Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t
Ibang Teksto Tungo sa
Pananaliksik
ROMELL B. DELOS REYES
Guro

1. Ano ang pagbabasa para sa iyo?
2. Ano-anong babasahin ang kinahihiligan
mo?
3. Ano ang karaniwang dahilan kung bakit
ka nagbabasa ng isang teksto?
4. Ano-anong mga benepisyo ang nakukuha
mo sa pagbabasa?
GABAY NA TANONG

Gintong Kaisipan
“Huwag kang magbasa, gaya ng mga
bata,upang libangin ang sarili, o
gaya ng mga matatayog ang
pangarap, upang matuto. Magbasa
ka upang mabuhay”
(Gustave Flaubert)

PAGBASA

Kahulugan ng PAGBASA
 isang proseso ng pagbuo ng kahulugan mula
sa mga nakasulat na teksto. (Anderson et al. 1985,
sa aklat na Becoming Nation of Readers)
 isang psycholinguistic guessing game,
sapagkat ito ay nagdudulot ng interaksyon sa
pagitan ng wika at pag-iisip. (Kenneth Goodman
sa Journal of the Reading Specialist-Badayos,2010)

TAMBALANG
GAWAIN

LIONGO
BUOD
BUOD
PAMAGAT NG
KWENTONG NAPILI
PAGKAKAPAREHO

INTENSIBO EKSTENSIBOO
Ang pagbabasa ay nahahati sa iba’t ibang kategorya……………
SCANNING SKIMMING

Antas ng pagbasa
PRIMARYA
MAPAGSIYASAT
ANALITIKAL
SINTOPIKAL

Sa pagbasa may mga tintatawag
na teorya
UTAK UTAK UTAK
TEKSTO
TEKSTO
TEKSTO
BOTTOM-UP TOP-DOWN INTERAKTIBO

UTAK
ISKEMA

Biswalisasyon
o Imahinasyon

MGA KASANAYAN SA MAPANURING PAGBASA
Bago Magbasa
 alamin ang ideya o
nilalaman ng iyong
babasahin sa
pamamagitan ng
pagtingin sa pabalat
nito
Habang Nagbabasa
 layunin ng
manunulat na
makipagtalastasan
sa kanyang
mambabasa at
ihayag ang kanyang
pananaw

MGA KASANAYAN SA MAPANURING PAGBASA
Mapanuring Pagbasa
 Isang paraan ng
pagsusuri, paghahati
sa maliliit na
konsepto, nang sa
gayon ay makita
ang ugnayan ng
mga bahaging ito sa
bawat isa.
Pagbasang Kritikal
 Pagbibigay-puna o
ebalwasyon sa
teksto o may-akda

Ano ang alam ko sa
asignaturang Pagbasa at
Pagsusuri?
Ano ang nararamdaman
ko para sa semestreng
ito?
Ano ang magagawa ko
para sa ikauunlad ng
sistema ng edukasyon sa
aking bansa?

MGA URI NG
TEKSTO

• Tekstong Impormatibo
• Tekstong Deskriptibo
• Tekstong Persuweysib
• Tekstong Naratibo
• Tekstong Argumentatibo
• Tekstong Prosidyural
MGA IBA’T IBANG URI NG TEKSTO
(Pagbasa, Pagsusuri at Pagsulat)

Tekstong Impormatibo
• Tinatawag ding ekspositori
• Isang anyo ng pagpapahayag na
naglalayong magpaliwanag at
magbigay ng impormasyon.
• Kadalasang sinasagot ang ang mga
batayang tanong na ano, kailan,
saan, sino at paano.

Iba’t Ibang uri ng Tekstong
Impormatibo
1. Sanhi at Bunga
2. Paghahambing
3. Pagbibigay-depinisyon
4. Paglilista ng
Klasipikasyon

PAKSA: _____________ Patunay/Facts
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
Mga batayan:
ANO: ______________
SINO:______________
SAAN: _____________
KAILAN: ___________
PAANO: ___________
Kongklusyon:
Pagsusuri sa Tekstong Impormatibo

Tekstong Deskriptibo
“kahit hindi ka pintor ay
makabubuo ka ng isang larawan
gamit ang mga salitang titimo sa
damdamin at isipan”

Tekstong Deskriptibo
• may layuning maglarawan ng isang
bagay, tao, lugar,
karanasan,sitwasyon at iba pa
• Ang uri ng sulatin na ito ay
nagpapaunlad sa kakayahan ng
mag-aaral na bumuo at
maglarawan ng isang partikular na
karanasan

• maihahalintulad sa isang larawang ipininta o iguhit kung saan kapag nakita
ito ng iba ay parang nakita na rin nila ang orihinal na pinagmulan ng larawan.
Subalit, sa halip na pintura o pangkulay, mga salita ang ginagamit ng
manunulat upang mabuo sa isipan ng mambabasa ang paglalarawan sa
tekstong deskriptibo.
• Mula sa epektibong paglalarawan ay halos makikita, maaamoy, maririnig,
malalasahan, o mahahawakan na ng mambabasa ang mga bagay na
inilalarawan kahit pa sa isipan lamang niya nabubuo ang mga imaheng ito.

