Ho bieu chanh no doi - quyen nhi

Ð i 1 www.hobieuchanh.com
1
i
Bi u Chánh
Quy n nhì
X
NHI U TI N THÌ CAO
Theo i kim-ti n, thì ti n b c là quí h n các h nh t t, n m trên các tánh cao h t
th y. D u h i tr c mình làm nh ng chuy n b t nh n, b t ngh a, hay là mình làm nh ng
u x -ti t, ô-danh h mình có nhi u ti n r i, mình nhà cao, mình ng i xe t t, thì
thiên-h bái qu , b , kính tr ng, ph c tùng, ng i ta không c n xét tra cái ph ng-
ch c c a mình dùng mà làm ra ti n, mà ng i ta c ng không c n dòm ngó cái tâm tánh
a mình coi cao hay là th p.
Nh sanh nh m cái i nh v y, nh g p dàn-trí nh v y, nên cô Hai Ph c làm b n
i Mái Chín Ngánh h n m t n m r i, bây gi cô có cà rá h t xoàn, cô có bông tai h t
xoàn, cô có dây chuy n h t xoàn, cô có vòng nh n h t xoàn, trong nhà c h c-h , t
t th ng c t b c ngàn, h b c ra kh i c a thì leo lên xe h i, ch ng có cu c vui nào mà
cô thi u m t, t nhiên h t th y thiên-h t sang chí hèn u kính tr ng cô, ch ng có ng i
nào tính tìm lai l ch c a cô, hay là dám xét coi cô làm th nào mà cô có xe h i, có h t
xoàn, có b c ngàn, có t t nh v y. Mà ng i ta sao không kính tr ng cô cho c. Cô
ã có ti n b c nhi u, l i vì ti n b c cô làm ra không m t, b i v y cô xài ti n b c r ng rãi
m. H ai n quuyên ti n ng cúng hay giúp dân b th y thiên tai hay là h a ho n, thì
cô vui lòng u luôn luôn, khi cô giúp 5 ng, khi cô giúp 10 ng n u có m y “Bà l n”
n thân i quyên, thì cô giúp n m b y ch c ho c m t tr m cô không ti c. Cách cô c s
nh v y t nhiên k nghèo hèn u kính m n cô, còn ng i sang tr ng thì khen ng i cô,
trên cho t i d i ng cho cô Hai Ph c là ng i nh n c.
ã v y mà cô còn mua t t c các th nh t-báo tu n báo h t, mua mà b ng,
ch không coi. Ba Có có c n-r n, thì cô nói mua ng giúp cho nhà h c-th c khai thông
dân trí d n d n t n hao chút ít c ng ch ng h i gì, mà cô l i có l i nhi u, m i vi c cô làm
nh v y u khen ng i cô, ph m-giá c a cô càng thêm cao, l i c quen v i b c có h c
th c n a.
t êm có H i T ng t t ch c cu c hát t i Thành ph hí vi n Saigon l y ti n
cho h i mua t làm ngh a a, Cô Hai Ph c c thi p m i i coi hát, nên n c m t i r i,
cô cùng Ba Có trang m h n hoi, m c áo qu n thi t p, eo h t xoàn th , r i lên xe
i mà i xu ng r p hát.

2
Tuy còn h n n a gi ng h n a m i khai di n, nh ng mà tr c r p hát xe h i, xe
kéo chen nhau u ch t, nam thanh n tú ua nhau mua gi y vô c a p-d u1
.
Xe h i c a cô Hai Ph c v a ng ng, s p ph nh y xu ng m c a xe, cô Hai Ph c
th ng th ng leo xu ng, ai th y i xe t t, b n áo màu, h t xoàn nhi u, m t có duyên, s c
thì p thì c ng chong m t, day u mà ngó. Ba Có mua hai cái gi y th ng h ng, r i ch
em d t nhau vô c a, i t i âu àn ông con trai th y u ngó Cô Hai Ph c mà tr m tr .
Ch em ng i yên ch r i m i ngó thiên-h ch i, ng i thì x u-qu c mà l i d i ph n thoa
son, k thì già chát mà còn n m c lòe-l t, coi b vúc-v c t ng ai c ng mu n mình, rà
t láo liên dòm m y ch ph n .
Hai ch em ng coi thiên h mà bàn-lu n th tình, thình lình cô Hai Ph c kéo tay
Ba Có mà nói r ng: “Ý! Ch Ba, có thím tôi i coi hát kìa”.
Ba Có h i “ âu? Thím nào?“
- Thím c a tôi là bà Ph ó.
- âu?
- ó, thím ng i vô kìa, thím i v i ba a con c a thím ó.
Cô Hai l y tay mà ch , Thi t qu bà Ph Hàm Ph m Gia T ng th ng th ng i vô v i
ba a con, Liên Hoa i tr c, Gia T ng và Gia Trinh i gi a, bà i sau chót h t. Có
t th y xâm-xâm i ngay l i ch cô Hai Ph c ng i, r i kêu bà Ph ch 3 cái gh ó và
nói r ng: “Th a bà, ba cái gh n y c a bà mua ây.”
Cô Hai Ph c ngó Ba Có và c i mà r ng : “Mua gi y ng i g n mình n a ch ! Làm
sao?” Ba Có áp r ng: “Ng i g n thì nói chuy n ch i, có sao âu mà ng i”.
Liên Hoa t i tr c, dòm th y cô Hai Ph c ch ng h ng nên ng kh ng l i. Cô Hai
Ph c c i và nói r ng: “Chào cô Hai, cô i coi hát n a sao? Có chú i hay không?” Bà
Ph T ng i t i. Cô Hai Ph c ng d y, ch p tay xá bà mà chào r ng: “B m, thím i coi
hát. B m, có chú tôi i hay không?”
Bà Ph b èn khí chóa m t, l i b cô Hai Ph c m trang theo b c sang tr ng, nên
bà không nhìn c, bà ng d d mà không bi t ai mà tr l i.
Cô Hai Ph c c i mà nói r ng: “Cháu là con Ph c ây, thím quên cháu hay sao?”
Bà Ph ch ng-h ng, không k p ki m m t l i khôn khéo mà áp, l i nói r ng : “Tr i i,
y hay sao? Bây gi coi l o c, có dè âu”.
Cô Hai Ph c c i mà nói r ng: “M i thím ng i. M y n m nay chú thím m nh gi i
há? N m nay cô hai l n i, hai c u c ng v y”. Cô l i v vai Gia Trinh mà h i r ng:
“C u nh tôi hôn, c u ba?” Gia Trinh g c u mà áp: “Tôi nh l m ch . H i m i vô tôi
th y thì tôi bi t li n”.
1
d p di u

3
Bà Ph ng i cái gh d a bên cô Hai Ph c, Liên Hoa ng i k ó, còn hai c u nh
ng i chung m t cái k ó n a. Bây gi bà Ph ã nh tâm l i c r i, nên bà h i cô Hai
Ph c r ng:
- Bây gi cháu âu?
- B m, Saigon ây, cháu mi t trên kho n.
- nhà ai tr n?
- B m, cháu nhà cháu, ch nhà ai.
- Cháu có ch ng hay ch a?
- B m, cháu có ch ng h n m t n m r i.
- V y hay sao, thím có hay âu. Có ch ng g n ây, sao không xu ng thím mà
ch i? Ch ng c a cháu làm vi c s nào v y?
- B m, ch ng c a cháu làm vi c nhà, ch không có làm s nào h t. Th y có ti m
a, ti m g , có lò g ch, nh làm ngh th u khóan, i u giá lãnh c t nhà, ho c b t c u
y thôi.
- Cha ch , giàu l m m i làm ngh th u khóan c ch .
- B m, có v n làm n v y thôi, ch không giàu gì l m.
- Có lò g ch, có ti m c a thì giàu r i, còn i gi ng gì n a. B t nh n quá, g n
ây mà không xu ng th m ch i ch . Quan Ph nhà nh c nh cháu hoài. B a nào xu ng
ch i nghe hôn.
- D , cháu xu ng s chú r y quá.
- Gi ng gì mà r y?
- H i tr c chú ánh chú i cháu, n u cháu léo hánh t i n a, cháu s chú r y
ch .
- i chuy n x a nh c l i làm gì. H i tr c ng gi n ng r y v y thôi, ng không
có c ch p âu.
- B m thím, m y n m nay chú tôi m nh gi i th nào?
- , ng m nh.
- Sao, chú tôi không i coi hát ch i?
- ng ít a hát x ng l m. Cháu không bi t ý ng hay sao? ng vui v i cái èn
mâm thu c, ch ng không bi t vui vi c chi n a h t.
Bà Ph ngó ôi bông tai, ngó b cà rá, ngó cái m ay ng c a cô Hai Ph c, th y
xoàn h t nào h t n y tr u-tr u nh t là b h t nh n ôi bông tai l n và chi u h n h t c a
bà thì bà kiêng n trong lòng, nên bà mu n h i t i duyên c làm sao cô g p ch ng giàu
nh v y, mà r i bà không dám m mi ng.
Cô Hai Ph c day qua h i Ba Có r ng:
- Ng i ta vô ch t r p r i, mà h còn i gi ng gì n a, nên không ch u kh i s hát,
ch Ba há.

4
- B ch a t i gi , nên h ch a hát ch .
Có hai v ch ng c a ông H i ng Thành ph vô, g p cô hai Ph c thì chào h i
ng r , b coi thân thi t l m. Bà Ph th y cô Hai Ph c quen bi t v i b c thân- hào, thì
bà l i càng thêm kiêng n h n n a, Bà Ph h i nh cô Hai r ng:
- Cháu có quen v i bà H i ng ó hay sao?
- B m, bà h i ng ó là ch em b n c a cháu, i h i v i nhau hoài.
- H i gì?
- B m, m y h i ph c thi n.
- Cha! Cháu có vô m y h i ó hay sao?
- B m, m y bà theo r hoài, nên cháu vô h i ng lo giúp m y k nghèo nàn, tàn
t, làm ph c chút nh v y mà.
- N u v y thì bây gi cháu sang tr ng l m.
- B m, thiên h làm sao, mình c ng làm b y theo v i h cho vui, ch không sang
tr ng gì.
- Còn cô nào ng i m t bên cháu ó, mà nãy gi cháu nói chuy n hoài v y?
- Thím h i ch Ba cháu ây ph i hôn? B m, ch c a cháu?
- H ? Ch c a cháu hay sao? Cháu không có ch mà.
- Ch em b n dì.
- C âu?
- C ng Saigon ây. H i chú thím i cháu ó, nh ch em cháu v ch nuôi,
i sau m i g cháu l y ch ng. Cháu mang n ch lung l m.
- V y hay sao?
Bà Ph nghe chuy n nh v y, mà bà không h th n, bà l i mu n làm quen v i Ba
Có, nên ngó Ba Có mà chào r ng: “Chào cô. Té ra cô là ch c a cháu tôi ây, mà tôi
không bi t ch ”.
Ba Có g c u và c i, ch không nói chi h t
Cô Hai Ph c nói v i Ba Có r ng: “Bà ây là Bà Ph trong C u Kho, thím dâu
a em”.
Ba Có c i mà nói r ng: “B m bà l n, em có nghe danh ti ng c a bà t lâu, ti c vì
em không có d p g p c bà l n, nên nãy gi em không bi t mà chào bà l n. V y xin bà
n tha l i cho em.”
Bà Ph áp r ng: “Không. Cô có l i gì âu. Không bi t mà chào h i sao c.
Thôi, té ra c ng là bà con, ch ch ng ph i xa l chi. B a nào r nh i v i con Hai ây vào
nhà tôi ch i”.
Bà nói t i ó thì b n hát kéo màn khai di n. êm nay hát tu ng Ph ng Ki u-Lý
áng, hát l p m con Ph ng Ki u ùm u t i nhà H -Phát g p Lý áng b òn, hai bên
tình cùng nhau r i th nguy n vàng á. Cô Hai Ph c th y thân ph n c a Ph ng Ki u

5
hèn h ch ng khác nào thân ph n c a cô ngày tr c, thì cô m i lòng, nên r ng r ng n c
t. Cô li c coi thì th y Bà Ph , Liên Hoa v i Gia T ng h n h nh th ng, duy có
t mình Gia Trinh không vui, nó th y v ch ng H Phát khinh b c m con Ph ng Ki u
thì nó kêu bà Ph mà nói r ng: “V ch ng H Phát x u quá má há, Ph ng Ki u là cháu
mà coi b nó không th ng ch ”. Bà Ph ã không bi t h mà bà l i nói r ng: “ , hai v
ch ng th ng cha ó b y quá. Sau con Ph ng Ki u nó làm hoàng h u ây r i m i bi t m c
ch ”.
n khuya vãng hát, cô Hai Ph c v i Ba Có i v i m y m con bà Ph mà ra c a
t l t. Bà Ph kêu xe kéo mà v C u Kho. Cô Hai Ph c bèn th y v y h i r ng:
- a ! Thím không có xe h i hay sao?
- Có xe nhà, mà không có s p ph . Hôm tr c th ng s p ph phá xe, ng gi n
ng i nó, r i h m nay ch a m n a khác c m bánh, nên i âu ph i i xe kéo b t
ti n h t s c.
- Cháu có xe s n ây. Thôi thím v i m y c u và cô lên xe cháu r i cháu a v .
Xe cháu l n, t i 7 ch ng i nên i .
- Cháu có xe h i hay sao?
- D có.
- Cháu a m t công cháu l m.
Ba Có h t mà áp r ng: “B m bà l n có m t công âu. a bà m t chút r i ch em
tôi v không tr gì. bà l n i xe kéo b t ti n l m”.
Ch ta và nói và ngo c s p ph em xe l i. Bà Ph th y cái xe thùng ki ng l n i
mà l i m i tinh, thì bà khen th m và càng kiêng n cô Hai Ph c thêm n a. S p ph nh y
xu ng m c a, v n èn trong mui sáng tr ng. Cô Hai Ph c và Ba Có m i m con bà Ph
lên xe, b n ng i l n ng i phía sau, Hai a nh ng i phía tr c.
Bà Ph th y ni m2
xe bao n xám, ch ch n lót n , có bình c m bông th ng
i, coi ra có v sang tr ng vô cùng thì bà h i cô Hai Ph c r ng:
- Xe n y c a ch ng cháu hay là c a ai?
- B m, không. Xe riêng c a cháu i ch i ch . Ch ng cháu i làm công vi c, th y
có hai ba cái xe khác n a.
- Cha ch ! S m xe h i nhi u d v y hay sao?
- Ph i s m mà i ch sao.
- N u v y thì ch ng cháu giàu l n l m.
Cô Hai c i và ch ch cho s p ph ng ng. M y m con bà Ph leo xu ng, r i bà
i ch em cô Hai Ph c ghé u ng n c ch i m t chút r i s v . Cô Hai Ph c áp r ng:
- B m khuya r i; n u cháu ghé s nói chuy n làm m t gi c ng c a chú.
2
n m

6
- ng ch a ng âu. Bây gi ng th c ng hút hà r m, ch ph i ng s m nh h i
tr c. B a nay tôi i coi hát ây, ng l i ph i th c coi nhà mà ch ch
ng nói lang cang3
thì th y trong nhà ph t èn khí sáng lòa, c a m r ng ra,
ông ph T ng i ra sân và h i r ng: “Ch ! Xe h i âu mà v ó v y!”
Bà Ph không tr l i v i ông, bà l i nói v i Hai Ph c và Ba Có r ng: “Kia kìa,
ng còn th c ó th y hôn? i vô u ng n c ch i m t chút r i s v .”
Ba Có th y bà ân c n, bèn nói v i cô Hai Ph c r ng: “Không nên cho bà l n
bi u lâu. S n có quan l n th c kia, v y em nên vô mà th m quan l n m t chút”
y ng i d t nhau i vô, g p ông Ph i ra, ông h i r ng: “Xe c a ai a bà v
ó?”
Bà Ph áp r ng:
- Xe c a con Hai.
- Con Hai nào?
- Con Hai Ph c
- Con Hai Ph c nào?
- Con Hai Ph c là cháu c a mình, ông quên r i hay sao?
Ông Ph còn ú , thì cô Hai b c t i ch p tay xá ông và nói r ng: “B m chú m nh
gi i, cháu ây, chú quên hay sao?”
Ông Ph ch ng-h ng, không bi t l i chi mà nói. Bà Ph m i vô nhà. èn khí chói
sáng, ông Ph th y rõ cô Hai Ph c, th y cô y ph c àng hoàng, trang- m p- , không
ph i nh con Ph c b n ti n h i tr c, thì ông ng n ng , ch l y con m t ngó cô, ch
không nói c
Bà Ph c i mà áp r ng:
- Ông coi cháu bây gi t t quá th y hôn?
- …
- Nó có ch ng giàu có l n, có lò g ch, có ti m c a, có xe h i n m ba cái, sung
ng bi t ch ng nào.
- … v y h .
- Ch sao. Nó ch i b i v i bà n y bà kia, sang tr ng úng b c.
- V y h
Bà Ph m i khách ng i r i kêu a bi u em n c u ng. Bây gi ông Ph nh
tâm l i, ông m i h i cô Hai Ph c r ng:
- Cháu có ch ng âu bây gi ?
- B m, cháu bên trên phía Kho n
3
lang bang

7
- Cháu có ch ng giàu có t t , y là nh ph c c c a ông bà. V y cháu ph i ti n
n, ng có b t tr c thiên h lãng phí không t t.
- Cháu cám n chú.
- Cháu có con hay ch a?
- B m ch a.
Ông Ph châu mày không dám h i thêm n a.
Ba Có v i Hai Ph c u ng n c r i bèn t gi mà v . V ch ng ông Ph a ra xe
và c n d n h có r nh là ch y xu ng th m ch i.
Xe ch y r i, v ch ng ông Ph tr vô nhà, bà nói r ng: “Ngày mình ánh i nó
i, mình có dè bây gi nó c nh v y âu. Nó g p tôi trong r p hát, nó h i tôi, thi t tôi
c c h t s c”.
Ông Ph áp r ng: “M c c n i gì? N u nó bi t suy xét thì nó mang n mình l m.
Nh mình i nó nên ngày nay nó m i c nh v y ó”.
Bà g c u nói r ng: “Ông nói ph i l m. Có l nó ngh nh v y ó, nên coi b nó không
phi n mình”.

