1. HARMANLANMIŞ ÖĞRENME
ORTAMLARI
Kazım Enes AKKUŞ
Matematik öğretmenliği
Danışman DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL
KORUCU

2. HARMANLANMIŞ ÖĞRENME
• Teknoloji geliştikçe ve hayatımızda daha fazla
yer almaya başladıkça pek çok eğitimci
teknolojinin sunduğu olanaklarla öğrenme
performansını artırmak istemektedir.
Eğitimcileri daha verimli öğrenme ortamları
sunmak adına harmanlanmış öğrenme ortaları
tasarlamaya itmektedir. Çevrimiçi eğitim ile
yüz yüze eğitimi harmanlayarak bazı ihtiyaçları
karşılamayı hedeflemişlerdir. Bu hedefler;

3. • Kırsal kesimdeki öğrenme ortamlarına daha
çok olanak sunabilme
• Öğrenmeyi daha geniş bir zaman dilimine
yayma
• Öğrencilere yaşam boyu öğrenme becerileri
kazandırma
• Materyal çeşitliliğini artırma
• Bireysel öğrenme ihtiyaçlarını karşılama
• Eğitimciler ve kavramsal oalrak öğrencileri
zorlayan konuları öğrenmelerine yardımcı
olma.

4. • Harmanlanmış öğrenme ortamları yüz yüze
öğretim ile teknoloji aracılığı ile verilen
öğretimin birlikte yürütülmesidir(Graham,
2006). Geneneksel sınıf ortamı ile çevrimiçi
öğrenmenin harmanlanması sonucu, her iki
ortamın güçlü yanlarından yaralanmayı
hedefleyen bir öğrenme ortamıdır.

5. Harmanlamış Öğrenme Modelleri

6. • Graham harmanlanmış öğrenme modellerini
üç farklı kategoride ele almaktadır.
• İlk olarak, etkinleştiren harmanlamada amaç
öğrencilerin ders kaynaklarını erişimini
kolaylaştırmak ve tüm öğrencilere eşit bir
şekilde öğrenme olanağı sunmaktır. Çalışan
öğrencilerin çoğunlukta olduğu dersler için
oldukça elverişli bir harmanlanmış öğrenme
ortamıdır.

7. • Diğer bir kategori olan iyileştiren
harmanlanmada geleneksel sınıf ortamında
yapılan öğrenme etkinliklerine çevrimiçi
etknilikler ile destek olmak amaçlanmaktadır.
Günümüzde öğrencilerin ders dışı
öğrenmelerini pekiştirmek amacıyla oldukça
sık baivurulan bir harmanlamadır

8. • Son olarak, dönüştüren harmanlama ile
pedagojik yaklaşımın tamamen değiştiği
çevrimiçi öğrenme ile yüz yüze öğrenmeyi
harmanlayarak, bu yolla öğrencinin aktif ve
kendi bilgisini inşa edebileceği öğrenme
ortamlarının yaratılması hedeflenmektedir

9. • Horn ve Staker (2015) ise farklı bir amaçlarla
tasarlanmış harmanlanmış öğrenme
ortamlarının dayandığı dört farklı öğrenme
modeli sunamktadır. Modeller şu şekildedir;

10. • Rotasyon Model: Bu modelde çevrimiçi
öğrenme ve yüz yüze öğrenme bir rotasyona
tabiidir. Öğrenciler planlanmış zamanlarda ya
da öğretmenlerinin duyurusu ile birlikte bir
sonraki etkinliklerine geçiş yaparlar.

11. • Esnek Model: Bu modelde öğrenciler
derslerinin önemli kısmını çevrimiçi ortamda
alırlar. Öğrenciler bireysel ihtiyaçlarına göre
yüz yüze eğitim alabilecekleri öğretmenlerine
istedikleri zaman ulaşabilirler

12. • Seçimli Model: Bu modelde öğrenci dersi
tamamen çevrimiçi alır. Dersin yüz yüze eğitim
kısmı olmamasına rağmen, öğrenci aynı
zamanda aldığı diğer dersleri sınıf ortamında
geleneksel olarak aldığı için harmanlanmış
öğrenme modelleri dahil edilmiştir.