2 uri ng tekstong deskriptibo
OBHETIBO SUBHETIBO
Direktang pagpapakita ng
katangiang makatotohanan
at di masusubalian.
Kinapapalooban ng
matatalinhagang
paglalarawan at naglalaman
ng personal na personal
pesepsyon o kung ano ang
nararamdaman.

Gamit ng cohesive devices o
kohesyong grammatical sa pagsulat ng
tekstong Deskriptibo

• Upang mas maging mahusay ang pagkakahabi ng
tekstong deskriptibo bilang bahagi ng iba pang uri ng
teksto o kaya’y maging mas malinaw ang anumang uri ng
teekstong susulatin, kinakailangan ang paggamit ng mga
cohesive device o kohesyong gramatikal.

Limang pangunahing cohesive device o
kohesyong gramatikal

Katangian ng Tekstong Deskriptibo
1. Ang tekstong deskriptibo ay may isang malinaw at
pangunahing impresyon na nililikha sa mga
mambabasa
2. Ang tekstong naratibo ay maaaring maging
obhetibo o suhetibo, at maaari ding magbigay ng
pagkakataon sa manunulat na gumamit ng iba’t
ibang tono at paraan sa paglalarawan
3. Ang tekstong deskriptibo ay mahalagang maging
espisipiko at maglaman ng mga konkretong detalye.

TEKSTONG PERSUWEYSIB
 isang uri ng di-piksyon na pagsulat upang kumbinsihin ang
mga mambabasa na sumag-ayon sa manunulat hinggil sa
isang isyu
 hindi dapat magpahayag ng mga personal at walang batayang
opinyon ang isang manunulat

TEKSTONG NARATIBO
• Layunin ng tekstong naratibo ang magsalaysay o
magkuwento batay sa isang tiyak na pangyayari,
totoo man o hindi
• Ang tekstong naratibo ay nagkukuwento ng mga serye
ng pangyayari na maaaring piksiyon (nobela, maikling
kuwento, tula) o di piksyon (memoir, biyograpiya,
balita, malikhaing sanaysay

Mga Elemento ng
Tekstong Naratibo
1. Paksa
2. Estruktura
3. Oryentasyon
4. Pamamaraan ng Narasyon
5. Komplikasyon o Tunggalian
6. Resolusyon

TEKSTONG
ARGUMENTATIBO
• Isang uri ng teksto na
nangangailangang ipagtanggol ng
manunulat ang posisyon sa isang tiyak
na paksa o usapin gamit ang mga
ebidensya mula sa personal na
karanasan, kaugnay na literatura at pag-
aaral, ebidensyang kasaysayan at
resulta ng empirikal na pananaliksik.

Mga Elemento ng
Pangangatwiran
1. Proposisyon
ang pahayag na inilahad
upang pagtalunan o pag-usapan
2. Argumento
ang paglalatag ng mga
dahilan at ebidensya upang
maging makatwiran ang isang
panig

Katangian at Nilalaman ng
Mahusay na Tekstong
Argumentatibo
• Mahusay at napapanahong paksa
• Maikli ngunit malaman at malinaw na
pagtukoy sa tesis sa unang talata ng
teksto

TEKSTONG PROSIDYURAL
 Isang uri ng paglalahad na kadalasang
nagbibigay ng impormasyon at
instruksyon kung paanong isasagawa
ang isang tiyak na bagay.
 Layunin, makapag-bigay ng sunod-
sunod na direksiyon at impormasyon sa
mga tao upang tagumpay na maisagawa
ang mga gawain sa ligtas, episyente at
angkop na paraan

Apat na Nilalaman ng
Tekstong Prosidyural
• Layunin o target na
awtput
• Mga Kagamitan
• Metodo
• Ebalwasyon

PANANALIKSIK
(RISERTS)

PAGSULAT NG PANANALIKSIK
• 1.Bakit kadalasang inaayawan
ang pananaliksik sa Filipino ng
mga mag-aaral?
• 2.Ano sa tingin mo ang
kinabukasan ng pananaliksik sa
Filipino sa Pilipinas?