8
XI
C THANG TH NHÌ
Cô Hai Ph c nh ti n b c c a Mái Chín Ngánh mà cô c nh p theo h ng ng i
giàu sang. Ch ng nh ng cô t i lui th m ông Ph T ng, thì v ch ng ông Ph T ng tr ng
ãi mà thôi, mà v ch ng ông Ph l i c ng th ng d t con lên nhà cô mà ch i, còn Liên
Hoa n m nay ã l n r i thì th ng i ch i xe, ho c i coi hát v i cô, kêu cô b ng “Ch
hai” nghe ng t x t, ch không ph i khinh khi m ng ch i cô nh h i tr c v y n a.
i lui ch i vài n m, mà v ch ng ông Ph , vì h “cái c ch ” “ph b n” c a mình
ngày tr c, nên ch ng bao gi dám h i th m t i vi c cô Ph c ch a , cho bi t coi h i ó
cô sanh trai hay là gái, và a nh bây gi âu. Mà cô Hai Ph c c ng y nh l i c a Ba
Có d n, cô ch ng h nói t i chuy n y.
t bu i chi u, cô Hai Ph c i xe h i l i nhà ông Ph r c cô Liên Hoa i ch i.
Cô nghe tin c u Hai Hùng h c bên Pháp ã thi u b ng C nh n Lu t Khoa và c u ã
xu ng tàu mà v , trong n m m i ngày n a c u s t i Saigon.
Trót n m n m r i cô ã quên c u Hai Hùng, nay thình lình cô nghe c u v g n t i
thì trong lòng b i h i, n m ng i không an. Cô còn oán cái thói en b c c a c u ch ng?
Hay là b p l a tình len-lúc nhen-nhúm ngày x a n bây gi mà nó c ng ng m ng m còn
ngúng? Cô b i h i mà cô không bi t trong hai l y t i l nào.
êm y là th n m, nh m êm cô i coi hát bóng, mà n c m t i r i cô dã d i,
không ch u s a so n trang m gì ng i coi hát. Ba Có th y ng h treo trên vách ã
ch 8 gi r i, mà cô Hai Ph c mãi còn b n mát, n m trên gh xích- u thì ch ta h i
ng:
- B a nay là êm em i coi hát bóng mà. Em quên hay sao?
- Em nh l m ch . Mà b a nay sao em không mu n i coi xem hát bóng.
- Sao v y?
- T i sao em không bi t mà sao em không mu n i coi hát.
Cô n m lúc-l c cái gh , m t ngó ng n èn khí trân trân m t h i, r i vùng nói v i
Ba Có r ng:
- Em m i nghe nói c u Hai bên Tây v g n t i a, Ch Ba.
- C u Hai nào?
- C u Hai Hùng là ng i h i tr c l y em có ch a r i tr n b i qua Tây mà h c
ó.
- ! Th ng kh n n n ó mà nh c t i làm gì. H i tr c mình nghèo, nên tính v
nó ng ki m xu, ch bây gi mình c n gì nó. Nó v thây k nó ch .
- Nghe nói c u thi u c -nh n, ch không ph i ch i âu.

9
- C -nh n c nhéo gì c ng v y, h ng i có cái óc hèn h khi p nh c, thì dù h c
cho nhi u, làm quan cho l n, c -ch c ng hèn h khi p-nh c hoài, ch gì. ó th y
m l m.
- Không bi t ch ng h i tr c c u còn nh tu i, l i h c ít, nên c u không bi t ph i
qu y. Bây gi c u l n r i, c u h c gi i, có l c u i tánh ch .
- Th g ng v i qu , h già ch ng nào càng cay ch ng n y. Con ng i c ng v y,
thái- hèn h l n ch ng n y. Em có th y th ng ng mà nó thành con h c c bao gi ?
u em b t nó em ng tr c bàn th Th n ng ng c ng là ng ng, ch thành h c âu
c.
- Ng ng hay là h t c ng v y, em s c u v ây c u ki m em mà òi con c a c u,
i em không bi t làm sao ch .
- Khéo lo d hôn!
- Không lo sao c. C u thông th o lu t, c u h i mình không bi t âu mà tr l i
ch .
- C u có h i thì em ng nói gì h t. Em bi u c u h i qua ây, ng c u l t t i ây
qua nói lu t v i c u cho c u bi t.
- Nh c u có h i em nói th ng nh ch t, c hay không?
- c. Mà em c u h i qua, ng qua nói chuy n v i c u cho vui mà.
Cô Hai Ph c n m suy ngh m t h i n a, r i h i r ng:
- Ch Ba, nh c u Hai v ây, c u t i ch u l i r i c u xin c i em mà chu c cái
qu y h i tr c, em ph i tr l i làm sao?
- Em h i k c c quá! Bao gi mà có chuy n nh v y. Trông th mà em còn
th ng th ng ó l m hay sao mà em c m nó c i em?
Cô Hai Ph c n m nín khe, không tr l i.
Ba Có thu ra mà nói r ng: “Qua s em còn ph i nguy v cái tay th ng m ó
a cho mà coi!”
Cô Hai Ph c c ng không tr l i.
Cách ch ng 10 ngày sau, cô vô nhà ông Ph T ng mà ch i, cô g p c u Hai Hùng,
u bi t cô nên c u b -ng , nh ng mà c u làm l , không dám h i.
Bà Ph bây gi bà yêu và tr ng cô Hai Ph c l m, bà mu n khoe cô, mà c ng
mu n phui-pha chuy n c cho r i, nên bà h i c u Hai Hùng r ng : “ th ng Hai bi t cô
y là ai.?”
u Hai làm b l láo áp r ng:
- Cháu i lâu quá nên cháu quên.
- Cô Hai Ph c ó a. H i tr c cô nuôi nó, lúc cháu ây mà i h c có nó. Cháu
nh hôn?
- Th a, cháu nh r i. Bây gi cô Hai l n nên trông l .

10
Cô Hai Ph c c i mà nói r ng: “C u thi u c -nh n r i c u làm l v i em ch i,
ch em có quên c u âu”.
y l i nói y g m các ý trách v i cái ý còn dan-díu. Bà Ph s k nói qua,
ng i áp l i, r i lòi tình t c không t t, nên bà h t mà nói v i c u Hai r ng:
- Con Hai bây gi có ch ng giàu l m, nó có xe h i, có nhà t t , ch không ph i
nh h i nh v y âu.
- c v y thì tôi c ng m ng cho cô.
Cô Hai Ph c c i mà nói r ng: “Cám n c u. Tôi c ng m ng cho c u h c thành
công”.
Câu chuy n ch có bao nhiêu ó mà thôi, mà c ng cho c u Hai th y cô Hai ã
không oán h n mà ý l i không quên c u.
Cô Hai Ph c v nhà cô t thi t cho Ba Có nghe r ng cô có g p c u Hai Hùng. Cô
nói r ng:
- C u g p em mà c u làm m t l ch .
- Sao em không nh c chuy n x a cho c u nh ?
- Có chú thím c a em ó, em nh c chuy n c coi sao c?
- C u có h i th m con c a c u hôn?
- Không.
- C u i Tây r i c u quên chuy n An Nam h t. khi nào qua g p r i qua s nh c
cho c u nh .
n m t tháng nay Mái Chín Ngành ít t i lui n a. H i tr c m i ngày m i ghé,
bây gi c tu n l m i ghé m t l n, mà ghé m t lát r i i, không chà l t n c m, không
vui c i h n-h nh x a n a. Tuy v y mà ti n b c c ng cho cô Hai Ph c n xài nh
th ng.
t êm cô Hai Ph c i ch i v , cô bu n trong b ng nên ng không c, cô bèn
nh t trình ra mà c. Cô th y có m t bài báo nói r ng: M t ng i khách trú tên Mai-
Ngân kêu Mái Chín Ngành, làm ngh th u khoán Cholon, g t g m nhi u hãng mà mua
ch u xi m ng, mua ch u s t, l i còn g t nhà b ng mà vay b c c th y trên 200 ngàn. Vài
tháng nay không tr n cho h ng và nhà b ng nào h t. M y hãng vào n n i Tòa
Th ng-mãi mà ki n. Tòa xét s sách thì th y Mái chín Ngành làm nhi u vi c gian l n,
nên lên án bu c t i sang t theo phép Th ng-mãi. Tòa ch a k p b t mà giam thì Mái
Chín Ngành s t i nên ã tr n i âu m t. Theo tin c a s C nh sát thì có l Mái Chín
Ngành tr n lên Cao miên, r i lén qua Xiêm La ng quá giang tàu mà v Trung Qu c.
Nhà chuyên trách còn ng t p nã, mà ch a bi t k ph m bây gi âu.
Cô Hai Ph c c ch a h t bài nh t trình thì r i cô m hôi, cô kêu Ba Có mà
nói l i cho ch ta hay. Ba Có ch c l i l c u mà than r ng: “Xuôi x o quá! Làm vi c gì
mà m c n n n i ph i tr n l n. ây r i ch em mình m i làm sao ây?”
Cô Hai châu mày nói r ng:

11
- Th y nguy mà th y không nói tr c cho mình hay ch . V y mà hôm u tháng
th y còn phát ti n cho em xài nh th ng. Ai mà dè.
- B i không ph i t i mình mà nó nguy, nên nó có trách mình c âu.
- Th y m c n n n c ng t i em m t m ch .
- T i sao? M i tháng nó t n v i mình ch ng 500 ng b c ch bao nhiêu. M y
m c ng l i nó nhi u l m là 20 ngàn. Nó mua xe h i, mua h t xoàn cho em ch ng 10
ngàn n a thì t n hao t i 30 ngàn, có ph i nhi u âu.
- Ba ch c ngàn còn gì n a!
- i! Mà chuy n r i thì thôi, h i nào mà tính. Bây gi mình ph i lo ph n mình ây.
- Em không lo. M y n m nay em giành c 3 ngàn.
Ba ngàn nhi u l m sao? Ch chi c 30 ngàn thì kh i lo, ch ba ngàn mình xài
lâu l m là m t n m, tiêu h t r i làm sao?
- T i âu hay ó ch bi t làm sao!
Ch em cô Hai Ph c ã m t vú s a r i, nên không dám xài phí h i h t nh tr c
a. Chi u chi u cô Hai ng i xe h i i ch i m t vòng r i v , không n c m nhà hàng,
không coi hát n a.
t bu i s m m i hai ch em th c d y th y m t t p th h th s n xe l i d m
a, s n quét cái nhà bánh ch bên phía tay m t. V cái nhà n y b tr ng g n m t n m
i, không có ai m n. Nay th y ng i ta l ng-x ng s n s a, mu n bi t coi ai m n, nên
Ba Có b c ra ng d a hàng rào mà h i th m m y ng i th . Cách m t h i ch ta tr vô
nói v i cô Hai r ng:
- Không ph i m n. Ng i ta mua cái nhà v i t 11 ngàn, nên ng i ta tu b l i
ng d n mà .
- Nhà ó bán hay sao? H em hay thì m y tháng tr c em nói v i Mái Chín mua
ph t cho ch em mình , ti n bi t ch ng nào.
- Nó g n ch t r i mà mua cái n i gì.
- B nào c ng ch t, m c n m y tr m ngàn, d u thêm 11 ngàn n a c ng không h i
gì. Nhà ó bây gi ng i Tây hay là ng i An Nam mua v y ch ?
- An Nam. M y ng i th h nói ông c-Ph Lê-nh -Th n nào L c-T nh
không bi t, ng h u trí, nên mua nhà y v i v con.
- B ông ó giàu l m hay sao mà mua nhà t i 11 ngàn.
- Làm quan lên t i ch c c-ph mà không giàu sao c, em h i k quá.
Cô Hai Ph c ng i bu n hiu, cô suy ngh th nào không bi t, mà cách m t h i cô
i than r ng: “Em ngh l i thi t em d i quá, h i c th i c ham ch i cho sung s ng cái
thân, không thèm tính t i vi c h u nh t, nên nay th t th i m i ph i c c lo nh v y”
Ba Có ngó cô Hai mà h i r ng:
- Cái gì mà th t th i, em già r i hay sao?

12
- Tuy ch a già, song ng i mình n ng t a nh c y ã tiêu r i, thì mình th t th i
ch sao.
- Mái Chín Ngành tiêu ó, ch a ch c là r i hay là may cho mình. i em ng
có th i chí ch . Vì n m tr c ch em mình nghèo, em không có vi ki n, l i ch a có danh
gì, nên qua cho em g n Mái Chín Ngành ng ki m ti n. Em t ng qua cho em
y Mái Chín Ngành ó qua v a lòng ó hay sao? Có ph i v y âu. Qua d y d em, qua
mu n cho em làm bà n y bà kia, qua m i v a lòng, ch làm “thím mái chín” mà ngh a gì.
Em ng có bu n, th ng ó b t quá là m t n c thang th nhì ch gì. Em còn ph i leo cao
n m i c.
- Leo lên n a c hay không ch a bi t, ch bây gi em th y ph i leo xu ng r i.
- Sao mà leo xu ng?
- ây r i mình ph i ki m ph r r d n mà , ch nhà n y r i ti n âu mà tr .
ó không ph i là leo xu ng hay sao?
- Chuy n gì mà ph i l i d n ra ph mà ? V y ch tr c khi g p Mái Chín Ngành
em âu?
- H i tr c Ông Huy n Hàm ng tr ti n nhà; bây gi ai mà ch u tr ?
- Em khéo lo d ! Th tr ti n nhà, qua nói ra m t ti ng thi u gì ng i ch u. Em
ng có s mà lo tính tr nhà m n ph . Tính nh v y thì quê l m. Em mu n trèo cao thì
em ph i gi ph m giá cho cao m i c ch . Em không th y ch c bán trái bom hay sao?
Nó mu n bán m c, nó ph i bao b ng gi y l a, nó bán m c m i c. Em ph i gi cách
sang tr ng luôn luôn, m i ngày ph i b n m i, ph i i ch i xe-h i, nh th ng hoài,
ch ng có làm hèn h mà m t ph m giá.
Cô Hai Ph c c i.
Chi u mát Ba Có xúi cô thay mà i ch i m t vòng v i ch ta. Cô Hai còn ng
trang m; Ba Có s a so n r i tr c, nên ch ta ra tr c sân mà coi s p ph lau xe h i.
Thình lình ch ta th y m t ông b t kh n en, b n áo dài, tay c m ba-ton, râu h t ng nh trê,
mái tóc b c hoa râm, m t eo kính g ng vàng, ng ng xe kéo tr c cái nhà ng s n s a
ó. Ông y ch ng ba ton i vô, th h th s n u b m và b m quan l n.
Ba Có bi t ông y là quan c Ph Lê nh Th n, nên ng ngó ngay trân trân.
Quan c ph i chung quanh mà coi nhà th làm, i t i hàng rào, ngang ch Ba Có
ng v i cái xe-h i, thì ngài ngó ch ta, mi ng c i ng n-ngo n.
Ba Có cúi u mà chào ngài và h i r ng:
- B m quan l n, quan l n mua cái nhà n y hay sao?
- Ph i. Tôi mua r i.
- B t nh n quá! Hai ch em tôi m t bên ây, mà hãng bán cái nhà n y hai ch
em tôi không hay chút nào h t. Ch ph i hay bán thì con em tôi nó mua r i.
- Tôi có m t th ng con trai làm vi c ngoài Saigon, nó th y trong nh t-trình rao
bán, nên nó ch cho tôi mua ó.

