với 67.6% số điểm. Trao đổi trực tiếp với một số cộng tác viên thanh tra của Phòng GD & ĐT và CBQL của các trường cho thấy các tổ chuyên môn của trường THCS Nguyễn Du, Tân Thành, Lý Văn Lâm những năm gần đây đã có nhiều nỗ lực trong xây dựng kế hoạch dạy học, chất lượng và tính khả thi của kế hoạch dạy học của các tổ đã được nâng lên, khắc phục được việc xây dựng kế hoạch hình thức, qua loa, thiếu thực tiễn. Tuy nhiên tổ chuyên môn của các trường THCS Định Bình, Hoà Thành, Hoà Tân vẫn còn những hạn chế như: chưa đánh giá tình hình thực tế của nhà trường tại thời điểm xây dựng kế hoạch, xây dựng các chỉ tiêu cần đạt của tổ chưa phù hợp, phương hướng thực hiện thiếu khả thi, chưa dự kiến tổ chức các chuyên đề về dạy và học cho GV, chưa đề xuất được biện pháp khả thi để bồi dưỡng HS giỏi và giúp đỡ HS yếu kém. * Thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học của giáo viên Nhằm đánh giá đúng thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học của GV, tác giả xin ý kiến 23 người (4 cán bộ lãnh đạo Phòng GD & ĐT, 1 cán bộ thanh tra chuyên trách, 16 cộng tác viên thanh tra chuyên môn và 2 cán bộ phụ trách cấp THCS của Phòng GD & ĐT) cho điểm 7 nội dung chính theo mức độ (tốt (3 điểm, khá (2 điểm), trung bình (1 điểm), yếu (0 điểm) (phụ lục 4) và tổng hợp kết quả như sau:
  45. 45. 43 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Bảng 2.5 Kết quả đánh giá việc xây dựng kế hoạch dạy học của GV TT GV THCS Tổng điểm của 9 nội dung Tỉ lệ % Các trường khu vực xã 1 Lý Văn Lâm 299/483 61.9 2 Hòa Thành 298/483 61.7 3 Hòa Tân 299/483 61.9 4 Tân Thành 300/483 62.1 5 Định Bình 287/483 59.4 6 Nguyễn Du 302/483 62.5 7 An Xuyên 1 297/483 61.5 8 An Xuyên 2 299/483 61.9 Các trường nội ô 1 Phường 1 309/483 64 2 Phường 4 309/483 64 3 Nguyễn Thái Bình 326/483 67.5 4 Võ Thị Sáu 327/483 67.7 5 Phường 7 307/483 63.6 6 Lương Thế Vinh 322/483 66.7 Kết quả đánh giá cho thấy việc xây dựng kế hoạch dạy học của GV các trường THCS trên địa bàn các xã thuộc thành phố Cà Mau chưa được đánh giá cao. 3 đơn vị được đánh giá cao cũng chỉ từ 62% đến 62.6% tổng số điểm. Trong khi đó việc xây dựng kế hoạch dạy học của GV các trường THCS các trường nội ô được đánh giá từ 63.9% đến 67.7% điểm số. Theo hiệu trưởng các trường này thì khi xây dựng kế hoạch dạy học GV thường mắc phải những hạn chế sau: chưa tham khảo kết quả đạt được ở năm học trước của lớp mình giảng dạy, các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học
  46. 46. 44 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 còn chung chung, chưa đề ra được các biện pháp cụ thể và hữu hiệu để thực hiện nhiệm vụ dạy học, điển hình là chưa trình bày được hệ thống các biện pháp để nâng cao chất lượng dạy học như: biện pháp đổi mới PPDH, đổi mới KTĐG, đầu tư soạn giảng giáo án điện tử, làm đồ dùng dạy học, tăng cường công tác phối hợp với gia đình quản lý học tập của HS... Quản lý đổi mới phương pháp giảng dạy Quản lý phương pháp, hình thức dạy học là quá trình tác động có mục đích, có tổ chức của hiệu trưởng đến cách thức làm việc của GV và HS nhằm đạt được mục tiêu dạy học. Qua khảo sát cho thấy, quản lý đổi mới PPDH ở các trường THCS trên địa bàn các xã có những ưu điểm sau: Lãnh đạo các trường đã xây dựng kế hoạch hoạt động đổi mới PPDH thông qua việc tuyên truyền, quán triệt đến từng cán bộ, GV về ý nghĩa và tầm quan trọng của đổi mới PPDH, cung cấp CSVC và TBDH cho GV và HS trong quá trình tổ chức hoạt động dạy học. Xây dựng cơ chế làm việc giữa BGH với tổ chuyên môn, bộ phận phục vụ để theo dõi kiểm tra, đánh giá việc đổi mới PPDH. Tổ chức các cuộc thảo luận, báo cáo chuyên đề về đổi mới PPDH. Phối hợp với các bộ phận, đoàn thể trong nhà trường khen thưởng, biểu dương GV có sáng kiến mới, PPDH hiệu quả... Từ những ưu điểm đó, đa số GV đã nắm vững về vấn đề đổi mới PPDH, phần lớn GV chuẩn bị khá đầy đủ cho quá trình hoạt động dạy học từ khâu soạn giáo án, chuẩn bị đồ dùng trực quan đã phát huy tính tích cực và tư duy sáng tạo của HS trong từng tiết học. Điển hình như nhiều GV của trường THCS Nguyễn Du đã thiết kế được giáo án điện tử, một số GV của trường THCS Tân Thành đã thiết kế được mô hình điện tử để dạy An toàn giao thông cho HS khối 6,7, hay nhóm GV của THCS An Xuyên 2 đã viết thành công phần mềm “Đố vui, học toán”...
