Budżet Państwa
Budżet państwa wchodzi w skład ustawy budżetowej i określa:
łączną kwotę prognozowanych podatkowych i niepodatkowych dochodów
budżetu państwa
łączną kwotę planowanych wydatków budżetu państwa
kwotę planowanego deficytu budżetu państwa wraz ze źródłami jego pokrycia
łączną kwotę prognozowanych dochodów budżetu środków europejskich
łączną kwotę planowanych wydatków budżetu środków europejskich
wynik budżetu środków europejskich
łączną kwotę planowanych przychodów budżetu państwa
A także:
łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu państwa
planowane saldo przychodów i rozchodów budżetu państwa
limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych
papierów wartościowych.
Poza tym budżet państwa składa się z części odpowiadających organom
władzy publicznej, kontroli państwowej, sądom, trybunałom i innym organom
wymienionym w art. 139 ust. 2, administracji rządowej, przy czym dla
poszczególnych działów administracji rządowej oraz dla urzędów
nadzorowanych przez Prezesa Rady Ministrów ustala się odpowiednio
odrębne części budżetu.
Sławomir Dziejowski, https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/29,pojecie.html (dostęp
30.01.2023)
Dochody i wydatki
Dochody:
Dochodami budżetu państwa są dochody podatkowe i niepodatkowe.
Ujmuje się je w załączniku do ustawy budżetowej według:
źródeł dochodów;
Części i działów klasyfikacji budżetowej.
Wydatki:
Ustawa o finansach publicznych nie formułuje definicji wydatku
budżetowego, jednak wydatkiem jest każde przeznaczenie środków
publicznych, którego nie można zaliczyć do rozchodów.
Sławomir Dziejowski,
https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/2162,pojecie.html (dostęp 30.01.2023)
Urszula Smołkowska, Wioleta Wasil – Rusecka,
https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/BASLeksykon.xsp?id=69BB417A3E389F9FC1257A61002A04C9&litera=W (dostęp 30.01.2023)
Rozchody Publiczne
Definicja:
Rozchody publiczne obejmują:
spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów;
wykup papierów wartościowych;
udzielone pożyczki i kredyty;
płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są przychody
z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa;
inne operacje finansowe związane z zarządzaniem długiem publicznym i płynnością;
płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w międzynarodowych instytucjach
finansowych.
Do rozchodów z tytułu zobowiązań finansowych zaciąganych i spłacanych przez
Ministra Finansów, działającego w imieniu Skarbu Państwa, w tym samym roku
budżetowym nie stosuje się zapisu o nieprzekraczalnym limicie rozchodów.
Rozchody publiczne (budżetowe) odzwierciedlają przede wszystkim
przeprowadzone przez jednostki operacje zwrotne (spłaty zaciągniętych
kredytów, pożyczek, wyemitowanych papierów wartościowych). Przychody i
rozchody budżetowe, które z zasady powinny mieć charakter uzupełniający,
zaliczane są często do tzw. „budżetu pod kreską”.
Przychody i rozchody budżetu państwa podzielone są na następujące pozycje:
Finansowanie krajowe
Finansowanie zagraniczne
Przychody z prywatyzacji i ich rozdysponowanie.
Różnica obejmuje finansowanie deficytu budżetu państwa i budżetu środków
europejskich.
Kamilla Marchewka – Bartkowiak,
https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/BASLeksykon.xsp?id=4CC22364B5B6CD41C1257A62003926E8&null=null (dostęp 30.01.2023)
Dochody budżetu państwa w 2020 roku wyniosły około 915 miliardów złotych.
Dochody wzrosły o 30 mld względem roku poprzedniego, jest to najniższy
wzrost w porównaniu do lat poprzednich.
Korzystając z Mapy dochodów, która bazuje na danych Ministerstwa Finansów,
można zauważyć spadek wpływów z tytułu PIT.
Stało się tak najprawdopodobniej ze względu na ograniczenie, a niekiedy
nawet zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
Jest to pierwszy przypadek kiedy zarejestrowano spadek dochodów tylko w
jednej grupie.
Struktura dochodów pozostaje statystycznie niezmienna. Około 40%, co jest
największą częścią dochodów, pochodzi z podatków wynikających ze stosunku
pracy, a najmniej bo tylko 3% od podatkó od majątku.
https://www.mapawydatkow.pl/mapa-dochodow-panstwa-2020/
W roku 2020 wydatki wyniosły 1059 miliardów złotych.
Największym wydatkiem obciążającym budżet są emerytury i Renty, które
stanowią prawie 30% wydatków Państwa. Najmniej państwo przeznacza
natomiast na zadania związane ze sportem i turystyką (7.8 mld/0,7% całości).
W związku z występującym w 2020 roku lockdownem i wprowadzonymi przez
państwo dofinansowaniami do wynagrodzeń itd. największy wzrost wydatków
dotyczył rynku pracy (33 miliardy wzrostu).
https://www.mapawydatkow.pl/mapa-wydatkow-panstwa-2020/
2020 był rokiem w którym zaskoczyła nas wszystkich pandemia Covid 19,
przez co stał się on wyjątkowy. Pozostawiła ona znaczne ślady na stanie
polskich finansów i wpłynęła na rekordowe zmiany w budżecie naszego
państwa:
Wydatki wyniosły ponad 1000 miliardów (1 bilion) złotych
Zanotowano najwyższy wzrost wydatków r/r
Deficyt wzrósł 3,5-krotnie (Wydatki – 1059 mld, dochód – 915 mld, deficyt –
144 mld złotych), a do roku 2019 systematycznie spadał, aż do najniższego
historycznie poziomu 40 mld złotych.
https://www.mapawydatkow.pl/