13
- Có rao trong nh t trình hay sao? Nhà tôi có mua th nh t trình mà không
ý n l i rao, nên có hay âu. B m, quan l n mua giá bao nhiêu v y?
- Tôi h u trí, tôi c n dùng có ch g p, nên tôi mua m c quá. Tôi mua v nhà
t t i 11 ngàn.
- B m quan l n, 11 ngàn có m c âu. Quan l n mua ó r l m. Ph i mà con
em tôi nó hay bán giá ó, thì nó c ng mua. B m quan l n, xin m i quan l n qua nhà tôi
ng nu c ch i.
Quan c-Ph Th n do d m t chút r i ch ng ba-ton i vòng ra c a ngõ mà
qua sân c a Ba Có. Ngài th y Ba Có y ph c ch nh t , l i có cái xe-h i tr c s n, thì ngài
nói r ng:
- Cô, s a so n i, mà tôi qua làm khách cho cô v y sao ph i.
- B m, không. Tôi không có i âu h t. Con em tôi nó bi u s p-ph em xe ra
chùi lau ng chi u t i nó i ch , ch bây gi ch a i. M i quan l n vô nhà.
Quan c ph i theo Ba Có mà vô nhà. Ba Có m i ngài ng i gh gi a, nh n
chuông kêu b i b p bi u ch m t bình trà m i, bi u lau chén cho s ch s .
Quan c Ph th y c h c-h , l i ch ng d n p , thì khen th m trong
ng và h i r ng:
- Ông ch nhà i âu v ng?
- B m quan l n, nhà n y là nhà c a con em tôi, ch không ph i nhà c a tôi. Nó
có ch ng Mái-Chín-Ngánh làm ngh th u khoán. Ch ng nó mua bán l n x n v i m y
hãng sao ó không bi t, mà b i v Tàu. Còn tôi có ch ng An nam nhà trên Hoà H ng.
Ch ng tôi nó mêm v bé, tôi phi n tôi giao nhà c a h t, r i tôi xu ng ch i v i con em
tôi ây.
Cô Hai Ph c trang m r i, cô trong cái phòng m t bên, cô m c a b c ra.
Quan c Ph th y nhan s c, t ng m o c a cô thì ngài ch ng-h ng, nên ng d y chào
cô.
Ba Có nói v i ngài r ng: “B m quan l n, con em tôi ó. Nó là ch nhà”. Ch ta day
i nói v i cô Hai Ph c r ng: “ Quan l n là Quan c Ph m i mua cái nhà d a bên
mình ó”. Cô Hai Ph c cúi u chào Quan c Ph r i ng i cái gh g n m t bên ngài ó,
mùi d u th m bay ng t ngào.
Th ng b i b ng m t mâm trà lên trên bàn. Ba Có l y bình trà mà rót ba tách. Cô
Hai Ph c b ng m t tách mà m i Quan c Ph , tay b ng d u-nhi u, mi ng c i h u
duyên.
Quan c Ph c ý, nên chúm chím c i mà nói r ng: “Tôi mua nhà v ch n y
coi b êm ái l i vui. Tôi ch u ch nh v y, ch ch ông o l n x n quá”.
Cô Hai Ph c c ng c i mà áp r ng:

14
- B m quan l n. ch n y t t l m. Em ây h n b n n m r i, không có vi c
chi h t. Quan l n h u trí v m y ch n y thì ph i r i. Em ch c bà l n th y ch n y bà
n mu n nên bà l n m i c quan l n mua ch gì.
- Không. Bà b y tr ã m t n m sáu n m nay r i, còn âu mà c.
- Té ra bà l n m t r i sao? V y thì quan l n mua cái nhà r ng mênh-mông r i
sao h t.
- Tôi v i m y a con tôi.
- Quan l n c m y cô m y c u?
- Sáu a, 3 trai 3 gái.
- Quan l nn có ph c quá, ã giàu sang mà l i giàu con cháu ông n a. Quan
n n m nay c m y m i tu i?
- Tôi c 57.
- T i 57 tu i mà quan l n coi còn m nh quá. Tôi t ng âu quan l n ch ng 45
tu i, tóc có b c chút nh, mà r ng con y nguyên.
- Ph i. R ng tôi còn c ng l m, n mía c ng c n a.
Quan c Ph ngó quanh qu t, th y m y cây n treo trên vách bèn nói r ng:
“Nhà m y coi phong l u quá, có s m n n a ch ”.
Ba Có nói r ng: “B m quan l n, con em tôi nó s m ng khi nào nó bu n nó
n ch i gi i khuây”.
Quan c Ph ngó cô Hai Ph c trân-trân mà h i r ng:
- Chà ! Cô bi t n n a sao?
- D , em bi t c t- qu t ít b n.
- Phong l u quá!
Quan c Ph c ng i nói chuy n ch i, u ng t i 3 l n n c r i m i t mà v .
Ch em Ba Có a ngài ra t i c a ngõ. Ba Có h i r ng:
- B m quan l n, ch ng nào quan l n m i d n v nhà mà ?
- nó s a xong r i tôi d n. Có l ch ng vài tu n n a nó s a r i, s a ít nh
i s n ph t n c vôi, ch không có s a chi l m.
- Còn bây gi quan l n âu?
- Tôi v i th ng con tôi, d i ng Testard.
Quan c Ph v , hai ch em Ba Có tr vô sân. Ba Có h i cô Hai Ph c r ng:
“Em mu n làm bà l n hôn?”
Cô Hai Ph c chúm-chím c i mà áp r ng: “ ng áng cha em, coi k quá”.

15
XII
NHÚM B P L A TÌNH
i 4 gi r i chi u. M t tr i hiu-hiu, gió àn phay-pháy. Bên ng m y ch u
Cau vàng qu c qua qu c l i, ngó lâu có cái v y u u mà l i thanh tao. Ngoài ng xe
ch y l ng x ng, trông ra ch n kinh-thành ng i ta tr c l i tranh danh thi t là náo nhi t.
Ba Có l y xe-h i i Cholon t h i 2 gi tr a t i bây gi mà ch a v . Cô Hai Ph c
nhà m t mình cô bu n, nên cô ng d a c a mà ngó ra sân. Khi tr i mát m , hoa-th o
t t i, cô nhìn hoa m t h i lâu r i cô sanh c m tình-ch a chan trong lòng, cô bèn kéo
cái gh xít- u em tr c hàng ba, r i cô l y m t cây àn kìm ra n m t i cái gh y lên
dây n rao ch i. Cô m c b mát b ng l a màu xanh da tr i, bâu áo, lai tay và lai
qu n u có vi n màu bông h ng.
Gió th i hiu-hiu, ti ng n r -r , mái tóc dã-d i, gò má ng h ng, nhà o c n u
p cái c nh n y ch c c ng khó d n ng n sóng tình d n d p. Cô Hai rao ch i m t h i r i
cô c m h ng, nên cô b t n bàn V n-Thiên-T ng, ti ng n cao th p nh khóc nh
than, mi ng cô l i ca, ti ng ca phù tr m nh chim kêu, nh n c ch y. Cô n ca d t bài
i, b ng có ti ng nói trên u cô r ng: “Hay l m! Hay l m! Phong l u ki t! Cô Hai
n ca tuy t di u, mà hôm tr c cô khiêm nh ng, cô nói cô bi t c t qu t ch ”.
Cô Hai gi t mình; cô ng i d y day l i th y Quan c Ph Th n, thì cô th n-thùa v
cách cô n m c l l i, mà c ng th n-thùa v s cô vô ý không hay ng i ta lén nghe cô
n ca. Cô l t t cúi u chào Quan c Ph r ng: “B m quan l n, xin quan l n tha l i
cho em. Quan l n qua ch i mà em không hay ng nghinh ti p”.
Quan c Ph c i mà áp r ng:
- Không, cô có l i chi âu mà ph i ái-ng i. Tôi không xin phép cô, mà tôi vô nh u
trong nhà cô b t l i tôi m i ph i ch .
- B m quan l n, em âu dám. B m quan l n, em xin m i quan l n vô nhà.
- Không, không. ây ch i thú v h n, vô nhà làm chi. Tôi ng bên rào coi ch
cho tr tr ng bông tôi nghe v ng v ng có ti ng n ca bên n y, nên lén b c qua coi ai
ch i phong l u n th nh . Tôi th y cô, tôi bèn núp phía sau l ng ng lén mà h ng
tr n cái thú phong-l u y m t lát. Xin cô tha l i cho tôi.
- B m quan l n, em âu dám b t l i quan l n. Xin m i quan l n vô nhà, ch
ngoài hàng ba v y sao ph i.
- Không. ngoài n y mát. Cô cho tôi m n m t cái gh ng i ây c ng c mà,
ng i nghe cô n ca ch i.
Cô Hai b c vô b ng m t cái gh em ra, Quan c Ph r c l y r i i di n
i cái gh xít- u mà ng i. Cô Hai Ph c c i mà nói r ng:
- Xin phép quan l n cho em vô m c m t cái áo dài, ch em m c nh v y mà
ti p khách thì vô l quá.

16
- Mình là b n lân c n v i nhau, ch khách kh a gì mà l -phép. Tôi c ng b n
mát ây v y. Tôi mu n cô b n nh v y ó, ch cô th l quá thì m t vui.
- Quan l n cho phép em m i dám.
- Tôi cho phép. Cô c n m cái gh xích- u nh h i nãy v y, n m r i n và ca
nh nh cho tôi v i cô nghe mà thôi, nghe n ca nh v y m i có thú v
- B m quan l n, có quan l n ng i ó, em s , em n ca l i nh p h t.
- T i sao v y?
- Vì quan l n có oai, làm cho em kh p nên khó ca l m.
- ng s gì h t. Cô coi nh không có tôi v y mà. Cô c thong-th ca nh h i nãy
i.
- B m quan l n, em bi u b i l y r u la-ve cho quan l n u ng gi i khát.
- c. Mà nhà có s n r u hay không?
- B m, có s n.
Cô Hai b c vô trong nh n chuông. Ng i b i ch y lên. Cô bi u i l y n c á
i em la-ve ra ãi khách.
Quan c Ph kêu cô Hai mà h i:
- Còn ch c a cô i âu v ng?
- B m, ch Ba em i vô trong Ch -L n.
- Ch ru t c a cô, hay là ch em sao ó?
- B m, ch b n dì.
- À! Có v y ch ng, ch cô th Hai, còn ch c a cô th Ba, thì trái c a quá.
- B m, quan l n d n nhà xong r i h t.
- B m, nhà quan l n em th y m y cô m y c u ông, coi vui quá. Bên n y em có
hai ch em nên v ng oe.
- Hai a con gái l n c a tôi có ch ng r i nó riêng ch h i tr c còn ông h n
a. Bây gi tôi có hai v ch ng th ng con trai l n c a tôi, hai a con trai gi a còn i
c, v i a con gái út, không ông gì l m. Cô n m trên gh xít u ó i, n m n ca
nghe ch i mà.
Cô Hai v ng l i. Cô ng i d a trên gh xít u, tay ôm cây n, lên dây r i rao ch i.
Cô ngâm nh -nh , ti ng ngâm l nh-lót, ti ng n trong ng n, quan l n ng i nghe nh ng
câu tình t sâu-xa, ng i ngó m y ngó tay nh n n d u nhi u thì ngài nh say nh mê,
ng t ng nh ang trong ch n ng ào tiên c nh.
Ng i b i b ng m t cái bàn nh ra tr c m t quan l n, r i l i b ng ra m t
mâm, trong mâm có m t chai r u la-ve v i 2 cái ly, m i ly u có m t c c n c á. B i
r u la ve r i, cô Hai buông cây n, cô ng d y l y chai r u mà rót vào hai ly.
i rút lén mà i m t. Cô Hai b ng m t ly r u mà m i quan l n, m c li c, mi ng c i,
ti ng m i h u tình mà l i h u duyên.

17
Quan l n a tay r c ly r u, trong lòng hân hoan, mà cô Hai c n ly r i ngài
i u ng.
i r u n ng nàn, hai gò má c a cô Hai ng , dung nhan coi càng p b i
ph n.
Quan l n thêm c m h ng, nài cô ph i n ca n a. Có h i r u, cô hai h t ái ng i
a. Cô b ng m t cây n tranh ra trên bàn, kéo gh l i xít g n, r i cô lên dây oán mà
n m t bài, và n và ca. Quan l n ng i nghe n mà u ng r u và ngó cô Hai. Gió
th i mái tóc ph t ph trên m t áo l a bó sát trong mình, làm cho quan l n th y ngài iên
o tinh-th n, ng n-ng lòng d .
Cô n d t bài r i, cô ng d y ngó quan l n mà c i, và rót r u thêm cho ngài
ng. Cô nói: “Em l i quá, em quên l y thu c mà ãi quan l n ch . em vô bu ng l y
thu c ng lê cho quan l n hút”. Cô nói d t l i thì cô b i vô nhà. Quan l n ng d y i
theo cô. Cô i th ng vô bu ng. Quan l n ng t i c a bu ng mà ngó. y là cái phòng
riêng c a cô Hai ng , gi ng ng chùi sáng ng i, ni m4
gòn dày 2 t c, mùng và drap
u tr ng nõn, bàn r a m t ng th d u th m, có t ki ng l n soi mình, có
divan c m lai n m coi sách. Quan l n nói r ng: “Phòng ng p quá, mà ch ng b i
Tàu, ng có m t mình ch ”.
Cô Hai day l i ngó quan l n mà c i. Quan l n men-men b c vô, tay vu t râu,
mi ng c i ng n-ngo n. Cô ng ngay cái ki ng l n, tay vu t mái tóc mà nói r ng: “Tr i
i! tôi u ng r u m t ngòm ch . Ch c em say r i à quan l n”.
Quan l n ng m t bên cô mà ngó vô ki ng, hai ng i nhìn nhau r i c i h t.
Cô b c l i cái bàn nh l y h p thu c ng-lê v i cái h p qu t mà m i quan l n
hút thu c. Quan l n và l y u thu c và k m t g n cô mà nói nh nh r ng : “ b a
nào tôi v i cô i Long H i ch i nghe hôn cô Hai?”
Cô nghiêm s c m t và ngó quan l n mà áp r ng:
- B m quan l n em i sao c.
- Sao v y?
- B m, quan l n thì goá v , còn em là àn bà, em i ch i v i quan l n nh v y,
em s thiên h h àm ti u.
- Mình i lén, ai bi t c mà àm ti u. Tôi m n m t cái xe h i cho l i ây r c
cô tr c r i vô Bà-Chi u r c tôi, làm nh v y thì ng i nhà bi t sao c.
- B m quan l n, vi c gì c ng v y, h mình gi u ch ng nào, h càng hay ch ng
y, gi u sao c. Mà Ch Ba em i nào ch cho em i m t mình.
- Cô Ba khó l m hay sao?
- B m, không ph i khó, song ch không ch u cho em i ch i b y b .
- i ch i v i tôi mà b y b gi ng gì.
4
n m

