1. Starożytnej
Grecji
i Rzymu

2. Sztuka starożytnej Grecji powstała i rozwijała się po
upadku kultury mykeńskiej spowodowanym w głównym stopniu
najazdem Dorów. Za czas jej trwania przyjmuje się okres od ok. 1200
p.n.e. do I w. p.n.e., czyli do czasu podboju starożytnej
Grecji przez Rzymian.
Jednak wraz z podbojem rzymskim, nie skończył się definitywnie
okres sztuki greckiej. Artyści nadal tworzyli, ale przede wszystkim
na potrzeby kolekcjonerów rzymskich. Najczęściej ich dzieła były
kopiami znanych wcześniej dzieł greckich. Dzięki tej działalności
znamy wygląd wielu rzeźb, których oryginały zaginęły lub zostały
zniszczone. Sztuka grecka (m.in. właśnie dzięki kopiom) wywarła
przeogromny wpływ na rozwój sztuki rzymskiej. Jednak wraz ze
zmianami politycznymi skończyła się jej samodzielność.

3. Sztukę starożytnej Grecji dzielimy na trzy okresy:
 Okres archaiczny
 Okres klasyczny
 Okres hellenistyczny

4. W okresie archaicznym (1100 – 400 r.
p.n.e.) przedstawiano bogów w ludzkich
postaciach. Zaczęła kształtować się
architektura. Powstały style: dorycki
i joński. Nastąpił szybki rozwój ceramiki.

5. Cechy rzeźby okresu archaicznego:
• - widoczny wpływ Wschodu (kanonu egipskiego)
- posągi idealnych, pięknych ludzi
- najczęściej spotykane są rzeźby nagiego młodzieńca, często
zwycięzcy igrzysk sportowych lub przyodzianej w luźne szaty
dziewczyny- postacie ukazywane są w postawie stojącej,
siedzącej, czasem kroczącej (z jedną nogą lekko wysuniętą),
zazwyczaj z uśmiechem na twarzy (archaiczny uśmiech)
- rzeźby są zwarte, zamknięte, blokowe, o ustawieniu frontalnym
- kompozycja jest statyczna
- oś symetrii wyraźnie wyczuwalna
• Materiałami są drewno i wapień.

6. STYL JOŃSKI

8. W
„WOŹNICA Z DELF”

9. W dekoracji wyrobów ceramicznych
pojawiły się wielobarwne wyobrażenia
fantastycznych zwierząt (sfinksów,
gryfów, syren) oraz gatunków nie
spotykanych w Grecji – panter, tygrysów.
Wśród wzorów roślinnych spotykane są
pąki lotosu, palmety, rozety.
Do użytku weszła też nowa metoda
zdobienia – rycie wzorów, w miejsce
wcześniejszej dekoracji malarskiej.

10. CERAMIKA
Style
• styl geometryczny
• styl orientalizujący
• styl czarnofigurowy Technika ta polegała
na użyciu firnisu. Artysta malował nim
postaci i przedmioty. Przy odpowiednim
wypalaniu firnis nabierał czarnego koloru,
podczas gdy reszta naczynia – czerwonego.
• styl czerwonofigurowy (w malarstwie
czerwonofigurowym częstsze stają się
malowidła ukazujące akcję – np. sceny
tańca, zawodów sportowych itp.)

13. (V WIEK – POŁ . IV W. P. N. E .)
Okres klasyczny często zwany jest „złotym
okresem kultury greckiej”. Rozpoczyna się on od
odbudowy Aten po II wojnie perskiej, a kończy
przyłączeniem Grecji do imperium Aleksandra
Wielkiego.

14. Cechy architektury
klasycznej
Dekoracyjne Wpływ wschodu Domy na planie
Smukłe budowle
wnętrza (monumentalność) prostokąta

15. Typy budowli
Agora Tolos
Pomniki
(otoczona (świątynia na Gimnazjony Teatry
honoracyjne
portykami) planie koła)

19. - najlepiej zachowany grecki teatr
- 52 rzędy siedzeń ułożonych w
dwóch
kondygnacjach (po 32 i 20),
- zbudowany przez Polikleta
Młodszego
- około 300 r. p.n.e.
- który mógł pomieścić 14 tysięcy
widzów
- co 4 lata odbywały się tam
agony sportowo-dramatyczne zw.
Asklepiami
- okrągła orchestra, otoczona
rowem odprowadzającym wody
deszczowe
- z jednej strony zamknięta wysokim
na 4m proscenium

20. Materiały
marmur (wcześniej częściej używano miękkiego
porosu), doskonalono techniki odlewnicze
technika chryzelefantynowa, która polegała na
okładaniu drewnianych posągów płytkami ze złota
– ubiór i kości słoniowej – ciało ukazywanych
postaci bogów

21. Cechy rzeźby klasycznej
zapotrzebowanie na portret
rzeźby zbudowane zgodnie z zasadą kontrapostu
przedstawienia postaci w sposób dynamiczny,
ekspresyjny
idealizujące przedstawienia polityków, myślicieli i
filozofów