PANANALIKSIK

PANANALIKSIK (Riserts)
 paraan ng pagtuklas ng mga
kasagutan sa mga partikular na
katanungan ng tao tungkol sa
kanyang lipunan o kapaligiran
(Susan B. Neuman, 1997, na binanggit nina
Evasco et al)

• Ang matiyaga, maingat, sistematiko, mapanuri at
kritikal na pagsisiyasat sa isang konsepto,
kagawian, problema o isang isyu o aspeto ng
kultura at lipunan.( Atienza et al)
• Masusi at maingat na pangangalap ng datos hinggil
sa isang partikular na paksa. (Meriam Webster Dictionary)
• Ang pahayag sa mataas na lebel ng pagsusulat .
(Ordonez et al, 2007)

Kahulugan at kabuluhan ng
Maka-Pilipinong Pananaliksik
• Ang maka-Pilipinong pananaliksik ay gumagamit ng
wikang Filipino at/o mga katutubong wika sa
Pilipinas at tumatalakay sa mga paksang mas
malapit sa puso at isip ng mga mamamayan .
• Pangunahing isinasaalang-alang sa maka-Pilipinong
pananaliksik ang pagpili ng paksang naaayon sa
interes at kapaki-pakinabang sa sambayanang
Pilipino.
• Komunidad ang laboratoryo ng maka-Pilipinong
pananaliksik.

1.Pamimili at Pagpapaunlad ng Paksa ng
Pananaliksik
 May sapat bang sanggunian na pagbabatayan ang
napiling paksa?
 Paanong lilimitahan o paliliitin ang isang paksa na
malawak ang saklaw?
 Makapag-aambag ba ako ng sariling tuklas at bagong
kaalaman sa pipiliing paksa?
 Gagamit ba ng sistematiko at siyentipikong paraan
upang masagot ang tanong?
MGA BAHAGI AT PROSESO NG
PANANALIKSIK

2.Disenyo at Pamamaraan ng
Pananaliksik
• Ang disenyo sa pananaliksik ay
ang pangkalahatang estratehiya
na pinili ng mananaliksik upang
pagsama-samahin ang lahat ng
bahagi at proseso ng pananaliksik
sa maayos at lohikal na paraan.

Mga Iba’t Ibang Paraan at
Kategorya
• Kuwantitatibo
• Kuwalitatibo
• Deskriptibo
 Action Research
 Historikal
 Pag-aaral ng isang kaso/karanasan (case study)
 Komparatibong Pananaliksik
 Etnograpikong pag-aaral
 Feasibility Study
 Pag-aaral ng Nilalaman (Content Study)

Metodolohiya ng
Pananaliksik
A. Disenyo at Pamamaraan ng
Pananaliksik
1. Sarbey
2. Pakikipanayam o Interbyu
3. Dokumentaryong Pagsusuri
4. Nakabalangkas na Obserbasyon at
Pakikisalamuhang Obserbasyon

B. Lokal at Papulasyon ng Pananaliksik
C. Kasangkapan sa Paglilikom ng Datos
D. Paraan sa Pagsusuri ng Datos

PAGSISINOP NG TALA AT BIBLIOGRAPHY
SA APA (American Psychological Association)
1. Pagtatala ng Maikling sipi
kailangang isama sa pagbanggit ang
pangalan ng awtor, taon ng publikasyon at
bilang ng pahina para sa sanggunian
Hal. Ayon kay Lumbera ( 2000), “Ang ng
wikang pambansa ay usaping kinasasangkutan
ng buhay ng milyong-milyong Pilipino na hindi
nakapagsasatinig ng kanilang adhikain at
pananaw” (p.130).

2. Pagtatala ng Mahabang Sipi
naglalaman ng 40 salita pataas, sa hiwalay
na talata at alisin na ang panipi
Hal. Inilinaw ni Lumbera (2000) ang halaga ng
wikang pambansa para inklusyon ng mayorya
ng sambayanang Pilipino sa sumusunod:
Ang usaping kinasasangkutan ng buhay ng
milyong-milyong Pilipino na hindi
nakapagsasatinig ng kanilang adhikain at
pananaw……………………………………….. (p.130).

3. Pagbanggit sa Higit sa Isang Awtor
Pagbanggit sa dalawang awtor, ang
pangalan ng dalawang awtor ay kailangang
banggitin sa panandang diskurso at magong
sa loob ng saknong. Ginagamit ang “at” sa
pagitan ng mga apelyido ng awtor kung nasa
loob ng teksto at ampersand (&) naman kung
nasa loob ng panaklong
Ang pananaliksik nina Geronimo at San Juan (2014) ay
nagpapakita ng komprehensibong pagsusuri sa epekto ng k-12 sa
kurikulum sa kolehiyo.
Nagpapakita ng komprehensibong pagsusuri sa epekto ng k-12
sa kurikulum sa kolehiyo. (Geronimo & San Juan, 2014)

Pagbanggit sa tatlo hanggang limang
awtor
halimbawa:
Ang pananaliksik nina Geronimo et.al ay nagpapakita ng
komprehensibong pagsusuri sa epekto ng k-12 sa kurikulum sa
kolehiyo (85).
Nagpapakita ang pananaliksik ng komprehensibong pagsusuri
sa pekto ng K-12 sa kurikulum sa kolehiyo (Geronimo et al.85)
Ang pananalksik nina Geronimo, San Juan, Sicat, at Zafra ay
nagpapakita ng komprehensibong pagsusuri sa epekto ng K-12
sa kolehiyo (85).