18
Cô Hai ngó quan l n r t h u tình và c i và nói r ng: “N u quan l n mu n em i
ch i v i quan l n, thì quan l n nói v i ch ba em; ch cho thì em m i dám”. Quan l n g c
u nói r ng: “ b a nào r i tôi s nói v i ch Ba”.
Hai ng i nói chuy n t i ó k nghe có ti ng xe h i ch y vô sân. Cô Hai lính-
quýnh và b c ra và nói r ng: “Ch Ba em v ”. Quan l n c ng theo mà i ra.
Thi t qu Ba Có ng m c a xe leo xu ng. Cô b c lên th m, ngó th y Quan
c Ph thì h n-h cúi u chào ngài và h i cô Hai r ng: “Quan l n qua ch i, mà không
có tôi nhà. Con Hai, em có bi u n u n c l y thu c mà ãi quan l n hay không? M i
quan l n ng i ch i. T i r i sao b i âu m t, nó không v n èn v y kìa.
Quan l n nói r ng:
- T h i chi u n gi tôi ng i ngoài ch i mát quá.
- Con em c a tôi nó kh l m. Quan l n qua ch i, mà nó không m i vô salon, nó
ng i ngoài hàng ba ch .
- Không. Cô Hai có m i, song t i tôi mu n ng i ngoài ch . D hôn! Cô Hai tr ng
tôi l m, cô ãi r u la ve, l i n ca cho tôi nghe n a ch .
- Thu nay quan l n t ng nghe nh ng cô ca nhi i danh trong l c t nh; con Hai ca
y b mà nó c ng dám ca cho quan l n nghe n a ch , con có gan thi t.
- Không. Cô Hai n và ca hay tuy t di u mà, ch a ch c b n ca nhi hay h n cô
âu. Cô ca tôi nghe tôi mê quá.
- B m, quan l n th y nó em út quan l n th ng, nên quan l n khen v tình, ch nó
ca sao b ng ng i ta c.
- Phãi, th ng thì có, còn khen thì khen thi t, ch không ph i v tình âu. Thôi, t i
i. tôi v bày tr nh nhà nó ch n c m. B a nào r nh hai cô qua nhà tôi ch i.
- D , n u quan l n cho phép thì ch em tôi m i dám.
- G n g i v i nhau, qua l i ch i, phép t c gì! Ng i ta bà con xa không b ng xóm
láng di ng g n. Bi t nhau thì c ng nh bà con, hai cô ng ái-ng i chi h t.
Hai cô a quan c Ph ra t i c a ngõ r i t giã nhau. Khi tr vô nhà Ba Có h i
nh nh r ng:
- Em m i ông hay là khi không ng qua?
- Em bu n em n m gh xích u ngoài hàng ba n ch i. ng nghe r i qua êm, ch
ai mà m i.
- Em cói ý ng th nào?
- Tr u chúa!
ng có ch c em hay sao?
- Tr i i! ng già mà ng o nhãn th t kinh. Em n ca nh nh cho ng nghe,
coi b ng mê m t. Em vô bu ng l y thu c ãi ng, ng l t vô t i trong bu ng em. ng
i r em i Long H i v i ng n a ch .

19
- B t m i r i a. ng có c qu t em hay không?
- H ng có, song em ng ng có theo ng m t bên em, nói chuy n ng hay k
mi ng sát m t bên m t em.
- c r i. Còn ng r em i Long Hãi, em tr l i làm sao?
- Em t ch i, em nói không dám, b i vì ch g t l m. Em nói v i ng n u mu n
i em i ch i thì ph i nói v i ch ch ng nào ch cho phép thì em m i dám.
- c l m. Qua oán ch c trong vài tháng n a em s làm “Bà l n c Ph ” cho
mà coi.
- Em ngh khó l m ch .
- Sao mà khó? ng goá v , em không ch ng, n u ng th ng thì d t nhau i xã
Tây làm hôn thú, có khó gì âu mà khó?
- Làm hôn-thú kình-rình quá, ông ng ch u a.
- Không ch u thì thôi, ch quan l n mà núp lén, còn bà l n mà không gi y t , thì
coi sao c. Em ó cho qua lo.
- ng có con ông quá; ng nói ng có hai ng i con gái l n có ch ng v i m t
ng i con trai l n có v r i. Tu i em áng con ng. Em s m y ng i con ng không
ch u âu.
- Con ng ch u hay là không ch u c ng không h i gì. ng c i v cho ng ch
ph i c i v cho con ng âu, nên con ng b t b . ng mà k t i gia o c a ng cho em
nghe thì ng ã có ý gì ó r i. Em cho ch u ình ó.
- S bu c ng c i ng không ch u ch .
- Ch nuôi em, ch d y em, hy v ng c a ch là mong n ng em lên m t a v
cao sang giàu có. M y n m nay tuy em có ti n b c nhi u, tuy em c ng vào hàng
th ng l u, ngày nào em h t ti n thì h xô em xu ng hàng h l u nh c , không có chi
n v ng. Quan c Ph n y là m t quan c ph thi t th , ch không ph i c Ph
Hàm. Theo trong x mình bây gi ây ng là m t ng i có cái a v sang tr ng t t b c,
u h u trí c ng không m t cái a v y. ng ã sang, mà coi th ng c ng giàu n a,
không giàu mà sao dám mua ch t i 11 ngàn. ng dám mua nh v y t c thì trong nhà
ng có n m ba ch c ngàn. y v y ng là m t ng i giàu sang t t b c. Em ph i làm v
ng cho c, thì cái m c ích c a ch m i t c, cái hy v ng c a ch m i hoàn toàn.
ng xa 10 ph n ch em mình i ã c 9 ph n r i, còn có m t ph n n a em ph i rán.
Em ph i nghe l i ch ; t rày s p lên h g p m t ng thì em ph i vui v , b i-buôi trêu gh o
ng nh em nhen nhúm b p l a tình trong lòng ng. Song em ph i dè d t, ng cho
ng n l a y táp em. Tánh àn ông h không c thì ham, mà c r i hay chán. V y
ph i cho ng i ta ham, ch ng làm cho ng i ta chán. Em c gi cái thái “nhem
thèm” r i m c qua b lái s a lèo cho chi c thuy n dung r i.

20
- Em s v ng l i ch . Mà em còn ng i m t u5
, là em s c u Hai Hùng c u t i
ây trèo b o quá.
- Em c nh c th ng ó hoài. Em mu n làm bà c Ph Th n hay là mu n làm m
hai Hùng?
Cô Hai b trách thì cô châu mày, k b i m i i n c m.
Chi u b a sau Ba Có v i cô Hai Ph c trang m theo ng i sang tr ng, cô Hai
c y ph c không loè l t, song thi t p và m c ti n, cô eo h t xoàn nhi u, cô d i
ph n khéo, r i ch em d t nhau qua th m Quan c Ph Th n mà áp l .
Quan l n m ng r ti p r c r t h u. Ngài kêu con dâu l n v i con gái nh ra mà
trình di n v i khách. Ch em Ba Có làm quen v i hai cô, dùng l i thành th t mà àm lu n,
ch l i khôn d i ng mua kh i l m, l i m i hai cô lúc nào r nh thì qua l i ch i. Hai
ch em th m ch i trót gi r i m i t mà v .
Cách vài b a sau, dâu con c a Quan c Ph qua nhà cô Hai th m l i mà tr l ,
ng i con gái nh c a Quan c Ph tên là C m Trâm, m i 14 tu i, coi b quy n luy n
cô Hai Ph c l m.
T y v sau C m Tâm hay qua ch i v i cô Hai Ph c. Có b a cô Hai xúi v xin
phép v i Quan c Ph , ng i xe h i v i cô mà h ng mát. Cô d t xu ng nhà hàng, khi
cô mua bòn-bon cho n, khi cô mua kh n cho i, r i cô l i d t vô th m ông Ph T ng,
cho làm quen v i cô Liên Hoa n a.
ch ng ông Ph T ng th y cô Hai Ph c quen bi t b c c-Ph , thì càng kiêng
h n n a. Mà Quan c Ph Th n nghe con v h c l i r ng cô Hai Ph c có chú ru t
làm Ph Hàm, thì ngài càng tr ng cô thêm.
5
u

21
XIII
CÁ MÊ M I
M t bu i chi u th b y. Cô Hai Ph c ng i xe h i i m t vòng h ng mát, n t i
cô ghé Ch B n Thành mua m t gói trái cây em v t i n ch i. V n nhà cô h i
p d n c m, r i cô ng i n v i Ba Có, không k p thay . n c m v a r i, ch em
ng ng i t i salon mà u ng n c, thì th y Quan c Ph , b n mát, ngoài sân
th ng-th ng i vô. Hai ch em ti p r c ni m n , m i ng i l ng x ng.
Quan c Ph c i và nói r ng: “Th ng Ba tôi nh mai chúa nh t, không có làm
vi c, nên h i chi u nó d t v con v M Tho mà th m ông già v nó. Tôi nhà v i ba
a nh bu n quá, nên qua ây nói chuy n ch i:.
Ba Có áp r ng: “B m quan l n có bu n thì qua bên n y ch i. Ch em tôi có
nhà luôn luôn, ít i âu l m”.
Cô Hai kêu b i bi u súc bình, trà m i mà ch n c u ng, r i cô rón 6
vô bu ng
trang m l i ng dung nhan coi cho t i t ng. Ch ng cô tr ra, thì b i c ng v a b ng
mâm trà lên, nên cô rót n c m i khách u ng.
Quan l n ng i gi a. Ba Có v i cô Hai Ph c ng i hai bên phía ngoài. Quan l n
ng n c mà nói r ng: “ Saigon bu n quá, không có ch nào ch i cho nó thú v phong
u”.
Ba Có c i mà áp r ng:
- B m, t i ý quan l n không mu n ch i, ch saigon thi u gì cu c vui.
- Cu c gì vui âu?
- B m, i coi hát.
- Tôi không thích th ó. Hát b i thì nó v m t v mày nh chúa ô, nó la l c gi ng,
nó qu t roi vô ch n nó mà nó kêu là c i ng a, coi k c c h t s c. Còn hát c i l ng thì
nó ca hoài, ông vua ng i phán oán c ng ca, th ng t ng ra ánh gi c c ng ca, mà ông
già b cháy nhà c ng ca coi càng d k h n n a.
- B m, n u quan l n không thích xem hai th ó thôi thì i xem hát bóng.
- Tôi i coi hát bóng, ngó m t h i thì ch y n c m t, nên khó ch u l m.
- B m, n u quan l n không a hát x ng, thôi thì t i nhà m y ông m y th y àm
lu n vi c i ch i.
- Tr i i! Cô khéo xúi d hôn! Tôi àm lu n v i m y ông m y th y trên 30 n m,
tôi ã thèm r i. Cô t ng m y ông m y th y àm lu n vui l m hay sao?
- B m, m y quan l n là b c cao minh, t nhiên tính nh ng vi c ích n c l i dân,
y k ngu, r n a d , d u nghe không vui c ng có ích l m ch .
6
lón lén, b c nh nhàng b ng u bàn chân

22
- Cô l m r i. Ý cô t ng ó, là t ng theo cái lý. Làm quan ph i tính ích n c d y
dân. Mà sách nói nh v y, ch làm không ph i v y âu. Tôi quan tr ng m i b c ra
ây, tôi hi u rõ h n cô. M y ông b n c a tôi h g p nhau, thì àm lu n d l m, song ông
thì lu n ông Chánh n y hi n ông Chánh kia d , ông thì lu n ng i th ng ch c mau, k
th ng ch c ch m, ông thì lu n t nh n y t t, t nh kia x u. Còn m y ông tr tu i, thì l i có
cách àm lu n khác, ông thì lu n các ki u xe h i coi hi u nào t t, ông thì lu n m y ti m
may y ph c coi ti m nào may khéo, ông thì lu n m y cô ch i b i coi cô nào p trên h t.
Tôi c ng lu n v i h ba m i m y n m nay ã nhàm tai mõi mi ng bây gi tôi thoát kh i
c r i, cô ghét tôi l m hay sao, nên còn mu n kéo tôi vô ó n a?
- Quan l n bu n mà quan l n không a coi hát, l i c ng không ch u àm lu n v i
y ông m y th y, thì tôi bi t làm sao cho quan l n vui c. À! Tôi còn m t cách n y
a. Quan l n h u trí nên r nh-rang, thôi thì quan l n d y m y cô m y c u h c, có l gi i
bu n c.
- c âu. Con c a mình h nó h c ch thì có th y, còn v tánh n t và cách i,
thì a nào có ph n n y, ch c gì mình ph i d y nó m i nên.
Cô Hai Ph c chen vô nói r ng: “B m quan l n nói ph i l m. Chú Ph c a em
trong C u Kho th ng c ng nói nh quan l n v y. Chú nói con c a mình h a nào nên
thì nên còn a h thì nó h , ch khó mà d y c”.
Quan l n ngó cô Hai Ph c mà h i r ng:
- À, hôm kia con C m Tâm nó nói cô d t nó vô nhà chú c a cô, là quan Ph trong
u kho mà ch i, quan ph nào ó v y?
- B m, quan Ph Hàm Ph m Gia T ng.
- , tôi có nghe tên ng, song không quen.
- Chú bà con làm sao v i cô v y?
- B m, chú ru t. Em ru t c a ông thân em.
- À, v y h ? À khi nào quan ph có ra ây ch i th m cô, thì xin cô cho tôi hay
ng tôi m i qua nhà tôi ch i.
Cô Hai Ph c nghe m y l i thì li c m c ngó quan l n mà c i và nói r ng: “H i
nãy quan l n nói quan l n không mu n nói chuy n v i m y ông l n n a mà”.
Quan l n c ng c i và nói r ng:
- Ph i, tôi không mu n nói chuy n v i m y ông khác, song chú c a cô ch c là nói
chuy nn vui c ng nh cô v y.
- B m, em nói chuy n vui l m hay sao?
- N u không vui thì tôi có qua ây âu.
- B m, em nói chuy n vui hay không thi t em không bi t, ch chú c a em ch c
nói chuy n là không vui, b i vì chú hút quá, nói nh a trân.
- M y ông hút h nói chuy n nghe hay l m ch .

23
- Quan l n bi t hút hay không?
- Hút á Phi n mà ai l i không bi t.
- Quan l n mu n gi i bu n, thôi em bày mâm cho quan l n hút.
- Cô có hút hay sao?
- B m, có. Ch ng c a em h i tr c có s m m t b t t l m, khách hút ch i.
- c. Tôi hút thì cô ph i n ca nh nh nh b a h m nghe chút ch i.
- B m, quan l n d y thì em ph i v ng, ch em âu dám cãi.
Quan l n m bóp ph i l y ra m t t m gi y b c 5$00 a cho cô Hai m n bi u
i i mua m t h p thu c phi n v i m t chai r u sâm-banh. Cô Hai cãn tay mà nói r ng:
“B m, không ph i v y. Quan l n qua nhà em mà ch i, quan l n là khách, em ph i ãi
quan l n, có l nào em dám quan l n tr ti n. Trong nhà em có s n r u sâm banh l i
ng có thu c á phi n n a, kh i mua”.
Ba Có li n m t l y ra m t chai r u sâm banh l n v i m t h p á phi n nh . Cô
Hai nh m nhía, nói ngoài có gió, bèn kêu b i bi u lau chùi cái divan trong phòng ng ,
i bày mâm á phi n ra ó v i mâm r u sâm-banh. Ba Có m i quan l n vô phòng. Quan
n c ý, nên nghe m i thì i li n, không d c-d c chút nào h t.
Mâm hút gi a, quan l n ng i m t bên. Cô Hai leo lên ng i bên kia và qu t l a
t èn. Ba Có bi u b i nh c m t cái bàn nh l i mà mâm r u r i p n c á b vô
ly.
Quan l n ng i ngó cùng trong phòng. Ng n èn khí treo gi a phòng có ng bao
ng nh a màu xanh, nên y n sáng d i xanh-xanh r t kho m t. C nh ã p mà ng i
ng i m t bên c ng p, trong lòng quan l n lúc y th -th i nh ng i trong tiên ng.
u rót r i, Ba Có ng i cái gh phô-t i7
d a mâm r u và nh c cô Hai m i quan
n. Cô Hai i r a tay r i l i b ng m t ly r u mà m i. Quan l n ng i u ng r u mà ngó
hoa khôi s c p, thì quên h t cái vi c phàm tr n, quên h t l i l i danh, quên h t ng
vinh nh c.
u ã ngà ngà, quan l n n m xu ng làm thu c hút, cô Hai l y cây n tranh và
cô ng i ngang ó, cô và n và ca r -r , nh khêu ân ái, nh gh o chung tình. Thu nay
quan l n c ng t ng say hoa m ngu êt, nh ng mà ngài ch a bao gi c h ng cái thú
thâm-tr m tao nhã n th n y, b i v y ngài mê m n bàng-hoàng, trong lòng ch a chang
m xúc.
Cô Hai n ca d t m t bài. Quan l n nói r ng: “Thu nay tôi ít nghe n ca.
Ch ng hi u t i sao mà cô Hai n ca tôi l i khoan-khoái lung quá, ch c cô ca t i ngày
sáng êm tôi nghe tôi c ng không nhàm. N y, mà tôi t ng mình leo lên tri n núi ng i
i m y g c cây, ho c mình ra ngoài mé bi n ngó m t n c ch n tr i, mà có c cô
Hai ng i m t bên n ca, thì càng có thú v nhi u h n n a. Tôi mu n m i cô Hai b a nào
7
(Ti ng Pháp faulteuil), gh d a b c n m