22. Fidiasz Poliklet Lizyp

25. -tematyka wzbogacona o wątki mitologiczne i martwą naturę.
- sceny i postacie realistycznie
- biegłość techniki , iluzjonizm
- pojawił się pejzaż
-nowatorska technika enkaustyki (gorącego wosku do
sporządzania farb, które nakładano na gorąco i polerowano)
-sztuka mozaikarska - szczególnie w Macedonii
- Apollodoros z Aten zastosował światłocień, jego obrazy
wykonane barwnymi plamami, bez użycia tonów pośrednich
- perspektywa uzyskana przy zastosowaniu tej techniki
nazywana jest skiagrafią

27. 323 r. p.n.e. – 30 r. p.n.e. Jest to ostatni okres
w sztuce starożytnej Grecji. Charakteryzował
go orientalizm formy i bogactwo tematyki.
Sztuka nabrała cech uniwersalnych, gdyż
łączyła tradycję grecką oraz innych podbitych
państw. Dobrobyt spowodował rozkwit
laickiego rzemiosła artystycznego. Twórcy
skłaniali się ku realizmowi i ekspresji.

29. Historyczna i
Sceny rodzajowe
mityczna
Tematyka
obrazów
Pejzaże Martwa natura

31. Rzeźba hellenistyczna była skupiona głównie na człowieku.
Wypracowała w pełni realistyczne formy modelunku.
Tendencje rzeźby • Barokowa (patetyczna i dynamiczna)
• Rokokowa (delikatna, finezyjna)
hellenistycznej • Klasycyzująca (chłodna i tradycyjna)
Rzeźby tworzone były jako wolnostojące, o wieloplanowej kompozycji.
Zróżnicowanie etniczne odzwierciedlały rysy postaci.

32. „UMIERAJĄCY GAL”

33. „GRUPA LAOKONA”

34. „ŚPIĄCA HEMAFRODYTA”

35. „NIKE Z SAMOTRAKI”

36. Architektura tego okresu związana jest w dużej mierze z
zakładaniem nowych miast i przebudowywaniem już
istniejących. Jednym z czołowych urbanistów był architekt
Dejnokrates, projektant Aleksandrii. W planowaniu pojawiły
się nowatorskie rozwiązania– biorące pod uwagę
ukształtowanie terenu, warunki klimatyczne, odległość od
szlaków komunikacyjnych oraz możliwości zaopatrzenia w
wodę.

37. Elementy greckiego
miasta
Eklesiastreon Stoa Palestra
Buleuterion
Agora (gmach (o różnym (szkoła zapasów
(ratusz)
zgromadzeń) przeznaczeniu) i boksu)

40. Wszystkie Rzymskie dzieła przejawiają silne wpływy
sztuki greckiej.
Pierwsza faza bezpośrednich kontaktów Rzymu
z ośrodkami artystycznymi świata greckiego
naznaczona jest licznymi grabieżami. Ekspansja
rzymska na południowe tereny i podbój Grecji
wywarło duży wpływ na sztukę.
Sztukę rzymską zdominowały dwa pojęcia:
pragmatyzm i realizm.

41. • Budowle na planie prostokąta
• Portyki
Podobieństwa
• Stosowanie kamienia i
między
marmuru
Rzymem a
• Budowa miast na planie
Grecją prostokąta
• Regularna siatka ulic

42. -termy czyli łaźnie publiczne, które były
ponadto miejscem spotkań, rozrywki i
wypoczynku.
-amfiteatr– konstrukcja na planie elipsy z
centralnie położoną areną na której
rozgrywały się walki, oraz wznoszącą się
dookoła widownią.

44. Przejętym z innych kultur ale jakże popularnie
używany w Rzymie był łuk. Dekoracje na
zewnątrz łuku były najczęściej wzorowane na
greckie. Łączono go także z kolumną – Łuk
Triumfalny , Łuk Tytusa – podwójny, Łuk
Sewera i Konstantyna – podwójny. Pojawiły się
rotundy i kopuły.

46. Akwedukt z języka łacińskiego oznacza wodociąg, które
doprowadzały wodę z odległych ujść do miast, układano na zasadzie
powolnego, stałego spadku. Nad dolinami głęboko wyciętymi w
korytach rzecznych budowano wiadukty i mosty służące jako
podbudowa. Ta konstrukcja arkadowa miała wiele zalet, nie
przecinała szlaków komunikacyjnych i transportowych, wymagała
mniej budulca i była lżejsza od ślepego muru tej samej wysokości.
By uzyskać stabilność, arkady ustawiano w kilku kondygnacjach,
nadając im zmienną wysokość, rozpiętość oraz różną grubość
filarów.

48. Elementy
domu
Atrium Tablinum
Impluvium
(wewnętrzny Portyk (gabinet pana
(basen)
dziedziniec) domu)