  47. 47. 45 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Bên cạnh những ưu điểm,quản lý đổi mới PPDH ở các trường THCS trên địa bàn các xã có những hạn chế sau: Một là, qua kết quả thanh tra, kiểm tra tiết dạy của các trường này ở 2 năm học 2010-2011 và 2011-2012 ghi nhận vẫn còn một số GV ở những trường này còn hạn chế trong nhận thức về việc đổi mới PPDH cũng như hình thức tổ chức hoạt động từ đó dẫn đến việc chậm đổi mới hoặc có đổi mới nhưng chưa phù hợp và thiếu hiệu quả (tổ chức hoạt động nhóm nhưng không quản lý được HS làm giảm chất lượng giờ dạy và gây ảnh hưởng các lớp học xung quanh; hoặc lạm dụng đồ dùng dạy học biến giờ học mang tính chất phô diễn kiến thức, thiếu đi tính thực tế...). Hai là, việc sử dụng phối hợp các PPDH để phát huy tính tích cực, sáng tạo của HS còn hạn chế. Việc gắn nội dung dạy học với các tình huống thực tiễn cũng như để giải quyết các chủ đề phức hợp của thực tiễn chưa được chú trọng. Ba là, các trường đã có tổ chức các hoạt động như: kiểm tra tiết dạy; tổ chức thao giảng, dạy mẫu; tổ chức chuyên đề về đổi mới PPDH; thi GV dạy giỏi nhưng chưa được thường xuyên và số lượng GV tham gia còn hạn chế. (Bảng thống kê dưới đây cho thấy các trường THCS ở khu vực nội ô tổ chức các hoạt động này tốt hơn). Bảng 2.6 Thống kê các hoạt động liên quan đến đổi mới PPDH T T Tên trường THCS Năm học Tỉ lệ GV được kiểm tra toàn diện/năm Số tiết dạy mẫu/năm Số chuyên đề được tổ chức/năm Số GV dự thi GV giỏi/năm Các trường khu vực xã 1 Lý Văn Lâm 10-11 21.8% 6 4 3 11-12 25.5% 7 5 3 2 Hòa Thành 10-11 21.9% 4 4 2
  48. 48. 46 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 11-12 21.9% 5 4 2 3 Hòa Tân 10-11 24.5% 6 4 2 11-12 24.5% 6 4 4 4 Tân Thành 10-11 25.5% 6 4 2 11-12 25.5% 8 4 2 5 Định Bình 10-11 30.3% 3 4 1 11-12 24% 4 4 2 6 Nguyễn Du 10-11 29.3% 9 4 4 11-12 30.5% 9 6 6 7 An Xuyên 1 10-11 23.2% 5 4 2 11-12 23.9% 6 4 3 8 An Xuyên 2 10-11 24% 5 4 2 11-12 24% 6 4 3 Các trường nội ô 1 Phường 1 10-11 25% 8 7 4 11-12 25.5% 6 5 4 2 Phường 4 10-11 25% 8 7 8 11-12 26.6% 7 8 6 3 Nguyễn Thái Bình 10-11 43.3% 11 9 11 11-12 40.5 11 7 13 4 Võ Thị Sáu 10-11 47% 7 9 11 11-12 48.3% 6 7 4 5 Phường 7 10-11 30.6% 6 6 8 11-12 30.1% 6 7 4 6 Lương Thế Vinh 10-11 32% 8 5 6 11-12 34.2% 8 6 4 Nguồn Phòng GD & ĐT năm học 2010-2011, 2011-2012
  49. 49. 47 Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149 Quản lý đổi mới kiểm tra, đánh giá Qua thời gian triển khai thực hiện đổi mới KTĐG tại các trường THCS của thành phố đã góp phần nâng cao ý thức của đội ngũ cán bộ quản lý, GV về đổi mới KTĐG kết quả học tập của HS và bước đầu đã mang lại những kết quả khả quan, thúc đẩy GV nghiên cứu, đầu tư nhiều hơn cho đề kiểm tra, đề thi, phần nào đã khắc phục được những khuyết điểm trước kia là nặng về kỹ năng ghi nhớ máy móc, hạn chế khả năng tư duy độc lập của HS… Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động đổi mới KTĐG ở các trường này vẫn còn những hạn chế sau: - Lãnh đạo một số trường có chỉ đạo đổi mới KTĐG nhưng chưa được thường xuyên, thiếu kiểm tra. Ngay từ đầu năm, lãnh đạo các trường đều có triển khai các văn bản quy định về đổi mới KTĐG, có tổ chức chuyên đề về kỹ năng ra đề... Tuy nhiên, ở một vài trường việc triển khai thực hiện chưa đi vào chiều sâu, chưa có kế hoạch kiểm tra nên hiệu quả mang lại không cao. - Một bộ phận GV chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng của KTĐG trong dạy học. - 8 trường THCS trên địa bàn các xã của thành phố đều chưa xây dựng được ngân hàng câu hỏi đề thi, đề kiểm tra. - Chất lượng các bài kiểm tra chưa cao, chưa phân bổ hợp lý kết cấu giữa trắc nghiệm khách quan và tự luận. Đề thi của các môn xã hội như: Lịch sử, Ngữ văn, Địa lý còn nặng về tính ghi nhớ máy móc. - Một số GV mới nhận nhiệm vụ chưa nắm vững quy chế đánh giá, xếp loại HS, tổ chức kiểm tra định kỳ và thường xuyên không đủ số lần theo quy định, chưa chú trọng các giờ kiểm tra thực hành.

×