24
i v i tôi ra Long-H i ng th ng tr ng th ng gió, ngó n c ngó tr i ch i, không bi t
Cô Ba có vui lòng cho phép cô Hai i v i tôi hay không v y cô Ba?”
Ba Có li c cô Hai r i c i mà áp v i quan c Ph r ng:
- B m quan l n, quan l n d y th nào thì tôi c ng ph i v ng, ch tôi âu dám trái
ý quan l n. Ng t vì vi c quan l n mu n ó có nhi u ch b t ti n, nên khó cho tôi v ng
i c, xin quan l n th ng.
- i ch i mà có chi b t ti n âu?
- B m quan l n, tuy là i ch i, song ph i c ng có ch ph i ch qu y, con Hai mà
c quan l n m i i ch i thì nó vinh d bi t ch ng nào. Ng t vì nó là gái ã có ch ng,
nó i ch i v i quan l n, sau ch ng nó hay c thì còn gì ph n nó.
- Ch ng c a cô Hai v Tàu mà sao hay c?
- B m quan l n, theo phong-hoá c a mình, làm thân n bà d u ch ng ch t c ng
ph i th -ti t v i ch ng, hu ng chi là ch ng v ng m t.
- V ch ng cô Hai có hôn thú hôn?
- B m, không.
- Oái, v ch ng mà không có hôn thú thì có ngh a gì âu.
- B m quan l n. M t ngày gá ngh a, tr m n m tóc t , d u có hôn thú hay là không
có, h k t ngh a v ch ng thì keo s n g n ch t, d u ngàn n m c ng không nên phai nh t.
- Tôi có nghe ai nói hôm tr c ó, ch ng c a cô Hai b Toà th ng-mãi bu c t i
sang t, có trát t p nã, i nào mà dám tr qua An nam n a.
- B m quan l n, có thi t nh v y. Mà d u Mái Chín Ngành không tr qua An nam
a, con Hai nó c ng ph i th ti t tr n i mà ch , ch bi t làm sao.
- Th ch ng khách-trú, c n gì mà cô Hai ph i th ti t quá v y.
- B m quan l n, d u n c nào c ng v y, h mình k t tóc v i ng i ta, thì ph i th
ti t th ngh a tr n i, ch l nào mình dám thay lòng i d .
- Cô gi phong-hoá theo i x a quá!
- B m quan l n, cái quí c a b n ch em ph n chúng tôi ch có bao nhiêu ó mà
thôi, n u b n ch em chúng tôi không gìn-gi , thì có còn gi ng gì n a âu.
- Cô bu c g t quá, tôi ch c cô Hai c không vui lòng chút nào h t. Ph i v y hay
không cô Hai?
Cô Hai Ph c li c m t ngó quan c Ph và c i và áp r ng:
- B m quan l n, nh ng l i ch Ba em m i nói ó là l i chánh áng. Ph n n bà
ch có trinh ti t là tr ng, ai c ng ph i gi gìn trinh ti t, Ch Ba em có bu c u chi g t
âu mà em không vui lòng.
- Té ra d u chú Mái Chín không tr qua n a, cô c ng v y mà ch , cô không l y
ch ng khác hay sao?
- B m, d u ch ng em ch t c ng v y, ch ng lu n là còn s ng bên Tàu.

25
- Cô n m nay m y tu i?
- B m em 23 tu i.
- Còn nh quá, th ti t sao c ?
-B m, d u không c c ng ph i làm cho c. Ph n n bà nên hay là h u t i
cái “ c” hay là cái “không c” ó mà thôi ch .
- D u có ng i giàu sang tr ng nói mà c i cô i n a, cô c ng th -ti t v i chú
Mái Chín, cô không ng hay sao?
- B m, có chi quí cho b ng tình ngh a v ch ng.
- Cô th ng chú Mái Chín l m hay sao?
- B m quan l n, n u không th ng thì làm sao mà k t ngh a v ch ng.
- Thu nay, thi t tôi ch a th y n bà nào mà có ngh a có tình v i ch ng nh cô
Hai v y. Quí l m, quí l m.
- B m quan l n, em ca m t bài nam “V ng-phu” cho quan l n nghe th coi.
- , c, c. Cô ca i.
Cô Hai Ph c lên dây n r i ca bài nam. Quan c Ph n m d a mâm hút mà m t
ngài ngó tay nh n dây n d u-nhi u, ngó mi ng ca r t có duyên, ngó m t tròn-tr a mà
sáng r nh tr ng m, ngó c p m t h u tình, ngó ch n mày nh v , ngó nu c da trong
bóng, ngó mái tóc en huy n, ngó c , ngó mông, ngó tai, ngó ng c, ngó h t c th y mình,
thì ngài ng -ng n ng n-ng , n a say n a t nh. Ba Có th y quan l n mê m t thì ch ta
chúm chím c i, r i ng d y b c ra ngoài.
Cô Hai ca d t bài r i ngó quan l n mà c i. Quan l n ng i d y l c u nói nh
ng: “Cô Hai, cô làm ng i ta ch t c, ch không ph i ch i âu, cô có bi t hay không?
Tôi l n tu i h n cô nhi u, mà tôi nghe ti ng cô ca, tôi ngó m t cô, r i d u cô mu n tôi
gi t ai tôi c ng gi t h t th y”.
Cô Hai li c quan l n, r i b ng ly r u m i quan l n u ng và nói r ng;
- B m quan l n, t i quan l n d y em ca, nên em m i dám ca cho quan l n nghe.
Em có làm gi ng gì âu mà quan l n nói chuy n ch t s ng.
- Tôi mu n nói cái s c, cái tài, c a cô ó làm cho h t th y anh hùng u ch t c.
- B m quan l n, em có mu n làm chi v y. Anh hùng ch t h t, r i còn ai âu mà
nghe em ca.
Quan c Ph ng i suy ngh m t h i r i ngài m i nói r ng:
- T rày s p lên tôi không dám qua ây n a.
- B m quan l n, có u chi phi n em hay sao?
- Không ph i tôi phi n. Tôi s qua ây n a, tôi th y cô r i tôi d n lòng không
c, mà ph i mang t i l i ch .
- B m, em áng con cháu c a quan l n, d u th nào i n a em âu dám b t l i
quan l n hay sao mà quann l n ng i.

26
Quan c Ph nghe m y l i nh v y, ngài ngó cô Hai m t hào quang, ngài
mu n vói n m tay cô. Cô gi t tay và ng d y và nói nh nh r ng: “B m, có ch Ba c a
em ng ngoài kia. Quan l n nói chuy n ch i, ch ng làm nh v y t i nghi p em”.
Quan c Ph th t v ng mà l i h th m, nên ngài thu dài và n m xu ng làm
thu c mà hút. Ngài th y Ba Có b c vô và ngài nói r ng:
- Tôi qua ch i mà vì mê n ca, mê sâm banh, mê á phi n, nên rà gà khuya quá,
ch c cô Ba phi n tôi l m.
- B m, tôi m ng l m, ch có l nào tôi dám phi n.
- Nghe cô Hai n ca, d u th c n sáng mà nghe tôi c ng không nhàm.
- B m, quan l n mu n ch i t i ch ng nào c ng c, ch em tôi vui l m.....Con
Hai, em kêu th ng b p bi u g t c n ng n u ít chén chè cho quan l n n ch i.
Cô Hai b c ra. ng h gõ 12 gi , Quan c Ph nói r ng:
- Cô ng i lên ây nói chuy n ch i cô Ba. Tôi h i thi t cô v y ch cô Hai nh t nh
không ch u c i giá hay sao?
- B m, nó nh t nh nh v y ó.
- Tôi nghe chú Mái Chín tr n v Tàu, có dám tr qua n a âu mà ch . Cô Hai còn
nh , ph i ki m n i khác gá ngh a ng có ng i b o b c cho ch .
- B m quan l n nói ph i l m. Nó còn nh tu i quá, m t mình có ph i d gì âu.
Ng t vì Mái Chín Ngánh t t v i nó l m, nên nó không n ph b c. Quan l n ngh ó
mà coi, ph n nó m côi, h i nh không có m t ng m t ch . Tuy chú nó làm quan, song
nó không nh nhõi chi c. Nó ng Mái Chín Ngánh m y n m, chú Mái Chín Ngánh
m nhà c a cho nó, s m xe h i, mua h t xoàn, l i còn cho nó n m b y ngàn làm v n.
Chú i8
nó nh v y ó, làm sao mà nó quên chú cho c.
- T i chú b cô Hai, thì cô l y ch ng khác, ch ph i chú còn ây âu mà cô b
chú cô l y ch ng hay sao mà cô ng i.
- D u ch ng nào c ng không yêu nó cho b ng Mái Chín Ngánh.
- Cô nói ch i sao ch ! Cô khi An nam không b ng khách trú hay sao?
- B m, tôi âu dám khinh khi ai. Song khi quan l n ngh l i i, nh nó v y ó, có
An nam nào dám xu t b c muôn mà c i nó nh Mái Chín Ngánh h i tr c.
- Ph i. Xu t b c muôn mà c i, tuy không ph i nhi u, song có ng i không
c, nên không c i n i. Mà òi b c muôn làm chi? Mi n là mình l a ng i nào có danh
giá cao s c b o b c nuôi d ng mình sung-s ng tr n i thì r i. Nh n ngh a m i
quí, ch b c ti n là ph n th , có ngh a gì âu.
- B m, quan l n nói ph i l m. Tôi nói ví d cho quan l n nghe, ch không ph i
con Hai òi c i b c muôn nó m i ng. Nó là a ham nh n ngh a l m, ch không ph i
8
v i

27
nó ham ti n. Nó nh t nh th ti t v i Mái Chín Ngánh thì quan l n bi t tánh tình nó
ra th nào.
- Cô là ch c a Cô Hai. Cô tr ng tu i h n, cô bi t vi c i nhi u h n, cô ph i c t
ngh a cho cô Hai hi u. V ch ng không có hôn thú, l i ch ng là ch ch khách, nó ã b
mình, thì có tình ngh a gì mà bo bo th ti t tr n i v i nó.
- X a rày có nhi u ch g m ghé. Tôi c ng th ng can gián nó hoài, t i nó không
ch u tôi âu n ép duyên nó.
- Cô ph i ráng mà c t ngh a cho cô Hai nghe n a. Tôi coi ý cô Hai kiêng n cô
m. N u cô nói ri t thì t nhiên cô Hai ph i nghe l i.
- B m quan l n, ch a có ai c y mai m i nói mà c i, mà quan l n bi u tôi ép nó
làm chi.
- y! Cô ép tr c i, h cô Hai ch u thì thi u gì ng i xin c i.
- B m, ai âu?
Quan c Ph ngó Ba Có mi ng c i ng -ngo n và nói r ng: “N u cô Hai ch u,
thì ng i g n ây h áp vô tr c h t, kh i i ai xa làm chi”.
Ba Có c i ng t. Quan l n c ng c i xoà.
Ba Có nghiêm s c m t l i mà nói nh nh r ng:
- B m quan l n, con em tôi tuy nó vui v , nói nói c i c i song tánh ý nó ch c-
ch a l m. X a rày có nhi u ch t t l m theo ve v n nó hoài, mà nó kháng c luôn luôn,
không thèm ai h t.
- T i m y c u y không ph i b c sang tr ng nên cô Hai m i chê ch .
- B m, h sang tr ng l m ch , ng i nh ông c T Thi n, nh ông Huy n Cao,
nh ông H i ng H i, thì sang tr ng úng m c, ch còn i sao n a.
- M y ông y ch a cao. Còn có ng i cao h n n a.
- B m, ng i y ra m t r i s hay
- Cô ch u làm mai hay không?
- B m, tôi không dám nói “không ch u”. Mà n u tôi nói “ch u”, r i tôi làm mai
không thành thì tôi có l i.
- Tôi ch c h cô ch u thì t nhiên ph i thành.
- B m, không ch c.
- T i sao v y?
- B m, tôi hi u ý con em tôi l m. Bây gi nó có xe h i, nó có h t xoàn áng muôn
c, trong nhà l i có b c m t n n m ba ngàn, Nó không thi u v t chi h t, ch ch a có
t cái nhà v i m t mi ng t nho nh mà cho an thân. N u ai mu n c i nó, mà ch u
mua cho nó m t cái nhà, thì ch c nó vui l m.

28
- Tr i i! N u cô Hai bu c mua m t cái nhà l u theo ng Norodom9
, giá áng
ba b n muôn thì ai mua n i.
- B m, không. Nó không có huy v ng cao quá nh v y. Thu nay nó th ng ao
c có m t cái nhà bánh ch mi t Phú-Nhu n, ho c Bà Chi u, giá l i vài ba ngàn v y
thôi, ch mu n nhà l u làm chi.
! Mu n nh v y thì có l c.
- Mà tôi coi ý nó, h nó ng ai thì nó bu c ph i làm hôn thú phép m i c.
- Cha ch ! Bu c g t d hôn!
- B m, n u l y ch ng mà không có hôn thú thì thành v ngày v b a, x u h nó.
- Cô Hai nói c ng ph i, song v ch ng n u b n ch t nh n ngh a là h n, ch không
ph i có hôn thú r i m i ch c.
Hai ng i nói chuy n t i ó, k cô Hai Ph c tr vô, ba ng i ng i n, àm lu n
i hai gi khuya quan c Ph m i v ng .
a quan l n ra kh i c a r i, hai ch em th ng th ng b c vô, Ba Có nói nh v i
cô Hai Ph c r ng: “Cá mê m i quá! Không thoát kh i âu!”
9
ngày nay i l Th ng Nh t

29
XIV
ÁI TÌNH V I KHÁCH A TÌNH
B a sau l i 4 gi chi u.
Ông C Võ Phi Hùng ng i xe kéo ch y l i ghé ngay c a cô Hai Ph c. Ông m c
t b Tây b ng n en, ch n mang giày vàng, u i nón xám. Ông ngó s nhà, day
i bi u xa-phu ó mà ch , r i ông b c vô c a ngõ.
Cô Hai Ph c ng i trong nhà dòm ra ngó th y ông, thì cô lính quýnh ch y vô bu ng
kêu Ba Có mà nói r ng: “Ch Ba, ch ba, c u Hai Hùng lên kia kìa, tôi nói hay l m!”
Ba Có châu mày áp r ng: “ D hôn! C u Hai Hùng lên thì lên, ch chuy n gì mà
lính quýnh nh v y. H m nay qua trông g p c u, mà không có d p g p c. Nay c u
mang m t t i ây thì may cho qua l m. Em ra m i c u ng i i, qua b n áo r i qua s
ra nói chuy n v i c u ch i”.
Cô Hai b c ra chào ông c Hùng, r i m i vô sa lông mà ng i. Ông C ngó cô mà
i, mu n nói chuy n v i cô, song m c cô l ng x ng kêu b i kêu b p n u n c, ch trà,
nên ông nói không c.
Ba Có b c ra h i r ng: “C u Hai, c u còn nh tôi hay không? N m tr c tôi m i
u l i nhà ng tôi nói chuy n sao c u không l i, còn bây gi không m i mà c u l i tìm
i ây?”
Ông c Hùng d d m t chút r i áp r ng:
- Ph i h i tr c Cô Hai không còn nhà d ng ph tôi n a, ch em cô v ch
nuôi, r i ch d t cô mà ón nói chuy n v i tôi ó ph i hay không?
- Ph i. C u còn nh h . a! mà nghe nói c u i Tây h c, c u thi u c nh n, tôi
kêu b ng “ông c ” m i ph i ch . Th a ông c , không bi t t i sao h i tr c ông c tác t ,
i l i tr n i Tây, không c m t l i ph i qu y v i con Hai v y?
- H i nh kh d i nên làm b y, b i v y l n khôn r i tôi n n n, nên tôi m i n
ây.
- Ch không ph i h i nh ông th y ph n con Hai hèn h ông coi trinh ti t c a nó
nh c a con trâu ho c con heo, không có giá tr gì, ông ch i cho ph tình r i ông b , bây
gi ông th y nó c giàu sang, có xe h i, có h t xoàn, nên ông ráp l i mà làm nh c nó
a.
- Ch nói nh v y thì ch coi tôi ti u nh n quá!
- Tôi ph i l y cái thái c mà oán cái thái m i ch sao.
- H i nh kh d i nên làm b y. Bây gi l n khôn r i, có l nào còn làm nh v y
a.
- Cây b n mình tr ng dù m y m i n m nó c ng là cây b n hoài, ch có ph i l n
i nó thành cây ào hay cây gì c âu.