13. • Zenginleştirlilmiş Sanal Model: Bu modelde
öğrenciler sorumluluklarının büyük bir kısmını
çevrimiçi ortamda yerine getirseler de yüz
yüze eğitim görmeleri gerekmektedir.
Öğrencilerin öğretmenleri ile yüz yüze
geçirecekleri öğrenme süresine ve zmanına,
tamamen öğrencilerin öğrenmesine
dayanarak, öğrenci ve öğretmen birlikte karar
verebilirler.

14. • Son olarak, Rossett ve Frazee (2006)
kurumsal eğitimlere odaklanarak çalısanlar
ile için verilecek eğitimlerde harmanlanmış
öğrenmenin etkili bir şekilde kullanılabilmesi
için üç farklı model önermektedir

15. • Çapa Harmanlama Modeli: Model, tanımlayıcı
ve somut bir sınıf etkinliği ile başlayıp içinde
çevrimiçi kaynaklarla başlayıp içinde çevrimiçi
kaynaklarla etkileşim, yapılandırılmış işyeri
öğrenme faaliyetleri, çevrimiçi öğrenme ve
değerlendirme gibi etkinliklerin yer aldığı daha
bağımsız deneyimler ile devam etmektedir.

16. • Kitap Sonu Harmanlama Modeli: Model,
seminer öncesi web üzerinden planlama ve
hazırlık, yüz yüze seminer ve seminer sonrası
çevrimiçi değerlendirme olmak üzere üç
bölmeden oluşmaktadır. Değerlendirme
sonucu gerekli görüldüğü taktirde çalısanlar
için ek kurslar, ekstra okuma ve diğer
materyaller de modelin bir parçasıdır.

17. • Alan Harmanlama Modeli: Bu modelde daha
profesyonel bir yaklaşımla çalısanların sürekli
erişebilecekleri ve kendilerini
geliştirebilecekleri bir öğrenme ortamı
sunulması hedeflenmektedir.

18. Öğrenme Değişkenleri ve
Harmanlanmış Öğrenme Tasarımı
• Harmanlanmış öğrenme ortamı tasarlarken
uygun harmanlanmış öğrenme modeli seçmek
doğru tasarım için atılması gereken bir
adımdır. Atılması gereken diğer bir öenmli
adım ise, hangi elementlerin yüz yüze ortamda
hangilerinin çevrimiçi ortamda sunuculacağına
karak vermektir

20. • Alberts, Murray ve Stephenson (2010) öne
sürdükleri sekiz pedagojik ilkenin
harmanlanmış öğrenme ortamını tasarlamada
yardımcı olabileceğini ve ortam tasarlanırken
dikkate alınması gerektiğini düşünemktedir.
Harmanlanmış öğrenme ortamlarının hem yüz
yüze hem de çevrimiçi 8 elementi şu
şekildedir;

21. • Kazanıma dayalı öğrenme: Bir dizi bilişsel
beceri içeren öğrenme çıktılarının ya da
kazanımlarının, içerik ve değerlendirme ile
örtüşcek biçimde planlanıp net bir şekilde
öğrencilere bildirildiği;
• Aktif öğrenme: Öğrencilerin aktif katılımıyla
kendi bilgisini oluşturabildiği

22. • İşbirlikçi öğrenme: öğrenciler arasında ve
öğrenci-öğretmen arasında iş birliği ve iletişim
etkili bir şekilde kurulabildiği;
• Öğrenci merkezli öğrenme: Öğrencilerin
doğasına ve ihtiyaçlarına yönelik içeriğin doğru
bir şekilde sunulduğu;
• Geribildirim: Öğrencilere zamanında ve yapıcı
geri bildirim verildiği;

23. • Bağımsız öğrenme: Öğrencilerin bağımsız
öğrenebilmeleri için gerekli öenrilere,
rehberliğe, çeşitli kaynaklara ulaşabildikleri;
• Öğrenme stilleri: Farklı öğrenme stillerine
sahip öğrencilere hitap edecek şekilde
çeşitliliğin sağlandığı;
• Yasnıtma: Yansıtma yolu ile planlama, kendini
ölçme, öz-değerlendirme ve gözden geçirmeyi
içeren üst-bilişsel stratejileri kullandığı
ortamlar olarak tasarlanması gerekmektedir.

