Cơ sở lý luận của liêm chính tư pháp và sự độc lập của thẩm phán trong hoạt động tư pháp. Thuật ngữ “liêm chính” đƣợc hiểu dựa trên ý nghĩa của hai phạm trù “liêm”, “chính”. Hiểu theo nghĩa của từ vựng thì “liêm” là trong sạch, “chính” là ngay thẳng [21]. Theo quan niệm của Tổ chức minh bạch quốc tế (TI) “liêm chính” đƣợc hiểu là “các hành vi và hành động phù hợp với các nguyên tắc và tiêu chuẩn về đạo đức được các cá nhân, tổ chức chấp nhận, tạo ra rào cản đối với tham nhũng”. Trong bài “ Cần, kiệm, liêm, chính” đƣợc Chủ tịch Hồ Chí Minh viết vào năm 1949 đã đƣa ra quan niệm dễ hiểu nhất về vấn đề này, Ngƣời viết liêm là trong sạch, không tham lam. Ngày xƣa trong chế độ phong kiến những ngƣời làm quan không đƣợc đục khoét của dân gọi là liêm “chính có nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đúng đắn. Điều gì không thẳng thắn, đứng đắn tức là tà” [25; tr.234, 293].