30
Cô Hai Ph c b c l i rót n c trà mà ãi khách. Ông c không tr l i v i Ba Có
a, ông ngó cô Hai mà h i r ng:
- H i ó cô có ch a thi t hay sao cô Hai?
- V y ch có ch a gi là có ch a th nào?
- Té ra cô có ch a thi t. V y mà cô sanh con trai hay con gái. a nh bây gi có
trong nhà cô hay không, cô kêu nó ra ây coi m t chút c hôn?
- Tôi sanh con trai mà nó ch t r i.
- Sanh c bao lâu r i nó m i ch t?
- Sanh ra r i nó ch t li n.
- R i d há!
Ba Có ch n mà h i r ng:
- T i sao mà ông l i nói r i? May l m ch . N u th ng nh con s ng thì con Hai
y chi mà nuôi nó?
- Th ng nh nó là d u tích c a tôi v i cô Hai. Tôi nói r i là vì nó ch t là m t cái
u tích y.
- Ông quí tr ng cái d u tích ó l m hay sao?
- N u tôi không quí tr ng, thì tôi tìm n ây làm chi.
- Ông nói nh v y, con Hai nó còn phi n nhi u h n n a. Ông mu n c ph n
ông, còn ông không k ph n nó chút nào h t. Ông có bi t cái a nh y là u nh c nhã
a con Hai hay không, mà nó ch t ông l i nói r i?
- Tôi bi t l m ch , b i tôi bi t, nên tr v n c, tôi th m cha m bà con r i, tôi l t
t tìm cô hai ây?
- Tìm chi v y?
- Tôi tìm ng bàn tính v i cô Hai mà chu c cái l i c a tôi ngày tr c.
- Ông mu n chu c l i, v y mà ông làm cách nào, âu ông nói nghe th coi?
- Cô Hai mu n cách nào tôi c ng v ng l i theo h t th y.
- Theo thái ng i quân t , h mình làm ô danh x ti t m t ng i n bà, thì
mình ph i c i cô ta làm v , ng r a s ch s nh c nhã c a ng i ta ó. Ông làm ô danh
ti t con Hai, r i ông b tr n m t, bây gi ông tính chu c thì ã tr r i.
- Làm d u tr c ng còn h n là không làm.
- Ông b ng lòng c i con Hai hay sao?
- Tôi tính nh v y, nên tôi m i n ây.
Ba Có v i cô Hai Ph c nghe m y l i u ch ng h ng ngó v i nhau trân-trân,
không nói c n a.
Cô Hai Ph c c m xúc quá, nên cô a n c m t mà nói v i ông C r ng:

31
- C u có hay vì c u b em, nên thân em l u l c phong-tr n, em ã có t i hai i
ch ng khác hay không?
- Tôi không hay. Mà tôi t ng n u m y n m nay cô l u l c phong tr n, thì cái t i
a tôi càng thêm l n, nên tôi c n ph i chu c t i y cho g p h n n a.
- Tôi h l m. Tôi âu x ng áng làm v c u. Xin c u ng có nói t i chuy n ó.
Ông C Hùng ng i bu n hiu. Ông ngó s ng ra ngoài sân m t h i r i ông h i cô
Hai r ng: “M y l i cô m i nói ó là thi t tình hay là gi n l y mà nói v y cô Hai?”
Cô Hai cúi m t mà áp r ng:
- Em nói thi t tình, ch không ph i em gi n nên em nói l y v i c u âu.
- N u cô nói thi t tình, thì tôi xin áp v i cô r ng: “Cô t xét mà cô bi t cô không
ng áng làm v tôi, y là cô x ng áng làm lung l m. i tôi t ng th y có nhi u
ng i h làm l m vi c t i b i mà h không t xét, h c vinh m t vinh mày, h t ng h
ng áng, r i thiên h h dua b c ng hùa nhau cho h là x ng áng, nh ng ng i y
i thi t không x ng áng làm v tôi.
Cô Hai li c m t ngó ông c mà c i.
Ba Có châu mày, coi b không vui. Ch ta không mu n cô Hai Ph c nghe
nh ng l i thâm tr m và tình t c a ông c n a nên ch ta h i ông c r ng:
- Ông h c ã thành tài r i, bây gi ông tr v quê h ng, ông tính làm vi c gì?
- Tôi ch a tính làm vi c gì c, b i vì tôi v tôi hay vi c nhà c a tôi l n-x n l m,
mà lúc n y ông thân c a tôi l i au nhi u. th ng th ng tôi lo s p t vi c nhà cho yên,
i tôi s tính b làm n.
- Ông c bà c còn song toàn hay không?
- Bà già tôi m t r i. Tôi i Tây có m t n m k nhà bà già tôi m t.
- Ông có anh em c m y ng i?
- Tôi là con m t, không có anh em nào h t. Vì cha m tôi ít con ít cháu, nên qua
bên Tây tôi suy ngh l i, tôi n n m v i cô Hai ã có thai nghén, mà tôi b cô tôi i v y là
thi t b y l m, l thì th y Ba khuyên tôi ph i nán l i mà nhìn nh n con tôi s i m i ph i.
y n m nay tôi n n n bi t ch ng nào, b i v y v t i ây r i tôi mu n ki m cô Hai
ng h i th m vi c ó. Hôm ó tôi g p cô d i nhà d ng ph mà vì có cô v i d ng tôi
ó, nên tôi không dám nhìn cô, mà c ng không dám h i th m vi c cô ch a. Thi t bây
gi tôi m i bi t nhà tôi vô ph c, nên tr i t m i khi n th ng con c a tôi không còn.......
Ông C nói t i ó r i ông a n c m t, b bu n th m n n n lung l m.
Cô Hai nh chuy n c , th y b c a ông c , thì cô ng lòng nên cô c ng ch y
c m t.
Ông c ng i nói chuy n h n m t gi ng h , r i ông m i t mà v . Khi ra t i
a ông day l i mà nói v i cô Hai r ng: “Ông thân tôi au nhi u, nên t i nay tôi mua

32
thu c r i khuya nay tôi ph i v d i Cái V n. ít ngày ông thân tôi m nh gi i r i tôi s
tr lên tâm s c a tôi cho cô Hai nghe”.
Ông i r i, Ba Có c i g n mà nói r ng: “ N u ai c c c m h i thi tuy n nh n
tài mà sung vào cái “ng ch m àng”, thì ch c ông c Hùng s chi m th khoa”.
Cô Hai Ph c châu mày h i r ng:
- Ông C nói l i nào c ng chánh áng, mà b ông c ng n n n thành th t l m, sao
ch l i cho ông là th ng m?”
- Em còn ph i h c nhi u n a m i c. Em ch a bi t l ch duy t nh n tình, em
ch a bi t coi t ng m o, em ch a bi t cân l i nói. Qua bi t ch c n u không có qua ki m
ch , thì ngày nay em ã làm v c a th y ký Cao, b ng con cho bú, b ng r i ch , vô b p
u n, m i tháng n 20 tây thì vô ti m c m , ch làm sao mà trong nhà có b c ngàn,
t xoàn eo y mình, b c ra c a thì có xe h i, mà nay mai ây l i còn c làm “Bà
n c” n a.
- Oái ! Ch ng có nói chuy n ó mà! K c c quá, ai mà ch u!
- Nói cái gì mà không ch u?
- Nói chu ên quan c Ph ó. ng l n tu i, ng áng cha c a em, ai mà ng ng
cho c.
Ba Có nghiêm s c m t, ngó s ng cô Hai, coi b ch ta b t bình, song ch ta li n
i gi n thành vui mà nói r t êm ái r ng:
- Em kh qúa! Ch ng già nó m i c ng nhi u ch .
- C ng hay không thì ch a bi t, mà ch ng già v tr i chung v i nhau coi nh
cha con, m c c quá.
- M c c n i gì? Mình nh mà h kêu làm “Bà l n” m i vinh vang ch .
Cô Hai c i r i b i vô phòng mà n m không cãi n a.
i l i Quan c Ph Th n c ng l t qua nhà cô Hai Ph c mà ch i. Ba Có ti p
c ân c n. Cô Hai c ng chào h i vui v , song b a nay cô dè d t nghiêm ch nh, không
nói gi ng l l i, không ra dáng trêu b o nh m y l n tr c. Quan l n d y cô n ch i, thì
cô c ng v ng l i, song ti ng n nghe không th ng tr m, gi ng ca nghe không c m xúc
a.
Cô Hai Ph c dè d t ch ng nào thì ng n l a tình c a Quan c Ph l i càng l ng
y ch ng y, nên ngài c qua hoài, mà có b a Ba Có l i ki m c i ch , cho ngài
thong th mà nói chuy n v i cô Hai.
a chúa nh t k ó, hai ng i con gái l n c a Quan c Ph , là cô C m Tú và
Cô C m Nhung, v nào ch ng n y u t t u v ây th m cha cho bi t nhà m i. Ng i
con trai l n v i m y a em nó c ng có nhà m t. Quan c Ph m ng r , d y
ng i dâu l n i ch mua th t cá bánh trái v d n ti c ng cha con n u ng vui ch i v i
nhau m t b a.

33
Ch ng n c m r i, cô C m tú là gái l n u lòng, m i m l i nói v i Quan c
Ph r ng: “Th a cha, con m i nghe nói t hôm d n nhà v ây mà , cha hay qua l i cái
nhà m t bên ây mà ch i hoài. Th a cha, cha ã tr ng tu i r i, mà cha lân la ch nh v y,
n bè trong nhà nó x m xì, coi không c l ch s , mà m y a em nó c ng bu n n a.
u cha có bu n thì cha i à L t, V ng Tàu ho c i thiên, thích mà ch i, ch
ch i chi cái ch ó”.
Quan c Ph n i gi n, ngài m t tr n m t mà nói r ng:
- Bây gi m y d y khôn tao, ph i hôn C m Tú?
- Th a, con âu dám. Con nói chuy n ph i qu y trong nhà cho cha nghe v y thôi
ch .
- i l t ng c r i, nên con nó d y khôn d y d i cho cha nó ch ! lân c n thì
ph i làm quen v i nhau. Ng i ta là ng i úng ng t t , tao t i lui nói chuy n ch i,
sao bây l i b t l i tao?
- Th a, không ph i con b t l i cha. Con nói cha g n g i ng i nh v y thì thiên-
h chê c i ch .
- Tao ch i, m c m gì h mà h chê c i? Sao mà h c i ?
u Lê Nh Tiên, là con trai th ba c a Quan c Ph bèn ti p v i ch mà áp
ng:
- Th a cha, con bi t t i nó không t t.
- Sao mà không t t. Ng i ta giàu có sang tr ng, con dòng cháu gi ng, sao bây
dám nói ng i ta không t t.
- Th a, con bi t rõ hai ch em cô hai ó là ph ng buôn h ng bán ph n, song h
gi t cách cao, h làm b m t quí, ng h l t da ng i ta cho hãm ó cha.
- Cha ch ! Ng i ta nh v y mà bây dám kêu ng i ta là ph ng buôn h ng bán
ph n ch .
- Th a, i n y h qu quy t l m. B n buôn h ng bán ph n th ng l u nó c ng
n nhà t t, nó c ng s m xe h i, nó c ng eo h t xoàn, nó làm sang tr ng nh v y nó h i
ng i ta m i sâu.
- Bây ph i bi t, cô Hai ó cháu c a m t quan tri ph Hàm, ch không ph i b y
âu.
- Th a, ph i. Cô là cháu c a m t quan tri ph hàm, mà con bi t h i tr c cô làm
cho m t th y ký l c Xã tây ph i th t h ng, sau cô làm m t ng i Mái Chín tiêu h t s
nghi p ph i tr n v tàu. Cha t i lui ch i v i nàng nh v y thì còn gì danh giá c a cha.
- Tao bi t h t, tao làm quan t t b c, tao ã hai th tóc trên u, có l nào tao d i
n bây sao, nên bây d y tao. Tao ngh l i thi t tao vô ph c. T nh chí l n tao ng i
khòm l ng chai ít, làm cho có ti n mà nuôi bây, ngày nay bây nên vai nên vóc, tao già
ph i h i h u d ng lão trong ít n m r i có xu ng l . Tao bu n tao ki m ng i bi t l
ngh a ng nói chuy n ch i cho gi i khuây. Bây không v a lòng, bây ra r p v i nhau mà

34
ki m chuy n b t l i tao. Tao hi u r i, bây th y tao già r i, không làm m i cho bây c
a, bây mu n i tao i nên bây m i sanh chuy n nh v y. Tao không c n bây âu,
bây ng có l p l ng, ph n c a tao thì tao bi t t x , bây kh i lo. r i bây coi.
Quan c Ph th l nh ng l i oán trách nh v y r i ngài b i ra ngoài tr c,
ch ng tay lên lan can, ng bu n hiu. M y ng i con c a ngày, t l n chí nh , u nhìn
nhau ngh n ngào, không dám h môi n a.
n x Quan c Ph thay i áo qu n r i kêu xe kéo mà i. M y con không dám
i ngài i âu. Hai chàng r th y gia o xào-xáo, không vui gì mà ch i nên d t v v
li n.

35
XV
C M NH C A ÁI TÌNH
ng h g 9 gi . Ba Có v i cô Hai Ph c ng n m t i b ván lót phía trong nhà
mà c nh t trình, th y có m t t báo có ng tin ông c u Ngh vi n a h t Võ Phi
Thành là thân sanh c a ông Lu t khoa C nh n Võ Phi Hùng, Cái V n ã m t l c, cu c
ng chung c hành ngày 24, r t long tr ng.
Cô Hai Ph c hay tin y thì cô th dài mà nói r ng: “ Té ra c u bây gi c ng m
coi luôn v n l n cha nh tôi v y!”
Ba Có châu mày ngó cô Hai, k nghe ngoài th m có ti ng giày i vô, ch ta l m
m ng i d y thì th y Quan c Ph Th n y ph c àng hoàng, kh n en áo dài, xâm
xâm b c vô c a, Ch ta l t t ti p chào. Cô Hai c ng ng i d y chào m ng.
Quan c Ph ng i t i sa lông, b t ng nghi m ngh không nói pha l ng, không
vui c i nh m y l n tr c. Cô hai c ng i bên ván mà coi nh t trình, ch cô không qua
sa lông mà nói chuy n v i khách.
Ba Có l ng x ng kêu b i ch n c, ch ng ch ta th y cô Hai ng i riêng m t mình,
thì ch ta nói r ng: “Con Hai thi t là t quá, tôi m c lo n c nôi, nó không thèm qua h u
chuy n v i quan l n ch ”.
Cô Hai th y quan c ph ngó cô, thì cô buông t nh t trình xu ng r i b c qua
sa lông mà ng i. Ba Có rót n c m i khách r i h i r ng: “B a nay quan l n i n ti c
âu hay sao mà ch ng n y quan l n còn b n l n?”.
Quan c ph th dài mà áp r ng:
- Tôi gi n m y a con tôi, nên tôi b tôi i ch i t h i x n bây gi . Tôi ghé
i nhà hàng tôi n c m r i tôi v ây.
- M y c u m y cô làm u chi trái ý quan l n, thì quan l n qu trách r i thôi,
quan l n gi n h n làm chi. Quan l n tr ng tu i r i, mà quan l n gi n, thì quan l n n
không ngon, ng không an, s e sanh b nh ch .
- Th con i nay nó b t ch c thói gì âu không bi t, nó nói h i khôn ngoan
mình ch u không n i, làm sao mà không gi n sao c.
- B m quan l n, i nay m y c u tân h c, m y cô thanh niên, h t -do l m, h
mu n làm th nào h làm, h không k l ngh a, h không c n o c gì h t. Cái phong
trào nh v y, mình ph i ch u, ph i nh m m t co tay mà cho l n sóng y a r i t p
vào âu hay ó, ch bi t làm sao.
- Cô Ba nói nh v y ngh c ng ph i. R i g p cái i kh n n n nh v y, vi c qu y
mà thiên-h h g p nhau cho r ng ph i còn vi c ph i thì h l i r p nhau cho r ng qu y i
a, có m t mình mà d gì cãi cho l i h , chèo xuôi mái mát y là th ng trí. Ng t gì
mình nh m m t co tay trôi theo l n sóng, s e l n sóng nào không a mình t i cái
xinh p, mà nó y mình vào cái b n d -dáy m i kh cho ch .