24. Farklı Öğrenme Durumları İçin Çeşitli
Öğrenme Etkinlikleri
• Harmanlanmış öğrenme ortamlarını
tasarlarken önceki slaytlarda bahsi geçen
öğrenme şekilleri doğru bir şekilde analiz
edilerek farklı öğrenme durumları için en
uygun öğrenme etkinlikleri belirlenmelidir.
Tablo 2’de sunulan etkinliklerden uygun
olanları harmnalanmış ortama dahil
etmektedirler.

26. • Öğrenme etkinlikelrine bağlı olarak aynı
bağlam içinde farklı etkinklikler için farklı
yaklaşımlara da başvurabilir. Tablo 3 farklı
formlarda tasarlnamış harmanlanmış öğrenme
ortamlarını göstermektedir.

27. Kişiselleştirilmiş Öğrenme
• Öğrenme ortamları başarılı olabilmesi için
düşünelmesi gereken en önemli
değişkenlerden biri öğrenci karakteristikleridir.
• Öğrenciler farklı ön bilgi, yetenek, tercih ve
öğrenme stillerine sahip oldukları için onları
bireysel farklılıkları göz önünde bulundurarak
tasarlanan öğrenme ortamları, herkese uygun
tek bir modele dayanan ortamlara göre daha
başarılı olacaktır.

28. • Öğrenciler becerileri kazanabilmeleri ve
özyönelimli öğrencilerin öğrenmelerini
desteklemek amacıyla kişiselleştirilmiş öğrenme
ortamları öğrencilere;
• Arkadaşları, öğretmenleri ve yüz yüze eğitime
dahil olmayan diğer paydaşlarla görüşebilme,
• Kendilerine sunulan ya da kendilerinin ulaştıkları
kaynakları paylaşma ve anlamlı hale getirme,
• İstedikleri öğrenme etkinliklerini bireysel ya da
grup olarak oluşturma ya da sunulan öğrenme
etkinliklerine dahil olabilme olanağı sunulmalıdır.

29. Harmanlanmış Öğrenme ve Teknoloji
• Etkili bir harmanlanmış öğrenme ortamı
yaratabilmek için verilmesi gereken diğer bir
karar hangi teknolojilerin ortama dahil
edilebileceğidir. İlk olarak, öğrencilerin
derslerideki tüm çevrimiçi öğreleri
bulabilecekleri bir temel araç gerekmektedir.
Bu araç bir blog ya da öğrenme yönetim
sistemi olabilir.

30. • Öğrenme yönetim sistemleri (ÖYS)
harmnalanmış öğrenme ortamlarında en çok
başvurulan teknolojik araçlarıdır. Şu özelliklere
sahiptir.
• Ders kayıtlarını koordine etme becerisi
• Zamanlamayı koordine etme özelliği
• Öğrenme başarısının takibi
• Öğrenci başarısının takibi
• Materyal paylaşımı
• Raporlama ve değerlendirme

31. • Farklı zamanlı eş zamanlı iletişim araçlarının
yanında, harmanlanmış öğrenme ortamları
çok çeşitli yolalr sunarak öğrenci-öğrenci ve
öğretmen-öğrenci arasındaki etkileşimi
artırmaktadır.
• Web’in eğitim amaçlı kullanımı eğitimin
paydaşları arasında iletişim ve etkileşim daha
kolay kurulabilmesi için fırsat yaratmıştır.

32. Web tabanlı araçlara örnekler
• Podcasting ile kaydedilen ders materyallerine
sürekli iletişim
• Anında bilgi veren kullanıcı ara yüzleri
• Sanal sınıflar
• Web tabanlı değerlendirme araçları