Aklat
Lumbrera, Bienvenido. Writing the Nation: Pag-akda ng
Bansa. Quezon City: University of the Phillipines
Press,2000.Nakalimbag
Artikulo sa Research Journanl
Rodiguez, Rommel.”Representasyon ng Pagkalalaki sa
Pelikulang bakbaan ni FPJ.” Plaridel: A Philippie
Journal of Communication, Medi, and Society 10.2
(2013): 9-114. Nakalimbag

Artikulo mula sa Magasin
Arceo, Liwayway. “ Uhaw ang Tigang na Lupa.”
Liwayway 8 Mayo 1943: 20-28. Naalimbag
Artikulo mula sa Magasin
Alonzo, Ross. “POW returns book borrowed 68 years
ago.” Philippine Sunday Inquirer, 1 Marso 2009:
20A. Nakalimbag
Artikulo mula sa Magasin
Petras, Jayson. “Motibasyon at Atityud sa Paggamit ng Wikang
Ingles sa Pilipinas at ang Implikasyon nito sa Filipino Bilang
Wikang Pambansa: Panimulang Pagtalakay sa Sikolohikal na
Aspekto ng Pagpaplanong Pangwika. Malay Journal 26.2
(2014): n. pag.Web Pebero 2015

REBISYON NG
PAPEL-PANANALIKSIK
 Rebisyon ang pinakahuling proseso sa
produksyon ng papel-pananaliksik.
 Hinahasa ng prosesong ito ang isang
manunulat na maging mas mahusay at
matalas sa pagsulat.
 Hinahasa ng prosesong ito ang isang
manunulat na maging mas mahusay at
matalas na pagsulat.

Gabay sa Pagsasagawa ng Rebisyon
1. Tukuyin ang pangunahing punto ng papel-pananaliksik.
2. Tukuyin kung sino ang mga mambabasa ng pananaliksik at
kung ano ang mga layunin nito.
3. Tasahin ang iyong mga ebidensya.
4. Panatilihin lamang ang mahahalagang punto ng
pananaliksik.
5. Pakinisin ang gamit ng wika sa kabuuan ng papel-
pananaliksik.
6. Alisin ang mga pagkakamaling gratimatikal.
7. Baguhin ang punto de bista mula sa pagiging mananaliksik
tungong mambabasa.

PAGLALAHAD NG RESULTA NG
PANANALIKSIK
 binubuo ng pagsasaayos, kategorasyon,
at pagsisisyasat ng mga ebidensya upang
mapatunayan o mapasubalian ang inisyal
na mga proposisyon ng pag-aaral
 proseso ng pagbibigay ng kaayusan o
estruktura sa napakaraming datos na
nakolekta sa mga nauunang bahagi ng
pananaliksik
 Paggamit ng tsart, talahanayan, at
dayagram bilang bahagi ng presentasyon

Bahagi ng Papel-Pananaliksik
 Kabanata 1. Ang Suliranin at Sanligan Nito
A. Rasyonal at Kaligiran ng Pag-aaral
B. Paglalahad ng Suliranin
C. Layunin at Kahalagahan ng Pag-aaral
D. Rebyu ng Kaugnay na Pag-aaral
E. Teoritikal na Gabay at Konseptwal na
Balangkas
F. Sakop at Delimitasyon sa Pag-aaral
G. Daloy ng Pag-aaral

Bahagi ng Papel-Pananaliksik
 Kabanata 2. Metodolohiya at Pamamaraan
A. Disenyo at Pamamaraan ng Pananaliksik
B. Lokal na Populasyon ng Pananaliksik
C. Kasangkapan sa Paglikom ng Datos
D. Paraan sa Paglikom ng Datos
E. Paraan sa Pagsusuri ng Datos
 Kabanata 3. Resulta at diskusyon
 Kabanata 4. Lagom, Konklusyon, at Rekomendasyon

“ Ang Pagsulat at Pagtuturo ng
Pananaliksik ay nangangailangan ng
pasensya, pagtitiyaga at pagsisikap.
Kung gusto mong mabuhay sa
mundong ginagalawan, matutong
magsaliksik”. (rbi2017)

Maraming
Salamat
Po……….