36
- B m, quan l n lo xa quá! Tôi t ng cái b cái b n ó còn xa. Ng i tr ng tu i
nh quan l n hay là nh tôi ây ch c là không th y c. V y thì mình ch t r i, l p nh
gieo cái nh n nào, h s hái cái qu y, tr i k h , quan l n bu n gi n làm chi cho
nh c trí.
- L i cô lu n-thi t là úng ng. i nh v y mình lo cho l m c ng không n
ngh a gì, mà ph i lo cho m t. n con trong nhà, mà mình lo cho nó, r i nó tr l i nó cho
mình là ngu n a ch .
- B m quan l n, “nhi tôn t h u nhi tôn ph c”. Quan l n làm quan ã th ng t t
c, nay quan l n h i h u thì c lo an tâm nhàn tánh, thi n d ng tinh th n, làm cho chí
hoan l c, trí th nh-th i mà thôi, h i nào mà còn lo gia ình hay là xã-h i n a.
- T h i chi u t i bây gi , tôi c ng có ngh nh v y ó. N u con tôi nó bi t ph i
thì ch ng nói làm chi, ch nó mu n làm m t khôn h n tôi thì c n gì tôi ph i lo cho nó
a. Tôi mu n ki m m t ng i có c, có h nh, l i bi t yêu, bi t tr ng tôi, tôi k t b n
tr m n m r i ki m mua m t mi ng v n ho c trên Th c, ho c trên Lái-Thiêu, c t m t
cái nhà s ch s cao ráo, v ch ng v i nhau, tr ng hoa qu th , r i lúc tr ng thanh
th ng hoa, lúc gió chi u hái trái, say s a nhân thú, chan-ch a ái-tình v i nhau, coi danh
i nh khóm mây bay, coi cu c i nh tr ng hí k ch. Hai cô ngh th coi tôi làm nh
y có c hay không?
Ba Có li c ngó Cô Hai Ph c thì th y cô chúm chím c i, ch ta c ng c i mà áp
i quan c Ph r ng:
- - Cái c nh mà quan l n m i t ó là cái c nh phong-l u nh t. y là cái c nh
ng lai th gian, s b c v ng h u c ng khó mà t o ra c.
- - Thiên h h t o ra không c là vì lòng h còn mê danh l i. Ph n tôi ã chán
danh l i r i, nên tôi mu n làm nh v y ng cao h n thiên-h ch i.
- - N u quan l n làm c nh v y, thì thi t quan l n cao h n thiên h lung l m.
Ng t gì cái c nh quan l n t o ra thì d , còn ng i giúp cho quan l n n lòng n d mà
th ng cái c nh y tôi s quan l n khó ki m ch .
- Quan c ph Th n day qua ngó Cô Hai Ph c và c i và h i r ng: “S n có cô
Hai ây, cô ch u hi p v i tôi mà t o cái c nh b ng lai y nh tôi m i t ó hay không cô
Hai?”
- Cô Hai cúi u áp nhõ nhõ r ng: “ B m quan l n, ph n em quê mùa hèn h , em
không x ng áng mà chung h ng thú phong l u y v i quan l n”.
- Ba Có ti p mà áp v i quan l n r ng:
- - B m quan l n, con Hai nó ái ng i ph i l m. Ng i n-bà mà c làm b n v i
quan l n, thì ph i m t ng i v a có c, v a có h nh, v a có s c, v a có tài m i c.
Quan l n mu n h i th mà ch i, ch con Hai mà x ng áng chi.
- - Không. Tôi h i thi t ch , cô nói khiêm nh ng, ch cô Hai sao l i không x ng
áng chi.
- - Nó là gái ã có m t hai i ch ng r i quan l n quên hay sao?

37
- - Tôi nh l m ch . Cô Hai có m y i ch ng r i l i h i gì hay sao? Tôi ây có
ph i là trai m i l n lên hay âu. Tôi có t i 6 a con, tôi có cháu n i cháu ngo i h t.
Mình mu n t o cái c nh gia ình nhàn l c thì v ch ng c n ph i ng tâm chí mà thôi,
ch có c n u gì khác n a âu. Tôi g n g i cô Hai h n m t tháng nay, tôi th y tánh n t
a cô tôi m n, tôi th y s c tài c a cô tôi th ng, nên tôi m i tính vi c tr m n m v i cô.
u cô Hai không ph tình tôi thì tôi nguy n, h tôi còn s ng th gian n y, thì cô Hai
c m n yêu, kính tr ng, sung s ng, thanh nhàn luôn luôn, mà tr c ngày tôi ch t
tôi c ng lo li u cho cô sung s ng mãn i cô luôn.
Cô Hai Ph c ng i tr -tr , cô không trã l i, mà cái s c m t cô c ng không l cái v
vui m ng chút nào h t.
Ba Có ngó cô hai, coi b ch ta b t bình
Quan c Ph nói ti p r ng: “Cô Hai n y, m y l i tôi m i nói ó là l i
vàng á, ch không ph i là l i qua ng âu. N u cô vui lòng ng tôi thì tôi làm hôn
thú phép, ch không ph i cô núp lén mà làm x u h . Tôi t thi t gia o c a tôi cho
cô hi u. Hi n bây gi ru ng t c a tôi m i n m có huê l i l i 10 ngàn gi lúa. Tôi h u
trí m i k 3 tháng tôi lãnh c 480$, tính ra m i tháng 160$. V b c g i b ng, v s tôi
cho vay, tính ra c ng c vài ch c ngàn. N u tôi c i cô r i thì tôi giao cái nhà tôi mua
ó cho s p con tôi , tôi c ng giao h t s ru ng t c a m chúng nó ng b cho chúng
nó chia nhau mà h ng huê l i. Còn ph n ru ng tôi ng b , huê l i 3000 gi , thì tôi gi
tôi xài. Tôi s mua m t mi ng v n, cô mu n ch nào tùy ý cô nh, r i tôi m n c t m t
cái nhà ng v ch ng mình mà th ng hoa th ng nguy t, khi ngâm phú, khi n ca
quên h t s i, lánh xa danh l i, mình thoát vòng tr n t c ch i m i có thú v ”.
Cô Hai Ph c c ng ng i làm thinh.
Ba Có th y v y mà r c áp r ng:
- Quan l n có lòng th ng t ng con Hai, thì nó mang n quan l n l m ch . Ng t
không bi t m y cô m y c u có ch u hay không?
- i chúng nó ch u hay không ch u m c k chúng nó. Tôi thu c dân Langsa, v tôi
ch t, tôi có quy n c i v khác, s p con tôi có cách nào mà c ng tôi c.
- u quan l n li u vi c nhà c, quan l n mu n bi u con Hai hi p v i quan l n và
gây cu c phong-tr n tr m n m, thì nó ph i v ng l i quan l n, ch âu dám cãi. Tuy h i
tr c Mái Chín Ngánh i nó thi t là t t , nh ng mà Mái Chín là ch ch khách, s t
c a y sao b ng cái tình tri ng c a quan l n. y v y h quan l n c i nó, thì t nhiên
nó ph i t n tâm mà ph c s quan l n.
- Quan c Ph vu t râu, mi ng c i ng n ngo n mà h i cô Hai Ph c r ng: “Sao cô
không nói ti ng chi h t v y cô Hai? Tôi tính nh v y mà cô có vui lòng hay hôn?”
Cô Hai Ph c du d m t chút, r i cô ngó ngay quan c Ph mà nói r ng: “B m quan
n có lòng th ng em thì em c m n quan l n nhi u l m. Ng t vì em không th v ng l i
mà k t tóc xe t tr m n m v i quan l n c”
Quan c Ph ch ng h ng, Ba Có gi n m t, m t ngó cô Hai l m l m.

38
Quan c ph day qua h i cô Hai m t cách r t nh nh êm ái r ng:
- i c nào mà cô chê tôi, âu cô nói thi t cho tôi bi t m t chút coi?
- m quan l n, ng i n b c quan l n mà em còn chê n i gì. Ch ng nh ng là em
không dám chê, mà em ngh ch ng có ch nào chê c. Quan l n tính c i em, quan
n làm hôn thú phép, mà l i còn tính làm cho thân em sung s ng tr n i. Em ng
quan l n, em nh cái th m lây mà em c cái sang tr ng giàu có, làm sao mà em chê
c.
- Cô bi t nh v y mà sao cô còn d c-d c không ng?
- m quan l n, em không ng quan l n c là vì tr i khi n em ã n ng tình v i
t ng i khác r i. N u em mê s sang giàu c a quan l n mà em ng b ng quan l n,
em s ngày sau em không tr n o làm v c, r i quan l n thí n tri ng v i em, mà
em l i áp cái thói gi -d i v i quan l n, d ng y ch ng kh i cái c nh phong l u tao nh
mà quan l n t ng t ng ó nó s thành cái c nh u-s u s nh c, càng h i h n n a. Em
n bi t em t thi t cái lòng c a em, t nhiên quan l n không vui. Mà em ngh thà bây
gi bu n m t chút, r i ngày sau kh i bu n nhi u.
Quan c Ph v i Ba Có nghe m y l i c a cô Hai thì ng i bí-s , c hai u
t, ng i u t vì d dang gi c m ng tình, k m t vì phá ho i công phu g y d ng.
Quan c Ph ng i l ng thinh m t h i r i ngài ng d y t mà v . Ch ng
ra t i c a ngài day l i mà nói r ng: “Cô Hai cô ã nói nh v y, thì tôi không dám nói
ti ng chi i n a. Tôi ch xin cô nên nh r ng tôi s n lòng ch cô luôn luôn; ngày nào cô
i ý thì cô c cho tôi bi t”.
Cô Hai cúi u mà nói: “C m n quan l n”
Nãy gi Ba Có có gi n b y gan, nh ng vì có quan c Ph ng i ó, ch ta
không phát bi u cái lòng gi n ra c. Bây gi ch ta th y cô Hai ng m t mình tr c
t ch ta, thì ch ta d n n a không c, l a giân ph ng-ph ng, quên h t l ngh a tao
nhã, nên s tay trong m t cô hai mà nói r ng: “M y là ngu! Tao ngh l i thi t u ng
công tao nuôi d y d m y không bi t ch ng nào! Ph i tao dè nh v y thì ngày tr c tao
có em v nuôi d ng làm chi, tao cho m y i n mày. kh n n n! Mình ra công
p t ng cho nó làm “Bà c Ph ” ch ng c r i, nó l i xô m t cái, làm cho h h t
công nghi p c a mình!”.
Cô Hai Ph c té ng i trên m t cái gh , cô và khóc và áp r ng:
- Xin ch Ba tha l i cho em. Vì cái tình c a em i v i c u Hai Hùng n ng quá, d u
c làm bà vua i n a em c ng không ành b c u.
- Tao ã có nói v i m y nhi u l n; thiên h u gi d i h t th y. Thói i và lòng
ng i ch ng có chút chi là thi t. y v y mình ch ng nên th ng ai, b i vì có ai th ng
thi t mình âu mà mình th ng h . Tao ã d n nh v y mà sao m y còn th ng th ng
m ó?

39
- T i tr i khi n nh v y, em bi t làm sao! Ví nh c u Hai ph b c em thì có l em
i quên c c u. Ch c u còn theo quy n luy n v i em, thì làm sao em b c u mà l y
ch ng khác cho ành.
Ba Có l c u, ng i d a ng a trên cái gh canapé mà than r ng: “Cái hy v ng c a
tôi ã tan r h t r i! Ôi cái th gian n y tôi còn cái m c ích nào âu!”.
Cô Hai khóc mà nói r ng: “Xin ch Ba tha l i cho em. T i cái tình c a em n ng
quá, ch không ph i em c ý ngh ch v i ch ”.
Ba Có ng i suy ngh , n c m t ch y r ng-r ng. Cách m t h i lâu ch ta th dài
mà nói r ng: “V y m i bi t m i ng i u có m ng s riêng. Cái m ng c a em ph i l y
ái tình, d u làm th nào c ng không tránh kh i c. Qua th ng em qua h t s c lo
u em, mà c u không c thì thôi, ch bi t làm sao. C ng vì lo c u mà m y n m nay
qua mang t i ác nghi t v i i nhi u l m. ã bi t thiên h ác nghi t v i qua tr c, nên
qua m i m n tay em ng tr , tr nhi u, b i v y qua n n n h t s c. Qua t ng t rày
qua ph i tu m i c, tu tr c làm sao tiêu hao các t i ác nghi t c a qua m y n m nay,
sau cho kh i th y thân em l y v ái tình ngày sau n a”.
Cô Hai c m ng nên cô khóc r m r t.
Cách ít ngày sau ông C Võ Phi Hùng m c tang n nhà th m cô Hai Ph c.
Hai ng i nói chuy n nh nh v i nhau m t h i lâu r i ông C t mà v , cô Hai tr vô
bu ng mà trang m r i lên xe h i mà i. Ba Có không h i cô i âu song ch ta ng
ngó theo xe mà m t coi bu n b c l m.
n khuya cô Hai tr v nhà, ng i b i ra m c a. Cô b c vô nhà không th y Ba
Có, cô h i ng i b i, m i hay h i chi u Ba Có b áo qu n vô va ly r i kêu xe kéo mà i
không nói i âu, mà c ng không nói i ch ng nào v .

40
XVI
C M NH C A TÌNH YÊU
Ông H i ng Võ phi Thành không ph i là nhà c phú. Ông nhà th , là m t cái
nhà ngói c mèm, c t theo ki u x a, r ng minh-mông mà th p th i t i mò. S s n c a
ông thì ch có 40 m u ru ng H ng h a ông n huê l i v i 150 m u ru ng ph n th c c a
cha m chia cho ông h i tr c, mà ông ch i b i bài b c nên m c n h n 30 ngàn ng.
Ông tr không n i, ch n ki n thì hành phát mãi h t 150 m u ru ng c a ông ng b .
Tuy hai ng i em c a ông ra tr c Tòa u giá mà mua ru ng y l i, mà Ph T ng mua
50 m u, th y Cai T ng Lung mua 100 m u, và hai ng i có h a s l i cho ông làm n,
nh ng mà ông bu n r u, nên mang b nh mà ch t.
Ông C Võ Phi Hùng t ng táng cha xong r i, ông ki m m gia tài ch ng còn chi
t, ch cái nhà th , góp huê l i 40 m u ru ng H ng h a, ng cúng qu i ông bà mà
thôi. S nghi p y không x ng v i tài h c c a ông, mà c ng không gi ng cái ý c a ông
ng thu nay, b i v y ông b i r i, ông tu t lên Saigon than th v i cô là bà Ph T ng,
i i ki m cô Hai Ph c mà t tâm s .
Ba Có ã i bi t tích, mà Cô Hai Ph c không mu n g n quan c ph Th n n a,
nên cô bàn tính v i ông C Hùng, m n m t c n ph l u ng t , phía sau có
nhà xe h i, r i d n v ó mà .
Ông C Hùng òn v i v ch ng ông Ph T ng m n m t ngàn ng b c, nói
n ng m phòng làm phó tr ng s . V ch ng ông Ph T ng s n lòng mu n giúp
cho cháu l p thân, nên nghe cháu h i thì cho li n, không d d chút nào h t.
Nh có s b c y nên ông C Hùng v chung v i Cô Hai Ph c ông kh i b ng
th n. Ông m n th làm m t t m b n ng kh c ch :”Võ Phi Hùng, lu t khoa C
nh n, Bi n s phòng” óng tr c c a, ông ng l i rao trong báo nh t trình mà
khuyên ng bang ai mu n ki n cáo u chi thì n-tr ng cho. Ông l i xin ph bút v i
t t nh t báo, ông vi t m t bài lu n v hoàn-c u th i s .
Ông C Hùng v i Cô Hai Ph c nh tình v ch ng, m i bu i chi u ng i chung
xe h i i ch i, có êm d t nhau i coi hát bóng, ho c ra nhà hàng ng i u ng r u, không
e l , không núp lén chi h t.
Bà ph T ng th y nhà c a anh mình suy s p, mà nay cháu mình h c gi i, có b ng
p c -nh n, thì bà có ý mu n ki m con gái nhà giàu cho sang tr ng mà làm mai, ng
cháu mình nh nhõi ngày sau. Bà ch a ki m c, k nghe ông C hùng ã nh p c c v i
cô hai Ph c, thì bà t c gi n, t ý mu n òi s b c cho m n và không thèm nhìn bi t n
cháu n a.
Ông Ph theo can ván bà, ông nói r ng có l ta c n duyên ông tr i nh, nên hai
tr tr c kia ã quen nhau, r i bây gi m i h i hi p. Hu ng chi Hai Ph c bây gi c ng có
c muôn, d u k t duyên v i c Hùng, ngh c ng ch ng kém gì. Bà ph ngh c ng là
ng i th “th n kim ti n” nh ch ng nên nghe ch ng nói nh v y thì bà cho là ph i, song

41
bà mu n cháu bà có v giàu h n n a, nên bà không h t gi n, bà nh t nh không n nhà
cháu.
Ông c Hùng và Cô Hai Ph c v i nhau thi t là tâm u ý h p, trai say b i tình
sâu th m-th m, gái quên thói b c b o ngày x a. Có êm ng yêu vì s c, ng m n vì
tình, ông C nh c l i chuy n c , r i ông h i th m cô hai v s ch a. Bây gi cô hai
ch ng còn phi n trách chi n a, b i v y cô t thi t s vi c c l i cho ông c nghe. Cô nói
thi t cô sanh con trai, song lúc y cô phi n ông c b c-b o v i cô nên cô không thèm k
n con, cô nghe l i Ba Có mà i con v i m t ng i giàu mi t v n, cô l y m t ngàn
ng b c. Cô không bi t ng i giàu y tên là gì, nhà c a âu, mà cô c ng không bi t
i ó cô t tên cho con c a cô là tên gì. Còn a con gái c a ng i ta mà cô b ng v
thì b a sau Ba có em cho nhà m côi trên Tân- nh, t y n nay cô không th y m t
a, nên cô không bi t còn hay là m t.
N u ông C Hùng có ý mu n tìm con, thì nói bao nhiêu ó có l ông tìm c r i.
Ông h i cho k l i mà xem cô hai Ph c sanh ngày nào r i ông vô Cholon mà xin coi b
sanh; ông d h t nh ng ng i sanh con gái ngày y t i nhà b o sanh thì ông tìm ph i ra.
i ông c mu n h i cho bi t v y thôi, ch ông không có ý tìm con, nên câu chuy n x a
i ó thì d t, hai àng không ai l u tâm v vi c y n a.
Tuy ông C Hùng lo làm vi c không ngh , ông m u th n y, ông tính cách n , ông
làm c ng ra ti n nhi u, song s ti n ông làm ra không b ng s ti n ông n xài, b i v y
trong vài tháng m t ngàn ng b c c a v ch ng ông Ph T ng ã tiêu h t.
ã k t v ch ng thì ch ng còn riêng t chi n a. Cô Hai ph c có m y ngàn ng
n, h h t ti n xài thì cô châm vô, trong ít n m m y ngàn ng b c ó c ng tiêu hao
luôn, r i cái xe h i c ng tiêu, r i nh ng nh n h t xoàn r i d n d n c ng c m bán.
V ch ng chung ch trót 12 n m, có khi vui, có khi bu n, có khi d xài, có khi
túng r i; nh ng tài v t cùng là n trang c a cô Hai Ph c bây gi ch còn có m t ôi bông
tai h t xoàn cô eo ó là d u tích th nh th i c a cô mà thôi. Tuy v y mà cô không ti c,
cô không phi n, mi n sum h p v i ch ng, d u h t múi c ng ph i c n làm hai mà chia
cho nhau cô c ng vui v .
M t bu i s m m i, Bà Ph T ng sai con trai là Gia Trinh ra ki m ông c Hùng mà
cho hay r ng chú c a ông là Cai T ng Lung ch t và khuyên ông ph i l p t c vô mà i v i
ch ng ông Ph v Cái V n ng lo vi c t ng táng. Cô Hai Ph c mu n nh n d p y mà
ra m t v ông c v i bà con nên cô xin theo. Ông c không cho, r i ông i m t mình vô
u kho hi p v i cô d ng mà v Cái V n.
Ông c i t i 10 ngày ông m i v , mà ch ng v nhà khí s c ông khác th ng, coi
d ng nh ông ang lo l ng m t vi c gì quan h l m v y.
i l i cô Hai to nh ông. Ông l ng thinh m t h i r i ông áp r ng:
- Vi c nhà c a chú T ng l n x n quá, không lo sao c. Chú có hai v , sanh hai
dòng con. Thím l n m t r i, l i 3 ng i con gái, hai ng i l n ã có ch ng, còn ng i
nh h n h t ã 20 tu i r i mà ch a có ch ng. Thím nh còn s ng, thím l i sanh c m t

42
a con trai, mà nó m i 17 tu i, còn i h c, nên ch a có v . Gia tài c a chú T ng l n
quá, m i n m thâu góp huê l i t i b n n m ch c ngàn gi lúa. Chú m t r i bây gi m t
àng là m y a con gái c a thím l n, m t àng n a là thím nh , ghìn nhau bên nào c ng
mu n chia góp huê l i, nên khó tính cho êm c.
- Có chi âu mà khó, hai dòng con có b n ng i, thì chia ph t gai tài ra làm 4 ph n
i ai lãnh ph n n y mà h ng thì xong ch n y.
- Ph i c nh em nói v y thì kh i lo. Ng t vì thím nh thím không ch u chia m i
khó ch .
- i sao mà thím không ch u?
- Thím có hôn thú b c nhì. Thím l y c thím là k m u h ch ng ch t thì thím
ng huê l i mãn i thím r i con m i c phép chia.
- Thím nói nh v y mà trúng lu t hay không.
- Trúng.
- u nh v y thì t i nghi p cho ba a con dòng l n quá.
- i v y nên m i r i trí ch .
- Sao anh không nói v i thím Ph , ng thím phân x giùm? thím T ng nh
thím t h t gia tài hay sao?
- Cô tôi có can thi p, mà cô bày m t vi c g t quá.
- Bày vi c gì mà g t.
- Cô tôi phân r ng: con dòng l n còn m t a ch a có ch ng; con dòng nh , là con
trai, mà c ng ch a thành nh. V y thì ph i h i b n-t c mà c ng i th h gia tài y,
i ch ng nào hai a nh thành nh r i s làm t t ng phân. Ng i th h coi thâu
góp huê l i, m i n m ph i xu t m t m mà c p d ng cho thím nh v i m y ng i con.
Thâu xu t âu ó ph i có s sách cho rành r . Ch ng l p t ng phân gia tài thì s huê l i
còn l i c bao nhiêu s chia ng cho m y ng i con.
- Thím ph phân nh v y thì công bình l m. V y mà thím T ng nh ch u hay
không?
- Cô tôi phân thì thím âu dám cãi. N u thím cãi thì té ra thím ngh ch v i b n t c.
Mình c ng hi u khi chú T ng t t h i thì vàng b c trong t s t thím tom góp h t. N u thím
ngh ch thì b n t c b i móc vi c y, thím ng i c ng không yên.
- u thím T ng ch u thì xong r i.
- y mà ch a xong. Cô tôi bu c tôi ph i lãnh làm th h , thì anh làm giùm cho
p em.
- Nghe nói h làm th h thì có n huê h ng 10 ph n tr m trong s thu và s xu t,
y thì l i ch có h i âu mà s .

43
- Ph i. Làm th h thì có huê h ng, l i có ti n t n phí cho m n ru ng và thâu góp
lúa ru ng n a. Gia tài nh v y m i n m mình ki m n m b y ngàn ng b c c.
- y thì làm ng ki m ti n mà xài.
- Em ng có xúi! Cô tôi còn bu c tôi m t u n a g t l m.
- Bu c u gì n a.
- Khó nói ra quá.
- Anh tính d u em hay sao? N u vi c y là vi c kia, không nên cho em bi t, thì xin
anh ng nói.
Ông c ngó Cô Hai mi ng c i ng n-ngo n. Ông suy ngh m t h i r i ông nói
ng:
- Không ph i là chuy n kín, song n u qua nói ra ch c em không vui.
- i i em ã n m mùi bu n và mùi vui h t r i, nên d u nghe vi c bu n em
ch ng bu n chi l m.
- d i Cái V n hi n bây gi có m t cô m i 28 tu i, cô góa ch ng, mà cô giàu
m. Cô Ph mu n qua c i cô y. Cô bu c tôi ph i ch u c i thì cô m i nói v i b n-t c
qua th h gia-tài c a chú T ng.
Cô Hai nghe rõ công vi c thì cô c i ng t. Cô ngó ông c mà nói r ng:
- Vi c nh v y mà anh s nói ra r i em bu n ch ! Em nghe thì em vui l m, ch
có bu n âu. Thím ph tính nh v y thi t là hay, anh th ng em, anh theo em 12 n m
nay, anh túng thi u c c kh quá. N u có ng i nào giàu có mà h ng anh, thì anh c ng
nên c i ng sung s ng t m thân m t chút.
- Em nói l y chi v y
- Em nói thi t ch . Anh là con nhà giàu, i h c thành tài r i, thì gia- o suy-s p,
anh không c h ng mùi phú quí chi h t. Thím ph th ng anh, nên tính nh v y là
ph i l m. Ph n em không ph i là ng i x ng áng làm v anh c. ôi ta yêu nhau,
nên hi p cùng nhau mà t m gây cu c th t gia m t lúc ch i. Nay anh g p d p l p thân, thì
anh ph i th a d p, ch ng nên b qua.
- Qua th ng em l m, nên qua không mu n ham giàu mà ph em.
- Em c ng vì th ng anh l m, nên em ph i khuyên anh hãy nghe l i thím ph
mà c i ch ó. Em th ng anh nên em mu n cho anh c giàu sang v i ng i ta.
- Em nói thi t hay là nói ch i? Có l nào em l i mu n qua b em mà c i v
khác.
- Xin em ng t ng em nh n bà khác, h th ng ng i ta thì c eo i
theo, d u th ng mà ph i h i ng i ta h c ng không k . Em không ph i nh v y âu.
u em không th ng ng i ta thì có l em m i quy t làm nên, làm t t cho ng i y mà
thôi.

44
Ông C hùng ng i suy ngh r i ông l i nói ch m-rãi r ng: “N u em c nh v y
thì em là m t ng i t t l m. D u sau qua c giàu có, qua ch ng h quên em, thôi,
i nay r i qua vô qua tính v i thím Ph coi”
Cô Hai Ph c b c l i v vai ông mà nói r ng: “Anh bi t nghe l i ph i c a em nh
y, thì em m ng c ng không bi t ch ng nào. Bây gi còn s m, m i 8 gi , thôi anh thay
ng i vô tính v i thím ph ph t cho r i, i t i mai t i m t làm chi mà m t thì gi .
Thím Ph ng mu n g p anh, v y thì anh ch ng nên thím Ph trông”.
Ông C Hùng c i r i i thay áo qu n mà i vô C u kho.
Cô Hai Ph c th y ch ng lên xe kéo i r i, cô bèn óng c a l i, r i vô bu ng mà
m, n c m t tuôn d m-d . Cái tình c a b n n-ông là v y ó hay sao? Th y mình có
ti n nên k t ngh a v ch ng, ch ng mình h t ti n th y ng i khác có ti n h n, mà b
mình mà theo ng i y. Ngh l i nh ng l i c a ch Ba Có nói th t là có lý: trong i n y
n n ông là m t b y gian x o gi -d i. Làm thân n bà mình ph i rèn thân úc trí cho
ng nh s n nh á, ng thèm th ng, ng bi t gi n, thì m i kh i b thiên h l ng
t. T i mình ngu d i, mình tin c y ái tình, mình mê cái tính x ng ôi v a l a, mình say
cái mùi ngh a c duyên x a, mê say n n i m t quan c ph xin c i phép, c t nhà
n c nh cho mình n , h a ch c b o b c cho mình sung s ng su t i, mà mình ph i
t. L i d t tình ch ba Có là ng i c u v t d y d mình, i theo ng i mình yêu cho
n n i h t vàng, h t b c, h t h t xoàn, h t xe h i, r i bây gi ng i y b mình, cái l i
y là l i ái tình, b i v y mình không oán trách ai c.
Cô Hai Ph c n m khóc m t h i r i ng i d y v n èn lên sáng qu c. Cô i r a m t,
u, d i ph n, thoa son. Cô ng ngay t m ki n l n mà xem dung nhan, r i cô l y t m
hình cô ch p h i cô do t gi i Hoa-Khôi s c p mà so sánh, thì cô th y hình bây gi và
hinh ngày tr c khác nhau r t xa. Bây gi da m t cô ã ùn nên không còn trong bóng
a, tóc cô ã r ng nên ch n tóc không ngay, mình cô ã m nên cái c h t tròn tr a. Cô
xem hình r i cô l c u, cô r a ph n chùi son cho h t cái v trang m. Nay ã 35 tu i
i, nhan s c l t phai, trang m làm sao cho b ng th i xuân xanh c.
Cô t t èn mà tr vô gi ng n m, n 11 gi khuya ông C Hùng v kêu c a. Cô
c ra m c a, th y ông c i ng n-ngo n thì cô c ng c i mà nói r ng :
- Anh vô tr l i, coi b thím Ph vui hay không ?
- Qua nói qua ch u, thì cô qua m ng l m.
- y thì tính ph t i cho r i trì hu n mà chi.
- Cô qua bi u sáng mai qua vô trong ng cô d t qua v Cái-V n tr c tính vi c
i v , sau tính vi c th -h luôn th .
- , h g p d p thì ph i làm s n t i !
- Qua còn lo m t vi c n y: qua c i v thì qua ph i v d i Cái-V n. Em trên
y em làm sao ?

45
- i ! Anh ng có lo cho em. Anh ph i lo vi c c a anh cho xong i mà. Ph n em
l m, th nào c ng c h t.
- Cô Ph bây gi cô th ng qua l m. H i nãy qua than túng ti n, cô l y 200 ng
c cho qua m n li n.
- i thím th y anh có lúa ph i sân, nên thím cho m n b c ch gì.
- qua chia l i cho em m t tr m ng nhà em xài.
- Thôi, thôi. Em có ti n. Anh c t h t s b c y mà dùng.
- Em ph i nh r ng qua v i em là b n tri-k , d u qua có v , ch qua c ng ch ng
quên em. H qua v Cái-V n thì ch t qua h t nghèo. V y thì lúc nào em có túng r i thì
em vi t th cho qua.
- Em r t cám n anh.
- Ông C Hùng x p h t qu n áo b vô m t cái r ng l n. Sáng b a sau, ông kêu xe
kéo mà ch vô C u-Kho. Cô Hai Ph c a ông ra c a, ch ng ông i r i cô c n r ng mà
nói r ng : “Thi t là th ng m !”.
Ngày y cô kêu cu-li ch h t c mà em ra l c-son mà bán, ch ch a qu n áo
mùng m n mà thôi. Cô c ng ki m ng i bán ôi bông h t xoàn. ôi bông y h i tr c
Mái-chín Ngành mua t i 1,200$ mà cho cô, bây gi cô bán có 900$. Cô mua m t ôi
bông nh 200$ mà deo . Cô bán c tom góp c 8 tr m r i. Cô chán ngán nhân-
tình thê-thái, cô h t mu n ch n phi n ba n a, nên cô nh t nh v Cai-L y c t m t cái
nhà lá nh ng mà lánh i.

Ho bieu chanh no doi - quyen nhi

Ho bieu chanh no doi - quyen nhi

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Viewers also liked

Viewers also liked (7)

Similar to Ho bieu chanh no doi - quyen nhi

Similar to Ho bieu chanh no doi - quyen nhi (14)

More from Kelsi Luist

More from Kelsi Luist (7)

Ho bieu chanh no doi - quyen nhi